Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya |
൪. ചൂളഗോപാലകസുത്തം
4. Cūḷagopālakasuttaṃ
൩൫൦. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ വജ്ജീസു വിഹരതി ഉക്കചേലായം ഗങ്ഗായ നദിയാ തീരേ. തത്ര ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ഭിക്ഖവോ’’തി. ‘‘ഭദന്തേ’’തി തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച –
350. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vajjīsu viharati ukkacelāyaṃ gaṅgāya nadiyā tīre. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ഭൂതപുബ്ബം , ഭിക്ഖവേ, മാഗധകോ ഗോപാലകോ ദുപ്പഞ്ഞജാതികോ, വസ്സാനം പച്ഛിമേ മാസേ സരദസമയേ, അസമവേക്ഖിത്വാ ഗങ്ഗായ നദിയാ ഓരിമം തീരം, അസമവേക്ഖിത്വാ പാരിമം തീരം, അതിത്ഥേനേവ ഗാവോ പതാരേസി ഉത്തരം തീരം സുവിദേഹാനം. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഗാവോ മജ്ഝേഗങ്ഗായ നദിയാ സോതേ ആമണ്ഡലിയം കരിത്വാ തത്ഥേവ അനയബ്യസനം ആപജ്ജിംസു. തം കിസ്സ ഹേതു? തഥാ ഹി സോ, ഭിക്ഖവേ, മാഗധകോ ഗോപാലകോ ദുപ്പഞ്ഞജാതികോ, വസ്സാനം പച്ഛിമേ മാസേ സരദസമയേ, അസമവേക്ഖിത്വാ ഗങ്ഗായ നദിയാ ഓരിമം തീരം, അസമവേക്ഖിത്വാ പാരിമം തീരം, അതിത്ഥേനേവ ഗാവോ പതാരേസി ഉത്തരം തീരം സുവിദേഹാനം. ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ ഹി കേചി 1 സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ അകുസലാ ഇമസ്സ ലോകസ്സ അകുസലാ പരസ്സ ലോകസ്സ, അകുസലാ മാരധേയ്യസ്സ അകുസലാ അമാരധേയ്യസ്സ, അകുസലാ മച്ചുധേയ്യസ്സ അകുസലാ അമച്ചുധേയ്യസ്സ, തേസം യേ സോതബ്ബം സദ്ദഹാതബ്ബം മഞ്ഞിസ്സന്തി, തേസം തം ഭവിസ്സതി ദീഘരത്തം അഹിതായ ദുക്ഖായ.
‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, māgadhako gopālako duppaññajātiko, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye, asamavekkhitvā gaṅgāya nadiyā orimaṃ tīraṃ, asamavekkhitvā pārimaṃ tīraṃ, atittheneva gāvo patāresi uttaraṃ tīraṃ suvidehānaṃ. Atha kho, bhikkhave, gāvo majjhegaṅgāya nadiyā sote āmaṇḍaliyaṃ karitvā tattheva anayabyasanaṃ āpajjiṃsu. Taṃ kissa hetu? Tathā hi so, bhikkhave, māgadhako gopālako duppaññajātiko, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye, asamavekkhitvā gaṅgāya nadiyā orimaṃ tīraṃ, asamavekkhitvā pārimaṃ tīraṃ, atittheneva gāvo patāresi uttaraṃ tīraṃ suvidehānaṃ. Evameva kho, bhikkhave, ye hi keci 2 samaṇā vā brāhmaṇā vā akusalā imassa lokassa akusalā parassa lokassa, akusalā māradheyyassa akusalā amāradheyyassa, akusalā maccudheyyassa akusalā amaccudheyyassa, tesaṃ ye sotabbaṃ saddahātabbaṃ maññissanti, tesaṃ taṃ bhavissati dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya.
൩൫൧. ‘‘ഭൂതപുബ്ബം, ഭിക്ഖവേ, മാഗധകോ ഗോപാലകോ സപ്പഞ്ഞജാതികോ, വസ്സാനം പച്ഛിമേ മാസേ സരദസമയേ, സമവേക്ഖിത്വാ ഗങ്ഗായ നദിയാ ഓരിമം തീരം, സമവേക്ഖിത്വാ പാരിമം തീരം, തിത്ഥേനേവ ഗാവോ പതാരേസി ഉത്തരം തീരം സുവിദേഹാനം. സോ പഠമം പതാരേസി യേ തേ ഉസഭാ ഗോപിതരോ ഗോപരിണായകാ. തേ തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു. അഥാപരേ പതാരേസി ബലവഗാവോ ദമ്മഗാവോ. തേപി തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു. അഥാപരേ പതാരേസി വച്ഛതരേ വച്ഛതരിയോ. തേപി തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു. അഥാപരേ പതാരേസി വച്ഛകേ കിസാബലകേ 3. തേപി തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു. ഭൂതപുബ്ബം, ഭിക്ഖവേ, വച്ഛകോ തരുണകോ താവദേവ ജാതകോ മാതുഗോരവകേന വുയ്ഹമാനോ, സോപി തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമാസി. തം കിസ്സ ഹേതു? തഥാ ഹി സോ, ഭിക്ഖവേ, മാഗധകോ ഗോപാലകോ സപ്പഞ്ഞജാതികോ , വസ്സാനം പച്ഛിമേ മാസേ സരദസമയേ, സമവേക്ഖിത്വാ ഗങ്ഗായ നദിയാ ഓരിമം തീരം, സമവേക്ഖിത്വാ പാരിമം തീരം, തിത്ഥേനേവ ഗാവോ പതാരേസി ഉത്തരം തീരം സുവിദേഹാനം. ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ ഹി കേചി സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ കുസലാ ഇമസ്സ ലോകസ്സ കുസലാ പരസ്സ ലോകസ്സ, കുസലാ മാരധേയ്യസ്സ കുസലാ അമാരധേയ്യസ്സ, കുസലാ മച്ചുധേയ്യസ്സ കുസലാ അമച്ചുധേയ്യസ്സ, തേസം യേ സോതബ്ബം സദ്ദഹാതബ്ബം മഞ്ഞിസ്സന്തി, തേസം തം ഭവിസ്സതി ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായ.
351. ‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, māgadhako gopālako sappaññajātiko, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye, samavekkhitvā gaṅgāya nadiyā orimaṃ tīraṃ, samavekkhitvā pārimaṃ tīraṃ, tittheneva gāvo patāresi uttaraṃ tīraṃ suvidehānaṃ. So paṭhamaṃ patāresi ye te usabhā gopitaro gopariṇāyakā. Te tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu. Athāpare patāresi balavagāvo dammagāvo. Tepi tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu. Athāpare patāresi vacchatare vacchatariyo. Tepi tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu. Athāpare patāresi vacchake kisābalake 4. Tepi tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu. Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, vacchako taruṇako tāvadeva jātako mātugoravakena vuyhamāno, sopi tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamāsi. Taṃ kissa hetu? Tathā hi so, bhikkhave, māgadhako gopālako sappaññajātiko , vassānaṃ pacchime māse saradasamaye, samavekkhitvā gaṅgāya nadiyā orimaṃ tīraṃ, samavekkhitvā pārimaṃ tīraṃ, tittheneva gāvo patāresi uttaraṃ tīraṃ suvidehānaṃ. Evameva kho, bhikkhave, ye hi keci samaṇā vā brāhmaṇā vā kusalā imassa lokassa kusalā parassa lokassa, kusalā māradheyyassa kusalā amāradheyyassa, kusalā maccudheyyassa kusalā amaccudheyyassa, tesaṃ ye sotabbaṃ saddahātabbaṃ maññissanti, tesaṃ taṃ bhavissati dīgharattaṃ hitāya sukhāya.
൩൫൨. ‘‘സേയ്യഥാപി , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ ഉസഭാ ഗോപിതരോ ഗോപരിണായകാ തേ തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു, ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ ഭിക്ഖൂ അരഹന്തോ ഖീണാസവാ വുസിതവന്തോ കതകരണീയാ ഓഹിതഭാരാ അനുപ്പത്തസദത്ഥാ പരിക്ഖീണഭവസംയോജനാ സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്താ, തേ തിരിയം മാരസ്സ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗതാ.
352. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, ye te usabhā gopitaro gopariṇāyakā te tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu, evameva kho, bhikkhave, ye te bhikkhū arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā, te tiriyaṃ mārassa sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gatā.
‘‘സേയ്യഥാപി തേ, ഭിക്ഖവേ, ബലവഗാവോ ദമ്മഗാവോ തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു, ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ ഭിക്ഖൂ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികാ തത്ഥ പരിനിബ്ബായിനോ അനാവത്തിധമ്മാ തസ്മാ ലോകാ, തേപി തിരിയം മാരസ്സ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗമിസ്സന്തി.
‘‘Seyyathāpi te, bhikkhave, balavagāvo dammagāvo tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu, evameva kho, bhikkhave, ye te bhikkhū pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātikā tattha parinibbāyino anāvattidhammā tasmā lokā, tepi tiriyaṃ mārassa sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gamissanti.
‘‘സേയ്യഥാപി തേ, ഭിക്ഖവേ, വച്ഛതരാ വച്ഛതരിയോ തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു, ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ ഭിക്ഖൂ തിണ്ണം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ രാഗദോസമോഹാനം തനുത്താ സകദാഗാമിനോ സകിംദേവ ഇമം ലോകം ആഗന്ത്വാ ദുക്ഖസ്സന്തം കരിസ്സന്തി, തേപി തിരിയം മാരസ്സ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗമിസ്സന്തി.
‘‘Seyyathāpi te, bhikkhave, vacchatarā vacchatariyo tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu, evameva kho, bhikkhave, ye te bhikkhū tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmino sakiṃdeva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissanti, tepi tiriyaṃ mārassa sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gamissanti.
‘‘സേയ്യഥാപി തേ, ഭിക്ഖവേ, വച്ഛകാ കിസാബലകാ തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമംസു, ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ ഭിക്ഖൂ തിണ്ണം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ സോതാപന്നാ അവിനിപാതധമ്മാ നിയതാ സമ്ബോധിപരായനാ, തേപി തിരിയം മാരസ്സ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗമിസ്സന്തി.
‘‘Seyyathāpi te, bhikkhave, vacchakā kisābalakā tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamaṃsu, evameva kho, bhikkhave, ye te bhikkhū tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpannā avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyanā, tepi tiriyaṃ mārassa sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gamissanti.
‘‘സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, വച്ഛകോ തരുണകോ താവദേവ ജാതകോ മാതുഗോരവകേന വുയ്ഹമാനോ തിരിയം ഗങ്ഗായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം അഗമാസി, ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ ഭിക്ഖൂ ധമ്മാനുസാരിനോ സദ്ധാനുസാരിനോ, തേപി തിരിയം മാരസ്സ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗമിസ്സന്തി.
‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, vacchako taruṇako tāvadeva jātako mātugoravakena vuyhamāno tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ agamāsi, evameva kho, bhikkhave, ye te bhikkhū dhammānusārino saddhānusārino, tepi tiriyaṃ mārassa sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gamissanti.
‘‘അഹം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, കുസലോ ഇമസ്സ ലോകസ്സ കുസലോ പരസ്സ ലോകസ്സ, കുസലോ മാരധേയ്യസ്സ കുസലോ അമാരധേയ്യസ്സ, കുസലോ മച്ചുധേയ്യസ്സ കുസലോ അമച്ചുധേയ്യസ്സ. തസ്സ മയ്ഹം, ഭിക്ഖവേ, യേ സോതബ്ബം സദ്ദഹാതബ്ബം മഞ്ഞിസ്സന്തി, തേസം തം ഭവിസ്സതി ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായാ’’തി.
‘‘Ahaṃ kho pana, bhikkhave, kusalo imassa lokassa kusalo parassa lokassa, kusalo māradheyyassa kusalo amāradheyyassa, kusalo maccudheyyassa kusalo amaccudheyyassa. Tassa mayhaṃ, bhikkhave, ye sotabbaṃ saddahātabbaṃ maññissanti, tesaṃ taṃ bhavissati dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti.
ഇദമവോച ഭഗവാ. ഇദം വത്വാ സുഗതോ അഥാപരം ഏതദവോച സത്ഥാ –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvā sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘അയം ലോകോ പരോ ലോകോ, ജാനതാ സുപ്പകാസിതോ;
‘‘Ayaṃ loko paro loko, jānatā suppakāsito;
യഞ്ച മാരേന സമ്പത്തം, അപ്പത്തം യഞ്ച മച്ചുനാ.
Yañca mārena sampattaṃ, appattaṃ yañca maccunā.
‘‘സബ്ബം ലോകം അഭിഞ്ഞായ, സമ്ബുദ്ധേന പജാനതാ;
‘‘Sabbaṃ lokaṃ abhiññāya, sambuddhena pajānatā;
വിവടം അമതദ്വാരം, ഖേമം നിബ്ബാനപത്തിയാ.
Vivaṭaṃ amatadvāraṃ, khemaṃ nibbānapattiyā.
‘‘ഛിന്നം പാപിമതോ സോതം, വിദ്ധസ്തം വിനളീകതം;
‘‘Chinnaṃ pāpimato sotaṃ, viddhastaṃ vinaḷīkataṃ;
പാമോജ്ജബഹുലാ ഹോഥ, ഖേമം പത്തത്ഥ 5 ഭിക്ഖവോ’’തി.
Pāmojjabahulā hotha, khemaṃ pattattha 6 bhikkhavo’’ti.
ചൂളഗോപാലകസുത്തം നിട്ഠിതം ചതുത്ഥം.
Cūḷagopālakasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൪. ചൂളഗോപാലകസുത്തവണ്ണനാ • 4. Cūḷagopālakasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൪. ചൂളഗോപാലകസുത്തവണ്ണനാ • 4. Cūḷagopālakasuttavaṇṇanā