Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயாலங்கார-டீகா • Vinayālaṅkāra-ṭīkā |
31. சோத³னாதி³வினிச்ச²யகதா²
31. Codanādivinicchayakathā
230. ஏவங் க³ருப⁴ண்ட³வினிச்ச²யங் கதெ²த்வா இதா³னி சோத³னாதி³வினிச்ச²யங் கதே²துங் ‘‘சோத³னாதி³வினிச்ச²யோதி எத்த² பனா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² சோதீ³யதே சோத³னா, தோ³ஸாரோபனந்தி அத்தோ². ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸாரணாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் கம்மக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 4, 5) ‘‘சோதெ³த்வா கதங் ஹோதி, ஸாரெத்வா கதங் ஹோதி, ஆபத்திங் ரோபெத்வா கதங் ஹோதீ’’தி. ‘‘சோதே³துங் பன கோ லப⁴தி, கோ ந லப⁴தீ’’தி இத³ங் அனுத்³த⁴ங்ஸனாதி⁴ப்பாயங் வினாபி சோத³னாலக்க²ணங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். ஸீலஸம்பன்னோதி இத³ங் து³ஸ்ஸீலஸ்ஸ வசனங் அப்பமாணந்தி அதி⁴ப்பாயேன வுத்தங். பி⁴க்கு²னீனங் பன பி⁴க்கு²ங் சோதே³துங் அனிஸ்ஸரத்தா ‘பி⁴க்கு²னிமேவா’தி வுத்தங். ஸதிபி பி⁴க்கு²னீனங் பி⁴க்கூ²ஸு அனிஸ்ஸரபா⁴வே தாஹி கதசோத³னாபி சோத³னாரஹத்தா சோத³னாயேவாதி அதி⁴ப்பாயேன ‘‘பஞ்சபி ஸஹத⁴ம்மிகா லப⁴ந்தீ’’தி வுத்தங். பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஸுத்வா சோதே³தீதிஆதி³னா சோத³கோ யேஸங் ஸுத்வா சோதே³தி, தேஸம்பி வசனங் பமாணமேவாதி ஸம்படிச்சி²தத்தா தேஸங் சோத³னாபி ருஹதேவாதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தே²ரோ ஸுத்தங் நித³ஸ்ஸேஸீ’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.385-386) வுத்தங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.386) பன ‘‘அமூலகசோத³னாபஸங்கே³ன ஸமூலகசோத³னாலக்க²ணாதி³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘சோதே³துங் பன கோ லப⁴தி, கோ ந லப⁴தீ’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். ‘பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஸுத்வா சோதே³தீ’திஆதி³ஸுத்தங் யஸ்மா யே சோத³கஸ்ஸ அஞ்ஞேஸங் விபத்திங் பகாஸெந்தி, தேபி தஸ்மிங் க²ணே சோத³கபா⁴வே ட²த்வாவ பகாஸெந்தி, தேஸஞ்ச வசனங் க³ஹெத்வா இதரோபி யஸ்மா சோதே³துஞ்ச அஸம்படிச்ச²ந்தங் தேஹி தித்தி²யஸாவகபரியோஸானேஹி பட²மசோத³கேஹி ஸம்படிச்சா²பேதுஞ்ச லப⁴தி, தஸ்மா இத⁴ ஸாத⁴கபா⁴வேன உத்³த⁴டந்தி வேதி³தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங்.
230. Evaṃ garubhaṇḍavinicchayaṃ kathetvā idāni codanādivinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘codanādivinicchayoti ettha panā’’tiādimāha. Tattha codīyate codanā, dosāropananti attho. Ādi-saddena sāraṇādayo saṅgaṇhāti. Vuttañhetaṃ kammakkhandhake (cūḷava. 4, 5) ‘‘codetvā kataṃ hoti, sāretvā kataṃ hoti, āpattiṃ ropetvā kataṃ hotī’’ti. ‘‘Codetuṃ pana ko labhati, ko na labhatī’’ti idaṃ anuddhaṃsanādhippāyaṃ vināpi codanālakkhaṇaṃ dassetuṃ vuttaṃ. Sīlasampannoti idaṃ dussīlassa vacanaṃ appamāṇanti adhippāyena vuttaṃ. Bhikkhunīnaṃ pana bhikkhuṃ codetuṃ anissarattā ‘bhikkhunimevā’ti vuttaṃ. Satipi bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu anissarabhāve tāhi katacodanāpi codanārahattā codanāyevāti adhippāyena ‘‘pañcapi sahadhammikā labhantī’’ti vuttaṃ. Bhikkhussa sutvā codetītiādinā codako yesaṃ sutvā codeti, tesampi vacanaṃ pamāṇamevāti sampaṭicchitattā tesaṃ codanāpi ruhatevāti dassetuṃ ‘‘thero suttaṃ nidassesī’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.385-386) vuttaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.386) pana ‘‘amūlakacodanāpasaṅgena samūlakacodanālakkhaṇādiṃ dassetuṃ ‘codetuṃ pana kolabhati, ko na labhatī’tiādi āraddhaṃ. ‘Bhikkhussa sutvā codetī’tiādisuttaṃ yasmā ye codakassa aññesaṃ vipattiṃ pakāsenti, tepi tasmiṃ khaṇe codakabhāve ṭhatvāva pakāsenti, tesañca vacanaṃ gahetvā itaropi yasmā codetuñca asampaṭicchantaṃ tehi titthiyasāvakapariyosānehi paṭhamacodakehi sampaṭicchāpetuñca labhati, tasmā idha sādhakabhāvena uddhaṭanti veditabba’’nti vuttaṃ.
க³ருகானங் த்³வின்னந்தி பாராஜிகஸங்கா⁴தி³ஸேஸானங். அவஸேஸானந்தி து²ல்லச்சயாதீ³னங் பஞ்சன்னங் ஆபத்தீனங். மிச்சா²தி³ட்டி² நாம ‘‘நத்தி² தி³ன்ன’’ந்திஆதி³னயப்பவத்தா த³ஸவத்து²கா தி³ட்டி². ‘‘அந்தவா லோகோ அனந்தவா லோகோ’’திஆதி³கா அந்தங் க³ண்ஹாபகதி³ட்டி² அந்தக்³கா³ஹிகா நாம. ஆஜீவஹேது பஞ்ஞத்தானங் ச²ன்னந்தி ஆஜீவஹேதுபி ஆபஜ்ஜிதப்³பா³னங் உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மே பாராஜிகங், ஸஞ்சரித்தே ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ, ‘‘யோ தே விஹாரே வஸதி, ஸோ அரஹா’’தி பரியாயேன து²ல்லச்சயங், பி⁴க்கு²ஸ்ஸ பணீதபோ⁴ஜனவிஞ்ஞத்தியா பாசித்தியங், பி⁴க்கு²னியா பணீதபோ⁴ஜனவிஞ்ஞத்தியா பாடிதே³ஸனீயங், ஸூபோத³னவிஞ்ஞத்தியா து³க்கடந்தி இமேஸங் பரிவாரே (பரி॰ 287) வுத்தானங் ச²ன்னங். ந ஹேதா ஆபத்தியோ ஆஜீவஹேது ஏவ பஞ்ஞத்தா ஸஞ்சரித்தாதீ³னங் அஞ்ஞதா²பி ஆபஜ்ஜிதப்³ப³தோ. ஆஜீவஹேதுபி ஏதாஸங் ஆபஜ்ஜனங் ஸந்தா⁴ய ஏவங் வுத்தங், ஆஜீவஹேதுபி பஞ்ஞத்தானந்தி அத்தோ². தி³ட்டி²விபத்திஆஜீவவிபத்தீஹி சோதெ³ந்தோபி தம்மூலிகாய ஆபத்தியா ஏவ சோதே³தி.
Garukānaṃ dvinnanti pārājikasaṅghādisesānaṃ. Avasesānanti thullaccayādīnaṃ pañcannaṃ āpattīnaṃ. Micchādiṭṭhi nāma ‘‘natthi dinna’’ntiādinayappavattā dasavatthukā diṭṭhi. ‘‘Antavā loko anantavā loko’’tiādikā antaṃ gaṇhāpakadiṭṭhi antaggāhikā nāma. Ājīvahetu paññattānaṃ channanti ājīvahetupi āpajjitabbānaṃ uttarimanussadhamme pārājikaṃ, sañcaritte saṅghādiseso, ‘‘yo te vihāre vasati, so arahā’’ti pariyāyena thullaccayaṃ, bhikkhussa paṇītabhojanaviññattiyā pācittiyaṃ, bhikkhuniyā paṇītabhojanaviññattiyā pāṭidesanīyaṃ, sūpodanaviññattiyā dukkaṭanti imesaṃ parivāre (pari. 287) vuttānaṃ channaṃ. Na hetā āpattiyo ājīvahetu eva paññattā sañcarittādīnaṃ aññathāpi āpajjitabbato. Ājīvahetupi etāsaṃ āpajjanaṃ sandhāya evaṃ vuttaṃ, ājīvahetupi paññattānanti attho. Diṭṭhivipattiājīvavipattīhi codentopi tammūlikāya āpattiyā eva codeti.
‘‘கஸ்மா மங் ந வந்த³ஸீ’’தி புச்சி²தே ‘‘அஸ்ஸமணோஸி, அஸக்யபுத்தியோஸீ’’தி அவந்த³னகாரணஸ்ஸ வுத்தத்தா அந்திமவத்து²ங் அஜ்ஜா²பன்னோ ந வந்தி³தப்³போ³தி வத³ந்தி. சோதே³துகாமதாய ஏவ அவந்தி³த்வா அத்தனா வத்தப்³ப³ஸ்ஸ வுத்தமத்த²ங் ட²பெத்வா அவந்தி³யபா⁴வே தங் காரணங் ந ஹோதீதி சூளக³ண்டி²பதே³ மஜ்ஜி²மக³ண்டி²பதே³ ச வுத்தங். அந்திமவத்து²அஜ்ஜா²பன்னஸ்ஸ அவந்தி³யேஸு அவுத்தத்தா தேன ஸத்³தி⁴ங் ஸயந்தஸ்ஸ ஸஹஸெய்யாபத்தியா அபா⁴வதோ, தஸ்ஸ ச படிக்³க³ஹணஸ்ஸ ருஹனதோ ததே³வ யுத்ததரந்தி விஞ்ஞாயதி. கிஞ்சாபி யாவ ஸோ பி⁴க்கு²பா⁴வங் படிஜானாதி, தாவ வந்தி³தப்³போ³, யதா³ பன ‘‘அஸ்ஸமணொம்ஹீ’’தி படிஜானாதி, ததா³ ந வந்தி³தப்³போ³தி அயமெத்த² விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³. அந்திமவத்து²ங் அஜ்ஜா²பன்னஸ்ஸ ஹி பி⁴க்கு²பா⁴வங் படிஜானந்தஸ்ஸேவ பி⁴க்கு²பா⁴வோ, ந ததோ பரங். பி⁴க்கு²பா⁴வங் அப்படிஜானந்தோ ஹி அனுபஸம்பன்னபக்க²ங் ப⁴ஜதி. யஸ்மா ஆமிஸங் தெ³ந்தோ அத்தனோ இச்சி²தட்டா²னேயேவ தே³தி, தஸ்மா படிபாடியா நிஸின்னானங் யாகு³ப⁴த்தாதீ³னி தெ³ந்தேன ஏகஸ்ஸ சோதே³துகாமதாய அதி³ன்னேபி சோத³னா நாம ந ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ந தாவ தா சோத³னா ஹோதீ’’தி.
‘‘Kasmā maṃ na vandasī’’ti pucchite ‘‘assamaṇosi, asakyaputtiyosī’’ti avandanakāraṇassa vuttattā antimavatthuṃ ajjhāpanno na vanditabboti vadanti. Codetukāmatāya eva avanditvā attanā vattabbassa vuttamatthaṃ ṭhapetvā avandiyabhāve taṃ kāraṇaṃ na hotīti cūḷagaṇṭhipade majjhimagaṇṭhipade ca vuttaṃ. Antimavatthuajjhāpannassa avandiyesu avuttattā tena saddhiṃ sayantassa sahaseyyāpattiyā abhāvato, tassa ca paṭiggahaṇassa ruhanato tadeva yuttataranti viññāyati. Kiñcāpi yāva so bhikkhubhāvaṃ paṭijānāti, tāva vanditabbo, yadā pana ‘‘assamaṇomhī’’ti paṭijānāti, tadā na vanditabboti ayamettha viseso veditabbo. Antimavatthuṃ ajjhāpannassa hi bhikkhubhāvaṃ paṭijānantasseva bhikkhubhāvo, na tato paraṃ. Bhikkhubhāvaṃ appaṭijānanto hi anupasampannapakkhaṃ bhajati. Yasmā āmisaṃ dento attano icchitaṭṭhāneyeva deti, tasmā paṭipāṭiyā nisinnānaṃ yāgubhattādīni dentena ekassa codetukāmatāya adinnepi codanā nāma na hotīti āha ‘‘na tāva tā codanā hotī’’ti.
231. சோதே³தப்³போ³தி சுதி³தோ, சுதி³தோ ஏவ சுதி³தகோ, அபராத⁴வந்தோ புக்³க³லோ. சோதே³தீதி சோத³கோ, அபராத⁴பகாஸகோ. சுதி³தகோ ச சோத³கோ ச சுதி³தகசோத³கா. உப்³பா³ஹிகாயாதி உப்³ப³ஹந்தி வியோஜெந்தி ஏதாய அலஜ்ஜீனங் தஜ்ஜனிங் வா கலஹங் வாதி உப்³பா³ஹிகா, ஸங்க⁴ஸம்முதி, தாய. வினிச்சி²னநங் நாம தாய ஸம்மதபி⁴க்கூ²ஹி வினிச்சி²னநமேவ. அலஜ்ஜுஸ்ஸன்னாய ஹி பரிஸாய ஸமத²க்க²ந்த⁴கே ஆக³தேஹி த³ஸஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தா த்³வே தயோ பி⁴க்கூ² தத்தே²வ வுத்தாய ஞத்திது³தியகம்மவாசாய ஸம்மன்னிதப்³பா³. வுத்தஞ்ஹேதங் ஸமத²க்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 231-232) –
231. Codetabboti cudito, cudito eva cuditako, aparādhavanto puggalo. Codetīti codako, aparādhapakāsako. Cuditako ca codako ca cuditakacodakā. Ubbāhikāyāti ubbahanti viyojenti etāya alajjīnaṃ tajjaniṃ vā kalahaṃ vāti ubbāhikā, saṅghasammuti, tāya. Vinicchinanaṃ nāma tāya sammatabhikkhūhi vinicchinanameva. Alajjussannāya hi parisāya samathakkhandhake āgatehi dasahaṅgehi samannāgatā dve tayo bhikkhū tattheva vuttāya ñattidutiyakammavācāya sammannitabbā. Vuttañhetaṃ samathakkhandhake (cūḷava. 231-232) –
‘‘தேஹி சே, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கூ²ஹி தஸ்மிங் அதி⁴கரணே வினிச்சி²யமானே அனந்தானி சேவ ப⁴ஸ்ஸானி ஜாயந்தி, ந சேகஸ்ஸ பா⁴ஸிதஸ்ஸ அத்தோ² விஞ்ஞாயதி . அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, ஏவரூபங் அதி⁴கரணங் உப்³பா³ஹிகாய வூபஸமேதுங். த³ஸஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தோ பி⁴க்கு² உப்³பா³ஹிகாய ஸம்மன்னிதப்³போ³, ஸீலவா ஹோதி, பாதிமொக்க²ஸங்வரஸங்வுதோ விஹரதி ஆசாரகோ³சரஸம்பன்னோ அணுமத்தேஸு வஜ்ஜேஸு ப⁴யத³ஸ்ஸாவீ ஸமாதா³ய ஸிக்க²தி ஸிக்கா²பதே³ஸு , ப³ஹுஸ்ஸுதோ ஹோதி ஸுதத⁴ரோ ஸுதஸன்னிசயோ, யே தே த⁴ம்மா ஆதி³கல்யாணா மஜ்ஜே²கல்யாணா பரியோஸானகல்யாணா ஸாத்த²ங் ஸப்³யஞ்ஜனங் கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் அபி⁴வத³ந்தி, ததா²ரூபஸ்ஸ த⁴ம்மா ப³ஹுஸ்ஸுதா ஹொந்தி தா⁴தா வசஸா பரிசிதா மனஸானுபெக்கி²தா தி³ட்டி²யா ஸுப்படிவித்³தா⁴, உப⁴யானி கோ² பனஸ்ஸ பாதிமொக்கா²னி வித்தா²ரேன ஸ்வாக³தானி ஹொந்தி ஸுவிப⁴த்தானி ஸுப்பவத்தீனி ஸுவினிச்சி²தானி ஸுத்தஸோ அனுப்³யஞ்ஜனஸோ, வினயே கோ² பன சே²கோ ஹோதி அஸங்ஹீரோ, படிப³லோ ஹோதி உபோ⁴ அத்த²பச்சத்தி²கே அஸ்ஸாஸேதுங் ஸஞ்ஞாபேதுங் நிஜ்ஜா²பேதுங் பெக்கே²துங் பஸ்ஸிதுங் பஸாதே³துங், அதி⁴கரணஸமுப்பாத³வூபஸமகுஸலோ ஹோதி, அதி⁴கரணங் ஜானாதி, அதி⁴கரணஸமுத³யங் ஜானாதி, அதி⁴கரணனிரோத⁴ங் ஜானாதி, அதி⁴கரணனிரோத⁴கா³மினிபடிபத³ங் ஜானாதி. அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, இமேஹி த³ஸஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தங் பி⁴க்கு²ங் உப்³பா³ஹிகாய ஸம்மன்னிதுங்.
‘‘Tehi ce, bhikkhave, bhikkhūhi tasmiṃ adhikaraṇe vinicchiyamāne anantāni ceva bhassāni jāyanti, na cekassa bhāsitassa attho viññāyati . Anujānāmi, bhikkhave, evarūpaṃ adhikaraṇaṃ ubbāhikāya vūpasametuṃ. Dasahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo, sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu , bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāṇā majjhekalyāṇā pariyosānakalyāṇā sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ abhivadanti, tathārūpassa dhammā bahussutā honti dhātā vacasā paricitā manasānupekkhitā diṭṭhiyā suppaṭividdhā, ubhayāni kho panassa pātimokkhāni vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppavattīni suvinicchitāni suttaso anubyañjanaso, vinaye kho pana cheko hoti asaṃhīro, paṭibalo hoti ubho atthapaccatthike assāsetuṃ saññāpetuṃ nijjhāpetuṃ pekkhetuṃ passituṃ pasādetuṃ, adhikaraṇasamuppādavūpasamakusalo hoti, adhikaraṇaṃ jānāti, adhikaraṇasamudayaṃ jānāti, adhikaraṇanirodhaṃ jānāti, adhikaraṇanirodhagāminipaṭipadaṃ jānāti. Anujānāmi, bhikkhave, imehi dasahaṅgehi samannāgataṃ bhikkhuṃ ubbāhikāya sammannituṃ.
‘‘ஏவஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, ஸம்மன்னிதப்³போ³. பட²மங் பி⁴க்கு² யாசிதப்³போ³, யாசித்வா ப்³யத்தேன பி⁴க்கு²னா படிப³லேன ஸங்கோ⁴ ஞாபேதப்³போ³ –
‘‘Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo. Paṭhamaṃ bhikkhu yācitabbo, yācitvā byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே, ஸங்கோ⁴, அம்ஹாகங் இமஸ்மிங் அதி⁴கரணே வினிச்சி²யமானே அனந்தானி சேவ ப⁴ஸ்ஸானி ஜாயந்தி, ந சேகஸ்ஸ பா⁴ஸிதஸ்ஸ அத்தோ² விஞ்ஞாயதி. யதி³ ஸங்க⁴ஸ்ஸ பத்தகல்லங், ஸங்கோ⁴ இத்த²ன்னாமஞ்ச இத்த²ன்னாமஞ்ச பி⁴க்கு²ங் ஸம்மன்னெய்ய உப்³பா³ஹிகாய இமங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதுங், ஏஸா ஞத்தி.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho, amhākaṃ imasmiṃ adhikaraṇe vinicchiyamāne anantāni ceva bhassāni jāyanti, na cekassa bhāsitassa attho viññāyati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmañca itthannāmañca bhikkhuṃ sammanneyya ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ, esā ñatti.
‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே, ஸங்கோ⁴, அம்ஹாகங் இமஸ்மிங் அதி⁴கரணே வினிச்சி²யமானே அனந்தானி சேவ ப⁴ஸ்ஸானி ஜாயந்தி, ந சேகஸ்ஸ பா⁴ஸிதஸ்ஸ அத்தோ² விஞ்ஞாயதி. ஸங்கோ⁴ இத்த²ன்னாமஞ்ச இத்த²ன்னாமஞ்ச பி⁴க்கு²ங் ஸம்மன்னதி உப்³பா³ஹிகாய இமங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதுங். யஸ்ஸாயஸ்மதோ க²மதி இத்த²ன்னாமஸ்ஸ ச இத்த²ன்னாமஸ்ஸ ச பி⁴க்கு²னோ ஸம்முதி உப்³பா³ஹிகாய இமங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதுங், ஸோ துண்ஹஸ்ஸ. யஸ்ஸ நக்க²மதி, ஸோ பா⁴ஸெய்ய.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho, amhākaṃ imasmiṃ adhikaraṇe vinicchiyamāne anantāni ceva bhassāni jāyanti, na cekassa bhāsitassa attho viññāyati. Saṅgho itthannāmañca itthannāmañca bhikkhuṃ sammannati ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ. Yassāyasmato khamati itthannāmassa ca itthannāmassa ca bhikkhuno sammuti ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ, so tuṇhassa. Yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘ஸம்மதோ ஸங்கே⁴ன இத்த²ன்னாமோ ச இத்த²ன்னாமோ ச பி⁴க்கு² உப்³பா³ஹிகாய இமங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதுங், க²மதி ஸங்க⁴ஸ்ஸ, தஸ்மா துண்ஹீ, ஏவமேதங் தா⁴ரயாமீ’’தி.
‘‘Sammato saṅghena itthannāmo ca itthannāmo ca bhikkhu ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
தேஹி ச ஸம்மதேஹி விஸுங் வா நிஸீதி³த்வா தஸ்ஸா ஏவ வா பரிஸாய ‘‘அஞ்ஞேஹி ந கிஞ்சி கதே²தப்³ப³’’ந்தி ஸாவெத்வா தங் அதி⁴கரணங் வினிச்சி²தப்³ப³ங். தும்ஹாகந்தி சுதி³தகசோத³கே ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
Tehi ca sammatehi visuṃ vā nisīditvā tassā eva vā parisāya ‘‘aññehi na kiñci kathetabba’’nti sāvetvā taṃ adhikaraṇaṃ vinicchitabbaṃ. Tumhākanti cuditakacodake sandhāya vuttaṃ.
‘‘கிம்ஹீதி கிஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங். கிம்ஹி நம்பி ந ஜானாஸீதி கிம்ஹி நந்தி வசனம்பி ந ஜானாஸி. நாஸ்ஸ அனுயோகோ³ தா³தப்³போ³தி நாஸ்ஸ புச்சா² படிபுச்சா² தா³தப்³பா³’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.385-386) வுத்தங், விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.386) பன – கிம்ஹீதி கிஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங், கதரவிபத்தியந்தி அத்தோ². கிம்ஹி நங் நாமாதி இத³ங் ‘‘கதராய விபத்தியா ஏதங் சோதே³ஸீ’’தி யாய காயசி விஞ்ஞாயமானாய பா⁴ஸாய வுத்தேபி சோத³கஸ்ஸ வினயே அபகதஞ்ஞுதாய ‘‘ஸீலாசாரதி³ட்டி²ஆஜீவவிபத்தீஸு கதராயாதி மங் புச்ச²தீ’’தி விஞ்ஞாதுங் அஸக்கொந்தஸ்ஸ புச்சா², ந பன ‘‘கிம்ஹீ’’திஆதி³பத³த்த²மத்தங் அஜானந்தஸ்ஸ. ந ஹி அனுவிஜ்ஜகோ சோத³கங் பா³லங் அபரிசிதபா⁴ஸாய ‘‘கிம்ஹி ந’’ந்தி புச்ச²தி. கிம்ஹி நம்பி ந ஜானாஸீதி இத³ம்பி வசனமத்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ந ஹோதி. ‘‘கதரவிபத்தியா’’தி வுத்தே ‘‘அஸுகாய விபத்தியா’’தி வத்தும்பி ‘‘ந ஜானாஸீ’’தி வசனஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். தேனேவ வக்க²தி ‘‘நாஸ்ஸ அனுயோகோ³ தா³தப்³போ³’’தி.
‘‘Kimhīti kismiṃ vatthusmiṃ. Kimhi nampi na jānāsīti kimhi nanti vacanampi na jānāsi. Nāssa anuyogo dātabboti nāssa pucchā paṭipucchā dātabbā’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.385-386) vuttaṃ, vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.386) pana – kimhīti kismiṃ vatthusmiṃ, kataravipattiyanti attho. Kimhi naṃ nāmāti idaṃ ‘‘katarāya vipattiyā etaṃ codesī’’ti yāya kāyaci viññāyamānāya bhāsāya vuttepi codakassa vinaye apakataññutāya ‘‘sīlācāradiṭṭhiājīvavipattīsu katarāyāti maṃ pucchatī’’ti viññātuṃ asakkontassa pucchā, na pana ‘‘kimhī’’tiādipadatthamattaṃ ajānantassa. Na hi anuvijjako codakaṃ bālaṃ aparicitabhāsāya ‘‘kimhi na’’nti pucchati. Kimhi nampi na jānāsīti idampi vacanamattaṃ sandhāya vuttaṃ na hoti. ‘‘Kataravipattiyā’’ti vutte ‘‘asukāya vipattiyā’’ti vattumpi ‘‘na jānāsī’’ti vacanassa adhippāyameva sandhāya vuttanti gahetabbaṃ. Teneva vakkhati ‘‘nāssa anuyogo dātabbo’’ti.
‘‘தஸ்ஸ நயோ தா³தப்³போ³’’தி தஸ்ஸாதி பா³லஸ்ஸ லஜ்ஜிஸ்ஸ. ‘‘தஸ்ஸ நயோ தா³தப்³போ³’’தி வத்வா ச ‘‘கிம்ஹி நங் சோதே³ஸீதி ஸீலவிபத்தியா’’திஆதி³ அதி⁴ப்பாயப்பகாஸனமேவ நயதா³னங் வுத்தங், ந பன கிம்ஹி-நங்-பதா³னங்பரியாயமத்தத³ஸ்ஸனங். ந ஹி பா³லோ ‘‘கதரவிபத்தியங் நங் சோதே³ஸீ’’தி இமஸ்ஸ வசனஸ்ஸ அத்தே² ஞாதேபி விபத்திப்பபே⁴த³ங், அத்தனா சோதி³யமானங் விபத்திஸரூபஞ்ச ஜானிதுங் ஸக்கோதி, தஸ்மா தேனேவ அஜானநேன அலஜ்ஜீ அபஸாதே³தப்³போ³. கிம்ஹி நந்தி இத³ம்பி உபலக்க²ணமத்தங். அஞ்ஞேன வா யேன கேனசி ஆகாரேன அவிஞ்ஞுதங் பகாஸெத்வா விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³போ³வ. ‘‘து³ம்மங்கூனங் புக்³க³லானங் நிக்³க³ஹாயா’’திஆதி³வசனதோ ‘‘அலஜ்ஜீனிக்³க³ஹத்தா²ய…பே॰… பஞ்ஞத்த’’ந்தி வுத்தங். ஏஹிதீதி ஏதி, ஹி-காரோ எத்த² ஆக³மோ த³ட்ட²ப்³போ³, ஆக³மிஸ்ஸதீதி அத்தோ². தி³ட்ட²ஸந்தானேனாதி தி³ட்ட²னியாமேன. அலஜ்ஜிஸ்ஸ படிஞ்ஞாய ஏவ காதப்³ப³ந்தி வசனபடிவசனக்கமேனேவ தோ³ஸே ஆவிபூ⁴தேபி அலஜ்ஜிஸ்ஸ ‘‘அஸுத்³தோ⁴ அஹ’’ந்தி தோ³ஸஸம்படிச்ச²னபடிஞ்ஞாய ஏவ ஆபத்தியா காதப்³ப³ந்தி அத்தோ². கேசி பன ‘‘அலஜ்ஜிஸ்ஸ ஏதங் நத்தீ²தி ஸுத்³த⁴படிஞ்ஞாய ஏவ அனாபத்தியா காதப்³ப³ந்தி அயமெத்த² அத்தோ² ஸங்க³ஹிதோ’’தி வத³ந்தி, தங் ந யுத்தங் அனுவிஜ்ஜகஸ்ஸேவ நிரத்த²கத்தாபத்திதோ, சோத³கேனேவ அலஜ்ஜிபடிஞ்ஞாய டா²தப்³ப³தோ. தோ³ஸோபக³மபடிஞ்ஞா ஏவ ஹி இத⁴ படிஞ்ஞாதி அதி⁴ப்பேதா, தேனேவ வக்க²தி ‘‘ஏதம்பி நத்தி², ஏதம்பி நத்தீ²தி படிஞ்ஞங் ந தே³தீ’’திஆதி³.
‘‘Tassa nayo dātabbo’’ti tassāti bālassa lajjissa. ‘‘Tassa nayo dātabbo’’ti vatvā ca ‘‘kimhi naṃ codesīti sīlavipattiyā’’tiādi adhippāyappakāsanameva nayadānaṃ vuttaṃ, na pana kimhi-naṃ-padānaṃpariyāyamattadassanaṃ. Na hi bālo ‘‘kataravipattiyaṃ naṃ codesī’’ti imassa vacanassa atthe ñātepi vipattippabhedaṃ, attanā codiyamānaṃ vipattisarūpañca jānituṃ sakkoti, tasmā teneva ajānanena alajjī apasādetabbo. Kimhi nanti idampi upalakkhaṇamattaṃ. Aññena vā yena kenaci ākārena aviññutaṃ pakāsetvā vissajjetabbova. ‘‘Dummaṅkūnaṃ puggalānaṃ niggahāyā’’tiādivacanato ‘‘alajjīniggahatthāya…pe… paññatta’’nti vuttaṃ. Ehitīti eti, hi-kāro ettha āgamo daṭṭhabbo, āgamissatīti attho. Diṭṭhasantānenāti diṭṭhaniyāmena. Alajjissa paṭiññāya eva kātabbanti vacanapaṭivacanakkameneva dose āvibhūtepi alajjissa ‘‘asuddho aha’’nti dosasampaṭicchanapaṭiññāya eva āpattiyā kātabbanti attho. Keci pana ‘‘alajjissa etaṃ natthīti suddhapaṭiññāya eva anāpattiyā kātabbanti ayamettha attho saṅgahito’’ti vadanti, taṃ na yuttaṃ anuvijjakasseva niratthakattāpattito, codakeneva alajjipaṭiññāya ṭhātabbato. Dosopagamapaṭiññā eva hi idha paṭiññāti adhippetā, teneva vakkhati ‘‘etampi natthi, etampi natthīti paṭiññaṃ na detī’’tiādi.
தத³த்த²தீ³பனத்த²ந்தி அலஜ்ஜிஸ்ஸ தோ³ஸே ஆவிபூ⁴தேபி தஸ்ஸ தோ³ஸோபக³மபடிஞ்ஞாய ஏவ காதப்³ப³தாதீ³பனத்த²ங். விவாத³வத்து²ஸங்கா²தே அத்தே² பச்சத்தி²கா அத்த²பச்சத்தி²கா. ஸஞ்ஞங் த³த்வாதி தேஸங் கதா²பச்சே²த³த்த²ங் அபி⁴முக²கரணத்த²ஞ்ச ஸத்³த³ங் கத்வா. வினிச்சி²னிதுங் அனநுச்ச²விகோதி அஸுத்³தோ⁴தி ஸஞ்ஞாய சோத³கபக்கே² பவிட்ட²த்தா அனுவிஜ்ஜகபா⁴வதோ ப³ஹிபூ⁴தத்தா அனுவிஜ்ஜிதுங் அஸக்குணெய்யத்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸந்தே³ஹே ஏவ ஹி ஸதி அனுவிஜ்ஜிதுங் ஸக்கா, அஸுத்³த⁴லத்³தி⁴யா பன ஸதி சுதி³தகேன வுத்தங் ஸப்³ப³ங் அஸச்சதோபி படிபா⁴தி, கத²ங் தத்த² அனுவிஜ்ஜனா ஸியாதி.
Tadatthadīpanatthanti alajjissa dose āvibhūtepi tassa dosopagamapaṭiññāya eva kātabbatādīpanatthaṃ. Vivādavatthusaṅkhāte atthe paccatthikā atthapaccatthikā. Saññaṃ datvāti tesaṃ kathāpacchedatthaṃ abhimukhakaraṇatthañca saddaṃ katvā. Vinicchinituṃ ananucchavikoti asuddhoti saññāya codakapakkhe paviṭṭhattā anuvijjakabhāvato bahibhūtattā anuvijjituṃ asakkuṇeyyattaṃ sandhāya vuttaṃ. Sandehe eva hi sati anuvijjituṃ sakkā, asuddhaladdhiyā pana sati cuditakena vuttaṃ sabbaṃ asaccatopi paṭibhāti, kathaṃ tattha anuvijjanā siyāti.
ததா² நாஸிதகோவ ப⁴விஸ்ஸதீதி இமினா வினிச்ச²யம்பி அத³த்வா ஸங்க⁴தோ வியோஜனங் நாம லிங்க³னாஸனா விய அயம்பி ஏகோ நாஸனப்பகாரோதி த³ஸ்ஸேதி. ஏகஸம்போ⁴க³பரிபோ⁴கா³தி இத³ங் அத்தனோ ஸந்திகா தேஸங் விமோசனத்த²ங் வுத்தங், ந பன தேஸங் அஞ்ஞமஞ்ஞஸம்போ⁴கே³ யோஜனத்த²ங்.
Tathā nāsitakova bhavissatīti iminā vinicchayampi adatvā saṅghato viyojanaṃ nāma liṅganāsanā viya ayampi eko nāsanappakāroti dasseti. Ekasambhogaparibhogāti idaṃ attano santikā tesaṃ vimocanatthaṃ vuttaṃ, na pana tesaṃ aññamaññasambhoge yojanatthaṃ.
விரத்³த⁴ங் ஹோதீதி ஸஞ்சிச்ச ஆபத்திங் ஆபன்னோ ஹோதி. ஆதி³தோ பட்டா²ய அலஜ்ஜீ நாம நத்தீ²தி இத³ங் ‘‘பக்கா²னங் அனுரக்க²ணத்தா²ய படிஞ்ஞங் ந தே³தீ’’தி இமஸ்ஸ அலஜ்ஜீலக்க²ணஸம்ப⁴வஸ்ஸ கரணவசனங். படிச்சா²தி³தகாலதோ பட்டா²ய அலஜ்ஜீ நாம ஏவ, புரிமோ லஜ்ஜிபா⁴வோ ந ரக்க²தீதி அத்தோ². படிஞ்ஞங் ந தே³தீதி ‘‘ஸசே மயா கததோ³ஸங் வக்கா²மி, மய்ஹங் அனுவத்தகா பி⁴ஜ்ஜிஸ்ஸந்தீ’’தி படிஞ்ஞங் ந தே³தி. டா²னே ந திட்ட²தீதி லஜ்ஜிட்டா²னே ந திட்ட²தி, காயவாசாஸு வீதிக்கமோ ஹோதி ஏவாதி அதி⁴ப்பாயோ. தேனாஹ ‘‘வினிச்ச²யோ ந தா³தப்³போ³’’தி, புப்³பே³ பக்கி²கானங் படிஞ்ஞாய வூபஸமிதஸ்ஸபி அதி⁴கரணஸ்ஸ து³வூபஸந்ததாய அயம்பி ததா² நாஸிதகோவ ப⁴விஸ்ஸதீதி அதி⁴ப்பாயோ.
Viraddhaṃ hotīti sañcicca āpattiṃ āpanno hoti. Ādito paṭṭhāya alajjī nāma natthīti idaṃ ‘‘pakkhānaṃ anurakkhaṇatthāya paṭiññaṃ na detī’’ti imassa alajjīlakkhaṇasambhavassa karaṇavacanaṃ. Paṭicchāditakālato paṭṭhāya alajjī nāma eva, purimo lajjibhāvo na rakkhatīti attho. Paṭiññaṃ na detīti ‘‘sace mayā katadosaṃ vakkhāmi, mayhaṃ anuvattakā bhijjissantī’’ti paṭiññaṃ na deti. Ṭhāne na tiṭṭhatīti lajjiṭṭhāne na tiṭṭhati, kāyavācāsu vītikkamo hoti evāti adhippāyo. Tenāha ‘‘vinicchayo na dātabbo’’ti, pubbe pakkhikānaṃ paṭiññāya vūpasamitassapi adhikaraṇassa duvūpasantatāya ayampi tathā nāsitakova bhavissatīti adhippāyo.
232. அதி³ன்னாதா³னவத்து²ங் வினிச்சி²னந்தேன பஞ்சவீஸதி அவஹாரா ஸாது⁴கங் ஸல்லக்கே²தப்³பா³தி எத்த² பஞ்சவீஸதி அவஹாரா நாம பஞ்ச பஞ்சகானி, தத்த² பஞ்ச பஞ்சகானி நாம நானாப⁴ண்ட³பஞ்சகங் ஏகப⁴ண்ட³பஞ்சகங் ஸாஹத்தி²கபஞ்சகங் புப்³ப³பயோக³பஞ்சகங் தெ²ய்யாவஹாரபஞ்சகந்தி. ததா² ஹி வுத்தங் கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ து³தியபாராஜிகவண்ணனா) ‘‘தே பன அவஹாரா பஞ்ச பஞ்சகானி ஸமோதா⁴னெத்வா ஸாது⁴கங் ஸல்லக்கே²தப்³பா³’’திஆதி³. தத்த² நானாப⁴ண்ட³பஞ்சகஏகப⁴ண்ட³பஞ்சகானி பத³பா⁴ஜனே (பாரா॰ 92) வுத்தானங் ‘‘ஆதி³யெய்ய, ஹரெய்ய, அவஹரெய்ய, இரியாபத²ங் விகோபெய்ய, டா²னா சாவெய்யா’’தி இமேஸங் பதா³னங் வஸேன லப்³ப⁴ந்தி. ததா² ஹி வுத்தங் போராணேஹி –
232.Adinnādānavatthuṃ vinicchinantena pañcavīsati avahārā sādhukaṃ sallakkhetabbāti ettha pañcavīsati avahārā nāma pañca pañcakāni, tattha pañca pañcakāni nāma nānābhaṇḍapañcakaṃ ekabhaṇḍapañcakaṃ sāhatthikapañcakaṃ pubbapayogapañcakaṃ theyyāvahārapañcakanti. Tathā hi vuttaṃ kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. dutiyapārājikavaṇṇanā) ‘‘te pana avahārā pañca pañcakāni samodhānetvā sādhukaṃ sallakkhetabbā’’tiādi. Tattha nānābhaṇḍapañcakaekabhaṇḍapañcakāni padabhājane (pārā. 92) vuttānaṃ ‘‘ādiyeyya, hareyya, avahareyya, iriyāpathaṃ vikopeyya, ṭhānā cāveyyā’’ti imesaṃ padānaṃ vasena labbhanti. Tathā hi vuttaṃ porāṇehi –
‘‘ஆதி³யந்தோ ஹரந்தோவ;
‘‘Ādiyanto harantova;
ஹரந்தோ இரியாபத²ங்;
Haranto iriyāpathaṃ;
விகோபெந்தோ ததா² டா²னா;
Vikopento tathā ṭhānā;
சாவெந்தோபி பராஜிகோ’’தி.
Cāventopi parājiko’’ti.
தத்த² நானாப⁴ண்ட³பஞ்சகங் ஸவிஞ்ஞாணகஅவிஞ்ஞாணகவஸேன த³ட்ட²ப்³ப³ங், இதரங் ஸவிஞ்ஞாணகவஸேனேவ. கத²ங்? ஆதி³யெய்யாதி ஆராமங் அபி⁴யுஞ்ஜதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ. ஸாமிகஸ்ஸ விமதிங் உப்பாதே³தி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ. ஸாமிகோ ‘‘ந மய்ஹங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி து⁴ரங் நிக்கி²பதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ. ஹரெய்யாதி அஞ்ஞஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ங் ஹரந்தோ ஸீஸே பா⁴ரங் தெ²ய்யசித்தோ ஆமஸதி, து³க்கடங். ப²ந்தா³பேதி, து²ல்லச்சயங். க²ந்த⁴ங் ஓரோபேதி, பாராஜிகங். அவஹரெய்யாதி உபனிக்கி²த்தங் ப⁴ண்ட³ங் ‘‘தே³ஹி மே ப⁴ண்ட³’’ந்தி வுச்சமானோ ‘‘நாஹங் க³ண்ஹாமீ’’தி ப⁴ணதி, து³க்கடங். ஸாமிகஸ்ஸ விமதிங் உப்பாதே³தி, து²ல்லச்சயங். ஸாமிகோ ‘‘ந மய்ஹங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி து⁴ரங் நிக்கி²பதி, பாராஜிகங். இரியாபத²ங் விகோபெய்யாதி ‘‘ஸஹப⁴ண்ட³ஹாரகங் நெஸ்ஸாமீ’’தி பட²மங் பாத³ங் அதிக்காமேதி, து²ல்லச்சயங். து³தியங் பாத³ங் அதிக்காமேதி, பாராஜிகங். டா²னா சாவெய்யாதி த²லட்ட²ங் ப⁴ண்ட³ங் தெ²ய்யசித்தோ ஆமஸதி, து³க்கடங். ப²ந்தா³பேதி, து²ல்லச்சயங். டா²னா சாவேதி, பாராஜிகங். ஏவங் தாவ நானாப⁴ண்ட³பஞ்சகங் வேதி³தப்³ப³ங். ஸஸ்ஸாமிகஸ்ஸ பன தா³ஸஸ்ஸ வா திரச்சா²னக³தஸ்ஸ வா யதா²வுத்தேன அபி⁴யோகா³தி³னா நயேன ஆதி³யனஹரண அவஹரண இரியாபத²விகோபன டா²னாசாவனவஸேன ஏகப⁴ண்ட³பஞ்சகங் வேதி³தப்³ப³ங். தேனாஹு போராணா –
Tattha nānābhaṇḍapañcakaṃ saviññāṇakaaviññāṇakavasena daṭṭhabbaṃ, itaraṃ saviññāṇakavaseneva. Kathaṃ? Ādiyeyyāti ārāmaṃ abhiyuñjati, āpatti dukkaṭassa. Sāmikassa vimatiṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Sāmiko ‘‘na mayhaṃ bhavissatī’’ti dhuraṃ nikkhipati, āpatti pārājikassa. Hareyyāti aññassa bhaṇḍaṃ haranto sīse bhāraṃ theyyacitto āmasati, dukkaṭaṃ. Phandāpeti, thullaccayaṃ. Khandhaṃ oropeti, pārājikaṃ. Avahareyyāti upanikkhittaṃ bhaṇḍaṃ ‘‘dehi me bhaṇḍa’’nti vuccamāno ‘‘nāhaṃ gaṇhāmī’’ti bhaṇati, dukkaṭaṃ. Sāmikassa vimatiṃ uppādeti, thullaccayaṃ. Sāmiko ‘‘na mayhaṃ bhavissatī’’ti dhuraṃ nikkhipati, pārājikaṃ. Iriyāpathaṃ vikopeyyāti ‘‘sahabhaṇḍahārakaṃ nessāmī’’ti paṭhamaṃ pādaṃ atikkāmeti, thullaccayaṃ. Dutiyaṃ pādaṃ atikkāmeti, pārājikaṃ. Ṭhānā cāveyyāti thalaṭṭhaṃ bhaṇḍaṃ theyyacitto āmasati, dukkaṭaṃ. Phandāpeti, thullaccayaṃ. Ṭhānā cāveti, pārājikaṃ. Evaṃ tāva nānābhaṇḍapañcakaṃ veditabbaṃ. Sassāmikassa pana dāsassa vā tiracchānagatassa vā yathāvuttena abhiyogādinā nayena ādiyanaharaṇa avaharaṇa iriyāpathavikopana ṭhānācāvanavasena ekabhaṇḍapañcakaṃ veditabbaṃ. Tenāhu porāṇā –
‘‘தத்த² நானேகப⁴ண்டா³னங், பஞ்சகானங் வஸா பன;
‘‘Tattha nānekabhaṇḍānaṃ, pañcakānaṃ vasā pana;
ஆதி³யனாதி³பஞ்சகா, து³விதா⁴தி உதீ³ரிதா’’தி.
Ādiyanādipañcakā, duvidhāti udīritā’’ti.
கதமங் ஸாஹத்தி²கபஞ்சகங்? ஸாஹத்தி²கோ ஆணத்திகோ நிஸ்ஸக்³கி³யோ அத்த²ஸாத⁴கோ து⁴ரனிக்கே²போதி. ததா² ஹி வுத்தங் –
Katamaṃ sāhatthikapañcakaṃ? Sāhatthiko āṇattiko nissaggiyo atthasādhako dhuranikkhepoti. Tathā hi vuttaṃ –
‘‘ஸாஹத்தா²ணத்திகோ சேவ, நிஸ்ஸக்³கி³யொத்த²ஸாத⁴கோ;
‘‘Sāhatthāṇattiko ceva, nissaggiyotthasādhako;
து⁴ரனிக்கே²பகோ சாதி, இத³ங் ஸாஹத்த²பஞ்சக’’ந்தி.
Dhuranikkhepako cāti, idaṃ sāhatthapañcaka’’nti.
தத்த² ஸாஹத்தி²கோ நாம பரஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ங் ஸஹத்தா² அவஹரதி. ஆணத்திகோ நாம ‘‘அஸுகஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ங் அவஹரா’’தி அஞ்ஞங் ஆணாபேதி. நிஸ்ஸக்³கி³யோ நாம ஸுங்ககா⁴தபரிகப்பிதோகாஸானங் அந்தோ ட²த்வா ப³ஹி பாதனங். அத்த²ஸாத⁴கோ நாம ‘‘அஸுகஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ங் யதா³ ஸக்கோஸி, ததா³ தங் அவஹரா’’தி ஆணாபேதி. தத்த² ஸசே பரோ அனந்தராயிகோ ஹுத்வா தங் அவஹரதி, ஆணாபகஸ்ஸ ஆணத்திக்க²ணேயேவ பாராஜிகங். பரஸ்ஸ வா பன தேலகும்பி⁴யா பாத³க்³க⁴னகங் தேலங் அவஸ்ஸங் பிவனகானி உபாஹனாதீ³னி பக்கி²பதி , ஹத்த²தோ முத்தமத்தேயேவ பாராஜிகங். து⁴ரனிக்கே²போ பன ஆராமாபி⁴யோக³உபனிக்கி²த்தப⁴ண்ட³வஸேன வேதி³தப்³போ³. தாவகாலிகப⁴ண்ட³தெ³ய்யானி அதெ³ந்தஸ்ஸபி ஏஸேவ நயோதி இத³ங் ஸாஹத்தி²கபஞ்சகங்.
Tattha sāhatthiko nāma parassa bhaṇḍaṃ sahatthā avaharati. Āṇattiko nāma ‘‘asukassa bhaṇḍaṃ avaharā’’ti aññaṃ āṇāpeti. Nissaggiyo nāma suṅkaghātaparikappitokāsānaṃ anto ṭhatvā bahi pātanaṃ. Atthasādhako nāma ‘‘asukassa bhaṇḍaṃ yadā sakkosi, tadā taṃ avaharā’’ti āṇāpeti. Tattha sace paro anantarāyiko hutvā taṃ avaharati, āṇāpakassa āṇattikkhaṇeyeva pārājikaṃ. Parassa vā pana telakumbhiyā pādagghanakaṃ telaṃ avassaṃ pivanakāni upāhanādīni pakkhipati , hatthato muttamatteyeva pārājikaṃ. Dhuranikkhepo pana ārāmābhiyogaupanikkhittabhaṇḍavasena veditabbo. Tāvakālikabhaṇḍadeyyāni adentassapi eseva nayoti idaṃ sāhatthikapañcakaṃ.
கதமங் புப்³ப³பயோக³பஞ்சகங்? புப்³ப³பயோகோ³ ஸஹபயோகோ³ ஸங்விதா³வஹாரோ ஸங்கேதகம்மங் நிமித்தகம்மந்தி. தேன வுத்தங் –
Katamaṃ pubbapayogapañcakaṃ? Pubbapayogo sahapayogo saṃvidāvahāro saṅketakammaṃ nimittakammanti. Tena vuttaṃ –
‘‘புப்³ப³ஸஹபயோகோ³ ச, ஸங்விதா³ஹரணங் ததா²;
‘‘Pubbasahapayogo ca, saṃvidāharaṇaṃ tathā;
ஸங்கேதகம்மங் நிமித்தங், இத³ங் ஸாஹத்த²பஞ்சக’’ந்தி.
Saṅketakammaṃ nimittaṃ, idaṃ sāhatthapañcaka’’nti.
தத்த² ஆணத்திவஸேன புப்³ப³பயோகோ³ வேதி³தப்³போ³. டா²னாசாவனவஸேன, கி²லாதீ³னி ஸங்காமெத்வா கெ²த்தாதி³க்³க³ஹணவஸேன ச ஸஹபயோகோ³ வேதி³தப்³போ³. ஸங்விதா³வஹாரோ நாம ‘‘அஸுகங் நாம ப⁴ண்ட³ங் அவஹரிஸ்ஸாமா’’தி ஸங்வித³ஹித்வா ஸம்மந்தயித்வா அவஹரணங். ஏவங் ஸங்வித³ஹித்வா க³தேஸு ஹி ஏகேனபி தஸ்மிங் ப⁴ண்டே³ டா²னா சாவிதே ஸப்³பே³ஸங் அவஹாரோ ஹோதி. ஸங்கேதகம்மங் நாம ஸஞ்ஜானநகம்மங். ஸசே ஹி புரேப⁴த்தாதீ³ஸு யங் கிஞ்சி காலங் பரிச்சி²ந்தி³த்வா ‘‘அஸுகஸ்மிங் காலே இத்த²ன்னாமங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரா’’தி வுத்தோ ஸங்கேததோ அபச்சா² அபுரே தங் அவஹரதி, ஸங்கேதகாரகஸ்ஸ ஸங்கேதகரணக்க²ணேயேவ அவஹாரோ. நிமித்தகம்மங் நாம ஸஞ்ஞுப்பாத³னத்த²ங் அக்கி²னிக²ணனாதி³னிமித்தகரணங் . ஸசே ஹி ஏவங் கதனிமித்ததோ அபச்சா² அபுரே ‘‘யங் அவஹரா’’தி வுத்தோ, தங் அவஹரதி, நிமித்தகாரகஸ்ஸ நிமித்தக்க²ணேயேவ அவஹாரோதி இத³ங் புப்³ப³பயோக³பஞ்சகங்.
Tattha āṇattivasena pubbapayogo veditabbo. Ṭhānācāvanavasena, khilādīni saṅkāmetvā khettādiggahaṇavasena ca sahapayogo veditabbo. Saṃvidāvahāro nāma ‘‘asukaṃ nāma bhaṇḍaṃ avaharissāmā’’ti saṃvidahitvā sammantayitvā avaharaṇaṃ. Evaṃ saṃvidahitvā gatesu hi ekenapi tasmiṃ bhaṇḍe ṭhānā cāvite sabbesaṃ avahāro hoti. Saṅketakammaṃ nāma sañjānanakammaṃ. Sace hi purebhattādīsu yaṃ kiñci kālaṃ paricchinditvā ‘‘asukasmiṃ kāle itthannāmaṃ bhaṇḍaṃ avaharā’’ti vutto saṅketato apacchā apure taṃ avaharati, saṅketakārakassa saṅketakaraṇakkhaṇeyeva avahāro. Nimittakammaṃ nāma saññuppādanatthaṃ akkhinikhaṇanādinimittakaraṇaṃ . Sace hi evaṃ katanimittato apacchā apure ‘‘yaṃ avaharā’’ti vutto, taṃ avaharati, nimittakārakassa nimittakkhaṇeyeva avahāroti idaṃ pubbapayogapañcakaṃ.
கதமங் தெ²ய்யாவஹாரபஞ்சகங்? தெ²ய்யாவஹாரோ பஸய்ஹாவஹாரோ பரிகப்பாவஹாரோ படிச்ச²ன்னாவஹாரோ குஸாவஹாரோதி. தேன வுத்தங் –
Katamaṃ theyyāvahārapañcakaṃ? Theyyāvahāro pasayhāvahāro parikappāvahāro paṭicchannāvahāro kusāvahāroti. Tena vuttaṃ –
‘‘தெ²ய்யா பஸய்ஹா பரிகப்பா, படிச்ச²ன்னா குஸா ததா²;
‘‘Theyyā pasayhā parikappā, paṭicchannā kusā tathā;
அவஹாரா இமே பஞ்ச, தெ²ய்யாவஹாரபஞ்சக’’ந்தி.
Avahārā ime pañca, theyyāvahārapañcaka’’nti.
தத்த² யோ ஸந்தி⁴ச்சே²தா³தீ³னி கத்வா அதி³ஸ்ஸமானோ அவஹரதி, கூடதுலாகூடமானகூடகஹாபணாதீ³ஹி வா வஞ்செத்வா க³ண்ஹாதி, தஸ்ஸேவங் க³ண்ஹதோ அவஹாரோ தெ²ய்யாவஹாரோதி வேதி³தப்³போ³. யோ பன பஸய்ஹ ப³லக்காரேன பரேஸங் ஸந்தகங் க³ண்ஹாதி கா³மகா⁴தகாத³யோ விய, அத்தனோ பத்தப³லிதோ வா வுத்தனயேனேவ அதி⁴கங் க³ண்ஹாதி ராஜப⁴டாத³யோ விய, தஸ்ஸேவங் க³ண்ஹதோ அவஹாரோ பஸய்ஹாவஹாரோதி வேதி³தப்³போ³. பரிகப்பெத்வா க³ஹணங் பன பரிகப்பாவஹாரோ நாம.
Tattha yo sandhicchedādīni katvā adissamāno avaharati, kūṭatulākūṭamānakūṭakahāpaṇādīhi vā vañcetvā gaṇhāti, tassevaṃ gaṇhato avahāro theyyāvahāroti veditabbo. Yo pana pasayha balakkārena paresaṃ santakaṃ gaṇhāti gāmaghātakādayo viya, attano pattabalito vā vuttanayeneva adhikaṃ gaṇhāti rājabhaṭādayo viya, tassevaṃ gaṇhato avahāro pasayhāvahāroti veditabbo. Parikappetvā gahaṇaṃ pana parikappāvahāro nāma.
ஸோ ப⁴ண்டோ³காஸஸ்ஸ வஸேன து³விதோ⁴. தத்ராயங் ப⁴ண்ட³பரிகப்போ – ஸாடகத்தி²கோ அந்தோக³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா ‘‘ஸசே ஸாடகோ ப⁴விஸ்ஸதி, க³ண்ஹிஸ்ஸாமி. ஸசே ஸுத்தங், ந க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி பரிகப்பெத்வா அந்த⁴காரே பஸிப்³ப³கங் க³ண்ஹாதி. தத்ர சே ஸாடகோ ஹோதி, உத்³தா⁴ரேயேவ பாராஜிகங். ஸுத்தஞ்சே ஹோதி, ரக்க²தி. ப³ஹி நீஹரித்வா முஞ்சித்வா ‘‘ஸுத்த’’ந்தி ஞத்வா புன ஆஹரித்வா ட²பேதி, ரக்க²தியேவ. ‘‘ஸுத்த’’ந்தி ஞத்வாபி யங் லத்³த⁴ங், தங் க³ஹேதப்³ப³ந்தி க³ச்ச²தி, பத³வாரேன காரேதப்³போ³. பூ⁴மியங் ட²பெத்வா க³ண்ஹாதி, உத்³தா⁴ரே பாராஜிகங். ‘‘சோரோ சோரோ’’தி அனுப³ந்தோ⁴ ச²ட்³டெ³த்வா பலாயதி, ரக்க²தி. ஸாமிகா தி³ஸ்வா க³ண்ஹந்தி, ரக்க²தியேவ. அஞ்ஞோ சே க³ண்ஹாதி, ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங். ஸாமிகேஸு நிவத்தந்தேஸு ஸயங் தி³ஸ்வா பங்ஸுகூலஸஞ்ஞாய ‘‘பகே³வேதங் மயா க³ஹிதங், மம தா³னி ஸந்தக’’ந்தி க³ண்ஹந்தஸ்ஸபி ப⁴ண்ட³தெ³ய்யமேவ. தத்த² ய்வாயங் ‘‘ஸசே ஸாடகோ ப⁴விஸ்ஸதி, க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’திஆதி³னா நயேன பவத்தோ பரிகப்போ, அயங் ப⁴ண்ட³பரிகப்போ நாம. ஓகாஸபரிகப்போ பன ஏவங் வேதி³தப்³போ³ – ஏகச்சோ பன பரபரிவேணாதீ³னி பவிட்டோ² கிஞ்சி லோப⁴னெய்யப⁴ண்ட³ங் தி³ஸ்வா க³ப்³ப⁴த்³வாரபமுக²ஹெட்டா² பாஸாத³த்³வாரகொட்ட²கருக்க²மூலாதி³வஸேன பரிச்சே²த³ங் கத்வா ‘‘ஸசே மங் எத்த²ந்தரே பஸ்ஸிஸ்ஸந்தி, த³ட்டு²காமதாய க³ஹெத்வா விசரந்தோ விய த³ஸ்ஸாமி. நோ சே பஸ்ஸிஸ்ஸந்தி , ஹரிஸ்ஸாமீ’’தி பரிகப்பேதி, தஸ்ஸ தங் ஆதா³ய பரிகப்பிதபரிச்சே²த³ங் அதிக்கந்தமத்தே அவஹாரோ ஹோதி. இதி ய்வாயங் வுத்தனயேனேவ பவத்தோ பரிகப்போ, அயங் ஓகாஸபரிகப்போ நாம. ஏவமிமேஸங் த்³வின்னங் பரிகப்பானங் வஸேன பரிகப்பெத்வா க³ண்ஹதோ அவஹாரோ பரிகப்பாவஹாரோதி வேதி³தப்³போ³.
So bhaṇḍokāsassa vasena duvidho. Tatrāyaṃ bhaṇḍaparikappo – sāṭakatthiko antogabbhaṃ pavisitvā ‘‘sace sāṭako bhavissati, gaṇhissāmi. Sace suttaṃ, na gaṇhissāmī’’ti parikappetvā andhakāre pasibbakaṃ gaṇhāti. Tatra ce sāṭako hoti, uddhāreyeva pārājikaṃ. Suttañce hoti, rakkhati. Bahi nīharitvā muñcitvā ‘‘sutta’’nti ñatvā puna āharitvā ṭhapeti, rakkhatiyeva. ‘‘Sutta’’nti ñatvāpi yaṃ laddhaṃ, taṃ gahetabbanti gacchati, padavārena kāretabbo. Bhūmiyaṃ ṭhapetvā gaṇhāti, uddhāre pārājikaṃ. ‘‘Coro coro’’ti anubandho chaḍḍetvā palāyati, rakkhati. Sāmikā disvā gaṇhanti, rakkhatiyeva. Añño ce gaṇhāti, bhaṇḍadeyyaṃ. Sāmikesu nivattantesu sayaṃ disvā paṃsukūlasaññāya ‘‘pagevetaṃ mayā gahitaṃ, mama dāni santaka’’nti gaṇhantassapi bhaṇḍadeyyameva. Tattha yvāyaṃ ‘‘sace sāṭako bhavissati, gaṇhissāmī’’tiādinā nayena pavatto parikappo, ayaṃ bhaṇḍaparikappo nāma. Okāsaparikappo pana evaṃ veditabbo – ekacco pana parapariveṇādīni paviṭṭho kiñci lobhaneyyabhaṇḍaṃ disvā gabbhadvārapamukhaheṭṭhā pāsādadvārakoṭṭhakarukkhamūlādivasena paricchedaṃ katvā ‘‘sace maṃ etthantare passissanti, daṭṭhukāmatāya gahetvā vicaranto viya dassāmi. No ce passissanti , harissāmī’’ti parikappeti, tassa taṃ ādāya parikappitaparicchedaṃ atikkantamatte avahāro hoti. Iti yvāyaṃ vuttanayeneva pavatto parikappo, ayaṃ okāsaparikappo nāma. Evamimesaṃ dvinnaṃ parikappānaṃ vasena parikappetvā gaṇhato avahāro parikappāvahāroti veditabbo.
படிச்சா²தெ³த்வா பன அவஹரணங் படிச்ச²ன்னாவஹாரோ. ஸோ ஏவங் வேதி³தப்³போ³ – யோ பி⁴க்கு² உய்யானாதீ³ஸு பரேஸங் ஓமுஞ்சித்வா ட²பிதங் அங்கு³லிமுத்³தி³காதி³ங் தி³ஸ்வா ‘‘பச்சா² க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி பங்ஸுனா வா பண்ணேன வா படிச்சா²தே³தி, தஸ்ஸ எத்தாவதா உத்³தா⁴ரோ நத்தீ²தி ந தாவ அவஹாரோ ஹோதி. யதா³ பன ஸாமிகா விசினந்தா அபஸ்ஸித்வா ‘‘ஸ்வே ஜானிஸ்ஸாமா’’தி ஸாலயாவ க³தா ஹொந்தி, அத²ஸ்ஸ தங் உத்³த⁴ரதோ உத்³தா⁴ரே அவஹாரோ. ‘‘படிச்ச²ன்னகாலேயேவ ஏதங் மம ஸந்தக’’ந்தி ஸகஸஞ்ஞாய வா ‘‘க³தாதா³னி தே, ச²ட்³டி³தப⁴ண்ட³ங் இத³’’ந்தி பங்ஸுகூலஸஞ்ஞாய வா க³ண்ஹந்தஸ்ஸ பன ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங். தேஸு து³தியததியதி³வஸே ஆக³ந்த்வா விசினித்வா அதி³ஸ்வா து⁴ரனிக்கே²பங் கத்வா க³தேஸுபி க³ஹிதங் ப⁴ண்ட³தெ³ய்யமேவ. பச்சா² ஞத்வா சோதி³யமானஸ்ஸ அத³த³தோ ஸாமிகானங் து⁴ரனிக்கே²பே அவஹாரோ ஹோதி. கஸ்மா? யஸ்மா தஸ்ஸ பயோகே³ன தேஹி ந தி³ட்ட²ங். யோ பன ததா²ரூபங் ப⁴ண்ட³ங் யதா²டா²னே டி²தங்யேவ அப்படிச்சா²தெ³த்வா தெ²ய்யசித்தோ பாதே³ன அக்கமித்வா கத்³த³மே வா வாலிகாய வா பவேஸேதி, தஸ்ஸ பவேஸிதமத்தேயேவ அவஹாரோ.
Paṭicchādetvā pana avaharaṇaṃ paṭicchannāvahāro. So evaṃ veditabbo – yo bhikkhu uyyānādīsu paresaṃ omuñcitvā ṭhapitaṃ aṅgulimuddikādiṃ disvā ‘‘pacchā gaṇhissāmī’’ti paṃsunā vā paṇṇena vā paṭicchādeti, tassa ettāvatā uddhāro natthīti na tāva avahāro hoti. Yadā pana sāmikā vicinantā apassitvā ‘‘sve jānissāmā’’ti sālayāva gatā honti, athassa taṃ uddharato uddhāre avahāro. ‘‘Paṭicchannakāleyeva etaṃ mama santaka’’nti sakasaññāya vā ‘‘gatādāni te, chaḍḍitabhaṇḍaṃ ida’’nti paṃsukūlasaññāya vā gaṇhantassa pana bhaṇḍadeyyaṃ. Tesu dutiyatatiyadivase āgantvā vicinitvā adisvā dhuranikkhepaṃ katvā gatesupi gahitaṃ bhaṇḍadeyyameva. Pacchā ñatvā codiyamānassa adadato sāmikānaṃ dhuranikkhepe avahāro hoti. Kasmā? Yasmā tassa payogena tehi na diṭṭhaṃ. Yo pana tathārūpaṃ bhaṇḍaṃ yathāṭhāne ṭhitaṃyeva appaṭicchādetvā theyyacitto pādena akkamitvā kaddame vā vālikāya vā paveseti, tassa pavesitamatteyeva avahāro.
குஸங் ஸங்காமெத்வா பன அவஹரணங் குஸாவஹாரோ நாம. ஸோபி ஏவங் வேதி³தப்³போ³ – யோ பி⁴க்கு² விலீவமயங் வா தாலபண்ணமயங் வா கதஸஞ்ஞாணங் யங் கிஞ்சி குஸங் பாதெத்வா சீவரே பா⁴ஜியமானே அத்தனோ கொட்டா²ஸஸ்ஸ ஸமீபே டி²தங் ஸமக்³க⁴தரங் வா மஹக்³க⁴தரங் வா ஸமஸமங் வா அக்³கே⁴ன பரஸ்ஸ கொட்டா²ஸங் ஹரிதுகாமோ அத்தனோ கொட்டா²ஸே பதிதங் குஸங் பரஸ்ஸ கொட்டா²ஸே பாதேதுகாமதாய உத்³த⁴ரதி, ரக்க²தி தாவ. பரஸ்ஸ கொட்டா²ஸே பாதிதே ரக்க²தேவ. யதா³ பன தஸ்மிங் பதிதே பரஸ்ஸ கொட்டா²ஸதோ பரஸ்ஸ குஸங் உத்³த⁴ரதி, உத்³த⁴டமத்தே அவஹாரோ. ஸசே பட²மதரங் பரஸ்ஸ கொட்டா²ஸதோ குஸங் உத்³த⁴ரதி, அத்தனோ கொட்டா²ஸே பாதேதுகாமதாய உத்³தா⁴ரே ரக்க²தி, பாதனேபி ரக்க²தி. அத்தனோ கொட்டா²ஸதோ பன அத்தனோ குஸங் உத்³த⁴ரதோ உத்³தா⁴ரேயேவ ரக்க²தி, தங் உத்³த⁴ரித்வா பரகொட்டா²ஸே பாதெந்தஸ்ஸ ஹத்த²தோ முத்தமத்தே அவஹாரோ ஹோதி, அயங் குஸாவஹாரோ. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன ஸமந்தபாஸாதி³கதோ (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.92) க³ஹேதப்³போ³.
Kusaṃ saṅkāmetvā pana avaharaṇaṃ kusāvahāro nāma. Sopi evaṃ veditabbo – yo bhikkhu vilīvamayaṃ vā tālapaṇṇamayaṃ vā katasaññāṇaṃ yaṃ kiñci kusaṃ pātetvā cīvare bhājiyamāne attano koṭṭhāsassa samīpe ṭhitaṃ samagghataraṃ vā mahagghataraṃ vā samasamaṃ vā agghena parassa koṭṭhāsaṃ haritukāmo attano koṭṭhāse patitaṃ kusaṃ parassa koṭṭhāse pātetukāmatāya uddharati, rakkhati tāva. Parassa koṭṭhāse pātite rakkhateva. Yadā pana tasmiṃ patite parassa koṭṭhāsato parassa kusaṃ uddharati, uddhaṭamatte avahāro. Sace paṭhamataraṃ parassa koṭṭhāsato kusaṃ uddharati, attano koṭṭhāse pātetukāmatāya uddhāre rakkhati, pātanepi rakkhati. Attano koṭṭhāsato pana attano kusaṃ uddharato uddhāreyeva rakkhati, taṃ uddharitvā parakoṭṭhāse pātentassa hatthato muttamatte avahāro hoti, ayaṃ kusāvahāro. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana samantapāsādikato (pārā. aṭṭha. 1.92) gahetabbo.
துலயித்வாதி உபபரிக்கி²த்வா.
Tulayitvāti upaparikkhitvā.
ஸாமீசீதி வத்தங், ஆபத்தி பன நத்தீ²தி அதி⁴ப்பாயோ.
Sāmīcīti vattaṃ, āpatti pana natthīti adhippāyo.
மஹாஜனஸம்மத்³தோ³தி மஹாஜனஸங்கோ²போ⁴. ப⁴ட்டே² ஜனகாயேதி அபக³தே ஜனகாயே. ‘‘இத³ஞ்ச காஸாவங் அத்தனோ ஸந்தகங் கத்வா ஏதஸ்ஸேவ பி⁴க்கு²னோ தே³ஹீ’’தி கிங் காரணா ஏவமாஹ? சீவரஸ்ஸாமிகேன து⁴ரனிக்கே²போ கதோ, தஸ்மா தஸ்ஸ அதி³ன்னங் க³ஹேதுங் ந வட்டதி. அவஹாரகோபி விப்படிஸாரஸ்ஸ உப்பன்னகாலதோ பட்டா²ய சீவரஸ்ஸாமிகங் பரியேஸந்தோ விசரதி ‘‘த³ஸ்ஸாமீ’’தி, சீவரஸ்ஸாமிகேன ச ‘‘மமேத’’ந்தி வுத்தே ஏதேனபி அவஹாரகேன ஆலயோ பரிச்சத்தோ, தஸ்மா ஏவமாஹ. யதி³ ஏவங் சீவரஸ்ஸாமிகோயேவ ‘‘அத்தனோ ஸந்தகங் க³ண்ஹாஹீ’’தி கஸ்மா ந வுத்தோதி? உபி⁴ன்னங் குக்குச்சவினோத³னத்த²ங். கத²ங்? அவஹாரகஸ்ஸ ‘‘மயா ஸஹத்தே²ன ந தி³ன்னங், ப⁴ண்ட³தெ³ய்யமேத’’ந்தி குக்குச்சங் உப்பஜ்ஜெய்ய , இதரஸ்ஸ ‘‘மயா பட²மங் து⁴ரனிக்கே²பங் கத்வா பச்சா² அதி³ன்னங் க³ஹித’’ந்தி குக்குச்சங் உப்பஜ்ஜெய்யாதி.
Mahājanasammaddoti mahājanasaṅkhobho. Bhaṭṭhe janakāyeti apagate janakāye. ‘‘Idañca kāsāvaṃ attano santakaṃ katvā etasseva bhikkhuno dehī’’ti kiṃ kāraṇā evamāha? Cīvarassāmikena dhuranikkhepo kato, tasmā tassa adinnaṃ gahetuṃ na vaṭṭati. Avahārakopi vippaṭisārassa uppannakālato paṭṭhāya cīvarassāmikaṃ pariyesanto vicarati ‘‘dassāmī’’ti, cīvarassāmikena ca ‘‘mameta’’nti vutte etenapi avahārakena ālayo pariccatto, tasmā evamāha. Yadi evaṃ cīvarassāmikoyeva ‘‘attano santakaṃ gaṇhāhī’’ti kasmā na vuttoti? Ubhinnaṃ kukkuccavinodanatthaṃ. Kathaṃ? Avahārakassa ‘‘mayā sahatthena na dinnaṃ, bhaṇḍadeyyameta’’nti kukkuccaṃ uppajjeyya , itarassa ‘‘mayā paṭhamaṃ dhuranikkhepaṃ katvā pacchā adinnaṃ gahita’’nti kukkuccaṃ uppajjeyyāti.
ஸமக்³க⁴ந்தி அப்பக்³க⁴ங்.
Samagghanti appagghaṃ.
தா³ருஅத்த²ங் ப²ரதீதி தா³ரூஹி கத்தப்³ப³கிச்சங் ஸாதே⁴தி. மயி ஸந்தேதிஆதி³ ஸப்³ப³ங் ரஞ்ஞா பஸாதே³ன வுத்தங், தே²ரேன பன ‘‘அனநுச்ச²விகங் கத’’ந்தி ந மஞ்ஞிதப்³ப³ங்.
Dāruatthaṃ pharatīti dārūhi kattabbakiccaṃ sādheti. Mayi santetiādi sabbaṃ raññā pasādena vuttaṃ, therena pana ‘‘ananucchavikaṃ kata’’nti na maññitabbaṃ.
ஏகதி³வஸங் த³ந்தகட்ட²ச்சே²த³னாதி³னா யா அயங் அக்³க⁴ஹானி வுத்தா, ஸா ப⁴ண்ட³ஸ்ஸாமினா கிணித்வா க³ஹிதமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தா. ஸப்³ப³ங் பனேதங் அட்ட²கதா²சரியப்பமாணேன க³ஹேதப்³ப³ங். பாஸாணஞ்ச ஸக்க²ரஞ்ச பாஸாணஸக்க²ரங்.
Ekadivasaṃ dantakaṭṭhacchedanādinā yā ayaṃ agghahāni vuttā, sā bhaṇḍassāminā kiṇitvā gahitameva sandhāya vuttā. Sabbaṃ panetaṃ aṭṭhakathācariyappamāṇena gahetabbaṃ. Pāsāṇañca sakkharañca pāsāṇasakkharaṃ.
‘‘தா⁴ரெய்ய அத்த²ங் விசக்க²ணோ’’தி இமஸ்ஸேவ விவரணங் ‘‘ஆபத்திங் வா அனாபத்திங் வா’’திஆதி³. ‘‘ஸிக்கா²பத³ங் ஸமங் தேனா’’தி இதோ புப்³பே³ ஏகா கா³தா² –
‘‘Dhāreyya atthaṃ vicakkhaṇo’’ti imasseva vivaraṇaṃ ‘‘āpattiṃ vā anāpattiṃ vā’’tiādi. ‘‘Sikkhāpadaṃ samaṃ tenā’’ti ito pubbe ekā gāthā –
‘‘து³தியங் அது³தியேன, யங் ஜினேன பகாஸிதங்;
‘‘Dutiyaṃ adutiyena, yaṃ jinena pakāsitaṃ;
பராஜிதகிலேஸேன, பாராஜிகபத³ங் இதா⁴’’தி.
Parājitakilesena, pārājikapadaṃ idhā’’ti.
தாய ஸத்³தி⁴ங் க⁴டெத்வா அது³தியேன பராஜிதகிலேஸேன ஜினேன து³தியங் யங் இத³ங் பாராஜிகபத³ங் பகாஸிதங், இத⁴ தேன ஸமங் அனேகனயவோகிண்ணங் க³ம்பீ⁴ரத்த²வினிச்ச²யங் அஞ்ஞங் கிஞ்சி ஸிக்கா²பத³ங் ந விஜ்ஜதீதி யோஜனா. தத்த² பராஜிதகிலேஸேனாதி ஸந்தானே புன அனுப்பத்தித⁴ம்மதாபாத³னே சதூஹி மக்³க³ஞாணேஹி ஸஹ வாஸனாய ஸமுச்சி²ன்னஸப்³ப³கிலேஸேன. விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.159) பன ‘‘பராஜிதகிலேஸேனாதி விஜிதகிலேஸேன, நிகிலேஸேனாதி அத்தோ²’’தி வுத்தங். இதா⁴தி இமஸ்மிங் ஸாஸனே.
Tāya saddhiṃ ghaṭetvā adutiyena parājitakilesena jinena dutiyaṃ yaṃ idaṃ pārājikapadaṃ pakāsitaṃ, idha tena samaṃ anekanayavokiṇṇaṃ gambhīratthavinicchayaṃ aññaṃ kiñci sikkhāpadaṃ na vijjatīti yojanā. Tattha parājitakilesenāti santāne puna anuppattidhammatāpādane catūhi maggañāṇehi saha vāsanāya samucchinnasabbakilesena. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.159) pana ‘‘parājitakilesenāti vijitakilesena, nikilesenāti attho’’ti vuttaṃ. Idhāti imasmiṃ sāsane.
தேனாதி தேன து³தியபாராஜிகஸிக்கா²பதே³ன. அத்தோ² நாம பாளிஅத்தோ². வினிச்ச²யோ நாம பாளிமுத்தவினிச்ச²யோ. அத்தோ² ச வினிச்ச²யோ ச அத்த²வினிச்ச²யா, தே க³ம்பீ⁴ரா யஸ்மிந்தி க³ம்பீ⁴ரத்த²வினிச்ச²யங் . வத்து²ம்ஹி ஓதிண்ணேதி சோத³னாவஸேன வா அத்தனாவ அத்தனோ வீதிக்கமாரோசனவஸேன வா ஸங்க⁴மஜ்ஜே² அதி³ன்னாதா³னவத்து²ஸ்மிங் ஓதிண்ணே. எத்தா²தி ஓதிண்ணே வத்து²ஸ்மிங். வினிச்ச²யோதி ஆபத்தானாபத்தினியமனங். அவத்வாவாதி ‘‘த்வங் பாராஜிகங் ஆபன்னோ’’தி அவத்வாவ. கப்பியேபி ச வத்து²ஸ்மிந்தி அத்தனா க³ஹேதுங் கப்பியே மாதுபிதுஆதி³ஸந்தகேபி வத்து²ஸ்மிங். லஹுவத்தினோதி தெ²ய்யசித்துப்பாதே³ன லஹுபரிவத்தினோ. ஆஸீவிஸந்தி ஸீக⁴மேவ ஸகலஸரீரே ப²ரணஸமத்த²விஸங்.
Tenāti tena dutiyapārājikasikkhāpadena. Attho nāma pāḷiattho. Vinicchayo nāma pāḷimuttavinicchayo. Attho ca vinicchayo ca atthavinicchayā, te gambhīrā yasminti gambhīratthavinicchayaṃ. Vatthumhi otiṇṇeti codanāvasena vā attanāva attano vītikkamārocanavasena vā saṅghamajjhe adinnādānavatthusmiṃ otiṇṇe. Etthāti otiṇṇe vatthusmiṃ. Vinicchayoti āpattānāpattiniyamanaṃ. Avatvāvāti ‘‘tvaṃ pārājikaṃ āpanno’’ti avatvāva. Kappiyepi ca vatthusminti attanā gahetuṃ kappiye mātupituādisantakepi vatthusmiṃ. Lahuvattinoti theyyacittuppādena lahuparivattino. Āsīvisanti sīghameva sakalasarīre pharaṇasamatthavisaṃ.
233. பகதிமனுஸ்ஸேஹி உத்தரிதரானங் பு³த்³தா⁴தி³உத்தமபுரிஸானங் அதி⁴க³மத⁴ம்மோதி உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மோ, தஸ்ஸ பரேஸங் ஆரோசனங் உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மாரோசனங். தங் வினிச்சி²னந்தேன ச² டா²னானி ஸோதே⁴தப்³பா³னீதி யோஜனா. தத்த² கிங் தே அதி⁴க³தந்தி அதி⁴க³மபுச்சா². கிந்தி தே அதி⁴க³தந்தி உபாயபுச்சா². கதா³ தே அதி⁴க³தந்தி காலபுச்சா². கத்த² தே அதி⁴க³தந்தி ஓகாஸபுச்சா². கதமே தே கிலேஸா பஹீனாதி பஹீனகிலேஸபுச்சா². கதமேஸங் த்வங் த⁴ம்மானங் லாபீ⁴தி படிலத்³த⁴த⁴ம்மபுச்சா². இதா³னி தமேவ ச²ட்டா²னவிஸோத⁴னங் வித்தா²ரேதுமாஹ ‘‘ஸசே ஹீ’’திஆதி³. தத்த² எத்தாவதாதி எத்தகேன ப்³யாகரணவசனமத்தேன ந ஸக்காரோ காதப்³போ³. ப்³யாகரணஞ்ஹி ஏகஸ்ஸ அயாதா²வதோபி ஹோதீதி. இமேஸு ச²ஸு டா²னேஸு ஸோத⁴னத்த²ங் ஏவங் வத்தப்³போ³தி யதா² நாம ஜாதரூபபதிரூபகம்பி ஜாதரூபங் விய கா²யதீதி ஜாதரூபங் நிக⁴ங்ஸனதாபனசே²த³னேஹி ஸோதே⁴தப்³ப³ங், ஏவமேவ இதா³னேவ வுத்தேஸு ச²ஸு டா²னேஸு பக்கி²பித்வா ஸோத⁴னத்த²ங் வத்தப்³போ³. விமொக்கா²தீ³ஸூதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸமாபத்திஞாணத³ஸ்ஸனமக்³க³பா⁴வனாப²லஸச்சி²கிரியாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. பாகடோ ஹோதி அதி⁴க³தவிஸேஸஸ்ஸ ஸதிஸம்மோஸாபா⁴வதோ. ஸேஸபுச்சா²ஸுபி ‘‘பாகடோ ஹோதீ’’தி பதே³ ஏஸேவ நயோ.
233. Pakatimanussehi uttaritarānaṃ buddhādiuttamapurisānaṃ adhigamadhammoti uttarimanussadhammo, tassa paresaṃ ārocanaṃ uttarimanussadhammārocanaṃ. Taṃ vinicchinantena cha ṭhānāni sodhetabbānīti yojanā. Tattha kiṃ te adhigatanti adhigamapucchā. Kinti te adhigatanti upāyapucchā. Kadā te adhigatanti kālapucchā. Kattha te adhigatanti okāsapucchā. Katame te kilesā pahīnāti pahīnakilesapucchā. Katamesaṃ tvaṃ dhammānaṃ lābhīti paṭiladdhadhammapucchā. Idāni tameva chaṭṭhānavisodhanaṃ vitthāretumāha ‘‘sace hī’’tiādi. Tattha ettāvatāti ettakena byākaraṇavacanamattena na sakkāro kātabbo. Byākaraṇañhi ekassa ayāthāvatopi hotīti. Imesu chasu ṭhānesu sodhanatthaṃ evaṃ vattabboti yathā nāma jātarūpapatirūpakampi jātarūpaṃ viya khāyatīti jātarūpaṃ nighaṃsanatāpanachedanehi sodhetabbaṃ, evameva idāneva vuttesu chasu ṭhānesu pakkhipitvā sodhanatthaṃ vattabbo. Vimokkhādīsūti ādi-saddena samāpattiñāṇadassanamaggabhāvanāphalasacchikiriyādiṃ saṅgaṇhāti. Pākaṭo hoti adhigatavisesassa satisammosābhāvato. Sesapucchāsupi ‘‘pākaṭo hotī’’ti pade eseva nayo.
ஸப்³பே³ஸஞ்ஹி அத்தனா அதி⁴க³தமக்³கே³ன பஹீனா கிலேஸா பாகடா ஹொந்தீதி இத³ங் யேபு⁴ய்யவஸேன வுத்தங். கஸ்ஸசி ஹி அத்தனா அதி⁴க³தமக்³க³வஜ்ஜ²கிலேஸேஸு ஸந்தே³ஹோ உப்பஜ்ஜதியேவ மஹானாமஸ்ஸ ஸக்கஸ்ஸ விய. ஸோ ஹி ஸகதா³கா³மீ ஸமானோபி ‘‘தஸ்ஸ மய்ஹங், ப⁴ந்தே, ஏவங் ஹோதி – கோ ஸு நாம மே த⁴ம்மோ அஜ்ஜ²த்தங் அப்பஹீனோ, யேன மே ஏகதா³ லோப⁴த⁴ம்மாபி சித்தங் பரியாதா³ய திட்ட²ந்தி, தோ³ஸத⁴ம்மாபி சித்தங் பரியாதா³ய திட்ட²ந்தி, மோஹத⁴ம்மாபி சித்தங் பரியாதா³ய திட்ட²ந்தீ’’தி (ம॰ நி॰ 1.175) ப⁴க³வந்தங் புச்சி². அயங் கிர ராஜா ஸகதா³கா³மிமக்³கே³ன லோப⁴தோ³ஸமோஹா நிரவஸேஸா பஹீயந்தீதி ஸஞ்ஞீ அஹோஸீதி.
Sabbesañhiattanā adhigatamaggena pahīnā kilesā pākaṭā hontīti idaṃ yebhuyyavasena vuttaṃ. Kassaci hi attanā adhigatamaggavajjhakilesesu sandeho uppajjatiyeva mahānāmassa sakkassa viya. So hi sakadāgāmī samānopi ‘‘tassa mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ko su nāma me dhammo ajjhattaṃ appahīno, yena me ekadā lobhadhammāpi cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti, dosadhammāpi cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti, mohadhammāpi cittaṃ pariyādāya tiṭṭhantī’’ti (ma. ni. 1.175) bhagavantaṃ pucchi. Ayaṃ kira rājā sakadāgāmimaggena lobhadosamohā niravasesā pahīyantīti saññī ahosīti.
யாய படிபதா³ய யஸ்ஸ அரியமக்³கோ³ ஆக³ச்ச²தி, ஸா புப்³ப³பா⁴க³படிபத்தி ஆக³மனபடிபதா³. ஸோதே⁴தப்³பா³தி ஸுத்³தா⁴, உதா³ஹு ந ஸுத்³தா⁴தி விசாரணவஸேன ஸோதே⁴தப்³பா³. ‘‘ந ஸுஜ்ஜ²தீதி தத்த² தத்த² பமாத³படிபத்திஸம்ப⁴வதோ. அபனேதப்³போ³தி அத்தனோ படிஞ்ஞாய அபனேதப்³போ³’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.197-198). விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.197) பன ‘‘ந ஸுஜ்ஜ²தீதி புச்சி²யமானோ படிபத்திக்கமங் உல்லங்கி⁴த்வா கதே²ஸி. அபனேதப்³போ³தி தயா வுத்தக்கமேனாயங் த⁴ம்மோ ந ஸக்கா அதி⁴க³ந்துந்தி அதி⁴க³தமானதோ அபனேதப்³போ³’’தி வுத்தங். ‘‘ஸுஜ்ஜ²தீ’’தி வத்வா ஸுஜ்ஜ²னாகாரங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தீ³க⁴ரத்த’’ந்திஆதி³ வுத்தங். பஞ்ஞாயதீதி எத்தா²பி ‘‘யதீ³’’தி பத³ங் ஆனெத்வா யதி³ ஸோ பி⁴க்கு² தாய படிபதா³ய பஞ்ஞாயதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. சதூஸு பச்சயேஸு அலக்³க³த்தா ‘‘ஆகாஸே பாணிஸமேன சேதஸா’’தி வுத்தங். வுத்தஸதி³ஸங் ப்³யாகரணங் ஹோதீதி யோஜனா. தத்த² வுத்தஸதி³ஸந்தி தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ப்³யாகரணங் இமஸ்மிங் ஸுத்தே வுத்தேன ஸதி³ஸங், ஸமந்தி அத்தோ². கீ²ணாஸவஸ்ஸ படிபத்திஸதி³ஸா படிபத்தி ஹோதீதி தீ³க⁴ரத்தங் ஸுவிக்க²ம்பி⁴தகிலேஸத்தா, இத³ஞ்ச அரஹத்தங் படிஜானந்தஸ்ஸ வஸேன வுத்தங். தேனாஹ ‘‘கீ²ணாஸவஸ்ஸ நாமா’’திஆதி³. கீ²ணாஸவஸ்ஸ நாம…பே॰… ந ஹோதீதி பஹீனவிபல்லாஸத்தா, ஜீவிதனிகந்தியா ச அபா⁴வதோ ந ஹோதி, புது²ஜ்ஜனஸ்ஸ பன அப்பஹீனவிபல்லாஸத்தா ஜீவிதனிகந்திஸப்³பா⁴வதோ ச அப்பமத்தகேனபி ஹோதி, ஏவங் ஸுவிக்க²ம்பி⁴தகிலேஸஸ்ஸ வத்தனஸெக்க²த⁴ம்மபடிஜானநங் இமினா ப⁴யுப்பாத³னேன, அம்பி³லாதி³த³ஸ்ஸனே கே²ளுப்பாதா³தி³னா ச ந ஸக்கா வீமங்ஸிதுங், தஸ்மா தஸ்ஸ வசனேனேவ தங் ஸத்³தா⁴தப்³ப³ங்.
Yāya paṭipadāya yassa ariyamaggo āgacchati, sā pubbabhāgapaṭipatti āgamanapaṭipadā. Sodhetabbāti suddhā, udāhu na suddhāti vicāraṇavasena sodhetabbā. ‘‘Na sujjhatīti tattha tattha pamādapaṭipattisambhavato. Apanetabboti attano paṭiññāya apanetabbo’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.197-198). Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.197) pana ‘‘na sujjhatīti pucchiyamāno paṭipattikkamaṃ ullaṅghitvā kathesi. Apanetabboti tayā vuttakkamenāyaṃ dhammo na sakkā adhigantunti adhigatamānato apanetabbo’’ti vuttaṃ. ‘‘Sujjhatī’’ti vatvā sujjhanākāraṃ dassetuṃ ‘‘dīgharatta’’ntiādi vuttaṃ. Paññāyatīti etthāpi ‘‘yadī’’ti padaṃ ānetvā yadi so bhikkhu tāya paṭipadāya paññāyatīti sambandho. Catūsu paccayesu alaggattā ‘‘ākāse pāṇisamena cetasā’’ti vuttaṃ. Vuttasadisaṃ byākaraṇaṃ hotīti yojanā. Tattha vuttasadisanti tassa bhikkhuno byākaraṇaṃ imasmiṃ sutte vuttena sadisaṃ, samanti attho. Khīṇāsavassa paṭipattisadisā paṭipatti hotīti dīgharattaṃ suvikkhambhitakilesattā, idañca arahattaṃ paṭijānantassa vasena vuttaṃ. Tenāha ‘‘khīṇāsavassa nāmā’’tiādi. Khīṇāsavassa nāma…pe… na hotīti pahīnavipallāsattā, jīvitanikantiyā ca abhāvato na hoti, puthujjanassa pana appahīnavipallāsattā jīvitanikantisabbhāvato ca appamattakenapi hoti, evaṃ suvikkhambhitakilesassa vattanasekkhadhammapaṭijānanaṃ iminā bhayuppādanena, ambilādidassane kheḷuppādādinā ca na sakkā vīmaṃsituṃ, tasmā tassa vacaneneva taṃ saddhātabbaṃ.
அயங் பி⁴க்கு² ஸம்பன்னவெய்யாகரணோதி இத³ங் ந கேவலங் அபா⁴யனகமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ஏகச்சஸ்ஸ ஸூரஜாதிகஸ்ஸ புது²ஜ்ஜனஸ்ஸபி அபா⁴யனதோ, ரஜ்ஜனீயாரம்மணானங் ப³த³ரஸாளவாதி³அஅப³லமத்³த³னாதீ³னங் உபயோஜனேபி கே²ளுப்பாதா³தி³தண்ஹுப்பத்திரஹிதங் ஸப்³ப³தா² ஸுவிஸோதி⁴தமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Ayaṃ bhikkhu sampannaveyyākaraṇoti idaṃ na kevalaṃ abhāyanakameva sandhāya vuttaṃ ekaccassa sūrajātikassa puthujjanassapi abhāyanato, rajjanīyārammaṇānaṃ badarasāḷavādiaabalamaddanādīnaṃ upayojanepi kheḷuppādāditaṇhuppattirahitaṃ sabbathā suvisodhitameva sandhāya vuttanti veditabbaṃ.
234. ‘‘நீஹரித்வாதி ஸாஸனதோ நீஹரித்வா’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) வுத்தங், விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) பன ‘‘நீஹரித்வாதி பாளிதோ உத்³த⁴ரித்வா’’தி. ததா² ஹி ‘‘பஞ்சஹுபாலி, அங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தேன பி⁴க்கு²னா நானுயுஞ்ஜிதப்³ப³ங். கதமேஹி பஞ்சஹி? ஸுத்தங் ந ஜானாதி, ஸுத்தானுலோமங் ந ஜானாதீ’’திஆதி³பாளிதோ (பரி॰ 442) ஸுத்தங் ஸுத்தானுலோமஞ்ச நீஹரிங்ஸு, ‘‘அனாபத்தி ஏவங் அம்ஹாகங் ஆசரியானங் உக்³க³ஹோ பரிபுச்சா²தி ப⁴ணதீ’’தி ஏவமாதி³தோ ஆசரியவாத³ங், ‘‘ஆயஸ்மா உபாலி ஏவமாஹ ‘அனாபத்தி ஆவுஸோ ஸுபினந்தேனா’’தி (பாரா॰ 78) ஏவமாதி³தோ அத்தனோமதிங் நீஹரிங்ஸு. ஸா ச தே²ரஸ்ஸ அத்தனோமதி ஸுத்தேன ஸங்க³ஹிதத்தா ஸுத்தங் ஜாதங், ஏவமஞ்ஞாபி ஸுத்தாதீ³ஹி ஸங்க³ஹிதாவ க³ஹேதப்³பா³, நேதராதி வேதி³தப்³ப³ங். அத² வா நீஹரித்வாதி விப⁴ஜித்வா, ஸாட்ட²கத²ங் ஸகலங் வினயபிடகங் ஸுத்தாதீ³ஸு சதூஸு பதே³ஸேஸு பக்கி²பித்வா சதுதா⁴ விப⁴ஜித்வா வினயங் பகாஸேஸுங் தப்³பி³னிமுத்தஸ்ஸ அபா⁴வாதி அதி⁴ப்பாயோ. வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயம்பி (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 45) ‘‘நீஹரித்வாதி எத்த² ஸாஸனதோ நீஹரித்வாதி அத்தோ²…பே॰… தாய ஹி அத்தனோமதியா தே²ரோ ஏதத³க்³க³ட்ட²பனங் லப⁴தி. அபிச வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா ‘அனுபஸம்பன்னேன பஞ்ஞத்தேன வா அபஞ்ஞத்தேன வா வுச்சமானோ…பே॰… அனாத³ரியங் கரோதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’தி. தத்த² ஹி பஞ்ஞத்தங் நாம ஸுத்தங், ஸேஸத்தயங் அபஞ்ஞத்தங் நாம. தேனாயங் ‘சதுப்³பி³த⁴ஞ்ஹி வினயங், மஹாதே²ரா’தி கா³தா² ஸுவுத்தா’’தி வுத்தங்.
234.‘‘Nīharitvāti sāsanato nīharitvā’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.45) vuttaṃ, vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.45) pana ‘‘nīharitvāti pāḷito uddharitvā’’ti. Tathā hi ‘‘pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā nānuyuñjitabbaṃ. Katamehi pañcahi? Suttaṃ na jānāti, suttānulomaṃ na jānātī’’tiādipāḷito (pari. 442) suttaṃ suttānulomañca nīhariṃsu, ‘‘anāpatti evaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ uggaho paripucchāti bhaṇatī’’ti evamādito ācariyavādaṃ, ‘‘āyasmā upāli evamāha ‘anāpatti āvuso supinantenā’’ti (pārā. 78) evamādito attanomatiṃ nīhariṃsu. Sā ca therassa attanomati suttena saṅgahitattā suttaṃ jātaṃ, evamaññāpi suttādīhi saṅgahitāva gahetabbā, netarāti veditabbaṃ. Atha vā nīharitvāti vibhajitvā, sāṭṭhakathaṃ sakalaṃ vinayapiṭakaṃ suttādīsu catūsu padesesu pakkhipitvā catudhā vibhajitvā vinayaṃ pakāsesuṃ tabbinimuttassa abhāvāti adhippāyo. Vajirabuddhiṭīkāyampi (vajira. ṭī. pārājika 45) ‘‘nīharitvāti ettha sāsanato nīharitvāti attho…pe… tāya hi attanomatiyā thero etadaggaṭṭhapanaṃ labhati. Apica vuttañhetaṃ bhagavatā ‘anupasampannena paññattena vā apaññattena vā vuccamāno…pe… anādariyaṃ karoti, āpatti dukkaṭassā’ti. Tattha hi paññattaṃ nāma suttaṃ, sesattayaṃ apaññattaṃ nāma. Tenāyaṃ ‘catubbidhañhi vinayaṃ, mahātherā’ti gāthā suvuttā’’ti vuttaṃ.
வுத்தந்தி மிலிந்த³பஞ்ஹே நாக³ஸேனத்தே²ரேன வுத்தங். பஜ்ஜதே அனேன அத்தோ²தி பத³ங், ப⁴க³வதா கண்டா²தி³வண்ணுப்பத்திட்டா²னங் ஆஹச்ச விஸேஸெத்வா பா⁴ஸிதங் பத³ங் ஆஹச்சபத³ங், ப⁴க³வதோயேவ வசனங். தேனாஹ ‘‘ஆஹச்சபத³ந்தி ஸுத்தங் அதி⁴ப்பேத’’ந்தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) வுத்தங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) பன ‘‘கண்டா²தி³வண்ணுப்பத்திட்டா²னகரணாதீ³ஹி நீஹரித்வா அத்தனோ வசீவிஞ்ஞத்தியாவ பா⁴ஸிதங் வசனங் ஆஹச்சபத³’’ந்தி வுத்தங். வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 45) பன ‘‘அட்ட² வண்ணட்டா²னானி ஆஹச்ச வுத்தேன பத³னிகாயேனாதி அத்தோ², உதா³ஹடேன கண்டோ²க்கந்தேன பத³ஸமூஹேனாதி அதி⁴ப்பாயோ’’தி வுத்தங். ‘‘இத³ங் கப்பதி, இத³ங் ந கப்பதீ’’தி ஏவங் அவிஸேஸெத்வா ‘‘யங் பி⁴க்க²வே மயா ‘இத³ங் ந கப்பதீ’தி அப்படிக்கி²த்தங் , தஞ்சே அகப்பியங் அனுலோமேதி, கப்பியங் படிபா³ஹதி, தங் வோ ந கப்பதீ’’திஆதி³னா (மஹாவ॰ 305) வுத்தஸாமஞ்ஞலக்க²ணங் இத⁴ ரஸோதி அதி⁴ப்பேதந்தி ஆஹ ‘‘ரஸோதி ஸுத்தானுலோம’’ந்தி. ரஸோதி ஸாரோ ‘‘பத்தரஸோ’’திஆதீ³ஸு (த⁴॰ ஸ॰ 628-630) விய, படிக்கி²த்தானுஞ்ஞாதஸுத்தஸாரோதி அத்தோ². ரஸோதி வா லக்க²ணங் படிவத்து²கங் அனுத்³த⁴ரித்வா லக்க²ணானுலோமேன வுத்தத்தா. ரஸேனாதி தஸ்ஸ ஆஹச்சபா⁴ஸிதஸ்ஸ ரஸேன, ததோ உத்³த⁴டேன வினிச்ச²யேனாதி அத்தோ². ஸுத்தசா²யா விய ஹி ஸுத்தானுலோமந்தி. த⁴ம்மஸங்கா³ஹகபபு⁴திஆசரியபரம்பரதோ ஆனீதா அட்ட²கதா²தந்தி இத⁴ ‘‘ஆசரியவங்ஸோ’’தி அதி⁴ப்பேதாதி ஆஹ ‘‘ஆசரியவங்ஸோதி ஆசரியவாதோ³’’தி, ஆசரியவாதோ³ ‘‘ஆசரியவங்ஸோ’’தி வுத்தோ பாளியங் வுத்தானங் ஆசரியானங் பரம்பராய ஆப⁴தோவ பமாணந்தி த³ஸ்ஸனத்த²ங். அதி⁴ப்பாயோதி காரணோபபத்திஸித்³தோ⁴ உஹாபோஹனயபவத்தோ பச்சக்கா²தி³பமாணபதிரூபகோ. அதி⁴ப்பாயோதி எத்த² ‘‘அத்தனோமதீ’’தி கேசி அத்த²ங் வத³ந்தி.
Vuttanti milindapañhe nāgasenattherena vuttaṃ. Pajjate anena atthoti padaṃ, bhagavatā kaṇṭhādivaṇṇuppattiṭṭhānaṃ āhacca visesetvā bhāsitaṃ padaṃ āhaccapadaṃ, bhagavatoyeva vacanaṃ. Tenāha ‘‘āhaccapadanti suttaṃ adhippeta’’nti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.45) vuttaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.45) pana ‘‘kaṇṭhādivaṇṇuppattiṭṭhānakaraṇādīhi nīharitvā attano vacīviññattiyāva bhāsitaṃ vacanaṃ āhaccapada’’nti vuttaṃ. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. pārājika 45) pana ‘‘aṭṭha vaṇṇaṭṭhānāni āhacca vuttena padanikāyenāti attho, udāhaṭena kaṇṭhokkantena padasamūhenāti adhippāyo’’ti vuttaṃ. ‘‘Idaṃ kappati, idaṃ na kappatī’’ti evaṃ avisesetvā ‘‘yaṃ bhikkhave mayā ‘idaṃ na kappatī’ti appaṭikkhittaṃ , tañce akappiyaṃ anulometi, kappiyaṃ paṭibāhati, taṃ vo na kappatī’’tiādinā (mahāva. 305) vuttasāmaññalakkhaṇaṃ idha rasoti adhippetanti āha ‘‘rasoti suttānuloma’’nti. Rasoti sāro ‘‘pattaraso’’tiādīsu (dha. sa. 628-630) viya, paṭikkhittānuññātasuttasāroti attho. Rasoti vā lakkhaṇaṃ paṭivatthukaṃ anuddharitvā lakkhaṇānulomena vuttattā. Rasenāti tassa āhaccabhāsitassa rasena, tato uddhaṭena vinicchayenāti attho. Suttachāyā viya hi suttānulomanti. Dhammasaṅgāhakapabhutiācariyaparamparato ānītā aṭṭhakathātanti idha ‘‘ācariyavaṃso’’ti adhippetāti āha ‘‘ācariyavaṃsoti ācariyavādo’’ti, ācariyavādo ‘‘ācariyavaṃso’’ti vutto pāḷiyaṃ vuttānaṃ ācariyānaṃ paramparāya ābhatova pamāṇanti dassanatthaṃ. Adhippāyoti kāraṇopapattisiddho uhāpohanayapavatto paccakkhādipamāṇapatirūpako. Adhippāyoti ettha ‘‘attanomatī’’ti keci atthaṃ vadanti.
வினயபிடகே பாளீதி இத⁴ அதி⁴காரவஸேன வுத்தங், ஸேஸபிடகேஸுபி ஸுத்தாதி³சதுனயா யதா²னுரூபங் லப்³ப⁴ந்தேவ.
Vinayapiṭake pāḷīti idha adhikāravasena vuttaṃ, sesapiṭakesupi suttādicatunayā yathānurūpaṃ labbhanteva.
‘‘மஹாபதே³ஸாதி மஹாஓகாஸா. மஹந்தானி வினயஸ்ஸ பதிட்டா²பனட்டா²னானி, யேஸு பதிட்டா²பிதோ வினயோ வினிச்சி²னீயதி அஸந்தே³ஹதோ, மஹந்தானி வா காரணானி மஹாபதே³ஸா, மஹந்தானி வினயவினிச்ச²யகாரணானீதி வுத்தங் ஹோதி. அத்த²தோ பன ‘யங் பி⁴க்க²வே’திஆதி³னா வுத்தாஸாதி⁴ப்பாயா பாளியேவ மஹாபதே³ஸாதி வத³ந்தி. தேனேவாஹ ‘யே ப⁴க³வதா ஏவங் வுத்தா’திஆதி³. இமே ச மஹாபதே³ஸா க²ந்த⁴கே ஆக³தா, தஸ்மா தேஸங் வினிச்ச²யகதா² தத்தே²வ ஆவி ப⁴விஸ்ஸதீதி இத⁴ ந வுச்சதீ’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) வுத்தங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) பன ‘‘மஹாபதே³ஸாதி மஹாஓகாஸா மஹாவிஸயா, தே அத்த²தோ ‘யங் பி⁴க்க²வேதிஆதி³பாளிவஸேன அகப்பியானுலோமதோ கப்பியானுலோமதோ ச புக்³க³லேஹி நயதோ ததா² ததா² க³ய்ஹமானா அத்த²னயா ஏவ. தே ஹி ப⁴க³வதா ஸரூபதோ அவுத்தேஸுபி படிக்கி²த்தானுலோமேஸு அனுஞ்ஞாதானுலோமேஸு ச ஸேஸேஸு கிச்சேஸு நிவத்திபவத்திஹேதுதாய மஹாகோ³சராதி ‘மஹாபதே³ஸா’தி வுத்தா, ந பன ‘யங் பி⁴க்க²வே மயா இத³ங் ந கப்பதீ’திஆதி³னா வுத்தா ஸாதி⁴ப்பாயா பாளியேவ தஸ்ஸா ஸுத்தே பவிட்ட²த்தா. ‘ஸுத்தானுலோமம்பி ஸுத்தே ஓதாரேதப்³ப³ங்…பே॰… ஸுத்தமேவ ப³லவதர’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.45) ஹி வுத்தங். ந ஹேஸா ஸாதி⁴ப்பாயா பாளி ஸுத்தே ஓதாரேதப்³பா³, ந க³ஹேதப்³பா³ வா ஹோதி. யேனாயங் ஸுத்தானுலோமங் ஸியா, தஸ்மா இமங் பாளிஅதி⁴ப்பாயங் நிஸ்ஸாய புக்³க³லேஹி க³ஹிதா யதா²வுத்தஅத்தா²வ ஸுத்தானுலோமங், தங்பகாஸகத்தா பன அயங் பாளிபி ஸுத்தானுலோமந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். தேனாஹ ‘யே ப⁴க³வதா ஏவங் வுத்தா’திஆதி³. ‘யங் பி⁴க்க²வே’திஆதி³பாளினயேன ஹி புக்³க³லேஹி க³ஹிதப்³பா³ யே அகப்பியானுலோமாத³யோ அத்தா² வுத்தா, தே மஹாபதே³ஸாதி அத்தோ²’’தி வுத்தங்.
‘‘Mahāpadesāti mahāokāsā. Mahantāni vinayassa patiṭṭhāpanaṭṭhānāni, yesu patiṭṭhāpito vinayo vinicchinīyati asandehato, mahantāni vā kāraṇāni mahāpadesā, mahantāni vinayavinicchayakāraṇānīti vuttaṃ hoti. Atthato pana ‘yaṃ bhikkhave’tiādinā vuttāsādhippāyā pāḷiyeva mahāpadesāti vadanti. Tenevāha ‘ye bhagavatā evaṃ vuttā’tiādi. Ime ca mahāpadesā khandhake āgatā, tasmā tesaṃ vinicchayakathā tattheva āvi bhavissatīti idha na vuccatī’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.45) vuttaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.45) pana ‘‘mahāpadesāti mahāokāsā mahāvisayā, te atthato ‘yaṃ bhikkhavetiādipāḷivasena akappiyānulomato kappiyānulomato ca puggalehi nayato tathā tathā gayhamānā atthanayā eva. Te hi bhagavatā sarūpato avuttesupi paṭikkhittānulomesu anuññātānulomesu ca sesesu kiccesu nivattipavattihetutāya mahāgocarāti ‘mahāpadesā’ti vuttā, na pana ‘yaṃ bhikkhave mayā idaṃ na kappatī’tiādinā vuttā sādhippāyā pāḷiyeva tassā sutte paviṭṭhattā. ‘Suttānulomampi sutte otāretabbaṃ…pe… suttameva balavatara’nti (pārā. aṭṭha. 1.45) hi vuttaṃ. Na hesā sādhippāyā pāḷi sutte otāretabbā, na gahetabbā vā hoti. Yenāyaṃ suttānulomaṃ siyā, tasmā imaṃ pāḷiadhippāyaṃ nissāya puggalehi gahitā yathāvuttaatthāva suttānulomaṃ, taṃpakāsakattā pana ayaṃ pāḷipi suttānulomanti gahetabbaṃ. Tenāha ‘ye bhagavatā evaṃ vuttā’tiādi. ‘Yaṃ bhikkhave’tiādipāḷinayena hi puggalehi gahitabbā ye akappiyānulomādayo atthā vuttā, te mahāpadesāti attho’’ti vuttaṃ.
வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயம்பி (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 45) ‘‘பரிவாரட்ட²கதா²யங் இத⁴ ச கிஞ்சாபி ‘ஸுத்தானுலோமங் நாம சத்தாரோ மஹாபதே³ஸா’தி வுத்தங், அத² கோ² மஹாபதே³ஸனயஸித்³த⁴ங் படிக்கி²த்தாபடிக்கி²த்தங் அனுஞ்ஞாதானநுஞ்ஞாதங் கப்பியாகப்பியந்தி அத்த²தோ வுத்தங் ஹோதி. தத்த² யஸ்மா ‘டா²னங் ஓகாஸோ பதே³ஸோதி காரணவேவசனானி ‘அட்டா²னமேதங், ஆனந்த³, அனவகாஸோ’திஆதி³ ஸாஸனதோ, ‘நிக்³க³ஹட்டா²ன’ந்தி ச ‘அஸந்தி³ட்டி²ட்டா²ன’ந்தி ச ‘அஸந்தி³ட்டி² ச பன பதே³ஸோ’தி ச லோகதோ, தஸ்மா மஹாபதே³ஸாதி மஹாகாரணானீதி அத்தோ². காரணங் நாம ஞாபகோ ஹேது இதா⁴தி⁴ப்பேதங், மஹந்தபா⁴வோ பன தேஸங் மஹாவிஸயத்தா மஹாபூ⁴தானங் விய. தே து³விதா⁴ வினயமஹாபதே³ஸா ஸுத்தந்திகமஹாபதே³ஸா சாதி. தத்த² வினயமஹாபதே³ஸா வினயே யோக³ங் க³ச்ச²ந்தி, இதரே உப⁴யத்தா²பி, தேனேவ பரிவாரே (பரி॰ 442) அனுயோக³வத்தே ‘த⁴ம்மங் ந ஜானாதி, த⁴ம்மானுலோமங் ந ஜானாதீ’தி’’ வுத்தங். தத்த² த⁴ம்மந்தி ட²பெத்வா வினயபிடகங் அவஸேஸங் பிடகத்³வயங், த⁴ம்மானுலோமந்தி ஸுத்தந்திகே சத்தாரோ மஹாபதே³ஸேதிஆதி³.
Vajirabuddhiṭīkāyampi (vajira. ṭī. pārājika 45) ‘‘parivāraṭṭhakathāyaṃ idha ca kiñcāpi ‘suttānulomaṃ nāma cattāro mahāpadesā’ti vuttaṃ, atha kho mahāpadesanayasiddhaṃ paṭikkhittāpaṭikkhittaṃ anuññātānanuññātaṃ kappiyākappiyanti atthato vuttaṃ hoti. Tattha yasmā ‘ṭhānaṃ okāso padesoti kāraṇavevacanāni ‘aṭṭhānametaṃ, ānanda, anavakāso’tiādi sāsanato, ‘niggahaṭṭhāna’nti ca ‘asandiṭṭhiṭṭhāna’nti ca ‘asandiṭṭhi ca pana padeso’ti ca lokato, tasmā mahāpadesāti mahākāraṇānīti attho. Kāraṇaṃ nāma ñāpako hetu idhādhippetaṃ, mahantabhāvo pana tesaṃ mahāvisayattā mahābhūtānaṃ viya. Te duvidhā vinayamahāpadesā suttantikamahāpadesā cāti. Tattha vinayamahāpadesā vinaye yogaṃ gacchanti, itare ubhayatthāpi, teneva parivāre (pari. 442) anuyogavatte ‘dhammaṃ na jānāti, dhammānulomaṃ na jānātī’ti’’ vuttaṃ. Tattha dhammanti ṭhapetvā vinayapiṭakaṃ avasesaṃ piṭakadvayaṃ, dhammānulomanti suttantike cattāro mahāpadesetiādi.
யதி³ ஸாபி தத்த² தத்த² ப⁴க³வதா பவத்திதா பகிண்ணகதே³ஸனாவ அட்ட²கதா², ஸா பன த⁴ம்மஸங்கா³ஹகேஹி பட²மங் தீணி பிடகானி ஸங்கா³யித்வா தஸ்ஸ அத்த²வண்ணனானுரூபேனேவ வாசனாமக்³க³ங் ஆரோபிதத்தா ‘‘ஆசரியவாதோ³’’தி வுச்சதி ‘‘ஆசரியா வத³ந்தி ஸங்வண்ணெந்தி பாளிங் ஏதேனா’’தி கத்வா. தேனாஹ ‘‘ஆசரியவாதோ³ நாம…பே॰… அட்ட²கதா²தந்தீ’’தி. திஸ்ஸோ ஹி ஸங்கீ³தியோ ஆருள்ஹோயேவ பு³த்³த⁴வசனஸ்ஸ அத்த²ஸங்வண்ணனாபூ⁴தோ கதா²மக்³கோ³ மஹாமஹிந்த³த்தே²ரேன தம்ப³பண்ணிதீ³பங் ஆப⁴தோ, பச்சா² தம்ப³பண்ணியேஹி மஹாதே²ரேஹி ஸீஹளபா⁴ஸாய ட²பிதோ நிகாயந்தரலத்³தி⁴ஸங்கரபரிஹரணத்த²ங். ப⁴க³வதோ பகிண்ணகதே³ஸனாபூ⁴தா ச ஸுத்தானுலோமபூ⁴தா ச அட்ட²கதா² யஸ்மா த⁴ம்மஸங்கா³ஹகத்தே²ரேஹி பாளிவண்ணனாக்கமேன ஸங்க³ஹெத்வா வுத்தா, தஸ்மா ஆசரியவாதோ³தி வுத்தா. ஏதேன ச அட்ட²கதா² ஸுத்தஸுத்தானுலோமேஸு அத்த²தோ ஸங்க³ய்ஹதீதி வேதி³தப்³ப³ங். யதா² ச ஏஸா, ஏவங் அத்தனோமதிபி பமாணபூ⁴தா. ந ஹி ப⁴க³வதோ வசனங் வசனானுலோமஞ்ச அனிஸ்ஸாய அக்³க³ஸாவகாத³யோபி அத்தனோ ஞாணப³லேன ஸுத்தாபி⁴த⁴ம்மவினயேஸு கிஞ்சி ஸம்முதிபரமத்த²பூ⁴தங் அத்த²ங் வத்துங் ஸக்கொந்தி, தஸ்மா ஸப்³ப³ம்பி வசனங் ஸுத்தே ஸுத்தானுலோமே ச ஸங்க³ய்ஹதி. விஸுங் பன அட்ட²கதா²தீ³னங் ஸங்க³ஹிதத்தா தத³வஸேஸங் ஸுத்தஸுத்தானுலோமதோ க³ஹெத்வா சதுதா⁴ வினயோ நித்³தி³ட்டோ².
Yadi sāpi tattha tattha bhagavatā pavattitā pakiṇṇakadesanāva aṭṭhakathā, sā pana dhammasaṅgāhakehi paṭhamaṃ tīṇi piṭakāni saṅgāyitvā tassa atthavaṇṇanānurūpeneva vācanāmaggaṃ āropitattā ‘‘ācariyavādo’’ti vuccati ‘‘ācariyā vadanti saṃvaṇṇenti pāḷiṃ etenā’’ti katvā. Tenāha ‘‘ācariyavādo nāma…pe… aṭṭhakathātantī’’ti. Tisso hi saṅgītiyo āruḷhoyeva buddhavacanassa atthasaṃvaṇṇanābhūto kathāmaggo mahāmahindattherena tambapaṇṇidīpaṃ ābhato, pacchā tambapaṇṇiyehi mahātherehi sīhaḷabhāsāya ṭhapito nikāyantaraladdhisaṅkarapariharaṇatthaṃ. Bhagavato pakiṇṇakadesanābhūtā ca suttānulomabhūtā ca aṭṭhakathā yasmā dhammasaṅgāhakattherehi pāḷivaṇṇanākkamena saṅgahetvā vuttā, tasmā ācariyavādoti vuttā. Etena ca aṭṭhakathā suttasuttānulomesu atthato saṅgayhatīti veditabbaṃ. Yathā ca esā, evaṃ attanomatipi pamāṇabhūtā. Na hi bhagavato vacanaṃ vacanānulomañca anissāya aggasāvakādayopi attano ñāṇabalena suttābhidhammavinayesu kiñci sammutiparamatthabhūtaṃ atthaṃ vattuṃ sakkonti, tasmā sabbampi vacanaṃ sutte suttānulome ca saṅgayhati. Visuṃ pana aṭṭhakathādīnaṃ saṅgahitattā tadavasesaṃ suttasuttānulomato gahetvā catudhā vinayo niddiṭṭho.
கிஞ்சாபி அத்தனோமதி ஸுத்தாதீ³ஹி ஸங்ஸந்தி³த்வாவ பரிகப்பீயதி, ததா²பி ஸா ந ஸுத்தாதீ³ஸு விஸேஸதோ நித்³தி³ட்டா²தி ஆஹ ‘‘ஸுத்தஸுத்தானுலோமஆசரியவாதே³ முஞ்சித்வா’’தி. அனுபு³த்³தி⁴யாதி ஸுத்தாதீ³னியேவ அனுக³தபு³த்³தி⁴யா. நயக்³கா³ஹேனாதி ஸுத்தாதி³தோ லப்³ப⁴மானநயக்³க³ஹணேன. அத்தனோமதிங் ஸாமஞ்ஞதோ பட²மங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி தமேவ விஸேஸெத்வா த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அபிசா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ‘‘ஸுத்தந்தாபி⁴த⁴ம்மவினயட்ட²கதா²ஸூ’’தி வசனதோ பிடகத்தயஸ்ஸபி ஸாதா⁴ரணா ஏஸா கதா²தி வேதி³தப்³பா³. தே²ரவாதோ³தி மஹாஸுமத்தே²ராதீ³னங் கா³ஹோ. இதா³னி தத்த² படிபஜ்ஜிதப்³பா³காரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தங் பனா’’திஆதி³. தத்த² அத்தே²னாதி அத்தனா நயதோ க³ஹிதேன அத்தே²ன. பாளிந்தி அத்தனோ கா³ஹஸ்ஸ நிஸ்ஸயபூ⁴தங் ஸாட்ட²கத²ங் பாளிங். பாளியாதி தப்படிக்கே²பத்த²ங் பரேனாப⁴தாய ஸாட்ட²கதா²ய பாளியா, அத்தனா க³ஹிதங் அத்த²ங் நிஸ்ஸாய, பாளிஞ்ச ஸங்ஸந்தி³த்வாதி அத்தோ². ஆசரியவாதே³தி அத்தனா பரேன ச ஸமுத்³த⁴டஅட்ட²கதா²ய. ஓதாரேதப்³பா³தி ஞாணேன அனுப்பவேஸேதப்³பா³. ஓதரதி சேவ ஸமேதி சாதி அத்தனா உத்³த⁴டேஹி ஸங்ஸந்த³னவஸேன ஓதரதி, பரேன உத்³த⁴டேன ஸமேதி. ஸப்³ப³து³ப்³ப³லாதி அஸப்³ப³ஞ்ஞுபுக்³க³லஸ்ஸ தோ³ஸவாஸனாய யாதா²வதோ அத்த²ஸம்படிபத்திஅபா⁴வதோ வுத்தங்.
Kiñcāpi attanomati suttādīhi saṃsanditvāva parikappīyati, tathāpi sā na suttādīsu visesato niddiṭṭhāti āha ‘‘suttasuttānulomaācariyavāde muñcitvā’’ti. Anubuddhiyāti suttādīniyeva anugatabuddhiyā. Nayaggāhenāti suttādito labbhamānanayaggahaṇena. Attanomatiṃ sāmaññato paṭhamaṃ dassetvā idāni tameva visesetvā dassento ‘‘apicā’’tiādimāha. Tattha ‘‘suttantābhidhammavinayaṭṭhakathāsū’’ti vacanato piṭakattayassapi sādhāraṇā esā kathāti veditabbā. Theravādoti mahāsumattherādīnaṃ gāho. Idāni tattha paṭipajjitabbākāraṃ dassento āha ‘‘taṃ panā’’tiādi. Tattha atthenāti attanā nayato gahitena atthena. Pāḷinti attano gāhassa nissayabhūtaṃ sāṭṭhakathaṃ pāḷiṃ. Pāḷiyāti tappaṭikkhepatthaṃ parenābhatāya sāṭṭhakathāya pāḷiyā, attanā gahitaṃ atthaṃ nissāya, pāḷiñca saṃsanditvāti attho. Ācariyavādeti attanā parena ca samuddhaṭaaṭṭhakathāya. Otāretabbāti ñāṇena anuppavesetabbā. Otarati ceva sameti cāti attanā uddhaṭehi saṃsandanavasena otarati, parena uddhaṭena sameti. Sabbadubbalāti asabbaññupuggalassa dosavāsanāya yāthāvato atthasampaṭipattiabhāvato vuttaṃ.
பமாத³பாட²வஸேன ஆசரியவாத³ஸ்ஸ ஸுத்தானுலோமேன அஸங்ஸந்த³னாபி ஸியாதி ஆஹ ‘‘இதரோ ந க³ஹேதப்³போ³’’தி. ஸமெந்தமேவ க³ஹேதப்³ப³ந்தி யே ஸுத்தேன ஸங்ஸந்த³ந்தி, ஏவரூபாவ அத்தா² மஹாபதே³ஸதோ உத்³த⁴ரிதப்³பா³தி த³ஸ்ஸேதி ததா² ததா² உத்³த⁴டஅத்தா²னங்யேவ ஸுத்தானுலோமத்தா. தேனாஹ ‘‘ஸுத்தானுலோமதோ ஹி ஸுத்தமேவ ப³லவதர’’ந்தி. அத² வா ஸுத்தானுலோமஸ்ஸ ஸுத்தேகதே³ஸத்தேபி ஸுத்தே விய ‘‘இத³ங் கப்பதி, இத³ங் ந கப்பதீ’’தி பரிச்சி²ந்தி³த்வா ஆஹச்சபா⁴ஸிதங் கிஞ்சி நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘ஸுத்தா…பே॰… ப³லவதர’’ந்தி. அப்படிவத்தியந்தி அப்படிபா³ஹியங். காரகஸங்க⁴ஸதி³ஸந்தி பமாணத்தா ஸங்கீ³திகாரகஸங்க⁴ஸதி³ஸங். ‘‘பு³த்³தா⁴னங் டி²தகாலஸதி³ஸ’’ந்தி இமினா பு³த்³தா⁴னங்யேவ கதி²தத⁴ம்மபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி, த⁴ரமானபு³த்³த⁴ஸதி³ஸந்தி வுத்தங் ஹோதி. ஸுத்தே ஹி படிபா³ஹிதே பு³த்³தோ⁴வ படிபா³ஹிதோ ஹோதி. ‘‘ஸகவாதீ³ ஸுத்தங் க³ஹெத்வா கதே²தீதி ஸகவாதீ³ அத்தனோ ஸுத்தங் க³ஹெத்வா வோஹரதி. பரவாதீ³ ஸுத்தானுலோமந்தி அஞ்ஞனிகாயவாதீ³ அத்தனோ நிகாயே ஸுத்தானுலோமங் க³ஹெத்வா கதே²தீ’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) வுத்தங்.
Pamādapāṭhavasena ācariyavādassa suttānulomena asaṃsandanāpi siyāti āha ‘‘itaro na gahetabbo’’ti. Samentameva gahetabbanti ye suttena saṃsandanti, evarūpāva atthā mahāpadesato uddharitabbāti dasseti tathā tathā uddhaṭaatthānaṃyeva suttānulomattā. Tenāha ‘‘suttānulomato hi suttameva balavatara’’nti. Atha vā suttānulomassa suttekadesattepi sutte viya ‘‘idaṃ kappati, idaṃ na kappatī’’ti paricchinditvā āhaccabhāsitaṃ kiñci natthīti āha ‘‘suttā…pe… balavatara’’nti. Appaṭivattiyanti appaṭibāhiyaṃ. Kārakasaṅghasadisanti pamāṇattā saṅgītikārakasaṅghasadisaṃ. ‘‘Buddhānaṃ ṭhitakālasadisa’’nti iminā buddhānaṃyeva kathitadhammabhāvaṃ dasseti, dharamānabuddhasadisanti vuttaṃ hoti. Sutte hi paṭibāhite buddhova paṭibāhito hoti. ‘‘Sakavādī suttaṃ gahetvā kathetīti sakavādī attano suttaṃ gahetvā voharati. Paravādī suttānulomanti aññanikāyavādī attano nikāye suttānulomaṃ gahetvā kathetī’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.45) vuttaṃ.
விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) பன ‘‘ஸகவாதீ³ ஸுத்தங் க³ஹெத்வா கதே²தீதிஆதீ³ஸு யோ யதா²பூ⁴தமத்த²ங் க³ஹெத்வா கத²னஸீலோ, ஸோ ஸகவாதீ³. ஸுத்தந்தி ஸங்கீ³தித்தயாருள்ஹங் பாளிவசனங். பரவாதீ³தி மஹாவிஹாரவாஸீ வா ஹோது அஞ்ஞனிகாயவாஸீ வா, யோ விபரீததோ அத்த²ங் க³ஹெத்வா கத²னஸீலோ, ஸோவ இத⁴ ‘பரவாதீ³’தி வுத்தோ. ஸுத்தானுலோமந்தி ஸங்கீ³தித்தயாருள்ஹங் வா அனாருள்ஹங் வா யங் கிஞ்சி விபல்லாஸதோ வா வஞ்சனாய வா ‘ஸங்கீ³தித்தயாக³தமித³’ந்தி த³ஸ்ஸியமானங் ஸுத்தானுலோமங். கேசி ‘அஞ்ஞனிகாயே ஸுத்தானுலோம’ந்தி வத³ந்தி, தங் ந யுத்தங் ஸகவாதீ³பரவாதீ³னங் உபி⁴ன்னம்பி ஸங்கீ³தித்தயாருள்ஹஸுத்தாதீ³னமேவ க³ஹேதப்³ப³தோ. ததா² ஹி வக்க²தி ‘திஸ்ஸோ ஸங்கீ³தியோ ஆருள்ஹங் பாளிஆக³தங் பஞ்ஞாயதி, க³ஹேதப்³ப³’ந்திஆதி³ (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.45). ந ஹி ஸகவாதீ³ அஞ்ஞனிகாயஸுத்தாதி³ங் பமாணதோ க³ண்ஹாதி. யேன தேஸு ஸுத்தாதீ³ஸு த³ஸ்ஸிதேஸு தத்த² டா²தப்³ப³ங் ப⁴வெய்ய, வக்க²தி ச ‘பரோ தஸ்ஸ அகப்பியபா⁴வஸாத⁴கங் ஸுத்ததோ ப³ஹுங் காரணஞ்ச வினிச்ச²யஞ்ச த³ஸ்ஸேதி…பே॰… ஸாதூ⁴தி ஸம்படிச்சி²த்வா அகப்பியேயேவ டா²தப்³ப³’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.45), தஸ்மா பரவாதி³னாபி ஸங்கீ³தித்தயே அனாருள்ஹம்பி அனாருள்ஹமிச்சேவ த³ஸ்ஸீயதி, கேவலங் தஸ்ஸ தஸ்ஸ ஸுத்தாதி³னோ ஸங்கீ³தித்தயே அனாக³தஸ்ஸ கூடதா, ஆக³தஸ்ஸ ச ப்³யஞ்ஜனச்சா²யாய அஞ்ஞதா² அதி⁴ப்பாயயோஜனா ச விஸேஸா, தத்த² ச யங் கூடங், தங் அபனீயதி. யங் அஞ்ஞதா² யோஜிதங், தங் தஸ்ஸ விபரீததாத³ஸ்ஸனத்த²ங் தத³ஞ்ஞேன ஸுத்தாதி³னா ஸங்ஸந்த³னா கரீயதி. யோ பன பரவாதி³னா க³ஹிதோ அதி⁴ப்பாயோ ஸுத்தந்தாதி³னா ஸங்ஸந்த³தி, ஸோ ஸகவாதி³னாபி அத்தனோ கா³ஹங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா க³ஹேதப்³போ³தி உபி⁴ன்னம்பி ஸங்கீ³தித்தயாக³தமேவ ஸுத்தங் பமாணந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தேனேவ கதா²வத்து²பகரணே ‘ஸகவாதே³ பஞ்ச ஸுத்தஸதானி பரவாதே³ பஞ்சா’தி, ஸுத்தஸஹஸ்ஸம்பி அதி⁴ப்பாயக்³க³ஹணனானத்தேன ஸங்கீ³தித்தயாக³தமேவ க³ஹிதங், ந நிகாயந்தரே’’தி வுத்தங்.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.45) pana ‘‘sakavādī suttaṃ gahetvā kathetītiādīsu yo yathābhūtamatthaṃ gahetvā kathanasīlo, so sakavādī. Suttanti saṅgītittayāruḷhaṃ pāḷivacanaṃ. Paravādīti mahāvihāravāsī vā hotu aññanikāyavāsī vā, yo viparītato atthaṃ gahetvā kathanasīlo, sova idha ‘paravādī’ti vutto. Suttānulomanti saṅgītittayāruḷhaṃ vā anāruḷhaṃ vā yaṃ kiñci vipallāsato vā vañcanāya vā ‘saṅgītittayāgatamida’nti dassiyamānaṃ suttānulomaṃ. Keci ‘aññanikāye suttānuloma’nti vadanti, taṃ na yuttaṃ sakavādīparavādīnaṃ ubhinnampi saṅgītittayāruḷhasuttādīnameva gahetabbato. Tathā hi vakkhati ‘tisso saṅgītiyo āruḷhaṃ pāḷiāgataṃ paññāyati, gahetabba’ntiādi (pārā. aṭṭha. 1.45). Na hi sakavādī aññanikāyasuttādiṃ pamāṇato gaṇhāti. Yena tesu suttādīsu dassitesu tattha ṭhātabbaṃ bhaveyya, vakkhati ca ‘paro tassa akappiyabhāvasādhakaṃ suttato bahuṃ kāraṇañca vinicchayañca dasseti…pe… sādhūti sampaṭicchitvā akappiyeyeva ṭhātabba’nti (pārā. aṭṭha. 1.45), tasmā paravādināpi saṅgītittaye anāruḷhampi anāruḷhamicceva dassīyati, kevalaṃ tassa tassa suttādino saṅgītittaye anāgatassa kūṭatā, āgatassa ca byañjanacchāyāya aññathā adhippāyayojanā ca visesā, tattha ca yaṃ kūṭaṃ, taṃ apanīyati. Yaṃ aññathā yojitaṃ, taṃ tassa viparītatādassanatthaṃ tadaññena suttādinā saṃsandanā karīyati. Yo pana paravādinā gahito adhippāyo suttantādinā saṃsandati, so sakavādināpi attano gāhaṃ vissajjetvā gahetabboti ubhinnampi saṅgītittayāgatameva suttaṃ pamāṇanti veditabbaṃ. Teneva kathāvatthupakaraṇe ‘sakavāde pañca suttasatāni paravāde pañcā’ti, suttasahassampi adhippāyaggahaṇanānattena saṅgītittayāgatameva gahitaṃ, na nikāyantare’’ti vuttaṃ.
வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 45) பன ‘‘பரவாதீ³தி அம்ஹாகங் ஸமயவிஜானநகோ அஞ்ஞனிகாயிகோதி வுத்தங். பரவாதீ³ ஸுத்தானுலோமந்தி கத²ங்? ‘அஞ்ஞத்ர உத³கத³ந்தபோனா’தி ஸுத்தங் ஸகவாதி³ஸ்ஸ, தத³னுலோமதோ நாளிகேரப²லஸ்ஸ உத³கம்பி உத³கமேவ ஹோதீதி பரவாதீ³ ச.
Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. pārājika 45) pana ‘‘paravādīti amhākaṃ samayavijānanako aññanikāyikoti vuttaṃ. Paravādī suttānulomanti kathaṃ? ‘Aññatra udakadantaponā’ti suttaṃ sakavādissa, tadanulomato nāḷikeraphalassa udakampi udakameva hotīti paravādī ca.
‘நாளிகேரஸ்ஸ யங் தோயங், புராணங் பித்தவட்³ட⁴னங்;
‘Nāḷikerassa yaṃ toyaṃ, purāṇaṃ pittavaḍḍhanaṃ;
தமேவ தருணங் தோயங், பித்தக⁴ங் ப³லவட்³ட⁴ன’ந்தி. –
Tameva taruṇaṃ toyaṃ, pittaghaṃ balavaḍḍhana’nti. –
ஏவங் பரவாதி³னா வுத்தே ஸகவாதீ³ த⁴ஞ்ஞப²லஸ்ஸ க³திகத்தா, ஆஹாரத்த²ஸ்ஸ ச ப²ரணதோ ‘யாவகாலிகமேவ த’ந்தி வத³ந்தோ படிக்கி²பதீ’’தி. கே²பங் வா க³ரஹங் வா அகத்வாதி ‘‘கிங் இமினா’’தி கே²பங் படிக்கே²பங் ச²ட்³ட³னங் வா ‘‘கிமேஸ பா³லோ வத³தி, கிமேஸ பா³லோ ஜானாதீ’’தி க³ரஹங் நிந்த³ங் வா அகத்வா. ஸுத்தானுலோமந்தி அத்தனா அவுத்தங் அஞ்ஞனிகாயே ஸுத்தானுலோமங். ‘‘ஸுத்தே ஓதாரேதப்³ப³ந்தி ஸகவாதி³னா ஸுத்தே ஓதாரேதப்³ப³’’ந்தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45). விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) பன ‘‘ஸுத்தே ஓதாரேதப்³ப³ந்தி யஸ்ஸ ஸுத்தஸ்ஸ அனுலோமனதோ இத³ங் ஸுத்தானுலோமங் அகாஸி, தஸ்மிங், தத³னுரூபே வா அஞ்ஞதரஸ்மிங் ஸுத்தே அத்தனா க³ஹிதங் ஸுத்தானுலோமங் அத்த²தோ ஸங்ஸந்த³னவஸேன ஓதாரேதப்³ப³ங். ‘இமினா ச இமினா ச காரணேன இமஸ்மிங் ஸுத்தே ஸங்ஸந்த³தீ’தி ஸங்ஸந்தெ³த்வா த³ஸ்ஸேதப்³ப³ந்தி அத்தோ²’’தி வுத்தங். ஸுத்தஸ்மிங்யேவ டா²தப்³ப³ந்தி அத்தனோ ஸுத்தேயேவ டா²தப்³ப³ங். அயந்தி ஸகவாதீ³. பரோதி பரவாதீ³. ஆசரியவாதோ³ ஸுத்தே ஓதாரேதப்³போ³தி யஸ்ஸ ஸுத்தஸ்ஸ ஸங்வண்ணனாவஸேன அயங் ஆசரியவாதோ³ பவத்தோ, தஸ்மிங், தாதி³ஸே ச அஞ்ஞஸ்மிங் ஸுத்தே புப்³பா³பரஅத்த²ஸங்ஸந்த³னவஸேன ஓதாரேதப்³ப³ங். கா³ரய்ஹாசரியவாதோ³தி பமாத³லிகி²தோ, பி⁴ன்னலத்³தி⁴கேஹி ச ட²பிதோ, ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த².
Evaṃ paravādinā vutte sakavādī dhaññaphalassa gatikattā, āhāratthassa ca pharaṇato ‘yāvakālikameva ta’nti vadanto paṭikkhipatī’’ti. Khepaṃ vā garahaṃ vā akatvāti ‘‘kiṃ iminā’’ti khepaṃ paṭikkhepaṃ chaḍḍanaṃ vā ‘‘kimesa bālo vadati, kimesa bālo jānātī’’ti garahaṃ nindaṃ vā akatvā. Suttānulomanti attanā avuttaṃ aññanikāye suttānulomaṃ. ‘‘Sutte otāretabbanti sakavādinā sutte otāretabba’’nti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.45). Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.45) pana ‘‘sutte otāretabbanti yassa suttassa anulomanato idaṃ suttānulomaṃ akāsi, tasmiṃ, tadanurūpe vā aññatarasmiṃ sutte attanā gahitaṃ suttānulomaṃ atthato saṃsandanavasena otāretabbaṃ. ‘Iminā ca iminā ca kāraṇena imasmiṃ sutte saṃsandatī’ti saṃsandetvā dassetabbanti attho’’ti vuttaṃ. Suttasmiṃyeva ṭhātabbanti attano sutteyeva ṭhātabbaṃ. Ayanti sakavādī. Paroti paravādī. Ācariyavādo sutte otāretabboti yassa suttassa saṃvaṇṇanāvasena ayaṃ ācariyavādo pavatto, tasmiṃ, tādise ca aññasmiṃ sutte pubbāparaatthasaṃsandanavasena otāretabbaṃ. Gārayhācariyavādoti pamādalikhito, bhinnaladdhikehi ca ṭhapito, esa nayo sabbattha.
வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 45) பன – பரோ ஆசரியவாத³ந்தி ‘‘ஸுங்கங் பரிஹரதீதி எத்த² உபசாரங் ஓக்கமித்வா கிஞ்சாபி பரிஹரதி, அவஹாரோ ஏவா’’தி அட்ட²கதா²வசனதோ ‘‘ததா² கரொந்தோ பாராஜிகமாபஜ்ஜதீ’’தி பரவாதி³னா வுத்தே ஸகவாதீ³ ‘‘ஸுங்கங் பரிஹரதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி ஸுத்தங் தத்தே²வ ஆக³தமஹாஅட்ட²கதா²வசனேன ஸத்³தி⁴ங் த³ஸ்ஸெத்வா படிஸேதே⁴தி. ததா² கரொந்தஸ்ஸ து³க்கடமேவாதி. பரோ அத்தனோமதிந்தி எத்த² ‘‘புரேப⁴த்தங் பரஸந்தகங் அவஹராதி புரேப⁴த்தமேவ ஹரிஸ்ஸாமீதி வாயமந்தஸ்ஸ பச்சா²ப⁴த்தங் ஹோதி, புரேப⁴த்தபயோகோ³வ ஸோ, தஸ்மா மூலட்டோ² ந முச்சதீதி தும்ஹாகங் தே²ரவாத³த்தா மூலட்ட²ஸ்ஸ பாராஜிகமேவா’’தி பரவாதி³னா வுத்தே ஸகவாதீ³ ‘‘தங் ஸங்கேதங் புரே வா பச்சா² வா தங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரதி, மூலட்ட²ஸ்ஸ அனாபத்தீ’’தி ஸுத்தங் த³ஸ்ஸெத்வா படிக்கி²பதி.
Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. pārājika 45) pana – paro ācariyavādanti ‘‘suṅkaṃ pariharatīti ettha upacāraṃ okkamitvā kiñcāpi pariharati, avahāro evā’’ti aṭṭhakathāvacanato ‘‘tathā karonto pārājikamāpajjatī’’ti paravādinā vutte sakavādī ‘‘suṅkaṃ pariharati, āpatti dukkaṭassā’’ti suttaṃ tattheva āgatamahāaṭṭhakathāvacanena saddhiṃ dassetvā paṭisedheti. Tathā karontassa dukkaṭamevāti. Paro attanomatinti ettha ‘‘purebhattaṃ parasantakaṃ avaharāti purebhattameva harissāmīti vāyamantassa pacchābhattaṃ hoti, purebhattapayogova so, tasmā mūlaṭṭho na muccatīti tumhākaṃ theravādattā mūlaṭṭhassa pārājikamevā’’ti paravādinā vutte sakavādī ‘‘taṃ saṅketaṃ pure vā pacchā vā taṃ bhaṇḍaṃ avaharati, mūlaṭṭhassa anāpattī’’ti suttaṃ dassetvā paṭikkhipati.
பரோ ஸுத்தந்தி ‘‘அனியதஹேதுத⁴ம்மோ ஸம்மத்தனியதஹேதுத⁴ம்மஸ்ஸ ஆரம்மணபச்சயேன பச்சயோ’’தி ஸுத்தங் பட்டா²னே லிகி²தங் த³ஸ்ஸெத்வா ‘‘அரியமக்³க³ஸ்ஸ ந நிப்³பா³னமேவாரம்மண’’ந்தி பரவாதி³னா வுத்தே ஸகவாதீ³ ஆரம்மணத்திகாதி³ஸுத்தானுலோமேன ஓதரதீதி படிக்கி²பதி. ஸுத்தானுலோமே ஓதரந்தங்யேவ ஹி ஸுத்தங் நாம, நேதரங். தேன வுத்தங் ‘‘பாளிஆக³தங் பஞ்ஞாயதீ’’தி எத்தகேனபி ஸித்³தே⁴ ‘‘திஸ்ஸோ ஸங்கீ³தியோ ஆருள்ஹங் பாளிஆக³தங் பஞ்ஞாயதீ’’திஆதி³. தாதி³ஸஞ்ஹி பமாத³லேக²ந்தி ஆசரியோ. ‘‘அப்பமாதோ³ அமதபத³ங், பமாதோ³ மச்சுனோ பத³’’ந்தி (த⁴॰ ப॰ 21) வசனதோ தி³ன்னபோ⁴ஜனே பு⁴ஞ்ஜித்வா பரிஸ்ஸயானி பரிவஜ்ஜித்வா ஸதிங் பச்சுபட்ட²பெத்வா விஹரந்தோ நிச்சோ ஹோதீதி. ஏவரூபஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ ஆருள்ஹம்பி ஸுத்தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். தேன வுத்தங் ‘‘நோ சே ததா² பஞ்ஞாயதீ’’தி ஸித்³தே⁴பி ‘‘நோ சே ததா² பஞ்ஞாயதி, ந ஓதரதி ந ஸமேதீதி. பா³ஹிரகஸுத்தங் வா’’தி வுத்தத்தா அத்தனோ ஸுத்தம்பி அத்தே²ன அஸமெந்தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். பரோ ஆசரியவாத³ந்திஆதீ³ஸு த்³வீஸு நயேஸு பமாத³லேக²வஸேன தத்த² தத்த² ஆக³தட்ட²கதா²வசனங் தே²ரவாதே³ஹி ஸத்³தி⁴ங் யோஜெத்வா வேதி³தப்³ப³ங்.
Paro suttanti ‘‘aniyatahetudhammo sammattaniyatahetudhammassa ārammaṇapaccayena paccayo’’ti suttaṃ paṭṭhāne likhitaṃ dassetvā ‘‘ariyamaggassa na nibbānamevārammaṇa’’nti paravādinā vutte sakavādī ārammaṇattikādisuttānulomena otaratīti paṭikkhipati. Suttānulome otarantaṃyeva hi suttaṃ nāma, netaraṃ. Tena vuttaṃ ‘‘pāḷiāgataṃ paññāyatī’’ti ettakenapi siddhe ‘‘tisso saṅgītiyo āruḷhaṃ pāḷiāgataṃ paññāyatī’’tiādi. Tādisañhi pamādalekhanti ācariyo. ‘‘Appamādo amatapadaṃ, pamādo maccuno pada’’nti (dha. pa. 21) vacanato dinnabhojane bhuñjitvā parissayāni parivajjitvā satiṃ paccupaṭṭhapetvā viharanto nicco hotīti. Evarūpassa atthassa āruḷhampi suttaṃ na gahetabbaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘no ce tathā paññāyatī’’ti siddhepi ‘‘no ce tathā paññāyati, na otarati na sametīti. Bāhirakasuttaṃ vā’’ti vuttattā attano suttampi atthena asamentaṃ na gahetabbaṃ. Paro ācariyavādantiādīsu dvīsu nayesu pamādalekhavasena tattha tattha āgataṭṭhakathāvacanaṃ theravādehi saddhiṃ yojetvā veditabbaṃ.
அதா²யங் ஆசரியவாத³ங் க³ஹெத்வா கதே²தி, பரோ ஸுத்தந்தி பரவாதி³னா ‘‘மூலபீ³ஜங் நாம ஹலித்³தி³ ஸிங்கி³வேரங் வசா…பே॰… பீ³ஜே பீ³ஜஸஞ்ஞீ சி²ந்த³தி வா சே²தா³பேதி வா பி⁴ந்த³தி வா…பே॰… ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸா’’தி (பாசி॰ 91) தும்ஹாகங் பாட²த்தா ‘‘ஹலித்³தி³க³ண்டி²ங் சி²ந்த³ந்தஸ்ஸ பாசித்திய’’ந்தி வுத்தே ஸகவாதீ³ ‘‘யானி வா பனஞ்ஞானி அத்தி² மூலே ஜாயந்தி, மூலே ஸஞ்ஜாயந்தீ’’திஆதி³ங் த³ஸ்ஸெத்வா தஸ்ஸ அட்ட²கதா²ஸங்கா²தேன ஆசரியவாதே³ன படிக்கி²பதி. ந ஹி க³ண்டி²ம்ஹி க³ண்டி² ஜாயதீதி. பரோ ஸுத்தானுலோமந்தி பரவாதி³னா ‘‘அனாபத்தி ஏவங் அம்ஹாகங் ஆசரியானங் உக்³க³ஹோ’’தி வசனஸ்ஸானுலோமதோ ‘‘அம்ஹாகங் போராணபி⁴க்கூ² ஏகபாஸாதே³ க³ப்³ப⁴ங் த²கெத்வா அனுபஸம்பன்னேன ஸயிதுங் வட்டதீதி ததா² கத்வா ஆக³தா, தஸ்மா அம்ஹாகங் வட்டதீதி தும்ஹேஸு ஏவ ஏகச்சேஸு வத³ந்தேஸு ‘‘தும்ஹாகங் ந கிஞ்சி வத்துங் ஸக்கா’’தி வுத்தே ஸகவாதீ³ ‘‘ஸுத்தங் ஸுத்தானுலோமஞ்ச உக்³க³ஹிதகானங்யேவ ஆசரியானங் உக்³க³ஹோ பமாண’’ந்திஆதி³அட்ட²கதா²வசனங் த³ஸ்ஸெத்வா படிஸேதே⁴தி. பரோ அத்தனோமதிந்தி ‘‘த்³வாரங் விவரித்வா அனாபுச்சா² ஸயிதேஸு கே முச்சந்தீ’’தி எத்த² பன த்³வேபி ஜனா முச்சந்தி – யோ ச யக்க²க³ஹிதகோ, யோ ச ப³ந்தி⁴த்வா நிபஜ்ஜாபிதோதி தும்ஹாகங் தே²ரவாத³த்தா அஞ்ஞே ஸப்³பே³பி யதா² ததா² வா நிபன்னாத³யோபி முச்சந்தீதி படிஸேதே⁴தி.
Athāyaṃ ācariyavādaṃ gahetvā katheti, paro suttanti paravādinā ‘‘mūlabījaṃ nāma haliddi siṅgiveraṃ vacā…pe… bīje bījasaññī chindati vā chedāpeti vā bhindati vā…pe… āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 91) tumhākaṃ pāṭhattā ‘‘haliddigaṇṭhiṃ chindantassa pācittiya’’nti vutte sakavādī ‘‘yāni vā panaññāni atthi mūle jāyanti, mūle sañjāyantī’’tiādiṃ dassetvā tassa aṭṭhakathāsaṅkhātena ācariyavādena paṭikkhipati. Na hi gaṇṭhimhi gaṇṭhi jāyatīti. Paro suttānulomanti paravādinā ‘‘anāpatti evaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ uggaho’’ti vacanassānulomato ‘‘amhākaṃ porāṇabhikkhū ekapāsāde gabbhaṃ thaketvā anupasampannena sayituṃ vaṭṭatīti tathā katvā āgatā, tasmā amhākaṃ vaṭṭatīti tumhesu eva ekaccesu vadantesu ‘‘tumhākaṃ na kiñci vattuṃ sakkā’’ti vutte sakavādī ‘‘suttaṃ suttānulomañca uggahitakānaṃyeva ācariyānaṃ uggaho pamāṇa’’ntiādiaṭṭhakathāvacanaṃ dassetvā paṭisedheti. Paro attanomatinti ‘‘dvāraṃ vivaritvā anāpucchā sayitesu ke muccantī’’ti ettha pana dvepi janā muccanti – yo ca yakkhagahitako, yo ca bandhitvā nipajjāpitoti tumhākaṃ theravādattā aññe sabbepi yathā tathā vā nipannādayopi muccantīti paṭisedheti.
அத² பனாயங் அத்தனோமதிங் க³ஹெத்வா கதே²தி, பரோ ஸுத்தந்தி ‘‘ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜந்தீ’’தி பரவாதி³னா வுத்தே ஸகவாதீ³ ‘‘தி³வா கிலந்தரூபோ மஞ்சே நிஸின்னோ பாதே³ பூ⁴மிதோ அமோசெத்வாவ நித்³தா³வஸேன நிபஜ்ஜதி, தஸ்ஸ அனாபத்தீ’’திஆதி³அட்ட²கதா²வசனங் த³ஸ்ஸெத்வா ஏகப⁴ங்கே³ன நிபன்னாத³யோபி முச்சந்தீதி படிஸேதே⁴தி.
Atha panāyaṃ attanomatiṃ gahetvā katheti, paro suttanti ‘‘āpattiṃ āpajjantī’’ti paravādinā vutte sakavādī ‘‘divā kilantarūpo mañce nisinno pāde bhūmito amocetvāva niddāvasena nipajjati, tassa anāpattī’’tiādiaṭṭhakathāvacanaṃ dassetvā ekabhaṅgena nipannādayopi muccantīti paṭisedheti.
அதா²யங் அத்தனோமதிங் க³ஹெத்வா கதே²தி, பரோ ஸுத்தானுலோமந்தி ‘‘தோ³மனஸ்ஸம்பாஹங் தே³வானமிந்த³ து³விதே⁴ன வதா³மி ஸேவிதப்³ப³ம்பி அஸேவிதப்³ப³ம்பீதிஆதி³வசனேஹி (தீ³॰ நி॰ 2.360) ஸங்ஸந்த³னதோ ஸதா³ரபோஸே தோ³ஸோ தும்ஹாகங் நத்தி², தேன வுத்தங் ‘புத்ததா³ரஸ்ஸ ஸங்க³ஹோ’’தி (கு²॰ பா॰ 5.6; ஸு॰ நி॰ 265) பரவாதி³னா வுத்தே ‘‘கிஞ்சாபி ஸகவாதீ³ ப³ஹுஸ்ஸுதோ ந ஹோதி, அத² கோ² ராக³ஸஹிதேனேவ அகுஸலேன ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி படிக்கி²பதி. ஸேஸேஸுபி இமினா நயேன அஞ்ஞதா²பி அனுரூபதோ யோஜேதப்³ப³ங், இத³ங் ஸப்³ப³ங் உபதிஸ்ஸத்தே²ராத³யோ ஆஹு. த⁴ம்மஸிரித்தே²ரோ பன ‘‘எத்த² பரோதி வுத்தோ அஞ்ஞனிகாயிகோ, ஸோ பன அத்தனோ ஸுத்தாதீ³னியேவ ஆஹரதி, தானி ஸகவாதீ³ அத்தனோ ஸுத்தாதி³ம்ஹி ஓதாரெத்வா ஸசே ஸமேதி, க³ண்ஹாதி. நோ சே, படிக்கி²பதீ’’தி வத³தீதி ஆக³தங்.
Athāyaṃ attanomatiṃ gahetvā katheti, paro suttānulomanti ‘‘domanassampāhaṃ devānaminda duvidhena vadāmi sevitabbampi asevitabbampītiādivacanehi (dī. ni. 2.360) saṃsandanato sadārapose doso tumhākaṃ natthi, tena vuttaṃ ‘puttadārassa saṅgaho’’ti (khu. pā. 5.6; su. ni. 265) paravādinā vutte ‘‘kiñcāpi sakavādī bahussuto na hoti, atha kho rāgasahiteneva akusalena bhavitabba’’nti paṭikkhipati. Sesesupi iminā nayena aññathāpi anurūpato yojetabbaṃ, idaṃ sabbaṃ upatissattherādayo āhu. Dhammasiritthero pana ‘‘ettha paroti vutto aññanikāyiko, so pana attano suttādīniyeva āharati, tāni sakavādī attano suttādimhi otāretvā sace sameti, gaṇhāti. No ce, paṭikkhipatī’’ti vadatīti āgataṃ.
நனு ச ‘‘ஸுத்தானுலோமதோ ஸுத்தமேவ ப³லவதர’’ந்தி ஹெட்டா² வுத்தங், இத⁴ பன ‘‘ஸுத்தங் ஸுத்தானுலோமே ஓதாரேதப்³ப³’’ந்திஆதி³ கஸ்மா வுத்தந்தி? நாயங் விரோதோ⁴, ‘‘ஸுத்தானுலோமதோ ஸுத்தமேவ ப³லவதர’’ந்தி இத³ஞ்ஹி ஸகமதேயேவ ஸுத்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தத்த² ஹி ஸகமதிபரியாபன்னமேவ ஸுத்தாதி³ங் ஸந்தா⁴ய ‘‘அத்தனோமதி ஸப்³ப³து³ப்³ப³லா, அத்தனோமதிதோ ஆசரியவாதோ³ ப³லவதரோ, ஆசரியவாத³தோ ஸுத்தானுலோமங் ப³லவதரங், ஸுத்தானுலோமதோ ஸுத்தமேவ ப³லவதர’’ந்தி ச வுத்தங். இத⁴ பன பரவாதி³னா ஆனீதங் அஞ்ஞனிகாயே ஸுத்தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘ஸுத்தானுலோமே ஸுத்தங் ஓதாரேதப்³ப³’’ந்திஆதி³ வுத்தங், தஸ்மா பரவாதி³னா ஆனீதங் ஸுத்தாதி³ அத்தனோ ஸுத்தானுலோமஆசரியவாத³அத்தனோமதீஸு ஓதாரெத்வா ஸமெந்தங்யேவ க³ஹேதப்³ப³ங், இதரங் ந க³ஹேதப்³ப³ந்தி அயங் நயோ இத⁴ வுச்சதீதி ந கோசி புப்³பா³பரவிரோதோ⁴தி அயங் ஸாரத்த²தீ³பனியாக³தோ (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) நயோ. விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) பன ‘‘யங் கிஞ்சி கூடஸுத்தங் பா³ஹிரகஸுத்தாதி³வசனங் ந க³ஹேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதுங் ஸுத்தங் ஸுத்தானுலோமே ஓதாரேதப்³ப³ந்திஆதி³ வுத்த’’ந்தி வுத்தங்.
Nanu ca ‘‘suttānulomato suttameva balavatara’’nti heṭṭhā vuttaṃ, idha pana ‘‘suttaṃ suttānulome otāretabba’’ntiādi kasmā vuttanti? Nāyaṃ virodho, ‘‘suttānulomato suttameva balavatara’’nti idañhi sakamateyeva suttaṃ sandhāya vuttaṃ. Tattha hi sakamatipariyāpannameva suttādiṃ sandhāya ‘‘attanomati sabbadubbalā, attanomatito ācariyavādo balavataro, ācariyavādato suttānulomaṃ balavataraṃ, suttānulomato suttameva balavatara’’nti ca vuttaṃ. Idha pana paravādinā ānītaṃ aññanikāye suttaṃ sandhāya ‘‘suttānulome suttaṃ otāretabba’’ntiādi vuttaṃ, tasmā paravādinā ānītaṃ suttādi attano suttānulomaācariyavādaattanomatīsu otāretvā samentaṃyeva gahetabbaṃ, itaraṃ na gahetabbanti ayaṃ nayo idha vuccatīti na koci pubbāparavirodhoti ayaṃ sāratthadīpaniyāgato (sārattha. ṭī. 2.45) nayo. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.45) pana ‘‘yaṃ kiñci kūṭasuttaṃ bāhirakasuttādivacanaṃ na gahetabbanti dassetuṃ suttaṃ suttānulome otāretabbantiādi vutta’’nti vuttaṃ.
பா³ஹிரகஸுத்தந்தி திஸ்ஸோ ஸங்கீ³தியோ அனாருள்ஹகு³ள்ஹவெஸ்ஸந்தராதீ³னி ச மஹாஸங்கி⁴கனிகாயவாஸீனங் ஸுத்தானி. வேத³ல்லாதீ³னந்தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன கு³ள்ஹஉம்மக்³கா³தி³க்³க³ஹணங் வேதி³தப்³ப³ங் . இதரங் கா³ரய்ஹஸுத்தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘அத்தனோமதியமேவ டா²தப்³ப³’’ந்தி இமினா அஞ்ஞனிகாயதோ ஆனீதஸுத்ததோபி ஸகனிகாயே அத்தனோமதியேவ ப³லவதராதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ஸகவாதீ³ ஸுத்தங் க³ஹெத்வா கதே²தி, பரவாதீ³ ஸுத்தமேவா’’தி ஏவமாதி³னா ஸமானஜாதிகானங் வஸேன வாரோ ந வுத்தோ. ஸுத்தஸ்ஸ ஸுத்தேயேவ ஓதாரணங் பி⁴ன்னங் விய ஹுத்வா ந பஞ்ஞாயதி, வுத்தனயேனேவ ச ஸக்கா யோஜேதுந்தி.
Bāhirakasuttanti tisso saṅgītiyo anāruḷhaguḷhavessantarādīni ca mahāsaṅghikanikāyavāsīnaṃ suttāni. Vedallādīnanti ādi-saddena guḷhaummaggādiggahaṇaṃ veditabbaṃ . Itaraṃ gārayhasuttaṃ na gahetabbaṃ. ‘‘Attanomatiyameva ṭhātabba’’nti iminā aññanikāyato ānītasuttatopi sakanikāye attanomatiyeva balavatarāti dasseti. ‘‘Sakavādī suttaṃ gahetvā katheti, paravādī suttamevā’’ti evamādinā samānajātikānaṃ vasena vāro na vutto. Suttassa sutteyeva otāraṇaṃ bhinnaṃ viya hutvā na paññāyati, vuttanayeneva ca sakkā yojetunti.
இதா³னி ஸகவாதீ³பரவாதீ³னங் கப்பியாகப்பியாதி³பா⁴வங் ஸந்தா⁴ய விவாதே³ உப்பன்னே தத்த² படிபஜ்ஜிதப்³ப³விதி⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத² பனாயங் கப்பியந்தி க³ஹெத்வா கதே²தீ’’திஆதி³. அத² வா ஏவங் ஸுத்தஸுத்தானுலோமாதி³முகே²ன ஸாமஞ்ஞதோ விவாத³ங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி விஸேஸதோ விவாத³வத்து²ங் தப்³பி³னிச்ச²யமுகே²ன ஸுத்தாதி³ஞ்ச த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அத² பனாயங் கப்பிய’’ந்திஆதி³ வுத்தங். தத்த² ஸுத்தே ச ஸுத்தானுலோமே ச ஓதாரேதப்³ப³ந்தி ஸகவாதி³னா அத்தனோயேவ ஸுத்தே ச ஸுத்தானுலோமே ச ஓதாரேதப்³ப³ங். பரோ காரணங் ந விந்த³தீதி பரவாதீ³ காரணங் ந லப⁴தி. ஸுத்ததோ ப³ஹுங் காரணஞ்ச வினிச்ச²யஞ்ச த³ஸ்ஸேதீதி பரவாதீ³ அத்தனோ ஸுத்ததோ ப³ஹுங் காரணஞ்ச வினிச்ச²யஞ்ச ஆஹரித்வா த³ஸ்ஸேதி, ‘‘ஸாதூ⁴தி ஸம்படிச்சி²த்வா அகப்பியேயேவ டா²தப்³ப³’’ந்தி இமினா அத்தனோ நிகாயே ஸுத்தாதீ³னி அலப⁴ந்தேன ஸகவாதி³னா பரவாதீ³வசனேயேவ டா²தப்³ப³ந்தி வத³தி. ஸுத்தே ச ஸுத்தானுலோமே சாதி எத்த² ச-காரோ விகப்பனத்தோ², தேன ஆசரியவாதா³தீ³னம்பி ஸங்க³ஹோ. தேனாஹ ‘‘காரணஞ்ச வினிச்ச²யஞ்ச த³ஸ்ஸேதீ’’தி. தத்த² காரணந்தி ஸுத்தாதி³னயங் நிஸ்ஸாய அத்தனோமதியா உத்³த⁴டங் ஹேதுங். வினிச்ச²யந்தி அட்ட²கதா²வினிச்ச²யங்.
Idāni sakavādīparavādīnaṃ kappiyākappiyādibhāvaṃ sandhāya vivāde uppanne tattha paṭipajjitabbavidhiṃ dassento āha ‘‘atha panāyaṃ kappiyanti gahetvā kathetī’’tiādi. Atha vā evaṃ suttasuttānulomādimukhena sāmaññato vivādaṃ dassetvā idāni visesato vivādavatthuṃ tabbinicchayamukhena suttādiñca dassetuṃ ‘‘atha panāyaṃ kappiya’’ntiādi vuttaṃ. Tattha sutte ca suttānulome ca otāretabbanti sakavādinā attanoyeva sutte ca suttānulome ca otāretabbaṃ. Paro kāraṇaṃ na vindatīti paravādī kāraṇaṃ na labhati. Suttato bahuṃ kāraṇañca vinicchayañca dassetīti paravādī attano suttato bahuṃ kāraṇañca vinicchayañca āharitvā dasseti, ‘‘sādhūti sampaṭicchitvā akappiyeyeva ṭhātabba’’nti iminā attano nikāye suttādīni alabhantena sakavādinā paravādīvacaneyeva ṭhātabbanti vadati. Sutte ca suttānulome cāti ettha ca-kāro vikappanattho, tena ācariyavādādīnampi saṅgaho. Tenāha ‘‘kāraṇañca vinicchayañca dassetī’’ti. Tattha kāraṇanti suttādinayaṃ nissāya attanomatiyā uddhaṭaṃ hetuṃ. Vinicchayanti aṭṭhakathāvinicchayaṃ.
த்³வின்னம்பி காரணச்சா²யா தி³ஸ்ஸதீதி ஸகவாதீ³பரவாதீ³னங் உபி⁴ன்னம்பி கப்பியாகப்பியபா⁴வஸாத⁴கங் காரணபதிரூபகச்சா²யா தி³ஸ்ஸதி. தத்த² காரணச்சா²யாதி ஸுத்தாதீ³ஸு ‘‘கப்பிய’’ந்தி கா³ஹஸ்ஸ, ‘‘அகப்பிய’’ந்தி கா³ஹஸ்ஸ ச நிமித்தபூ⁴தேன கிச்சே²ன படிபாத³னீயங் அவிபூ⁴தகாரணங் காரணச்சா²யா, காரணபதிரூபகந்தி அத்தோ². யதி³ த்³வின்னம்பி காரணச்சா²யா தி³ஸ்ஸதி, கஸ்மா அகப்பியேயேவ டா²தப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘வினயஞ்ஹி பத்வா’’திஆதி³. ‘‘வினயங் பத்வா’’தி வுத்தமேவத்த²ங் பாகடதரங் கத்வா த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கப்பியாகப்பியவிசாரணங் ஆக³ம்மா’’தி. ருந்தி⁴தப்³ப³ந்திஆதீ³ஸு து³ப்³பி³ஞ்ஞெய்யவினிச்ச²யே கப்பியாகப்பியபா⁴வே ஸதி ‘‘கப்பிய’’ந்தி க³ஹணங் ருந்தி⁴தப்³ப³ங், ‘‘அகப்பிய’’ந்தி க³ஹணங் கா³ள்ஹங் காதப்³ப³ங், அபராபரப்பவத்தங் கப்பியக்³க³ஹணங் ஸோதங் பச்சி²ந்தி³தப்³ப³ங், க³ருகபா⁴வஸங்க²தே அகப்பியேயேவ டா²தப்³ப³ந்தி அத்தோ². அத² வா ருந்தி⁴தப்³ப³ந்தி கப்பியஸஞ்ஞாய வீதிக்கமகாரணங் ருந்தி⁴தப்³ப³ங், தங்னிவாரணசித்தங் த³ள்ஹதரங் காதப்³ப³ங். ஸோதங் பச்சி²ந்தி³தப்³ப³ந்தி தத்த² வீதிக்கமப்பவத்தி பச்சி²ந்தி³தப்³பா³. க³ருகபா⁴வேதி அகப்பியபா⁴வேதி அத்தோ².
Dvinnampi kāraṇacchāyā dissatīti sakavādīparavādīnaṃ ubhinnampi kappiyākappiyabhāvasādhakaṃ kāraṇapatirūpakacchāyā dissati. Tattha kāraṇacchāyāti suttādīsu ‘‘kappiya’’nti gāhassa, ‘‘akappiya’’nti gāhassa ca nimittabhūtena kicchena paṭipādanīyaṃ avibhūtakāraṇaṃ kāraṇacchāyā, kāraṇapatirūpakanti attho. Yadi dvinnampi kāraṇacchāyā dissati, kasmā akappiyeyeva ṭhātabbanti āha ‘‘vinayañhi patvā’’tiādi. ‘‘Vinayaṃ patvā’’ti vuttamevatthaṃ pākaṭataraṃ katvā dassento āha ‘‘kappiyākappiyavicāraṇaṃ āgammā’’ti. Rundhitabbantiādīsu dubbiññeyyavinicchaye kappiyākappiyabhāve sati ‘‘kappiya’’nti gahaṇaṃ rundhitabbaṃ, ‘‘akappiya’’nti gahaṇaṃ gāḷhaṃ kātabbaṃ, aparāparappavattaṃ kappiyaggahaṇaṃ sotaṃ pacchinditabbaṃ, garukabhāvasaṅkhate akappiyeyeva ṭhātabbanti attho. Atha vā rundhitabbanti kappiyasaññāya vītikkamakāraṇaṃ rundhitabbaṃ, taṃnivāraṇacittaṃ daḷhataraṃ kātabbaṃ. Sotaṃ pacchinditabbanti tattha vītikkamappavatti pacchinditabbā. Garukabhāveti akappiyabhāveti attho.
ப³ஹூஹி ஸுத்தவினிச்ச²யகாரணேஹீதி ப³ஹூஹி ஸுத்தேஹி சேவ ததோ ஆனீதவினிச்ச²யகாரணேஹி ச. அத² வா ஸுத்தேன அட்ட²கதா²வினிச்ச²யேன ச லத்³த⁴காரணேஹி. அத்தனோ க³ஹணங் ந விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³ப³ந்தி ஸகவாதி³னா அத்தனோ ‘‘அகப்பிய’’ந்தி க³ஹணங் ந விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³ப³ந்தி அத்தோ².
Bahūhi suttavinicchayakāraṇehīti bahūhi suttehi ceva tato ānītavinicchayakāraṇehi ca. Atha vā suttena aṭṭhakathāvinicchayena ca laddhakāraṇehi. Attano gahaṇaṃ na vissajjetabbanti sakavādinā attano ‘‘akappiya’’nti gahaṇaṃ na vissajjetabbanti attho.
இதா³னி வுத்தமேவத்த²ங் நிக³மெந்தோ ‘‘ஏவ’’ந்திஆதி³மாஹ. தத்த² யோதி ஸகவாதீ³பரவாதீ³ஸு யோ கோசி. கேசி பன ‘‘ஸகவாதீ³ஸுயேவ யோ கோசி இதா⁴தி⁴ப்பேதோ’’தி வத³ந்தி, ஏவங் ஸந்தே ‘‘அத² பனாயங் கப்பியந்தி க³ஹெத்வா கதே²தீ’’திஆதீ³ஸு ஸப்³ப³த்த² உபோ⁴பி ஸகவாதி³னோயேவ ஸியுங் ஹெட்டா² வுத்தஸ்ஸேவ நிக³மனவஸேன ‘‘ஏவ’’ந்திஆதி³னா வுத்தத்தா, தஸ்மா தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். அதிரேககாரணங் லப⁴தீதி எத்த² ஸுத்தாதீ³ஸு புரிமங் புரிமங் அதிரேககாரணங் நாம, யோ வா ஸுத்தாதீ³ஸு சதூஸு ப³ஹுதரங் காரணங் லப⁴தி, ஸோ அதிரேககாரணங் லப⁴தி நாம.
Idāni vuttamevatthaṃ nigamento ‘‘eva’’ntiādimāha. Tattha yoti sakavādīparavādīsu yo koci. Keci pana ‘‘sakavādīsuyeva yo koci idhādhippeto’’ti vadanti, evaṃ sante ‘‘atha panāyaṃ kappiyanti gahetvā kathetī’’tiādīsu sabbattha ubhopi sakavādinoyeva siyuṃ heṭṭhā vuttasseva nigamanavasena ‘‘eva’’ntiādinā vuttattā, tasmā taṃ na gahetabbaṃ. Atirekakāraṇaṃ labhatīti ettha suttādīsu purimaṃ purimaṃ atirekakāraṇaṃ nāma, yo vā suttādīsu catūsu bahutaraṃ kāraṇaṃ labhati, so atirekakāraṇaṃ labhati nāma.
ஸுட்டு² பவத்தி ஏதஸ்ஸாதி, ஸுட்டு² பவத்ததி ஸீலேனாதி வா ஸுப்பவத்தி. தேனாஹ ‘‘ஸுப்பவத்தீதி ஸுட்டு² பவத்த’’ந்தி. வாசாய உக்³க³தங் வாசுக்³க³தங், வசஸா ஸுக்³க³ஹிதந்தி வுத்தங் ஹோதி. அத² வா வாசுக்³க³தந்தி வாசாய உக்³க³தங், தத்த² நிரந்தரங் டி²தந்தி அத்தோ². ஸுத்ததோதி இமஸ்ஸ விவரணங் ‘‘பாளிதோ’’தி. எத்த² ச ‘‘ஸுத்தங் நாம ஸகலங் வினயபிடக’’ந்தி வுத்தத்தா புன ஸுத்ததோதி தத³த்த²படிபாத³கங் ஸுத்தாபி⁴த⁴ம்மபாளிவசனங் அதி⁴ப்பேதங். அனுப்³யஞ்ஜனஸோதி இமஸ்ஸ விவரணங் ‘‘பரிபுச்ச²தோ ச அட்ட²கதா²தோ சா’’தி. பாளிங் அனுக³ந்த்வா அத்த²ஸ்ஸ ப்³யஞ்ஜனதோ பகாஸனதோ ‘‘அனுப்³யஞ்ஜன’’ந்தி ஹி பரிபுச்சா² அட்ட²கதா² ச வுச்சதி. எத்த² ச அட்ட²கதா²ய விஸுங் க³ஹிதத்தா ‘‘பரிபுச்சா²’’தி தே²ரவாதோ³ வுத்தோ. அத² வா பரிபுச்சா²தி ஆசரியஸ்ஸ ஸந்திகா பாளியா அத்த²ஸவனங். அட்ட²கதா²தி பாளிமுத்தகவினிச்ச²யோ. தது³ப⁴யம்பி பாளிங் அனுக³ந்த்வா அத்த²ஸ்ஸ ப்³யஞ்ஜனதோ ‘‘அனுப்³யஞ்ஜன’’ந்தி வுத்தங்.
Suṭṭhu pavatti etassāti, suṭṭhu pavattati sīlenāti vā suppavatti. Tenāha ‘‘suppavattīti suṭṭhu pavatta’’nti. Vācāya uggataṃ vācuggataṃ, vacasā suggahitanti vuttaṃ hoti. Atha vā vācuggatanti vācāya uggataṃ, tattha nirantaraṃ ṭhitanti attho. Suttatoti imassa vivaraṇaṃ ‘‘pāḷito’’ti. Ettha ca ‘‘suttaṃ nāma sakalaṃ vinayapiṭaka’’nti vuttattā puna suttatoti tadatthapaṭipādakaṃ suttābhidhammapāḷivacanaṃ adhippetaṃ. Anubyañjanasoti imassa vivaraṇaṃ ‘‘paripucchato ca aṭṭhakathāto cā’’ti. Pāḷiṃ anugantvā atthassa byañjanato pakāsanato ‘‘anubyañjana’’nti hi paripucchā aṭṭhakathā ca vuccati. Ettha ca aṭṭhakathāya visuṃ gahitattā ‘‘paripucchā’’ti theravādo vutto. Atha vā paripucchāti ācariyassa santikā pāḷiyā atthasavanaṃ. Aṭṭhakathāti pāḷimuttakavinicchayo. Tadubhayampi pāḷiṃ anugantvā atthassa byañjanato ‘‘anubyañjana’’nti vuttaṃ.
வினயேதி வினயாசாரே. தேனேவ வக்க²தி ‘‘வினயங் அஜஹந்தோ அவோக்கமந்தோ’’திஆதி³. தத்த² பதிட்டா²னங் நாம ஸஞ்சிச்ச ஆபத்தியா அனாபஜ்ஜனாதி³னா ஹோதீதி ஆஹ ‘‘லஜ்ஜிபா⁴வேன பதிட்டி²தோ’’தி, தேன லஜ்ஜீ ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி. வினயத⁴ரஸ்ஸ லக்க²ணே வத்தப்³பே³ கிங் இமினா லஜ்ஜிபா⁴வேனாதி ஆஹ ‘‘அலஜ்ஜீ ஹீ’’திஆதி³. தத்த² ப³ஹுஸ்ஸுதோபீதி இமினா பட²மலக்க²ணஸமன்னாக³மங் த³ஸ்ஸேதி. லாப⁴க³ருகதாயாதி இமினா வினயே டி²ததாய அபா⁴வே பட²மலக்க²ணயோகா³ கிச்சகரோ ந ஹோதி, அத² கோ² அகிச்சகரோ அனத்த²கரோ ஏவாதி த³ஸ்ஸேதி. ஸங்க⁴பே⁴த³ஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கே³ பவத்தகலஹஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங் ஸங்க⁴ராஜீதி. குக்குச்சகோதி அணுமத்தேஸுபி வஜ்ஜேஸு ப⁴யத³ஸ்ஸனவஸேன குக்குச்சங் உப்பாதெ³ந்தோ. தந்திங் அவிஸங்வாதெ³த்வாதி பாளிங் அஞ்ஞதா² அகத்வா. அவோக்கமந்தோதி அனதிக்கமந்தோ.
Vinayeti vinayācāre. Teneva vakkhati ‘‘vinayaṃ ajahanto avokkamanto’’tiādi. Tattha patiṭṭhānaṃ nāma sañcicca āpattiyā anāpajjanādinā hotīti āha ‘‘lajjibhāvena patiṭṭhito’’ti, tena lajjī hotīti vuttaṃ hoti. Vinayadharassa lakkhaṇe vattabbe kiṃ iminā lajjibhāvenāti āha ‘‘alajjī hī’’tiādi. Tattha bahussutopīti iminā paṭhamalakkhaṇasamannāgamaṃ dasseti. Lābhagarukatāyāti iminā vinaye ṭhitatāya abhāve paṭhamalakkhaṇayogā kiccakaro na hoti, atha kho akiccakaro anatthakaro evāti dasseti. Saṅghabhedassa pubbabhāge pavattakalahassetaṃ adhivacanaṃ saṅgharājīti. Kukkuccakoti aṇumattesupi vajjesu bhayadassanavasena kukkuccaṃ uppādento. Tantiṃ avisaṃvādetvāti pāḷiṃ aññathā akatvā. Avokkamantoti anatikkamanto.
வித்து²னதீதி அத்த²ங் அதி³ஸ்வா நித்து²னதி, வித்த²ம்ப⁴தி வா. விப்ப²ந்த³தீதி கம்பதி. ஸந்திட்டி²துங் ந ஸக்கோதீதி ஏகஸ்மிங்யேவ அத்தே² பதிட்டா²துங் ந ஸக்கோதி. தேனாஹ ‘‘யங் யங் பரேன வுச்சதி, தங் தங் அனுஜானாதீ’’தி. ஸகவாத³ங் ச²ட்³டெ³த்வா பரவாத³ங் க³ண்ஹாதீதி ‘‘உச்சு²ம்ஹி கஸடங் யாவஜீவிகங், ரஸோ ஸத்தாஹகாலிகோ, தது³ப⁴யவினிமுத்தோ ச உச்சு² நாம விஸுங் நத்தி², தஸ்மா உச்சு²பி விகாலே வட்டதீ’’தி பரவாதி³னா வுத்தே தம்பி க³ண்ஹாதி. ஏகேகலோமந்தி பலிதங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். யம்ஹீதி யஸ்மிங் புக்³க³லே. பரிக்க²யங் பரியாதா³னந்தி அத்த²தோ ஏகங்.
Vitthunatīti atthaṃ adisvā nitthunati, vitthambhati vā. Vipphandatīti kampati. Santiṭṭhituṃ na sakkotīti ekasmiṃyeva atthe patiṭṭhātuṃ na sakkoti. Tenāha ‘‘yaṃ yaṃ parena vuccati, taṃ taṃ anujānātī’’ti. Sakavādaṃ chaḍḍetvā paravādaṃ gaṇhātīti ‘‘ucchumhi kasaṭaṃ yāvajīvikaṃ, raso sattāhakāliko, tadubhayavinimutto ca ucchu nāma visuṃ natthi, tasmā ucchupi vikāle vaṭṭatī’’ti paravādinā vutte tampi gaṇhāti. Ekekalomanti palitaṃ sandhāya vuttaṃ. Yamhīti yasmiṃ puggale. Parikkhayaṃ pariyādānanti atthato ekaṃ.
ஆசரியபரம்பராதி ஆசரியானங் வினிச்ச²யபரம்பரா. தேனேவ வக்க²தி ‘‘அத்தனோமதிங் பஹாய…பே॰… யதா² ஆசரியோ ச ஆசரியாசரியோ ச பாளிஞ்ச பரிபுச்ச²ஞ்ச வத³ந்தி, ததா² ஞாதுங் வட்டதீ’’தி. ந ஹி ஆசரியானங் நாமமத்ததோ பரம்பரஜானநே பயோஜனங் அத்தி². புப்³பா³பரானுஸந்தி⁴தோதி புப்³ப³வசனஸ்ஸ அபரவசனேன ஸஹ அத்த²ஸம்ப³ந்த⁴ஜானநதோ. அத்த²தோதி ஸத்³த³த்த²பிண்ட³த்த²அதி⁴ப்பேதத்தா²தி³தோ. காரணதோதி தத³த்து²பபத்திதோ. ஆசரியபரம்பரந்தி இமஸ்ஸேவ வேவசனங் ‘‘தே²ரவாத³ங்க³’’ந்தி, தே²ரபடிபாடிந்தி அத்தோ². த்³வே தயோ பரிவட்டாதி த்³வே தயோ பரம்பரா.
Ācariyaparamparāti ācariyānaṃ vinicchayaparamparā. Teneva vakkhati ‘‘attanomatiṃ pahāya…pe… yathā ācariyo ca ācariyācariyo ca pāḷiñca paripucchañca vadanti, tathā ñātuṃ vaṭṭatī’’ti. Na hi ācariyānaṃ nāmamattato paramparajānane payojanaṃ atthi. Pubbāparānusandhitoti pubbavacanassa aparavacanena saha atthasambandhajānanato. Atthatoti saddatthapiṇḍatthaadhippetatthādito. Kāraṇatoti tadatthupapattito. Ācariyaparamparanti imasseva vevacanaṃ ‘‘theravādaṅga’’nti, therapaṭipāṭinti attho. Dve tayo parivaṭṭāti dve tayo paramparā.
இமேஹி ச பன தீஹி லக்க²ணேஹீதி எத்த² பட²மேன லக்க²ணேன வினயஸ்ஸ ஸுட்டு² உக்³க³ஹிதபா⁴வோ வுத்தோ, து³தியேன தத்த² லஜ்ஜிபா⁴வேன சேவ அசலதாய ச ஸுப்பதிட்டி²ததா, ததியேன பாளிஅட்ட²கதா²ஸு ஸரூபேன அனாக³தானம்பி தத³னுலோமதோ ஆசரியேஹி தி³ன்னநயதோ வினிச்சி²னிதுங் ஸமத்த²தா. ஓதிண்ணே வத்து²ஸ்மிந்தி சோத³னாவஸேன வீதிக்கமவத்து²ஸ்மிங் ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ஓதிண்ணே. சோத³கேன ச சுதி³தகேன ச வுத்தே வத்தப்³பே³தி ஏவங் ஓதிண்ணவத்து²ங் நிஸ்ஸாய சோத³கேன ‘‘தி³ட்ட²ங் ஸுத’’ந்திஆதி³னா, சுதி³தகேன ‘‘அத்தீ²’’திஆதி³னா ச யங் வத்தப்³ப³ங், தஸ்மிங் வத்தப்³பே³ வுத்தேதி அத்தோ². வத்து² ஓலோகேதப்³ப³ந்தி தஸ்ஸ தஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ வத்து² ஓலோகேதப்³ப³ங். ‘‘திணேன வா பண்ணேன வா…பே॰… யோ ஆக³ச்செ²ய்ய, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி ஹித³ங் நிஸ்ஸக்³கி³யே அஞ்ஞாதகவிஞ்ஞத்திஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ (பாரா॰ 517) வத்து²ஸ்மிங் பஞ்ஞத்தங்.
Imehi ca pana tīhi lakkhaṇehīti ettha paṭhamena lakkhaṇena vinayassa suṭṭhu uggahitabhāvo vutto, dutiyena tattha lajjibhāvena ceva acalatāya ca suppatiṭṭhitatā, tatiyena pāḷiaṭṭhakathāsu sarūpena anāgatānampi tadanulomato ācariyehi dinnanayato vinicchinituṃ samatthatā. Otiṇṇe vatthusminti codanāvasena vītikkamavatthusmiṃ saṅghamajjhe otiṇṇe. Codakena ca cuditakena ca vutte vattabbeti evaṃ otiṇṇavatthuṃ nissāya codakena ‘‘diṭṭhaṃ suta’’ntiādinā, cuditakena ‘‘atthī’’tiādinā ca yaṃ vattabbaṃ, tasmiṃ vattabbe vutteti attho. Vatthu oloketabbanti tassa tassa sikkhāpadassa vatthu oloketabbaṃ. ‘‘Tiṇena vā paṇṇena vā…pe… yo āgaccheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hidaṃ nissaggiye aññātakaviññattisikkhāpadassa (pārā. 517) vatthusmiṃ paññattaṃ.
து²ல்லச்சயது³ப்³பா⁴ஸிதாபத்தீனங் மாதிகாய அனாக³தத்தா ‘‘பஞ்சன்னங் ஆபத்தீனங் அஞ்ஞதர’’ந்தி வுத்தங். திகது³க்கடந்தி ‘‘அனுபஸம்பன்னே உபஸம்பன்னஸஞ்ஞீ உஜ்ஜா²யதி கீ²யதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’திஆதி³னா (பாசி॰ 106) ஆக³தங் திகது³க்கடங். அஞ்ஞதரங் வா ஆபத்திந்தி ‘‘காலே விகாலஸஞ்ஞீ, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ, காலே வேமதிகோ, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’திஆதி³கங் (பாசி॰ 250) து³கது³க்கடங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
Thullaccayadubbhāsitāpattīnaṃ mātikāya anāgatattā ‘‘pañcannaṃ āpattīnaṃ aññatara’’nti vuttaṃ. Tikadukkaṭanti ‘‘anupasampanne upasampannasaññī ujjhāyati khīyati, āpatti dukkaṭassā’’tiādinā (pāci. 106) āgataṃ tikadukkaṭaṃ. Aññataraṃ vā āpattinti ‘‘kāle vikālasaññī, āpatti dukkaṭassa, kāle vematiko, āpatti dukkaṭassā’’tiādikaṃ (pāci. 250) dukadukkaṭaṃ sandhāya vuttaṃ.
அந்தராபத்திந்தி எத்த² தஸ்மிங் தஸ்மிங் ஸிக்கா²பதே³ ஆக³தவத்து²வீதிக்கமங் வினா அஞ்ஞஸ்மிங் வத்து²வீதிக்கமே நிதா³னதோ பபு⁴தி வினீதவத்து²பரியோஸானா அந்தரந்தரா வுத்தா ஆபத்தி. இத⁴ பன ‘‘வத்து²ங் ஓலோகேதீ’’தி விஸுங் க³ஹிதத்தா தத³வஸேஸா அந்தராபத்தீதி க³ஹிதா. படிலாதங் உக்கி²பதீதி இத³ம்பி விஸிப்³ப³னஸிக்கா²பதே³ (பாசி॰ 350) ஆக³தங், தத்த² ட³ய்ஹமானங் அலாதங் அக்³கி³கபாலாதி³தோ ப³ஹி பதிதங் அவிஜ்ஜா²தமேவ படிஉக்கி²பதி, புன யதா²டா²னே ட²பேதீதி அத்தோ². விஜ்ஜா²தங் பன படிக்கி²பந்தஸ்ஸ பாசித்தியமேவ.
Antarāpattinti ettha tasmiṃ tasmiṃ sikkhāpade āgatavatthuvītikkamaṃ vinā aññasmiṃ vatthuvītikkame nidānato pabhuti vinītavatthupariyosānā antarantarā vuttā āpatti. Idha pana ‘‘vatthuṃ oloketī’’ti visuṃ gahitattā tadavasesā antarāpattīti gahitā. Paṭilātaṃ ukkhipatīti idampi visibbanasikkhāpade (pāci. 350) āgataṃ, tattha ḍayhamānaṃ alātaṃ aggikapālādito bahi patitaṃ avijjhātameva paṭiukkhipati, puna yathāṭhāne ṭhapetīti attho. Vijjhātaṃ pana paṭikkhipantassa pācittiyameva.
அனாபத்திந்தி எத்த² அந்தரந்தரா வுத்தா அனாபத்திபி அத்தி², ‘‘அனாபத்தி, பி⁴க்க²வே, இத்³தி⁴மஸ்ஸ இத்³தி⁴விஸயே’’திஆதி³ விய ஸாபி ஸங்க³ய்ஹதி. ஸிக்கா²பத³ந்தரேஸூதி வினீதவத்து²ங் அந்தோகத்வா ஏகேகஸ்மிங் ஸிக்கா²பத³ந்தரே.
Anāpattinti ettha antarantarā vuttā anāpattipi atthi, ‘‘anāpatti, bhikkhave, iddhimassa iddhivisaye’’tiādi viya sāpi saṅgayhati. Sikkhāpadantaresūti vinītavatthuṃ antokatvā ekekasmiṃ sikkhāpadantare.
பாராஜிகாபத்தீதி ந வத்தப்³ப³ந்தி இத³ங் ஆபன்னபுக்³க³லேன லஜ்ஜித⁴ம்மே ட²த்வா யதா²பூ⁴தங் ஆவிகரணேபி து³ப்³பி³னிச்ச²யங் அதி³ன்னாதா³னாதி³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். யங் பன மேது²னாதீ³ஸு விஜானநங், தங் வத்தப்³ப³மேவ. தேனாஹ ‘‘மேது²னத⁴ம்மவீதிக்கமோ ஹீ’’திஆதி³. யோ பன அலஜ்ஜிதாய படிஞ்ஞங் அத³த்வா விக்கே²பங் கரோதி, தஸ்ஸ ஆபத்தி ந ஸக்கா ஓளாரிகாபி வினிச்சி²னிதுங். யாவ ஸோ யதா²பூ⁴தங் நாவிகரோதி, ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச ஆபத்திஸந்தே³ஹோ ந விக³ச்ச²தி, தாவ நாஸிதகோவ ப⁴விஸ்ஸதி. ஸுகு²மாதி அத்தனோபி து³விஞ்ஞெய்யஸபா⁴வஸ்ஸ லஹுபரிவத்தினோ சித்தஸ்ஸ ஸீக⁴பரிவத்திதாய வுத்தங். ஸுகு²மாதி வா சித்தபரிவத்தியா ஸுகு²மதாய ஸுகு²மா. தேனாஹ ‘‘சித்தலஹுகா’’தி, சித்தங் விய லஹுகாதி அத்தோ². அத² வா சித்தங் லஹு ஸீக⁴பரிவத்தி ஏதேஸந்தி சித்தலஹுகா. தேதி தே வீதிக்கமே. தங்வத்து²கந்தி தே அதி³ன்னாதா³னமனஉஸ்ஸவிக்³க³ஹவீதிக்கமா வத்து² அதி⁴ட்டா²னங் காரணமேதஸ்ஸாதி தங்வத்து²கங்.
Pārājikāpattīti na vattabbanti idaṃ āpannapuggalena lajjidhamme ṭhatvā yathābhūtaṃ āvikaraṇepi dubbinicchayaṃ adinnādānādiṃ sandhāya vuttaṃ. Yaṃ pana methunādīsu vijānanaṃ, taṃ vattabbameva. Tenāha ‘‘methunadhammavītikkamo hī’’tiādi. Yo pana alajjitāya paṭiññaṃ adatvā vikkhepaṃ karoti, tassa āpatti na sakkā oḷārikāpi vinicchinituṃ. Yāva so yathābhūtaṃ nāvikaroti, saṅghassa ca āpattisandeho na vigacchati, tāva nāsitakova bhavissati. Sukhumāti attanopi duviññeyyasabhāvassa lahuparivattino cittassa sīghaparivattitāya vuttaṃ. Sukhumāti vā cittaparivattiyā sukhumatāya sukhumā. Tenāha ‘‘cittalahukā’’ti, cittaṃ viya lahukāti attho. Atha vā cittaṃ lahu sīghaparivatti etesanti cittalahukā. Teti te vītikkame. Taṃvatthukanti te adinnādānamanaussaviggahavītikkamā vatthu adhiṭṭhānaṃ kāraṇametassāti taṃvatthukaṃ.
யங் ஆசரியோ ப⁴ணதி, தங் கரோஹீதிஆதி³ ஸப்³ப³ங் லஜ்ஜீபேஸலங் குக்குச்சகமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். யோ யாதா²வதோ பகாஸெத்வா ஸுத்³தி⁴மேவ க³வேஸதி, தேனபி. பாராஜிகோஸீதி ந வத்தப்³போ³தி அனாபத்திகோடியாபி ஸங்கியமானத்தா வுத்தங். தேனேவ ‘‘பாராஜிகச்சா²யா’’தி வுத்தங். ‘‘ஸீலானி ஸோதெ⁴த்வாதி யங்வத்து²கங் குக்குச்சங் உப்பன்னங், தங் அமனஸிகரித்வா அவஸேஸஸீலானி ஸோதெ⁴த்வா’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) வுத்தங், விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) பன ‘‘ஸீலானி ஸோதெ⁴த்வாதி யஸ்மிங் வீதிக்கமே பாராஜிகாஸங்கா வத்ததி, தத்த² பாராஜிகாபா⁴வபக்க²ங் க³ஹெத்வா தே³ஸனாவுட்டா²னகா³மினீனங் ஆபத்தீனங் ஸோத⁴னவஸேன ஸீலானி ஸோதெ⁴த்வா’’தி. பாகடபா⁴வதோ ஸுக²வலஞ்ஜதாய ச ‘‘த்³வத்திங்ஸாகாரங் தாவ மனஸி கரோஹீ’’தி வுத்தங், உபலக்க²ணவஸேன வா. அஞ்ஞஸ்மிங் கம்மட்டா²னே கதபரிசயேன தமேவ மனஸி காதப்³ப³ங். யங் கிஞ்சி வா அபி⁴ருசிதங் மனஸி காதுங் வட்டதேவ. கம்மட்டா²னங் க⁴டயதீதி அந்தரந்தரா க²ண்ட³ங் அத³ஸ்ஸெத்வா சித்தேன ஸத்³தி⁴ங் ஆரம்மணபா⁴வேன சிரகாலங் க⁴டயதி. ஸங்கா²ரா பாகடா ஹுத்வா உபட்ட²ஹந்தீதி விபஸ்ஸனாகம்மட்டா²னிகோ சே, தஸ்ஸ ஸங்கா²ரா பாகடா ஹுத்வா உபட்ட²ஹந்தி.
Yaṃ ācariyo bhaṇati, taṃ karohītiādi sabbaṃ lajjīpesalaṃ kukkuccakameva sandhāya vuttaṃ. Yo yāthāvato pakāsetvā suddhimeva gavesati, tenapi. Pārājikosīti na vattabboti anāpattikoṭiyāpi saṅkiyamānattā vuttaṃ. Teneva ‘‘pārājikacchāyā’’ti vuttaṃ. ‘‘Sīlāni sodhetvāti yaṃvatthukaṃ kukkuccaṃ uppannaṃ, taṃ amanasikaritvā avasesasīlāni sodhetvā’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.45) vuttaṃ, vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.45) pana ‘‘sīlāni sodhetvāti yasmiṃ vītikkame pārājikāsaṅkā vattati, tattha pārājikābhāvapakkhaṃ gahetvā desanāvuṭṭhānagāminīnaṃ āpattīnaṃ sodhanavasena sīlāni sodhetvā’’ti. Pākaṭabhāvato sukhavalañjatāya ca ‘‘dvattiṃsākāraṃ tāva manasi karohī’’ti vuttaṃ, upalakkhaṇavasena vā. Aññasmiṃ kammaṭṭhāne kataparicayena tameva manasi kātabbaṃ. Yaṃ kiñci vā abhirucitaṃ manasi kātuṃ vaṭṭateva. Kammaṭṭhānaṃ ghaṭayatīti antarantarā khaṇḍaṃ adassetvā cittena saddhiṃ ārammaṇabhāvena cirakālaṃ ghaṭayati. Saṅkhārā pākaṭā hutvā upaṭṭhahantīti vipassanākammaṭṭhāniko ce, tassa saṅkhārā pākaṭā hutvā upaṭṭhahanti.
ஸசே கதபாராஜிகவீதிக்கமோ ப⁴வெய்ய, தஸ்ஸ ஸதிபி அஸரிதுகாமதாய விப்படிஸாரவத்து²வஸேன புனப்புனங் தங் உபட்ட²ஹதீதி சித்தேகக்³க³தங் ந விந்த³தி. தேன வுத்தங் ‘‘கம்மட்டா²னங் ந க⁴டயதீ’’திஆதி³. கம்மட்டா²னங் ந க⁴டயதீதி சித்தக்கோ²பா⁴தி³ப³ஹுலஸ்ஸ ஸுத்³த⁴ஸீலஸ்ஸபி சித்தங் ந ஸமாதி⁴யதி, தங் இத⁴ பாராஜிகமூலந்தி ந க³ஹேதப்³ப³ங். கதபாபமூலகேன விப்படிஸாரேனேவெத்த² சித்தஸ்ஸ அஸமாதி⁴யனங் ஸந்தா⁴ய ‘‘கம்மட்டா²னங் ந க⁴டயதீ’’திஆதி³ வுத்தங். தேனாஹ ‘‘விப்படிஸாரக்³கி³னா’’திஆதி³. அத்தனாதி சித்தேன கரணபூ⁴தேன புக்³க³லோ கத்தா ஜானாதி, பச்சத்தே வா கரணவசனங், அத்தா ஸயங் ஜானாதீதி அத்தோ². அஞ்ஞா ச தே³வதா ஜானந்தீதி ஆரக்க²தே³வதாஹி அஞ்ஞா பரசித்தவிது³னியோ தே³வதா ஜானந்தி.
Sace katapārājikavītikkamo bhaveyya, tassa satipi asaritukāmatāya vippaṭisāravatthuvasena punappunaṃ taṃ upaṭṭhahatīti cittekaggataṃ na vindati. Tena vuttaṃ ‘‘kammaṭṭhānaṃ na ghaṭayatī’’tiādi. Kammaṭṭhānaṃ na ghaṭayatīti cittakkhobhādibahulassa suddhasīlassapi cittaṃ na samādhiyati, taṃ idha pārājikamūlanti na gahetabbaṃ. Katapāpamūlakena vippaṭisārenevettha cittassa asamādhiyanaṃ sandhāya ‘‘kammaṭṭhānaṃ na ghaṭayatī’’tiādi vuttaṃ. Tenāha ‘‘vippaṭisāragginā’’tiādi. Attanāti cittena karaṇabhūtena puggalo kattā jānāti, paccatte vā karaṇavacanaṃ, attā sayaṃ jānātīti attho. Aññā ca devatā jānantīti ārakkhadevatāhi aññā paracittaviduniyo devatā jānanti.
இமஸ்மிங் டா²னே பண்டி³தேஹி விசாரேதப்³ப³ங் காரணங் அத்தி². கத²ங்? இதா³னி ஏகச்சே வினயத⁴ரா பட²மபாராஜிகவிஸயே வத்து²ம்ஹி ஓதிண்ணே இத்தி²யா வா புரிஸேன வா க³ஹட்டே²ன வா பப்³ப³ஜிதேன வா சோதி³யமானே சுதி³தகங் பி⁴க்கு²ங் புச்சி²த்வா படிஞ்ஞாய அதீ³யமானாய தங் பி⁴க்கு²ங் ஸுஸானே ஏககமேவ ஸயாபெந்தி, ஏவங் ஸயாபியமானோ ஸோ பி⁴க்கு² ஸசே ப⁴யஸந்தாஸவிரஹிதோ ஸப்³ப³ரத்திங் தஸ்மிங் ஸுஸானே ஸயிதுங் வா நிஸீதி³துங் வா ஸக்கோதி, தங் ‘‘பரிஸுத்³தோ⁴ ஏஸோ’’தி வினிச்சி²னந்தி. ஸசே பன ப⁴யஸந்தாஸப்பத்தோ ஸப்³ப³ரத்திங் ஸயிதுங் வா நிஸீதி³துங் வா ந ஸக்கோதி, தங் ‘‘அஸுத்³தோ⁴’’தி வினிச்சி²னந்தி, தங் அயுத்தங் விய தி³ஸ்ஸதி. கஸ்மாதி சே? அட்ட²கதா²ய விருத்³தோ⁴தி, அட்ட²கதா²யங் து³தியததியபாராஜிகவிஸயே ஏவ ததா²ரூபோ விசாரோ வுத்தோ, ந பட²மசதஉத்த²பாராஜிகவிஸயே. வுத்தஞ்ஹி தத்த² ‘‘மேது²னத⁴ம்மவீதிக்கமோ ஹி உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மவீதிக்கமோ ச ஓளாரிகோ, அதி³ன்னாதா³னமனுஸ்ஸவிக்³க³ஹவீதிக்கமா பன ஸுகு²மா சித்தலஹுகா, தே ஸுகு²மேனேவ ஆபஜ்ஜதி, ஸுகு²மேன ரக்க²தி, தஸ்மா விஸேஸேன தங்வத்து²கங் குக்குச்சங் புச்சி²யமானோ’’தி. டீகாயஞ்ச (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) வுத்தங் ‘‘தங்வத்து²கந்தி தே அதி³ன்னாதா³னமனுஸ்ஸவிக்³க³ஹவீதிக்கமா வத்து² அதி⁴ட்டா²னங் காரணமேதஸ்ஸாதி தங்வத்து²க’’ந்தி, இத³ம்பி ஏகங் காரணங்.
Imasmiṃ ṭhāne paṇḍitehi vicāretabbaṃ kāraṇaṃ atthi. Kathaṃ? Idāni ekacce vinayadharā paṭhamapārājikavisaye vatthumhi otiṇṇe itthiyā vā purisena vā gahaṭṭhena vā pabbajitena vā codiyamāne cuditakaṃ bhikkhuṃ pucchitvā paṭiññāya adīyamānāya taṃ bhikkhuṃ susāne ekakameva sayāpenti, evaṃ sayāpiyamāno so bhikkhu sace bhayasantāsavirahito sabbarattiṃ tasmiṃ susāne sayituṃ vā nisīdituṃ vā sakkoti, taṃ ‘‘parisuddho eso’’ti vinicchinanti. Sace pana bhayasantāsappatto sabbarattiṃ sayituṃ vā nisīdituṃ vā na sakkoti, taṃ ‘‘asuddho’’ti vinicchinanti, taṃ ayuttaṃ viya dissati. Kasmāti ce? Aṭṭhakathāya viruddhoti, aṭṭhakathāyaṃ dutiyatatiyapārājikavisaye eva tathārūpo vicāro vutto, na paṭhamacatautthapārājikavisaye. Vuttañhi tattha ‘‘methunadhammavītikkamo hi uttarimanussadhammavītikkamo ca oḷāriko, adinnādānamanussaviggahavītikkamā pana sukhumā cittalahukā, te sukhumeneva āpajjati, sukhumena rakkhati, tasmā visesena taṃvatthukaṃ kukkuccaṃ pucchiyamāno’’ti. Ṭīkāyañca (sārattha. ṭī. 2.45) vuttaṃ ‘‘taṃvatthukanti te adinnādānamanussaviggahavītikkamā vatthu adhiṭṭhānaṃ kāraṇametassāti taṃvatthuka’’nti, idampi ekaṃ kāraṇaṃ.
தத்தா²பி அஞ்ஞே பண்டி³தேபி வினிச்சி²னாபெத்வா தேஸம்பி பாராஜிகச்சா²யாதி³ஸ்ஸனேயேவ ததா² வினிச்ச²யோ காதப்³போ³, ந ஸுத்³த⁴பா⁴வதி³ஸ்ஸனே. வுத்தஞ்ஹி அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஆபத்தீதி அவத்வா ‘ஸசஸ்ஸ ஆசரியோ த⁴ரதி…பே॰… அத² த³ஹரஸ்ஸபி பாராஜிகச்சா²யாவ உபட்டா²தி, தேனபி ‘பாராஜிகோஸீ’தி ந வத்தப்³போ³. து³ல்லபோ⁴ ஹி பு³த்³து⁴ப்பாதோ³, ததோ து³ல்லப⁴தரா பப்³ப³ஜ்ஜா ச உபஸம்பதா³ ச, ஏவங் பன வத்தப்³ப³’’ந்தி, இத³மேகங். நிஸீதா³பியமானோபி விவித்தோகாஸேயேவ நிஸீதா³பேதப்³போ³, ந ஸுஸானே. வுத்தஞ்ஹி தத்த² ‘‘விவித்தங் ஓகாஸங் ஸம்மஜ்ஜித்வா தி³வாவிஹாரங் நிஸீதி³த்வா’’திஆதி³, இத³மேகங். விவித்தோகாஸே நிஸீதா³பியமானோபி தி³வாயேவ நிஸீதா³பேதப்³போ³, ந ரத்திங். ததா² ஹி வுத்தங் ‘‘தி³வஸங் அதிக்கந்தம்பி ந ஜானாதி, ஸோ தி³வஸாதிக்கமே உபட்டா²னங் ஆக³தோ ஏவங் வத்தப்³போ³’’தி, இத³மேகங்.
Tatthāpi aññe paṇḍitepi vinicchināpetvā tesampi pārājikacchāyādissaneyeva tathā vinicchayo kātabbo, na suddhabhāvadissane. Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ ‘‘āpattīti avatvā ‘sacassa ācariyo dharati…pe… atha daharassapi pārājikacchāyāva upaṭṭhāti, tenapi ‘pārājikosī’ti na vattabbo. Dullabho hi buddhuppādo, tato dullabhatarā pabbajjā ca upasampadā ca, evaṃ pana vattabba’’nti, idamekaṃ. Nisīdāpiyamānopi vivittokāseyeva nisīdāpetabbo, na susāne. Vuttañhi tattha ‘‘vivittaṃ okāsaṃ sammajjitvā divāvihāraṃ nisīditvā’’tiādi, idamekaṃ. Vivittokāse nisīdāpiyamānopi divāyeva nisīdāpetabbo, na rattiṃ. Tathā hi vuttaṃ ‘‘divasaṃ atikkantampi na jānāti, so divasātikkame upaṭṭhānaṃ āgato evaṃ vattabbo’’ti, idamekaṃ.
ஈதி³ஸங் விதா⁴னங் ஸயங் ஆரோசிதே ஏவ விதா⁴தப்³ப³ங், ந பரேஹி சோதி³யமானே. ததா² ஹி வுத்தங் ‘‘ஏவங் கதவீதிக்கமேன பி⁴க்கு²னா ஸயமேவ ஆக³ந்த்வா ஆரோசிதே படிபஜ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி. அத² கஸ்மா இதா³னி ஏவங் கரொந்தீதி? கி³ஹீனங் அஸக்கி²கஅட்டகரணே உத³கே நிமுஜ்ஜாபனங் விய மஞ்ஞமானா ஏவங் கரொந்தி. தம்பி மாயாகுஸலா மனுஸ்ஸா விவிதே⁴ஹி உபாயேஹி விதத²ங் கரொந்தி, தஸ்மா ஸச்சம்பி ஹோதி, அஸச்சம்பி ஹோதி. தேனேவ ச காரணேன மஹோஸத⁴பண்டி³தாத³யோ போ³தி⁴ஸத்தா அஸக்கி²கம்பி அட்டங் உத³கனிமுஜ்ஜாபனாதி³னா ந வினிச்சி²னந்தி, உபி⁴ன்னங் வசனங் பரிஸங் கா³ஹாபெத்வா தேஸங் வசனஞ்ச கிரியஞ்ச பரிக்³க³ஹெத்வா ஸச்சஞ்ச விதத²ஞ்ச ஞத்வாவ வினிச்சி²னந்தி. ஸாஸனே பன பி⁴க்கூ² ஸூரஜாதிகாபி ஸந்தி, பீ⁴ருகஜாதிகாபி ஸந்தி. ஸுஸானஞ்ச நாம பகதிமனுஸ்ஸானம்பி ப⁴யஸந்தாஸகரங் ஹோதி, ரத்திகாலே பன அதிவிய ப⁴யானகங் ஹுத்வா உபட்டா²தி , ஏவங்பூ⁴தே ஸுஸானே ரத்தியங் ஏகோ அஸஹாயோ ஹுத்வா நிபஜ்ஜாபியமானோ பீ⁴ருகஜாதிகோ பி⁴க்கு² பரிஸுத்³த⁴ஸீலோபி ஸமானோ கிங் ந பா⁴யெய்ய, கத²ங் ஸப்³ப³ரத்திங் ஸயிதுங் வா நிஸீதி³துங் வா ஸக்குணெய்ய, ததா²ரூபங் பி⁴க்கு²ங் ‘‘அபரிஸுத்³தோ⁴’’தி வத³ந்தோ கத²ங் கிச்சகரோ ப⁴விஸ்ஸதி.
Īdisaṃ vidhānaṃ sayaṃ ārocite eva vidhātabbaṃ, na parehi codiyamāne. Tathā hi vuttaṃ ‘‘evaṃ katavītikkamena bhikkhunā sayameva āgantvā ārocite paṭipajjitabba’’nti. Atha kasmā idāni evaṃ karontīti? Gihīnaṃ asakkhikaaṭṭakaraṇe udake nimujjāpanaṃ viya maññamānā evaṃ karonti. Tampi māyākusalā manussā vividhehi upāyehi vitathaṃ karonti, tasmā saccampi hoti, asaccampi hoti. Teneva ca kāraṇena mahosadhapaṇḍitādayo bodhisattā asakkhikampi aṭṭaṃ udakanimujjāpanādinā na vinicchinanti, ubhinnaṃ vacanaṃ parisaṃ gāhāpetvā tesaṃ vacanañca kiriyañca pariggahetvā saccañca vitathañca ñatvāva vinicchinanti. Sāsane pana bhikkhū sūrajātikāpi santi, bhīrukajātikāpi santi. Susānañca nāma pakatimanussānampi bhayasantāsakaraṃ hoti, rattikāle pana ativiya bhayānakaṃ hutvā upaṭṭhāti , evaṃbhūte susāne rattiyaṃ eko asahāyo hutvā nipajjāpiyamāno bhīrukajātiko bhikkhu parisuddhasīlopi samāno kiṃ na bhāyeyya, kathaṃ sabbarattiṃ sayituṃ vā nisīdituṃ vā sakkuṇeyya, tathārūpaṃ bhikkhuṃ ‘‘aparisuddho’’ti vadanto kathaṃ kiccakaro bhavissati.
அலஜ்ஜீ பன ஸூரஜாதிகோ அத்தனோ வஜ்ஜங் படிச்சா²தே³துகாமோ பா⁴யந்தோபி அபா⁴யந்தோ விய ஹுத்வா ‘‘ஸசே விகாரங் த³ஸ்ஸெஸ்ஸாமி, அனத்த²ங் மே கரிஸ்ஸந்தீ’’தி அனத்த²ப⁴யேன அதி⁴வாஸெத்வா ஸயிதுங் வா நிஸீதி³துங் வா ஸக்குணெய்ய, ஏவரூபங் புக்³க³லங் ‘‘பரிஸுத்³தோ⁴’’தி வத³ந்தோ கத²ங் ஸுவினிச்சி²தோ ப⁴விஸ்ஸதீதி. இத³ம்பி ஏகங் காரணங்.
Alajjī pana sūrajātiko attano vajjaṃ paṭicchādetukāmo bhāyantopi abhāyanto viya hutvā ‘‘sace vikāraṃ dassessāmi, anatthaṃ me karissantī’’ti anatthabhayena adhivāsetvā sayituṃ vā nisīdituṃ vā sakkuṇeyya, evarūpaṃ puggalaṃ ‘‘parisuddho’’ti vadanto kathaṃ suvinicchito bhavissatīti. Idampi ekaṃ kāraṇaṃ.
அதா²பி வதெ³ய்யுங் – யதா² உத³கே நிமுஜ்ஜாபிதமனுஸ்ஸானங் அஸச்சவாதீ³னங் தே³வதானுபா⁴வேன கும்பீ⁴லாத³யோ ஆக³ந்த்வா க³ண்ஹந்தா விய உபட்ட²ஹந்தி, தஸ்மா அஸச்சவாதி³னோ ஸீக⁴ங் ப்லவந்தி, ஸச்சவாதீ³னங் பன ந உபட்ட²ஹந்தி, தஸ்மா தே ஸுகே²ன நிஸீதி³துங் ஸக்கொந்தி, ஏவங் தேஸம்பி பி⁴க்கூ²னங் அபரிஸுத்³த⁴ஸீலானங் தே³வதானுபா⁴வேன ஸீஹப்³யக்³கா⁴த³யோ ஆக³தா விய பஞ்ஞாயந்தி, தஸ்மா தே ஸப்³ப³ரத்திங் ஸயிதுங் வா நிஸீதி³துங் வா ந ஸக்கொந்தி. பரிஸுத்³த⁴ஸீலானங் பன ததா² ந பஞ்ஞாயந்தி, தஸ்மா தே ஸப்³ப³ரத்திங் தே³வதாஹி ரக்கி²தா ஹுத்வா ப⁴யஸந்தாஸரஹிதா ஸுஸானே ஸயிதுங் வா நிஸீதி³துங் வா ஸக்கொந்தி, ஏவங் தே³வதா ஸக்கி²ங் கத்வா வினிச்சி²தத்தா ஸுவினிச்சி²தமேவ ஹோதீதி, தம்பி ததா² ந ஸக்கா வத்துங். கஸ்மா? அட்ட²கதா²டீகாதீ³ஸு ததா² அவுத்தத்தா. அட்ட²கதா²யஞ்ஹி ‘‘விவித்தங் ஓகாஸங் ஸம்மஜ்ஜித்வா தி³வாவிஹாரங் நிஸீதி³த்வா ஸீலானி ஸோதெ⁴த்வா ‘த்³வத்திங்ஸாகாரங் தாவ மனஸிகரோஹீ’தி வத்தப்³போ³. ஸசே தஸ்ஸ அரோக³ங் ஸீலங் கம்மட்டா²னங் க⁴டயதி, ஸங்கா²ரா பாகடா ஹுத்வா உபட்ட²ஹந்தி, உபசாரப்பனாப்பத்தங் விய சித்தங் ஏகக்³க³ங் ஹோதி, தி³வஸங் அதிக்கந்தம்பி ந ஜானாதி…பே॰… யஸ்ஸ பன ஸீலங் பி⁴ன்னங் ஹோதி, தஸ்ஸ கம்மட்டா²னங் ந க⁴டயதி, பதோதா³பி⁴துன்னங் விய சித்தங் கம்பதி, விப்படிஸாரக்³கி³னா ட³ய்ஹதி, தத்தபாஸாணே நிஸின்னோ விய தங்க²ணஞ்ஞேவ வுட்டா²தீ’’தி எத்தகமேவ வுத்தங்.
Athāpi vadeyyuṃ – yathā udake nimujjāpitamanussānaṃ asaccavādīnaṃ devatānubhāvena kumbhīlādayo āgantvā gaṇhantā viya upaṭṭhahanti, tasmā asaccavādino sīghaṃ plavanti, saccavādīnaṃ pana na upaṭṭhahanti, tasmā te sukhena nisīdituṃ sakkonti, evaṃ tesampi bhikkhūnaṃ aparisuddhasīlānaṃ devatānubhāvena sīhabyagghādayo āgatā viya paññāyanti, tasmā te sabbarattiṃ sayituṃ vā nisīdituṃ vā na sakkonti. Parisuddhasīlānaṃ pana tathā na paññāyanti, tasmā te sabbarattiṃ devatāhi rakkhitā hutvā bhayasantāsarahitā susāne sayituṃ vā nisīdituṃ vā sakkonti, evaṃ devatā sakkhiṃ katvā vinicchitattā suvinicchitameva hotīti, tampi tathā na sakkā vattuṃ. Kasmā? Aṭṭhakathāṭīkādīsu tathā avuttattā. Aṭṭhakathāyañhi ‘‘vivittaṃ okāsaṃ sammajjitvā divāvihāraṃ nisīditvā sīlāni sodhetvā ‘dvattiṃsākāraṃ tāva manasikarohī’ti vattabbo. Sace tassa arogaṃ sīlaṃ kammaṭṭhānaṃ ghaṭayati, saṅkhārā pākaṭā hutvā upaṭṭhahanti, upacārappanāppattaṃ viya cittaṃ ekaggaṃ hoti, divasaṃ atikkantampi na jānāti…pe… yassa pana sīlaṃ bhinnaṃ hoti, tassa kammaṭṭhānaṃ na ghaṭayati, patodābhitunnaṃ viya cittaṃ kampati, vippaṭisāragginā ḍayhati, tattapāsāṇe nisinno viya taṅkhaṇaññeva vuṭṭhātī’’ti ettakameva vuttaṃ.
டீகாயம்பி (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.45) ‘‘கம்மட்டா²னங் க⁴டயதீதி அந்தரந்தரா க²ண்ட³ங் அத³ஸ்ஸெத்வா சித்தேன ஸத்³தி⁴ங் ஆரம்மணபா⁴வேன சிரகாலங் க⁴டயதி. ஸங்கா²ரா பாகடா உபட்ட²ஹந்தீதி விபஸ்ஸனாகம்மட்டா²னிகோ சே, தஸ்ஸ ஸங்கா²ரா பாகடா ஹுத்வா உபட்ட²ஹந்தி. ஸசே கதபாராஜிகவீதிக்கமோ ப⁴வெய்ய, தஸ்ஸ ஸதிபி அஸரிதுகாமதாய விப்படிஸாரவத்து²வஸேன புனப்புனங் தங் உபட்ட²ஹதீதி சித்தேகக்³க³தங் ந விந்த³தீ’’தி எத்தகமேவ வுத்தங்.
Ṭīkāyampi (sārattha. ṭī. 2.45) ‘‘kammaṭṭhānaṃ ghaṭayatīti antarantarā khaṇḍaṃ adassetvā cittena saddhiṃ ārammaṇabhāvena cirakālaṃ ghaṭayati. Saṅkhārā pākaṭā upaṭṭhahantīti vipassanākammaṭṭhāniko ce, tassa saṅkhārā pākaṭā hutvā upaṭṭhahanti. Sace katapārājikavītikkamo bhaveyya, tassa satipi asaritukāmatāya vippaṭisāravatthuvasena punappunaṃ taṃ upaṭṭhahatīti cittekaggataṃ na vindatī’’ti ettakameva vuttaṃ.
விமதிவினோத³னியம்பி (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.45) ‘‘கம்மட்டா²னங் க⁴டயதீதி விப்படிஸாரமூலகேன விக்கே²பேன அந்தரந்தரா க²ண்ட³ங் அத³ஸ்ஸெத்வா பப³ந்த⁴வஸேன சித்தேன ஸங்க⁴டயதி. ஸங்கா²ராதி விபஸ்ஸனாகம்மட்டா²னவஸேன வுத்தங். ஸாபத்திகஸ்ஸ ஹி பகு³ணம்பி கம்மட்டா²னங் ந ஸுட்டு² உபட்டா²தி. பகே³வ பாராஜிகஸ்ஸ. தஸ்ஸ ஹி விப்படிஸாரனின்னதாய சித்தங் ஏகக்³க³ங் ந ஹோதி. ஏகஸ்ஸ பன விதக்கவிக்கே²பாதி³ப³ஹுலஸ்ஸ ஸுத்³த⁴ஸீலஸ்ஸபி சித்தங் ந ஸமாதி⁴யதி, தங் இத⁴ பாராஜிகமூலந்தி ந க³ஹேதப்³ப³ங். கதபாபமூலகேன விப்படிஸாரேனேவெத்த² சித்தஸ்ஸ அஸமாதி⁴யனங் ஸந்தா⁴ய ‘கம்மட்டா²னங் ந க⁴டயதீ’திஆதி³ வுத்த’’ந்தி எத்தகமேவ வுத்தங், ந வுத்தங் ‘‘தே³வதானுபா⁴வேனா’’திஆதி³, தஸ்மா யதி³ பு³த்³த⁴ஸாஸனே ஸகா³ரவோ ஸிக்கா²காமோ பி⁴க்கு² து³தியததியபாராஜிகவிஸயே அத்தனோ கஞ்சி வீதிக்கமங் தி³ஸ்வா ‘‘பாராஜிகங் ஆபன்னோ நு கோ² அஹங், ந நு கோ²’’தி ஸங்ஸயபக்க²ந்தோ³ வினயத⁴ரங் உபஸங்கமித்வா தங் வீதிக்கமங் யதா²பூ⁴தங் ஆசிக்கி²த்வா புச்செ²ய்ய, ததோ வினயத⁴ரேன அட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேனேவ ‘‘ஸப்³ப³ங் புப்³ப³விதா⁴னங் கத்வா விவித்தங் ஓகாஸங் ஸம்மஜ்ஜித்வா தி³வாவிஹாரங் நிஸீதி³த்வா ஸீலானி ஸோதெ⁴த்வா த்³வத்திங்ஸாகாரே தாவ மனஸிகரோஹீ’’தி எத்தகமேவ வத்தப்³போ³ , ந வத்தப்³போ³ ‘‘ஸுஸானே ஸெய்யங் கப்பேஹீ’’திஆதி³. ஆக³தகாலேபி அட்ட²கதா²யங் ஆக³தனயேனேவ புச்சி²த்வா அட்ட²கதா²யங் ஆக³தனயேனேவஸ்ஸ ஸுத்³தா⁴ஸுத்³த⁴பா⁴வோ வத்தப்³போ³தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Vimativinodaniyampi (vi. vi. ṭī. 1.45) ‘‘kammaṭṭhānaṃ ghaṭayatīti vippaṭisāramūlakena vikkhepena antarantarā khaṇḍaṃ adassetvā pabandhavasena cittena saṅghaṭayati. Saṅkhārāti vipassanākammaṭṭhānavasena vuttaṃ. Sāpattikassa hi paguṇampi kammaṭṭhānaṃ na suṭṭhu upaṭṭhāti. Pageva pārājikassa. Tassa hi vippaṭisāraninnatāya cittaṃ ekaggaṃ na hoti. Ekassa pana vitakkavikkhepādibahulassa suddhasīlassapi cittaṃ na samādhiyati, taṃ idha pārājikamūlanti na gahetabbaṃ. Katapāpamūlakena vippaṭisārenevettha cittassa asamādhiyanaṃ sandhāya ‘kammaṭṭhānaṃ na ghaṭayatī’tiādi vutta’’nti ettakameva vuttaṃ, na vuttaṃ ‘‘devatānubhāvenā’’tiādi, tasmā yadi buddhasāsane sagāravo sikkhākāmo bhikkhu dutiyatatiyapārājikavisaye attano kañci vītikkamaṃ disvā ‘‘pārājikaṃ āpanno nu kho ahaṃ, na nu kho’’ti saṃsayapakkhando vinayadharaṃ upasaṅkamitvā taṃ vītikkamaṃ yathābhūtaṃ ācikkhitvā puccheyya, tato vinayadharena aṭṭhakathāyaṃ vuttanayeneva ‘‘sabbaṃ pubbavidhānaṃ katvā vivittaṃ okāsaṃ sammajjitvā divāvihāraṃ nisīditvā sīlāni sodhetvā dvattiṃsākāre tāva manasikarohī’’ti ettakameva vattabbo , na vattabbo ‘‘susāne seyyaṃ kappehī’’tiādi. Āgatakālepi aṭṭhakathāyaṃ āgatanayeneva pucchitvā aṭṭhakathāyaṃ āgatanayenevassa suddhāsuddhabhāvo vattabboti daṭṭhabbaṃ.
ஏவங் ஹோது, ஏவங் ஸந்தே இதா³னி பட²மபாராஜிகவிஸயே சோதெ³ந்தானங் கத²ங் வினிச்ச²யோ காதப்³போ³தி? சோத³கேன வத்து²ஸ்மிங் ஆரோசிதே சுதி³தகோ புச்சி²தப்³போ³ ‘‘ஸந்தமேதங், நோ’’தி ஏவங் வத்து²ங் உபபரிக்கி²த்வா பூ⁴தேன வத்து²னா சோதெ³த்வா ஸாரெத்வா ஞத்திஸம்பதா³ய அனுஸ்ஸாவனஸம்பதா³ய தங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதப்³ப³ங். ஏவம்பி அலஜ்ஜீ நாம ‘‘ஏதம்பி நத்தி², ஏதம்பி நத்தீ²’’தி வதெ³ய்ய, படிஞ்ஞங் ந த³தெ³ய்ய, அத² கிங் காதப்³ப³ந்தி? ஏவம்பி அலஜ்ஜிஸ்ஸ படிஞ்ஞாய ஏவ ஆபத்தியா காரேதப்³ப³ங் யதா² தங் திபிடகசூளாப⁴யத்தே²ரேனாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.385-386) ‘‘ஏவங் லஜ்ஜினா சோதி³யமானோ அலஜ்ஜீ ப³ஹூஸுபி வத்தூ²ஸு உப்பன்னேஸு படிஞ்ஞங் ந தே³தி, ஸோ ‘நேவ ஸுத்³தோ⁴’தி வத்தப்³போ³, ந ‘அஸுத்³தோ⁴’தி, ஜீவமதகோ நாம ஆமகபூதிகோ நாம சேஸ. ஸசே பனஸ்ஸ அஞ்ஞம்பி தாதி³ஸங் வத்து² உப்பஜ்ஜதி, ந வினிச்சி²தப்³ப³ங், ததா² நாஸிதகோவ ப⁴விஸ்ஸதீ’’திஆதி³.
Evaṃ hotu, evaṃ sante idāni paṭhamapārājikavisaye codentānaṃ kathaṃ vinicchayo kātabboti? Codakena vatthusmiṃ ārocite cuditako pucchitabbo ‘‘santametaṃ, no’’ti evaṃ vatthuṃ upaparikkhitvā bhūtena vatthunā codetvā sāretvā ñattisampadāya anussāvanasampadāya taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabbaṃ. Evampi alajjī nāma ‘‘etampi natthi, etampi natthī’’ti vadeyya, paṭiññaṃ na dadeyya, atha kiṃ kātabbanti? Evampi alajjissa paṭiññāya eva āpattiyā kāretabbaṃ yathā taṃ tipiṭakacūḷābhayattherenāti. Vuttañhetaṃ aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.385-386) ‘‘evaṃ lajjinā codiyamāno alajjī bahūsupi vatthūsu uppannesu paṭiññaṃ na deti, so ‘neva suddho’ti vattabbo, na ‘asuddho’ti, jīvamatako nāma āmakapūtiko nāma cesa. Sace panassa aññampi tādisaṃ vatthu uppajjati, na vinicchitabbaṃ, tathā nāsitakova bhavissatī’’tiādi.
235. ஏவங் வினயத⁴ரலக்க²ணஞ்ச ச²ட்டா²னஓலோகனஞ்ச விதி³த்வா இதா³னி…பே॰… வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. கிமத்த²ந்தி ஆஹ ‘‘யா ஸா…பே॰… ஜானநத்த²’’ந்தி. யா ஸா புப்³பே³ வுத்தப்பபே⁴தா³ சோத³னா அத்தி², தஸ்ஸாயேவ ஸம்பத்திவிபத்திஜானநத்த²ங் ஆதி³மஜ்ஜ²பஅயோஸானாதீ³னங் வஸேன வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³, ந அவுத்தசோத³னாபபே⁴த³ஜானநத்த²ந்தி அத்தோ². ஸெய்யதி²த³ந்தி புச்ச²னத்தே² நிபாதோ, ஸோ வினிச்ச²யோ கதமோதி அத்தோ².
235. Evaṃ vinayadharalakkhaṇañca chaṭṭhānaolokanañca viditvā idāni…pe… vinicchayo veditabboti yojanā. Kimatthanti āha ‘‘yā sā…pe… jānanattha’’nti. Yā sā pubbe vuttappabhedā codanā atthi, tassāyeva sampattivipattijānanatthaṃ ādimajjhapaayosānādīnaṃ vasena vinicchayo veditabbo, na avuttacodanāpabhedajānanatthanti attho. Seyyathidanti pucchanatthe nipāto, so vinicchayo katamoti attho.
சோத³னாய கதி மூலானி, கதி வத்தூ²னி, கதி பூ⁴மியோதி எத்த² ‘‘கதிஹாகாரேஹீ’’திபி வத்தப்³ப³ங். வுத்தஞ்ஹேதங் பரிவாரே (பரி॰ 362) சோத³னாகண்டே³ ‘‘சோத³னாய கதி மூலானி, கதி வத்தூ²னி, கதி பூ⁴மியோ, கதிஹாகாரேஹி சோதே³தீ’’தி. மெத்தசித்தோ வக்கா²மி, நோ தோ³ஸந்தரோதி ஏதஸ்ஸபி பரதோ ‘‘சோத³னாய இமா பஞ்ச பூ⁴மியோ. கதமேஹி த்³வீஹாகாரேஹி சோதே³தி, காயேன வா சோதே³தி, வாசாய வா சோதே³தி, இமேஹி த்³வீஹாகாரேஹி சோதே³தீ’’தி வத்தப்³ப³ங். கஸ்மா? சோத³னாகண்டே³ (பரி॰ 362) ததா² விஜ்ஜமானதோதி. பன்னரஸஸு த⁴ம்மேஸு பதிட்டா²தப்³ப³ந்தி பரிஸுத்³த⁴காயஸமாசாரதா, பரிஸுத்³த⁴வசீஸமாசாரதா, மெத்தசித்தே பச்சுபட்டி²ததா, ப³ஹுஸ்ஸுததா, உப⁴யபாதிமொக்க²ஸ்வாக³ததா, காலேன வசனதா, பூ⁴தேன வசனதா, ஸண்ஹேன வசனதா, அத்த²ஸஞ்ஹிதேன வசனதா, மெத்தசித்தோ ஹுத்வா வசனதா, காருஞ்ஞதா, ஹிதேஸிதா, அனுகம்பதா, ஆபத்திவுட்டா²னதா, வினயபுரெக்கா²ரதாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் உபாலிபஞ்சகே (பரி॰ 436) ‘‘சோத³கேனுபாலி பி⁴க்கு²னா பரங் சோதே³துகாமேன ஏவங் பச்சவெக்கி²தப்³ப³ங் – பரிஸுத்³த⁴காயஸமாசாரோ நு கொ²ம்ஹி…பே॰… பரிஸுத்³த⁴வசீஸமாசாரோ நு கொ²ம்ஹி…பே॰… மெத்தங் நு கோ² மே சித்தங் பச்சுபட்டி²தங் ஸப்³ரஹ்மசாரீஸு…பே॰… ப³ஹுஸ்ஸுதோ நு கொ²ம்ஹி ஸுதத⁴ரோ ஸுதஸன்னிசயோ…பே॰… உப⁴யானி கோ² மே பாதிமொக்கா²னி வித்தா²ரேன ஸ்வாக³தானி…பே॰… காலேன வக்கா²மி, நோ அகாலேன, பூ⁴தேன வக்கா²மி, நோ அபூ⁴தேன, ஸண்ஹேன வக்கா²மி, நோ ப²ருஸேன, அத்த²ஸஞ்ஹிதேன வக்கா²மி, நோ அனத்த²ஸஞ்ஹிதேன, மெத்தசித்தோ வக்கா²மி, நோ தோ³ஸந்தரோ…பே॰… காருஞ்ஞதா, ஹிதேஸிதா, அனுகம்பதா, ஆபத்திவுட்டா²னதா, வினயபுரெக்கா²ரதா’’தி.
Codanāyakati mūlāni, kati vatthūni, kati bhūmiyoti ettha ‘‘katihākārehī’’tipi vattabbaṃ. Vuttañhetaṃ parivāre (pari. 362) codanākaṇḍe ‘‘codanāya kati mūlāni, kati vatthūni, kati bhūmiyo, katihākārehi codetī’’ti. Mettacitto vakkhāmi, no dosantaroti etassapi parato ‘‘codanāya imā pañca bhūmiyo. Katamehi dvīhākārehi codeti, kāyena vā codeti, vācāya vā codeti, imehi dvīhākārehi codetī’’ti vattabbaṃ. Kasmā? Codanākaṇḍe (pari. 362) tathā vijjamānatoti. Pannarasasu dhammesu patiṭṭhātabbanti parisuddhakāyasamācāratā, parisuddhavacīsamācāratā, mettacitte paccupaṭṭhitatā, bahussutatā, ubhayapātimokkhasvāgatatā, kālena vacanatā, bhūtena vacanatā, saṇhena vacanatā, atthasañhitena vacanatā, mettacitto hutvā vacanatā, kāruññatā, hitesitā, anukampatā, āpattivuṭṭhānatā, vinayapurekkhāratāti. Vuttañhetaṃ upālipañcake (pari. 436) ‘‘codakenupāli bhikkhunā paraṃ codetukāmena evaṃ paccavekkhitabbaṃ – parisuddhakāyasamācāro nu khomhi…pe… parisuddhavacīsamācāro nu khomhi…pe… mettaṃ nu kho me cittaṃ paccupaṭṭhitaṃ sabrahmacārīsu…pe… bahussuto nu khomhi sutadharo sutasannicayo…pe… ubhayāni kho me pātimokkhāni vitthārena svāgatāni…pe… kālena vakkhāmi, no akālena, bhūtena vakkhāmi, no abhūtena, saṇhena vakkhāmi, no pharusena, atthasañhitena vakkhāmi, no anatthasañhitena, mettacitto vakkhāmi, no dosantaro…pe… kāruññatā, hitesitā, anukampatā, āpattivuṭṭhānatā, vinayapurekkhāratā’’ti.
தத்த² காருஞ்ஞதாதி காருணிகபா⁴வோ. இமினா கருணா ச கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³ ச த³ஸ்ஸிதோ . ஹிதேஸிதாதி ஹிதக³வேஸனதா . அனுகம்பதாதி தேன ஹிதேன ஸங்யோஜனதா. ஆபத்திவுட்டா²னதாதி ஆபத்திதோ வுட்டா²பெத்வா ஸுத்³த⁴ந்தே பதிட்டா²பனதா. வத்து²ங் சோதெ³த்வா ஸாரெத்வா படிஞ்ஞங் ஆரோபெத்வா யதா²படிஞ்ஞாய கம்மகரணங் வினயபுரெக்கா²ரதா நாம. அமூலகம்பி ஸமூலகம்பி ‘‘மூல’’ந்தி க³ஹெத்வா வத³ந்தீதி ஆஹ ‘‘த்³வே மூலானீ’’தி. காலேன வக்கா²மீதிஆதீ³ஸு ஏகோ ஏகங் ஓகாஸங் காரெத்வா சோதெ³ந்தோ காலேன வத³தி நாம. ஸங்க⁴மஜ்ஜே² க³ணமஜ்ஜே² ஸலாகக்³க³யாகு³அக்³க³விதக்கமாளகபி⁴க்கா²சாரமக்³க³ஆஸனஸாலாதீ³ஸு, உபட்டா²கேஹி பரிவாரிதக்க²ணே வா சோதெ³ந்தோ அகாலேன வத³தி நாம. தச்சே²ன வத்து²னா சோதெ³ந்தோ பூ⁴தேன வத³தி நாம. துச்சே²ன சோதெ³ந்தோ அபூ⁴தேன வத³தி நாம. ‘‘அம்போ⁴ மஹல்லக பரிஸாவசர பங்ஸுகூலிக த⁴ம்மகதி²க பதிரூபங் தவ இத³’’ந்தி வத³ந்தோ ப²ருஸேன வத³தி நாம. ‘‘ப⁴ந்தே, மஹல்லகா பரிஸாவசரா பங்ஸுகூலிகா த⁴ம்மகதி²கா பதிரூபங் தும்ஹாகங் இத³’’ந்தி வத³ந்தோ ஸண்ஹேன வத³தி நாம. காரணனிஸ்ஸிதங் கத்வா வத³ந்தோ அத்த²ஸஞ்ஹிதேன வத³தி நாம. மெத்தசித்தோ வக்கா²மி, நோ தோ³ஸந்தரோதி மெத்தசித்தங் உபட்டா²பெத்வா வக்கா²மி, ந து³ட்ட²சித்தோ ஹுத்வா. ஸச்சே ச அகுப்பே சாதி வசீஸச்சே ச அகுப்பதாய ச. சுதி³தகேன ஹி ஸச்சஞ்ச வத்தப்³ப³ங், கோபோ ச ந காதப்³போ³, அத்தனா ச ந குச்சி²தப்³ப³ங், பரோ ச ந க⁴ட்டேதப்³போ³தி அத்தோ².
Tattha kāruññatāti kāruṇikabhāvo. Iminā karuṇā ca karuṇāpubbabhāgo ca dassito . Hitesitāti hitagavesanatā . Anukampatāti tena hitena saṃyojanatā. Āpattivuṭṭhānatāti āpattito vuṭṭhāpetvā suddhante patiṭṭhāpanatā. Vatthuṃ codetvā sāretvā paṭiññaṃ āropetvā yathāpaṭiññāya kammakaraṇaṃ vinayapurekkhāratā nāma. Amūlakampi samūlakampi ‘‘mūla’’nti gahetvā vadantīti āha ‘‘dve mūlānī’’ti. Kālena vakkhāmītiādīsu eko ekaṃ okāsaṃ kāretvā codento kālena vadati nāma. Saṅghamajjhe gaṇamajjhe salākaggayāguaggavitakkamāḷakabhikkhācāramaggaāsanasālādīsu, upaṭṭhākehi parivāritakkhaṇe vā codento akālena vadati nāma. Tacchena vatthunā codento bhūtena vadati nāma. Tucchena codento abhūtena vadati nāma. ‘‘Ambho mahallaka parisāvacara paṃsukūlika dhammakathika patirūpaṃ tava ida’’nti vadanto pharusena vadati nāma. ‘‘Bhante, mahallakā parisāvacarā paṃsukūlikā dhammakathikā patirūpaṃ tumhākaṃ ida’’nti vadanto saṇhena vadati nāma. Kāraṇanissitaṃ katvā vadanto atthasañhitena vadati nāma. Mettacitto vakkhāmi, no dosantaroti mettacittaṃ upaṭṭhāpetvā vakkhāmi, na duṭṭhacitto hutvā. Sacce ca akuppe cāti vacīsacce ca akuppatāya ca. Cuditakena hi saccañca vattabbaṃ, kopo ca na kātabbo, attanā ca na kucchitabbaṃ, paro ca na ghaṭṭetabboti attho.
இமஸ்மிங் டா²னே ‘‘ஸங்கே⁴ன ஓதிண்ணானோதிண்ணங் ஜானிதப்³ப³ங் – அனுவிஜ்ஜகேன யேன த⁴ம்மேன யேன வினயேன யேன ஸத்து²ஸாஸனேன தங் அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, ததா² தங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதப்³ப³’’ந்தி வத்தப்³ப³ங். வுத்தஞ்ஹேதங் சோத³னாகண்டே³ (பரி॰ 363) ‘‘சோத³கேன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங்? சுதி³தகேன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங்? ஸங்கே⁴ன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங்? அனுவிஜ்ஜகேன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங்? சோத³கேன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ந்தி? சோத³கேன பஞ்சஸு த⁴ம்மேஸு பதிட்டா²ய பரோ சோதே³தப்³போ³. காலேன வக்கா²மி நோ அகாலேன, பூ⁴தேன வக்கா²மி நோ அபூ⁴தேன, ஸண்ஹேன வக்கா²மி நோ ப²ருஸேன, அத்த²ஸஞ்ஹிதேன வக்கா²மி நோ அனத்த²ஸஞ்ஹிதேன, மெத்தசித்தோ வக்கா²மி நோ தோ³ஸந்தரோதி. சோத³கேன ஏவங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங். சுதி³தகேன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ந்தி? சுதி³தகேன த்³வீஸு த⁴ம்மேஸு பதிட்டா²தப்³ப³ங் ஸச்சே ச அகுப்பே ச. சுதி³தகேன ஏவங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங். ஸங்கே⁴ன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ந்தி? ஸங்கே⁴ன ஓதிண்ணானோதிண்ணங் ஜானிதப்³ப³ங். ஸங்கே⁴ன ஏவங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங். அனுவிஜ்ஜகேன கத²ங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ந்தி? அனுவிஜ்ஜகேன யேன த⁴ம்மேன யேன வினயேன யேன ஸத்து²ஸாஸனேன தங் அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, ததா² தங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதப்³ப³ங். அனுவிஜ்ஜகேன ஏவங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி.
Imasmiṃ ṭhāne ‘‘saṅghena otiṇṇānotiṇṇaṃ jānitabbaṃ – anuvijjakena yena dhammena yena vinayena yena satthusāsanena taṃ adhikaraṇaṃ vūpasammati, tathā taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabba’’nti vattabbaṃ. Vuttañhetaṃ codanākaṇḍe (pari. 363) ‘‘codakena kathaṃ paṭipajjitabbaṃ? Cuditakena kathaṃ paṭipajjitabbaṃ? Saṅghena kathaṃ paṭipajjitabbaṃ? Anuvijjakena kathaṃ paṭipajjitabbaṃ? Codakena kathaṃ paṭipajjitabbanti? Codakena pañcasu dhammesu patiṭṭhāya paro codetabbo. Kālena vakkhāmi no akālena, bhūtena vakkhāmi no abhūtena, saṇhena vakkhāmi no pharusena, atthasañhitena vakkhāmi no anatthasañhitena, mettacitto vakkhāmi no dosantaroti. Codakena evaṃ paṭipajjitabbaṃ. Cuditakena kathaṃ paṭipajjitabbanti? Cuditakena dvīsu dhammesu patiṭṭhātabbaṃ sacce ca akuppe ca. Cuditakena evaṃ paṭipajjitabbaṃ. Saṅghena kathaṃ paṭipajjitabbanti? Saṅghena otiṇṇānotiṇṇaṃ jānitabbaṃ. Saṅghena evaṃ paṭipajjitabbaṃ. Anuvijjakena kathaṃ paṭipajjitabbanti? Anuvijjakena yena dhammena yena vinayena yena satthusāsanena taṃ adhikaraṇaṃ vūpasammati, tathā taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabbaṃ. Anuvijjakena evaṃ paṭipajjitabba’’nti.
அட்ட²கதா²யம்பி (பரி॰ அட்ட²॰ 362-363) ‘‘சோத³னாய கோ ஆதீ³திஆதி³புச்சா²னங் விஸ்ஸஜ்ஜனே ஸச்சே அகுப்பே சாதி எத்த² ஸச்சே பதிட்டா²தப்³ப³ங் அகுப்பே ச, யங் கதங் வா அகதங் வா, ததே³வ வத்தப்³ப³ங், ந சோத³கே வா அனுவிஜ்ஜகே வா ஸங்கே⁴ வா கோபோ உப்பாதே³தப்³போ³. ஓதிண்ணானோதிண்ணங் ஜானிதப்³ப³ந்தி ஓதிண்ணஞ்ச அனோதிண்ணஞ்ச வசனங் ஜானிதப்³ப³ங். தத்ராயங் ஜானநவிதி⁴ – எத்தகா சோத³கஸ்ஸ புப்³ப³கதா², எத்தகா பச்சி²மகதா², எத்தகா சுதி³தகஸ்ஸ புப்³ப³கதா², எத்தகா பச்சி²மகதா²தி ஜானிதப்³பா³. சோத³கஸ்ஸ பமாணங் க³ண்ஹிதப்³ப³ங், சுதி³தகஸ்ஸ பமாணங் க³ண்ஹிதப்³ப³ங், அனுவிஜ்ஜகஸ்ஸ பமாணங் க³ண்ஹிதப்³ப³ங். அனுவிஜ்ஜகோ அப்பமத்தகம்பி அஹாபெந்தோ ‘ஆவுஸோ, ஸமன்னாஹரித்வா உஜுங் கத்வா ஆஹரா’தி வத்தப்³போ³, ஸங்கே⁴ன ஏவங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங். யேன த⁴ம்மேன யேன வினயேன யேன ஸத்து²ஸாஸனேன தங் அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதீதி எத்த² த⁴ம்மோதி பூ⁴தங் வத்து². வினயோதி சோத³னா சேவ ஸாரணா ச. ஸத்து²ஸாஸனந்தி ஞத்திஸம்பதா³ சேவ அனுஸ்ஸாவனஸம்பதா³ ச. ஏதேன ஹி த⁴ம்மேன ச வினயேன ச ஸத்து²ஸாஸனேன ச அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, தஸ்மா அனுவிஜ்ஜகேன பூ⁴தேன வத்து²னா சோதெ³த்வா ஆபத்திங் ஸாரெத்வா ஞத்திஸம்பதா³ய சேவ அனுஸ்ஸாவனஸம்பதா³ய ச தங் அதி⁴கரணங் வூபஸமேதப்³ப³ங், அனுவிஜ்ஜகேன ஏவங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி ஆக³தங், தஸ்மா வத்தப்³ப³மெத்தகங் த்³வயந்தி.
Aṭṭhakathāyampi (pari. aṭṭha. 362-363) ‘‘codanāya ko ādītiādipucchānaṃ vissajjane sacce akuppe cāti ettha sacce patiṭṭhātabbaṃ akuppe ca, yaṃ kataṃ vā akataṃ vā, tadeva vattabbaṃ, na codake vā anuvijjake vā saṅghe vā kopo uppādetabbo. Otiṇṇānotiṇṇaṃ jānitabbanti otiṇṇañca anotiṇṇañca vacanaṃ jānitabbaṃ. Tatrāyaṃ jānanavidhi – ettakā codakassa pubbakathā, ettakā pacchimakathā, ettakā cuditakassa pubbakathā, ettakā pacchimakathāti jānitabbā. Codakassa pamāṇaṃ gaṇhitabbaṃ, cuditakassa pamāṇaṃ gaṇhitabbaṃ, anuvijjakassa pamāṇaṃ gaṇhitabbaṃ. Anuvijjako appamattakampi ahāpento ‘āvuso, samannāharitvā ujuṃ katvā āharā’ti vattabbo, saṅghena evaṃ paṭipajjitabbaṃ. Yena dhammena yena vinayena yena satthusāsanena taṃ adhikaraṇaṃ vūpasammatīti ettha dhammoti bhūtaṃ vatthu. Vinayoti codanā ceva sāraṇā ca. Satthusāsananti ñattisampadā ceva anussāvanasampadā ca. Etena hi dhammena ca vinayena ca satthusāsanena ca adhikaraṇaṃ vūpasammati, tasmā anuvijjakena bhūtena vatthunā codetvā āpattiṃ sāretvā ñattisampadāya ceva anussāvanasampadāya ca taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabbaṃ, anuvijjakena evaṃ paṭipajjitabba’’nti āgataṃ, tasmā vattabbamettakaṃ dvayanti.
ஏவங் ஏகதே³ஸேன சோத³னாகண்ட³னயங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ஏகதே³ஸேனேவ மஹாஸங்கா³மனயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அனுவிஜ்ஜகேன சோத³கோ புச்சி²தப்³போ³’’திஆதி³மாஹ. தத்த² யங் கோ² த்வங், ஆவுஸோ, இமங் பி⁴க்கு²ங் சோதே³ஸி, கிம்ஹி நங் சோதே³ஸீதி சோத³னாஸாமஞ்ஞதோ வுத்தங், பாளியங் (மஹாவ॰ 237) பன பவாரணட்ட²பனவஸேன சோத³னங் ஸந்தா⁴ய ‘‘யங் கோ² த்வங், ஆவுஸோ, இமஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பவாரணங் ட²பேஸீ’’தி வுத்தங். ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
Evaṃ ekadesena codanākaṇḍanayaṃ dassetvā idāni ekadeseneva mahāsaṅgāmanayaṃ dassento ‘‘anuvijjakena codako pucchitabbo’’tiādimāha. Tattha yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ codesi, kimhi naṃ codesīti codanāsāmaññato vuttaṃ, pāḷiyaṃ (mahāva. 237) pana pavāraṇaṭṭhapanavasena codanaṃ sandhāya ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno pavāraṇaṃ ṭhapesī’’ti vuttaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.
ஏவங் ஏகதே³ஸேன மஹாஸங்கா³மனயங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ஏகதே³ஸேனேவ சூளஸங்கா³மனயங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸங்கா³மாவசரேன பி⁴க்கு²னா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ஸங்கா³மாவசரேன பி⁴க்கு²னாதி ஸங்கா³மோ வுச்சதி அதி⁴கரணவினிச்ச²யத்தா²ய ஸங்க⁴ஸன்னிபாதோ. தத்ர ஹி அத்தபச்சத்தி²கா சேவ ஸாஸனபச்சத்தி²கா ச உத்³த⁴ம்மங் உப்³பி³னயங் ஸத்து²ஸாஸனங் தீ³பெந்தா ஸமோஸரந்தி வேஸாலிகா வஜ்ஜிபுத்தகா விய. யோ பி⁴க்கு² தேஸங் பச்சத்தி²கானங் லத்³தி⁴ங் மத்³தி³த்வா ஸகவாத³தீ³பனத்தா²ய தத்த² அவசரதி, அஜ்ஜோ²கா³ஹெத்வா வினிச்ச²யங் பவத்தேதி, ஸோ ஸங்கா³மாவசரோ நாம யஸத்தே²ரோ விய, தேன ஸங்கா³மாவசரேன பி⁴க்கு²னா ஸங்க⁴ங் உபஸங்கமந்தேன நீசசித்தேன ஸங்கோ⁴ உபஸங்கமிதப்³போ³. நீசசித்தேனாதி மானத்³த⁴ஜங் நிபாதெத்வா நிஹதமானசித்தேன . ரஜோஹரணஸமேனாதி பாத³புஞ்ச²னஸமேன, யதா² ரஜோஹரணஸ்ஸ ஸங்கிலிட்டே² வா அஸங்கிலிட்டே² வா பாதே³ புஞ்சி²யமானே நேவ ராகோ³ ந தோ³ஸோ, ஏவங் இட்டா²னிட்டே²ஸு அரஜ்ஜந்தேன அது³ஸ்ஸந்தேனாதி அத்தோ². யதா²பதிரூபே ஆஸனேதி யதா²பதிரூபங் ஆஸனங் ஞத்வா அத்தனோ பாபுணனட்டா²னே தே²ரானங் பி⁴க்கூ²னங் பிட்டி²ங் அத³ஸ்ஸெத்வா நிஸீதி³தப்³ப³ங்.
Evaṃ ekadesena mahāsaṅgāmanayaṃ dassetvā idāni ekadeseneva cūḷasaṅgāmanayaṃ dassetuṃ ‘‘saṅgāmāvacarena bhikkhunā’’tiādimāha. Tattha saṅgāmāvacarena bhikkhunāti saṅgāmo vuccati adhikaraṇavinicchayatthāya saṅghasannipāto. Tatra hi attapaccatthikā ceva sāsanapaccatthikā ca uddhammaṃ ubbinayaṃ satthusāsanaṃ dīpentā samosaranti vesālikā vajjiputtakā viya. Yo bhikkhu tesaṃ paccatthikānaṃ laddhiṃ madditvā sakavādadīpanatthāya tattha avacarati, ajjhogāhetvā vinicchayaṃ pavatteti, so saṅgāmāvacaro nāma yasatthero viya, tena saṅgāmāvacarena bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamantena nīcacittena saṅgho upasaṅkamitabbo. Nīcacittenāti mānaddhajaṃ nipātetvā nihatamānacittena . Rajoharaṇasamenāti pādapuñchanasamena, yathā rajoharaṇassa saṃkiliṭṭhe vā asaṃkiliṭṭhe vā pāde puñchiyamāne neva rāgo na doso, evaṃ iṭṭhāniṭṭhesu arajjantena adussantenāti attho. Yathāpatirūpe āsaneti yathāpatirūpaṃ āsanaṃ ñatvā attano pāpuṇanaṭṭhāne therānaṃ bhikkhūnaṃ piṭṭhiṃ adassetvā nisīditabbaṃ.
அனானாகதி²கேனாதி நானாவித⁴ங் தங் தங் அனத்த²கத²ங் அகதெ²ந்தேன. அதிரச்சா²னகதி²கேனாதி தி³ட்ட²ஸுதமுதம்பி ராஜகதா²தி³கங் திரச்சா²னகத²ங் அகதெ²ந்தேன. ஸாமங் வா த⁴ம்மோ பா⁴ஸிதப்³போ³தி ஸங்க⁴ஸன்னிபாதட்டா²னே கப்பியாகப்பியஸன்னிஸ்ஸிதா வா ரூபாரூபபரிச்சே²த³ஸமத²சாரவிபஸ்ஸனாசாரட்டா²னநிஸஜ்ஜவத்தாதி³னிஸ்ஸிதா வா கதா² த⁴ம்மோ நாம. ஏவரூபோ த⁴ம்மோ ஸயங் வா பா⁴ஸிதப்³போ³, பரோ வா அஜ்ஜே²ஸிதப்³போ³. யோ பி⁴க்கு² ததா²ரூபிங் கத²ங் கதே²துங் பஹோதி, ஸோ வத்தப்³போ³ ‘‘ஆவுஸோ, ஸங்க⁴மஜ்ஜ²ம்ஹி பஞ்ஹே உப்பன்னே த்வங் கதெ²ய்யாஸீ’’தி. அரியோ வா துண்ஹீபா⁴வோ நாதிமஞ்ஞிதப்³போ³தி அரியா துண்ஹீ நிஸீத³ந்தா ந பா³லபுது²ஜ்ஜனா விய நிஸீத³ந்தி, அஞ்ஞதரங் கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வாவ நிஸீத³ந்தி. இதி கம்மட்டா²னமனஸிகாரவஸேன துண்ஹீபா⁴வோ அரியோ துண்ஹீபா⁴வோ நாம, ஸோ நாதிமஞ்ஞிதப்³போ³, ‘‘கிங் கம்மட்டா²னானுயோகே³னா’’தி நாவஜானிதப்³போ³, அத்தனோ பதிரூபங் கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வாவ நிஸீதி³தப்³ப³ந்தி அத்தோ².
Anānākathikenāti nānāvidhaṃ taṃ taṃ anatthakathaṃ akathentena. Atiracchānakathikenāti diṭṭhasutamutampi rājakathādikaṃ tiracchānakathaṃ akathentena. Sāmaṃ vā dhammo bhāsitabboti saṅghasannipātaṭṭhāne kappiyākappiyasannissitā vā rūpārūpaparicchedasamathacāravipassanācāraṭṭhānanisajjavattādinissitā vā kathā dhammo nāma. Evarūpo dhammo sayaṃ vā bhāsitabbo, paro vā ajjhesitabbo. Yo bhikkhu tathārūpiṃ kathaṃ kathetuṃ pahoti, so vattabbo ‘‘āvuso, saṅghamajjhamhi pañhe uppanne tvaṃ katheyyāsī’’ti. Ariyo vā tuṇhībhāvo nātimaññitabboti ariyā tuṇhī nisīdantā na bālaputhujjanā viya nisīdanti, aññataraṃ kammaṭṭhānaṃ gahetvāva nisīdanti. Iti kammaṭṭhānamanasikāravasena tuṇhībhāvo ariyo tuṇhībhāvo nāma, so nātimaññitabbo, ‘‘kiṃ kammaṭṭhānānuyogenā’’ti nāvajānitabbo, attano patirūpaṃ kammaṭṭhānaṃ gahetvāva nisīditabbanti attho.
ந உபஜ்ஜா²யோ புச்சி²தப்³போ³தி ‘‘கோ நாம துய்ஹங் உபஜ்ஜா²யோ’’தி ந புச்சி²தப்³போ³. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த². ந ஜாதீதி ‘‘க²த்தியஜாதியோ த்வங் ப்³ராஹ்மணஜாதியோ’’தி ஏவங் ஜாதி ந புச்சி²தப்³பா³. ந ஆக³மோதி ‘‘தீ³க⁴பா⁴ணகோ த்வங் மஜ்ஜி²மபா⁴ணகோ’’தி ஏவங் ஆக³மோ ந புச்சி²தப்³போ³. குலபதே³ஸோபி க²த்தியகுலாதி³வஸேனேவ வேதி³தப்³போ³. அத்ரஸ்ஸ பேமங் வா தோ³ஸோ வாதி தத்ர புக்³க³லே ஏதேஸங் காரணானங் அஞ்ஞதரவஸேன பேமங் வா ப⁴வெய்ய தோ³ஸோ வா.
Na upajjhāyo pucchitabboti ‘‘ko nāma tuyhaṃ upajjhāyo’’ti na pucchitabbo. Esa nayo sabbattha. Na jātīti ‘‘khattiyajātiyo tvaṃ brāhmaṇajātiyo’’ti evaṃ jāti na pucchitabbā. Na āgamoti ‘‘dīghabhāṇako tvaṃ majjhimabhāṇako’’ti evaṃ āgamo na pucchitabbo. Kulapadesopi khattiyakulādivaseneva veditabbo. Atrassa pemaṃ vā doso vāti tatra puggale etesaṃ kāraṇānaṃ aññataravasena pemaṃ vā bhaveyya doso vā.
நோ பரிஸகப்பிகேனாதி பரிஸகப்பகேன பரிஸானுவிதா⁴யகேன ந ப⁴விதப்³ப³ங், யங் பரிஸாய ருச்சதி, ததே³வ சேதெத்வா கப்பெத்வா ந கதே²தப்³ப³ந்தி அத்தோ². ந ஹத்த²முத்³தா³ த³ஸ்ஸேதப்³பா³தி கதே²தப்³பே³ ச அகதே²தப்³பே³ ச ஸஞ்ஞாஜனநத்த²ங் ஹத்த²விகாரோ ந காதப்³போ³.
Noparisakappikenāti parisakappakena parisānuvidhāyakena na bhavitabbaṃ, yaṃ parisāya ruccati, tadeva cetetvā kappetvā na kathetabbanti attho. Na hatthamuddā dassetabbāti kathetabbe ca akathetabbe ca saññājananatthaṃ hatthavikāro na kātabbo.
அத்த²ங் அனுவிதி⁴யந்தேனாதி வினிச்ச²யபடிவேத⁴மேவ ஸல்லக்கெ²ந்தேன, ‘‘இத³ங் ஸுத்தங் உபலப்³ப⁴தி, இமஸ்மிங் வினிச்ச²யே இத³ங் வக்கா²மீ’’தி ஏவங் பரிதுலயந்தேன நிஸீதி³தப்³ப³ந்தி அத்தோ². ந ச ஆஸனா வுட்டா²தப்³ப³ந்தி ந ஆஸனா வுட்டா²ய ஸன்னிபாதமண்ட³லே விசரிதப்³ப³ங். வினயத⁴ரே ஹி உட்டி²தே ஸப்³பா³ பரிஸா வுட்ட²ஹந்தி, தஸ்மா ந வுட்டா²தப்³ப³ங். ந வீதிஹாதப்³ப³ந்தி ந வினிச்ச²யோ ஹாபேதப்³போ³. ந கும்மக்³கோ³ ஸேவிதப்³போ³தி ந ஆபத்தி தீ³பேதப்³பா³. அஸாஹஸிகேன ப⁴விதப்³ப³ந்தி ந ஸஹஸா காரினா ப⁴விதப்³ப³ங், ந ஸஹஸா து³ருத்தவசனங் கதே²தப்³ப³ந்தி அத்தோ². வசனக்க²மேனாதி து³ருத்தவாசங் க²மனஸீலேன. ஹிதபரிஸக்கினாதி ஹிதேஸினா ஹிதக³வேஸினா கருணா ச கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³ ச உபட்டா²பேதப்³போ³தி அயங் பத³த்³வயேபி அதி⁴ப்பாயோ. அனஸுருத்தேனாதி ந அஸுருத்தேன, அஸுருத்தங் வுச்சதி விக்³கா³ஹிககதா²ஸங்கா²தங் அஸுந்த³ரவசனங், தங் ந கதே²தப்³ப³ந்தி அத்தோ². அத்தா பரிக்³க³ஹேதப்³போ³தி ‘‘வினிச்சி²னிதுங் வூபஸமேதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸாமி நு கோ², நோ’’தி ஏவங் அத்தா பரிக்³க³ஹேதப்³போ³, அத்தனோ பமாணங் ஜானிதப்³ப³ந்தி அத்தோ². பரோ பரிக்³க³ஹேதப்³போ³தி ‘‘லஜ்ஜியா நு கோ² அயங் பரிஸா ஸக்கா ஸஞ்ஞாபேதுங், உதா³ஹு நோ’’தி ஏவங் பரோ பரிக்³க³ஹேதப்³போ³. சோத³கோ பரிக்³க³ஹேதப்³போ³தி ‘‘த⁴ம்மசோத³கோ நு கோ², நோ’’தி ஏவங் பரிக்³க³ஹேதப்³போ³. சுதி³தகோ பரிக்³க³ஹேதப்³போ³தி ‘‘த⁴ம்மசுதி³தகோ நு கோ², நோ’’தி ஏவங் பரிக்³க³ஹேதப்³போ³. அத⁴ம்மசோத³கோ பரிக்³க³ஹேதப்³போ³தி தஸ்ஸ பமாணங் ஜானிதப்³ப³ங். ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ.
Atthaṃ anuvidhiyantenāti vinicchayapaṭivedhameva sallakkhentena, ‘‘idaṃ suttaṃ upalabbhati, imasmiṃ vinicchaye idaṃ vakkhāmī’’ti evaṃ paritulayantena nisīditabbanti attho. Na ca āsanāvuṭṭhātabbanti na āsanā vuṭṭhāya sannipātamaṇḍale vicaritabbaṃ. Vinayadhare hi uṭṭhite sabbā parisā vuṭṭhahanti, tasmā na vuṭṭhātabbaṃ. Na vītihātabbanti na vinicchayo hāpetabbo. Na kummaggo sevitabboti na āpatti dīpetabbā. Asāhasikena bhavitabbanti na sahasā kārinā bhavitabbaṃ, na sahasā duruttavacanaṃ kathetabbanti attho. Vacanakkhamenāti duruttavācaṃ khamanasīlena. Hitaparisakkināti hitesinā hitagavesinā karuṇā ca karuṇāpubbabhāgo ca upaṭṭhāpetabboti ayaṃ padadvayepi adhippāyo. Anasuruttenāti na asuruttena, asuruttaṃ vuccati viggāhikakathāsaṅkhātaṃ asundaravacanaṃ, taṃ na kathetabbanti attho. Attā pariggahetabboti ‘‘vinicchinituṃ vūpasametuṃ sakkhissāmi nu kho, no’’ti evaṃ attā pariggahetabbo, attano pamāṇaṃ jānitabbanti attho. Paro pariggahetabboti ‘‘lajjiyā nu kho ayaṃ parisā sakkā saññāpetuṃ, udāhu no’’ti evaṃ paro pariggahetabbo. Codako pariggahetabboti ‘‘dhammacodako nu kho, no’’ti evaṃ pariggahetabbo. Cuditako pariggahetabboti ‘‘dhammacuditako nu kho, no’’ti evaṃ pariggahetabbo. Adhammacodako pariggahetabboti tassa pamāṇaṃ jānitabbaṃ. Sesesupi eseva nayo.
வுத்தங் அஹாபெந்தேனாதி சோத³கசுதி³தகேஹி வுத்தவசனங் அஹாபெந்தேன. அவுத்தங் அபகாஸெந்தேனாதி அனோஸடங் வத்து²ங் அபகாஸெந்தேன. மந்தோ³ ஹாஸேதப்³போ³தி மந்தோ³ மோமூள்ஹோ பக்³க³ண்ஹிதப்³போ³, ‘‘நனு த்வங் குலபுத்தோ’’தி உத்தேஜெத்வா அனுயோக³வத்தங் கதா²பெத்வா தஸ்ஸ அனுயோகோ³ க³ண்ஹிதப்³போ³. பீ⁴ரு அஸ்ஸாஸேதப்³போ³தி யஸ்ஸ ஸங்க⁴மஜ்ஜ²ங் வா க³ணமஜ்ஜ²ங் வா அனோஸடபுப்³ப³த்தா ஸாரஜ்ஜங் உப்பஜ்ஜதி, தாதி³ஸோ ‘‘மா பா⁴யி, விஸ்ஸத்தோ² கத²யாஹி, மயங் தே உபத்த²ம்பா⁴ ப⁴விஸ்ஸாமா’’தி வத்வாபி அனுயோக³வத்தங் கதா²பேதப்³போ³. சண்டோ³ நிஸேதே⁴தப்³போ³தி அபஸாரேதப்³போ³ தஜ்ஜேதப்³போ³. அஸுசி விபா⁴வேதப்³போ³தி அலஜ்ஜிங் பகாஸெத்வா ஆபத்திங் தே³ஸாபேதப்³போ³. உஜுமத்³த³வேனாதி யோ பி⁴க்கு² உஜு ஸீலவா காயவங்காதி³ரஹிதோ, ஸோ மத்³த³வேனேவ உபசரிதப்³போ³. த⁴ம்மேஸு ச புக்³க³லேஸு சாதி எத்த² யோ த⁴ம்மக³ருகோ ஹோதி, ந புக்³க³லக³ருகோ, அயமேவ த⁴ம்மேஸு ச புக்³க³லேஸு ச மஜ்ஜ²த்தோதி வேதி³தப்³போ³. ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
Vuttaṃahāpentenāti codakacuditakehi vuttavacanaṃ ahāpentena. Avuttaṃ apakāsentenāti anosaṭaṃ vatthuṃ apakāsentena. Mando hāsetabboti mando momūḷho paggaṇhitabbo, ‘‘nanu tvaṃ kulaputto’’ti uttejetvā anuyogavattaṃ kathāpetvā tassa anuyogo gaṇhitabbo. Bhīru assāsetabboti yassa saṅghamajjhaṃ vā gaṇamajjhaṃ vā anosaṭapubbattā sārajjaṃ uppajjati, tādiso ‘‘mā bhāyi, vissattho kathayāhi, mayaṃ te upatthambhā bhavissāmā’’ti vatvāpi anuyogavattaṃ kathāpetabbo. Caṇḍo nisedhetabboti apasāretabbo tajjetabbo. Asuci vibhāvetabboti alajjiṃ pakāsetvā āpattiṃ desāpetabbo. Ujumaddavenāti yo bhikkhu uju sīlavā kāyavaṅkādirahito, so maddaveneva upacaritabbo. Dhammesu ca puggalesu cāti ettha yo dhammagaruko hoti, na puggalagaruko, ayameva dhammesu ca puggalesu ca majjhattoti veditabbo. Sesaṃ suviññeyyameva.
இதி வினயஸங்க³ஹஸங்வண்ணனாபூ⁴தே வினயாலங்காரே
Iti vinayasaṅgahasaṃvaṇṇanābhūte vinayālaṅkāre
சோத³னாதி³வினிச்ச²யகதா²லங்காரோ நாம
Codanādivinicchayakathālaṅkāro nāma
ஏகதிங்ஸதிமோ பரிச்சே²தோ³.
Ekatiṃsatimo paricchedo.