| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā |
ទុតិយគាថាសង្គណិកំ
Dutiyagāthāsaṅgaṇikaṃ
ចោទនាទិបុច្ឆាវិស្សជ្ជនាវណ្ណនា
Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
៣៥៩. ទុតិយគាថាសង្គណិយំ ចោទនាតិ វត្ថុញ្ច អាបត្តិញ្ច ទស្សេត្វា ចោទនា។ សារណាតិ ទោសសារណា។ សង្ឃោ កិមត្ថាយាតិ សង្ឃសន្និបាតោ កិមត្ថាយ។ មតិកម្មំ បន កិស្ស ការណាតិ មតិកម្មំ វុច្ចតិ មន្តគ្គហណំ; តំ កិស្ស ការណាតិ អត្ថោ។
359. Dutiyagāthāsaṅgaṇiyaṃ codanāti vatthuñca āpattiñca dassetvā codanā. Sāraṇāti dosasāraṇā. Saṅgho kimatthāyāti saṅghasannipāto kimatthāya. Matikammaṃ pana kissa kāraṇāti matikammaṃ vuccati mantaggahaṇaṃ; taṃ kissa kāraṇāti attho.
ចោទនា សារណត្ថាយាតិ វុត្តប្បការា ចោទនា, តេន ចុទិតកបុគ្គលេន ចោទកទោសសារណត្ថាយ។ និគ្គហត្ថាយ សារណាតិ ទោសសារណា បន តស្ស បុគ្គលស្ស និគ្គហត្ថាយ។ សង្ឃោ បរិគ្គហត្ថាយាតិ តត្ថ សន្និបតិតោ សង្ឃោ វិនិច្ឆយបរិគ្គហណត្ថាយ; ធម្មាធម្មំ តុលនត្ថាយ សុវិនិច្ឆិតទុព្ពិនិច្ឆិតំ ជាននត្ថាយាតិ អត្ថោ។ មតិកម្មំ បន បាដិយេក្កន្តិ សុត្តន្តិកត្ថេរានញ្ច វិនយធរត្ថេរានញ្ច មន្តគ្គហណំ បាដេក្កំ បាដេក្កំ វិនិច្ឆយសន្និដ្ឋាបនត្ថំ។
Codanā sāraṇatthāyāti vuttappakārā codanā, tena cuditakapuggalena codakadosasāraṇatthāya. Niggahatthāya sāraṇāti dosasāraṇā pana tassa puggalassa niggahatthāya. Saṅgho pariggahatthāyāti tattha sannipatito saṅgho vinicchayapariggahaṇatthāya; dhammādhammaṃ tulanatthāya suvinicchitadubbinicchitaṃ jānanatthāyāti attho. Matikammaṃ pana pāṭiyekkanti suttantikattherānañca vinayadharattherānañca mantaggahaṇaṃ pāṭekkaṃ pāṭekkaṃ vinicchayasanniṭṭhāpanatthaṃ.
មា ខោ បដិឃន្តិ ចុទិតកេ វា ចោទកេ វា កោបំ មា ជនយិ។ សចេ អនុវិជ្ជកោ តុវន្តិ សចេ ត្វំ សង្ឃមជ្ឈេ ឱតិណ្ណំ អធិករណំ វិនិច្ឆិតុំ និសិន្នោ វិនយធរោ។
Mā kho paṭighanti cuditake vā codake vā kopaṃ mā janayi. Sace anuvijjako tuvanti sace tvaṃ saṅghamajjhe otiṇṇaṃ adhikaraṇaṃ vinicchituṃ nisinno vinayadharo.
វិគ្គាហិកន្តិ ‘‘ន ត្វំ ឥមំ ធម្មវិនយំ អាជានាសី’’តិអាទិនយប្បវត្តំ។ អនត្ថសំហិតន្តិ យា អនត្ថំ ជនយតិ, បរិសំ ខោភេត្វា ឧដ្ឋាបេតិ, ឯវរូបិំ កថំ មា អភណិ។ សុត្តេ វិនយេ វាតិអាទីសុ សុត្តំ នាម ឧភតោវិភង្គោ។ វិនយោ នាម ខន្ធកោ។ អនុលោមោ នាម បរិវារោ។ បញ្ញត្តំ នាម សកលំ វិនយបិដកំ។ អនុលោមិកំ នាម ចត្តារោ មហាបទេសា។
Viggāhikanti ‘‘na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsī’’tiādinayappavattaṃ. Anatthasaṃhitanti yā anatthaṃ janayati, parisaṃ khobhetvā uṭṭhāpeti, evarūpiṃ kathaṃ mā abhaṇi. Sutte vinaye vātiādīsu suttaṃ nāma ubhatovibhaṅgo. Vinayo nāma khandhako. Anulomo nāma parivāro. Paññattaṃ nāma sakalaṃ vinayapiṭakaṃ. Anulomikaṃ nāma cattāro mahāpadesā.
អនុយោគវត្តំ និសាមយាតិ អនុយុញ្ជនវត្តំ និសាមេហិ។ កុសលេន ពុទ្ធិមតា កតន្តិ ឆេកេន បណ្ឌិតេន ញាណបារមិប្បត្តេន ភគវតា នីហរិត្វា ឋបិតំ។ សុវុត្តន្តិ សុបញ្ញាបិតំ។ សិក្ខាបទានុលោមិកន្តិ សិក្ខាបទានំ អនុលោមំ។ អយំ តាវ បទត្ថោ, អយំ បនេត្ថ សាធិប្បាយសង្ខេបវណ្ណនា – ‘‘សចេ ត្វំ អនុវិជ្ជកោ, មា សហសា ភណិ, មា អនត្ថសំហិតំ វិគ្គាហិកកថំ ភណិ។ យំ បន កុសលេន ពុទ្ធិមតា លោកនាថេន ឯតេសុ សុត្តាទីសុ អនុយោគវត្តំ កថំ សុបញ្ញត្តំ សព្ពសិក្ខាបទានំ អនុលោមំ, តំ និសាមយ តំ ឧបធារេហី’’តិ។ គតិំ ន នាសេន្តោ សម្បរាយិកន្តិ អត្តនោ សម្បរាយេ សុគតិនិព្ពត្តិំ អនាសេន្តោ អនុយោគវត្តំ និសាមយ។ យោ ហិ តំ អនិសាមេត្វា អនុយុញ្ជតិ, សោ សម្បរាយិកំ អត្តនោ គតិំ នាសេតិ, តស្មា ត្វំ អនាសេន្តោ និសាមយាតិ អត្ថោ។ ឥទានិ តំ អនុយោគវត្តំ ទស្សេតុំ ហិតេសីតិអាទិមាហ។ តត្ថ ហិតេសីតិ ហិតំ ឯសន្តោ គវេសន្តោ; មេត្តញ្ច មេត្តាបុព្ពភាគញ្ច ឧបដ្ឋបេត្វាតិ អត្ថោ។ កាលេនាតិ យុត្តបត្តកាលេន; អជ្ឈេសិតកាលេយេវ តវ ភារេ កតេ អនុយុញ្ជាតិ អត្ថោ។
Anuyogavattaṃnisāmayāti anuyuñjanavattaṃ nisāmehi. Kusalena buddhimatā katanti chekena paṇḍitena ñāṇapāramippattena bhagavatā nīharitvā ṭhapitaṃ. Suvuttanti supaññāpitaṃ. Sikkhāpadānulomikanti sikkhāpadānaṃ anulomaṃ. Ayaṃ tāva padattho, ayaṃ panettha sādhippāyasaṅkhepavaṇṇanā – ‘‘sace tvaṃ anuvijjako, mā sahasā bhaṇi, mā anatthasaṃhitaṃ viggāhikakathaṃ bhaṇi. Yaṃ pana kusalena buddhimatā lokanāthena etesu suttādīsu anuyogavattaṃ kathaṃ supaññattaṃ sabbasikkhāpadānaṃ anulomaṃ, taṃ nisāmaya taṃ upadhārehī’’ti. Gatiṃ na nāsento samparāyikanti attano samparāye sugatinibbattiṃ anāsento anuyogavattaṃ nisāmaya. Yo hi taṃ anisāmetvā anuyuñjati, so samparāyikaṃ attano gatiṃ nāseti, tasmā tvaṃ anāsento nisāmayāti attho. Idāni taṃ anuyogavattaṃ dassetuṃ hitesītiādimāha. Tattha hitesīti hitaṃ esanto gavesanto; mettañca mettāpubbabhāgañca upaṭṭhapetvāti attho. Kālenāti yuttapattakālena; ajjhesitakāleyeva tava bhāre kate anuyuñjāti attho.
សហសា វោហារំ មា បធារេសីតិ យោ ឯតេសំ សហសា វោហារោ ហោតិ, សហសា ភាសិតំ, តំ មា បធារេសិ, មា គណ្ហិត្ថ។
Sahasā vohāraṃ mā padhāresīti yo etesaṃ sahasā vohāro hoti, sahasā bhāsitaṃ, taṃ mā padhāresi, mā gaṇhittha.
