| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
10. චොදකචුදිතකපටිසංයුත්‌තකථා
10. Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
401. අජ්‌ඣත්‌තන්‌ති එත්‌ථ අත්‌තසද්‌දස්‌ස චිත්‌තවාචකභාවඤ්‌ච සත්‌තමීවිභත්‌තියාපි අමාදෙසභාවඤ්‌ච දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘අත්‌තනො චිත්‌තෙ’’ති. උප්‌පාදෙත්‌වාති ඉමිනා ‘‘මනසිකරිත්‌වා’’ති පදස්‌ස අධිප්‌පායත්‌ථං දස්‌සෙති. කාරුඤ්‌ඤතාති එත්‌ථ ද්‌වීසු ණ්‍යපච්‌චයතාපච්‌චයෙසු එකස්‌සෙව භාවවාචකත්‌තා එකො ස්‌වත්‌ථොති දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘කරුණභාවො’’ති. තත්‌ථ කරුණස්‌ස පුග්‌ගලස්‌ස භාවො කාරුඤ්‌ඤං, තදෙව කාරුඤ්‌ඤතා. අථ වා කරුණො එව පුග්‌ගලො කාරුඤ්‌ඤං, තස්‌ස භාවො කාරුඤ්‌ඤතාති වචනත්‌ථො කාතබ්‌බො. ඉමිනාති ‘‘කාරුඤ්‌ඤතා’’ති පදෙන. කරුණඤ්‌චාති අප්‌පනාපත්‌තං කරුණඤ්‌ච. කරුණාපුබ්‌බභාගඤ්‌චාති අප්‌පනාපත්‌තාය කරුණාය පුබ්‌බභාගෙ පරිකම්‌මූපචාරවසෙන පවත්‌තං කාමාවචරකරුණඤ්‌ච. ද්‌වීහිපීති ‘‘හිතෙසිතා, අනුකම්‌පිතා’’ති ද්‌වීහිපි පදෙහි. මෙත්‌තඤ්‌චාති අප්‌පනාපත්‌තමෙත්‌තඤ්‌ච. මෙත්‌තාපුබ්‌බභාගඤ්‌චාති අප්‌පනාපත්‌තාය මෙත්‌තාය පුබ්‌බභාගෙ පරිකම්‌මූපචාරවසෙන පවත්‌තං කාමාවචරමෙත්‌තඤ්‌ච. සුද්‌ධන්‌තෙති සුද්‌ධෙ කොට්‌ඨාසෙ. පටිඤ්‌ඤං ආරොපෙත්‌වාති චුදිතකං පටිඤ්‌ඤං ආරොපෙත්‌වා. යෙ එතෙති ‘‘කාරුඤ්‌ඤතා’’තිආදිනා නයෙන යෙ එතෙ පඤ්‌ච ධම්‌මා වුත්‌තාති යොජනා. ඉමිනා ඉමෙ පඤ්‌ච ධම්‌මෙති එත්‌ථ ඉමසද්‌දස්‌ස අනියමනිද්‌දෙසභාවං දස්‌සෙති.
401.Ajjhattanti ettha attasaddassa cittavācakabhāvañca sattamīvibhattiyāpi amādesabhāvañca dassento āha ‘‘attano citte’’ti. Uppādetvāti iminā ‘‘manasikaritvā’’ti padassa adhippāyatthaṃ dasseti. Kāruññatāti ettha dvīsu ṇyapaccayatāpaccayesu ekasseva bhāvavācakattā eko svatthoti dassento āha ‘‘karuṇabhāvo’’ti. Tattha karuṇassa puggalassa bhāvo kāruññaṃ, tadeva kāruññatā. Atha vā karuṇo eva puggalo kāruññaṃ, tassa bhāvo kāruññatāti vacanattho kātabbo. Imināti ‘‘kāruññatā’’ti padena. Karuṇañcāti appanāpattaṃ karuṇañca. Karuṇāpubbabhāgañcāti appanāpattāya karuṇāya pubbabhāge parikammūpacāravasena pavattaṃ kāmāvacarakaruṇañca. Dvīhipīti ‘‘hitesitā, anukampitā’’ti dvīhipi padehi. Mettañcāti appanāpattamettañca. Mettāpubbabhāgañcāti appanāpattāya mettāya pubbabhāge parikammūpacāravasena pavattaṃ kāmāvacaramettañca. Suddhanteti suddhe koṭṭhāse. Paṭiññaṃ āropetvāti cuditakaṃ paṭiññaṃ āropetvā. Ye eteti ‘‘kāruññatā’’tiādinā nayena ye ete pañca dhammā vuttāti yojanā. Iminā ime pañca dhammeti ettha imasaddassa aniyamaniddesabhāvaṃ dasseti.
සච්‌චෙ ච අකුප්‌පෙ චාති එත්‌ථ සච්‌චසද්‌දස්‌ස විරතිසච්‌චපරමත්‌ථසච්‌චානි පටික්‌ඛිපන්‌තො ආහ ‘‘වචීසච්‌චෙ චා’’ති. ‘‘අකුප්‌පනතායා’’ති ඉමිනා නකුපස්‌ස භාවො අකුප්‌පන්‌ති කත්‌වා ණ්‍යපච්‌චයස්‌ස භාවත්‌ථං දස්‌සෙති. හීති සච්‌චං, විත්‌ථාරො වා. න පරො ඝට්‌ටෙතබ්‌බොති න පරො කුජ්‌ඣාපෙතබ්‌බො. සබ්‌බත්‌ථාති සබ්‌බස්‌මිං පාතිමොක්‌ඛට්‌ඨපනක්‌ඛන්‌ධකෙ.
Sacceca akuppe cāti ettha saccasaddassa viratisaccaparamatthasaccāni paṭikkhipanto āha ‘‘vacīsacce cā’’ti. ‘‘Akuppanatāyā’’ti iminā nakupassa bhāvo akuppanti katvā ṇyapaccayassa bhāvatthaṃ dasseti. Hīti saccaṃ, vitthāro vā. Na paro ghaṭṭetabboti na paro kujjhāpetabbo. Sabbatthāti sabbasmiṃ pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake.
ඉති පාතිමොක්‌ඛට්‌ඨපනක්‌ඛන්‌ධකවණ්‌ණනාය යොජනා සමත්‌තා.
Iti pātimokkhaṭṭhapanakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi / 10. චොදකචුදිතකපටිසංයුත්‌තකථා • 10. Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / චොදකචුදිතකපටිසංයුත්‌තකථා • Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / චොදකචුදිතකපටිසංයුත්‌තකථාවණ්‌ණනා • Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathāvaṇṇanā
