Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၃၁
The Middle-Length Suttas Collection 31
စူဠဂေါသိင်္ဂသုတ္တ
The Shorter Discourse at Gosiṅga
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ နာတိကေ ဝိဟရတိ ဂိဉ္ဇကာဝသထေ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying at Ñātika in the brick house.
တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ အာယသ္မာ စ နန္ဒိယော အာယသ္မာ စ ကိမိလော ဂေါသိင်္ဂသာလဝနဒါယေ ဝိဟရန္တိ၊
Now at that time the venerables Anuruddha, Nandiya, and Kimbila were staying in the sal forest park at Gosiṅga.
အထ ခေါ ဘဂဝါ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန ဂေါသိင်္ဂသာလဝနဒါယော တေနုပသင်္ကမိ၊ အဒ္ဒသာ ခေါ ဒါယပါလော ဘဂဝန္တံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ၊ ဒိသွာန ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “မာ, သမဏ, ဧတံ ဒါယံ ပါဝိသိ၊ သန္တေတ္ထ တယော ကုလပုတ္တာ အတ္တကာမရူပါ ဝိဟရန္တိ၊ မာ တေသံ အဖာသုမကာသီ”တိ၊
Then in the late afternoon, the Buddha came out of retreat and went to that park. The park keeper saw the Buddha coming off in the distance and said to him, “Don’t come into this park, ascetic. There are three gentlemen who love themselves staying here. Don’t disturb them.”
အဿောသိ ခေါ အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ဒါယပါလဿ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ မန္တယမာနဿ၊ သုတွာန ဒါယပါလံ ဧတဒဝေါစ: “မာ, အာဝုသော ဒါယပါလ, ဘဂဝန္တံ ဝါရေသိ၊ သတ္ထာ နော ဘဂဝါ အနုပ္ပတ္တော”တိ၊ အထ ခေါ အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ယေနာယသ္မာ စ နန္ဒိယော အာယသ္မာ စ ကိမိလော တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တဉ္စ နန္ဒိယံ အာယသ္မန္တဉ္စ ကိမိလံ ဧတဒဝေါစ: “အဘိက္ကမထာယသ္မန္တော, အဘိက္ကမထာယသ္မန္တော, သတ္ထာ နော ဘဂဝါ အနုပ္ပတ္တော”တိ၊
Anuruddha heard the park keeper conversing with the Buddha, and said to him, “Don’t keep the Buddha out, good park keeper! Our Teacher, the Blessed One, has arrived.” Then Anuruddha went to Nandiya and Kimbila, and said to them, “Come forth, venerables, come forth! Our Teacher, the Blessed One, has arrived!”
အထ ခေါ အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ အာယသ္မာ စ နန္ဒိယော အာယသ္မာ စ ကိမိလော ဘဂဝန္တံ ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ—ဧကော ဘဂဝတော ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ, ဧကော အာသနံ ပညပေသိ, ဧကော ပါဒေါဒကံ ဥပဋ္ဌာပေသိ၊ နိသီဒိ ဘဂဝါ ပညတ္တေ အာသနေ၊ နိသဇ္ဇ ခေါ ဘဂဝါ ပါဒေ ပက္ခာလေသိ၊ တေပိ ခေါ အာယသ္မန္တော ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု၊
Then Anuruddha, Nandiya, and Kimbila came out to greet the Buddha. One received his bowl and robe, one spread out a seat, and one set out water for washing his feet. He sat on the seat spread out and washed his feet. Those venerables bowed and sat down to one side.
ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ: “ကစ္စိ ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ခမနီယံ, ကစ္စိ ယာပနီယံ, ကစ္စိ ပိဏ္ဍကေန န ကိလမထာ”တိ?
The Buddha said to Anuruddha, “I hope you’re keeping well, Anuruddha and friends; I hope you’re alright. And I hope you’re having no trouble getting almsfood.”
“ခမနီယံ, ဘဂဝါ, ယာပနီယံ, ဘဂဝါ; န စ မယံ, ဘန္တေ, ပိဏ္ဍကေန ကိလမာမာ”တိ၊
“We’re alright, Blessed One, we’re getting by. And we have no trouble getting almsfood.”
“ကစ္စိ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, သမဂ္ဂါ သမ္မောဒမာနာ အဝိဝဒမာနာ ခီရောဒကီဘူတာ အညမညံ ပိယစက္ခူဟိ သမ္ပဿန္တာ ဝိဟရထာ”တိ?
“I hope you’re living in harmony, appreciating each other, without quarreling, blending like milk and water, and regarding each other with kindly eyes?”
“တဂ္ဃ မယံ, ဘန္တေ, သမဂ္ဂါ သမ္မောဒမာနာ အဝိဝဒမာနာ ခီရောဒကီဘူတာ အညမညံ ပိယစက္ခူဟိ သမ္ပဿန္တာ ဝိဟရာမာ”တိ၊
“Indeed, sir, we live in harmony like this.”
“ယထာ ကထံ ပန တုမှေ, အနုရုဒ္ဓါ, သမဂ္ဂါ သမ္မောဒမာနာ အဝိဝဒမာနာ ခီရောဒကီဘူတာ အညမညံ ပိယစက္ခူဟိ သမ္ပဿန္တာ ဝိဟရထာ”တိ?
“But how do you live this way?”
“ဣဓ မယှံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဟောတိ: ‘လာဘာ ဝတ မေ, သုလဒ္ဓံ ဝတ မေ, ယောဟံ ဧဝရူပေဟိ သဗြဟ္မစာရီဟိ သဒ္ဓိံ ဝိဟရာမီ'တိ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဣမေသု အာယသ္မန္တေသု မေတ္တံ ကာယကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ အာဝိ စေဝ ရဟော စ; မေတ္တံ ဝစီကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ အာဝိ စေဝ ရဟော စ; မေတ္တံ မနောကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ အာဝိ စေဝ ရဟော စ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဟောတိ: ‘ယန္နူနာဟံ သကံ စိတ္တံ နိက္ခိပိတွာ ဣမေသံယေဝ အာယသ္မန္တာနံ စိတ္တဿ ဝသေန ဝတ္တေယျန်'တိ၊ သော ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, သကံ စိတ္တံ နိက္ခိပိတွာ ဣမေသံယေဝ အာယသ္မန္တာနံ စိတ္တဿ ဝသေန ဝတ္တာမိ၊ နာနာ ဟိ ခေါ နော, ဘန္တေ, ကာယာ ဧကဉ္စ ပန မညေ စိတ္တန်”တိ၊
“In this case, sir, I think, ‘I’m fortunate, so very fortunate, to live together with spiritual companions such as these.’ I consistently treat these venerables with kindness by way of body, speech, and mind, both in public and in private. I think, ‘Why don’t I set aside my own ideas and just go along with these venerables’ ideas?’ And that’s what I do. Though we’re different in body, sir, we’re one in mind, it seems to me.”
အာယသ္မာပိ ခေါ နန္ဒိယော …ပေ… အာယသ္မာပိ ခေါ ကိမိလော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “မယှမ္ပိ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဟောတိ: ‘လာဘာ ဝတ မေ, သုလဒ္ဓံ ဝတ မေ, ယောဟံ ဧဝရူပေဟိ သဗြဟ္မစာရီဟိ သဒ္ဓိံ ဝိဟရာမီ'တိ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဣမေသု အာယသ္မန္တေသု မေတ္တံ ကာယကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ အာဝိ စေဝ ရဟော စ, မေတ္တံ ဝစီကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ အာဝိ စေဝ ရဟော စ, မေတ္တံ မနောကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ အာဝိ စေဝ ရဟော စ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဟောတိ: ‘ယန္နူနာဟံ သကံ စိတ္တံ နိက္ခိပိတွာ ဣမေသံယေဝ အာယသ္မန္တာနံ စိတ္တဿ ဝသေန ဝတ္တေယျန်'တိ၊ သော ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, သကံ စိတ္တံ နိက္ခိပိတွာ ဣမေသံယေဝ အာယသ္မန္တာနံ စိတ္တဿ ဝသေန ဝတ္တာမိ၊ နာနာ ဟိ ခေါ နော, ဘန္တေ, ကာယာ ဧကဉ္စ ပန မညေ စိတ္တန်”တိ၊ “ဧဝံ ခေါ မယံ, ဘန္တေ, သမဂ္ဂါ သမ္မောဒမာနာ အဝိဝဒမာနာ ခီရောဒကီဘူတာ အညမညံ ပိယစက္ခူဟိ သမ္ပဿန္တာ ဝိဟရာမာ”တိ၊
And the venerables Nandiya and Kimbila spoke likewise, and they added: “That’s how we live in harmony, appreciating each other, without quarreling, blending like milk and water, and regarding each other with kindly eyes.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ကစ္စိ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, အပ္ပမတ္တာ အာတာပိနော ပဟိတတ္တာ ဝိဟရထာ”တိ?
“Good, good, Anuruddha and friends! But I hope you’re living diligently, keen, and resolute?”
“တဂ္ဃ မယံ, ဘန္တေ, အပ္ပမတ္တာ အာတာပိနော ပဟိတတ္တာ ဝိဟရာမာ”တိ၊
“Indeed, sir, we live diligently.”
“ယထာ ကထံ ပန တုမှေ, အနုရုဒ္ဓါ, အပ္ပမတ္တာ အာတာပိနော ပဟိတတ္တာ ဝိဟရထာ”တိ?
“But how do you live this way?”
“ဣဓ, ဘန္တေ, အမှာကံ ယော ပဌမံ ဂါမတော ပိဏ္ဍာယ ပဋိက္ကမတိ သော အာသနာနိ ပညပေတိ, ပါနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, အဝက္ကာရပါတိံ ဥပဋ္ဌာပေတိ၊ ယော ပစ္ဆာ ဂါမတော ပိဏ္ဍာယ ပဋိက္ကမတိ, သစေ ဟောတိ ဘုတ္တာဝသေသော သစေ အာကင်္ခတိ ဘုဉ္ဇတိ, နော စေ အာကင်္ခတိ အပ္ပဟရိတေ ဝါ ဆဍ္ဍေတိ, အပ္ပါဏကေ ဝါ ဥဒကေ ဩပိလာပေတိ၊ သော အာသနာနိ ပဋိသာမေတိ, ပါနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ပဋိသာမေတိ, အဝက္ကာရပါတိံ ပဋိသာမေတိ, ဘတ္တဂ္ဂံ သမ္မဇ္ဇတိ၊ ယော ပဿတိ ပါနီယဃဋံ ဝါ ပရိဘောဇနီယဃဋံ ဝါ ဝစ္စဃဋံ ဝါ ရိတ္တံ တုစ္ဆံ သော ဥပဋ္ဌာပေတိ၊ သစဿ ဟောတိ အဝိသယှံ, ဟတ္ထဝိကာရေန ဒုတိယံ အာမန္တေတွာ ဟတ္ထဝိလင်္ဃကေန ဥပဋ္ဌာပေမ, န တွေဝ မယံ, ဘန္တေ, တပ္ပစ္စယာ ဝါစံ ဘိန္ဒာမ၊ ပဉ္စာဟိကံ ခေါ ပန မယံ, ဘန္တေ, သဗ္ဗရတ္တိကံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္နိသီဒါမ၊ ဧဝံ ခေါ မယံ, ဘန္တေ, အပ္ပမတ္တာ အာတာပိနော ပဟိတတ္တာ ဝိဟရာမာ”တိ၊
“In this case, sir, whoever returns first from almsround prepares the seats, and puts out the drinking water and the rubbish bin. If there’s anything left over, whoever returns last eats it if they like. Otherwise they throw it out where there is little that grows, or drop it into water that has no living creatures. Then they put away the seats, drinking water, and rubbish bin, and sweep the refectory. If someone sees that the pot of water for washing, drinking, or the toilet is empty they set it up. If he can’t do it, he summons another with a wave of the hand, and they set it up by lifting it with their hands. But we don’t break into speech for that reason. And every five days we sit together for the whole night and discuss the teachings. That’s how we live diligently, keen, and resolute.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ အတ္ထိ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ဧဝံ အပ္ပမတ္တာနံ အာတာပီနံ ပဟိတတ္တာနံ ဝိဟရန္တာနံ ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ?
“Good, good, Anuruddha and friends! But as you live diligently like this, have you achieved any superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones, a meditation at ease?”
