| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੨੮. ਚੋਰવਤ੍ਥੁਕਥਾ
28. Coravatthukathā
੯੧. ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਦਿਟ੍ਠੋ। ਅਯਨ੍ਤਿ ਚੋਰੋ। ਸੋਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲੋ। ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ વਚਨਂ ਸੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤੇਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ। ਉਬ੍ਬਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿਪੀਤਿ ਕਾਯੇਨ ਉਬ੍ਬਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿਪਿ। ਉਤ੍ਤਸਨ੍ਤਿਪੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਤ੍ਤਸਨ੍ਤਿਪਿ। ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲੋ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਨ ਪਬ੍ਬਾਜਿਤੋ, ਨਨੁ ਭਗવਤਾ ਪਨ ਸਯਂ ਪਬ੍ਬਾਜਿਤੋ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਨ ਭਿਕ੍ਖવੇ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਗવਾ ਸਯਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਚ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰੋ, ਧਮ੍ਮੇਨ વਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਇਸ੍ਸਰੋ, ਅਧਿਪਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ‘‘ਨ ਭਿਕ੍ਖવੇ’’ਤਿਆਦਿવਚਨੇ। ‘‘ਧਜਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਧਜਸ੍ਸ ਬਨ੍ਧਨਂ ਧਜਬਨ੍ਧੋ, ਧਜਬਨ੍ਧੋ વਿਯਾਤਿ ਧਜਬਨ੍ਧੋ, ਧਜਬਨ੍ਧੋ ਹੁਤ੍વਾ ਚਰਤੀਤਿ ਧਜਬਨ੍ਧੋਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਧਜਬਨ੍ਧੋ, ਤਸ੍ਮਾ। ਯੋਤਿ ਚੋਰੋ। ਪਨ੍ਥਦੁਹਨਂ વਾਤਿ ਪਨ੍ਥੇ ਦੁਹਨਂ વਾ। ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਸਦ੍ਦੋ વਾਕ੍ਯਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋ। ਨ ਕੇવਲਞ੍ਹਿ વਿਚਰਤਿਯੇવ, ਅਥ ਖੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਨ੍ਤਿ ਚੋਰਕਮ੍ਮਂ। ਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਰਾਜਭਾવਂ। ਸੋਤਿ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਯਸ੍ਮਾ વਾ। ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੇ। ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਾਲੇ। ਤਨ੍ਤਿ ਚੋਰਂ। ਏવਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾਕਾਰੇਨ, ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਚੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਾ। ਇਦਂ ਸਨ੍ਧਿਚ੍ਛੇਦਾਦਿਚੋਰੇ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਅਮ੍ਬਲਬੁਜਾਦਿਚੋਰੇ। ਪਚ੍ਛਾਪੀਤਿ ਥੇਯ੍ਯਕਰਣਤੋ ਪਚ੍ਛਾਪਿ। ਤੇਪੀਤਿ ਚੋਰੇਪਿ।
91.Diṭṭhapubboti aṅgulimālo pubbe diṭṭho. Ayanti coro. Soti aṅgulimālo. Aññesaṃ santikā vacanaṃ suṇantīti yojanā. Teti manussā. Ubbijjantipīti kāyena ubbijjantipi. Uttasantipīti cittena uttasantipi. Aṅgulimālo bhikkhūhi na pabbājito, nanu bhagavatā pana sayaṃ pabbājito, atha kasmā ‘‘na bhikkhave’’ti vuttanti āha ‘‘bhagavā sayaṃ dhammassāmī’’ti. Dhammassāmīti ca dhammassa issaro, dhammena vā devamanussānaṃ issaro, adhipatīti attho. Bhikkhūnaṃ akaraṇatthāya bhikkhūnaṃ sikkhāpadanti yojanā. Tatthāti ‘‘na bhikkhave’’tiādivacane. ‘‘Dhajaṃ bandhitvā’’tiādinā dhajassa bandhanaṃ dhajabandho, dhajabandho viyāti dhajabandho, dhajabandho hutvā caratīti dhajabandhoti vacanatthaṃ dasseti. Tasmāti yasmā dhajabandho, tasmā. Yoti coro. Panthaduhanaṃ vāti panthe duhanaṃ vā. Paññāyati cāti ettha casaddo vākyasampiṇḍanattho. Na kevalañhi vicaratiyeva, atha kho paññāyati cāti attho. Idanti corakammaṃ. Rajjanti rājabhāvaṃ. Soti rājaputto. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tasminti rājaputte. Pubbeti pubbakāle. Tanti coraṃ. Evanti iminākārena, jānanti ceti yojanā. Adissamānāti attānaṃ apaññāyamānā. Idaṃ sandhicchedādicore sandhāya vuttaṃ, na ambalabujādicore. Pacchāpīti theyyakaraṇato pacchāpi. Tepīti corepi.
੯੨. ਭਯੇਨਾਤਿ ਭਯਤੋ। ਏਤੇ ਪਨਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਨ। ਲਦ੍ਧਾਭਯਤ੍ਤਾਤਿ ਰਾਜਤੋ ਲਦ੍ਧੋ ਅਭਯੋ ਇਮੇਹੀਤਿ ਲਦ੍ਧਾਭਯਾ, ਤੇਸਂ ਭਾવੋ ਲਦ੍ਧਾਭਯਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ। ਕਾਰਭੇਦਕੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਸਦ੍ਦੋ ਰੁਕ੍ਖવਿਸੇਸੇ =੦੯ ਚ ਸਕ੍ਕਾਰੇ ਚ ਬਨ੍ਧਨਾਲਯੇ ਚ ਪવਤ੍ਤਤਿ, ਇਧ ਪਨ ਬਨ੍ਧਨਾਲਯੇਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਕਾਰਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰ’’ਨ੍ਤਿ। ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਞ੍ਹਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਤਂ ਪવੇਸਿਤੇ ਜਨੇ ਹਿਂਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ‘‘ਕਾਰਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਇਧਾਤਿ ‘‘ਕਾਰਭੇਦਕੋ’’ਤਿਪਦੇ। ਦੀਪਬਨ੍ਧਨਂ વਾ ਹੋਤੂਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਇਮੇਹਿ ਪਦੇਹਿ ਨ ਕੇવਲਂ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਂਯੇવ ਕਾਰਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਅਨ੍ਦੁਬਨ੍ਧਨਾਦੀਨਿਪਿ ਕਾਰਾਯੇવ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਯੋਤਿ ਚੋਰੋ। ਏਤੇਸੂਤਿ ਬਨ੍ਧਨੇਸੁ। ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ વਾਤਿ ਰਜ੍ਜੁਬਨ੍ਧਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਤ੍વਾ વਾ। ਇਮੇਹਿ ਪਦੇਹਿ ਨ ਕੇવਲਂ ਕਾਰਾਯ ਭਿਨ੍ਦਨਤੋ ਏવ ਕਾਰਭੇਦਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਛਿਨ੍ਦਨਮੁਞ੍ਚਨવਿવਰਣੇਹਿਪਿ ਕਾਰਭੇਦਕੋਯੇવ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਦੀਪਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਬਨ੍ਧਨਦੀਪਤੋ ਅਨ੍ਤਰਂ ਅਞ੍ਞਂ ਦੀਪਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਬਨ੍ਧਨਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਨ੍ਤਰਂ ਗਤੋ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਨ વੁਤ੍ਤੋ। ਸੋਤਿ ਨਚੋਰਕੋ। ਗਾਮਨਿਗਮਪਟ੍ਟਨਾਦੀਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਟ੍ਟਨਨ੍ਤਿ ਨਾવਾਪਟ੍ਟਨਂ, ਸਕਟਪਟ੍ਟਨਞ੍ਚ। ਕੇਣਿਯਾਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਦਾਤਬ੍ਬਆਯੇਨ। ਤਨ੍ਤਿ ਕੇਣਿਂ। ਨਿਧਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਣਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ ਧਨਂ। ਉਪਸਂਹਰਿਤ੍વਾਤਿ ਰਾਜਾਦੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਹਰਿਤ੍વਾ। ਤਨ੍ਤਿ ਕਸਿਕਮ੍ਮਾਦੀਹਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਜੀવਨ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਬਨ੍ਧਾਪਿਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ।
92.Bhayenāti bhayato. Ete panāti bhikkhū pana. Laddhābhayattāti rājato laddho abhayo imehīti laddhābhayā, tesaṃ bhāvo laddhābhayattaṃ, tasmā. Kārabhedakoti ettha kārasaddo rukkhavisese =09 ca sakkāre ca bandhanālaye ca pavattati, idha pana bandhanālayeti dassento āha ‘‘kāraṃ vuccati bandhanāgāra’’nti. Bandhanāgārañhi karonti taṃ pavesite jane hiṃsanti etthāti ‘‘kārā’’ti vuccati. Idhāti ‘‘kārabhedako’’tipade. Dīpabandhanaṃ vā hotūti yojanā. Imehi padehi na kevalaṃ bandhanāgāraṃyeva kārā nāma hoti, atha kho andubandhanādīnipi kārāyeva nāmāti dasseti. Yoti coro. Etesūti bandhanesu. Muñcitvā vāti rajjubandhanaṃ nibbeṭhetvā vā. Imehi padehi na kevalaṃ kārāya bhindanato eva kārabhedako nāma hoti, atha kho chindanamuñcanavivaraṇehipi kārabhedakoyeva nāmāti dasseti. Dīpantaranti bandhanadīpato antaraṃ aññaṃ dīpanti attho. Cakkavāḷabandhanaṃ bhinditvā cakkavāḷantaraṃ gato aṭṭhakathāyaṃ na vutto. Soti nacorako. Gāmanigamapaṭṭanādīnīti ettha paṭṭananti nāvāpaṭṭanaṃ, sakaṭapaṭṭanañca. Keṇiyāti rañño dātabbaāyena. Tanti keṇiṃ. Nidhānanti nikkhaṇitvā ṭhapitaṃ dhanaṃ. Upasaṃharitvāti rājādīnaṃ santikaṃ haritvā. Tanti kasikammādīhi sampādetvā jīvantaṃ. Tatthevāti bandhāpitaṭṭhāneyeva.
੯੩. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ। ਯੋ ਕੋਚਿ ਪਲਾਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਨਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਨਂ, ਲਿਖਾਪੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਣ੍ਣੇ વਾਤਿ ਕੁਸੇ વਾ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਜਨਸ੍ਸ। ਦਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਧਨਦਣ੍ਡਂ। ਲਿਖਿਤਕੋਤਿ ਲਿਖਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਲਿਖਿਤੋ, ਸੋਯੇવ ਲਿਖਿਤਕੋ।
93.Yatthāti yasmiṃ ṭhāne. Yo koci palātoti sambandho. Nanti yaṃ kiñci janaṃ, likhāpetīti yojanā. Paṇṇe vāti kuse vā. Assāti janassa. Daṇḍanti dhanadaṇḍaṃ. Likhitakoti likhitabboti likhito, soyeva likhitako.
੯੪. ਯੋ ਪਨ ਕਸਾਹਿ ਹਞ੍ਞਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਇਮਿਨਾ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਕਸਾਹਿ ਹਞ੍ਞਤੀਤਿ ਕਸਾਹਤੋਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਅਯਮੇવ ਤੇ ਦਣ੍ਡੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਤਂ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਂ ਇਮਸ੍ਸਾਤਿ ਕਤਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮੋਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਲ੍ਲવਣੋਤਿ ਤਿਨ੍ਤવਣੋ। ਘਾਤੇਤ੍વਾਤਿ ਹਨਿਤ੍વਾ ਪਹਰਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਗਣ੍ਡਿਗਣ੍ਡਿਯੋਤਿ ਫੋਟਫੋਟਾ। ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸੂਤਿ ਗਣ੍ਡੀਸੁ ਪਕਤਿਸਰੀਰੇਨ ਸਮਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸੁ।
94. Yo pana kasāhi haññatīti sambandho. Iminā aññehi kasāhi haññatīti kasāhatoti vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Ayameva te daṇḍo hotū’’ti iminā kataṃ daṇḍakammaṃ imassāti katadaṇḍakammoti vacanatthaṃ dasseti. Allavaṇoti tintavaṇo. Ghātetvāti hanitvā paharitvāti attho. Gaṇḍigaṇḍiyoti phoṭaphoṭā. Sannisinnāsūti gaṇḍīsu pakatisarīrena samaṃ nisinnāsu.
੯੫. ਕਤਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਭਾવੋ ਤਾવ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ਹੋਤੁ, ਕਥਂ ਪਨ ਲਕ੍ਖਣਾਹਤਭਾવੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਤਾਪੇਨ। ਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਣਂ। ਸੋਤਿ ਜਨੋ। ਭੁਜਿਸ੍ਸੋਤਿ ਭੁਜੋ ਏਤਸ੍ਸਤ੍ਥੀਤਿ ਭੁਜਿਸ੍ਸੋ (ਮ॰ ਨਿ॰ ਟੀ॰ ੨.੪੨੬)। ਪਰੇਹਿ ਅਪਾਲਿਤੋ ਚ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਾਪਿਤੋ ਚ ਹੁਤ੍વਾ ਸਯਮੇવ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਾਲਨੇਨ ਚ ਭੋਜਨਂ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੇਨ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਲਕ੍ਖਣਾਹਤਸ੍ਸ। વਣਾਤਿ ਅਰੂਨਿ। ਤਾਨਿ ਹਿ ਯਸ੍ਮਾ વਣਨ੍ਤਿ ਗਤ੍ਤਾਨਿ વਿਚੁਣ੍ਣਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વਣਾਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਰੂਲ਼੍ਹਾਤਿ ਤਰੁਣਮਂਸੇਨ ਰੁਹਾ। ਤਿਮਣ੍ਡਲવਤ੍ਥਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਾਹਤਸ੍ਸ ਜਨਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
95. Katadaṇḍakammabhāvo tāva purimanayeneva veditabbo hotu, kathaṃ pana lakkhaṇāhatabhāvo veditabboti āha ‘‘yassa panā’’tiādi. Tattha tattenāti tāpena. Lakkhaṇanti saññāṇaṃ. Soti jano. Bhujissoti bhujo etassatthīti bhujisso (ma. ni. ṭī. 2.426). Parehi apālito ca anajjhoharāpito ca hutvā sayameva attānaṃ pālanena ca bhojanaṃ ajjhoharaṇena ca samannāgatoti vuttaṃ hoti. Assāti lakkhaṇāhatassa. Vaṇāti arūni. Tāni hi yasmā vaṇanti gattāni vicuṇṇāni karonti, tasmā vaṇāti vuccanti. Rūḷhāti taruṇamaṃsena ruhā. Timaṇḍalavatthassa lakkhaṇāhatassa janassāti sambandho.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੨੮. ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਚੋਰવਤ੍ਥੁ • 28. Aṅgulimālacoravatthu
੨੯. ਕਾਰਭੇਦਕਚੋਰવਤ੍ਥੁ • 29. Kārabhedakacoravatthu
੩੦. ਲਿਖਿਤਕਚੋਰવਤ੍ਥੁ • 30. Likhitakacoravatthu
੩੧. ਕਸਾਹਤવਤ੍ਥੁ • 31. Kasāhatavatthu
੩੨. ਲਕ੍ਖਣਾਹਤવਤ੍ਥੁ • 32. Lakkhaṇāhatavatthu
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਚੋਰવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Coravatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਰਾਜਭਟਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਚੋਰવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Coravatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਚੋਰવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Coravatthukathāvaṇṇanā
