| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೧೦. ಚೂಳನಿಕಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Cūḷanikāsuttavaṇṇanā
೮೧. ದಸಮಸ್ಸ ದುವಿಧೋ ನಿಕ್ಖೇಪೋ ಅತ್ಥುಪ್ಪತ್ತಿಕೋಪಿ ಪುಚ್ಛಾವಸಿಕೋಪಿ। ಕತರಅತ್ಥುಪ್ಪತ್ತಿಯಂ ಕಸ್ಸ ಪುಚ್ಛಾಯ ಕಥಿತನ್ತಿ ಚೇ? ಅರುಣವತಿಸುತ್ತನ್ತಅತ್ಥುಪ್ಪತ್ತಿಯಂ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೮೫ ಆದಯೋ) ಆನನ್ದತ್ಥೇರಸ್ಸ ಪುಚ್ಛಾಯ ಕಥಿತಂ। ಅರುಣವತಿಸುತ್ತನ್ತೋ ಕೇನ ಕಥಿತೋತಿ? ದ್ವೀಹಿ ಬುದ್ಧೇಹಿ ಕಥಿತೋ ಸಿಖಿನಾ ಚ ಭಗವತಾ ಅಮ್ಹಾಕಞ್ಚ ಸತ್ಥಾರಾ। ಇಮಸ್ಮಾ ಹಿ ಕಪ್ಪಾ ಏಕತಿಂಸಕಪ್ಪಮತ್ಥಕೇ ಅರುಣವತಿನಗರೇ ಅರುಣವತೋ ರಞ್ಞೋ ಪಭಾವತಿಯಾ ನಾಮ ಮಹೇಸಿಯಾ ಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಪರಿಪಕ್ಕೇ ಞಾಣೇ ಮಹಾಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸಿಖೀ ಭಗವಾ ಬೋಧಿಮಣ್ಡೇ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ಪವತ್ತಿತವರಧಮ್ಮಚಕ್ಕೋ ಅರುಣವತಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವಿಹರನ್ತೋ ಏಕದಿವಸಂ ಪಾತೋವ ಸರೀರಪ್ಪಟಿಜಗ್ಗನಂ ಕತ್ವಾ ಮಹಾಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಪರಿವಾರೋ ‘‘ಅರುಣವತಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ವಿಹಾರದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಸಮೀಪೇ ಠಿತೋ ಅಭಿಭುಂ ನಾಮ ಅಗ್ಗಸಾವಕಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅತಿಪ್ಪಗೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಅರುಣವತಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿತುಂ, ಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಯಥಾಹ –
81. Dasamassa duvidho nikkhepo atthuppattikopi pucchāvasikopi. Kataraatthuppattiyaṃ kassa pucchāya kathitanti ce? Aruṇavatisuttantaatthuppattiyaṃ (saṃ. ni. 1.185 ādayo) ānandattherassa pucchāya kathitaṃ. Aruṇavatisuttanto kena kathitoti? Dvīhi buddhehi kathito sikhinā ca bhagavatā amhākañca satthārā. Imasmā hi kappā ekatiṃsakappamatthake aruṇavatinagare aruṇavato rañño pabhāvatiyā nāma mahesiyā kucchismiṃ nibbattitvā paripakke ñāṇe mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā sikhī bhagavā bodhimaṇḍe sabbaññutaññāṇaṃ paṭivijjhitvā pavattitavaradhammacakko aruṇavatiṃ nissāya viharanto ekadivasaṃ pātova sarīrappaṭijagganaṃ katvā mahābhikkhusaṅghaparivāro ‘‘aruṇavatiṃ piṇḍāya pavisissāmī’’ti nikkhamitvā vihāradvārakoṭṭhakasamīpe ṭhito abhibhuṃ nāma aggasāvakaṃ āmantesi – ‘‘atippago kho, bhikkhu, aruṇavatiṃ piṇḍāya pavisituṃ, yena aññataro brahmaloko tenupasaṅkamissāmā’’ti. Yathāha –
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಿಖೀ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಅಭಿಭುಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಆಯಾಮ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮ, ನ ತಾವ ಭತ್ತಕಾಲೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’ತಿ। ‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಭಿಭೂ ಭಿಕ್ಖು ಸಿಖಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಿಖೀ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಅಭಿಭೂ ಚ ಭಿಕ್ಖು ಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸೂ’’ತಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೮೫)।
‘‘Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho abhibhuṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘āyāma, brāhmaṇa, yena aññataro brahmaloko tenupasaṅkamissāma, na tāva bhattakālo bhavissatī’ti. ‘Evaṃ, bhante’ti kho, bhikkhave, abhibhū bhikkhu sikhissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paccassosi. Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho abhibhū ca bhikkhu yena aññataro brahmaloko tenupasaṅkamiṃsū’’ti (saṃ. ni. 1.185).
ತತ್ಥ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಂ ದಿಸ್ವಾ ಅತ್ತಮನೋ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಂ ಕತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಸನಂ ಪಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಅದಾಸಿ, ಥೇರಸ್ಸಾಪಿ ಅನುಚ್ಛವಿಕಂ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಾಪಯಿಂಸು। ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ, ಥೇರೋಪಿ ಅತ್ತನೋ ಪಞ್ಞತ್ತಾಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ದಸಬಲಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ।
Tattha mahābrahmā sammāsambuddhaṃ disvā attamano paccuggamanaṃ katvā brahmāsanaṃ paññāpetvā adāsi, therassāpi anucchavikaṃ āsanaṃ paññāpayiṃsu. Nisīdi bhagavā paññatte āsane, theropi attano paññattāsane nisīdi. Mahābrahmāpi dasabalaṃ vanditvā ekamantaṃ nisīdi.
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಿಖೀ ಭಗವಾ ಅಭಿಭುಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಪಟಿಭಾತು ತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಪರಿಸಾಯ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಪಾರಿಸಜ್ಜಾನಞ್ಚ ಧಮ್ಮೀಕಥಾತಿ। ‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಭಿಭೂ ಭಿಕ್ಖು ಸಿಖಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುಣಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಪರಿಸಾಯ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಪಾರಿಸಜ್ಜಾನಞ್ಚ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ। ಥೇರೇ ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇನ್ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಗಣಾ ಉಜ್ಝಾಯಿಂಸು – ‘‘ಚಿರಸ್ಸಞ್ಚ ಮಯಂ ಸತ್ಥು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾಗಮನಂ ಲಭಿಮ್ಹ, ಅಯಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಠಪೇತ್ವಾ ಸತ್ಥಾರಂ ಸಯಂ ಧಮ್ಮಕಥಂ ಆರಭೀ’’ತಿ।
Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā abhibhuṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘‘paṭibhātu taṃ, brāhmaṇa, brahmuno ca brahmaparisāya ca brahmapārisajjānañca dhammīkathāti. ‘Evaṃ, bhante’ti kho, bhikkhave, abhibhū bhikkhu sikhissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paṭissuṇitvā brahmuno ca brahmaparisāya ca brahmapārisajjānañca dhammiṃ kathaṃ kathesi. There dhammaṃ kathente brahmagaṇā ujjhāyiṃsu – ‘‘cirassañca mayaṃ satthu brahmalokāgamanaṃ labhimha, ayañca bhikkhu ṭhapetvā satthāraṃ sayaṃ dhammakathaṃ ārabhī’’ti.
