| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
੪. ਚੂਲ਼ਗੋਪਾਲਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
4. Cūḷagopālakasuttavaṇṇanā
੩੫੦. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਚੂਲ਼ਗੋਪਾਲਕਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਉਕ੍ਕਚੇਲਾਯਨ੍ਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ ਨਗਰੇ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਮਾਪਿਯਮਾਨੇ ਰਤ੍ਤਿਂ ਗਙ੍ਗਾਸੋਤਤੋ ਮਚ੍ਛੋ ਥਲਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚੇਲਾਨਿ ਤੇਲਪਾਤਿਯਂ ਤੇਮੇਤ੍વਾ ਉਕ੍ਕਾ ਕਤ੍વਾ ਮਚ੍ਛਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ। ਨਗਰੇ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਨਗਰਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਗਹਿਤਦਿવਸੇ ਚੇਲੁਕ੍ਕਾਹਿ ਮਚ੍ਛੋ ਗਹਿਤੋਤਿ ਉਕ੍ਕਚੇਲਾ-ਤ੍વੇવਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ। ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਾ ਗਙ੍ਗਾ ਪਾਕਟਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਤਾਦਿਸੇ વਾਲਿਕੁਸ੍ਸਦੇ ਗਙ੍ਗਾਤਿਤ੍ਥੇ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿવੁਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਮਹਾਗਙ੍ਗਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਸਨ੍ਦਮਾਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਇਮਂ ਗਙ੍ਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੋਚਿ ਪੁਬ੍ਬੇ વਡ੍ਢਿਪਰਿਹਾਨਿਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆવਜ੍ਜਿਤ੍વਾ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਕਂ ਬਾਲਗੋਪਾਲਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਾ ਗੋਗਣਾ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਙ੍ਗਾਯ ਆવਟ੍ਟੇ ਪਤਿਤ੍વਾ ਸਮੁਦ੍ਦਮੇવ ਪવਿਟ੍ਠਾ, ਅਪਰਂ ਪਨ ਪਣ੍ਡਿਤਗੋਪਾਲਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਗੋਗਣਸ੍ਸ ਸੋਤ੍ਥਿ ਜਾਤਾ વਡ੍ਢਿ ਜਾਤਾ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਅਦ੍ਦਸ। ਦਿਸ੍વਾ ਇਮਂ ਕਾਰਣਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ।
350.Evaṃme sutanti cūḷagopālakasuttaṃ. Tattha ukkacelāyanti evaṃnāmake nagare. Tasmiṃ kira māpiyamāne rattiṃ gaṅgāsotato maccho thalaṃ patto. Manussā celāni telapātiyaṃ temetvā ukkā katvā macchaṃ gaṇhiṃsu. Nagare niṭṭhite tassa nāmaṃ karonte amhehi nagaraṭṭhānassa gahitadivase celukkāhi maccho gahitoti ukkacelā-tvevassa nāmaṃ akaṃsu. Bhikkhū āmantesīti yasmiṃ ṭhāne nisinnassa sabbā gaṅgā pākaṭā hutvā paññāyati, tādise vālikussade gaṅgātitthe sāyanhasamaye mahābhikkhusaṅghaparivuto nisīditvā mahāgaṅgaṃ paripuṇṇaṃ sandamānaṃ olokento, – ‘‘atthi nu kho imaṃ gaṅgaṃ nissāya koci pubbe vaḍḍhiparihāniṃ patto’’ti āvajjitvā, pubbe ekaṃ bālagopālakaṃ nissāya anekasatasahassā gogaṇā imissā gaṅgāya āvaṭṭe patitvā samuddameva paviṭṭhā, aparaṃ pana paṇḍitagopālakaṃ nissāya anekasatasahassagogaṇassa sotthi jātā vaḍḍhi jātā ārogyaṃ jātanti addasa. Disvā imaṃ kāraṇaṃ nissāya bhikkhūnaṃ dhammaṃ desessāmīti cintetvā bhikkhū āmantesi.
ਮਾਗਧਕੋਤਿ ਮਗਧਰਟ੍ਠવਾਸੀ। ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਜਾਤਿਕੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞਸਭਾવੋ ਦਨ੍ਧੋ ਮਹਾਜਲ਼ੋ। ਅਸਮવੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾਤਿ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਅਨੁਪਧਾਰੇਤ੍વਾ। ਪਤਾਰੇਸੀਤਿ ਤਾਰੇਤੁਂ ਆਰਭਿ। ਉਤ੍ਤਰਂ ਤੀਰਂ ਸੁવਿਦੇਹਾਨਨ੍ਤਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਓਰਿਮੇ ਤੀਰੇ ਮਗਧਰਟ੍ਠਂ, ਪਾਰਿਮੇ ਤੀਰੇ વਿਦੇਹਰਟ੍ਠਂ, ਗਾવੋ ਮਗਧਰਟ੍ਠਤੋ વਿਦੇਹਰਟ੍ਠਂ ਨੇਤ੍વਾ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਉਤ੍ਤਰਂ ਤੀਰਂ ਪਤਾਰੇਸਿ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਉਤ੍ਤਰਂ ਤੀਰਂ ਸੁવਿਦੇਹਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਆਮਣ੍ਡਲਿਕਂ ਕਰਿਤ੍વਾਤਿ ਮਣ੍ਡਲਿਕਂ ਕਤ੍વਾ। ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂਸੂਤਿ ਅવਡ੍ਢਿਂ વਿਨਾਸਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਮੇવ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਤੇਨ ਹਿ ਗੋਪਾਲਕੇਨ ਗਾવੋ ਓਤਾਰੇਨ੍ਤੇਨ ਗਙ੍ਗਾਯ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਸਮਤਿਤ੍ਥਞ੍ਚ વਿਸਮਤਿਤ੍ਥਞ੍ਚ ਓਲੋਕੇਤਬ੍ਬਂ ਅਸ੍ਸ, ਮਜ੍ਝੇ ਗਙ੍ਗਾਯ ਗੁਨ੍ਨਂ વਿਸ੍ਸਮਟ੍ਠਾਨਤ੍ਥਂ ਦ੍વੇ ਤੀਣਿ વਾਲਿਕਤ੍ਥਲਾਨਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਬ੍ਬਾਨਿ ਅਸ੍ਸੁ। ਤਥਾ ਪਾਰਿਮਤੀਰੇ ਤੀਣਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਤਿਤ੍ਥਾਨਿ, ਇਮਸ੍ਮਾ ਤਿਤ੍ਥਾ ਭਟ੍ਠਾ ਇਮਂ ਤਿਤ੍ਥਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਾ ਭਟ੍ਠਾ ਇਮਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਪਨ ਬਾਲਗੋਪਾਲਕੋ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਗੁਨ੍ਨਂ ਓਤਰਣਤਿਤ੍ਥਂ ਸਮਂ વਾ વਿਸਮਂ વਾ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍વਾવ ਮਜ੍ਝੇ ਗਙ੍ਗਾਯ ਗੁਨ੍ਨਂ વਿਸ੍ਸਮਟ੍ਠਾਨਤ੍ਥਂ ਦ੍વੇ ਤੀਣਿ વਾਲਿਕਤ੍ਥਲਾਨਿਪਿ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾવ ਪਰਤੀਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਞ੍ਚ ਉਤ੍ਤਰਣਤਿਤ੍ਥਾਨਿ ਅਸਮવੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾવ ਅਤਿਤ੍ਥੇਨੇવ ਗਾવੋ ਓਤਾਰੇਸਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਮਹਾਉਸਭੋ ਜવਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਚੇવ ਥਾਮਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਚ ਤਿਰਿਯਂ ਗਙ੍ਗਾਯ ਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾ ਪਾਰਿਮਂ ਤੀਰਂ ਪਤ੍વਾ ਛਿਨ੍ਨਤਟਞ੍ਚੇવ ਕਣ੍ਟਕਗੁਮ੍ਬਗਹਨਞ੍ਚ ਦਿਸ੍વਾ, ‘‘ਦੁਬ੍ਬਿਨਿવਿਟ੍ਠਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਧੁਰਗ੍ਗ-ਪਤਿਟ੍ਠਾਨੋਕਾਸਮ੍ਪਿ ਅਲਭਿਤ੍વਾ ਪਟਿਨਿવਤ੍ਤਿ। ਗਾવੋ ਮਹਾਉਸਭੋ ਨਿવਤ੍ਤੋ ਮਯਮ੍ਪਿ ਨਿવਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਨਿવਤ੍ਤਾ। ਮਹਤੋ ਗੋਗਣਸ੍ਸ ਨਿવਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਉਦਕਂ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਮਜ੍ਝੇ ਗਙ੍ਗਾਯ ਆવਟ੍ਟਂ ਉਟ੍ਠਪੇਸਿ। ਗੋਗਣੋ ਆવਟ੍ਟਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸਮੁਦ੍ਦਮੇવ ਪਤ੍ਤੋ। ਏਕੋਪਿ ਗੋਣੋ ਅਰੋਗੋ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਤਤ੍ਥੇવ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂਸੂ’’ਤਿ।
Māgadhakoti magadharaṭṭhavāsī. Duppaññajātikoti nippaññasabhāvo dandho mahājaḷo. Asamavekkhitvāti asallakkhetvā anupadhāretvā. Patāresīti tāretuṃ ārabhi. Uttaraṃ tīraṃ suvidehānanti gaṅgāya orime tīre magadharaṭṭhaṃ, pārime tīre videharaṭṭhaṃ, gāvo magadharaṭṭhato videharaṭṭhaṃ netvā rakkhissāmīti uttaraṃ tīraṃ patāresi. Taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘uttaraṃ tīraṃ suvidehāna’’nti. Āmaṇḍalikaṃ karitvāti maṇḍalikaṃ katvā. Anayabyasanaṃ āpajjiṃsūti avaḍḍhiṃ vināsaṃ pāpuṇiṃsu, mahāsamuddameva pavisiṃsu. Tena hi gopālakena gāvo otārentena gaṅgāya orimatīre samatitthañca visamatitthañca oloketabbaṃ assa, majjhe gaṅgāya gunnaṃ vissamaṭṭhānatthaṃ dve tīṇi vālikatthalāni sallakkhetabbāni assu. Tathā pārimatīre tīṇi cattāri titthāni, imasmā titthā bhaṭṭhā imaṃ titthaṃ gaṇhissanti, imasmā bhaṭṭhā imanti. Ayaṃ pana bālagopālako orimatīre gunnaṃ otaraṇatitthaṃ samaṃ vā visamaṃ vā anoloketvāva majjhe gaṅgāya gunnaṃ vissamaṭṭhānatthaṃ dve tīṇi vālikatthalānipi asallakkhetvāva paratīre cattāri pañca uttaraṇatitthāni asamavekkhitvāva atittheneva gāvo otāresi. Athassa mahāusabho javanasampannatāya ceva thāmasampannatāya ca tiriyaṃ gaṅgāya sotaṃ chetvā pārimaṃ tīraṃ patvā chinnataṭañceva kaṇṭakagumbagahanañca disvā, ‘‘dubbiniviṭṭhameta’’nti ñatvā dhuragga-patiṭṭhānokāsampi alabhitvā paṭinivatti. Gāvo mahāusabho nivatto mayampi nivattissāmāti nivattā. Mahato gogaṇassa nivattaṭṭhāne udakaṃ chijjitvā majjhe gaṅgāya āvaṭṭaṃ uṭṭhapesi. Gogaṇo āvaṭṭaṃ pavisitvā samuddameva patto. Ekopi goṇo arogo nāma nāhosi. Tenāha – ‘‘tattheva anayabyasanaṃ āpajjiṃsū’’ti.
