Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā |
[๕๒] ๒. จูฬชนกชาตกวณฺณนา
[52] 2. Cūḷajanakajātakavaṇṇanā
วายเมเถว ปุริโสติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรโนฺต โอสฺสฎฺฐวีริยเมวารพฺภ กเถสิฯ ตตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ สพฺพํ มหาชนกชาตเก (ชา. ๒.๒๒.๑๒๓ อาทโย) อาวิ ภวิสฺสติฯ ชนกราชา ปน เสตจฺฉตฺตสฺส เหฎฺฐา นิสิโนฺน อิมํ คาถมาห –
Vāyametheva purisoti idaṃ satthā jetavane viharanto ossaṭṭhavīriyamevārabbha kathesi. Tattha yaṃ vattabbaṃ, taṃ sabbaṃ mahājanakajātake (jā. 2.22.123 ādayo) āvi bhavissati. Janakarājā pana setacchattassa heṭṭhā nisinno imaṃ gāthamāha –
๕๒.
52.
‘‘วายเมเถว ปุริโส, น นิพฺพิเนฺทยฺย ปณฺฑิโต;
‘‘Vāyametheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ, อุทกา ถลมุพฺภต’’นฺติฯ
Passāmi vohaṃ attānaṃ, udakā thalamubbhata’’nti.
ตตฺถ วายเมเถวาติ วายามํ กโรเถวฯ อุทกา ถลมุพฺภตนฺติ อุทกโต ถลมุตฺติณฺณํ ถเล ปติฎฺฐิตํ อตฺตานํ ปสฺสามีติฯ อิธาปิ โอสฺสฎฺฐวีริโย ภิกฺขุ อรหตฺตํ ปโตฺต, ชนกราชา สมฺมาสมฺพุโทฺธว อโหสีติฯ
Tattha vāyamethevāti vāyāmaṃ karotheva. Udakā thalamubbhatanti udakato thalamuttiṇṇaṃ thale patiṭṭhitaṃ attānaṃ passāmīti. Idhāpi ossaṭṭhavīriyo bhikkhu arahattaṃ patto, janakarājā sammāsambuddhova ahosīti.
จูฬชนกชาตกวณฺณนา ทุติยาฯ
Cūḷajanakajātakavaṇṇanā dutiyā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi / ๕๒. จูฬชนกชาตกํ • 52. Cūḷajanakajātakaṃ