| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
5. சூளத⁴ம்மஸமாதா³னஸுத்தவண்ணனா
5. Cūḷadhammasamādānasuttavaṇṇanā
468. த⁴ம்மோதி க³ஹிதக³ஹணானீதி த⁴ம்மோ வா ஹோது இதரோ வா, த⁴ம்மோதி பக்³க³ஹிதக்³கா³ஹப்பவத்தா சரியாவ. ஆயூஹனக்க²ணேதி தஸ்ஸ த⁴ம்மோதி க³ஹிதஸ்ஸ பவத்தனக்க²ணே. ஸுக²ந்தி அகிச்ச²ங். தேனாஹ ‘‘ஸுகர’’ந்தி. து³க்க²விபாகந்தி அனிட்ட²ப²லவிபச்சனங்.
468.Dhammotigahitagahaṇānīti dhammo vā hotu itaro vā, dhammoti paggahitaggāhappavattā cariyāva. Āyūhanakkhaṇeti tassa dhammoti gahitassa pavattanakkhaṇe. Sukhanti akicchaṃ. Tenāha ‘‘sukara’’nti. Dukkhavipākanti aniṭṭhaphalavipaccanaṃ.
469. யதா² சக்கா²தீ³னங் பஞ்சன்னங் இந்த்³ரியானங் யதா²ஸகங் விஸயக்³க³ஹணங் ஸபா⁴வஸித்³த⁴ங், ஏவங் மனஸோபி. தே ச விஸயா இட்டா²காரதோ க³ஹணே ந கோசி தோ³ஸோ, புரிஸத்தபா⁴வே ந ச தே தோ³ஸங் பவத்தெந்தீதி அயங் தேஸங் ஸமணப்³ராஹ்மணானங் லத்³தீ⁴தி ஆஹ ‘‘வத்து²காமேஸுபி கிலேஸகாமேஸுபி தோ³ஸோ நத்தீ²’’தி, அஸ்ஸாதெ³த்வா விஸயபரிபோ⁴கே³ நத்தி² ஆதீ³னவோ, தப்பச்சயா ந கோசி அந்தராயோதி அதி⁴ப்பாயோ. பாதப்³யதங் ஆபஜ்ஜந்தீதி பரிபு⁴ஞ்ஜனகதங் உபக³ச்ச²ந்தி. பரிபோ⁴க³த்தோ² ஹி அயங் பா-ஸத்³தோ³ கத்துஸாத⁴னோ ச தப்³ய-ஸத்³தோ³, யதா²ருசி பரிபு⁴ஞ்ஜந்தீதி அத்தோ². கிலேஸகாமோபி அஸ்ஸாதி³யமானோ வத்து²காமந்தோக³தோ⁴யேவ, கிலேஸகாமவஸேன பன நேஸங் அஸ்ஸாதே³தப்³ப³தாதி ஆஹ ‘‘வத்து²காமேஸு கிலேஸகாமேன பாதப்³யத’’ந்தி. கிலேஸகாமேனாதி கரணத்தே² கரணவசனங். பாதப்³யதங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³தந்தி எத்தா²பி கத்துவஸேனேவ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. மோளிங் கத்வாதி வேணிப³ந்த⁴வஸேன மோளிங் கத்வா. தாபஸபரிப்³பா³ஜிகாஹீதி தாபஸபப்³ப³ஜ்ஜூபக³தாஹி. பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபெந்தீதி இத³ங் ‘‘பஹானமாஹங்ஸூ’’தி பத³ஸ்ஸேவ வேவசனந்தி ‘‘பஹானங் ஸமதிக்கமங் பஞ்ஞபெந்தீ’’தி வுத்தங். தேன காமா நாமேதே அனிச்சா து³க்கா² விபரிணாமத⁴ம்மாதி யாதா²வதோ பரிஜானநங் இத⁴ ‘‘பஹான’’ந்தி அதி⁴ப்பேதங், ந வினாபா⁴வமத்தந்தி த³ஸ்ஸேதி. மாலுவாஸிபாடிகாதி மாலுவாவித³லங் மாலுவாப²லே பொட்டலிகா. ஸந்தாஸங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி ஸாலே அதி⁴வத்த²தே³வதாய பவத்திங் க³ஹெத்வா வுத்தங். ததா³ ஹி தஸ்ஸா ஏவங் ஹோதி. கோவிளாரபத்தஸதி³ஸேஹீதி மஹாகோவிளாரபத்தஸண்டா²னேஹி. ஸண்டா²னவஸேன ஹேதங் வுத்தங், மாலுவாபத்தா பன கோவிளாரபத்தேஹி மஹந்ததரானி சேவ க⁴னதரானி ச ஹொந்தி. விபுலப³ஹுக⁴னக³ருபத்ததாய மஹந்தங் பா⁴ரங் ஜனெத்வா. ஸாதி மாலுவாலதா. ஓக⁴னந்தி ஹெட்ட²தோ ஓலம்ப³னஹேதுபூ⁴தங் க⁴னபா⁴வங்.
469. Yathā cakkhādīnaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ yathāsakaṃ visayaggahaṇaṃ sabhāvasiddhaṃ, evaṃ manasopi. Te ca visayā iṭṭhākārato gahaṇe na koci doso, purisattabhāve na ca te dosaṃ pavattentīti ayaṃ tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ laddhīti āha ‘‘vatthukāmesupi kilesakāmesupi doso natthī’’ti, assādetvā visayaparibhoge natthi ādīnavo, tappaccayā na koci antarāyoti adhippāyo. Pātabyataṃ āpajjantīti paribhuñjanakataṃ upagacchanti. Paribhogattho hi ayaṃ pā-saddo kattusādhano ca tabya-saddo, yathāruci paribhuñjantīti attho. Kilesakāmopi assādiyamāno vatthukāmantogadhoyeva, kilesakāmavasena pana nesaṃ assādetabbatāti āha ‘‘vatthukāmesu kilesakāmena pātabyata’’nti. Kilesakāmenāti karaṇatthe karaṇavacanaṃ. Pātabyataṃ paribhuñjitabbatanti etthāpi kattuvaseneva attho veditabbo. Moḷiṃ katvāti veṇibandhavasena moḷiṃ katvā. Tāpasaparibbājikāhīti tāpasapabbajjūpagatāhi. Pariññaṃ paññapentīti idaṃ ‘‘pahānamāhaṃsū’’ti padasseva vevacananti ‘‘pahānaṃ samatikkamaṃ paññapentī’’ti vuttaṃ. Tena kāmā nāmete aniccā dukkhā vipariṇāmadhammāti yāthāvato parijānanaṃ idha ‘‘pahāna’’nti adhippetaṃ, na vinābhāvamattanti dasseti. Māluvāsipāṭikāti māluvāvidalaṃ māluvāphale poṭṭalikā. Santāsaṃ āpajjeyyāti sāle adhivatthadevatāya pavattiṃ gahetvā vuttaṃ. Tadā hi tassā evaṃ hoti. Koviḷārapattasadisehīti mahākoviḷārapattasaṇṭhānehi. Saṇṭhānavasena hetaṃ vuttaṃ, māluvāpattā pana koviḷārapattehi mahantatarāni ceva ghanatarāni ca honti. Vipulabahughanagarupattatāya mahantaṃ bhāraṃ janetvā. Sāti māluvālatā. Oghananti heṭṭhato olambanahetubhūtaṃ ghanabhāvaṃ.
