Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
੧੦. ਚੂਲ਼ਅਸ੍ਸਪੁਰਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Cūḷaassapurasuttavaṇṇanā
੪੩੫. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਚੂਲ਼ਅਸ੍ਸਪੁਰਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾਕਾਰਣਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇવ। ਸਮਣਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਸਮਣਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕਾ ਸਮਣਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਪ੍ਪਟਿਪਦਾ।
435.Evaṃme sutanti cūḷaassapurasuttaṃ. Tassa desanākāraṇaṃ purimasadisameva. Samaṇasāmīcippaṭipadāti samaṇānaṃ anucchavikā samaṇānaṃ anulomappaṭipadā.
੪੩੬. ਸਮਣਮਲਾਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਏਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਸਮਣੇ ਮਲਿਨੇ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਲਗ੍ਗਹਿਤੇ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਮਣਮਲਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਏਤੇਹਿ ਸਮਣਾ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਪਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮਣਦੋਸਾਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਏਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਮਣੇ ਕਸਟੇ ਨਿਰੋਜੇ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਿਲਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮਣਕਸਟਾਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਆਪਾਯਿਕਾਨਂ ਠਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਅਪਾਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਪਕਾਨਂ ਕਾਰਣਾਨਂ। ਦੁਗ੍ਗਤਿવੇਦਨਿਯਾਨਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਯਂ વਿਪਾਕવੇਦਨਾਯ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂ। ਮਤਜਂ ਨਾਮਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਿਖਿਣਂ ਅਯਂ ਅਯੇਨ ਸੁਘਂਸਿਤ੍વਾ ਤਂ ਅਯਚੁਣ੍ਣਂ ਮਂਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਕੋਞ੍ਚਸਕੁਣੇ ਖਾਦਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਉਚ੍ਚਾਰਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਮਰਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਪਹਰਿਤ੍વਾ ਮਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਤੇਸਂ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਫਾਲੇਤ੍વਾ ਨਂ ਉਦਕੇਨ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਚੁਣ੍ਣਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਮਂਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਖਾਦਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਏવਂ ਸਤ੍ਤ વਾਰੇ ਖਾਦਾਪੇਤ੍વਾ ਗਹਿਤੇਨ ਅਯਚੁਣ੍ਣੇਨ ਆવੁਧਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤਾ ਚ ਨਂ ਅਯਕਾਰਾ ਬਹੁਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮਮੂਲਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਮਤਸਕੁਣਤੋ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਮਤਜ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਤਿਤਿਖਿਣਂ ਹੋਤਿ। ਪੀਤਨਿਸਿਤਨ੍ਤਿ ਉਦਕਪੀਤਞ੍ਚੇવ ਸਿਲਾਯ ਚ ਸੁਨਿਘਂਸਿਤਂ। ਸਙ੍ਘਾਟਿਯਾਤਿ ਕੋਸਿਯਾ। ਸਮ੍ਪਾਰੁਤਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧਂ। ਸਮ੍ਪਲਿવੇਠਿਤਨ੍ਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ વੇਠਿਤਂ।
436.Samaṇamalānantiādīsu ete dhammā uppajjamānā samaṇe maline karonti malaggahite, tasmā ‘‘samaṇamalā’’ti vuccanti. Etehi samaṇā dussanti, padussanti, tasmā samaṇadosāti vuccanti. Ete uppajjitvā samaṇe kasaṭe niroje karonti milāpenti, tasmā samaṇakasaṭāti vuccanti. Āpāyikānaṃ ṭhānānanti apāye nibbattāpakānaṃ kāraṇānaṃ. Duggativedaniyānanti duggatiyaṃ vipākavedanāya paccayānaṃ. Matajaṃ nāmāti manussā tikhiṇaṃ ayaṃ ayena sughaṃsitvā taṃ ayacuṇṇaṃ maṃsena saddhiṃ madditvā koñcasakuṇe khādāpenti. Te uccāraṃ kātuṃ asakkontā maranti. No ce maranti, paharitvā mārenti. Atha tesaṃ kucchiṃ phāletvā naṃ udakena dhovitvā cuṇṇaṃ gahetvā maṃsena saddhiṃ madditvā puna khādāpentīti evaṃ satta vāre khādāpetvā gahitena ayacuṇṇena āvudhaṃ karonti. Susikkhitā ca naṃ ayakārā bahuhatthakammamūlaṃ labhitvā karonti. Taṃ matasakuṇato jātattā ‘‘mataja’’nti vuccati, atitikhiṇaṃ hoti. Pītanisitanti udakapītañceva silāya ca sunighaṃsitaṃ. Saṅghāṭiyāti kosiyā. Sampārutanti pariyonaddhaṃ. Sampaliveṭhitanti samantato veṭhitaṃ.
੪੩੭. ਰਜੋਜਲ੍ਲਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਰਜੋਜਲ੍ਲਧਾਰਿਨੋ। ਉਦਕੋਰੋਹਕਸ੍ਸਾਤਿ ਦਿવਸਸ੍ਸ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਉਦਕਂ ਓਰੋਹਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲવਾਸਿਨੋ। ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸવਾਸਿਨੋ। ਉਬ੍ਭਟ੍ਠਕਸ੍ਸਾਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਠਿਤਕਸ੍ਸ। ਪਰਿਯਾਯਭਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਮਾਸવਾਰੇਨ વਾ ਅਡ੍ਢਮਾਸવਾਰੇਨ વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਬਾਹਿਰਸਮਯੇਨੇવ ਕਥਿਤਂ। ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਾਸਨੇ ਚੀવਰਧਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਙ੍ਘਾਟਿਕੋਤਿ ਨ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਰਜੋਜਲ੍ਲਧਾਰਣਾਦਿવਤਾਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਨਤ੍ਥਿਯੇવ। ਬੁਦ੍ਧવਚਨਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਮੇવ ਨਾਮਂ, ਨ ਮਨ੍ਤਾਤਿ। ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕੋ, ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕੋਤਿ ਏਤ੍ਤਕਂਯੇવ ਪਨ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਤਮ੍ਪਿ ਬਾਹਿਰਸਮਯੇਨੇવ ਕਥਿਤਂ। ਜਾਤਮੇવ ਨਨ੍ਤਿ ਤਂਦਿવਸੇ ਜਾਤਮਤ੍ਤਂਯੇવ ਨਂ। ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਂ વਤ੍ਥਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਚ ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਚ ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ। ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ।
437.Rajojallikassāti rajojalladhārino. Udakorohakassāti divasassa tikkhattuṃ udakaṃ orohantassa. Rukkhamūlikassāti rukkhamūlavāsino. Abbhokāsikassāti abbhokāsavāsino. Ubbhaṭṭhakassāti uddhaṃ ṭhitakassa. Pariyāyabhattikassāti māsavārena vā aḍḍhamāsavārena vā bhuñjantassa. Sabbametaṃ bāhirasamayeneva kathitaṃ. Imasmiñhi sāsane cīvaradharo bhikkhu saṅghāṭikoti na vuccati. Rajojalladhāraṇādivatāni imasmiṃ sāsane natthiyeva. Buddhavacanassa buddhavacanameva nāmaṃ, na mantāti. Rukkhamūliko, abbhokāsikoti ettakaṃyeva pana labbhati. Tampi bāhirasamayeneva kathitaṃ. Jātamevananti taṃdivase jātamattaṃyeva naṃ. Saṅghāṭikaṃ kareyyunti saṅghāṭikaṃ vatthaṃ nivāsetvā ca pārupitvā ca saṅghāṭikaṃ kareyyuṃ. Esa nayo sabbattha.
੪੩੮. વਿਸੁਦ੍ਧਮਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਤਿ। વਿਸੁਦ੍ਧੋਤਿ ਪਨ ਨ ਤਾવ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ। ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤੀਤਿ ਤੁਟ੍ਠਾਕਾਰੋ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤੀਤਿ ਤੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਖੋਭਯਮਾਨਾ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋਤਿ ਪੀਤਿਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਨਾਮਕਾਯੋ। ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੀਤਿ વਿਗਤਦਰਥੋ ਹੋਤਿ। ਸੁਖਂ વੇਦੇਤੀਤਿ ਕਾਯਿਕਮ੍ਪਿ ਚੇਤਸਿਕਮ੍ਪਿ ਸੁਖਂ વੇਦਿਯਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸੁਖੇਨ ਸੁਖਿਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ, ਅਪ੍ਪਨਾਪਤ੍ਤਂ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਿਲੇਸવਸੇਨ ਆਰਦ੍ਧਾ ਦੇਸਨਾ ਪਬ੍ਬਤੇ વੁਟ੍ਠવੁਟ੍ਠਿ વਿਯ ਨਦਿਂ ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਿਹਾਰਭਾવਨਂ ਓਤਿਣ੍ਣਾ। ਤਤ੍ਥ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ વੁਤ੍ਤਮੇવ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤਿ ਮਹਾਸੀਹਨਾਦਸੁਤ੍ਤੇ ਮਗ੍ਗੋ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਉਪਮਿਤੋ, ਇਧ ਸਾਸਨਂ ਉਪਮਿਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਸਮਣੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਮਿਤਤ੍ਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਸਮਣੋ ਹੋਤੀਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
438.Visuddhamattānaṃ samanupassatīti attānaṃ visujjhantaṃ passati. Visuddhoti pana na tāva vattabbo. Pāmojjaṃ jāyatīti tuṭṭhākāro jāyati. Pamuditassa pītīti tuṭṭhassa sakalasarīraṃ khobhayamānā pīti jāyati. Pītimanassa kāyoti pītisampayuttassa puggalassa nāmakāyo. Passambhatīti vigatadaratho hoti. Sukhaṃ vedetīti kāyikampi cetasikampi sukhaṃ vediyati. Cittaṃ samādhiyatīti iminā nekkhammasukhena sukhitassa cittaṃ samādhiyati, appanāpattaṃ viya hoti. So mettāsahagatena cetasāti heṭṭhā kilesavasena āraddhā desanā pabbate vuṭṭhavuṭṭhi viya nadiṃ yathānusandhinā brahmavihārabhāvanaṃ otiṇṇā. Tattha yaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ sabbaṃ visuddhimagge vuttameva. Seyyathāpi, bhikkhave, pokkharaṇīti mahāsīhanādasutte maggo pokkharaṇiyā upamito, idha sāsanaṃ upamitanti veditabbaṃ. Āsavānaṃ khayā samaṇo hotīti sabbakilesānaṃ samitattā paramatthasamaṇo hotīti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ਚੂਲ਼ਅਸ੍ਸਪੁਰਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Cūḷaassapurasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਚਤੁਤ੍ਥવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Catutthavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya / ੧੦. ਚੂਲ਼ਅਸ੍ਸਪੁਰਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Cūḷaassapurasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਚੂਲ਼ਅਸ੍ਸਪੁਰਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Cūḷaassapurasuttavaṇṇanā