| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೫. ಚೂಳಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಸುತ್ತಂ
5. Cūḷadhammasamādānasuttaṃ
೪೬೮. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ। ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಚತ್ತಾರಿಮಾನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಾನಿ। ಕತಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ? ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಸುಖಂ ಆಯತಿಂ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕಂ; ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನದುಕ್ಖಞ್ಚೇವ ಆಯತಿಞ್ಚ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕಂ; ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನದುಕ್ಖಂ ಆಯತಿಂ ಸುಖವಿಪಾಕಂ; ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಸುಖಞ್ಚೇವ ಆಯತಿಞ್ಚ ಸುಖವಿಪಾಕಂ’’।
468. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘cattārimāni, bhikkhave, dhammasamādānāni. Katamāni cattāri? Atthi, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ; atthi, bhikkhave , dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ; atthi, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ; atthi, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ’’.
೪೬೯. ‘‘ಕತಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಸುಖಂ ಆಯತಿಂ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕಂ? ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಂವಾದಿನೋ ಏವಂದಿಟ್ಠಿನೋ – ‘ನತ್ಥಿ ಕಾಮೇಸು ದೋಸೋ’ತಿ। ತೇ ಕಾಮೇಸು ಪಾತಬ್ಯತಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇ ಖೋ ಮೋಳಿಬದ್ಧಾಹಿ 1 ಪರಿಬ್ಬಾಜಿಕಾಹಿ ಪರಿಚಾರೇನ್ತಿ। ತೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಕಿಂಸು ನಾಮ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಾಮೇಸು ಅನಾಗತಭಯಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಕಾಮಾನಂ ಪಹಾನಮಾಹಂಸು, ಕಾಮಾನಂ ಪರಿಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಸುಖೋ ಇಮಿಸ್ಸಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಿಕಾಯ ತರುಣಾಯ ಮುದುಕಾಯ ಲೋಮಸಾಯ ಬಾಹಾಯ ಸಮ್ಫಸ್ಸೋ’ತಿ ತೇ ಕಾಮೇಸು ಪಾತಬ್ಯತಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇ ಕಾಮೇಸು ಪಾತಬ್ಯತಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇ ತತ್ಥ ದುಕ್ಖಾ ತಿಬ್ಬಾ ಖರಾ ಕಟುಕಾ ವೇದನಾ ವೇದಯನ್ತಿ। ತೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಇದಂ ಖೋ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಾಮೇಸು ಅನಾಗತಭಯಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಕಾಮಾನಂ ಪಹಾನಮಾಹಂಸು, ಕಾಮಾನಂ ಪರಿಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಇಮೇ ಹಿ ಮಯಂ ಕಾಮಹೇತು ಕಾಮನಿದಾನಂ ದುಕ್ಖಾ ತಿಬ್ಬಾ ಖರಾ ಕಟುಕಾ ವೇದನಾ ವೇದಯಾಮಾ’ತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಿಮ್ಹಾನಂ ಪಚ್ಛಿಮೇ ಮಾಸೇ ಮಾಲುವಾಸಿಪಾಟಿಕಾ ಫಲೇಯ್ಯ। ಅಥ ಖೋ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾಲುವಾಬೀಜಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಸಾಲಮೂಲೇ ನಿಪತೇಯ್ಯ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾ ತಸ್ಮಿಂ ಸಾಲೇ ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಸಾ ಭೀತಾ ಸಂವಿಗ್ಗಾ ಸನ್ತಾಸಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಾಲೇ ಅಧಿವತ್ಥಾಯ ದೇವತಾಯ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚಾ ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತಾ ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಏವಂ ಸಮಸ್ಸಾಸೇಯ್ಯುಂ – ‘ಮಾ ಭವಂ ಭಾಯಿ, ಮಾ ಭವಂ ಭಾಯಿ; ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮೇತಂ ಮಾಲುವಾಬೀಜಂ ಮೋರೋ ವಾ ಗಿಲೇಯ್ಯ 2, ಮಗೋ ವಾ ಖಾದೇಯ್ಯ, ದವಡಾಹೋ 3 ವಾ ಡಹೇಯ್ಯ, ವನಕಮ್ಮಿಕಾ ವಾ ಉದ್ಧರೇಯ್ಯುಂ, ಉಪಚಿಕಾ ವಾ ಉಟ್ಠಹೇಯ್ಯುಂ 4, ಅಬೀಜಂ ವಾ ಪನಸ್ಸಾ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾಲುವಾಬೀಜಂ ನೇವ ಮೋರೋ ಗಿಲೇಯ್ಯ, ನ ಮಗೋ ಖಾದೇಯ್ಯ, ನ ದವಡಾಹೋ ಡಹೇಯ್ಯ, ನ ವನಕಮ್ಮಿಕಾ ಉದ್ಧರೇಯ್ಯುಂ, ನ ಉಪಚಿಕಾ ಉಟ್ಠಹೇಯ್ಯುಂ, ಬೀಜಞ್ಚ ಪನಸ್ಸ ತಂ ಪಾವುಸ್ಸಕೇನ ಮೇಘೇನ ಅಭಿಪ್ಪವುಟ್ಠಂ ಸಮ್ಮದೇವ ವಿರುಹೇಯ್ಯ। ಸಾಸ್ಸ ಮಾಲುವಾಲತಾ ತರುಣಾ ಮುದುಕಾ ಲೋಮಸಾ ವಿಲಮ್ಬಿನೀ, ಸಾ ತಂ ಸಾಲಂ ಉಪನಿಸೇವೇಯ್ಯ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಾಲೇ ಅಧಿವತ್ಥಾಯ ದೇವತಾಯ ಏವಮಸ್ಸ – ‘ಕಿಂಸು ನಾಮ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚಾ ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತಾ ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಮಾಲುವಾಬೀಜೇ ಅನಾಗತಭಯಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಏವಂ ಸಮಸ್ಸಾಸೇಸುಂ 5 – ‘‘ಮಾ ಭವಂ ಭಾಯಿ ಮಾ ಭವಂ ಭಾಯಿ, ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮೇತಂ ಮಾಲುವಾಬೀಜಂ ಮೋರೋ ವಾ ಗಿಲೇಯ್ಯ, ಮಗೋ ವಾ ಖಾದೇಯ್ಯ, ದವಡಾಹೋ ವಾ ಡಹೇಯ್ಯ, ವನಕಮ್ಮಿಕಾ ವಾ ಉದ್ಧರೇಯ್ಯುಂ, ಉಪಚಿಕಾ ವಾ ಉಟ್ಠಹೇಯ್ಯುಂ, ಅಬೀಜಂ ವಾ ಪನಸ್ಸಾ’’ತಿ; ಸುಖೋ ಇಮಿಸ್ಸಾ ಮಾಲುವಾಲತಾಯ ತರುಣಾಯ ಮುದುಕಾಯ ಲೋಮಸಾಯ ವಿಲಮ್ಬಿನಿಯಾ ಸಮ್ಫಸ್ಸೋ’ತಿ। ಸಾ ತಂ ಸಾಲಂ ಅನುಪರಿಹರೇಯ್ಯ। ಸಾ ತಂ ಸಾಲಂ ಅನುಪರಿಹರಿತ್ವಾ ಉಪರಿ ವಿಟಭಿಂ 6 ಕರೇಯ್ಯ। ಉಪರಿ ವಿಟಭಿಂ ಕರಿತ್ವಾ ಓಘನಂ ಜನೇಯ್ಯ। ಓಘನಂ ಜನೇತ್ವಾ ಯೇ ತಸ್ಸ ಸಾಲಸ್ಸ ಮಹನ್ತಾ ಮಹನ್ತಾ ಖನ್ಧಾ ತೇ ಪದಾಲೇಯ್ಯ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಾಲೇ ಅಧಿವತ್ಥಾಯ ದೇವತಾಯ ಏವಮಸ್ಸ – ‘ಇದಂ ಖೋ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚಾ ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತಾ ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಮಾಲುವಾಬೀಜೇ ಅನಾಗತಭಯಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಏವಂ ಸಮಸ್ಸಾಸೇಸುಂ 7 – ‘‘ಮಾ ಭವಂ ಭಾಯಿ ಮಾ ಭವಂ ಭಾಯಿ, ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮೇತಂ ಮಾಲುವಾಬೀಜಂ ಮೋರೋ ವಾ ಗಿಲೇಯ್ಯ, ಮಗೋ ವಾ ಖಾದೇಯ್ಯ, ದವಡಾಹೋ ವಾ ಡಹೇಯ್ಯ, ವನಕಮ್ಮಿಕಾ ವಾ ಉದ್ಧರೇಯ್ಯುಂ, ಉಪಚಿಕಾ ವಾ ಉಟ್ಠಹೇಯ್ಯುಂ ಅಬೀಜಂ ವಾ ಪನಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಯಞ್ಚಾಹಂ 8 ಮಾಲುವಾಬೀಜಹೇತು ದುಕ್ಖಾ ತಿಬ್ಬಾ ಖರಾ ಕಟುಕಾ ವೇದನಾ ವೇದಯಾಮೀ’ತಿ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸನ್ತಿ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಂವಾದಿನೋ ಏವಂದಿಟ್ಠಿನೋ ‘ನತ್ಥಿ ಕಾಮೇಸು ದೋಸೋ’ತಿ । ತೇ ಕಾಮೇಸು ಪಾತಬ್ಯತಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇ ಮೋಳಿಬದ್ಧಾಹಿ ಪರಿಬ್ಬಾಜಿಕಾಹಿ ಪರಿಚಾರೇನ್ತಿ। ತೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಕಿಂಸು ನಾಮ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಾಮೇಸು ಅನಾಗತಭಯಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಕಾಮಾನಂ ಪಹಾನಮಾಹಂಸು, ಕಾಮಾನಂ ಪರಿಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಸುಖೋ ಇಮಿಸ್ಸಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಿಕಾಯ ತರುಣಾಯ ಮುದುಕಾಯ ಲೋಮಸಾಯ ಬಾಹಾಯ ಸಮ್ಫಸ್ಸೋ’ತಿ। ತೇ ಕಾಮೇಸು ಪಾತಬ್ಯತಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇ ಕಾಮೇಸು ಪಾತಬ್ಯತಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇ ತತ್ಥ ದುಕ್ಖಾ ತಿಬ್ಬಾ ಖರಾ ಕಟುಕಾ ವೇದನಾ ವೇದಯನ್ತಿ। ತೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಇದಂ ಖೋ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಾಮೇಸು ಅನಾಗತಭಯಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಕಾಮಾನಂ ಪಹಾನಮಾಹಂಸು, ಕಾಮಾನಂ ಪರಿಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ಇಮೇ ಹಿ ಮಯಂ ಕಾಮಹೇತು ಕಾಮನಿದಾನಂ ದುಕ್ಖಾ ತಿಬ್ಬಾ ಖರಾ ಕಟುಕಾ ವೇದನಾ ವೇದಯಾಮಾ’ತಿ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಸುಖಂ ಆಯತಿಂ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕಂ।
469. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ? Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘natthi kāmesu doso’ti. Te kāmesu pātabyataṃ āpajjanti. Te kho moḷibaddhāhi 9 paribbājikāhi paricārenti. Te evamāhaṃsu – ‘kiṃsu nāma te bhonto samaṇabrāhmaṇā kāmesu anāgatabhayaṃ sampassamānā kāmānaṃ pahānamāhaṃsu, kāmānaṃ pariññaṃ paññapenti? Sukho imissā paribbājikāya taruṇāya mudukāya lomasāya bāhāya samphasso’ti te kāmesu pātabyataṃ āpajjanti. Te kāmesu pātabyataṃ āpajjitvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjanti. Te tattha dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vedayanti. Te evamāhaṃsu – ‘idaṃ kho te bhonto samaṇabrāhmaṇā kāmesu anāgatabhayaṃ sampassamānā kāmānaṃ pahānamāhaṃsu, kāmānaṃ pariññaṃ paññapenti, ime hi mayaṃ kāmahetu kāmanidānaṃ dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vedayāmā’ti. Seyyathāpi, bhikkhave, gimhānaṃ pacchime māse māluvāsipāṭikā phaleyya. Atha kho taṃ, bhikkhave, māluvābījaṃ aññatarasmiṃ sālamūle nipateyya. Atha kho, bhikkhave, yā tasmiṃ sāle adhivatthā devatā sā bhītā saṃviggā santāsaṃ āpajjeyya. Atha kho, bhikkhave, tasmiṃ sāle adhivatthāya devatāya mittāmaccā ñātisālohitā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā saṅgamma samāgamma evaṃ samassāseyyuṃ – ‘mā bhavaṃ bhāyi, mā bhavaṃ bhāyi; appeva nāmetaṃ māluvābījaṃ moro vā gileyya 10, mago vā khādeyya, davaḍāho 11 vā ḍaheyya, vanakammikā vā uddhareyyuṃ, upacikā vā uṭṭhaheyyuṃ 12, abījaṃ vā panassā’ti. Atha kho taṃ, bhikkhave, māluvābījaṃ neva moro gileyya, na mago khādeyya, na davaḍāho ḍaheyya, na vanakammikā uddhareyyuṃ, na upacikā uṭṭhaheyyuṃ, bījañca panassa taṃ pāvussakena meghena abhippavuṭṭhaṃ sammadeva viruheyya. Sāssa māluvālatā taruṇā mudukā lomasā vilambinī, sā taṃ sālaṃ upaniseveyya. Atha kho, bhikkhave, tasmiṃ sāle adhivatthāya devatāya evamassa – ‘kiṃsu nāma te bhonto mittāmaccā ñātisālohitā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā māluvābīje anāgatabhayaṃ sampassamānā saṅgamma samāgamma evaṃ samassāsesuṃ 13 – ‘‘mā bhavaṃ bhāyi mā bhavaṃ bhāyi, appeva nāmetaṃ māluvābījaṃ moro vā gileyya, mago vā khādeyya, davaḍāho vā ḍaheyya, vanakammikā vā uddhareyyuṃ, upacikā vā uṭṭhaheyyuṃ, abījaṃ vā panassā’’ti; sukho imissā māluvālatāya taruṇāya mudukāya lomasāya vilambiniyā samphasso’ti. Sā taṃ sālaṃ anuparihareyya. Sā taṃ sālaṃ anupariharitvā upari viṭabhiṃ 14 kareyya. Upari viṭabhiṃ karitvā oghanaṃ janeyya. Oghanaṃ janetvā ye tassa sālassa mahantā mahantā khandhā te padāleyya. Atha kho, bhikkhave, tasmiṃ sāle adhivatthāya devatāya evamassa – ‘idaṃ kho te bhonto mittāmaccā ñātisālohitā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā māluvābīje anāgatabhayaṃ sampassamānā saṅgamma samāgamma evaṃ samassāsesuṃ 15 – ‘‘mā bhavaṃ bhāyi mā bhavaṃ bhāyi, appeva nāmetaṃ māluvābījaṃ moro vā gileyya, mago vā khādeyya, davaḍāho vā ḍaheyya, vanakammikā vā uddhareyyuṃ, upacikā vā uṭṭhaheyyuṃ abījaṃ vā panassā’’ti. Yañcāhaṃ 16 māluvābījahetu dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vedayāmī’ti. Evameva kho, bhikkhave, santi eke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino ‘natthi kāmesu doso’ti . Te kāmesu pātabyataṃ āpajjanti. Te moḷibaddhāhi paribbājikāhi paricārenti. Te evamāhaṃsu – ‘kiṃsu nāma te bhonto samaṇabrāhmaṇā kāmesu anāgatabhayaṃ sampassamānā kāmānaṃ pahānamāhaṃsu, kāmānaṃ pariññaṃ paññapenti? Sukho imissā paribbājikāya taruṇāya mudukāya lomasāya bāhāya samphasso’ti. Te kāmesu pātabyataṃ āpajjanti. Te kāmesu pātabyataṃ āpajjitvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjanti. Te tattha dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vedayanti. Te evamāhaṃsu – ‘idaṃ kho te bhonto samaṇabrāhmaṇā kāmesu anāgatabhayaṃ sampassamānā kāmānaṃ pahānamāhaṃsu, kāmānaṃ pariññaṃ paññapenti. Ime hi mayaṃ kāmahetu kāmanidānaṃ dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vedayāmā’ti. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhaṃ āyatiṃ dukkhavipākaṃ.
೪೭೦. ‘‘ಕತಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನದುಕ್ಖಞ್ಚೇವ ಆಯತಿಞ್ಚ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕಂ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಅಚೇಲಕೋ ಹೋತಿ ಮುತ್ತಾಚಾರೋ ಹತ್ಥಾಪಲೇಖನೋ, ನಏಹಿಭದ್ದನ್ತಿಕೋ, ನತಿಟ್ಠಭದ್ದನ್ತಿಕೋ, ನಾಭಿಹಟಂ, ನ ಉದ್ದಿಸ್ಸಕತಂ, ನ ನಿಮನ್ತನಂ ಸಾದಿಯತಿ, ಸೋ ನ ಕುಮ್ಭಿಮುಖಾ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ, ನ ಕಳೋಪಿಮುಖಾ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ, ನ ಏಳಕಮನ್ತರಂ, ನ ದಣ್ಡಮನ್ತರಂ, ನ ಮುಸಲಮನ್ತರಂ, ನ ದ್ವಿನ್ನಂ ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ, ನ ಗಬ್ಭಿನಿಯಾ, ನ ಪಾಯಮಾನಾಯ, ನ ಪುರಿಸನ್ತರಗತಾಯ, ನ ಸಙ್ಕಿತ್ತೀಸು, ನ ಯತ್ಥ ಸಾ ಉಪಟ್ಠಿತೋ ಹೋತಿ, ನ ಯತ್ಥ ಮಕ್ಖಿಕಾ ಸಣ್ಡಸಣ್ಡಚಾರಿನೀ, ನ ಮಚ್ಛಂ, ನ ಮಂಸಂ, ನ ಸುರಂ, ನ ಮೇರಯಂ, ನ ಥುಸೋದಕಂ ಪಿವತಿ। ಸೋ ಏಕಾಗಾರಿಕೋ ವಾ ಹೋತಿ ಏಕಾಲೋಪಿಕೋ, ದ್ವಾಗಾರಿಕೋ ವಾ ಹೋತಿ ದ್ವಾಲೋಪಿಕೋ…ಪೇ॰… ಸತ್ತಾಗಾರಿಕೋ ವಾ ಹೋತಿ ಸತ್ತಾಲೋಪಿಕೋ। ಏಕಿಸ್ಸಾಪಿ ದತ್ತಿಯಾ ಯಾಪೇತಿ, ದ್ವೀಹಿಪಿ ದತ್ತೀಹಿ ಯಾಪೇತಿ… ಸತ್ತಹಿಪಿ ದತ್ತೀಹಿ ಯಾಪೇತಿ। ಏಕಾಹಿಕಮ್ಪಿ ಆಹಾರಂ ಆಹಾರೇತಿ, ದ್ವೀಹಿಕಮ್ಪಿ ಆಹಾರಂ ಆಹಾರೇತಿ… ಸತ್ತಾಹಿಕಮ್ಪಿ ಆಹಾರಂ ಆಹಾರೇತಿ। ಇತಿ ಏವರೂಪಂ ಅದ್ಧಮಾಸಿಕಮ್ಪಿ ಪರಿಯಾಯಭತ್ತಭೋಜನಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರತಿ। ಸೋ ಸಾಕಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ , ಸಾಮಾಕಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ನೀವಾರಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ದದ್ದುಲಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಹಟಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಕಣಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಆಚಾಮಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಪಿಞ್ಞಾಕಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ತಿಣಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಗೋಮಯಭಕ್ಖೋ ವಾ ಹೋತಿ, ವನಮೂಲಫಲಾಹಾರೋ ಯಾಪೇತಿ ಪವತ್ತಫಲಭೋಜೀ। ಸೋ ಸಾಣಾನಿಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಮಸಾಣಾನಿಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಛವದುಸ್ಸಾನಿಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಪಂಸುಕೂಲಾನಿಪಿ ಧಾರೇತಿ, ತಿರೀಟಾನಿಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಅಜಿನಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಅಜಿನಕ್ಖಿಪಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಕುಸಚೀರಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ವಾಕಚೀರಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಫಲಕಚೀರಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಕೇಸಕಮ್ಬಲಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ವಾಳಕಮ್ಬಲಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಉಲೂಕಪಕ್ಖಮ್ಪಿ ಧಾರೇತಿ, ಕೇಸಮಸ್ಸುಲೋಚಕೋಪಿ ಹೋತಿ, ಕೇಸಮಸ್ಸುಲೋಚನಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತೋ, ಉಬ್ಭಟ್ಠಕೋಪಿ ಹೋತಿ, ಆಸನಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ಉಕ್ಕುಟಿಕೋಪಿ ಹೋತಿ ಉಕ್ಕುಟಿಕಪ್ಪಧಾನಮನುಯುತ್ತೋ, ಕಣ್ಟಕಾಪಸ್ಸಯಿಕೋಪಿ ಹೋತಿ, ಕಣ್ಟಕಾಪಸ್ಸಯೇ ಸೇಯ್ಯಂ ಕಪ್ಪೇತಿ 17, ಸಾಯತತಿಯಕಮ್ಪಿ ಉದಕೋರೋಹನಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರತಿ। ಇತಿ ಏವರೂಪಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಕಾಯಸ್ಸ ಆತಾಪನಪರಿತಾಪನಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರತಿ । ಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನದುಕ್ಖಞ್ಚೇವ ಆಯತಿಞ್ಚ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕಂ।
470. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco acelako hoti muttācāro hatthāpalekhano, naehibhaddantiko, natiṭṭhabhaddantiko, nābhihaṭaṃ, na uddissakataṃ, na nimantanaṃ sādiyati, so na kumbhimukhā paṭiggaṇhāti, na kaḷopimukhā paṭiggaṇhāti, na eḷakamantaraṃ, na daṇḍamantaraṃ, na musalamantaraṃ, na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ, na gabbhiniyā, na pāyamānāya, na purisantaragatāya, na saṅkittīsu, na yattha sā upaṭṭhito hoti, na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī, na macchaṃ, na maṃsaṃ, na suraṃ, na merayaṃ, na thusodakaṃ pivati. So ekāgāriko vā hoti ekālopiko, dvāgāriko vā hoti dvālopiko…pe… sattāgāriko vā hoti sattālopiko. Ekissāpi dattiyā yāpeti, dvīhipi dattīhi yāpeti… sattahipi dattīhi yāpeti. Ekāhikampi āhāraṃ āhāreti, dvīhikampi āhāraṃ āhāreti… sattāhikampi āhāraṃ āhāreti. Iti evarūpaṃ addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharati. So sākabhakkho vā hoti , sāmākabhakkho vā hoti, nīvārabhakkho vā hoti, daddulabhakkho vā hoti, haṭabhakkho vā hoti, kaṇabhakkho vā hoti, ācāmabhakkho vā hoti, piññākabhakkho vā hoti, tiṇabhakkho vā hoti, gomayabhakkho vā hoti, vanamūlaphalāhāro yāpeti pavattaphalabhojī. So sāṇānipi dhāreti, masāṇānipi dhāreti, chavadussānipi dhāreti, paṃsukūlānipi dhāreti, tirīṭānipi dhāreti, ajinampi dhāreti, ajinakkhipampi dhāreti, kusacīrampi dhāreti, vākacīrampi dhāreti, phalakacīrampi dhāreti, kesakambalampi dhāreti, vāḷakambalampi dhāreti, ulūkapakkhampi dhāreti, kesamassulocakopi hoti, kesamassulocanānuyogamanuyutto, ubbhaṭṭhakopi hoti, āsanapaṭikkhitto, ukkuṭikopi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto, kaṇṭakāpassayikopi hoti, kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti 18, sāyatatiyakampi udakorohanānuyogamanuyutto viharati. Iti evarūpaṃ anekavihitaṃ kāyassa ātāpanaparitāpanānuyogamanuyutto viharati . So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhañceva āyatiñca dukkhavipākaṃ.