បដិញ្ញានុសន្ធិតេន ការយេតិ ឯត្ថ អនុសន្ធិតន្តិ កថានុសន្ធិ វុច្ចតិ, តស្មា បដិញ្ញានុសន្ធិនា ការយេ; កថានុសន្ធិំ សល្លក្ខេត្វា បដិញ្ញាយ ការយេតិ អត្ថោ។ អថ វា បដិញ្ញាយ ច អនុសន្ធិតេន ច ការយេ, លជ្ជិំ បដិញ្ញាយ ការយេ; អលជ្ជិំ វត្តានុសន្ធិនាតិ អត្ថោ។ តស្មា ឯវ បដិញ្ញា លជ្ជីសូតិ គាថមាហ។ តត្ថ វត្តានុសន្ធិតេន ការយេតិ វត្តានុសន្ធិនា ការយេ, យា អស្ស វត្តេន សទ្ធិំ បដិញ្ញា សន្ធិយតិ, តាយ បដិញ្ញាយ ការយេតិ អត្ថោ។
Paṭiññānusandhitena kārayeti ettha anusandhitanti kathānusandhi vuccati, tasmā paṭiññānusandhinā kāraye; kathānusandhiṃ sallakkhetvā paṭiññāya kārayeti attho. Atha vā paṭiññāya ca anusandhitena ca kāraye, lajjiṃ paṭiññāya kāraye; alajjiṃ vattānusandhināti attho. Tasmā eva paṭiññā lajjīsūti gāthamāha. Tattha vattānusandhitena kārayeti vattānusandhinā kāraye, yā assa vattena saddhiṃ paṭiññā sandhiyati, tāya paṭiññāya kārayeti attho.
សញ្ចិច្ចាតិ ជានន្តោ អាបជ្ជតិ។ បរិគូហតីតិ និគូហតិ ន ទេសេតិ ន វុដ្ឋាតិ។
Sañciccāti jānanto āpajjati. Parigūhatīti nigūhati na deseti na vuṭṭhāti.
សា អហម្បិ ជានាមីតិ យំ តុម្ហេហិ វុត្តំ, តំ សច្ចំ, អហម្បិ នំ ឯវមេវ ជានាមិ។ អញ្ញញ្ច តាហន្តិ អញ្ញញ្ច តំ អហំ បុច្ឆាមិ។
Sā ahampi jānāmīti yaṃ tumhehi vuttaṃ, taṃ saccaṃ, ahampi naṃ evameva jānāmi. Aññañca tāhanti aññañca taṃ ahaṃ pucchāmi.
បុព្ពាបរំ ន ជានាតីតិ បុរេកថិតញ្ច បច្ឆាកថិតញ្ច ន ជានាតិ។ អកោវិទោតិ តស្មិំ បុព្ពាបរេ អកុសលោ។ អនុសន្ធិវចនបថំ ន ជានាតីតិ កថានុសន្ធិវចនំ វិនិច្ឆយានុសន្ធិវចនញ្ច ន ជានាតិ។
Pubbāparaṃna jānātīti purekathitañca pacchākathitañca na jānāti. Akovidoti tasmiṃ pubbāpare akusalo. Anusandhivacanapathaṃ na jānātīti kathānusandhivacanaṃ vinicchayānusandhivacanañca na jānāti.
សីលវិបត្តិយា ចោទេតីតិ ទ្វីហិ អាបត្តិក្ខន្ធេហិ ចោទេតិ។ អាចារទិដ្ឋិយាតិ អាចារវិបត្តិយា ចេវ ទិដ្ឋិវិបត្តិយា ច។ អាចារវិបត្តិយា ចោទេន្តោ បញ្ចហាបត្តិក្ខន្ធេហិ ចោទេតិ, ទិដ្ឋិវិបត្តិយា ចោទេន្តោ មិច្ឆាទិដ្ឋិយា ចេវ អន្តគ្គាហិកទិដ្ឋិយា ច ចោទេតិ។ អាជីវេនបិ ចោទេតីតិ អាជីវហេតុបញ្ញត្តេហិ ឆហិ សិក្ខាបទេហិ ចោទេតិ។ សេសំ សព្ពត្ថ ឧត្តានមេវាតិ។
Sīlavipattiyā codetīti dvīhi āpattikkhandhehi codeti. Ācāradiṭṭhiyāti ācāravipattiyā ceva diṭṭhivipattiyā ca. Ācāravipattiyā codento pañcahāpattikkhandhehi codeti, diṭṭhivipattiyā codento micchādiṭṭhiyā ceva antaggāhikadiṭṭhiyā ca codeti. Ājīvenapi codetīti ājīvahetupaññattehi chahi sikkhāpadehi codeti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ទុតិយគាថាសង្គណិកវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dutiyagāthāsaṅgaṇikavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១. ចោទនាទិបុច្ឆាវិស្សជ្ជនា • 1. Codanādipucchāvissajjanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ទុតិយគាថាសង្គណិកវណ្ណនា • Dutiyagāthāsaṅgaṇikavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / ចោទនាទិបុច្ឆាវិស្សជ្ជនាវណ្ណនា • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / ចោទនាទិបុច្ឆាវិស្សជ្ជនាវណ្ណនា • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / ចោទនាទិបុច្ឆាវិស្សជ្ជនាវណ្ណនា • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
