| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationමජ්ඣිම නිකාය 135
The Middle-Length Suttas Collection 135
චූළකම්මවිභඞ්ගසුත්ත
The Shorter Analysis of Deeds
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ, අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
අථ ඛෝ සුභෝ මාණවෝ තෝදේය්‍යපුත්තෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මෝදි. සම්මෝදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ සුභෝ මාණවෝ තෝදේය්‍යපුත්තෝ භගවන්තං ඒතදවෝච:
Then the brahmin student Subha, Todeyya’s son, approached the Buddha, and exchanged greetings with him. When the greetings and polite conversation were over, he sat down to one side and said to the Buddha:
“කෝ නු ඛෝ, භෝ ගෝතම, හේතු කෝ පච්චයෝ යේන මනුස්සානංයේව සතං මනුස්සභූතානං දිස්සන්ති හීනප්පණීතතා? දිස්සන්ති හි, භෝ ගෝතම, මනුස්සා අප්පායුකා, දිස්සන්ති දීඝායුකා; දිස්සන්ති බව්හාබාධා, දිස්සන්ති අප්පාබාධා; දිස්සන්ති දුබ්බණ්ණා, දිස්සන්ති වණ්ණවන්තෝ; දිස්සන්ති අප්පේසක්ඛා, දිස්සන්ති මහේසක්ඛා; දිස්සන්ති අප්පභෝගා, දිස්සන්ති මහාභෝගා; දිස්සන්ති නීචකුලීනා, දිස්සන්ති උච්චාකුලීනා; දිස්සන්ති දුප්පඤ්ඤා, දිස්සන්ති පඤ්ඤවන්තෝ. කෝ නු ඛෝ, භෝ ගෝතම, හේතු කෝ පච්චයෝ යේන මනුස්සානංයේව සතං මනුස්සභූතානං දිස්සන්ති හීනප්පණීතතා”ති?
“What is the cause, Master Gotama, what is the reason why even among those who are human beings some are seen to be inferior and superior? For people are seen who are short-lived and long-lived, sickly and healthy, ugly and beautiful, insignificant and illustrious, poor and rich, from low and eminent families, witless and wise. What is the reason why even among those who are human beings some are seen to be inferior and superior?”
“කම්මස්සකා, මාණව, සත්තා කම්මදායාදා කම්මයෝනී කම්මබන්ධූ කම්මප්පටිසරණා. කම්මං සත්තේ විභජති යදිදං—හීනප්පණීතතායා”ති.
“Student, sentient beings are the owners of their deeds and heir to their deeds. Deeds are their womb, their relative, and their refuge. It is deeds that divide beings into inferior and superior.”
“න ඛෝ අහං ඉමස්ස භෝතෝ ගෝතමස්ස සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස විත්ථාරේන අත්ථං අවිභත්තස්ස විත්ථාරේන අත්ථං ආජානාමි. සාධු මේ භවං ගෝතමෝ තථා ධම්මං දේසේතු යථා අහං ඉමස්ස භෝතෝ ගෝතමස්ස සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස විත්ථාරේන අත්ථං අවිභත්තස්ස විත්ථාරේන අත්ථං ආජානේය්‍යන්”ති.
“I don’t understand the meaning of what Master Gotama has said in brief, without explaining the details. Master Gotama, please teach me this matter in detail so I can understand the meaning.”
“තේන හි, මාණව, සුණාහි, සාධුකං මනසි කරෝහි; භාසිස්සාමී”ති.
“Well then, student, listen and apply your mind well, I will speak.”
“ඒවං, භෝ”ති ඛෝ සුභෝ මාණවෝ තෝදේය්‍යපුත්තෝ භගවතෝ පච්චස්සෝසි. භගවා ඒතදවෝච:
“Yes, sir,” replied Subha. The Buddha said this:
“ඉධ, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා පාණාතිපාතී හෝති ලුද්දෝ ලෝහිතපාණි හතපහතේ නිවිට්ඨෝ අදයාපන්නෝ පාණභූතේසු. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති අප්පායුකෝ හෝති. අප්පායුකසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—පාණාතිපාතී හෝති ලුද්දෝ ලෝහිතපාණි හතපහතේ නිවිට්ඨෝ අදයාපන්නෝ පාණභූතේසු.
“Take some woman or man who kills living creatures. They’re violent, bloody-handed, a hardened killer, merciless to living beings. Because of undertaking such deeds, when their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. If they’re not reborn in a place of loss, but return to the human realm, then wherever they’re reborn they’re short-lived. For killing living creatures is the path leading to a short lifespan.
ඉධ පන, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා පාණාතිපාතං පහාය පාණාතිපාතා පටිවිරතෝ හෝති නිහිතදණ්ඩෝ නිහිතසත්ථෝ, ලජ්ජී දයාපන්නෝ සබ්බපාණභූතහිතානුකම්පී විහරති. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති දීඝායුකෝ හෝති. දීඝායුකසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—පාණාතිපාතං පහාය පාණාතිපාතා පටිවිරතෝ හෝති නිහිතදණ්ඩෝ නිහිතසත්ථෝ, ලජ්ජී දයාපන්නෝ සබ්බපාණභූතහිතානුකම්පී විහරති.
But take some woman or man who gives up killing living creatures. They renounce the rod and the sword. They’re scrupulous and kind, living full of compassion for all living beings. Because of undertaking such deeds, when their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm. If they’re not reborn in a heavenly realm, but return to the human realm, then wherever they’re reborn they’re long-lived. For not killing living creatures is the path leading to a long lifespan.
ඉධ, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා සත්තානං විහේඨකජාතිකෝ හෝති, පාණිනා වා ලේඩ්ඩුනා වා දණ්ඩේන වා සත්ථේන වා. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති බව්හාබාධෝ හෝති. බව්හාබාධසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—සත්තානං විහේඨකජාතිකෝ හෝති පාණිනා වා ලේඩ්ඩුනා වා දණ්ඩේන වා සත්ථේන වා.
Take some woman or man who habitually hurts living creatures with a fist, stone, rod, or sword. Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a place of loss … or if they return to the human realm, they’re sickly …
ඉධ පන, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා සත්තානං අවිහේඨකජාතිකෝ හෝති පාණිනා වා ලේඩ්ඩුනා වා දණ්ඩේන වා සත්ථේන වා. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති අප්පාබාධෝ හෝති. අප්පාබාධසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—සත්තානං අවිහේඨකජාතිකෝ හෝති පාණිනා වා ලේඩ්ඩුනා වා දණ්ඩේන වා සත්ථේන වා.
But take some woman or man who does not habitually hurt living creatures with a fist, stone, rod, or sword. Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a heavenly realm … or if they return to the human realm, they’re healthy …
ඉධ, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා කෝධනෝ හෝති උපායාසබහුලෝ. අප්පම්පි වුත්තෝ සමානෝ අභිසජ්ජති කුප්පති බ්‍යාපජ්ජති පතිට්ඨීයති කෝපඤ්ච දෝසඤ්ච අප්පච්චයඤ්ච පාතුකරෝති. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති දුබ්බණ්ණෝ හෝති. දුබ්බණ්ණසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—කෝධනෝ හෝති උපායාසබහුලෝ; අප්පම්පි වුත්තෝ සමානෝ අභිසජ්ජති කුප්පති බ්‍යාපජ්ජති පතිට්ඨීයති කෝපඤ්ච දෝසඤ්ච අප්පච්චයඤ්ච පාතුකරෝති.
Take some woman or man who is irritable and bad-tempered. Even when lightly criticized they lose their temper, becoming annoyed, hostile, and hard-hearted, and displaying annoyance, hate, and bitterness. Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a place of loss … or if they return to the human realm, they’re ugly …
ඉධ පන, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා අක්කෝධනෝ හෝති අනුපායාසබහුලෝ; බහුම්පි වුත්තෝ සමානෝ නාභිසජ්ජති න කුප්පති න බ්‍යාපජ්ජති න පතිට්ඨීයති න කෝපඤ්ච දෝසඤ්ච අප්පච්චයඤ්ච පාතුකරෝති. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති පාසාදිකෝ හෝති. පාසාදිකසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—අක්කෝධනෝ හෝති අනුපායාසබහුලෝ; බහුම්පි වුත්තෝ සමානෝ නාභිසජ්ජති න කුප්පති න බ්‍යාපජ්ජති න පතිට්ඨීයති න කෝපඤ්ච දෝසඤ්ච අප්පච්චයඤ්ච පාතුකරෝති.
But take some woman or man who isn’t irritable and bad-tempered. Even when heavily criticized, they don’t lose their temper, become annoyed, hostile, and hard-hearted, or display annoyance, hate, and bitterness. Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a heavenly realm … or if they return to the human realm, they’re lovely …
ඉධ, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා ඉස්සාමනකෝ හෝති; පරලාභසක්කාරගරුකාරමානනවන්දනපූජනාසු ඉස්සති උපදුස්සති ඉස්සං බන්ධති. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති අප්පේසක්ඛෝ හෝති. අප්පේසක්ඛසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—ඉස්සාමනකෝ හෝති; පරලාභසක්කාරගරුකාරමානනවන්දනපූජනාසු ඉස්සති උපදුස්සති ඉස්සං බන්ධති.
Take some woman or man who is jealous. They envy, resent, and begrudge the possessions, honor, respect, reverence, homage, and veneration given to others. Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a place of loss … or if they return to the human realm, they’re insignificant …
ඉධ පන, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා අනිස්සාමනකෝ හෝති; පරලාභසක්කාරගරුකාරමානනවන්දනපූජනාසු න ඉස්සති න උපදුස්සති න ඉස්සං බන්ධති. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති මහේසක්ඛෝ හෝති. මහේසක්ඛසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—අනිස්සාමනකෝ හෝති; පරලාභසක්කාරගරුකාරමානනවන්දනපූජනාසු න ඉස්සති න උපදුස්සති න ඉස්සං බන්ධති.
But take some woman or man who is not jealous … Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a heavenly realm … or if they return to the human realm, they’re illustrious …
ඉධ, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා න දාතා හෝති සමණස්ස වා බ්‍රාහ්මණස්ස වා අන්නං පානං වත්ථං යානං මාලාගන්ධවිලේපනං සේය්‍යාවසථපදීපේය්‍යං. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති අප්පභෝගෝ හෝති. අප්පභෝගසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—න දාතා හෝති සමණස්ස වා බ්‍රාහ්මණස්ස වා අන්නං පානං වත්ථං යානං මාලාගන්ධවිලේපනං සේය්‍යාවසථපදීපේය්‍යං.
Take some woman or man who doesn’t give to ascetics or brahmins such things as food, drink, clothing, vehicles; garlands, perfumes, and makeup; and bed, house, and lighting. Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a place of loss … or if they return to the human realm, they’re poor …
ඉධ පන, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා දාතා හෝති සමණස්ස වා බ්‍රාහ්මණස්ස වා අන්නං පානං වත්ථං යානං මාලාගන්ධවිලේපනං සේය්‍යාවසථපදීපේය්‍යං. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති මහාභෝගෝ හෝති. මහාභෝගසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—දාතා හෝති සමණස්ස වා බ්‍රාහ්මණස්ස වා අන්නං පානං වත්ථං යානං මාලාගන්ධවිලේපනං සේය්‍යාවසථපදීපේය්‍යං.
But take some woman or man who does give to ascetics or brahmins … Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a heavenly realm … or if they return to the human realm, they’re rich …
ඉධ, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා ථද්ධෝ හෝති අතිමානී—අභිවාදේතබ්බං න අභිවාදේති, පච්චුට්ඨාතබ්බං න පච්චුට්ඨේති, ආසනාරහස්ස න ආසනං දේති, මග්ගාරහස්ස න මග්ගං දේති, සක්කාතබ්බං න සක්කරෝති, ගරුකාතබ්බං න ගරුකරෝති, මානේතබ්බං න මානේති, පූජේතබ්බං න පූජේති. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති නීචකුලීනෝ හෝති. නීචකුලීනසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—ථද්ධෝ හෝති අතිමානී; අභිවාදේතබ්බං න අභිවාදේති, පච්චුට්ඨාතබ්බං න පච්චුට්ඨේති, ආසනාරහස්ස න ආසනං දේති, මග්ගාරහස්ස න මග්ගං දේති, සක්කාතබ්බං න සක්කරෝති, ගරුකාතබ්බං න ගරුකරෝති, මානේතබ්බං න මානේති, පූජේතබ්බං න පූජේති.