“ကိဉှိ နော သိယာ, ဘန္တေ၊ ဣဓ မယံ, ဘန္တေ, ယာဝဒေဝ အာကင်္ခါမ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ၊ အယံ ခေါ နော, ဘန္တေ, အမှာကံ အပ္ပမတ္တာနံ အာတာပီနံ ပဟိတတ္တာနံ ဝိဟရန္တာနံ ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ၊
“How could we not, sir? Whenever we want, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, we enter and remain in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. This is a superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones, a meditation at ease, that we have achieved while living diligent, keen, and resolute.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ဧတဿ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အတ္ထညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ?
“Good, good! But have you achieved any other superhuman distinction for going beyond and stilling that meditation?”
“ကိဉှိ နော သိယာ, ဘန္တေ၊ ဣဓ မယံ, ဘန္တေ, ယာဝဒေဝ အာကင်္ခါမ ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ အဇ္ဈတ္တံ သမ္ပသာဒနံ စေတသော ဧကောဒိဘာဝံ အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ သမာဓိဇံ ပီတိသုခံ ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ၊ ဧတဿ, ဘန္တေ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အယမညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ၊
“How could we not, sir? Whenever we want, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, we enter and remain in the second jhāna, which has the rapture and bliss born of immersion, with internal clarity and mind at one, without placing the mind and keeping it connected. This is another superhuman distinction that we have achieved for going beyond and stilling that meditation.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ဧတဿ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အတ္ထညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ?
“Good, good! But have you achieved any other superhuman distinction for going beyond and stilling that meditation?”
“ကိဉှိ နော သိယာ, ဘန္တေ၊ ဣဓ မယံ, ဘန္တေ, ယာဝဒေဝ အာကင်္ခါမ ပီတိယာ စ ဝိရာဂါ ဥပေက္ခကာ စ ဝိဟရာမ, သတာ စ သမ္ပဇာနာ, သုခဉ္စ ကာယေန ပဋိသံဝေဒေမ, ယံ တံ အရိယာ အာစိက္ခန္တိ: ‘ဥပေက္ခကော သတိမာ သုခဝိဟာရီ'တိ တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ၊ ဧတဿ, ဘန္တေ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အယမညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ၊
“How could we not, sir? Whenever we want, with the fading away of rapture, we enter and remain in the third jhāna, where we meditate with equanimity, mindful and aware, personally experiencing the bliss of which the noble ones declare, ‘Equanimous and mindful, one meditates in bliss.’ This is another superhuman distinction that we have achieved for going beyond and stilling that meditation.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ဧတဿ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အတ္ထညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ?
“Good, good! But have you achieved any other superhuman distinction for going beyond and stilling that meditation?”
“ကိဉှိ နော သိယာ, ဘန္တေ၊ ဣဓ မယံ, ဘန္တေ, ယာဝဒေဝ အာကင်္ခါမ သုခဿ စ ပဟာနာ ဒုက္ခဿ စ ပဟာနာ, ပုဗ္ဗေဝ သောမနဿဒေါမနဿာနံ အတ္ထင်္ဂမာ, အဒုက္ခမသုခံ ဥပေက္ခာသတိပါရိသုဒ္ဓိံ စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ၊ ဧတဿ, ဘန္တေ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အယမညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ၊
“How could we not, sir? Whenever we want, with the giving up of pleasure and pain, and the ending of former happiness and sadness, we enter and remain in the fourth jhāna, without pleasure or pain, with pure equanimity and mindfulness. This is another superhuman distinction that we have achieved for going beyond and stilling that meditation.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ဧတဿ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အတ္ထညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ?
“Good, good! But have you achieved any other superhuman distinction for going beyond and stilling that meditation?”
“ကိဉှိ နော သိယာ, ဘန္တေ၊ ဣဓ မယံ, ဘန္တေ, ယာဝဒေဝ အာကင်္ခါမ သဗ္ဗသော ရူပသညာနံ သမတိက္ကမာ ပဋိဃသညာနံ အတ္ထင်္ဂမာ နာနတ္တသညာနံ အမနသိကာရာ ‘အနန္တော အာကာသော'တိ အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ၊ ဧတဿ, ဘန္တေ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အယမညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ၊
“How could we not, sir? Whenever we want, going totally beyond perceptions of form, with the ending of perceptions of impingement, not focusing on perceptions of diversity, aware that ‘space is infinite’, we enter and remain in the dimension of infinite space. This is another superhuman distinction that we have achieved for going beyond and stilling that meditation.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ဧတဿ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အတ္ထညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ?
“Good, good! But have you achieved any other superhuman distinction for going beyond and stilling that meditation?”
“ကိဉှိ နော သိယာ, ဘန္တေ၊ ဣဓ မယံ, ဘန္တေ, ယာဝဒေဝ အာကင်္ခါမ သဗ္ဗသော အာကာသာနဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ ‘အနန္တံ ဝိညာဏန်'တိ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ …ပေ… သဗ္ဗသော ဝိညာဏဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ ‘နတ္ထိ ကိဉ္စီ'တိ အာကိဉ္စညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ …ပေ… သဗ္ဗသော အာကိဉ္စညာယတနံ သမတိက္ကမ္မ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ၊ ဧတဿ, ဘန္တေ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အယမညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ၊
“How could we not, sir? Whenever we want, going totally beyond the dimension of infinite space, aware that ‘consciousness is infinite’, we enter and remain in the dimension of infinite consciousness. … going totally beyond the dimension of infinite consciousness, aware that ‘there is nothing at all’, we enter and remain in the dimension of nothingness. … going totally beyond the dimension of nothingness, we enter and remain in the dimension of neither perception nor non-perception. This is another superhuman distinction that we have achieved for going beyond and stilling that meditation.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ဧတဿ ပန ဝေါ, အနုရုဒ္ဓါ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အတ္ထညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော”တိ?
“Good, good! But have you achieved any other superhuman distinction for going beyond and stilling that meditation?”
“ကိဉှိ နော သိယာ, ဘန္တေ၊ ဣဓ မယံ, ဘန္တေ, ယာဝဒေဝ အာကင်္ခါမ သဗ္ဗသော နေဝသညာနာသညာယတနံ သမတိက္ကမ္မ သညာဝေဒယိတနိရောဓံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမ, ပညာယ စ နော ဒိသွာ အာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ ဧတဿ, ဘန္တေ, ဝိဟာရဿ သမတိက္ကမာယ ဧတဿ ဝိဟာရဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ အယမညော ဥတ္တရိ မနုဿဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒဿနဝိသေသော အဓိဂတော ဖာသုဝိဟာရော၊ ဣမမှာ စ မယံ, ဘန္တေ, ဖာသုဝိဟာရာ အညံ ဖာသုဝိဟာရံ ဥတ္တရိတရံ ဝါ ပဏီတတရံ ဝါ န သမနုပဿာမာ”တိ၊
“How could we not, sir? Whenever we want, going totally beyond the dimension of neither perception nor non-perception, we enter and remain in the cessation of perception and feeling. And, having seen with wisdom, our defilements have come to an end. This is another superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones, a meditation at ease, that we have achieved for going beyond and stilling that meditation. And we don’t see any better or finer way of meditating at ease than this.”
“သာဓု သာဓု, အနုရုဒ္ဓါ၊ ဣမမှာ ဖာသုဝိဟာရာ ဥတ္တရိတရော ဝါ ပဏီတတရော ဝါ ဖာသုဝိဟာရော နတ္ထီ”တိ၊
“Good, good! There is no better or finer way of meditating at ease than this.”
အထ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တဉ္စ အနုရုဒ္ဓံ အာယသ္မန္တဉ္စ နန္ဒိယံ အာယသ္မန္တဉ္စ ကိမိလံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ၊
Then the Buddha educated, encouraged, fired up, and inspired the venerables Anuruddha, Nandiya, and Kimbila with a Dhamma talk, after which he got up from his seat and left.
အထ ခေါ အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ အာယသ္မာ စ နန္ဒိယော အာယသ္မာ စ ကိမိလော ဘဂဝန္တံ အနုသံယာယိတွာ တတော ပဋိနိဝတ္တိတွာ အာယသ္မာ စ နန္ဒိယော အာယသ္မာ စ ကိမိလော အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစုံ: “ကိံ နု ခေါ မယံ အာယသ္မတော အနုရုဒ္ဓဿ ဧဝမာရောစိမှ: ‘ဣမာသဉ္စ ဣမာသဉ္စ ဝိဟာရသမာပတ္တီနံ မယံ လာဘိနော'တိ, ယံ နော အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ဘဂဝတော သမ္မုခါ ယာဝ အာသဝါနံ ခယာ ပကာသေတီ”တိ?
The venerables then accompanied the Buddha for a little way before turning back. Nandiya and Kimbila said to Anuruddha, “Did we ever tell you that we had gained such and such meditations and attainments, up to the ending of defilements, as you revealed to the Buddha?”
“န ခေါ မေ အာယသ္မန္တော ဧဝမာရောစေသုံ: ‘ဣမာသဉ္စ ဣမာသဉ္စ ဝိဟာရသမာပတ္တီနံ မယံ လာဘိနော'တိ, အပိ စ မေ အာယသ္မန္တာနံ စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဝိဒိတော: ‘ဣမာသဉ္စ ဣမာသဉ္စ ဝိဟာရသမာပတ္တီနံ ဣမေ အာယသ္မန္တော လာဘိနော'တိ၊ ဒေဝတာပိ မေ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ: ‘ဣမာသဉ္စ ဣမာသဉ္စ ဝိဟာရသမာပတ္တီနံ ဣမေ အာယသ္မန္တော လာဘိနော'တိ၊ တမေနံ ဘဂဝတာ ပဉှာဘိပုဋ္ဌေန ဗျာကတန်”တိ၊
“The venerables did not tell me that they had gained such meditations and attainments. But I discovered it by comprehending your minds, and deities also told me. I answered when the Buddha directly asked about it.”
အထ ခေါ ဒီဃော ပရဇနော ယက္ခော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ၊ ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ ဒီဃော ပရဇနော ယက္ခော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “လာဘာ ဝတ, ဘန္တေ, ဝဇ္ဇီနံ, သုလဒ္ဓလာဘာ ဝဇ္ဇိပဇာယ, ယတ္ထ တထာဂတော ဝိဟရတိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ, ဣမေ စ တယော ကုလပုတ္တာ—အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ, အာယသ္မာ စ နန္ဒိယော, အာယသ္မာ စ ကိမိလော”တိ၊
Then the native spirit Dīgha Parajana went up to the Buddha, bowed, stood to one side, and said to him, “The Vajjis are lucky! The Vajjian people are so very lucky that the Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha stays there, as well as these three gentlemen, the venerables Anuruddha, Nandiya, and Kimbila.”
ဒီဃဿ ပရဇနဿ ယက္ခဿ သဒ္ဒံ သုတွာ ဘုမ္မာ ဒေဝါ သဒ္ဒမနုဿာဝေသုံ: “လာဘာ ဝတ, ဘော, ဝဇ္ဇီနံ, သုလဒ္ဓလာဘာ ဝဇ္ဇိပဇာယ, ယတ္ထ တထာဂတော ဝိဟရတိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ, ဣမေ စ တယော ကုလပုတ္တာ—အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ, အာယသ္မာ စ နန္ဒိယော, အာယသ္မာ စ ကိမိလော”တိ၊
Hearing the cry of Dīgha Parajana, the Earth Gods raised the cry …
ဘုမ္မာနံ ဒေဝါနံ သဒ္ဒံ သုတွာ စာတုမဟာရာဇိကာ ဒေဝါ …ပေ… တာဝတိံသာ ဒေဝါ …ပေ… ယာမာ ဒေဝါ …ပေ… တုသိတာ ဒေဝါ …ပေ… နိမ္မာနရတီ ဒေဝါ …ပေ… ပရနိမ္မိတဝသဝတ္တီ ဒေဝါ …ပေ… ဗြဟ္မကာယိကာ ဒေဝါ သဒ္ဒမနုဿာဝေသုံ: “လာဘာ ဝတ, ဘော, ဝဇ္ဇီနံ, သုလဒ္ဓလာဘာ ဝဇ္ဇိပဇာယ, ယတ္ထ တထာဂတော ဝိဟရတိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ, ဣမေ စ တယော ကုလပုတ္တာ—အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ, အာယသ္မာ စ နန္ဒိယော, အာယသ္မာ စ ကိမိလော”တိ၊
Hearing the cry of the Earth Gods, the Gods of the Four Great Kings … the Gods of the Thirty-Three … the Gods of Yama … the Joyful Gods … the Gods Who Love to Create … the Gods Who Control the Creations of Others … the Gods of Brahmā’s Host raised the cry, “The Vajjis are lucky! The Vajjian people are so very lucky that the Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha stays there, as well as these three gentlemen, the venerables Anuruddha, Nandiya, and Kimbila.”
ဣတိဟ တေ အာယသ္မန္တော တေန ခဏေန တေန လယေန တေန မုဟုတ္တေန ယာဝ ဗြဟ္မလောကာ ဝိဒိတာ အဟေသုံ၊
And so at that moment, in that instant, those venerables were known as far as the Brahmā realm.
“ဧဝမေတံ, ဒီဃ, ဧဝမေတံ, ဒီဃ၊ ယသ္မာပိ, ဒီဃ, ကုလာ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ, တဉ္စေပိ ကုလံ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တံ အနုဿရေယျ, တဿပါဿ ကုလဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊ ယသ္မာပိ, ဒီဃ, ကုလပရိဝဋ္ဋာ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ, သော စေပိ ကုလပရိဝဋ္ဋော ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တော အနုဿရေယျ, တဿပါဿ ကုလပရိဝဋ္ဋဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊ ယသ္မာပိ, ဒီဃ, ဂါမာ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ, သော စေပိ ဂါမော ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တော အနုဿရေယျ, တဿပါဿ ဂါမဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊ ယသ္မာပိ, ဒီဃ, နိဂမာ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ, သော စေပိ နိဂမော ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တော အနုဿရေယျ, တဿပါဿ နိဂမဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊ ယသ္မာပိ, ဒီဃ, နဂရာ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ, တဉ္စေပိ နဂရံ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တံ အနုဿရေယျ, တဿပါဿ နဂရဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊ ယသ္မာပိ, ဒီဃ, ဇနပဒါ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ, သော စေပိ ဇနပဒေါ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တော အနုဿရေယျ, တဿပါဿ ဇနပဒဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊ သဗ္ဗေ စေပိ, ဒီဃ, ခတ္တိယာ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တာ အနုဿရေယျုံ, သဗ္ဗေသာနမ္ပာဿ ခတ္တိယာနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊ သဗ္ဗေ စေပိ, ဒီဃ, ဗြာဟ္မဏာ …ပေ… သဗ္ဗေ စေပိ, ဒီဃ, ဝေဿာ …ပေ… သဗ္ဗေ စေပိ, ဒီဃ, သုဒ္ဒါ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တာ အနုဿရေယျုံ, သဗ္ဗေသာနမ္ပာဿ သုဒ္ဒါနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊
“That’s so true, Dīgha! That’s so true! If the family from which those three gentlemen went forth from the lay life to homelessness were to recollect those venerables with confident heart, that would be for that family’s lasting welfare and happiness. If the family circle … village … town … city … country … all the aristocrats … all the brahmins … all the peasants … all the workers were to recollect those venerables with confident heart, that would be for all those menials’ lasting welfare and happiness.
သဒေဝကော စေပိ, ဒီဃ, လောကော သမာရကော သဗြဟ္မကော သဿမဏဗြာဟ္မဏီ ပဇာ သဒေဝမနုဿာ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တေ ပသန္နစိတ္တာ အနုဿရေယျ, သဒေဝကဿပါဿ လောကဿ သမာရကဿ သဗြဟ္မကဿ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ၊
If the whole world—with its gods, Māras and Brahmās, this population with its ascetics and brahmins, gods and humans—were to recollect those venerables with confident heart, that would be for the whole world’s lasting welfare and happiness.
ပဿ, ဒီဃ, ယာဝ ဧတေ တယော ကုလပုတ္တာ ဗဟုဇနဟိတာယ ပဋိပန္နာ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ, အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနန်”တိ၊
See, Dīgha, how those three gentlemen are practicing for the welfare and happiness of the people, out of compassion for the world, for the benefit, welfare, and happiness of gods and humans!”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနော ဒီဃော ပရဇနော ယက္ခော ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒီတိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, the native spirit Dīgha Parajana was happy with what the Buddha said.
စူဠဂေါသိင်္ဂသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ပဌမံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]