Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya |
၁၀. စူဠအသ္သပုရသုတ္တံ
10. Cūḷaassapurasuttaṃ
၄၃၅. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ အင္ဂေသု ဝိဟရတိ အသ္သပုရံ နာမ အင္ဂာနံ နိဂမော။ တတ္ရ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘိက္ခဝော’’တိ။ ‘‘ဘဒန္တေ’’တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ – ‘‘သမဏာ သမဏာတိ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဇနော သဉ္ဇာနာတိ။ တုမ္ဟေ စ ပန ‘ကေ တုမ္ဟေ’တိ ပုဋ္ဌာ သမာနာ ‘သမဏာမ္ဟာ’တိ ပဋိဇာနာထ။ တေသံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံသမညာနံ သတံ ဧဝံပဋိညာနံ သတံ – ‘ယာ သမဏသာမီစိပ္ပဋိပဒာ တံ ပဋိပဇ္ဇိသ္သာမ; ဧဝံ နော အယံ အမ္ဟာကံ သမညာ စ သစ္စာ ဘဝိသ္သတိ ပဋိညာ စ ဘူတာ; ယေသဉ္စ မယံ စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ပရိဘုဉ္ဇာမ, တေသံ တေ ကာရာ အမ္ဟေသု မဟပ္ဖလာ ဘဝိသ္သန္တိ မဟာနိသံသာ, အမ္ဟာကဉ္စေဝာယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ အဝဉ္ဈာ ဘဝိသ္သတိ သဖလာ သဥဒ္ရယာ’တိ။ ဧဝဉ္ဟိ ဝော, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ။
435. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu viharati assapuraṃ nāma aṅgānaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘samaṇā samaṇāti vo, bhikkhave, jano sañjānāti. Tumhe ca pana ‘ke tumhe’ti puṭṭhā samānā ‘samaṇāmhā’ti paṭijānātha. Tesaṃ vo, bhikkhave, evaṃsamaññānaṃ sataṃ evaṃpaṭiññānaṃ sataṃ – ‘yā samaṇasāmīcippaṭipadā taṃ paṭipajjissāma; evaṃ no ayaṃ amhākaṃ samaññā ca saccā bhavissati paṭiññā ca bhūtā; yesañca mayaṃ cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjāma, tesaṃ te kārā amhesu mahapphalā bhavissanti mahānisaṃsā, amhākañcevāyaṃ pabbajjā avañjhā bhavissati saphalā saudrayā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ.
၄၃၆. ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န သမဏသာမီစိပ္ပဋိပဒံ ပဋိပန္နော ဟောတိ? ယသ္သ ကသ္သစိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အဘိဇ္ဈာလုသ္သ အဘိဇ္ဈာ အပ္ပဟီနာ ဟောတိ, ဗ္ယာပန္နစိတ္တသ္သ ဗ္ယာပာဒော အပ္ပဟီနော ဟောတိ, ကောဓနသ္သ ကောဓော အပ္ပဟီနော ဟောတိ, ဥပနာဟိသ္သ ဥပနာဟော အပ္ပဟီနော ဟောတိ, မက္ခိသ္သ မက္ခော အပ္ပဟီနော ဟောတိ, ပဠာသိသ္သ ပဠာသော အပ္ပဟီနော ဟောတိ, ဣသ္သုကိသ္သ ဣသ္သာ အပ္ပဟီနာ ဟောတိ, မစ္ဆရိသ္သ မစ္ဆရိယံ အပ္ပဟီနံ ဟောတိ , သဌသ္သ သာဌေယ္ယံ အပ္ပဟီနံ ဟောတိ, မာယာဝိသ္သ မာယာ အပ္ပဟီနာ ဟောတိ, ပာပိစ္ဆသ္သ ပာပိကာ ဣစ္ဆာ အပ္ပဟီနာ ဟောတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကသ္သ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ အပ္ပဟီနာ ဟောတိ – ဣမေသံ ခော အဟံ, ဘိက္ခဝေ, သမဏမလာနံ သမဏဒောသာနံ သမဏကသဋာနံ အာပာယိကာနံ ဌာနာနံ ဒုဂ္ဂတိဝေဒနိယာနံ အပ္ပဟာနာ ‘န သမဏသာမီစိပ္ပဋိပဒံ ပဋိပန္နော’တိ ဝဒာမိ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မတဇံ နာမ အာဝုဓဇာတံ ဥဘတောဓာရံ ပီတနိသိတံ။ တဒသ္သ သင္ဃာဋိယာ သမ္ပာရုတံ သမ္ပလိဝေဌိတံ။ တထူပမာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္သ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဝဒာမိ။
436. ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno hoti? Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhālussa abhijjhā appahīnā hoti, byāpannacittassa byāpādo appahīno hoti, kodhanassa kodho appahīno hoti, upanāhissa upanāho appahīno hoti, makkhissa makkho appahīno hoti, paḷāsissa paḷāso appahīno hoti, issukissa issā appahīnā hoti, maccharissa macchariyaṃ appahīnaṃ hoti , saṭhassa sāṭheyyaṃ appahīnaṃ hoti, māyāvissa māyā appahīnā hoti, pāpicchassa pāpikā icchā appahīnā hoti, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi appahīnā hoti – imesaṃ kho ahaṃ, bhikkhave, samaṇamalānaṃ samaṇadosānaṃ samaṇakasaṭānaṃ āpāyikānaṃ ṭhānānaṃ duggativedaniyānaṃ appahānā ‘na samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi. Seyyathāpi, bhikkhave, matajaṃ nāma āvudhajātaṃ ubhatodhāraṃ pītanisitaṃ. Tadassa saṅghāṭiyā sampārutaṃ sampaliveṭhitaṃ. Tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imassa bhikkhuno pabbajjaṃ vadāmi.
၄၃၇. ‘‘နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သင္ဃာဋိကသ္သ သင္ဃာဋိဓာရဏမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, အစေလကသ္သ အစေလကမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ရဇောဇလ္လိကသ္သ ရဇောဇလ္လိကမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ , ဥဒကောရောဟကသ္သ ဥဒကောရောဟဏမတ္တေန 1 သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ရုက္ခမူလိကသ္သ ရုက္ခမူလိကမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘောကာသိကသ္သ အဗ္ဘောကာသိကမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဥဗ္ဘဋ္ဌကသ္သ ဥဗ္ဘဋ္ဌကမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယဘတ္တိကသ္သ ပရိယာယဘတ္တိကမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, မန္တဇ္ဈာယကသ္သ မန္တဇ္ဈာယကမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဇဋိလကသ္သ ဇဋာဓာရဏမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။
437. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, saṅghāṭikassa saṅghāṭidhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, acelakassa acelakamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, rajojallikassa rajojallikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave , udakorohakassa udakorohaṇamattena 2 sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, rukkhamūlikassa rukkhamūlikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, abbhokāsikassa abbhokāsikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, ubbhaṭṭhakassa ubbhaṭṭhakamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, pariyāyabhattikassa pariyāyabhattikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, mantajjhāyakassa mantajjhāyakamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, jaṭilakassa jaṭādhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi.
‘‘သင္ဃာဋိကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ, သင္ဃာဋိဓာရဏမတ္တေန အဘိဇ္ဈာလုသ္သ အဘိဇ္ဈာ ပဟီယေထ, ဗ္ယာပန္နစိတ္တသ္သ ဗ္ယာပာဒော ပဟီယေထ, ကောဓနသ္သ ကောဓော ပဟီယေထ, ဥပနာဟိသ္သ ဥပနာဟော ပဟီယေထ, မက္ခိသ္သ မက္ခော ပဟီယေထ, ပဠာသိသ္သ ပဠာသော ပဟီယေထ, ဣသ္သုကိသ္သ ဣသ္သာ ပဟီယေထ, မစ္ဆရိသ္သ မစ္ဆရိယံ ပဟီယေထ, သဌသ္သ သာဌေယ္ယံ ပဟီယေထ, မာယာဝိသ္သ မာယာ ပဟီယေထ, ပာပိစ္ဆသ္သ ပာပိကာ ဣစ္ဆာ ပဟီယေထ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကသ္သ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဟီယေထ, တမေနံ မိတ္တာမစ္စာ ဉာတိသာလောဟိတာ ဇာတမေဝ နံ သင္ဃာဋိကံ ကရေယ္ယုံ, သင္ဃာဋိကတ္တမေဝ 3 သမာဒပေယ္ယုံ – ‘ဧဟိ တ္ဝံ, ဘဒ္ရမုခ, သင္ဃာဋိကော ဟောဟိ, သင္ဃာဋိကသ္သ တေ သတော သင္ဃာဋိဓာရဏမတ္တေန အဘိဇ္ဈာလုသ္သ အဘိဇ္ဈာ ပဟီယိသ္သတိ, ဗ္ယာပန္နစိတ္တသ္သ ဗ္ယာပာဒော ပဟီယိသ္သတိ, ကောဓနသ္သ ကောဓော ပဟီယိသ္သတိ, ဥပနာဟိသ္သ ဥပနာဟော ပဟီယိသ္သတိ, မက္ခိသ္သ မက္ခော ပဟီယိသ္သတိ, ပဠာသိသ္သ ပဠာသော ပဟီယိသ္သတိ, ဣသ္သုကိသ္သ ဣသ္သာ ပဟီယိသ္သတိ, မစ္ဆရိသ္သ မစ္ဆရိယံ ပဟီယိသ္သတိ, သဌသ္သ သာဌေယ္ယံ ပဟီယိသ္သတိ, မာယာဝိသ္သ မာယာ ပဟီယိသ္သတိ, ပာပိစ္ဆသ္သ ပာပိကာ ဣစ္ဆာ ပဟီယိသ္သတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကသ္သ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဟီယိသ္သတီ’တိ။ ယသ္မာ စ ခော အဟံ, ဘိက္ခဝေ, သင္ဃာဋိကမ္ပိ ဣဓေကစ္စံ ပသ္သာမိ အဘိဇ္ဈာလုံ ဗ္ယာပန္နစိတ္တံ ကောဓနံ ဥပနာဟိံ မက္ခိံ ပဠာသိံ ဣသ္သုကိံ မစ္ဆရိံ သဌံ မာယာဝိံ ပာပိစ္ဆံ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကံ, တသ္မာ န သင္ဃာဋိကသ္သ သင္ဃာဋိဓာရဏမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။
‘‘Saṅghāṭikassa ce, bhikkhave, saṅghāṭidhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyetha, byāpannacittassa byāpādo pahīyetha, kodhanassa kodho pahīyetha, upanāhissa upanāho pahīyetha, makkhissa makkho pahīyetha, paḷāsissa paḷāso pahīyetha, issukissa issā pahīyetha, maccharissa macchariyaṃ pahīyetha, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīyetha, māyāvissa māyā pahīyetha, pāpicchassa pāpikā icchā pahīyetha, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyetha, tamenaṃ mittāmaccā ñātisālohitā jātameva naṃ saṅghāṭikaṃ kareyyuṃ, saṅghāṭikattameva 4 samādapeyyuṃ – ‘ehi tvaṃ, bhadramukha, saṅghāṭiko hohi, saṅghāṭikassa te sato saṅghāṭidhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyissati, byāpannacittassa byāpādo pahīyissati, kodhanassa kodho pahīyissati, upanāhissa upanāho pahīyissati, makkhissa makkho pahīyissati, paḷāsissa paḷāso pahīyissati, issukissa issā pahīyissati, maccharissa macchariyaṃ pahīyissati, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīyissati, māyāvissa māyā pahīyissati, pāpicchassa pāpikā icchā pahīyissati, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyissatī’ti. Yasmā ca kho ahaṃ, bhikkhave, saṅghāṭikampi idhekaccaṃ passāmi abhijjhāluṃ byāpannacittaṃ kodhanaṃ upanāhiṃ makkhiṃ paḷāsiṃ issukiṃ macchariṃ saṭhaṃ māyāviṃ pāpicchaṃ micchādiṭṭhikaṃ, tasmā na saṅghāṭikassa saṅghāṭidhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi.