೪೭೧. ‘‘ಕತಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನದುಕ್ಖಂ ಆಯತಿಂ ಸುಖವಿಪಾಕಂ? ಇಧ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪಕತಿಯಾ ತಿಬ್ಬರಾಗಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ಅಭಿಕ್ಖಣಂ ರಾಗಜಂ ದುಕ್ಖಂ ದೋಮನಸ್ಸಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ; ಪಕತಿಯಾ ತಿಬ್ಬದೋಸಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ಅಭಿಕ್ಖಣಂ ದೋಸಜಂ ದುಕ್ಖಂ ದೋಮನಸ್ಸಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ; ಪಕತಿಯಾ ತಿಬ್ಬಮೋಹಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ಅಭಿಕ್ಖಣಂ ಮೋಹಜಂ ದುಕ್ಖಂ ದೋಮನಸ್ಸಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ। ಸೋ ಸಹಾಪಿ ದುಕ್ಖೇನ, ಸಹಾಪಿ ದೋಮನಸ್ಸೇನ, ಅಸ್ಸುಮುಖೋಪಿ ರುದಮಾನೋ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪರಿಸುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರತಿ। ಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನದುಕ್ಖಂ ಆಯತಿಂ ಸುಖವಿಪಾಕಂ।
471. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ? Idha , bhikkhave, ekacco pakatiyā tibbarāgajātiko hoti, so abhikkhaṇaṃ rāgajaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; pakatiyā tibbadosajātiko hoti, so abhikkhaṇaṃ dosajaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; pakatiyā tibbamohajātiko hoti, so abhikkhaṇaṃ mohajaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. So sahāpi dukkhena, sahāpi domanassena, assumukhopi rudamāno paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannadukkhaṃ āyatiṃ sukhavipākaṃ.
೪೭೨. ‘‘ಕತಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಸುಖಞ್ಚೇವ ಆಯತಿಞ್ಚ ಸುಖವಿಪಾಕಂ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪಕತಿಯಾ ನ ತಿಬ್ಬರಾಗಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ನ ಅಭಿಕ್ಖಣಂ ರಾಗಜಂ ದುಕ್ಖಂ ದೋಮನಸ್ಸಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ; ಪಕತಿಯಾ ನ ತಿಬ್ಬದೋಸಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ನ ಅಭಿಕ್ಖಣಂ ದೋಸಜಂ ದುಕ್ಖಂ ದೋಮನಸ್ಸಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ; ಪಕತಿಯಾ ನ ತಿಬ್ಬಮೋಹಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ , ಸೋ ನ ಅಭಿಕ್ಖಣಂ ಮೋಹಜಂ ದುಕ್ಖಂ ದೋಮನಸ್ಸಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ। ಸೋ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ ವಿವಿಚ್ಚ ಅಕುಸಲೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸವಿತಕ್ಕಂ ಸವಿಚಾರಂ ವಿವೇಕಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಸಮ್ಪಸಾದನಂ ಚೇತಸೋ ಏಕೋದಿಭಾವಂ ಅವಿತಕ್ಕಂ ಅವಿಚಾರಂ ಸಮಾಧಿಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ…ಪೇ॰… ತತಿಯಂ ಝಾನಂ… ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಸುಖಞ್ಚೇವ ಆಯತಿಞ್ಚ ಸುಖವಿಪಾಕಂ। ಇಮಾನಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತ್ತಾರಿ ಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಾನೀ’’ತಿ।
472. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco pakatiyā na tibbarāgajātiko hoti, so na abhikkhaṇaṃ rāgajaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; pakatiyā na tibbadosajātiko hoti, so na abhikkhaṇaṃ dosajaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti; pakatiyā na tibbamohajātiko hoti , so na abhikkhaṇaṃ mohajaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. So vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammasamādānaṃ paccuppannasukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ. Imāni kho, bhikkhave, cattāri dhammasamādānānī’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ಚೂಳಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಪಞ್ಚಮಂ।
Cūḷadhammasamādānasuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಚೂಳಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Cūḷadhammasamādānasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೫. ಚೂಳಧಮ್ಮಸಮಾದಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Cūḷadhammasamādānasuttavaṇṇanā