அந்த⁴வனஸுப⁴க³வனக்³க³ஹணங் தேஸங் அபி⁴லக்கி²தபா⁴வதோ. நாளிகேராதீ³ஸு திணஜாதீஸு. கா²த³னுபலக்க²ணங் உபசிகானங் உட்ட²ஹனக்³க³ஹணந்தி ஆஹ ‘‘உட்ட²ஹெய்யு’’ந்தி. கேளிங் கரொந்தீ வியாதி விலம்ப³னநதீ³ விய கேளிங் கரொந்தீ. இதா³னி அஹங் தங் அஜ்ஜொ²த்த²ரிந்தி பமோத³மானா விய இதோ சிதோ ச விப்ப²ந்த³மானா விலம்ப³ந்தீ. ஸம்ப²ஸ்ஸோபி ஸுகோ² முது³தலுணகோமலபா⁴வதோ. த³ஸ்ஸனம்பி ஸுக²ங் க⁴னப³ஹலபத்தஸங்ஹததாய. ஸோமனஸ்ஸஜாதாதி புப்³பே³ அனுஸ்ஸவவஸேன ப⁴வனவினாஸப⁴யா ஸந்தாஸங் ஆபஜ்ஜி, இதா³னி தஸ்ஸா ஸம்பத்தித³ஸ்ஸனேன பலோபி⁴தா ஸோமனஸ்ஸஜாதா அஹோஸி.
Andhavanasubhagavanaggahaṇaṃ tesaṃ abhilakkhitabhāvato. Nāḷikerādīsu tiṇajātīsu. Khādanupalakkhaṇaṃ upacikānaṃ uṭṭhahanaggahaṇanti āha ‘‘uṭṭhaheyyu’’nti. Keḷiṃ karontī viyāti vilambananadī viya keḷiṃ karontī. Idāni ahaṃ taṃ ajjhottharinti pamodamānā viya ito cito ca vipphandamānā vilambantī. Samphassopi sukho mudutaluṇakomalabhāvato. Dassanampi sukhaṃ ghanabahalapattasaṃhatatāya. Somanassajātāti pubbe anussavavasena bhavanavināsabhayā santāsaṃ āpajji, idāni tassā sampattidassanena palobhitā somanassajātā ahosi.
விடபி⁴ங் கரெய்யாதி ஆதானவிதானவஸேன ஜடெந்தீ ஜாலங் கரெய்ய. ததா²பூ⁴தா ச க⁴னபத்தஸஞ்ச²ன்னதாய ச²த்தஸதி³ஸீ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ச²த்தாகாரேன திட்டெ²ய்யா’’தி. ஸகலங் ருக்க²ந்தி உபரி ஸப்³ப³ஸாகா²பஸாக²ங் ஸப்³ப³ருக்க²ங். ப⁴ஸ்ஸமானாதி பலிவேட²னவஸேனேவ ஓதரமானா. யாவ மூலா ஓதிண்ணஸாகா²ஹீதி மாலுவா பா⁴ரேன ஓனமித்வா ருக்க²ஸ்ஸ யாவ மூலா ஓதிண்ணஸாகா²ஹி புன அபி⁴ருஹமானா. ஸப்³ப³ஸாகா²தி ஹெட்டா² மஜ்ஜே² உபரி சாதி ஸப்³பா³பி ஸாகா²யோ பலிவேடெ²ந்தீ. ஸங்ஸிப்³பி³த்வா ஜாலஸந்தானகனியாமேன ஜடெத்வா. ஏவங் அபராபரங் ஸங்ஸிப்³ப³னேன அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தீ. ஸப்³ப³ஸாகா² ஹெட்டா² கத்வா ஸயங் உபரி ட²த்வா மஹாபா⁴ரபா⁴வேன வாதே வா வாயந்தே தே³வே வா வஸ்ஸந்தே பதா³லெய்ய. ஸாக²ட்ட²கவிமானந்தி ஸாகா²படிப³த்³த⁴ங் விமானங். யஸ்மா இத⁴ ஸத்தா²ரா ‘‘ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே’’திஆதி³னா பூ⁴தபுப்³ப³மேவ வத்து² உபமாபா⁴வேன ஆஹடங், தஸ்மா ‘‘இத³ங் பன விமான’’ந்திஆதி³ வுத்தங்.
Viṭabhiṃ kareyyāti ātānavitānavasena jaṭentī jālaṃ kareyya. Tathābhūtā ca ghanapattasañchannatāya chattasadisī hotīti āha ‘‘chattākārena tiṭṭheyyā’’ti. Sakalaṃ rukkhanti upari sabbasākhāpasākhaṃ sabbarukkhaṃ. Bhassamānāti paliveṭhanavaseneva otaramānā. Yāva mūlā otiṇṇasākhāhīti māluvā bhārena onamitvā rukkhassa yāva mūlā otiṇṇasākhāhi puna abhiruhamānā. Sabbasākhāti heṭṭhā majjhe upari cāti sabbāpi sākhāyo paliveṭhentī. Saṃsibbitvā jālasantānakaniyāmena jaṭetvā. Evaṃ aparāparaṃ saṃsibbanena ajjhottharantī. Sabbasākhā heṭṭhā katvā sayaṃ upari ṭhatvā mahābhārabhāvena vāte vā vāyante deve vā vassante padāleyya. Sākhaṭṭhakavimānanti sākhāpaṭibaddhaṃ vimānaṃ. Yasmā idha satthārā ‘‘seyyathāpi, bhikkhave’’tiādinā bhūtapubbameva vatthu upamābhāvena āhaṭaṃ, tasmā ‘‘idaṃ pana vimāna’’ntiādi vuttaṃ.
471. ப³ஹலராக³ஸபா⁴வோதி பச்சவெக்க²ணாஹி நீஹரிதுங் அஸக்குணெய்யதாய ப³லவா ஹுத்வா அபி⁴ப⁴வனராக³தா⁴துகோ. ராக³ஜந்தி ராக³னிமித்தஜாதங். தி³ட்டே² தி³ட்டே² ஆரம்மணேதி தி³ட்டே² தி³ட்டே² விஸபா⁴கா³ரம்மணே. நிமித்தங் க³ண்ஹாதீதி கிலேஸுப்பத்தியா காரணபூ⁴தங் அனுப்³யஞ்ஜனஸோ நிமித்தங் க³ண்ஹாதி, ஸிக்கா²கா³ரவேன பன கிலேஸேஹி நிஸ்ஸிதங் மக்³க³ங் ந படிபஜ்ஜதி, ததோ ஏவ ஆசரியுபஜ்ஜா²யேஹி ஆணத்தங் த³ண்ட³கம்மங் கரோதேவ. தேனாஹ ‘‘ந த்வேவ வீதிக்கமங் கரோதீ’’தி. ஹத்த²பராமாஸாதீ³னீதி – ‘‘ஏஹி தாவ தயா வுத்தங் மயா வுத்தஞ்ச அமுத்ர க³ந்த்வா வீமங்ஸிஸ்ஸாமா’’திஆதி³னா ஹத்த²க்³க³ஹணாதீ³னி கரொந்தோ, ந கருணாமெத்தானிதா³னவஸேன. மோஹஜாதிகோதி ப³ஹலமோஹஸபா⁴வோ.
471.Bahalarāgasabhāvoti paccavekkhaṇāhi nīharituṃ asakkuṇeyyatāya balavā hutvā abhibhavanarāgadhātuko. Rāgajanti rāganimittajātaṃ. Diṭṭhe diṭṭhe ārammaṇeti diṭṭhe diṭṭhe visabhāgārammaṇe. Nimittaṃ gaṇhātīti kilesuppattiyā kāraṇabhūtaṃ anubyañjanaso nimittaṃ gaṇhāti, sikkhāgāravena pana kilesehi nissitaṃ maggaṃ na paṭipajjati, tato eva ācariyupajjhāyehi āṇattaṃ daṇḍakammaṃ karoteva. Tenāha ‘‘na tveva vītikkamaṃ karotī’’ti. Hatthaparāmāsādīnīti – ‘‘ehi tāva tayā vuttaṃ mayā vuttañca amutra gantvā vīmaṃsissāmā’’tiādinā hatthaggahaṇādīni karonto, na karuṇāmettānidānavasena. Mohajātikoti bahalamohasabhāvo.
472. கம்மனியாமேனாதி புரிமஜாதிஸித்³தே⁴ன லோபு⁴ஸ்ஸத³தாதி³னியமிதேன கம்மனியாமேன. இதா³னி தங் லோபு⁴ஸ்ஸத³தாதி³ங் விபா⁴கே³ன த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யஸ்ஸ ஹீ’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² கம்மாயூஹனக்க²ணேதி கம்மகரணவேலாய. லோபோ⁴ ப³லவாதி தஜ்ஜாய ஸாமக்³கி³யா ஸாமத்தி²யதோ லோபோ⁴ அதி⁴கோ ஹோதி. அலோபோ⁴ மந்தோ³தி தப்படிபக்கோ² அலோபோ⁴ து³ப்³ப³லோ ஹோதி. கத²ங் பனேதே லோபா⁴லோபா⁴ அஞ்ஞமஞ்ஞங் உஜுவிபச்சனீகபூ⁴தா ஏகக்க²ணே பவத்தந்தி? ந கோ² பனேதங் ஏவங் த³ட்ட²ப்³ப³ங் ‘‘ஏகக்க²ணே பவத்தந்தீ’’தி, நிகந்திக்க²ணங் பன ஆயூஹனக்க²ணமேவ கத்வா ஏவங் வுத்தங். ஏஸ நயோ ஸேஸேஸு. பரியாதா³துந்தி அபி⁴ப⁴விதுங் ந ஸக்கோதி. யோ ஹி ‘‘ஏவங்ஸுந்த³ரங் ஏவங்விபுலங் ஏவங்மஹக்³க⁴ஞ்ச ந ஸக்கா பரஸ்ஸ தா³து’’ந்திஆதி³னா அமுத்தசாக³தாதி³வஸேன பவத்தாய சேதனாய ஸம்பயுத்தோ அலோபோ⁴ ஸம்மதே³வ லோப⁴ங் பரியாதா³துங் ந ஸக்கோதி. தோ³ஸமோஹானங் அனுப்பத்தியங் தாதி³ஸபச்சயலாபே⁴னேவ அதோ³ஸாமோஹா ப³லவந்தோ. தஸ்மாதி லோபா⁴தோ³ஸாமோஹானங் ப³லவபா⁴வதோ அலோப⁴தோ³ஸமோஹானஞ்ச து³ப்³ப³லபா⁴வதோதி வுத்தமேவ காரணங் பச்சாமஸதி. ஸோதி தங்ஸமங்கீ³. தேன கம்மேனாதி தேன லோபா⁴தி³உபனிஸ்ஸயவதா குஸலகம்முனா. ஸுக²ஸீலோதி ஸகி²லோ. தமேவத்த²ங் அக்கோத⁴னோதி பரியாயேன வத³தி.
472.Kammaniyāmenāti purimajātisiddhena lobhussadatādiniyamitena kammaniyāmena. Idāni taṃ lobhussadatādiṃ vibhāgena dassetuṃ ‘‘yassa hī’’tiādi āraddhaṃ. Tattha kammāyūhanakkhaṇeti kammakaraṇavelāya. Lobho balavāti tajjāya sāmaggiyā sāmatthiyato lobho adhiko hoti. Alobho mandoti tappaṭipakkho alobho dubbalo hoti. Kathaṃ panete lobhālobhā aññamaññaṃ ujuvipaccanīkabhūtā ekakkhaṇe pavattanti? Na kho panetaṃ evaṃ daṭṭhabbaṃ ‘‘ekakkhaṇe pavattantī’’ti, nikantikkhaṇaṃ pana āyūhanakkhaṇameva katvā evaṃ vuttaṃ. Esa nayo sesesu. Pariyādātunti abhibhavituṃ na sakkoti. Yo hi ‘‘evaṃsundaraṃ evaṃvipulaṃ evaṃmahagghañca na sakkā parassa dātu’’ntiādinā amuttacāgatādivasena pavattāya cetanāya sampayutto alobho sammadeva lobhaṃ pariyādātuṃ na sakkoti. Dosamohānaṃ anuppattiyaṃ tādisapaccayalābheneva adosāmohā balavanto. Tasmāti lobhādosāmohānaṃ balavabhāvato alobhadosamohānañca dubbalabhāvatoti vuttameva kāraṇaṃ paccāmasati. Soti taṃsamaṅgī. Tena kammenāti tena lobhādiupanissayavatā kusalakammunā. Sukhasīloti sakhilo. Tamevatthaṃ akkodhanoti pariyāyena vadati.
மந்தா³ அலோபா⁴தோ³ஸா லோப⁴தோ³ஸே பரியாதா³துங் ந ஸக்கொந்தி, அமோஹோ பன ப³லவா மோஹங் பரியாதா³துங் ஸக்கோதீதி ஏவங் யதா²ரஹங் பட²மவாரே வுத்தனயேனேவ அதிதே³ஸத்தோ² வேதி³தப்³போ³. புரிமனயேனேவாதி புப்³பே³ வுத்தனயானுஸாரேன. து³ட்டோ²தி கோத⁴னோ. த³ந்தோ⁴தி மந்த³மஞ்ஞோ. ஸுக²ஸீலகோதி ஸுக²ஸீலோ.
Mandā alobhādosā lobhadose pariyādātuṃ na sakkonti, amoho pana balavā mohaṃ pariyādātuṃ sakkotīti evaṃ yathārahaṃ paṭhamavāre vuttanayeneva atidesattho veditabbo. Purimanayenevāti pubbe vuttanayānusārena. Duṭṭhoti kodhano. Dandhoti mandamañño. Sukhasīlakoti sukhasīlo.
எத்த² ச லோப⁴வஸேன, தோ³ஸமோஹ-லோப⁴தோ³ஸ-லோப⁴மோஹ-தோ³ஸமோஹ-லோப⁴தோ³ஸமோஹவஸேனாதி தயோ ஏககா, தயோ து³கா, ஏகோ திகோதி லோபா⁴தி³உஸ்ஸத³வஸேன அகுஸலபக்கே² ஏவ ஸத்த வாரா, ததா² குஸலபக்கே² அலோபா⁴தி³உஸ்ஸத³வஸேனாதி சுத்³த³ஸ வாரா லப்³ப⁴ந்தி. தத்த² அலோப⁴தோ³ஸமோஹா, அலோபா⁴தோ³ஸமோஹா, அலோப⁴தோ³ஸாமோஹா ப³லவந்தோதி ஆக³தேஹி குஸலபக்கே² ததியது³தியபட²மவாரேஹி தோ³ஸுஸ்ஸத³மோஹுஸ்ஸத³தோ³ஸமோஹுஸ்ஸத³வாரா க³ஹிதா ஏவ ஹொந்தி. ததா² அகுஸலபக்கே² லோபா⁴தோ³ஸாமோஹா, லோப⁴தோ³ஸாமோஹா, லோபா⁴தோ³ஸமோஹா ப³லவந்தோதி ஆக³தேஹி ததியது³தியபட²மவாரேஹி அதோ³ஸுஸ்ஸத³அமோஹுஸ்ஸத³அதோ³ஸாமோஹுஸ்ஸத³வாரா க³ஹிதா ஏவாதி அகுஸலகுஸலபக்கே²ஸு தயோ தயோ வாரே அந்தோக³தே⁴ கத்வா அட்டே²வ வாரா த³ஸ்ஸிதா. யே பன உப⁴யஸம்மிஸ்ஸதாவஸேன லோபா⁴லோபு⁴ஸ்ஸத³வாராத³யோ அபரே ஏகூனபஞ்ஞாஸ வாரா காமங் த³ஸ்ஸேதப்³பா³, தேஸங் அஸம்ப⁴வதோ ஏவ ந த³ஸ்ஸிதா. ந ஹி ‘‘ஏகஸ்மிங் ஸந்தானே அந்தரேன அவத்த²ந்தரங் லோபோ⁴ ச ப³லவா அலோபோ⁴ சா’’திஆதி³ யுஜ்ஜதி. படிபக்க²வஸேன வாபி ஏதேஸங் ப³லவது³ப்³ப³லபா⁴வோ ஸஹஜாதத⁴ம்மவஸேன வா. தத்த² லோப⁴ஸ்ஸ தாவ படிபக்க²வஸேன அனபி⁴பூ⁴ததாய ப³லவபா⁴வோ, ததா² தோ³ஸமோஹானங் அதோ³ஸாமோஹேஹி. அலோபா⁴தீ³னங் பன லோபா⁴தி³அனபி⁴ப⁴வனதோ. ஸப்³பே³ஸஞ்ச ஸமானஜாதியஸமதி⁴பு⁴ய்ய பவத்திவஸேன ஸஹஜாதத⁴ம்மதோ ப³லவபா⁴வோ. தேன வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.472) – ‘‘லோபோ⁴ ப³லவா, அலோபோ⁴ மந்தோ³. அதோ³ஸாமோஹா ப³லவந்தோ, தோ³ஸமோஹா மந்தா³’’திஆதி³, ஸோ ச நேஸங் மந்த³ப³லவபா⁴வோ புரிமூபனிஸ்ஸயதோ ததா² ஆஸயஸ்ஸ பரிபா⁴விததாய வேதி³தப்³போ³. தேனேவாஹ ‘‘கம்மனியாமேனா’’தி. ஸேஸங் வுத்தனயத்தா ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவாதி.
