Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya

    10. චූළනිකාසුත්‌තං

    10. Cūḷanikāsuttaṃ

    81. අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි . එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘සම්‌මුඛාමෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘භගවතො, ආනන්‌ද, සිඛිස්‌ස අභිභූ නාම සාවකො බ්‍රහ්‌මලොකෙ ඨිතො සහස්‌සිලොකධාතුං 1 සරෙන විඤ්‌ඤාපෙසී’ති. භගවා පන, භන්‌තෙ, අරහං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධො කීවතකං පහොති සරෙන විඤ්‌ඤාපෙතු’’න්‌ති? ‘‘සාවකො සො, ආනන්‌ද, අප්‌පමෙය්‍යා තථාගතා’’ති.

    81. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi . Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sammukhāmetaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘bhagavato, ānanda, sikhissa abhibhū nāma sāvako brahmaloke ṭhito sahassilokadhātuṃ 2 sarena viññāpesī’ti. Bhagavā pana, bhante, arahaṃ sammāsambuddho kīvatakaṃ pahoti sarena viññāpetu’’nti? ‘‘Sāvako so, ānanda, appameyyā tathāgatā’’ti.

    දුතියම්‌පි ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘සම්‌මුඛා මෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘භගවතො, ආනන්‌ද, සිඛිස්‌ස අභිභූ නාම සාවකො බ්‍රහ්‌මලොකෙ ඨිතො සහස්‌සිලොකධාතුං සරෙන විඤ්‌ඤාපෙසී’ති. භගවා පන, භන්‌තෙ, අරහං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධො කීවතකං පහොති සරෙන විඤ්‌ඤාපෙතු’’න්‌ති? ‘‘සාවකො සො, ආනන්‌ද, අප්‌පමෙය්‍යා තථාගතා’’ති.

    Dutiyampi kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘bhagavato, ānanda, sikhissa abhibhū nāma sāvako brahmaloke ṭhito sahassilokadhātuṃ sarena viññāpesī’ti. Bhagavā pana, bhante, arahaṃ sammāsambuddho kīvatakaṃ pahoti sarena viññāpetu’’nti? ‘‘Sāvako so, ānanda, appameyyā tathāgatā’’ti.

    තතියම්‌පි ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘සම්‌මුඛාමෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘භගවතො, ආනන්‌ද, සිඛිස්‌ස අභිභූ නාම සාවකො බ්‍රහ්‌මලොකෙ ඨිතො සහස්‌සිලොකධාතුං සරෙන විඤ්‌ඤාපෙසී’ති. භගවා පන, භන්‌තෙ, අරහං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධො කීවතකං පහොති සරෙන විඤ්‌ඤාපෙතු’’න්‌ති? ‘‘සුතා තෙ, ආනන්‌ද, සහස්‌සී චූළනිකා ලොකධාතූ’’ති? ‘‘එතස්‌ස, භගවා, කාලො; එතස්‌ස, සුගත, කාලො! යං භගවා භාසෙය්‍ය. භගවතො සුත්‌වා භික්‌ඛූ ධාරෙස්‌සන්‌තී’’ති. ‘‘තෙනහානන්‌ද, සුණාහි සාධුකං මනසි කරොහි, භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො පච්‌චස්‌සොසි. භගවා එතදවොච –

    Tatiyampi kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sammukhāmetaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘bhagavato, ānanda, sikhissa abhibhū nāma sāvako brahmaloke ṭhito sahassilokadhātuṃ sarena viññāpesī’ti. Bhagavā pana, bhante, arahaṃ sammāsambuddho kīvatakaṃ pahoti sarena viññāpetu’’nti? ‘‘Sutā te, ānanda, sahassī cūḷanikā lokadhātū’’ti? ‘‘Etassa, bhagavā, kālo; etassa, sugata, kālo! Yaṃ bhagavā bhāseyya. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tenahānanda, suṇāhi sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘යාවතා, ආනන්‌ද, චන්‌දිමසූරියා 3 පරිහරන්‌ති, දිසා භන්‌ති විරොචනා, තාව සහස්‌සධා ලොකො. තස්‌මිං සහස්‌සධා ලොකෙ සහස්‌සං 4 චන්‌දානං, සහස්‌සං සූරියානං, සහස්‌සං සිනෙරුපබ්‌බතරාජානං, සහස්‌සං ජම්‌බුදීපානං, සහස්‌සං අපරගොයානානං, සහස්‌සං උත්‌තරකුරූනං, සහස්‌සං පුබ්‌බවිදෙහානං, චත්‌තාරි මහාසමුද්‌දසහස්‌සානි, චත්‌තාරි මහාරාජසහස්‌සානි, සහස්‌සං චාතුමහාරාජිකානං, සහස්‌සං තාවතිංසානං , සහස්‌සං යාමානං , සහස්‌සං තුසිතානං, සහස්‌සං නිම්‌මානරතීනං, සහස්‌සං පරනිම්‌මිතවසවත්‌තීනං, සහස්‌සං බ්‍රහ්‌මලොකානං – අයං වුච්‌චතානන්‌ද, සහස්‌සී චූළනිකා ලොකධාතු.

    ‘‘Yāvatā, ānanda, candimasūriyā 5 pariharanti, disā bhanti virocanā, tāva sahassadhā loko. Tasmiṃ sahassadhā loke sahassaṃ 6 candānaṃ, sahassaṃ sūriyānaṃ, sahassaṃ sinerupabbatarājānaṃ, sahassaṃ jambudīpānaṃ, sahassaṃ aparagoyānānaṃ, sahassaṃ uttarakurūnaṃ, sahassaṃ pubbavidehānaṃ, cattāri mahāsamuddasahassāni, cattāri mahārājasahassāni, sahassaṃ cātumahārājikānaṃ, sahassaṃ tāvatiṃsānaṃ , sahassaṃ yāmānaṃ , sahassaṃ tusitānaṃ, sahassaṃ nimmānaratīnaṃ, sahassaṃ paranimmitavasavattīnaṃ, sahassaṃ brahmalokānaṃ – ayaṃ vuccatānanda, sahassī cūḷanikā lokadhātu.

    ‘‘යාවතානන්‌ද , සහස්‌සී චූළනිකා ලොකධාතු තාව සහස්‌සධා ලොකො. අයං වුච්‌චතානන්‌ද, ද්‌විසහස්‌සී මජ්‌ඣිමිකා ලොකධාතු.

    ‘‘Yāvatānanda , sahassī cūḷanikā lokadhātu tāva sahassadhā loko. Ayaṃ vuccatānanda, dvisahassī majjhimikā lokadhātu.

    ‘‘යාවතානන්‌ද, ද්‌විසහස්‌සී මජ්‌ඣිමිකා ලොකධාතු තාව සහස්‌සධා ලොකො. අයං වුච්‌චතානන්‌ද, තිසහස්‌සී මහාසහස්‌සී ලොකධාතු.

    ‘‘Yāvatānanda, dvisahassī majjhimikā lokadhātu tāva sahassadhā loko. Ayaṃ vuccatānanda, tisahassī mahāsahassī lokadhātu.

    ‘‘ආකඞ්‌ඛමානො, ආනන්‌ද, තථාගතො තිසහස්‌සිමහාසහස්‌සිලොකධාතුං 7 සරෙන විඤ්‌ඤාපෙය්‍ය, යාවතා පන ආකඞ්‌ඛෙය්‍යා’’ති.

    ‘‘Ākaṅkhamāno, ānanda, tathāgato tisahassimahāsahassilokadhātuṃ 8 sarena viññāpeyya, yāvatā pana ākaṅkheyyā’’ti.

    ‘‘යථා කථං පන, භන්‌තෙ, භගවා තිසහස්‌සිමහාසහස්‌සිලොකධාතුං සරෙන විඤ්‌ඤාපෙය්‍ය, යාවතා පන ආකඞ්‌ඛෙය්‍යා’’ති? ‘‘ඉධානන්‌ද, තථාගතො තිසහස්‌සිමහාසහස්‌සිලොකධාතුං ඔභාසෙන ඵරෙය්‍ය. යදා තෙ සත්‌තා තං ආලොකං සඤ්‌ජානෙය්‍යුං, අථ තථාගතො ඝොසං කරෙය්‍ය සද්‌දමනුස්‌සාවෙය්‍ය. එවං ඛො, ආනන්‌ද, තථාගතො තිසහස්‌සිමහාසහස්‌සිලොකධාතුං සරෙන විඤ්‌ඤාපෙය්‍ය, යාවතා පන ආකඞ්‌ඛෙය්‍යා’’ති.