‘‘အစေလကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ရဇောဇလ္လိကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ဥဒကောရောဟကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ရုက္ခမူလိကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ အဗ္ဘောကာသိကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ဥဗ္ဘဋ္ဌကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ပရိယာယဘတ္တိကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ မန္တဇ္ဈာယကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ဇဋိလကသ္သ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဇဋာဓာရဏမတ္တေန အဘိဇ္ဈာလုသ္သ အဘိဇ္ဈာ ပဟီယေထ, ဗ္ယာပန္နစိတ္တသ္သ ဗ္ယာပာဒော ပဟီယေထ , ကောဓနသ္သ ကောဓော ပဟီယေထ, ဥပနာဟိသ္သ ဥပနာဟော ပဟီယေထ, မက္ခိသ္သ မက္ခော ပဟီယေထ, ပဠာသိသ္သ ပဠာသော ပဟီယေထ, ဣသ္သုကိသ္သ ဣသ္သာ ပဟီယေထ, မစ္ဆရိသ္သ မစ္ဆရိယံ ပဟီယေထ, သဌသ္သ သာဌေယ္ယံ ပဟီယေထ, မာယာဝိသ္သ မာယာ ပဟီယေထ, ပာပိစ္ဆသ္သ ပာပိကာ ဣစ္ဆာ ပဟီယေထ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကသ္သ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဟီယေထ, တမေနံ မိတ္တာမစ္စာ ဉာတိသာလောဟိတာ ဇာတမေဝ နံ ဇဋိလကံ ကရေယ္ယုံ, ဇဋိလကတ္တမေဝ 5 သမာဒပေယ္ယုံ – ‘ဧဟိ တ္ဝံ, ဘဒ္ရမုခ, ဇဋိလကော ဟောဟိ, ဇဋိလကသ္သ တေ သတော ဇဋာဓာရဏမတ္တေန အဘိဇ္ဈာလုသ္သ အဘိဇ္ဈာ ပဟီယိသ္သတိ ဗ္ယာပန္နစိတ္တသ္သ ဗ္ယာပာဒော ပဟီယိသ္သတိ, ကောဓနသ္သ ကောဓော ပဟီယိသ္သတိ။ပေ.။ ပာပိစ္ဆသ္သ ပာပိကာ ဣစ္ဆာ ပဟီယိသ္သတိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကသ္သ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဟီယိသ္သတီ’တိ။ ယသ္မာ စ ခော အဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဇဋိလကမ္ပိ ဣဓေကစ္စံ ပသ္သာမိ အဘိဇ္ဈာလုံ ဗ္ယာပန္နစိတ္တံ ကောဓနံ ဥပနာဟိံ မက္ခိံ ပလာသိံ ဣသ္သုကိံ မစ္ဆရိံ သဌံ မာယာဝိံ ပာပိစ္ဆံ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိံ, တသ္မာ န ဇဋိလကသ္သ ဇဋာဓာရဏမတ္တေန သာမညံ ဝဒာမိ။
‘‘Acelakassa ce, bhikkhave…pe… rajojallikassa ce, bhikkhave…pe… udakorohakassa ce, bhikkhave…pe… rukkhamūlikassa ce, bhikkhave…pe… abbhokāsikassa ce, bhikkhave…pe… ubbhaṭṭhakassa ce, bhikkhave…pe… pariyāyabhattikassa ce, bhikkhave…pe… mantajjhāyakassa ce, bhikkhave…pe… jaṭilakassa ce, bhikkhave, jaṭādhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyetha, byāpannacittassa byāpādo pahīyetha , kodhanassa kodho pahīyetha, upanāhissa upanāho pahīyetha, makkhissa makkho pahīyetha, paḷāsissa paḷāso pahīyetha, issukissa issā pahīyetha, maccharissa macchariyaṃ pahīyetha, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīyetha, māyāvissa māyā pahīyetha, pāpicchassa pāpikā icchā pahīyetha, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyetha, tamenaṃ mittāmaccā ñātisālohitā jātameva naṃ jaṭilakaṃ kareyyuṃ, jaṭilakattameva 6 samādapeyyuṃ – ‘ehi tvaṃ, bhadramukha, jaṭilako hohi, jaṭilakassa te sato jaṭādhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyissati byāpannacittassa byāpādo pahīyissati, kodhanassa kodho pahīyissati…pe… pāpicchassa pāpikā icchā pahīyissati micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyissatī’ti. Yasmā ca kho ahaṃ, bhikkhave, jaṭilakampi idhekaccaṃ passāmi abhijjhāluṃ byāpannacittaṃ kodhanaṃ upanāhiṃ makkhiṃ palāsiṃ issukiṃ macchariṃ saṭhaṃ māyāviṃ pāpicchaṃ micchādiṭṭhiṃ, tasmā na jaṭilakassa jaṭādhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi.
၄၃၈. ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမဏသာမီစိပ္ပဋိပဒံ ပဋိပန္နော ဟောတိ? ယသ္သ ကသ္သစိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အဘိဇ္ဈာလုသ္သ အဘိဇ္ဈာ ပဟီနာ ဟောတိ, ဗ္ယာပန္နစိတ္တသ္သ ဗ္ယာပာဒော ပဟီနော ဟောတိ, ကောဓနသ္သ ကောဓော ပဟီနော ဟောတိ, ဥပနာဟိသ္သ ဥပနာဟော ပဟီနော ဟောတိ, မက္ခိသ္သ မက္ခော ပဟီနော ဟောတိ, ပဠာသိသ္သ ပဠာသော ပဟီနော ဟောတိ, ဣသ္သုကိသ္သ ဣသ္သာ ပဟီနာ ဟောတိ, မစ္ဆရိသ္သ မစ္ဆရိယံ ပဟီနံ ဟောတိ, သဌသ္သ သာဌေယ္ယံ ပဟီနံ ဟောတိ, မာယာဝိသ္သ မာယာ ပဟီနာ ဟောတိ, ပာပိစ္ဆသ္သ ပာပိကာ ဣစ္ဆာ ပဟီနာ ဟောတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကသ္သ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဟီနာ ဟောတိ – ဣမေသံ ခော အဟံ, ဘိက္ခဝေ, သမဏမလာနံ သမဏဒောသာနံ သမဏကသဋာနံ အာပာယိကာနံ ဌာနာနံ ဒုဂ္ဂတိဝေဒနိယာနံ ပဟာနာ ‘သမဏသာမီစိပ္ပဋိပဒံ ပဋိပန္နော’တိ ဝဒာမိ။ သော သဗ္ဗေဟိ ဣမေဟိ ပာပကေဟိ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ဝိသုဒ္ဓမတ္တာနံ သမနုပသ္သတိ ( ) 7။ တသ္သ သဗ္ဗေဟိ ဣမေဟိ ပာပကေဟိ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ဝိသုဒ္ဓမတ္တာနံ သမနုပသ္သတော ( ) 8 ပာမောဇ္ဇံ ဇာယတိ, ပမုဒိတသ္သ ပီတိ ဇာယတိ, ပီတိမနသ္သ ကာယော ပသ္သမ္ဘတိ, ပသ္သဒ္ဓကာယော သုခံ ဝေဒေတိ, သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ။
438. ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno hoti? Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhālussa abhijjhā pahīnā hoti, byāpannacittassa byāpādo pahīno hoti, kodhanassa kodho pahīno hoti, upanāhissa upanāho pahīno hoti, makkhissa makkho pahīno hoti, paḷāsissa paḷāso pahīno hoti, issukissa issā pahīnā hoti, maccharissa macchariyaṃ pahīnaṃ hoti, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīnaṃ hoti, māyāvissa māyā pahīnā hoti, pāpicchassa pāpikā icchā pahīnā hoti, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīnā hoti – imesaṃ kho ahaṃ, bhikkhave, samaṇamalānaṃ samaṇadosānaṃ samaṇakasaṭānaṃ āpāyikānaṃ ṭhānānaṃ duggativedaniyānaṃ pahānā ‘samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi. So sabbehi imehi pāpakehi akusalehi dhammehi visuddhamattānaṃ samanupassati ( ) 9. Tassa sabbehi imehi pāpakehi akusalehi dhammehi visuddhamattānaṃ samanupassato ( ) 10 pāmojjaṃ jāyati, pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati.
‘‘သော မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရတိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗ္ယာဗဇ္ဈေန ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရတိ။ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရတိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗ္ယာဗဇ္ဈေန ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရတိ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပောက္ခရဏီ အစ္ဆောဒကာ သာတောဒကာ သီတောဒကာ သေတကာ သုပတိတ္ထာ ရမဏီယာ။ ပုရတ္ထိမာယ စေပိ ဒိသာယ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဃမ္မာဘိတတ္တော ဃမ္မပရေတော ကိလန္တော တသိတော ပိပာသိတော။ သော တံ ပောက္ခရဏိံ အာဂမ္မ ဝိနေယ္ယ ဥဒကပိပာသံ ဝိနေယ္ယ ဃမ္မပရိဠာဟံ။ပေ.။ ပစ္ဆိမာယ စေပိ ဒိသာယ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ။ပေ.။ ဥတ္တရာယ စေပိ ဒိသာယ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ။ပေ.။ ဒက္ခိဏာယ စေပိ ဒိသာယ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ။ ယတော ကုတော စေပိ နံ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ဃမ္မာဘိတတ္တော ဃမ္မပရေတော, ကိလန္တော တသိတော ပိပာသိတော။ သော တံ ပောက္ခရဏိံ အာဂမ္မ ဝိနေယ္ယ ဥဒကပိပာသံ, ဝိနေယ္ယ ဃမ္မပရိဠာဟံ။ ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ခတ္တိယကုလာ စေပိ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဟောတိ, သော စ တထာဂတပ္ပဝေဒိတံ ဓမ္မဝိနယံ အာဂမ္မ, ဧဝံ မေတ္တံ ကရုဏံ မုဒိတံ ဥပေက္ခံ ဘာဝေတ္ဝာ လဘတိ အဇ္ဈတ္တံ 11 ဝူပသမံ 12။ အဇ္ဈတ္တံ ဝူပသမာ ‘သမဏသာမီစိပ္ပဋိပဒံ ပဋိပန္နော’တိ ဝဒာမိ။ ဗ္ရာဟ္မဏကုလာ စေပိ။ပေ.။ ဝေသ္သကုလာ စေပိ။ပေ.။ သုဒ္ဒကုလာ စေပိ။ပေ.။ ယသ္မာ ကသ္မာ စေပိ ကုလာ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဟောတိ , သော စ တထာဂတပ္ပဝေဒိတံ ဓမ္မဝိနယံ အာဂမ္မ, ဧဝံ မေတ္တံ ကရုဏံ မုဒိတံ ဥပေက္ခံ ဘာဝေတ္ဝာ လဘတိ အဇ္ဈတ္တံ ဝူပသမံ။ အဇ္ဈတ္တံ ဝူပသမာ ‘သမဏသာမီစိပ္ပဋိပဒံ ပဋိပန္နော’တိ ဝဒာမိ။