Take some woman or man who is obstinate and vain. They don’t bow to those they should bow to. They don’t rise up for them, offer them a seat, make way for them, or honor, respect, esteem, or venerate those who are worthy of such. Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a place of loss … or if they return to the human realm, they’re reborn in a low class family …
ඉධ පන, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා අත්ථද්ධෝ හෝති අනතිමානී; අභිවාදේතබ්බං අභිවාදේති, පච්චුට්ඨාතබ්බං පච්චුට්ඨේති, ආසනාරහස්ස ආසනං දේති, මග්ගාරහස්ස මග්ගං දේති, සක්කාතබ්බං සක්කරෝති, ගරුකාතබ්බං ගරුකරෝති, මානේතබ්බං මානේති, පූජේතබ්බං පූජේති. සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති උච්චාකුලීනෝ හෝති. උච්චාකුලීනසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—අත්ථද්ධෝ හෝති අනතිමානී; අභිවාදේතබ්බං අභිවාදේති, පච්චුට්ඨාතබ්බං පච්චුට්ඨේති, ආසනාරහස්ස ආසනං දේති, මග්ගාරහස්ස මග්ගං දේති, සක්කාතබ්බං සක්කරෝති, ගරුකාතබ්බං ගරුකරෝති, මානේතබ්බං මානේති, පූජේතබ්බං පූජේති.
But take some woman or man who is not obstinate and vain … Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a heavenly realm … or if they return to the human realm, they’re reborn in an eminent family …
ඉධ, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා සමණං වා බ්‍රාහ්මණං වා උපසඞ්කමිත්වා න පරිපුච්ඡිතා හෝති: ‘කිං, භන්තේ, කුසලං, කිං අකුසලං; කිං සාවජ්ජං, කිං අනවජ්ජං; කිං සේවිතබ්බං, කිං න සේවිතබ්බං; කිං මේ කරීයමානං දීඝරත්තං අහිතාය දුක්ඛාය හෝති, කිං වා පන මේ කරීයමානං දීඝරත්තං හිතාය සුඛාය හෝතී(අ)ති? සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති දුප්පඤ්ඤෝ හෝති. දුප්පඤ්ඤසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—සමණං වා බ්‍රාහ්මණං වා උපසඞ්කමිත්වා න පරිපුච්ඡිතා හෝති: ‘කිං, භන්තේ, කුසලං, කිං අකුසලං; කිං සාවජ්ජං, කිං අනවජ්ජං; කිං සේවිතබ්බං, කිං න සේවිතබ්බං; කිං මේ කරීයමානං දීඝරත්තං අහිතාය දුක්ඛාය හෝති, කිං වා පන මේ කරීයමානං දීඝරත්තං හිතාය සුඛාය හෝතී(අ)ති?
Take some woman or man who doesn’t approach an ascetic or brahmin to ask: ‘Sir, what is skillful and what is unskillful? What is blameworthy and what is blameless? What should be cultivated and what should not be cultivated? What kind of action will lead to my lasting harm and suffering? Or what kind of action will lead to my lasting welfare and happiness?’ Because of undertaking such deeds, after death they’re reborn in a place of loss … or if they return to the human realm, they’re witless …
ඉධ පන, මාණව, ඒකච්චෝ ඉත්ථී වා පුරිසෝ වා සමණං වා බ්‍රාහ්මණං වා උපසඞ්කමිත්වා පරිපුච්ඡිතා හෝති: ‘කිං, භන්තේ, කුසලං, කිං අකුසලං; කිං සාවජ්ජං, කිං අනවජ්ජං; කිං සේවිතබ්බං, කිං න සේවිතබ්බං; කිං මේ කරීයමානං දීඝරත්තං අහිතාය දුක්ඛාය හෝති, කිං වා පන මේ කරීයමානං දීඝරත්තං හිතාය සුඛාය හෝතී(අ)ති? සෝ තේන කම්මේන ඒවං සමත්තේන ඒවං සමාදින්නේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. නෝ චේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති, සචේ මනුස්සත්තං ආගච්ඡති යත්ථ යත්ථ පච්චාජායති මහාපඤ්ඤෝ හෝති. මහාපඤ්ඤසංවත්තනිකා ඒසා, මාණව, පටිපදා යදිදං—සමණං වා බ්‍රාහ්මණං වා උපසඞ්කමිත්වා පරිපුච්ඡිතා හෝති: ‘කිං, භන්තේ, කුසලං, කිං අකුසලං; කිං සාවජ්ජං, කිං අනවජ්ජං; කිං සේවිතබ්බං, කිං න සේවිතබ්බං; කිං මේ කරීයමානං දීඝරත්තං අහිතාය දුක්ඛාය හෝති, කිං වා පන මේ කරීයමානං දීඝරත්තං හිතාය සුඛාය හෝතී(අ)ති?