    ‘‘Yathā kathaṃ pana, bhante, bhagavā tisahassimahāsahassilokadhātuṃ sarena viññāpeyya, yāvatā pana ākaṅkheyyā’’ti? ‘‘Idhānanda, tathāgato tisahassimahāsahassilokadhātuṃ obhāsena phareyya. Yadā te sattā taṃ ālokaṃ sañjāneyyuṃ, atha tathāgato ghosaṃ kareyya saddamanussāveyya. Evaṃ kho, ānanda, tathāgato tisahassimahāsahassilokadhātuṃ sarena viññāpeyya, yāvatā pana ākaṅkheyyā’’ti.

    එවං වුත්‌තෙ ආයස්‌මා ආනන්‌දො (ආයස්‌මන්‌තං උදායිං) 9 එතදවොච – ‘‘ලාභා වත මෙ, සුලද්‌ධං වත මෙ, යස්‌ස මෙ සත්‌ථා එවංමහිද්‌ධිකො එවංමහානුභාවො’’ති. එවං වුත්‌තෙ ආයස්‌මා උදායී ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතදවොච – ‘‘කිං තුය්‌හෙත්‌ථ, ආවුසො ආනන්‌ද, යදි තෙ සත්‌ථා එවංමහිද්‌ධිකො එවංමහානුභාවො’’ති? එවං වුත්‌තෙ භගවා ආයස්‌මන්‌තං උදායිං එතදවොච – ‘‘මා හෙවං, උදායි, මා හෙවං, උදායි. සචෙ, උදායි, ආනන්‌දො අවීතරාගො කාලං කරෙය්‍ය, තෙන චිත්‌තප්‌පසාදෙන සත්‌තක්‌ඛත්‌තුං දෙවෙසු දෙවරජ්‌ජං කාරෙය්‍ය, සත්‌තක්‌ඛත්‌තුං ඉමස්‌මිංයෙව ජම්‌බුදීපෙ මහාරජ්‌ජං කාරෙය්‍ය. අපි ච, උදායි, ආනන්‌දො දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ පරිනිබ්‌බායිස්‌සතී’’ති. දසමං.

    Evaṃ vutte āyasmā ānando (āyasmantaṃ udāyiṃ) 10 etadavoca – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me satthā evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo’’ti. Evaṃ vutte āyasmā udāyī āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ tuyhettha, āvuso ānanda, yadi te satthā evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo’’ti? Evaṃ vutte bhagavā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘mā hevaṃ, udāyi, mā hevaṃ, udāyi. Sace, udāyi, ānando avītarāgo kālaṃ kareyya, tena cittappasādena sattakkhattuṃ devesu devarajjaṃ kāreyya, sattakkhattuṃ imasmiṃyeva jambudīpe mahārajjaṃ kāreyya. Api ca, udāyi, ānando diṭṭheva dhamme parinibbāyissatī’’ti. Dasamaṃ.

    ආනන්‌දවග්‌ගො තතියො.

    Ānandavaggo tatiyo.

    තස්‌සුද්‌දානං –

    Tassuddānaṃ –

    ඡන්‌නො ආජීවකො සක්‌කො, නිගණ්‌ඨො ච නිවෙසකො;

    Channo ājīvako sakko, nigaṇṭho ca nivesako;

    දුවෙ භවා සීලබ්‌බතං, ගන්‌ධජාතඤ්‌ච චූළනීති.

    Duve bhavā sīlabbataṃ, gandhajātañca cūḷanīti.







    Footnotes:
    1. සහස්‌සීලොකධාතුං (පී.) සං. නි. 1.185 විත්‌ථාරො
    2. sahassīlokadhātuṃ (pī.) saṃ. ni. 1.185 vitthāro
    3. චන්‌දිමසුරියා (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    4. තස්‌මිං සහස්‌සං (ස්‍යා. කං. පී.)
    5. candimasuriyā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    6. tasmiṃ sahassaṃ (syā. kaṃ. pī.)
    7. තිසහස්‌සි මහාසහස්‌සිං ලොකධාතුං (ස්‍යා. කං.), තිසහස්‌සීමහාසහස්‌සීලොකධාතුං (පී.)
    8. tisahassi mahāsahassiṃ lokadhātuṃ (syā. kaṃ.), tisahassīmahāsahassīlokadhātuṃ (pī.)
    9. (භගවන්‌තං) (සී.), ( ) නත්‌ථි ස්‍යා. කං. පොත්‌ථකෙසු. අට්‌ඨකථාය සමෙති
    10. (bhagavantaṃ) (sī.), ( ) natthi syā. kaṃ. potthakesu. aṭṭhakathāya sameti



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 10. චූළනිකාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Cūḷanikāsuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 10. චූළනිකාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Cūḷanikāsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact