Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
ทุติยคาถาสงฺคณิกํ
Dutiyagāthāsaṅgaṇikaṃ
โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา
Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
๓๕๙. ทุติยคาถาสงฺคณิกาย ‘‘โจทนา กิมตฺถายา’’ติอาทิกา ปุจฺฉา อุปาลิเตฺถเรน กตาฯ ‘‘โจทนา สารณตฺถายา’’ติอาทิวิสฺสชฺชนํ ภควตา วุตฺตํฯ อุปาลิเตฺถโร สยเมว ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชนํ อกาสีติปิ วทนฺติฯ
359. Dutiyagāthāsaṅgaṇikāya ‘‘codanā kimatthāyā’’tiādikā pucchā upālittherena katā. ‘‘Codanā sāraṇatthāyā’’tiādivissajjanaṃ bhagavatā vuttaṃ. Upālitthero sayameva pucchitvā vissajjanaṃ akāsītipi vadanti.
มนฺตคฺคหณนฺติ เตสํ วิจารณาคหณํ, สุตฺตนฺติกเตฺถรานํ, วินยธรเตฺถรานญฺจ อธิปฺปายคหณนฺติ อโตฺถฯ ปาเฎกฺกํ วินิจฺฉยสนฺนิฎฺฐาปนตฺถนฺติ เตสํ ปเจฺจกํ อธิปฺปายํ ญตฺวา เตหิ สมุฎฺฐาปิตนยมฺปิ คเหตฺวา วินิจฺฉยปริโยสาปนตฺถนฺติ อธิปฺปาโยฯ
Mantaggahaṇanti tesaṃ vicāraṇāgahaṇaṃ, suttantikattherānaṃ, vinayadharattherānañca adhippāyagahaṇanti attho. Pāṭekkaṃ vinicchayasanniṭṭhāpanatthanti tesaṃ paccekaṃ adhippāyaṃ ñatvā tehi samuṭṭhāpitanayampi gahetvā vinicchayapariyosāpanatthanti adhippāyo.
‘‘มา โข ตุริโต อภณี’’ติอาทินา อภิมุเข ฐิตํ กญฺจิ อนุวิชฺชกํ โอวทเนฺตน วิย เถเรน อนุวิชฺชกวตฺตํ กถิตํฯ
‘‘Mā kho turito abhaṇī’’tiādinā abhimukhe ṭhitaṃ kañci anuvijjakaṃ ovadantena viya therena anuvijjakavattaṃ kathitaṃ.
อนุยุญฺชนวตฺตนฺติ อนุยุชฺชนกฺกมํ, ตํ ปน ยสฺมา สพฺพสิกฺขาปทวีติกฺกมวิสเยปิ ตํตํสิกฺขาปทานุโลเมน กตฺตพฺพํ, ตสฺมา ‘‘สิกฺขาปทานุโลมิก’’นฺติ วุตฺตํฯ อตฺตโน คติํ นาเสตีติ อตฺตโน สุคติคมนํ วินาเสติฯ
Anuyuñjanavattanti anuyujjanakkamaṃ, taṃ pana yasmā sabbasikkhāpadavītikkamavisayepi taṃtaṃsikkhāpadānulomena kattabbaṃ, tasmā ‘‘sikkhāpadānulomika’’nti vuttaṃ. Attano gatiṃ nāsetīti attano sugatigamanaṃ vināseti.
อนุสนฺธิต-สโทฺท ภาวสาธโนติ อาห ‘‘อนุสนฺธิตนฺติ กถานุสนฺธี’’ติฯ วตฺตานุสนฺธิเตนาติ เอตฺถาปิ เอเสว นโยฯ วตฺตานุสนฺธิเตนาติ อาจารานุสนฺธินา, อาจาเรน สทฺธิํ สเมนฺติยา ปฎิญฺญายาติ อโตฺถฯ เตนาห ‘‘ยา อสฺส วเตฺตนา’’ติอาทิฯ
Anusandhita-saddo bhāvasādhanoti āha ‘‘anusandhitanti kathānusandhī’’ti. Vattānusandhitenāti etthāpi eseva nayo. Vattānusandhitenāti ācārānusandhinā, ācārena saddhiṃ samentiyā paṭiññāyāti attho. Tenāha ‘‘yā assa vattenā’’tiādi.
ปาฬิยํ สญฺจิจฺจ อาปตฺตินฺติอาทิ อลชฺชิลชฺชิลกฺขณํ ภิกฺขุภิกฺขุนีนํ วเสน วุตฺตํ เตสเญฺญว สพฺพปฺปการโต สิกฺขาปทาธิการตฺตาฯ สามเณราทีนมฺปิ สาธารณวเสน ปน สญฺจิจฺจ ยถาสกํ สิกฺขาปทวีติกฺกมนาทิกํ อลชฺชิลชฺชิลกฺขณํ เวทิตพฺพํฯ
Pāḷiyaṃ sañcicca āpattintiādi alajjilajjilakkhaṇaṃ bhikkhubhikkhunīnaṃ vasena vuttaṃ tesaññeva sabbappakārato sikkhāpadādhikārattā. Sāmaṇerādīnampi sādhāraṇavasena pana sañcicca yathāsakaṃ sikkhāpadavītikkamanādikaṃ alajjilajjilakkhaṇaṃ veditabbaṃ.
กถานุสนฺธิวจนนฺติ จุทิตกอนุวิชฺชกานํ กถาย อนุสนฺธิยุตฺตํ วจนํ น ชานาติ, เตหิ เอกสฺมิํ การเณ วุเตฺต สยํ ตํ อสลฺลเกฺขตฺวา อตฺตโน อภิรุจิตเมว อสมฺพนฺธิตตฺถนฺติ อโตฺถฯ วินิจฺฉยานุสนฺธิวจนญฺจาติ อนุวิชฺชเกน กตสฺส อาปตฺตานาปตฺติวินิจฺฉยสฺส อนุคุณํ, สมฺพนฺธวจนญฺจฯ
Kathānusandhivacananti cuditakaanuvijjakānaṃ kathāya anusandhiyuttaṃ vacanaṃ na jānāti, tehi ekasmiṃ kāraṇe vutte sayaṃ taṃ asallakkhetvā attano abhirucitameva asambandhitatthanti attho. Vinicchayānusandhivacanañcāti anuvijjakena katassa āpattānāpattivinicchayassa anuguṇaṃ, sambandhavacanañca.
โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๑. โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนา • 1. Codanādipucchāvissajjanā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ทุติยคาถาสงฺคณิกวณฺณนา • Dutiyagāthāsaṅgaṇikavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā