| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ಮಹಾಯಮಕವಗ್ಗೋ
4. Mahāyamakavaggo
೧. ಚೂಳಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Cūḷagosiṅgasuttavaṇṇanā
೩೨೫. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಚೂಳಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ನಾತಿಕೇ ವಿಹರತೀತಿ ನಾತಿಕಾ ನಾಮ ಏಕಂ ತಳಾಕಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ದ್ವಿನ್ನಂ ಚೂಳಪಿತಿಮಹಾಪಿತಿಪುತ್ತಾನಂ ದ್ವೇ ಗಾಮಾ, ತೇಸು ಏಕಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ। ಗಿಞ್ಜಕಾವಸಥೇತಿ ಇಟ್ಠಕಾಮಯೇ ಆವಸಥೇ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ಕಿರ ಸಮಯೇ ಭಗವಾ ಮಹಾಜನಸಙ್ಗಹಂ ಕರೋನ್ತೋ ವಜ್ಜಿರಟ್ಠೇ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ನಾತಿಕಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ। ನಾತಿಕವಾಸಿನೋ ಮನುಸ್ಸಾ ಭಗವತೋ ಮಹಾದಾನಂ ದತ್ವಾ ಧಮ್ಮಕಥಂ ಸುತ್ವಾ ಪಸನ್ನಹದಯಾ, ‘‘ಸತ್ಥು ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಮನ್ತೇತ್ವಾ ಇಟ್ಠಕಾಹೇವ ಭಿತ್ತಿಸೋಪಾನತ್ಥಮ್ಭೇ ವಾಳರೂಪಾದೀನಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಪಾಸಾದಂ ಕತ್ವಾ ಸುಧಾಯ ಲಿಮ್ಪಿತ್ವಾ ಮಾಲಾಕಮ್ಮಲತಾಕಮ್ಮಾದೀನಿ ನಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಭುಮ್ಮತ್ಥರಣಮಞ್ಚಪೀಠಾದೀನಿ ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ಸತ್ಥು ನಿಯ್ಯಾತೇಸುಂ। ಅಪರಾಪರಂ ಪನೇತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ರತ್ತಿಟ್ಠಾನದಿವಾಟ್ಠಾನಮಣ್ಡಪಚಙ್ಕಮಾದೀನಿ ಕಾರಯಿಂಸು। ಇತಿ ಸೋ ವಿಹಾರೋ ಮಹಾ ಅಹೋಸಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ಗಿಞ್ಜಕಾವಸಥೇ’’ತಿ।
325.Evaṃme sutanti cūḷagosiṅgasuttaṃ. Tattha nātike viharatīti nātikā nāma ekaṃ taḷākaṃ nissāya dvinnaṃ cūḷapitimahāpitiputtānaṃ dve gāmā, tesu ekasmiṃ gāme. Giñjakāvasatheti iṭṭhakāmaye āvasathe. Ekasmiṃ kira samaye bhagavā mahājanasaṅgahaṃ karonto vajjiraṭṭhe cārikaṃ caramāno nātikaṃ anuppatto. Nātikavāsino manussā bhagavato mahādānaṃ datvā dhammakathaṃ sutvā pasannahadayā, ‘‘satthu vasanaṭṭhānaṃ karissāmā’’ti mantetvā iṭṭhakāheva bhittisopānatthambhe vāḷarūpādīni dassento pāsādaṃ katvā sudhāya limpitvā mālākammalatākammādīni niṭṭhāpetvā bhummattharaṇamañcapīṭhādīni paññapetvā satthu niyyātesuṃ. Aparāparaṃ panettha manussā bhikkhusaṅghassa rattiṭṭhānadivāṭṭhānamaṇḍapacaṅkamādīni kārayiṃsu. Iti so vihāro mahā ahosi. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘giñjakāvasathe’’ti.
ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನದಾಯೇತಿ ತತ್ಥ ಏಕಸ್ಸ ಜೇಟ್ಠಕರುಕ್ಖಸ್ಸ ಖನ್ಧತೋ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಣ್ಠಾನಂ ಹುತ್ವಾ ವಿಟಪಂ ಉಟ್ಠಹಿ, ತಂ ರುಕ್ಖಂ ಉಪಾದಾಯ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ತಂ ವನಂ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನನ್ತಿ ಸಙ್ಖಂ ಗತಂ। ದಾಯೋತಿ ಅವಿಸೇಸೇನ ಅರಞ್ಞಸ್ಸೇತಂ ನಾಮಂ। ತಸ್ಮಾ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನದಾಯೇತಿ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನಅರಞ್ಞೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿಹರನ್ತೀತಿ ಸಾಮಗ್ಗಿರಸಂ ಅನುಭವಮಾನಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ಇಮೇಸಞ್ಹಿ ಕುಲಪುತ್ತಾನಂ ಉಪರಿಪಣ್ಣಾಸಕೇ ಪುಥುಜ್ಜನಕಾಲೋ ಕಥಿತೋ, ಇಧ ಖೀಣಾಸವಕಾಲೋ। ತದಾ ಹಿ ತೇ ಲದ್ಧಸ್ಸಾದಾ ಲದ್ಧಪತಿಟ್ಠಾ ಅಧಿಗತಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಖೀಣಾಸವಾ ಹುತ್ವಾ ಸಾಮಗ್ಗಿರಸಂ ಅನುಭವಮಾನಾ ತತ್ಥ ವಿಹರಿಂಸು। ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ।
Gosiṅgasālavanadāyeti tattha ekassa jeṭṭhakarukkhassa khandhato gosiṅgasaṇṭhānaṃ hutvā viṭapaṃ uṭṭhahi, taṃ rukkhaṃ upādāya sabbampi taṃ vanaṃ gosiṅgasālavananti saṅkhaṃ gataṃ. Dāyoti avisesena araññassetaṃ nāmaṃ. Tasmā gosiṅgasālavanadāyeti gosiṅgasālavanaaraññeti attho. Viharantīti sāmaggirasaṃ anubhavamānā viharanti. Imesañhi kulaputtānaṃ uparipaṇṇāsake puthujjanakālo kathito, idha khīṇāsavakālo. Tadā hi te laddhassādā laddhapatiṭṭhā adhigatapaṭisambhidā khīṇāsavā hutvā sāmaggirasaṃ anubhavamānā tattha vihariṃsu. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ.
ಯೇನ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನದಾಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನತ್ಥೇರೇಸು ವಾ ಅಸೀತಿಮಹಾಸಾವಕೇಸು ವಾ, ಅನ್ತಮಸೋ ಧಮ್ಮಭಣ್ಡಾಗಾರಿಕಆನನ್ದತ್ಥೇರಮ್ಪಿ ಕಞ್ಚಿ ಅನಾಮನ್ತೇತ್ವಾ ಸಯಮೇವ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಆದಾಯ ಅನೀಕಾ ನಿಸ್ಸಟೋ ಹತ್ಥೀ ವಿಯ, ಯೂಥಾ ನಿಸ್ಸಟೋ ಕಾಳಸೀಹೋ ವಿಯ , ವಾತಚ್ಛಿನ್ನೋ ವಲಾಹಕೋ ವಿಯ ಏಕಕೋವ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ। ಕಸ್ಮಾ ಪನೇತ್ಥ ಭಗವಾ ಸಯಂ ಅಗಮಾಸೀತಿ? ತಯೋ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಾಮಗ್ಗಿರಸಂ ಅನುಭವನ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹನತೋ, ಪಚ್ಛಿಮಜನತಂ ಅನುಕಮ್ಪನತೋ ಧಮ್ಮಗರುಭಾವತೋ ಚ। ಏವಂ ಕಿರಸ್ಸ ಅಹೋಸಿ – ‘‘ಅಹಂ ಇಮೇ ಕುಲಪುತ್ತೇ ಪಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕಂಸಿತ್ವಾ ಪಟಿಸನ್ಥಾರಂ ಕತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ನೇಸಂ ದೇಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಏವಂ ತಾವ ಪಗ್ಗಣ್ಹನತೋ ಅಗಮಾಸಿ। ಅಪರಮ್ಪಿಸ್ಸ ಅಹೋಸಿ – ‘‘ಅನಾಗತೇ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಸಮಗ್ಗವಾಸಂ ವಸನ್ತಾನಂ ಸನ್ತಿಕಂ ಸಯಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಟಿಸನ್ಥಾರಂ ಕತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇತ್ವಾ ತಯೋ ಕುಲಪುತ್ತೇ ಪಗ್ಗಣ್ಹಿ, ಕೋ ನಾಮ ಸಮಗ್ಗವಾಸಂ ನ ವಸೇಯ್ಯಾತಿ ಸಮಗ್ಗವಾಸಂ ವಸಿತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಮಾನಾ ಖಿಪ್ಪಮೇವ ದುಕ್ಖಸ್ಸನ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಏವಂ ಪಚ್ಛಿಮಜನತಂ ಅನುಕಮ್ಪನತೋಪಿ ಅಗಮಾಸಿ। ಬುದ್ಧಾ ಚ ನಾಮ ಧಮ್ಮಗರುನೋ ಹೋನ್ತಿ, ಸೋ ಚ ನೇಸಂ ಧಮ್ಮಗರುಭಾವೋ ರಥವಿನೀತೇ ಆವಿಕತೋವ। ಇತಿ ಇಮಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮಗರುಭಾವತೋಪಿ ಧಮ್ಮಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅಗಮಾಸಿ।
Yena gosiṅgasālavanadāyo tenupasaṅkamīti dhammasenāpatimahāmoggallānattheresu vā asītimahāsāvakesu vā, antamaso dhammabhaṇḍāgārikaānandattherampi kañci anāmantetvā sayameva pattacīvaraṃ ādāya anīkā nissaṭo hatthī viya, yūthā nissaṭo kāḷasīho viya , vātacchinno valāhako viya ekakova upasaṅkami. Kasmā panettha bhagavā sayaṃ agamāsīti? Tayo kulaputtā sāmaggirasaṃ anubhavantā viharanti, tesaṃ paggaṇhanato, pacchimajanataṃ anukampanato dhammagarubhāvato ca. Evaṃ kirassa ahosi – ‘‘ahaṃ ime kulaputte paggaṇhitvā ukkaṃsitvā paṭisanthāraṃ katvā dhammaṃ nesaṃ desessāmī’’ti. Evaṃ tāva paggaṇhanato agamāsi. Aparampissa ahosi – ‘‘anāgate kulaputtā sammāsambuddho samaggavāsaṃ vasantānaṃ santikaṃ sayaṃ gantvā paṭisanthāraṃ katvā dhammaṃ kathetvā tayo kulaputte paggaṇhi, ko nāma samaggavāsaṃ na vaseyyāti samaggavāsaṃ vasitabbaṃ maññamānā khippameva dukkhassantaṃ karissantī’’ti. Evaṃ pacchimajanataṃ anukampanatopi agamāsi. Buddhā ca nāma dhammagaruno honti, so ca nesaṃ dhammagarubhāvo rathavinīte āvikatova. Iti imasmā dhammagarubhāvatopi dhammaṃ paggaṇhissāmīti agamāsi.
ದಾಯಪಾಲೋತಿ ಅರಞ್ಞಪಾಲೋ। ಸೋ ತಂ ಅರಞ್ಞಂ ಯಥಾ ಇಚ್ಛಿತಿಚ್ಛಿತಪ್ಪದೇಸೇನ ಮನುಸ್ಸಾ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಪುಪ್ಫಂ ವಾ ಫಲಂ ವಾ ನಿಯ್ಯಾಸಂ ವಾ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರಂ ವಾ ನ ಹರನ್ತಿ, ಏವಂ ವತಿಯಾ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಅರಞ್ಞಸ್ಸ ಯೋಜಿತೇ ದ್ವಾರೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತಂ ಅರಞ್ಞಂ ರಕ್ಖತಿ, ಪಾಲೇತಿ। ತಸ್ಮಾ ‘‘ದಾಯಪಾಲೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ಅತ್ತಕಾಮರೂಪಾತಿ ಅತ್ತನೋ ಹಿತಂ ಕಾಮಯಮಾನಸಭಾವಾ ಹುತ್ವಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ಯೋ ಹಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಾಸನೇ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾಪಿ ವೇಜ್ಜಕಮ್ಮದೂತಕಮ್ಮಪಹಿಣಗಮನಾದೀನಂ ವಸೇನ ಏಕವೀಸತಿಅನೇಸನಾಹಿ ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇತಿ, ಅಯಂ ನ ಅತ್ತಕಾಮರೂಪೋ ನಾಮ। ಯೋ ಪನ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಾಸನೇ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಏಕವೀಸತಿಅನೇಸನಂ ಪಹಾಯ ಚತುಪಾರಿಸುದ್ಧಿಸೀಲೇ ಪತಿಟ್ಠಾಯ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಉಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಸಪ್ಪಾಯಧುತಙ್ಗಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಯ ಅಟ್ಠತಿಂಸಾಯ ಆರಮ್ಮಣೇಸು ಚಿತ್ತರುಚಿಯಂ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಾಮನ್ತಂ ಪಹಾಯ ಅರಞ್ಞಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಸಮಾಪತ್ತಿಯೋ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಕಮ್ಮಂ ಕುರುಮಾನೋ ವಿಹರತಿ, ಅಯಂ ಅತ್ತಕಾಮೋ ನಾಮ। ತೇಪಿ ತಯೋ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಏವರೂಪಾ ಅಹೇಸುಂ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅತ್ತಕಾಮರೂಪಾ ವಿಹರನ್ತೀ’’ತಿ।
Dāyapāloti araññapālo. So taṃ araññaṃ yathā icchiticchitappadesena manussā pavisitvā tattha pupphaṃ vā phalaṃ vā niyyāsaṃ vā dabbasambhāraṃ vā na haranti, evaṃ vatiyā parikkhittassa tassa araññassa yojite dvāre nisīditvā taṃ araññaṃ rakkhati, pāleti. Tasmā ‘‘dāyapālo’’ti vutto. Attakāmarūpāti attano hitaṃ kāmayamānasabhāvā hutvā viharanti. Yo hi imasmiṃ sāsane pabbajitvāpi vejjakammadūtakammapahiṇagamanādīnaṃ vasena ekavīsatianesanāhi jīvikaṃ kappeti, ayaṃ na attakāmarūpo nāma. Yo pana imasmiṃ sāsane pabbajitvā ekavīsatianesanaṃ pahāya catupārisuddhisīle patiṭṭhāya buddhavacanaṃ uggaṇhitvā sappāyadhutaṅgaṃ adhiṭṭhāya aṭṭhatiṃsāya ārammaṇesu cittaruciyaṃ kammaṭṭhānaṃ gahetvā gāmantaṃ pahāya araññaṃ pavisitvā samāpattiyo nibbattetvā vipassanāya kammaṃ kurumāno viharati, ayaṃ attakāmo nāma. Tepi tayo kulaputtā evarūpā ahesuṃ. Tena vuttaṃ – ‘‘attakāmarūpā viharantī’’ti.
ಮಾ ತೇಸಂ ಅಫಾಸುಮಕಾಸೀತಿ ತೇಸಂ ಮಾ ಅಫಾಸುಕಂ ಅಕಾಸೀತಿ ಭಗವನ್ತಂ ವಾರೇಸಿ। ಏವಂ ಕಿರಸ್ಸ ಅಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಮಗ್ಗಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಚ ಗತಟ್ಠಾನೇ ಭಣ್ಡನಕಲಹವಿವಾದಾ ವತ್ತನ್ತಿ, ತಿಖಿಣಸಿಙ್ಗೋ ಚಣ್ಡಗೋಣೋ ವಿಯ ಓವಿಜ್ಝನ್ತೋ ವಿಚರತಿ, ಅಥೇಕಮಗ್ಗೇನ ದ್ವಿನ್ನಂ ಗಮನಂ ನ ಹೋತಿ, ಕದಾಚಿ ಅಯಮ್ಪಿ ಏವಂ ಕರೋನ್ತೋ ಇಮೇಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಾನಂ ಸಮಗ್ಗವಾಸಂ ಭಿನ್ದೇಯ್ಯ। ಪಾಸಾದಿಕೋ ಚ ಪನೇಸ ಸುವಣ್ಣವಣ್ಣೋ ಸುರಸಗಿದ್ಧೋ ಮಞ್ಞೇ, ಗತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪಣೀತದಾಯಕಾನಂ ಅತ್ತನೋ ಉಪಟ್ಠಾಕಾನಞ್ಚ ವಣ್ಣಕಥನಾದೀಹಿ ಇಮೇಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಾನಂ ಅಪ್ಪಮಾದವಿಹಾರಂ ಭಿನ್ದೇಯ್ಯ। ವಸನಟ್ಠಾನಾನಿ ಚಾಪಿ ಏತೇಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಾನಂ ನಿಬದ್ಧಾನಿ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಾನಿ ತಿಸ್ಸೋ ಚ ಪಣ್ಣಸಾಲಾ ತಯೋ ಚಙ್ಕಮಾ ತೀಣಿ ದಿವಾಟ್ಠಾನಾನಿ ತೀಣಿ ಮಞ್ಚಪೀಠಾನಿ। ಅಯಂ ಪನ ಸಮಣೋ ಮಹಾಕಾಯೋ ವುಡ್ಢತರೋ ಮಞ್ಞೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಸೋ ಅಕಾಲೇ ಇಮೇ ಕುಲಪುತ್ತೇ ಸೇನಾಸನಾ ವುಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸತಿ। ಏವಂ ಸಬ್ಬಥಾಪಿ ಏತೇಸಂ ಅಫಾಸು ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ತಂ ಅನಿಚ್ಛನ್ತೋ, ‘‘ಮಾ ತೇಸಂ ಅಫಾಸುಕಮಕಾಸೀ’’ತಿ ಭಗವನ್ತಂ ವಾರೇಸಿ।
Mā tesaṃ aphāsumakāsīti tesaṃ mā aphāsukaṃ akāsīti bhagavantaṃ vāresi. Evaṃ kirassa ahosi – ‘‘ime kulaputtā samaggā viharanti, ekaccassa ca gataṭṭhāne bhaṇḍanakalahavivādā vattanti, tikhiṇasiṅgo caṇḍagoṇo viya ovijjhanto vicarati, athekamaggena dvinnaṃ gamanaṃ na hoti, kadāci ayampi evaṃ karonto imesaṃ kulaputtānaṃ samaggavāsaṃ bhindeyya. Pāsādiko ca panesa suvaṇṇavaṇṇo surasagiddho maññe, gatakālato paṭṭhāya paṇītadāyakānaṃ attano upaṭṭhākānañca vaṇṇakathanādīhi imesaṃ kulaputtānaṃ appamādavihāraṃ bhindeyya. Vasanaṭṭhānāni cāpi etesaṃ kulaputtānaṃ nibaddhāni paricchinnāni tisso ca paṇṇasālā tayo caṅkamā tīṇi divāṭṭhānāni tīṇi mañcapīṭhāni. Ayaṃ pana samaṇo mahākāyo vuḍḍhataro maññe bhavissati. So akāle ime kulaputte senāsanā vuṭṭhāpessati. Evaṃ sabbathāpi etesaṃ aphāsu bhavissatī’’ti. Taṃ anicchanto, ‘‘mā tesaṃ aphāsukamakāsī’’ti bhagavantaṃ vāresi.
ಕಿಂ ಪನೇಸ ಜಾನನ್ತೋ ವಾರೇಸಿ, ಅಜಾನನ್ತೋತಿ? ಅಜಾನನ್ತೋ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸನ್ಧಿಗ್ಗಹಣತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳಕಮ್ಪನಾದೀನಿ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ ಪವತ್ತಿಂಸು, ಅರಞ್ಞವಾಸಿನೋ ಪನ ದುಬ್ಬಲಮನುಸ್ಸಾ ಸಕಮ್ಮಪ್ಪಸುತಾ ತಾನಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ। ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಚ ನಾಮ ಯದಾ ಅನೇಕಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಪರಿವಾರೋ ಬ್ಯಾಮಪ್ಪಭಾಯ ಅಸೀತಿಅನುಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ ದ್ವತ್ತಿಂಸಮಹಾಪುರಿಸಲಕ್ಖಣಸಿರಿಯಾ ಚ ಬುದ್ಧಾನುಭಾವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ವಿಚರತಿ, ತದಾ ಕೋ ಏಸೋತಿ ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ ಹೋತಿ। ತದಾ ಪನ ಭಗವಾ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ತಂ ಬುದ್ಧಾನುಭಾವಂ ಚೀವರಗಬ್ಭೇನ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ವಲಾಹಕಗಬ್ಭೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನೋ ಪುಣ್ಣಚನ್ದೋ ವಿಯ ಸಯಮೇವ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಅಞ್ಞಾತಕವೇಸೇನ ಅಗಮಾಸಿ। ಇತಿ ನಂ ಅಜಾನನ್ತೋವ ದಾಯಪಾಲೋ ನಿವಾರೇಸಿ।
Kiṃ panesa jānanto vāresi, ajānantoti? Ajānanto. Kiñcāpi hi tathāgatassa paṭisandhiggahaṇato paṭṭhāya dasasahassacakkavāḷakampanādīni pāṭihāriyāni pavattiṃsu, araññavāsino pana dubbalamanussā sakammappasutā tāni sallakkhetuṃ na sakkonti. Sammāsambuddho ca nāma yadā anekabhikkhusahassaparivāro byāmappabhāya asītianubyañjanehi dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇasiriyā ca buddhānubhāvaṃ dassento vicarati, tadā ko esoti apucchitvāva jānitabbo hoti. Tadā pana bhagavā sabbampi taṃ buddhānubhāvaṃ cīvaragabbhena paṭicchādetvā valāhakagabbhena paṭicchanno puṇṇacando viya sayameva pattacīvaramādāya aññātakavesena agamāsi. Iti naṃ ajānantova dāyapālo nivāresi.
ಏತದವೋಚಾತಿ ಥೇರೋ ಕಿರ ಮಾ ಸಮಣಾತಿ ದಾಯಪಾಲಸ್ಸ ಕಥಂ ಸುತ್ವಾವ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಮಯಂ ತಯೋ ಜನಾ ಇಧ ವಿಹರಾಮ, ಅಞ್ಞೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ಅಯಞ್ಚ ದಾಯಪಾಲೋ ಪಬ್ಬಜಿತೇನ ವಿಯ ಸದ್ಧಿಂ ಕಥೇತಿ, ಕೋ ನು ಖೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ದಿವಾಟ್ಠಾನತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ದ್ವಾರೇ ಠತ್ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅದ್ದಸ। ಭಗವಾಪಿ ಥೇರಸ್ಸ ಸಹ ದಸ್ಸನೇನೇವ ಸರೀರೋಭಾಸಂ ಮುಞ್ಚಿ, ಅಸೀತಿಅನುಬ್ಯಞ್ಜನವಿರಾಜಿತಾ ಬ್ಯಾಮಪ್ಪಭಾ ಪಸಾರಿತಸುವಣ್ಣಪಟೋ ವಿಯ ವಿರೋಚಿತ್ಥ। ಥೇರೋ, ‘‘ಅಯಂ ದಾಯಪಾಲೋ ಫಣಕತಂ ಆಸಿವಿಸಂ ಗೀವಾಯ ಗಹೇತುಂ ಹತ್ಥಂ ಪಸಾರೇನ್ತೋ ವಿಯ ಲೋಕೇ ಅಗ್ಗಪುಗ್ಗಲೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಕಥೇನ್ತೋವ ನ ಜಾನಾತಿ, ಅಞ್ಞತರಭಿಕ್ಖುನಾ ವಿಯ ಸದ್ಧಿಂ ಕಥೇತೀ’’ತಿ ನಿವಾರೇನ್ತೋ ಏತಂ, ‘‘ಮಾ, ಆವುಸೋ ದಾಯಪಾಲಾ’’ತಿಆದಿವಚನಂ ಅವೋಚ।
Etadavocāti thero kira mā samaṇāti dāyapālassa kathaṃ sutvāva cintesi – ‘‘mayaṃ tayo janā idha viharāma, aññe pabbajitā nāma natthi, ayañca dāyapālo pabbajitena viya saddhiṃ katheti, ko nu kho bhavissatī’’ti divāṭṭhānato vuṭṭhāya dvāre ṭhatvā maggaṃ olokento bhagavantaṃ addasa. Bhagavāpi therassa saha dassaneneva sarīrobhāsaṃ muñci, asītianubyañjanavirājitā byāmappabhā pasāritasuvaṇṇapaṭo viya virocittha. Thero, ‘‘ayaṃ dāyapālo phaṇakataṃ āsivisaṃ gīvāya gahetuṃ hatthaṃ pasārento viya loke aggapuggalena saddhiṃ kathentova na jānāti, aññatarabhikkhunā viya saddhiṃ kathetī’’ti nivārento etaṃ, ‘‘mā, āvuso dāyapālā’’tiādivacanaṃ avoca.
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ಕಸ್ಮಾ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಂ ಅಕತ್ವಾ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ? ಏವಂ ಕಿರಸ್ಸ ಅಹೋಸಿ – ‘‘ಮಯಂ ತಯೋ ಜನಾ ಸಮಗ್ಗವಾಸಂ ವಸಾಮ, ಸಚಾಹಂ ಏಕಕೋವ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಸಮಗ್ಗವಾಸೋ ನಾಮ ನ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಪಿಯಮಿತ್ತೇ ಗಹೇತ್ವಾವ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಯಥಾ ಚ ಭಗವಾ ಮಯ್ಹಂ ಪಿಯೋ, ಏವಂ ಸಹಾಯಾನಮ್ಪಿ ಮೇ ಪಿಯೋತಿ, ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಂ ಕಾತುಕಾಮೋ ಸಯಂ ಅಕತ್ವಾವ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ। ಕೇಚಿ ಪನ ತೇಸಂ ಥೇರಾನಂ ಪಣ್ಣಸಾಲದ್ವಾರೇ ಚಙ್ಕಮನಕೋಟಿಯಾ ಭಗವತೋ ಆಗಮನಮಗ್ಗೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಥೇರೋ ತೇಸಂ ಸಞ್ಞಂ ದದಮಾನೋವ ಗತೋತಿ। ಅಭಿಕ್ಕಮಥಾತಿ ಇತೋ ಆಗಚ್ಛಥ। ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇಸೀತಿ ವಿಕಸಿತಪದುಮಸನ್ನಿಭೇಹಿ ಜಾಲಹತ್ಥೇಹಿ ಮಣಿವಣ್ಣಂ ಉದಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸುವಣ್ಣವಣ್ಣೇಸು ಪಿಟ್ಠಿಪಾದೇಸು ಉದಕಮಭಿಸಿಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪಾದೇನ ಪಾದಂ ಘಂಸನ್ತೋ ಪಕ್ಖಾಲೇಸಿ। ಬುದ್ಧಾನಂ ಕಾಯೇ ರಜೋಜಲ್ಲಂ ನಾಮ ನ ಉಪಲಿಮ್ಪತಿ, ಕಸ್ಮಾ ಪಕ್ಖಾಲೇಸೀತಿ? ಸರೀರಸ್ಸ ಉತುಗ್ಗಹಣತ್ಥಂ, ತೇಸಞ್ಚ ಚಿತ್ತಸಮ್ಪಹಂಸನತ್ಥಂ। ಅಮ್ಹೇಹಿ ಅಭಿಹಟೇನ ಉದಕೇನ ಭಗವಾ ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇಸಿ, ಪರಿಭೋಗಂ ಅಕಾಸೀತಿ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಬಲವಸೋಮನಸ್ಸವಸೇನ ಚಿತ್ತಂ ಪೀಣಿತಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಕ್ಖಾಲೇಸಿ। ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಅನುರುದ್ಧಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚಾತಿ ಸೋ ಕಿರ ತೇಸಂ ವುಡ್ಢತರೋ।
Tenupasaṅkamīti kasmā bhagavato paccuggamanaṃ akatvā upasaṅkami? Evaṃ kirassa ahosi – ‘‘mayaṃ tayo janā samaggavāsaṃ vasāma, sacāhaṃ ekakova paccuggamanaṃ karissāmi, samaggavāso nāma na bhavissatī’’ti piyamitte gahetvāva paccuggamanaṃ karissāmi. Yathā ca bhagavā mayhaṃ piyo, evaṃ sahāyānampi me piyoti, tehi saddhiṃ paccuggamanaṃ kātukāmo sayaṃ akatvāva upasaṅkami. Keci pana tesaṃ therānaṃ paṇṇasāladvāre caṅkamanakoṭiyā bhagavato āgamanamaggo hoti, tasmā thero tesaṃ saññaṃ dadamānova gatoti. Abhikkamathāti ito āgacchatha. Pāde pakkhālesīti vikasitapadumasannibhehi jālahatthehi maṇivaṇṇaṃ udakaṃ gahetvā suvaṇṇavaṇṇesu piṭṭhipādesu udakamabhisiñcitvā pādena pādaṃ ghaṃsanto pakkhālesi. Buddhānaṃ kāye rajojallaṃ nāma na upalimpati, kasmā pakkhālesīti? Sarīrassa utuggahaṇatthaṃ, tesañca cittasampahaṃsanatthaṃ. Amhehi abhihaṭena udakena bhagavā pāde pakkhālesi, paribhogaṃ akāsīti tesaṃ bhikkhūnaṃ balavasomanassavasena cittaṃ pīṇitaṃ hoti, tasmā pakkhālesi. Āyasmantaṃ anuruddhaṃ bhagavā etadavocāti so kira tesaṃ vuḍḍhataro.
೩೨೬. ತಸ್ಸ ಸಙ್ಗಹೇ ಕತೇ ಸೇಸಾನಂ ಕತೋವ ಹೋತೀತಿ ಥೇರಞ್ಞೇವ ಏತಂ ಕಚ್ಚಿ ವೋ ಅನುರುದ್ಧಾತಿಆದಿವಚನಂ ಅವೋಚ। ತತ್ಥ ಕಚ್ಚೀತಿ ಪುಚ್ಛನತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ। ವೋತಿ ಸಾಮಿವಚನಂ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಕಚ್ಚಿ ಅನುರುದ್ಧಾ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಖಮನೀಯಂ, ಇರಿಯಾಪಥೋ ವೋ ಖಮತಿ? ಕಚ್ಚಿ ಯಾಪನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ ವೋ ಜೀವಿತಂ ಯಾಪೇತಿ ಘಟಿಯತಿ? ಕಚ್ಚಿ ಪಿಣ್ಡಕೇನ ನ ಕಿಲಮಥ, ಕಚ್ಚಿ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸುಲಭಪಿಣ್ಡಂ, ಸಮ್ಪತ್ತೇ ವೋ ದಿಸ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಉಳುಙ್ಕಯಾಗುಂ ವಾ ಕಟಚ್ಛುಭಿಕ್ಖಂ ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞನ್ತೀತಿ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವತ್ತಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಪಚ್ಚಯೇನ ಅಕಿಲಮನ್ತೇನ ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ಸಮಣಧಮ್ಮೋ ಕಾತುಂ, ವತ್ತಮೇವ ವಾ ಏತಂ ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ। ಅಥ ತೇನ ಪಟಿವಚನೇ ದಿನ್ನೇ, ‘‘ಅನುರುದ್ಧಾ, ತುಮ್ಹೇ ರಾಜಪಬ್ಬಜಿತಾ ಮಹಾಪುಞ್ಞಾ, ಮನುಸ್ಸಾ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಸನ್ತಾನಂ ಅದತ್ವಾ ಕಸ್ಸ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತುಮ್ಹೇ ಪನ ಏತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಕಿಂ ನು ಖೋ ಮಿಗಪೋತಕಾ ವಿಯ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತಾ ವಿಹರಥ, ಉದಾಹು ಸಾಮಗ್ಗಿಭಾವೋ ವೋ ಅತ್ಥೀ’’ತಿ ಸಾಮಗ್ಗಿರಸಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ, ಕಚ್ಚಿ ಪನ ವೋ, ಅನುರುದ್ಧಾ, ಸಮಗ್ಗಾತಿಆದಿಮಾಹ।
326. Tassa saṅgahe kate sesānaṃ katova hotīti theraññeva etaṃ kacci vo anuruddhātiādivacanaṃ avoca. Tattha kaccīti pucchanatthe nipāto. Voti sāmivacanaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – kacci anuruddhā tumhākaṃ khamanīyaṃ, iriyāpatho vo khamati? Kacci yāpanīyaṃ, kacci vo jīvitaṃ yāpeti ghaṭiyati? Kacci piṇḍakena na kilamatha, kacci tumhākaṃ sulabhapiṇḍaṃ, sampatte vo disvā manussā uḷuṅkayāguṃ vā kaṭacchubhikkhaṃ vā dātabbaṃ maññantīti bhikkhācāravattaṃ pucchati. Kasmā? Paccayena akilamantena hi sakkā samaṇadhammo kātuṃ, vattameva vā etaṃ pabbajitānaṃ. Atha tena paṭivacane dinne, ‘‘anuruddhā, tumhe rājapabbajitā mahāpuññā, manussā tumhākaṃ araññe vasantānaṃ adatvā kassa aññassa dātabbaṃ maññissanti, tumhe pana etaṃ bhuñjitvā kiṃ nu kho migapotakā viya aññamaññaṃ saṅghaṭṭentā viharatha, udāhu sāmaggibhāvo vo atthī’’ti sāmaggirasaṃ pucchanto, kacci pana vo, anuruddhā, samaggātiādimāha.
ತತ್ಥ ಖೀರೋದಕೀಭೂತಾತಿ ಯಥಾ ಖೀರಞ್ಚ ಉದಕಞ್ಚ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಂಸನ್ದತಿ, ವಿಸುಂ ನ ಹೋತಿ, ಏಕತ್ತಂ ವಿಯ ಉಪೇತಿ, ಕಚ್ಚಿ ಏವಂ ಸಾಮಗ್ಗಿವಸೇನ ಏಕತ್ತೂಪಗತಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಾ ವಿಹರಥಾತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಪಿಯಚಕ್ಖೂಹೀತಿ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಓಲೋಕನಚಕ್ಖೂನಿ ಪಿಯಚಕ್ಖೂನಿ ನಾಮ। ಕಚ್ಚಿ ತಥಾರೂಪೇಹಿ ಚಕ್ಖೂಹಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸನ್ತಾ ವಿಹರಥಾತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ತಗ್ಘಾತಿ ಏಕಂಸತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ। ಏಕಂಸೇನ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಯಥಾ ಕಥಂ ಪನಾತಿ ಏತ್ಥ ಯಥಾತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ। ಕಥನ್ತಿ ಕಾರಣಪುಚ್ಛಾ। ಕಥಂ ಪನ ತುಮ್ಹೇ ಏವಂ ವಿಹರಥ, ಕೇನ ಕಾರಣೇನ ವಿಹರಥ, ತಂ ಮೇ ಕಾರಣಂ ಬ್ರೂಥಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಮೇತ್ತಂ ಕಾಯಕಮ್ಮನ್ತಿ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತವಸೇನ ಪವತ್ತಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ। ಆವಿ ಚೇವ ರಹೋ ಚಾತಿ ಸಮ್ಮುಖಾ ಚೇವ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಚ। ಇತರೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Tattha khīrodakībhūtāti yathā khīrañca udakañca aññamaññaṃ saṃsandati, visuṃ na hoti, ekattaṃ viya upeti, kacci evaṃ sāmaggivasena ekattūpagatacittuppādā viharathāti pucchati. Piyacakkhūhīti mettacittaṃ paccupaṭṭhapetvā olokanacakkhūni piyacakkhūni nāma. Kacci tathārūpehi cakkhūhi aññamaññaṃ sampassantā viharathāti pucchati. Tagghāti ekaṃsatthe nipāto. Ekaṃsena mayaṃ, bhanteti vuttaṃ hoti. Yathā kathaṃ panāti ettha yathāti nipātamattaṃ. Kathanti kāraṇapucchā. Kathaṃ pana tumhe evaṃ viharatha, kena kāraṇena viharatha, taṃ me kāraṇaṃ brūthāti vuttaṃ hoti. Mettaṃ kāyakammanti mettacittavasena pavattaṃ kāyakammaṃ. Āvi ceva raho cāti sammukhā ceva parammukhā ca. Itaresupi eseva nayo.
ತತ್ಥ ಸಮ್ಮುಖಾ ಕಾಯವಚೀಕಮ್ಮಾನಿ ಸಹವಾಸೇ ಲಬ್ಭನ್ತಿ, ಇತರಾನಿ ವಿಪ್ಪವಾಸೇ। ಮನೋಕಮ್ಮಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಲಬ್ಭತಿ। ಯಞ್ಹಿ ಸಹವಸನ್ತೇಸು ಏಕೇನ ಮಞ್ಚಪೀಠಂ ವಾ ದಾರುಭಣ್ಡಂ ವಾ ಮತ್ತಿಕಾಭಣ್ಡಂ ವಾ ಬಹಿ ದುನ್ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಹೋತಿ, ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಕೇನಿದಂ ವಳಞ್ಜಿತನ್ತಿ ಅವಞ್ಞಂ ಅಕತ್ವಾ ಅತ್ತನಾ ದುನ್ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ವಿಯ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇನ್ತಸ್ಸ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಯುತ್ತಂ ವಾ ಪನ ಠಾನಂ ಪಟಿಜಗ್ಗನ್ತಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖಾ ಮೇತ್ತಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪಕ್ಕನ್ತೇ ತೇನ ದುನ್ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಸೇನಾಸನಪರಿಕ್ಖಾರಂ ತಥೇವ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತಸ್ಸ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಯುತ್ತಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಪನ ಪಟಿಜಗ್ಗನ್ತಸ್ಸ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಮೇತ್ತಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಸಹವಸನ್ತಸ್ಸ ಪನ ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಮಧುರಂ ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಪಟಿಸನ್ಥಾರಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಕಥಂ ಧಮ್ಮೀಕಥಂ ಸರಭಞ್ಞಂ ಸಾಕಚ್ಛಂ ಪಞ್ಹಪುಚ್ಛನಂ ಪಞ್ಹವಿಸ್ಸಜ್ಜನನ್ತಿ ಏವಮಾದಿಕರಣೇ ಸಮ್ಮುಖಾ ಮೇತ್ತಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಥೇರೇಸು ಪನ ಪಕ್ಕನ್ತೇಸು ಮಯ್ಹಂ ಪಿಯಸಹಾಯೋ ನನ್ದಿಯತ್ಥೇರೋ ಕಿಮಿಲತ್ಥೇರೋ ಏವಂ ಸೀಲಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಏವಂ ಆಚಾರಸಮ್ಪನ್ನೋತಿಆದಿಗುಣಕಥನಂ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಮೇತ್ತಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಮಯ್ಹಂ ಪಿಯಮಿತ್ತೋ ನನ್ದಿಯತ್ಥೇರೋ ಕಿಮಿಲತ್ಥೇರೋ ಅವೇರೋ ಹೋತು, ಅಬ್ಯಾಪಜ್ಜೋ ಸುಖೀ ಹೋತೂತಿ ಏವಂ ಸಮನ್ನಾಹರತೋ ಪನ ಸಮ್ಮುಖಾಪಿ ಪರಮ್ಮುಖಾಪಿ ಮೇತ್ತಂ ಮನೋಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿಯೇವ।
Tattha sammukhā kāyavacīkammāni sahavāse labbhanti, itarāni vippavāse. Manokammaṃ sabbattha labbhati. Yañhi sahavasantesu ekena mañcapīṭhaṃ vā dārubhaṇḍaṃ vā mattikābhaṇḍaṃ vā bahi dunnikkhittaṃ hoti, taṃ disvā kenidaṃ vaḷañjitanti avaññaṃ akatvā attanā dunnikkhittaṃ viya gahetvā paṭisāmentassa paṭijaggitabbayuttaṃ vā pana ṭhānaṃ paṭijaggantassa sammukhā mettaṃ kāyakammaṃ nāma hoti. Ekasmiṃ pakkante tena dunnikkhittaṃ senāsanaparikkhāraṃ tatheva nikkhipantassa paṭijaggitabbayuttaṭṭhānaṃ vā pana paṭijaggantassa parammukhā mettaṃ kāyakammaṃ nāma hoti. Sahavasantassa pana tehi saddhiṃ madhuraṃ sammodanīyaṃ kathaṃ paṭisanthārakathaṃ sāraṇīyakathaṃ dhammīkathaṃ sarabhaññaṃ sākacchaṃ pañhapucchanaṃ pañhavissajjananti evamādikaraṇe sammukhā mettaṃ vacīkammaṃ nāma hoti. Theresu pana pakkantesu mayhaṃ piyasahāyo nandiyatthero kimilatthero evaṃ sīlasampanno, evaṃ ācārasampannotiādiguṇakathanaṃ parammukhā mettaṃ vacīkammaṃ nāma hoti. Mayhaṃ piyamitto nandiyatthero kimilatthero avero hotu, abyāpajjo sukhī hotūti evaṃ samannāharato pana sammukhāpi parammukhāpi mettaṃ manokammaṃ hotiyeva.
ನಾನಾ ಹಿ ಖೋ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಕಾಯಾತಿ ಕಾಯಞ್ಹಿ ಪಿಟ್ಠಂ ವಿಯ ಮತ್ತಿಕಾ ವಿಯ ಚ ಓಮದ್ದಿತ್ವಾ ಏಕತೋ ಕಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ। ಏಕಞ್ಚ ಪನ ಮಞ್ಞೇ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪನ ನೋ ಹಿತಟ್ಠೇನ ನಿರನ್ತರಟ್ಠೇನ ಅವಿಗ್ಗಹಟ್ಠೇನ ಸಮಗ್ಗಟ್ಠೇನ ಏಕಮೇವಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಕಥಂ ಪನೇತಂ ಸಕಂ ಚಿತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಇತರೇಸಂ ಚಿತ್ತವಸೇನ ವತ್ತಿಂಸೂತಿ? ಏಕಸ್ಸ ಪತ್ತೇ ಮಲಂ ಉಟ್ಠಹತಿ, ಏಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕಿಲಿಟ್ಠಂ ಹೋತಿ, ಏಕಸ್ಸ ಪರಿಭಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಪತ್ತೇ ಮಲಂ ಉಟ್ಠಿತಂ, ತೇನ ಮಮಾವುಸೋ, ಪತ್ತೇ ಮಲಂ ಉಟ್ಠಿತಂ ಪಚಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವುತ್ತೇ ಇತರೇ ಮಯ್ಹಂ ಚೀವರಂ ಕಿಲಿಟ್ಠಂ ಧೋವಿತಬ್ಬಂ, ಮಯ್ಹಂ ಪರಿಭಣ್ಡಂ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ ಅರಞ್ಞಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ದಾರೂನಿ ಆಹರಿತ್ವಾ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಪತ್ತಕಟಾಹೇ ಪರಿಭಣ್ಡಂ ಕತ್ವಾ ತತೋ ಪರಂ ಚೀವರಂ ವಾ ಧೋವನ್ತಿ, ಪರಿಭಣ್ಡಂ ವಾ ಕರೋನ್ತಿ। ಮಮಾವುಸೋ, ಚೀವರಂ ಕಿಲಿಟ್ಠಂ ಧೋವಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಮಮ ಪಣ್ಣಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಪರಿಭಣ್ಡಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಪಠಮತರಂ ಆರೋಚಿತೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Nānā hi kho no, bhante, kāyāti kāyañhi piṭṭhaṃ viya mattikā viya ca omadditvā ekato kātuṃ na sakkā. Ekañca pana maññe cittanti cittaṃ pana no hitaṭṭhena nirantaraṭṭhena aviggahaṭṭhena samaggaṭṭhena ekamevāti dasseti. Kathaṃ panetaṃ sakaṃ cittaṃ nikkhipitvā itaresaṃ cittavasena vattiṃsūti? Ekassa patte malaṃ uṭṭhahati, ekassa cīvaraṃ kiliṭṭhaṃ hoti, ekassa paribhaṇḍakammaṃ hoti. Tattha yassa patte malaṃ uṭṭhitaṃ, tena mamāvuso, patte malaṃ uṭṭhitaṃ pacituṃ vaṭṭatīti vutte itare mayhaṃ cīvaraṃ kiliṭṭhaṃ dhovitabbaṃ, mayhaṃ paribhaṇḍaṃ kātabbanti avatvā araññaṃ pavisitvā dārūni āharitvā chinditvā pattakaṭāhe paribhaṇḍaṃ katvā tato paraṃ cīvaraṃ vā dhovanti, paribhaṇḍaṃ vā karonti. Mamāvuso, cīvaraṃ kiliṭṭhaṃ dhovituṃ vaṭṭati, mama paṇṇasālā uklāpā paribhaṇḍaṃ kātuṃ vaṭṭatīti paṭhamataraṃ ārocitepi eseva nayo.
೩೨೭. ಸಾಧು ಸಾಧು, ಅನುರುದ್ಧಾತಿ ಭಗವಾ ಹೇಟ್ಠಾ ನ ಚ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಪಿಣ್ಡಕೇನ ಕಿಲಮಿಮ್ಹಾತಿ ವುತ್ತೇ ನ ಸಾಧುಕಾರಮದಾಸಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಅಯಞ್ಹಿ ಕಬಳೀಕಾರೋ ಆಹಾರೋ ನಾಮ ಇಮೇಸಂ ಸತ್ತಾನಂ ಅಪಾಯಲೋಕೇಪಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಲೋಕೇಪಿ ಆಚಿಣ್ಣಸಮಾಚಿಣ್ಣೋವ। ಅಯಂ ಪನ ಲೋಕಸನ್ನಿವಾಸೋ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ವಿವಾದಪಕ್ಖನ್ದೋ, ಅಪಾಯಲೋಕೇ ದೇವಮನುಸ್ಸಲೋಕೇಪಿ ಇಮೇ ಸತ್ತಾ ಪಟಿವಿರುದ್ಧಾ ಏವ, ಏತೇಸಂ ಸಾಮಗ್ಗಿಕಾಲೋ ದುಲ್ಲಭೋ, ಕದಾಚಿದೇವ ಹೋತೀತಿ ಸಮಗ್ಗವಾಸಸ್ಸ ದುಲ್ಲಭತ್ತಾ ಇಧ ಭಗವಾ ಸಾಧುಕಾರಮದಾಸಿ। ಇದಾನಿ ತೇಸಂ ಅಪ್ಪಮಾದಲಕ್ಖಣಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ ಕಚ್ಚಿ ಪನ ವೋ, ಅನುರುದ್ಧಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ವೋತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನಂ ವಾ, ಕಚ್ಚಿ ತುಮ್ಹೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಮ್ಹಾಕನ್ತಿ ಅಮ್ಹೇಸು ತೀಸು ಜನೇಸು। ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಟಿಕ್ಕಮತೀತಿ ಗಾಮೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚಾಗಚ್ಛತಿ। ಅವಕ್ಕಾರಪಾತಿನ್ತಿ ಅತಿರೇಕಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ಠಪನತ್ಥಾಯ ಏಕಂ ಸಮುಗ್ಗಪಾತಿಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಠಪೇತಿ।
327.Sādhusādhu, anuruddhāti bhagavā heṭṭhā na ca mayaṃ, bhante, piṇḍakena kilamimhāti vutte na sādhukāramadāsi. Kasmā? Ayañhi kabaḷīkāro āhāro nāma imesaṃ sattānaṃ apāyalokepi devamanussalokepi āciṇṇasamāciṇṇova. Ayaṃ pana lokasannivāso yebhuyyena vivādapakkhando, apāyaloke devamanussalokepi ime sattā paṭiviruddhā eva, etesaṃ sāmaggikālo dullabho, kadācideva hotīti samaggavāsassa dullabhattā idha bhagavā sādhukāramadāsi. Idāni tesaṃ appamādalakkhaṇaṃ pucchanto kaccipana vo, anuruddhātiādimāha. Tattha voti nipātamattaṃ paccattavacanaṃ vā, kacci tumheti attho. Amhākanti amhesu tīsu janesu. Piṇḍāya paṭikkamatīti gāme piṇḍāya caritvā paccāgacchati. Avakkārapātinti atirekapiṇḍapātaṃ apanetvā ṭhapanatthāya ekaṃ samuggapātiṃ dhovitvā ṭhapeti.