ਅਕੁਸਲਾ ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸਾਤਿ ਇਧ ਲੋਕੇ ਖਨ੍ਧਧਾਤਾਯਤਨੇਸੁ ਅਕੁਸਲਾ ਅਛੇਕਾ, ਪਰਲੋਕੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਾ। ਅਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ ਨવ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾ। ਮਚ੍ਚੁਧੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਾવ। ਅਮਚ੍ਚੁਧੇਯ੍ਯਂ ਨવ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾ। ਤਤ੍ਥ ਅਕੁਸਲਾ ਅਛੇਕਾ। વਚਨਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਮਾਰਸ੍ਸ ਧੇਯ੍ਯਂ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ। ਧੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਠਾਨਂ વਤ੍ਥੁ ਨਿવਾਸੋ ਗੋਚਰੋ। ਮਚ੍ਚੁਧੇਯ੍ਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਏવਰੂਪਾਨਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ, ਇਮਿਨਾ ਛ ਸਤ੍ਥਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Akusalā imassa lokassāti idha loke khandhadhātāyatanesu akusalā achekā, paralokepi eseva nayo. Māradheyyaṃ vuccati tebhūmakadhammā. Amāradheyyaṃ nava lokuttaradhammā. Maccudheyyampi tebhūmakadhammāva. Amaccudheyyaṃ nava lokuttaradhammā. Tattha akusalā achekā. Vacanatthato pana mārassa dheyyaṃ māradheyyaṃ. Dheyyanti ṭhānaṃ vatthu nivāso gocaro. Maccudheyyepi eseva nayo. Tesanti tesaṃ evarūpānaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ, iminā cha satthāro dassitāti veditabbā.
੩੫੧. ਏવਂ ਕਣ੍ਹਪਕ੍ਖਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਬਲવਗਾવੋਤਿ ਦਨ੍ਤਗੋਣੇ ਚੇવ ਧੇਨੁਯੋ ਚ। ਦਮ੍ਮਗਾવੋਤਿ ਦਮੇਤਬ੍ਬਗੋਣੇ ਚੇવ ਅવਿਜਾਤਗਾવੋ ਚ। વਚ੍ਛਤਰੇਤਿ વਚ੍ਛਭਾવਂ ਤਰਿਤ੍વਾ ਠਿਤੇ ਬਲવવਚ੍ਛੇ। વਚ੍ਛਕੇਤਿ ਧੇਨੁਪਕੇ ਤਰੁਣવਚ੍ਛਕੇ । ਕਿਸਾਬਲਕੇਤਿ ਅਪ੍ਪਮਂਸਲੋਹਿਤੇ ਮਨ੍ਦਥਾਮੇ। ਤਾવਦੇવ ਜਾਤਕੋਤਿ ਤਂਦਿવਸੇ ਜਾਤਕੋ। ਮਾਤੁਗੋਰવਕੇਨ વੁਯ੍ਹਮਾਨੋਤਿ ਮਾਤਾ ਪੁਰਤੋ ਪੁਰਤੋ ਹੁਂਹੁਨ੍ਤਿ ਗੋਰવਂ ਕਤ੍વਾ ਸਞ੍ਞਂ ਦਦਮਾਨਾ ਉਰੇਨ ਉਦਕਂ ਛਿਨ੍ਦਮਾਨਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, વਚ੍ਛਕੋ ਤਾਯ ਗੋਰવਸਞ੍ਞਾਯ ਧੇਨੁਯਾ વਾ ਉਰੇਨ ਛਿਨ੍ਨੋਦਕੇਨ ਗਚ੍ਛਮਾਨੋ ‘‘ਮਾਤੁਗੋਰવਕੇਨ વੁਯ੍ਹਮਾਨੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
351. Evaṃ kaṇhapakkhaṃ niṭṭhapetvā sukkapakkhaṃ dassento bhūtapubbaṃ, bhikkhavetiādimāha. Tattha balavagāvoti dantagoṇe ceva dhenuyo ca. Dammagāvoti dametabbagoṇe ceva avijātagāvo ca. Vacchatareti vacchabhāvaṃ taritvā ṭhite balavavacche. Vacchaketi dhenupake taruṇavacchake . Kisābalaketi appamaṃsalohite mandathāme. Tāvadeva jātakoti taṃdivase jātako. Mātugoravakena vuyhamānoti mātā purato purato huṃhunti goravaṃ katvā saññaṃ dadamānā urena udakaṃ chindamānā gacchati, vacchako tāya goravasaññāya dhenuyā vā urena chinnodakena gacchamāno ‘‘mātugoravakena vuyhamāno’’ti vuccati.
੩੫੨. ਮਾਰਸ੍ਸ ਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਮਾਰਸ੍ਸ ਤਣ੍ਹਾਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾ। ਪਾਰਂ ਗਤਾਤਿ ਮਹਾਉਸਭਾ ਨਦੀਪਾਰਂ વਿਯ ਸਂਸਾਰਪਾਰਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਤਾ। ਪਾਰਂ ਅਗਮਂਸੂਤਿ ਮਹਾਉਸਭਾਨਂ ਪਾਰਙ੍ਗਤਕ੍ਖਣੇ ਗਙ੍ਗਾਯ ਸੋਤਸ੍ਸ ਤਯੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਠਿਤਾ ਮਹਾਉਸਭੇ ਪਾਰਂ ਪਤ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ਤੇਸਂ ਗਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਰਂ ਅਗਮਂਸੁ। ਪਾਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਚਤੁਮਗ੍ਗવਜ੍ਝਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਤਯੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਖੇਪੇਤ੍વਾ ਠਿਤਾ ਇਦਾਨਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਅવਸੇਸਂ ਤਣ੍ਹਾਸੋਤਂ ਛੇਤ੍વਾ ਬਲવਗਾવੋ વਿਯ ਨਦੀਪਾਰਂ ਸਂਸਾਰਪਾਰਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬવਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰਿਨੋ, ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰਿਨੋਤਿ ਇਮੇ ਦ੍વੇ ਪਠਮਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ।
352.Mārassasotaṃ chetvāti arahattamaggena mārassa taṇhāsotaṃ chetvā. Pāraṃ gatāti mahāusabhā nadīpāraṃ viya saṃsārapāraṃ nibbānaṃ gatā. Pāraṃ agamaṃsūti mahāusabhānaṃ pāraṅgatakkhaṇe gaṅgāya sotassa tayo koṭṭhāse atikkamma ṭhitā mahāusabhe pāraṃ patte disvā tesaṃ gatamaggaṃ paṭipajjitvā pāraṃ agamaṃsu. Pāraṃ gamissantīti catumaggavajjhānaṃ kilesānaṃ tayo koṭṭhāse khepetvā ṭhitā idāni arahattamaggena avasesaṃ taṇhāsotaṃ chetvā balavagāvo viya nadīpāraṃ saṃsārapāraṃ nibbānaṃ gamissantīti. Iminā nayena sabbavāresu attho veditabbo. Dhammānusārino, saddhānusārinoti ime dve paṭhamamaggasamaṅgino.
ਜਾਨਤਾਤਿ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੇਨ। ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤੋਤਿ ਸੁਕਥਿਤੋ। વਿવਟਨ੍ਤਿ વਿવਰਿਤਂ। ਅਮਤਦ੍વਾਰਨ੍ਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ। ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਤਦਤ੍ਥਾਯ વਿવਟਂ। વਿਨਲ਼ੀਕਤਨ੍ਤਿ વਿਗਤਮਾਨਨਲ਼ਂ ਕਤਂ। ਖੇਮਂ ਪਤ੍ਥੇਥਾਤਿ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਛਨ੍ਦੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਥ, ਕਤ੍ਤੁਕਾਮਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਕਾਮਾ ਹੋਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪਤ੍ਤ’ਤ੍ਥਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਏવਰੂਪਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਤ੍ਤਾਯੇવ ਨਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਭਗવਾ ਪਨ ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਨਾવ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਸੀਤਿ।
Jānatāti sabbadhamme jānantena buddhena. Suppakāsitoti sukathito. Vivaṭanti vivaritaṃ. Amatadvāranti ariyamaggo. Nibbānapattiyāti tadatthāya vivaṭaṃ. Vinaḷīkatanti vigatamānanaḷaṃ kataṃ. Khemaṃ patthethāti kattukamyatāchandena arahattaṃ patthetha, kattukāmā nibbattetukāmā hothāti attho. ‘‘Patta’tthā’’tipi pāṭho. Evarūpaṃ satthāraṃ labhitvā tumhe pattāyeva nāmāti attho. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Bhagavā pana yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesīti.
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ਚੂਲ਼ਗੋਪਾਲਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Cūḷagopālakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya / ੪. ਚੂਲ਼ਗੋਪਾਲਕਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Cūḷagopālakasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੪. ਚੂਲ਼ਗੋਪਾਲਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Cūḷagopālakasuttavaṇṇanā