Ettha ca lobhavasena, dosamoha-lobhadosa-lobhamoha-dosamoha-lobhadosamohavasenāti tayo ekakā, tayo dukā, eko tikoti lobhādiussadavasena akusalapakkhe eva satta vārā, tathā kusalapakkhe alobhādiussadavasenāti cuddasa vārā labbhanti. Tattha alobhadosamohā, alobhādosamohā, alobhadosāmohā balavantoti āgatehi kusalapakkhe tatiyadutiyapaṭhamavārehi dosussadamohussadadosamohussadavārā gahitā eva honti. Tathā akusalapakkhe lobhādosāmohā, lobhadosāmohā, lobhādosamohā balavantoti āgatehi tatiyadutiyapaṭhamavārehi adosussadaamohussadaadosāmohussadavārā gahitā evāti akusalakusalapakkhesu tayo tayo vāre antogadhe katvā aṭṭheva vārā dassitā. Ye pana ubhayasammissatāvasena lobhālobhussadavārādayo apare ekūnapaññāsa vārā kāmaṃ dassetabbā, tesaṃ asambhavato eva na dassitā. Na hi ‘‘ekasmiṃ santāne antarena avatthantaraṃ lobho ca balavā alobho cā’’tiādi yujjati. Paṭipakkhavasena vāpi etesaṃ balavadubbalabhāvo sahajātadhammavasena vā. Tattha lobhassa tāva paṭipakkhavasena anabhibhūtatāya balavabhāvo, tathā dosamohānaṃ adosāmohehi. Alobhādīnaṃ pana lobhādianabhibhavanato. Sabbesañca samānajātiyasamadhibhuyya pavattivasena sahajātadhammato balavabhāvo. Tena vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ (ma. ni. aṭṭha. 2.472) – ‘‘lobho balavā, alobho mando. Adosāmohā balavanto, dosamohā mandā’’tiādi, so ca nesaṃ mandabalavabhāvo purimūpanissayato tathā āsayassa paribhāvitatāya veditabbo. Tenevāha ‘‘kammaniyāmenā’’ti. Sesaṃ vuttanayattā suviññeyyamevāti.
சூளத⁴ம்மஸமாதா³னஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா ஸமத்தா.
Cūḷadhammasamādānasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 5. சூளத⁴ம்மஸமாதா³னஸுத்தங் • 5. Cūḷadhammasamādānasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 5. சூளத⁴ம்மஸமாதா³னஸுத்தவண்ணனா • 5. Cūḷadhammasamādānasuttavaṇṇanā