But take some woman or man who does approach an ascetic or brahmin to ask: ‘Sir, what is skillful and what is unskillful? What is blameworthy and what is blameless? What should be cultivated and what should not be cultivated? What kind of action will lead to my lasting harm and suffering? Or what kind of action will lead to my lasting welfare and happiness?’ Because of undertaking such deeds, when their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm. If they’re not reborn in a heavenly realm, but return to the human realm, then wherever they’re reborn they’re very wise. For asking questions of ascetics or brahmins is the path leading to wisdom.
ඉති ඛෝ, මාණව, අප්පායුකසංවත්තනිකා පටිපදා අප්පායුකත්තං උපනේති, දීඝායුකසංවත්තනිකා පටිපදා දීඝායුකත්තං උපනේති; බව්හාබාධසංවත්තනිකා පටිපදා බව්හාබාධත්තං උපනේති, අප්පාබාධසංවත්තනිකා පටිපදා අප්පාබාධත්තං උපනේති; දුබ්බණ්ණසංවත්තනිකා පටිපදා දුබ්බණ්ණත්තං උපනේති, පාසාදිකසංවත්තනිකා පටිපදා පාසාදිකත්තං උපනේති; අප්පේසක්ඛසංවත්තනිකා පටිපදා අප්පේසක්ඛත්තං උපනේති, මහේසක්ඛසංවත්තනිකා පටිපදා මහේසක්ඛත්තං උපනේති; අප්පභෝගසංවත්තනිකා පටිපදා අප්පභෝගත්තං උපනේති, මහාභෝගසංවත්තනිකා පටිපදා මහාභෝගත්තං උපනේති; නීචකුලීනසංවත්තනිකා පටිපදා නීචකුලීනත්තං උපනේති, උච්චාකුලීනසංවත්තනිකා පටිපදා උච්චාකුලීනත්තං උපනේති; දුප්පඤ්ඤසංවත්තනිකා පටිපදා දුප්පඤ්ඤත්තං උපනේති, මහාපඤ්ඤසංවත්තනිකා පටිපදා මහාපඤ්ඤත්තං උපනේති.
So it is the way people live that makes them how they are, whether short-lived or long-lived, sickly or healthy, ugly or lovely, insignificant or illustrious, poor or rich, in a low class or eminent family, or witless or wise.
කම්මස්සකා, මාණව, සත්තා කම්මදායාදා කම්මයෝනී කම්මබන්ධූ කම්මප්පටිසරණා. කම්මං සත්තේ විභජති යදිදං—හීනප්පණීතතායා”ති.
Sentient beings are the owners of their deeds and heir to their deeds. Deeds are their womb, their relative, and their refuge. It is deeds that divide beings into inferior and superior.”
ඒවං වුත්තේ, සුභෝ මාණවෝ තෝදේය්‍යපුත්තෝ භගවන්තං ඒතදවෝච: “අභික්කන්තං, භෝ ගෝතම, අභික්කන්තං, භෝ ගෝතම. සේය්‍යථාපි, භෝ ගෝතම, නික්කුජ්ජිතං වා උක්කුජ්ජේය්‍ය, පටිච්ඡන්නං වා විවරේය්‍ය, මූළ්හස්ස වා මග්ගං ආචික්ඛේය්‍ය, අන්ධකාරේ වා තේලපජ්ජෝතං ධාරේය්‍ය: ‘චක්ඛුමන්තෝ රූපානි දක්ඛන්තී(අ)ති; ඒවමේවං භෝතා ගෝතමේන අනේකපරියායේන ධම්මෝ පකාසිතෝ. ඒසාහං භවන්තං ගෝතමං සරණං ගච්ඡාමි ධම්මඤ්ච භික්ඛුසඞ්ඝඤ්ච. උපාසකං මං භවං ගෝතමෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණං ගතන්”ති.
When he had spoken, Subha said to him, “Excellent, Master Gotama! Excellent! As if he were righting the overturned, or revealing the hidden, or pointing out the path to the lost, or lighting a lamp in the dark so people with clear eyes can see what’s there, Master Gotama has made the Teaching clear in many ways. I go for refuge to Master Gotama, to the teaching, and to the bhikkhu Saṅgha. From this day forth, may Master Gotama remember me as a lay follower who has gone for refuge for life.”
චූළකම්මවිභඞ්ගසුත්තං නිට්ඨිතං පඤ්චමං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
