Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
මජ්ඣිම නිකාය 63
The Middle-Length Suttas Collection 63
චූළමාලුක්යසුත්ත
The Shorter Discourse With Māluṅkya
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
අථ ඛෝ ආයස්මතෝ මාලුක්යපුත්තස්ස රහෝගතස්ස පටිසල්ලීනස්ස ඒවං චේතසෝ පරිවිතක්කෝ උදපාදි:
Then as Venerable Māluṅkya was in private retreat this thought came to his mind:
“යානිමානි දිට්ඨිගතානි භගවතා අබ්යාකතානි ඨපිතානි පටික්ඛිත්තානි: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)තිපි, ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)තිපි, ‘අන්තවා ලෝකෝ(අ)තිපි, ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)තිපි, ‘තං ජීවං තං සරීරන්(අ)තිපි, ‘අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්(අ)තිපි, ‘හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)තිපි, ‘න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)තිපි, ‘හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)තිපි, ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)තිපි—තානි මේ භගවා න බ්යාකරෝති. යානි මේ භගවා න බ්යාකරෝති තං මේ න රුච්චති, තං මේ නක්ඛමති. සෝහං භගවන්තං උපසඞ්කමිත්වා ඒතමත්ථං පුච්ඡිස්සාමි. සචේ මේ භගවා බ්යාකරිස්සති: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා …පේ… ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා—ඒවාහං භගවති බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමි; නෝ චේ මේ භගවා බ්යාකරිස්සති: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා …පේ… ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා—ඒවාහං සික්ඛං පච්චක්ඛාය හීනායාවත්තිස්සාමී”ති.
“There are several convictions that the Buddha has left undeclared; he has set them aside and refused to comment on them. For example: the cosmos is eternal, or not eternal, or finite, or infinite; the soul and the body are the same thing, or they are different things; after death, a Realized One still exists, or no longer exists, or both still exists and no longer exists, or neither still exists nor no longer exists. The Buddha does not give me a straight answer on these points. I don’t like that, and do not accept it. I’ll go to him and ask him about this. If he gives me a straight answer on any of these points, I will lead the spiritual life under him. If he does not give me a straight answer on any of these points, I shall resign the training and return to a lesser life.”
අථ ඛෝ ආයස්මා මාලුක්යපුත්තෝ සායන්හසමයං පටිසල්ලානා වුට්ඨිතෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්මා මාලුක්යපුත්තෝ භගවන්තං ඒතදවෝච:
Then in the late afternoon, Māluṅkya came out of retreat and went to the Buddha. He bowed, sat down to one side, and told the Buddha of his thoughts. He then continued:
“ඉධ මය්හං, භන්තේ, රහෝගතස්ස පටිසල්ලීනස්ස ඒවං චේතසෝ පරිවිතක්කෝ උදපාදි—යානිමානි දිට්ඨිගතානි භගවතා අබ්යාකතානි ඨපිතානි පටික්ඛිත්තානි: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)තිපි, ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)තිපි …පේ… ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)තිපි—තානි මේ භගවා න බ්යාකරෝති. යානි මේ භගවා න බ්යාකරෝති තං මේ න රුච්චති, තං මේ නක්ඛමති. සෝහං භගවන්තං උපසඞ්කමිත්වා ඒතමත්ථං පුච්ඡිස්සාමි. සචේ මේ භගවා බ්යාකරිස්සති: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා, ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා …පේ… ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා—ඒවාහං භගවති, බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමි. නෝ චේ මේ භගවා බ්යාකරිස්සති: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා, ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා …පේ… ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා—ඒවාහං සික්ඛං පච්චක්ඛාය හීනායාවත්තිස්සාමීති. සචේ භගවා ජානාති: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති, ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු; සචේ භගවා ජානාති: ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති, ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු. නෝ චේ භගවා ජානාති: ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා, ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා, අජානතෝ ඛෝ පන අපස්සතෝ ඒතදේව උජුකං හෝති යදිදං: ‘න ජානාමි, න පස්සාමී(අ)ති. සචේ භගවා ජානාති: ‘අන්තවා ලෝකෝ(අ)ති, ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු; සචේ භගවා ජානාති: ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)ති, ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු. නෝ චේ භගවා ජානාති: ‘අන්තවා ලෝකෝ(අ)ති වා, ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)ති වා, අජානතෝ ඛෝ පන අපස්සතෝ ඒතදේව උජුකං හෝති යදිදං: ‘න ජානාමි, න පස්සාමී(අ)ති. සචේ භගවා ජානාති: ‘තං ජීවං තං සරීරන්(අ)ති, ‘තං ජීවං තං සරීරන්(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු; සචේ භගවා ජානාති: ‘අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්(අ)ති, ‘අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු. නෝ චේ භගවා ජානාති: ‘තං ජීවං තං සරීරන්(අ)ති වා, ‘අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්(අ)ති වා, අජානතෝ ඛෝ පන අපස්සතෝ ඒතදේව උජුකං හෝති යදිදං: ‘න ජානාමි, න පස්සාමී(අ)ති. සචේ භගවා ජානාති: ‘හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, ‘හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු; සචේ භගවා ජානාති: ‘න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, ‘න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු. නෝ චේ භගවා ජානාති: ‘හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා, ‘න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා, අජානතෝ ඛෝ පන අපස්සතෝ ඒතදේව උජුකං හෝති යදිදං: ‘න ජානාමි න පස්සාමී(අ)ති. සචේ භගවා ජානාති: ‘හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, ‘හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු; සචේ භගවා ජානාති: ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති මේ භගවා බ්යාකරෝතු. නෝ චේ භගවා ජානාති: ‘හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා, ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා, අජානතෝ ඛෝ පන අපස්සතෝ ඒතදේව උජුකං හෝති යදිදං: ‘න ජානාමි, න පස්සාමී(අ)”ති.
“If the Buddha knows that the cosmos is eternal, please tell me. If you know that the cosmos is not eternal, tell me. If you don’t know whether the cosmos is eternal or not, then it is straightforward to simply say: ‘I neither know nor see.’ If you know that the world is finite, or infinite; that the soul and the body are the same thing, or they are different things; that after death, a Realized One still exists, or no longer exists, or both still exists and no longer exists, or neither still exists nor no longer exists, please tell me. If you don’t know any of these things, then it is straightforward to simply say: ‘I neither know nor see.’”
“කිං නු තාහං, මාලුක්යපුත්ත, ඒවං අවචං: ‘ඒහි ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, මයි බ්රහ්මචරියං චර, අහං තේ බ්යාකරිස්සාමි:
“What, Māluṅkyaputta, did I ever say to you: ‘Come, Māluṅkyaputta, lead the spiritual life under me, and I will declare these things to you’?”
“සස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා, “අසස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා, “අන්තවා ලෝකෝ”ති වා, “අනන්තවා ලෝකෝ”ති වා, “තං ජීවං තං සරීරන්”ති වා, “අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්”ති වා, “හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා, “න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා, “හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා, “නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා(අ)”ති?
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“ත්වං වා පන මං ඒවං අවච: ‘අහං, භන්තේ, භගවති බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමි, භගවා මේ බ්යාකරිස්සති:
“Or did you ever say to me: ‘Sir, I will lead the spiritual life under the Buddha, and the Buddha will declare these things to me’?”
“සස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා, “අසස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා, “අන්තවා ලෝකෝ”ති වා, “අනන්තවා ලෝකෝ”ති වා, “තං ජීවං තං සරීරන්”ති වා, “අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්”ති වා, “හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා, “න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා, “හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා, “නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා(අ)”ති?
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“ඉති කිර, මාලුක්යපුත්ත, නේවාහං තං වදාමි: ‘ඒහි ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, මයි බ්රහ්මචරියං චර, අහං තේ බ්යාකරිස්සාමි: “සස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා, “අසස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා …පේ… “නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණාති වා”(අ)ති; නපි කිර මං ත්වං වදේසි: ‘අහං, භන්තේ, භගවති බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමි, භගවා මේ බ්යාකරිස්සති: “සස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා “අසස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා …පේ… “නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා(අ)ති. ඒවං සන්තේ, මෝඝපුරිස, කෝ සන්තෝ කං පච්චාචික්ඛසි?
“So it seems that I did not say to you: ‘Come, Māluṅkyaputta, lead the spiritual life under me, and I will declare these things to you.’ And you never said to me: ‘Sir, I will lead the spiritual life under the Buddha, and the Buddha will declare these things to me.’ In that case, you silly man, are you really in a position to be abandoning anything?
යෝ ඛෝ, මාලුක්යපුත්ත, ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං භගවති බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමි යාව මේ භගවා න බ්යාකරිස්සති: “සස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා, “අසස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා …පේ… “නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා(අ)ති, අබ්යාකතමේව තං, මාලුක්යපුත්ත, තථාගතේන අස්ස, අථ සෝ පුග්ගලෝ කාලං කරේය්ය.
Suppose someone were to say this: ‘I will not lead the spiritual life under the Buddha until the Buddha declares to me that the cosmos is eternal, or that the cosmos is not eternal … or that after death a Realized One neither still exists nor no longer exists.’ That would still remain undeclared by the Realized One, and meanwhile that person would die.
සේය්යථාපි, මාලුක්යපුත්ත, පුරිසෝ සල්ලේන විද්ධෝ අස්ස සවිසේන ගාළ්හපලේපනේන. තස්ස මිත්තාමච්චා ඤාතිසාලෝහිතා භිසක්කං සල්ලකත්තං උපට්ඨපේය්යුං. සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං පුරිසං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, ඛත්තියෝ වා බ්රාහ්මණෝ වා වේස්සෝ වා සුද්දෝ වා(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං පුරිසං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, ඒවංනාමෝ ඒවඞ්ගෝත්තෝ ඉති වා(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං පුරිසං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, දීඝෝ වා රස්සෝ වා මජ්ඣිමෝ වා(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං පුරිසං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, කාළෝ වා සාමෝ වා මඞ්ගුරච්ඡවී වා(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං පුරිසං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, අමුකස්මිං ගාමේ වා නිගමේ වා නගරේ වා(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං ධනුං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, යදි වා චාපෝ යදි වා කෝදණ්ඩෝ(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං ජියං ජානාමි යායම්හි විද්ධෝ, යදි වා අක්කස්ස යදි වා සණ්හස්ස යදි වා න්හාරුස්ස යදි වා මරුවාය යදි වා ඛීරපණ්ණිනෝ(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං කණ්ඩං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, යදි වා ගච්ඡං යදි වා රෝපිමන්(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං කණ්ඩං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, යස්ස පත්තේහි වාජිතං යදි වා ගිජ්ඣස්ස යදි වා කඞ්කස්ස යදි වා කුලලස්ස යදි වා මෝරස්ස යදි වා සිථිලහනුනෝ(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං කණ්ඩං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, යස්ස න්හාරුනා පරික්ඛිත්තං යදි වා ගවස්ස යදි වා මහිංසස්ස යදි වා භේරවස්ස යදි වා සේම්හාරස්සා(අ)ති; සෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං ඉමං සල්ලං ආහරිස්සාමි යාව න තං සල්ලං ජානාමි යේනම්හි විද්ධෝ, යදි වා සල්ලං යදි වා ඛුරප්පං යදි වා වේකණ්ඩං යදි වා නාරාචං යදි වා වච්ඡදන්තං යදි වා කරවීරපත්තන්(අ)ති—අඤ්ඤාතමේව තං, මාලුක්යපුත්ත, තේන පුරිසේන අස්ස, අථ සෝ පුරිසෝ කාලං කරේය්ය.
Suppose a man was struck by an arrow thickly smeared with poison. His friends and colleagues, relatives and kin would get a field surgeon to treat him. But the man would say: ‘I won’t pull out this arrow as long as I don’t know whether the man who wounded me was an aristocrat, a brahmin, a peasant, or a menial.’ He’d say: ‘I won’t pull out this arrow as long as I don’t know the following things about the man who wounded me: his name and clan; whether he’s tall, short, or medium; whether his skin is black, brown, or tawny; and what village, town, or city he comes from. I won’t pull out this arrow as long as I don’t know whether the bow that wounded me is made of wood or cane; whether the bow-string is made of swallow-wort fibre, sunn hemp fibre, sinew, sanseveria fibre, or spurge fibre; whether the shaft is made from a bush or a plantation tree; whether the shaft was fitted with feathers from a vulture, a heron, a hawk, a peacock, or a stork; whether the shaft was bound with sinews of a cow, a buffalo, a swamp deer, or a gibbon; and whether the arrowhead was spiked, razor-tipped, barbed, made of iron or a calf’s tooth, or lancet-shaped.’ That man would still not have learned these things, and meanwhile they’d die.
ඒවමේව ඛෝ, මාලුක්යපුත්ත, යෝ ඒවං වදේය්ය: ‘න තාවාහං භගවති බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමි යාව මේ භගවා න බ්යාකරිස්සති: “සස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා “අසස්සතෝ ලෝකෝ”ති වා …පේ… “නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා”ති වා(අ)ති—අබ්යාකතමේව තං, මාලුක්යපුත්ත, තථාගතේන අස්ස, අථ සෝ පුග්ගලෝ කාලං කරේය්ය.
In the same way, suppose someone was to say: ‘I will not lead the spiritual life under the Buddha until the Buddha declares to me that the cosmos is eternal, or that the cosmos is not eternal … or that after death a Realized One neither still exists nor no longer exists.’ That would still remain undeclared by the Realized One, and meanwhile that person would die.
‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවං නෝ. ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවම්පි නෝ. ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති, ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති වා දිට්ඨියා සති අත්ථේව ජාති, අත්ථි ජරා, අත්ථි මරණං, සන්ති සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සුපායාසා; යේසාහං දිට්ඨේව ධම්මේ නිඝාතං පඤ්ඤපේමි. ‘අන්තවා ලෝකෝ(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවං නෝ. ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවම්පි නෝ. ‘අන්තවා ලෝකෝ(අ)ති වා, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති, ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)ති වා දිට්ඨියා සති අත්ථේව ජාති, අත්ථි ජරා, අත්ථි මරණං, සන්ති සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සුපායාසා; යේසාහං දිට්ඨේව ධම්මේ නිඝාතං පඤ්ඤපේමි. ‘තං ජීවං තං සරීරන්(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවං නෝ. ‘අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවම්පි නෝ. ‘තං ජීවං තං සරීරන්(අ)ති වා, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති, ‘අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්(අ)ති වා දිට්ඨියා සති අත්ථේව ජාති …පේ… නිඝාතං පඤ්ඤපේමි. ‘හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවං නෝ. ‘න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවම්පි නෝ. ‘හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති, ‘න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා දිට්ඨියා සති අත්ථේව ජාති …පේ… යේසාහං දිට්ඨේව ධම්මේ නිඝාතං පඤ්ඤපේමි. ‘හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවං නෝ. ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති බ්රහ්මචරියවාසෝ අභවිස්සාති, ඒවම්පි නෝ. ‘හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨියා සති, ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති වා දිට්ඨියා සති අත්ථේව ජාති …පේ… යේසාහං දිට්ඨේව ධම්මේ නිඝාතං පඤ්ඤපේමි.
It’s not true that if there were the view ‘the cosmos is eternal’ there would be the living of the spiritual life. It’s not true that if there were the view ‘the cosmos is not eternal’ there would be the living of the spiritual life. When there is the view that the cosmos is eternal or that the cosmos is not eternal, there is rebirth, there is old age, there is death, and there is sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress. And it is the defeat of these things in this very life that I advocate. It’s not true that if there were the view ‘the world is finite’ … ‘the world is infinite’ … ‘the soul and the body are the same thing’ … ‘the soul and the body are different things’ … ‘a Realized One still exists after death’ … ‘A Realized One no longer exists after death’ … ‘a Realized One both still exists and no longer exists after death’ … ‘a Realized One neither still exists nor no longer exists after death’ there would be the living of the spiritual life. When there are any of these views there is rebirth, there is old age, there is death, and there is sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress. And it is the defeat of these things in this very life that I advocate.