ಯೋ ಪಚ್ಛಾತಿ ತೇ ಕಿರ ಥೇರಾ ನ ಏಕತೋವ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರಂ ಪವಿಸನ್ತಿ, ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿರತಾ ಹೇತೇ। ಪಾತೋವ ಸರೀರಪ್ಪಟಿಜಗ್ಗನಂ ಕತ್ವಾ ವತ್ತಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಕಾಲಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಕತ್ವಾ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಅಪ್ಪೇತ್ವಾ ನಿಸೀದನ್ತಿ। ತೇಸು ಯೋ ಪಠಮತರಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಅತ್ತನೋ ಕಾಲಪರಿಚ್ಛೇದವಸೇನ ಪಠಮತರಂ ಉಟ್ಠಾತಿ; ಸೋ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಟಿನಿವತ್ತೋ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಟ್ಠಾನಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಜಾನಾತಿ – ‘‘ದ್ವೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಚ್ಛಾ, ಅಹಂ ಪಠಮತರಂ ಆಗತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಪತ್ತಂ ಪಿದಹಿತ್ವಾ ಆಸನಪಞ್ಞಾಪನಾದೀನಿ ಕತ್ವಾ ಯದಿ ಪತ್ತೇ ಪಟಿವಿಸಮತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ, ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಭುಞ್ಜತಿ। ಯದಿ ಅತಿರೇಕಂ ಹೋತಿ, ಅವಕ್ಕಾರಪಾತಿಯಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪಾತಿಂ ಪಿಧಾಯ ಭುಞ್ಜತಿ। ಕತಭತ್ತಕಿಚ್ಚೋ ಪತ್ತಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ಥವಿಕಾಯ ಓಸಾಪೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಪವಿಸತಿ। ದುತಿಯೋಪಿ ಆಗನ್ತ್ವಾವ ಜಾನಾತಿ – ‘‘ಏಕೋ ಪಠಮಂ ಆಗತೋ, ಏಕೋ ಪಚ್ಛತೋ’’ತಿ। ಸೋ ಸಚೇ ಪತ್ತೇ ಭತ್ತಂ ಪಮಾಣಮೇವ ಹೋತಿ, ಭುಞ್ಜತಿ। ಸಚೇ ಮನ್ದಂ, ಅವಕ್ಕಾರಪಾತಿತೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜತಿ। ಸಚೇ ಅತಿರೇಕಂ ಹೋತಿ, ಅವಕ್ಕಾರಪಾತಿಯಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪಮಾಣಮೇವ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪುರಿಮತ್ಥೇರೋ ವಿಯ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಪವಿಸತಿ। ತತಿಯೋಪಿ ಆಗನ್ತ್ವಾವ ಜಾನಾತಿ – ‘‘ದ್ವೇ ಪಠಮಂ ಆಗತಾ, ಅಹಂ ಪಚ್ಛತೋ’’ತಿ। ಸೋಪಿ ದುತಿಯತ್ಥೇರೋ ವಿಯ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಕತಭತ್ತಕಿಚ್ಚೋ ಪತ್ತಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ಥವಿಕಾಯ ಓಸಾಪೇತ್ವಾ ಆಸನಾನಿ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಿ; ಪಾನೀಯಘಟೇ ವಾ ಪರಿಭೋಜನೀಯಘಟೇ ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಉದಕಂ ಛಡ್ಡೇತ್ವಾ ಘಟೇ ನಿಕುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅವಕ್ಕಾರಪಾತಿಯಂ ಸಚೇ ಅವಸೇಸಭತ್ತಂ ಹೋತಿ, ತಂ ವುತ್ತನಯೇನ ಜಹಿತ್ವಾ ಪಾತಿಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಿ; ಭತ್ತಗ್ಗಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜತಿ। ತತೋ ಕಚವರಂ ಛಡ್ಡೇತ್ವಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜನಿಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಉಪಚಿಕಾಹಿ ಮುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಪವಿಸತಿ। ಇದಂ ಥೇರಾನಂ ಬಹಿವಿಹಾರೇ ಅರಞ್ಞೇ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಕರಣಟ್ಠಾನೇ ಭೋಜನಸಾಲಾಯಂ ವತ್ತಂ। ಇದಂ ಸನ್ಧಾಯ, ‘‘ಯೋ ಪಚ್ಛಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ।
Yo pacchāti te kira therā na ekatova bhikkhācāraṃ pavisanti, phalasamāpattiratā hete. Pātova sarīrappaṭijagganaṃ katvā vattappaṭipattiṃ pūretvā senāsanaṃ pavisitvā kālaparicchedaṃ katvā phalasamāpattiṃ appetvā nisīdanti. Tesu yo paṭhamataraṃ nisinno attano kālaparicchedavasena paṭhamataraṃ uṭṭhāti; so piṇḍāya caritvā paṭinivatto bhattakiccaṭṭhānaṃ āgantvā jānāti – ‘‘dve bhikkhū pacchā, ahaṃ paṭhamataraṃ āgato’’ti. Atha pattaṃ pidahitvā āsanapaññāpanādīni katvā yadi patte paṭivisamattameva hoti, nisīditvā bhuñjati. Yadi atirekaṃ hoti, avakkārapātiyaṃ pakkhipitvā pātiṃ pidhāya bhuñjati. Katabhattakicco pattaṃ dhovitvā vodakaṃ katvā thavikāya osāpetvā pattacīvaraṃ gahetvā attano vasanaṭṭhānaṃ pavisati. Dutiyopi āgantvāva jānāti – ‘‘eko paṭhamaṃ āgato, eko pacchato’’ti. So sace patte bhattaṃ pamāṇameva hoti, bhuñjati. Sace mandaṃ, avakkārapātito gahetvā bhuñjati. Sace atirekaṃ hoti, avakkārapātiyaṃ pakkhipitvā pamāṇameva bhuñjitvā purimatthero viya vasanaṭṭhānaṃ pavisati. Tatiyopi āgantvāva jānāti – ‘‘dve paṭhamaṃ āgatā, ahaṃ pacchato’’ti. Sopi dutiyatthero viya bhuñjitvā katabhattakicco pattaṃ dhovitvā vodakaṃ katvā thavikāya osāpetvā āsanāni ukkhipitvā paṭisāmeti; pānīyaghaṭe vā paribhojanīyaghaṭe vā avasesaṃ udakaṃ chaḍḍetvā ghaṭe nikujjitvā avakkārapātiyaṃ sace avasesabhattaṃ hoti, taṃ vuttanayena jahitvā pātiṃ dhovitvā paṭisāmeti; bhattaggaṃ sammajjati. Tato kacavaraṃ chaḍḍetvā sammajjaniṃ ukkhipitvā upacikāhi muttaṭṭhāne ṭhapetvā pattacīvaramādāya vasanaṭṭhānaṃ pavisati. Idaṃ therānaṃ bahivihāre araññe bhattakiccakaraṇaṭṭhāne bhojanasālāyaṃ vattaṃ. Idaṃ sandhāya, ‘‘yo pacchā’’tiādi vuttaṃ.
ಯೋ ಪಸ್ಸತೀತಿಆದಿ ಪನ ನೇಸಂ ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇ ವತ್ತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತತ್ಥ ವಚ್ಚಘಟನ್ತಿ ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಂ। ರಿತ್ತನ್ತಿ ರಿತ್ತಕಂ। ತುಚ್ಛನ್ತಿ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಅವಿಸಯ್ಹನ್ತಿ ಉಕ್ಖಿಪಿತುಂ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಂ, ಅತಿಭಾರಿಯಂ। ಹತ್ಥವಿಕಾರೇನಾತಿ ಹತ್ಥಸಞ್ಞಾಯ। ತೇ ಕಿರ ಪಾನೀಯಘಟಾದೀಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ತುಚ್ಛಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಅನ್ತೋ ಚ ಬಹಿ ಚ ಧೋವಿತ್ವಾ ಉದಕಂ ಪರಿಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ತೀರೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಹತ್ಥವಿಕಾರೇನ ಆಮನ್ತೇನ್ತಿ, ಓದಿಸ್ಸ ವಾ ಅನೋದಿಸ್ಸ ವಾ ಸದ್ದಂ ನ ಕರೋನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ ಓದಿಸ್ಸ ಸದ್ದಂ ನ ಕರೋನ್ತಿ? ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಸದ್ದೋ ಬಾಧೇಯ್ಯಾತಿ। ಕಸ್ಮಾ ಅನೋದಿಸ್ಸ ಸದ್ದಂ ನ ಕರೋನ್ತಿ? ಅನೋದಿಸ್ಸ ಸದ್ದೇ ದಿನ್ನೇ, ‘‘ಅಹಂ ಪುರೇ, ಅಹಂ ಪುರೇ’’ತಿ ದ್ವೇಪಿ ನಿಕ್ಖಮೇಯ್ಯುಂ, ತತೋ ದ್ವೀಹಿ ಕತ್ತಬ್ಬಕಮ್ಮೇ ತತಿಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಚ್ಛೇದೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಸಂಯತಪದಸದ್ದೋ ಪನ ಹುತ್ವಾ ಅಪರಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ದಿವಾಟ್ಠಾನಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತೇನ ದಿಟ್ಠಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಹತ್ಥಸಞ್ಞಂ ಕರೋತಿ, ತಾಯ ಸಞ್ಞಾಯ ಇತರೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ತತೋ ದ್ವೇ ಜನಾ ಹತ್ಥೇನ ಹತ್ಥಂ ಸಂಸಿಬ್ಬನ್ತಾ ದ್ವೀಸು ಹತ್ಥೇಸು ಠಪೇತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಪೇನ್ತಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ – ‘‘ಹತ್ಥವಿಕಾರೇನ ದುತಿಯಂ ಆಮನ್ತೇತ್ವಾ ಹತ್ಥವಿಲಙ್ಘಕೇನ ಉಪಟ್ಠಪೇಮಾ’’ತಿ।
Yo passatītiādi pana nesaṃ antovihāre vattanti veditabbaṃ. Tattha vaccaghaṭanti ācamanakumbhiṃ. Rittanti rittakaṃ. Tucchanti tasseva vevacanaṃ. Avisayhanti ukkhipituṃ asakkuṇeyyaṃ, atibhāriyaṃ. Hatthavikārenāti hatthasaññāya. Te kira pānīyaghaṭādīsu yaṃkiñci tucchakaṃ gahetvā pokkharaṇiṃ gantvā anto ca bahi ca dhovitvā udakaṃ parissāvetvā tīre ṭhapetvā aññaṃ bhikkhuṃ hatthavikārena āmantenti, odissa vā anodissa vā saddaṃ na karonti. Kasmā odissa saddaṃ na karonti? Taṃ bhikkhuṃ saddo bādheyyāti. Kasmā anodissa saddaṃ na karonti? Anodissa sadde dinne, ‘‘ahaṃ pure, ahaṃ pure’’ti dvepi nikkhameyyuṃ, tato dvīhi kattabbakamme tatiyassa kammacchedo bhaveyya. Saṃyatapadasaddo pana hutvā aparassa bhikkhuno divāṭṭhānasantikaṃ gantvā tena diṭṭhabhāvaṃ ñatvā hatthasaññaṃ karoti, tāya saññāya itaro āgacchati, tato dve janā hatthena hatthaṃ saṃsibbantā dvīsu hatthesu ṭhapetvā upaṭṭhapenti. Taṃ sandhāyāha – ‘‘hatthavikārena dutiyaṃ āmantetvā hatthavilaṅghakena upaṭṭhapemā’’ti.
ಪಞ್ಚಾಹಿಕಂ ಖೋ ಪನಾತಿ ಚಾತುದ್ದಸೇ ಪನ್ನರಸೇ ಅಟ್ಠಮಿಯನ್ತಿ ಇದಂ ತಾವ ಪಕತಿಧಮ್ಮಸ್ಸವನಮೇವ, ತಂ ಅಖಣ್ಡಂ ಕತ್ವಾ ಪಞ್ಚಮೇ ಪಞ್ಚಮೇ ದಿವಸೇ ದ್ವೇ ಥೇರಾ ನಾತಿವಿಕಾಲೇ ನ್ಹಾಯಿತ್ವಾ ಅನುರುದ್ಧತ್ಥೇರಸ್ಸ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ತತ್ಥ ತಯೋಪಿ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತಿಣ್ಣಂ ಪಿಟಕಾನಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ , ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಏವಂ ಕರೋನ್ತಾನಂಯೇವ ಅರುಣಂ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಏತ್ತಾವತಾ ಥೇರೇನ ಭಗವತಾ ಅಪ್ಪಮಾದಲಕ್ಖಣಂ ಪುಚ್ಛಿತೇನ ಪಮಾದಟ್ಠಾನೇಸುಯೇವ ಅಪ್ಪಮಾದಲಕ್ಖಣಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಂ ಹೋತಿ। ಅಞ್ಞೇಸಞ್ಹಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರಂ ಪವಿಸನಕಾಲೋ, ನಿಕ್ಖಮನಕಾಲೋ, ನಿವಾಸನಪರಿವತ್ತನಂ, ಚೀವರಪಾರುಪನಂ, ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಣಂ ಧಮ್ಮಕಥನಂ, ಅನುಮೋದನಂ , ಗಾಮತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಕರಣಂ, ಪತ್ತಧೋವನಂ, ಪತ್ತಓಸಾಪನಂ, ಪತ್ತಚೀವರಪಟಿಸಾಮನನ್ತಿ ಪಪಞ್ಚಕರಣಟ್ಠಾನಾನಿ ಏತಾನಿ। ತಸ್ಮಾ ಥೇರೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಏತ್ತಕಂ ಠಾನಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪಮಾದಕಾಲೋ ನಾಮ ನತ್ಥೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಪಮಾದಟ್ಠಾನೇಸುಯೇವ ಅಪ್ಪಮಾದಲಕ್ಖಣಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಸಿ।
Pañcāhikaṃ kho panāti cātuddase pannarase aṭṭhamiyanti idaṃ tāva pakatidhammassavanameva, taṃ akhaṇḍaṃ katvā pañcame pañcame divase dve therā nātivikāle nhāyitvā anuruddhattherassa vasanaṭṭhānaṃ gacchanti. Tattha tayopi nisīditvā tiṇṇaṃ piṭakānaṃ aññatarasmiṃ aññamaññaṃ pañhaṃ pucchanti , aññamaññaṃ vissajjenti, tesaṃ evaṃ karontānaṃyeva aruṇaṃ uggacchati. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Ettāvatā therena bhagavatā appamādalakkhaṇaṃ pucchitena pamādaṭṭhānesuyeva appamādalakkhaṇaṃ vissajjitaṃ hoti. Aññesañhi bhikkhūnaṃ bhikkhācāraṃ pavisanakālo, nikkhamanakālo, nivāsanaparivattanaṃ, cīvarapārupanaṃ, antogāme piṇḍāya caraṇaṃ dhammakathanaṃ, anumodanaṃ , gāmato nikkhamitvā bhattakiccakaraṇaṃ, pattadhovanaṃ, pattaosāpanaṃ, pattacīvarapaṭisāmananti papañcakaraṇaṭṭhānāni etāni. Tasmā thero amhākaṃ ettakaṃ ṭhānaṃ muñcitvā pamādakālo nāma natthīti dassento pamādaṭṭhānesuyeva appamādalakkhaṇaṃ vissajjesi.
೩೨೮. ಅಥಸ್ಸ ಭಗವಾ ಸಾಧುಕಾರಂ ದತ್ವಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ ಪುನ ಅತ್ಥಿ ಪನ ವೋತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಉತ್ತರಿ ಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾತಿ ಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮತೋ ಉತ್ತರಿ। ಅಲಮರಿಯಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸೇಸೋತಿ ಅರಿಯಭಾವಕರಣಸಮತ್ಥೋ ಞಾಣವಿಸೇಸೋ। ಕಿಞ್ಹಿ ನೋ ಸಿಯಾ, ಭನ್ತೇತಿ ಕಸ್ಮಾ, ಭನ್ತೇ, ನಾಧಿಗತೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅಧಿಗತೋಯೇವಾತಿ। ಯಾವ ದೇವಾತಿ ಯಾವ ಏವ।
328. Athassa bhagavā sādhukāraṃ datvā paṭhamajjhānaṃ pucchanto puna atthi pana votiādimāha. Tattha uttari manussadhammāti manussadhammato uttari. Alamariyañāṇadassanavisesoti ariyabhāvakaraṇasamattho ñāṇaviseso. Kiñhi no siyā, bhanteti kasmā, bhante, nādhigato bhavissati, adhigatoyevāti. Yāva devāti yāva eva.
೩೨೯. ಏವಂ ಪಠಮಜ್ಝಾನಾಧಿಗಮೇ ಬ್ಯಾಕತೇ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಾದೀನಿ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ ಏತಸ್ಸ ಪನ ವೋತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಸಮತಿಕ್ಕಮಾಯಾತಿ ಸಮತಿಕ್ಕಮತ್ಥಾಯ। ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯಾತಿ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧತ್ಥಾಯ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಪಚ್ಛಿಮಪಞ್ಹೇ ಪನ ಲೋಕುತ್ತರಞಾಣದಸ್ಸನವಸೇನ ಅಧಿಗತಂ ನಿರೋಧಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ ಅಲಮರಿಯಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸೇಸೋತಿ ಆಹ। ಥೇರೋಪಿ ಪುಚ್ಛಾನುರೂಪೇನೇವ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ವೇದಯಿತಸುಖತೋ ಅವೇದಯಿತಸುಖಂ ಸನ್ತತರಂ ಪಣೀತತರಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞಂ ಫಾಸುವಿಹಾರಂ ಉತ್ತರಿತರಂ ವಾ ಪಣೀತತರಂ ವಾ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮಾತಿ ಆಹ।
329. Evaṃ paṭhamajjhānādhigame byākate dutiyajjhānādīni pucchanto etassa pana votiādimāha. Tattha samatikkamāyāti samatikkamatthāya. Paṭippassaddhiyāti paṭippassaddhatthāya. Sesaṃ sabbattha vuttanayeneva veditabbaṃ. Pacchimapañhe pana lokuttarañāṇadassanavasena adhigataṃ nirodhasamāpattiṃ pucchanto alamariyañāṇadassanavisesoti āha. Theropi pucchānurūpeneva byākāsi. Tattha yasmā vedayitasukhato avedayitasukhaṃ santataraṃ paṇītataraṃ hoti, tasmā aññaṃ phāsuvihāraṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na samanupassāmāti āha.
೩೩೦. ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯಾತಿ ಸಾಮಗ್ಗಿರಸಾನಿಸಂಸಪ್ಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾಯ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ। ಸಬ್ಬೇಪಿ ತೇ ಚತೂಸು ಸಚ್ಚೇಸು ಪರಿನಿಟ್ಠಿತಕಿಚ್ಚಾ, ತೇನ ತೇಸಂ ಪಟಿವೇಧತ್ಥಾಯ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಥೇತಬ್ಬಂ ನತ್ಥಿ। ಸಾಮಗ್ಗಿರಸೇನ ಪನ ಅಯಞ್ಚ ಅಯಞ್ಚ ಆನಿಸಂಸೋತಿ ಸಾಮಗ್ಗಿರಸಾನಿಸಂಸಮೇವ ನೇಸಂ ಭಗವಾ ಕಥೇಸಿ। ಭಗವನ್ತಂ ಅನುಸಂಯಾಯಿತ್ವಾತಿ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ। ತೇ ಕಿರ ಭಗವತೋ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಥೋಕಂ ಅಗಮಂಸು, ಅಥ ಭಗವಾ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಪರಿವೇಣಪರಿಯನ್ತಂ ಗತಕಾಲೇ, ‘‘ಆಹರಥ ಮೇ ಪತ್ತಚೀವರಂ, ತುಮ್ಹೇ ಇಧೇವ ತಿಟ್ಠಥಾ’’ತಿ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ತತೋ ಪಟಿನಿವತ್ತಿತ್ವಾತಿ ತತೋ ಠಿತಟ್ಠಾನತೋ ನಿವತ್ತಿತ್ವಾ। ಕಿಂ ನು ಖೋ ಮಯಂ ಆಯಸ್ಮತೋತಿ ಭಗವನ್ತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾದೀನಿ ಅಧಿಗನ್ತ್ವಾಪಿ ಅತ್ತನೋ ಗುಣಕಥಾಯ ಅಟ್ಟಿಯಮಾನಾ ಅಧಿಗಮಪ್ಪಿಚ್ಛತಾಯ ಆಹಂಸು। ಇಮಾಸಞ್ಚ ಇಮಾಸಞ್ಚಾತಿ ಪಠಮಜ್ಝಾನಾದೀನಂ ಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರಾನಂ। ಚೇತಸಾ ಚೇತೋ ಪರಿಚ್ಚ ವಿದಿತೋತಿ ಅಜ್ಜ ಮೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಲೋಕಿಯಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ ವೀತಿನಾಮೇಸುಂ, ಅಜ್ಜ ಲೋಕುತ್ತರಾಯಾತಿ ಏವಂ ಚಿತ್ತೇನ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ವಿದಿತಂ। ದೇವತಾಪಿ ಮೇತಿ, ಭನ್ತೇ ಅನುರುದ್ಧ, ಅಜ್ಜ ಅಯ್ಯೋ ನನ್ದಿಯತ್ಥೇರೋ, ಅಜ್ಜ ಅಯ್ಯೋ ಕಿಮಿಲತ್ಥೇರೋ ಇಮಾಯ ಚ ಇಮಾಯ ಚ ಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ ವೀತಿನಾಮೇಸೀತಿ ಏವಮಾರೋಚೇಸುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಞ್ಹಾಭಿಪುಟ್ಠೇನಾತಿ ತಮ್ಪಿ ಮಯಾ ಸಯಂ ವಿದಿತನ್ತಿ ವಾ ದೇವತಾಹಿ ಆರೋಚಿತನ್ತಿ ವಾ ಏತ್ತಕೇನೇವ ಮುಖಂ ಮೇ ಸಜ್ಜನ್ತಿ ಕಥಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಅಪುಟ್ಠೇನೇವ ಮೇ ನ ಕಥಿತಂ। ಭಗವತಾ ಪನ ಪಞ್ಹಾಭಿಪುಟ್ಠೇನ ಪಞ್ಹಂ ಅಭಿಪುಚ್ಛಿತೇನ ಸತಾ ಬ್ಯಾಕತಂ, ತತ್ರ ಮೇ ಕಿಂ ನ ರೋಚಥಾತಿ ಆಹ।
330.Dhammiyā kathāyāti sāmaggirasānisaṃsappaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya. Sabbepi te catūsu saccesu pariniṭṭhitakiccā, tena tesaṃ paṭivedhatthāya kiñci kathetabbaṃ natthi. Sāmaggirasena pana ayañca ayañca ānisaṃsoti sāmaggirasānisaṃsameva nesaṃ bhagavā kathesi. Bhagavantaṃ anusaṃyāyitvāti anugantvā. Te kira bhagavato pattacīvaraṃ gahetvā thokaṃ agamaṃsu, atha bhagavā vihārassa pariveṇapariyantaṃ gatakāle, ‘‘āharatha me pattacīvaraṃ, tumhe idheva tiṭṭhathā’’ti pakkāmi. Tato paṭinivattitvāti tato ṭhitaṭṭhānato nivattitvā. Kiṃ nu kho mayaṃ āyasmatoti bhagavantaṃ nissāya pabbajjādīni adhigantvāpi attano guṇakathāya aṭṭiyamānā adhigamappicchatāya āhaṃsu. Imāsañca imāsañcāti paṭhamajjhānādīnaṃ lokiyalokuttarānaṃ. Cetasā ceto paricca viditoti ajja me āyasmanto lokiyasamāpattiyā vītināmesuṃ, ajja lokuttarāyāti evaṃ cittena cittaṃ paricchinditvā viditaṃ. Devatāpi meti, bhante anuruddha, ajja ayyo nandiyatthero, ajja ayyo kimilatthero imāya ca imāya ca samāpattiyā vītināmesīti evamārocesunti attho. Pañhābhipuṭṭhenāti tampi mayā sayaṃ viditanti vā devatāhi ārocitanti vā ettakeneva mukhaṃ me sajjanti kathaṃ samuṭṭhāpetvā apuṭṭheneva me na kathitaṃ. Bhagavatā pana pañhābhipuṭṭhena pañhaṃ abhipucchitena satā byākataṃ, tatra me kiṃ na rocathāti āha.
೩೩೧. ದೀಘೋತಿ ‘‘ಮಣಿ ಮಾಣಿವರೋ ದೀಘೋ, ಅಥೋ ಸೇರೀಸಕೋ ಸಹಾ’’ತಿ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೩.೨೯೩) ಏವಂ ಆಗತೋ ಅಟ್ಠವೀಸತಿಯಾ ಯಕ್ಖಸೇನಾಪತೀನಂ ಅಬ್ಭನ್ತರೋ ಏಕೋ ದೇವರಾಜಾ। ಪರಜನೋತಿ ತಸ್ಸೇವ ಯಕ್ಖಸ್ಸ ನಾಮಂ। ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ಸೋ ಕಿರ ವೇಸ್ಸವಣೇನ ಪೇಸಿತೋ ಏತಂ ಠಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಸಯಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಿಞ್ಜಕಾವಸಥತೋ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನಸ್ಸ ಅನ್ತರೇ ದಿಸ್ವಾ ಭಗವಾ ಅತ್ತನಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನೇ ತಿಣ್ಣಂ ಕುಲಪುತ್ತಾನಂ ಸನ್ತಿಕಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಅಜ್ಜ ಮಹತೀ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಮಯಾಪಿ ತಸ್ಸಾ ದೇಸನಾಯ ಭಾಗಿನಾ ಭವಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅದಿಸ್ಸಮಾನೇನ ಕಾಯೇನ ಸತ್ಥು ಪದಾನುಪದಿಕೋ ಗನ್ತ್ವಾ ಅವಿದೂರೇ ಠತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಸತ್ಥರಿ ಗಚ್ಛನ್ತೇಪಿ ನ ಗತೋ, – ‘‘ಇಮೇ ಥೇರಾ ಕಿಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪನ ತತ್ಥೇವ ಠಿತೋ। ಅಥ ತೇ ದ್ವೇ ಥೇರೇ ಅನುರುದ್ಧತ್ಥೇರಂ ಪಲಿವೇಠೇನ್ತೇ ದಿಸ್ವಾ, – ‘‘ಇಮೇ ಥೇರಾ ಭಗವನ್ತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾದಯೋ ಸಬ್ಬಗುಣೇ ಅಧಿಗನ್ತ್ವಾಪಿ ಭಗವತೋವ ಮಚ್ಛರಾಯನ್ತಿ, ನ ಸಹನ್ತಿ, ಅತಿವಿಯ ನಿಲೀಯನ್ತಿ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇನ್ತಿ, ನ ದಾನಿ ತೇಸಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತುಂ ದಸ್ಸಾಮಿ, ಪಥವಿತೋ ಯಾವ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಏತೇಸಂ ಗುಣೇ ಪಕಾಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
331.Dīghoti ‘‘maṇi māṇivaro dīgho, atho serīsako sahā’’ti (dī. ni. 3.293) evaṃ āgato aṭṭhavīsatiyā yakkhasenāpatīnaṃ abbhantaro eko devarājā. Parajanoti tasseva yakkhassa nāmaṃ. Yena bhagavā tenupasaṅkamīti so kira vessavaṇena pesito etaṃ ṭhānaṃ gacchanto bhagavantaṃ sayaṃ pattacīvaraṃ gahetvā giñjakāvasathato gosiṅgasālavanassa antare disvā bhagavā attanā pattacīvaraṃ gahetvā gosiṅgasālavane tiṇṇaṃ kulaputtānaṃ santikaṃ gacchati. Ajja mahatī dhammadesanā bhavissati. Mayāpi tassā desanāya bhāginā bhavitabbanti adissamānena kāyena satthu padānupadiko gantvā avidūre ṭhatvā dhammaṃ sutvā satthari gacchantepi na gato, – ‘‘ime therā kiṃ karissantī’’ti dassanatthaṃ pana tattheva ṭhito. Atha te dve there anuruddhattheraṃ paliveṭhente disvā, – ‘‘ime therā bhagavantaṃ nissāya pabbajjādayo sabbaguṇe adhigantvāpi bhagavatova maccharāyanti, na sahanti, ativiya nilīyanti paṭicchādenti, na dāni tesaṃ paṭicchādetuṃ dassāmi, pathavito yāva brahmalokā etesaṃ guṇe pakāsessāmī’’ti cintetvā yena bhagavā tenupasaṅkami.
ಲಾಭಾ ವತ, ಭನ್ತೇತಿ ಯೇ, ಭನ್ತೇ, ವಜ್ಜಿರಟ್ಠವಾಸಿನೋ ಭಗವನ್ತಞ್ಚ ಇಮೇ ಚ ತಯೋ ಕುಲಪುತ್ತೇ ಪಸ್ಸಿತುಂ ಲಭನ್ತಿ, ವನ್ದಿತುಂ ಲಭನ್ತಿ, ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ದಾತುಂ ಲಭನ್ತಿ, ಧಮ್ಮಂ ಸೋತುಂ ಲಭನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಲಾಭಾ, ಭನ್ತೇ, ವಜ್ಜೀನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸದ್ದಂ ಸುತ್ವಾತಿ ಸೋ ಕಿರ ಅತ್ತನೋ ಯಕ್ಖಾನುಭಾವೇನ ಮಹನ್ತಂ ಸದ್ದಂ ಕತ್ವಾ ಸಕಲಂ ವಜ್ಜಿರಟ್ಠಂ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರನ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ನಿಚ್ಛಾರೇಸಿ। ತೇನ ಚಸ್ಸ ತೇಸು ರುಕ್ಖಪಬ್ಬತಾದೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ಭುಮ್ಮಾ ದೇವತಾ ಸದ್ದಂ ಅಸ್ಸೋಸುಂ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಸದ್ದಂ ಸುತ್ವಾ’’ತಿ। ಅನುಸ್ಸಾವೇಸುನ್ತಿ ಮಹನ್ತಂ ಸದ್ದಂ ಸುತ್ವಾ ಸಾವೇಸುಂ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ಯಾವ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾತಿ ಯಾವ ಅಕನಿಟ್ಠಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ। ತಞ್ಚೇಪಿ ಕುಲನ್ತಿ, ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಕುಲತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಇಮೇ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಏವಂ ಸೀಲವನ್ತೋ ಗುಣವನ್ತೋ ಆಚಾರಸಮ್ಪನ್ನಾ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ತಞ್ಚೇಪಿ ಕುಲಂ ಏತೇ ತಯೋ ಕುಲಪುತ್ತೇ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಂ ಅನುಸ್ಸರೇಯ್ಯಾತಿ ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಯಥಾನುಸನ್ಧಿನಾವ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಪೇಸೀತಿ।
Lābhā vata, bhanteti ye, bhante, vajjiraṭṭhavāsino bhagavantañca ime ca tayo kulaputte passituṃ labhanti, vandituṃ labhanti, deyyadhammaṃ dātuṃ labhanti, dhammaṃ sotuṃ labhanti, tesaṃ lābhā, bhante, vajjīnanti attho. Saddaṃ sutvāti so kira attano yakkhānubhāvena mahantaṃ saddaṃ katvā sakalaṃ vajjiraṭṭhaṃ ajjhottharanto taṃ vācaṃ nicchāresi. Tena cassa tesu rukkhapabbatādīsu adhivatthā bhummā devatā saddaṃ assosuṃ. Taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘saddaṃ sutvā’’ti. Anussāvesunti mahantaṃ saddaṃ sutvā sāvesuṃ. Esa nayo sabbattha. Yāva brahmalokāti yāva akaniṭṭhabrahmalokā. Tañcepi kulanti, ‘‘amhākaṃ kulato nikkhamitvā ime kulaputtā pabbajitā evaṃ sīlavanto guṇavanto ācārasampannā kalyāṇadhammā’’ti evaṃ tañcepi kulaṃ ete tayo kulaputte pasannacittaṃ anussareyyāti evaṃ sabbattha attho daṭṭhabbo. Iti bhagavā yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesīti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ಚೂಳಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Cūḷagosiṅgasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೧. ಚೂಳಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತಂ • 1. Cūḷagosiṅgasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೧. ಚೂಳಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Cūḷagosiṅgasuttavaṇṇanā