‘‘So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharati. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharati. Seyyathāpi, bhikkhave, pokkharaṇī acchodakā sātodakā sītodakā setakā supatitthā ramaṇīyā. Puratthimāya cepi disāya puriso āgaccheyya ghammābhitatto ghammapareto kilanto tasito pipāsito. So taṃ pokkharaṇiṃ āgamma vineyya udakapipāsaṃ vineyya ghammapariḷāhaṃ…pe… pacchimāya cepi disāya puriso āgaccheyya…pe… uttarāya cepi disāya puriso āgaccheyya…pe… dakkhiṇāya cepi disāya puriso āgaccheyya. Yato kuto cepi naṃ puriso āgaccheyya ghammābhitatto ghammapareto, kilanto tasito pipāsito. So taṃ pokkharaṇiṃ āgamma vineyya udakapipāsaṃ, vineyya ghammapariḷāhaṃ. Evameva kho, bhikkhave, khattiyakulā cepi agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma, evaṃ mettaṃ karuṇaṃ muditaṃ upekkhaṃ bhāvetvā labhati ajjhattaṃ 13 vūpasamaṃ 14. Ajjhattaṃ vūpasamā ‘samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi. Brāhmaṇakulā cepi…pe… vessakulā cepi…pe… suddakulā cepi…pe… yasmā kasmā cepi kulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti , so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma, evaṃ mettaṃ karuṇaṃ muditaṃ upekkhaṃ bhāvetvā labhati ajjhattaṃ vūpasamaṃ. Ajjhattaṃ vūpasamā ‘samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi.
‘‘ခတ္တိယကုလာ စေပိ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဟောတိ။ သော စ အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ အာသဝာနံ ခယာ သမဏော ဟောတိ။ ဗ္ရာဟ္မဏကုလာ စေပိ။ပေ.။ ဝေသ္သကုလာ စေပိ။ သုဒ္ဒကုလာ စေပိ။ ယသ္မာ ကသ္မာ စေပိ ကုလာ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဟောတိ, သော စ အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ အာသဝာနံ ခယာ သမဏော ဟောတီ’’တိ။
‘‘Khattiyakulā cepi agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti. So ca āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Āsavānaṃ khayā samaṇo hoti. Brāhmaṇakulā cepi…pe… vessakulā cepi… suddakulā cepi… yasmā kasmā cepi kulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Āsavānaṃ khayā samaṇo hotī’’ti.
ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
စူဠအသ္သပုရသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဒသမံ။
Cūḷaassapurasuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.
မဟာယမကဝဂ္ဂော နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
Mahāyamakavaggo niṭṭhito catuttho.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ဂိဉ္ဇကသာလဝနံ ပရိဟရိတုံ၊ ပညဝတော ပုန သစ္စကနိသေဓော။
Giñjakasālavanaṃ pariharituṃ, paññavato puna saccakanisedho;
မုခဝဏ္ဏပသီဒနတာပိန္ဒော၊ ကေဝဋ္ဋအသ္သပုရဇဋိလေန။
Mukhavaṇṇapasīdanatāpindo, kevaṭṭaassapurajaṭilena.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. စူဠအသ္သပုရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Cūḷaassapurasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၁၀. စူဠအသ္သပုရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Cūḷaassapurasuttavaṇṇanā