තස්මාතිහ, මාලුක්යපුත්ත, අබ්යාකතඤ්ච මේ අබ්යාකතතෝ ධාරේථ; බ්යාකතඤ්ච මේ බ්යාකතතෝ ධාරේථ. කිඤ්ච, මාලුක්යපුත්ත, මයා අබ්යාකතං? ‘සස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති මාලුක්යපුත්ත, මයා අබ්යාකතං; ‘අසස්සතෝ ලෝකෝ(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘අන්තවා ලෝකෝ(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘අනන්තවා ලෝකෝ(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘තං ජීවං තං සරීරන්(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘හෝති ච න ච හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති—මයා අබ්යාකතං; ‘නේව හෝති න න හෝති තථාගතෝ පරං මරණා(අ)ති—මයා අබ්යාකතං.
So, Māluṅkyaputta, you should remember what I have not declared as undeclared, and what I have declared as declared. And what have I not declared? I have not declared the following: ‘the cosmos is eternal,’ ‘the cosmos is not eternal,’ ‘the world is finite,’ ‘the world is infinite,’ ‘the soul and the body are the same thing,’ ‘the soul and the body are different things,’ ‘a Realized One still exists after death,’ ‘A Realized One no longer exists after death,’ ‘a Realized One both still exists and no longer exists after death,’ ‘a Realized One neither still exists nor no longer exists after death.’
කස්මා චේතං, මාලුක්යපුත්ත, මයා අබ්යාකතං? න හේතං, මාලුක්යපුත්ත, අත්ථසංහිතං න ආදිබ්රහ්මචරියකං න නිබ්බිදාය න විරාගාය න නිරෝධාය න උපසමාය න අභිඤ්ඤාය න සම්බෝධාය න නිබ්බානාය සංවත්තති. තස්මා තං මයා අබ්යාකතං.
And why haven’t I declared these things? Because they aren’t beneficial or relevant to the fundamentals of the spiritual life. They don’t lead to disillusionment, dispassion, cessation, peace, insight, awakening, and Nibbana. That’s why I haven’t declared them.
කිඤ්ච, මාලුක්යපුත්ත, මයා බ්යාකතං? ‘ඉදං දුක්ඛන්(අ)ති, මාලුක්යපුත්ත, මයා බ්යාකතං; ‘අයං දුක්ඛසමුදයෝ(අ)ති—මයා බ්යාකතං; ‘අයං දුක්ඛනිරෝධෝ(අ)ති—මයා බ්යාකතං; ‘අයං දුක්ඛනිරෝධගාමිනී පටිපදා(අ)ති—මයා බ්යාකතං.
And what have I declared? I have declared the following: ‘this is suffering,’ ‘this is the origin of suffering,’ ‘this is the cessation of suffering,’ ‘this is the practice that leads to the cessation of suffering.’
කස්මා චේතං, මාලුක්යපුත්ත, මයා බ්යාකතං? ඒතඤ්හි, මාලුක්යපුත්ත, අත්ථසංහිතං ඒතං ආදිබ්රහ්මචරියකං නිබ්බිදාය විරාගාය නිරෝධාය උපසමාය අභිඤ්ඤාය සම්බෝධාය නිබ්බානාය සංවත්තති. තස්මා තං මයා බ්යාකතං. තස්මාතිහ, මාලුක්යපුත්ත, අබ්යාකතඤ්ච මේ අබ්යාකතතෝ ධාරේථ; බ්යාකතඤ්ච මේ බ්යාකතතෝ ධාරේථා”ති.
And why have I declared these things? Because they are beneficial and relevant to the fundamentals of the spiritual life. They lead to disillusionment, dispassion, cessation, peace, insight, awakening, and Nibbana. That’s why I have declared them. So, Māluṅkyaputta, you should remember what I have not declared as undeclared, and what I have declared as declared.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනෝ ආයස්මා මාලුක්යපුත්තෝ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දීති.
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Māluṅkyaputta was happy with what the Buddha said.
චූළමාලුක්යසුත්තං නිට්ඨිතං තතියං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]