| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៧. ចោទនាសុត្តំ
7. Codanāsuttaṃ
១៦៧. តត្រ ខោ អាយស្មា សារិបុត្តោ ភិក្ខូ អាមន្តេសិ – ‘‘ចោទកេន, អាវុសោ, ភិក្ខុនា បរំ ចោទេតុកាមេន បញ្ច ធម្មេ អជ្ឈត្តំ ឧបដ្ឋាបេត្វា បរោ ចោទេតព្ពោ’’។
167. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘codakena, āvuso, bhikkhunā paraṃ codetukāmena pañca dhamme ajjhattaṃ upaṭṭhāpetvā paro codetabbo’’.
‘‘ឥធាហំ , អាវុសោ, ឯកច្ចំ បុគ្គលំ បស្សាមិ អកាលេន ចោទិយមានំ នោ កាលេន កុបិតំ, អភូតេន ចោទិយមានំ នោ ភូតេន កុបិតំ, ផរុសេន ចោទិយមានំ នោ សណ្ហេន កុបិតំ, អនត្ថសំហិតេន ចោទិយមានំ នោ អត្ថសំហិតេន កុបិតំ, ទោសន្តរេន ចោទិយមានំ នោ មេត្តចិត្តេន កុបិតំ។
‘‘Idhāhaṃ , āvuso, ekaccaṃ puggalaṃ passāmi akālena codiyamānaṃ no kālena kupitaṃ, abhūtena codiyamānaṃ no bhūtena kupitaṃ, pharusena codiyamānaṃ no saṇhena kupitaṃ, anatthasaṃhitena codiyamānaṃ no atthasaṃhitena kupitaṃ, dosantarena codiyamānaṃ no mettacittena kupitaṃ.
‘‘អធម្មចុទិតស្ស, អាវុសោ, ភិក្ខុនោ បញ្ចហាការេហិ អវិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ 5 – ‘អកាលេនាយស្មា ចុទិតោ នោ កាលេន , អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ; អភូតេនាយស្មា ចុទិតោ នោ ភូតេន , អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ; ផរុសេនាយស្មា ចុទិតោ នោ សណ្ហេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ ; អនត្ថសំហិតេនាយស្មា ចុទិតោ នោ អត្ថសំហិតេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ; ទោសន្តរេនាយស្មា ចុទិតោ នោ មេត្តចិត្តេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយា’តិ។ អធម្មចុទិតស្ស, អាវុសោ, ភិក្ខុនោ ឥមេហិ បញ្ចហាការេហិ អវិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ។
‘‘Adhammacuditassa, āvuso, bhikkhuno pañcahākārehi avippaṭisāro upadahātabbo 6 – ‘akālenāyasmā cudito no kālena , alaṃ te avippaṭisārāya; abhūtenāyasmā cudito no bhūtena , alaṃ te avippaṭisārāya; pharusenāyasmā cudito no saṇhena, alaṃ te avippaṭisārāya ; anatthasaṃhitenāyasmā cudito no atthasaṃhitena, alaṃ te avippaṭisārāya; dosantarenāyasmā cudito no mettacittena, alaṃ te avippaṭisārāyā’ti. Adhammacuditassa, āvuso, bhikkhuno imehi pañcahākārehi avippaṭisāro upadahātabbo.
‘‘អធម្មចោទកស្ស, អាវុសោ, ភិក្ខុនោ បញ្ចហាការេហិ វិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ – ‘អកាលេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ 7 នោ កាលេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; អភូតេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ ភូតេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; ផរុសេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ សណ្ហេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; អនត្ថសំហិតេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ អត្ថសំហិតេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; ទោសន្តរេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ មេត្តចិត្តេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយា’តិ។ អធម្មចោទកស្ស, អាវុសោ, ភិក្ខុនោ ឥមេហិ បញ្ចហាការេហិ វិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ។ តំ កិស្ស ហេតុ? យថា ន អញ្ញោបិ ភិក្ខុ អភូតេន ចោទេតព្ពំ មញ្ញេយ្យាតិ។
‘‘Adhammacodakassa, āvuso, bhikkhuno pañcahākārehi vippaṭisāro upadahātabbo – ‘akālena te, āvuso, codito 8 no kālena, alaṃ te vippaṭisārāya; abhūtena te, āvuso, codito no bhūtena, alaṃ te vippaṭisārāya; pharusena te, āvuso, codito no saṇhena, alaṃ te vippaṭisārāya; anatthasaṃhitena te, āvuso, codito no atthasaṃhitena, alaṃ te vippaṭisārāya; dosantarena te, āvuso, codito no mettacittena, alaṃ te vippaṭisārāyā’ti. Adhammacodakassa, āvuso, bhikkhuno imehi pañcahākārehi vippaṭisāro upadahātabbo. Taṃ kissa hetu? Yathā na aññopi bhikkhu abhūtena codetabbaṃ maññeyyāti.
‘‘ឥធ បនាហំ, អាវុសោ, ឯកច្ចំ បុគ្គលំ បស្សាមិ កាលេន ចោទិយមានំ នោ អកាលេន កុបិតំ, ភូតេន ចោទិយមានំ នោ អភូតេន កុបិតំ, សណ្ហេន ចោទិយមានំ នោ ផរុសេន កុបិតំ, អត្ថសំហិតេន ចោទិយមានំ នោ អនត្ថសំហិតេន កុបិតំ, មេត្តចិត្តេន ចោទិយមានំ នោ ទោសន្តរេន កុបិតំ។
‘‘Idha panāhaṃ, āvuso, ekaccaṃ puggalaṃ passāmi kālena codiyamānaṃ no akālena kupitaṃ, bhūtena codiyamānaṃ no abhūtena kupitaṃ, saṇhena codiyamānaṃ no pharusena kupitaṃ, atthasaṃhitena codiyamānaṃ no anatthasaṃhitena kupitaṃ, mettacittena codiyamānaṃ no dosantarena kupitaṃ.
‘‘ធម្មចុទិតស្ស, អាវុសោ, ភិក្ខុនោ បញ្ចហាការេហិ វិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ – ‘កាលេនាយស្មា ចុទិតោ នោ អកាលេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; ភូតេនាយស្មា ចុទិតោ នោ អភូតេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; សណ្ហេនាយស្មា ចុទិតោ នោ ផរុសេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; អត្ថសំហិតេនាយស្មា ចុទិតោ នោ អនត្ថសំហិតេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយ; មេត្តចិត្តេនាយស្មា ចុទិតោ នោ ទោសន្តរេន, អលំ តេ វិប្បដិសារាយា’តិ។ ធម្មចុទិតស្ស , អាវុសោ, ភិក្ខុនោ ឥមេហិ បញ្ចហាការេហិ វិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ។
‘‘Dhammacuditassa, āvuso, bhikkhuno pañcahākārehi vippaṭisāro upadahātabbo – ‘kālenāyasmā cudito no akālena, alaṃ te vippaṭisārāya; bhūtenāyasmā cudito no abhūtena, alaṃ te vippaṭisārāya; saṇhenāyasmā cudito no pharusena, alaṃ te vippaṭisārāya; atthasaṃhitenāyasmā cudito no anatthasaṃhitena, alaṃ te vippaṭisārāya; mettacittenāyasmā cudito no dosantarena, alaṃ te vippaṭisārāyā’ti. Dhammacuditassa , āvuso, bhikkhuno imehi pañcahākārehi vippaṭisāro upadahātabbo.
‘‘ធម្មចោទកស្ស, អាវុសោ, ភិក្ខុនោ បញ្ចហាការេហិ អវិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ – ‘កាលេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ អកាលេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ; ភូតេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ អភូតេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ; សណ្ហេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ ផរុសេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ; អត្ថសំហិតេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ អនត្ថសំហិតេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយ; មេត្តចិត្តេន តេ, អាវុសោ, ចោទិតោ នោ ទោសន្តរេន, អលំ តេ អវិប្បដិសារាយា’តិ។ ធម្មចោទកស្ស, អាវុសោ, ភិក្ខុនោ ឥមេហិ បញ្ចហាការេហិ អវិប្បដិសារោ ឧបទហាតព្ពោ។ តំ កិស្ស ហេតុ? យថា អញ្ញោបិ ភិក្ខុ ភូតេន ចោទិតព្ពំ មញ្ញេយ្យាតិ។
‘‘Dhammacodakassa, āvuso, bhikkhuno pañcahākārehi avippaṭisāro upadahātabbo – ‘kālena te, āvuso, codito no akālena, alaṃ te avippaṭisārāya; bhūtena te, āvuso, codito no abhūtena, alaṃ te avippaṭisārāya; saṇhena te, āvuso, codito no pharusena, alaṃ te avippaṭisārāya; atthasaṃhitena te, āvuso, codito no anatthasaṃhitena, alaṃ te avippaṭisārāya; mettacittena te, āvuso, codito no dosantarena, alaṃ te avippaṭisārāyā’ti. Dhammacodakassa, āvuso, bhikkhuno imehi pañcahākārehi avippaṭisāro upadahātabbo. Taṃ kissa hetu? Yathā aññopi bhikkhu bhūtena coditabbaṃ maññeyyāti.
‘‘ចុទិតេន, អាវុសោ, បុគ្គលេន ទ្វីសុ ធម្មេសុ បតិដ្ឋាតព្ពំ – សច្ចេ ច, អកុប្បេ ច។ មំ ចេបិ 9, អាវុសោ, បរេ ចោទេយ្យុំ កាលេន វា អកាលេន វា ភូតេន វា អភូតេន វា សណ្ហេន វា ផរុសេន វា អត្ថសំហិតេន វា អនត្ថសំហិតេន វា មេត្តចិត្តា 10 វា ទោសន្តរា 11 វា, អហម្បិ ទ្វីសុយេវ ធម្មេសុ បតិដ្ឋហេយ្យំ – សច្ចេ ច, អកុប្បេ ច។ សចេ ជានេយ្យំ – ‘អត្ថេសោ មយិ ធម្មោ’តិ, ‘អត្ថី’តិ នំ វទេយ្យំ – ‘សំវិជ្ជតេសោ មយិ ធម្មោ’តិ។ សចេ ជានេយ្យំ – ‘នត្ថេសោ មយិ ធម្មោ’តិ, ‘នត្ថី’តិ នំ វទេយ្យំ – ‘នេសោ ធម្មោ មយិ សំវិជ្ជតី’តិ។
‘‘Cuditena, āvuso, puggalena dvīsu dhammesu patiṭṭhātabbaṃ – sacce ca, akuppe ca. Maṃ cepi 12, āvuso, pare codeyyuṃ kālena vā akālena vā bhūtena vā abhūtena vā saṇhena vā pharusena vā atthasaṃhitena vā anatthasaṃhitena vā mettacittā 13 vā dosantarā 14 vā, ahampi dvīsuyeva dhammesu patiṭṭhaheyyaṃ – sacce ca, akuppe ca. Sace jāneyyaṃ – ‘attheso mayi dhammo’ti, ‘atthī’ti naṃ vadeyyaṃ – ‘saṃvijjateso mayi dhammo’ti. Sace jāneyyaṃ – ‘nattheso mayi dhammo’ti, ‘natthī’ti naṃ vadeyyaṃ – ‘neso dhammo mayi saṃvijjatī’ti.
‘‘ឯវម្បិ ខោ តេ 15, សារិបុត្ត, វុច្ចមានា អថ ច បនិធេកច្ចេ មោឃបុរិសា ន បទក្ខិណំ គណ្ហន្តី’’តិ។
‘‘Evampi kho te 16, sāriputta, vuccamānā atha ca panidhekacce moghapurisā na padakkhiṇaṃ gaṇhantī’’ti.
‘‘យេ តេ, ភន្តេ, បុគ្គលា អស្សទ្ធា ជីវិកត្ថា ន សទ្ធា អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតា សឋា មាយាវិនោ កេតពិនោ 17 ឧទ្ធតា ឧន្នឡា ចបលា មុខរា វិកិណ្ណវាចា ឥន្ទ្រិយេសុ អគុត្តទ្វារា ភោជនេ អមត្តញ្ញុនោ ជាគរិយំ អននុយុត្តា សាមញ្ញេ អនបេក្ខវន្តោ សិក្ខាយ ន តិព្ពគារវា ពាហុលិកា សាថលិកា ឱក្កមនេ បុព្ពង្គមា បវិវេកេ និក្ខិត្តធុរា កុសីតា ហីនវីរិយា មុដ្ឋស្សតិនោ អសម្បជានា អសមាហិតា វិព្ភន្តចិត្តា ទុប្បញ្ញា ឯឡមូគា, តេ មយា ឯវំ វុច្ចមានា ន បទក្ខិណំ គណ្ហន្តិ។
‘‘Ye te, bhante, puggalā assaddhā jīvikatthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā saṭhā māyāvino ketabino 18 uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā indriyesu aguttadvārā bhojane amattaññuno jāgariyaṃ ananuyuttā sāmaññe anapekkhavanto sikkhāya na tibbagāravā bāhulikā sāthalikā okkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhittadhurā kusītā hīnavīriyā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā vibbhantacittā duppaññā eḷamūgā, te mayā evaṃ vuccamānā na padakkhiṇaṃ gaṇhanti.
‘‘យេ បន តេ, ភន្តេ, កុលបុត្តា សទ្ធា អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតា អសឋា អមាយាវិនោ អកេតពិនោ អនុទ្ធតា អនុន្នឡា អចបលា អមុខរា អវិកិណ្ណវាចា ឥន្ទ្រិយេសុ គុត្តទ្វារា ភោជនេ មត្តញ្ញុនោ ជាគរិយំ អនុយុត្តា សាមញ្ញេ អបេក្ខវន្តោ សិក្ខាយ តិព្ពគារវា ន ពាហុលិកា ន សាថលិកា ឱក្កមនេ និក្ខិត្តធុរា បវិវេកេ បុព្ពង្គមា អារទ្ធវីរិយា បហិតត្តា ឧបដ្ឋិតស្សតិនោ សម្បជានា សមាហិតា ឯកគ្គចិត្តា បញ្ញវន្តោ អនេឡមូគា, តេ មយា ឯវំ វុច្ចមានា បទក្ខិណំ គណ្ហន្តីតិ។
‘‘Ye pana te, bhante, kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā indriyesu guttadvārā bhojane mattaññuno jāgariyaṃ anuyuttā sāmaññe apekkhavanto sikkhāya tibbagāravā na bāhulikā na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatino sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te mayā evaṃ vuccamānā padakkhiṇaṃ gaṇhantīti.
‘‘យេ តេ, សារិបុត្ត, បុគ្គលា អស្សទ្ធា ជីវិកត្ថា ន សទ្ធា អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតា សឋា មាយាវិនោ កេតពិនោ ឧទ្ធតា ឧន្នឡា ចបលា មុខរា វិកិណ្ណវាចា ឥន្ទ្រិយេសុ អគុត្តទ្វារា ភោជនេ អមត្តញ្ញុនោ ជាគរិយំ អននុយុត្តា សាមញ្ញេ អនបេក្ខវន្តោ សិក្ខាយ ន តិព្ពគារវា ពាហុលិកា សាថលិកា ឱក្កមនេ បុព្ពង្គមា បវិវេកេ និក្ខិត្តធុរា កុសីតា ហីនវីរិយា មុដ្ឋស្សតិនោ អសម្បជានា អសមាហិតា វិព្ភន្តចិត្តា ទុប្បញ្ញា ឯឡមូគា, តិដ្ឋន្តុ តេ។
‘‘Ye te, sāriputta, puggalā assaddhā jīvikatthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā saṭhā māyāvino ketabino uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā indriyesu aguttadvārā bhojane amattaññuno jāgariyaṃ ananuyuttā sāmaññe anapekkhavanto sikkhāya na tibbagāravā bāhulikā sāthalikā okkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhittadhurā kusītā hīnavīriyā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā vibbhantacittā duppaññā eḷamūgā, tiṭṭhantu te.
‘‘យេ បន, តេ សារិបុត្ត, កុលបុត្តា សទ្ធា អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតា អសឋា អមាយាវិនោ អកេតពិនោ អនុទ្ធតា អនុន្នឡា អចបលា អមុខរា អវិកិណ្ណវាចា ឥន្ទ្រិយេសុ គុត្តទ្វារា ភោជនេ មត្តញ្ញុនោ ជាគរិយំ អនុយុត្តា សាមញ្ញេ អបេក្ខវន្តោ សិក្ខាយ តិព្ពគារវា ន ពាហុលិកា ន សាថលិកា ឱក្កមនេ និក្ខិត្តធុរា បវិវេកេ បុព្ពង្គមា អារទ្ធវីរិយា បហិតត្តា ឧបដ្ឋិតស្សតិនោ សម្បជានា សមាហិតា ឯកគ្គចិត្តា បញ្ញវន្តោ អនេឡមូគា, តេ ត្វំ, សារិបុត្ត, វទេយ្យាសិ ។ ឱវទ, សារិបុត្ត , សព្រហ្មចារី; អនុសាស, សារិបុត្ត, សព្រហ្មចារី – ‘អសទ្ធម្មា វុដ្ឋាបេត្វា សទ្ធម្មេ បតិដ្ឋាបេស្សាមិ សព្រហ្មចារី’តិ។ ឯវញ្ហិ តេ, សារិបុត្ត, សិក្ខិតព្ព’’ន្តិ។ សត្តមំ។
‘‘Ye pana, te sāriputta, kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā indriyesu guttadvārā bhojane mattaññuno jāgariyaṃ anuyuttā sāmaññe apekkhavanto sikkhāya tibbagāravā na bāhulikā na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatino sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te tvaṃ, sāriputta, vadeyyāsi . Ovada, sāriputta , sabrahmacārī; anusāsa, sāriputta, sabrahmacārī – ‘asaddhammā vuṭṭhāpetvā saddhamme patiṭṭhāpessāmi sabrahmacārī’ti. Evañhi te, sāriputta, sikkhitabba’’nti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. ចោទនាសុត្តវណ្ណនា • 7. Codanāsuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៧-៩. ចោទនាសុត្តាទិវណ្ណនា • 7-9. Codanāsuttādivaṇṇanā