ಸತ್ಥಾ ತೇಸಂ ಅನತ್ತಮನಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಅಭಿಭುಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖೋ ತೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಪರಿಸಾ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಪಾರಿಸಜ್ಜಾ ಚ। ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ – ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯ ಸಂವೇಜೇಹೀ’’ತಿ। ಥೇರೋ ಸತ್ಥು ವಚನಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಇದ್ಧಿವಿಕುಬ್ಬನಂ ಕತ್ವಾ ಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಂ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇನ್ತೋ ‘‘ಆರಮ್ಭಥ ನಿಕ್ಕಮಥಾ’’ತಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೮೫) ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಅಭಾಸಿ। ಕಿಂ ಪನ ಕತ್ವಾ ಥೇರೋ ಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಂ ವಿಞ್ಞಾಪೇಸೀತಿ? ನೀಲಕಸಿಣಂ ತಾವ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಅನ್ಧಕಾರಂ ಫರಿ, ತತೋ ‘‘ಕಿಮಿದಂ ಅನ್ಧಕಾರ’’ನ್ತಿ ಸತ್ತಾನಂ ಆಭೋಗೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ಆಲೋಕಂ ದಸ್ಸೇಸಿ। ‘‘ಕಿಂ ಆಲೋಕೋ ಅಯ’’ನ್ತಿ ವಿಚಿನನ್ತಾನಂ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇಸಿ, ಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳೇ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಪಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಥೇರಂಯೇವ ನಮಸ್ಸಮಾನಾ ಅಟ್ಠಂಸು। ಥೇರೋ ‘‘ಮಹಾಜನೋ ಮಯ್ಹಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಸ್ಸ ಸರಂ ಸುಣಾತೂ’’ತಿ ಇಮಾ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಿ। ಸಬ್ಬೇ ಓಸಟಾಯ ಪರಿಸಾಯ ಮಜ್ಝೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಸ್ಸ ವಿಯ ಸದ್ದಂ ಅಸ್ಸೋಸುಂ। ಅತ್ಥೋಪಿ ನೇಸಂ ಪಾಕಟೋ ಅಹೋಸಿ।
Satthā tesaṃ anattamanabhāvaṃ ñatvā abhibhuṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘ujjhāyanti kho te, brāhmaṇa, brahmā ca brahmaparisā ca brahmapārisajjā ca. Tena hi tvaṃ – brāhmaṇa, bhiyyosomattāya saṃvejehī’’ti. Thero satthu vacanaṃ sampaṭicchitvā anekavihitaṃ iddhivikubbanaṃ katvā sahassilokadhātuṃ sarena viññāpento ‘‘ārambhatha nikkamathā’’ti (saṃ. ni. 1.185) gāthādvayaṃ abhāsi. Kiṃ pana katvā thero sahassilokadhātuṃ viññāpesīti? Nīlakasiṇaṃ tāva samāpajjitvā sabbattha andhakāraṃ phari, tato ‘‘kimidaṃ andhakāra’’nti sattānaṃ ābhoge uppanne ālokaṃ dassesi. ‘‘Kiṃ āloko aya’’nti vicinantānaṃ attānaṃ dassesi, sahassacakkavāḷe devamanussā añjaliṃ paggaṇhitvā paggaṇhitvā theraṃyeva namassamānā aṭṭhaṃsu. Thero ‘‘mahājano mayhaṃ dhammaṃ desentassa saraṃ suṇātū’’ti imā gāthā abhāsi. Sabbe osaṭāya parisāya majjhe nisīditvā dhammaṃ desentassa viya saddaṃ assosuṃ. Atthopi nesaṃ pākaṭo ahosi.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸದ್ಧಿಂ ಥೇರೇನ ಅರುಣವತಿಂ ಪಚ್ಚಾಗನ್ತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಪುಚ್ಛಿ – ‘‘ಅಸ್ಸುತ್ಥ ನೋ ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಭಿಭುಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಠಿತಸ್ಸ ಗಾಥಾಯೋ ಭಾಸಮಾನಸ್ಸಾ’’ತಿ। ತೇ ‘‘ಆಮ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಪಟಿಜಾನಿತ್ವಾ ಸುತಭಾವಂ ಆವಿಕರೋನ್ತಾ ತದೇವ ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಉದಾಹರಿಂಸು। ಸತ್ಥಾ ‘‘ಸಾಧು ಸಾಧೂ’’ತಿ ಸಾಧುಕಾರಂ ದತ್ವಾ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಪೇಸಿ। ಏವಂ ತಾವ ಇದಂ ಸುತ್ತಂ ಇತೋ ಏಕತಿಂಸಕಪ್ಪಮತ್ಥಕೇ ಸಿಖಿನಾ ಭಗವತಾ ಕಥಿತಂ।
Atha kho bhagavā saddhiṃ therena aruṇavatiṃ paccāgantvā piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto bhikkhusaṅghaṃ pucchi – ‘‘assuttha no tumhe, bhikkhave, abhibhussa bhikkhuno brahmaloke ṭhitassa gāthāyo bhāsamānassā’’ti. Te ‘‘āma, bhante’’ti paṭijānitvā sutabhāvaṃ āvikarontā tadeva gāthādvayaṃ udāhariṃsu. Satthā ‘‘sādhu sādhū’’ti sādhukāraṃ datvā desanaṃ niṭṭhapesi. Evaṃ tāva idaṃ suttaṃ ito ekatiṃsakappamatthake sikhinā bhagavatā kathitaṃ.
ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪನ ಭಗವಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಂ ಪತ್ತೋ ಪವತ್ತಿತವರಧಮ್ಮಚಕ್ಕೋ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಉಪನಿಸ್ಸಾಯ ಜೇತವನೇ ವಿಹರನ್ತೋ ಜೇಟ್ಠಮೂಲಮಾಸಪುಣ್ಣಮದಿವಸೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇತ್ವಾ ಇಮಂ ಅರುಣವತಿಸುತ್ತಂ ಪಟ್ಠಪೇಸಿ। ಆನನ್ದತ್ಥೇರೋ ಬೀಜನಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಬೀಜಯಮಾನೋ ಠಿತಕೋವ ಆದಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಪರಿಯೋಸಾನಾ ಏಕಬ್ಯಞ್ಜನಮ್ಪಿ ಅಹಾಪೇತ್ವಾ ಸಕಲಸುತ್ತಂ ಉಗ್ಗಣ್ಹಿ। ಸೋ ಪುನದಿವಸೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ದಸಬಲಸ್ಸ ವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ದಿವಾವಿಹಾರಟ್ಠಾನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕನ್ತೇವಾಸಿಕೇಸು ವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕನ್ತೇಸು ಹಿಯ್ಯೋ ಕಥಿತಂ ಅರುಣವತಿಸುತ್ತಂ ಆವಜ್ಜೇನ್ತೋ ನಿಸೀದಿ। ಅಥಸ್ಸ ಸಬ್ಬಂ ಸುತ್ತಂ ವಿಭೂತಂ ಉಪಟ್ಠಾಸಿ। ಸೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಸಿಖಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅಗ್ಗಸಾವಕೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಠತ್ವಾ ಚಕ್ಕವಾಳಸಹಸ್ಸೇ ಅನ್ಧಕಾರಂ ವಿಧಮೇತ್ವಾ ಸರೀರೋಭಾಸಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಸದ್ದಂ ಸಾವೇನ್ತೋ ಧಮ್ಮಕಥಂ ಕಥೇಸೀತಿ ಹಿಯ್ಯೋ ಸತ್ಥಾರಾ ಕಥಿತಂ, ಸಾವಕಸ್ಸ ತಾವ ವಿಸಯೋ ಏವರೂಪೋ, ದಸ ಪಾರಮಿಯೋ ಪೂರೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಂ ಪತ್ತೋ ಪನ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಕಿತ್ತಕಂ ಠಾನಂ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಸೋ ಏವಂ ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ವಿಮತಿಯಾ ವಿನೋದನತ್ಥಂ ತಙ್ಖಣೇಯೇವ ಭಗವನ್ತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಮತ್ಥಂ ಪುಚ್ಛಿ। ಏತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋತಿ ವುತ್ತಂ।
Amhākaṃ pana bhagavā sabbaññutaṃ patto pavattitavaradhammacakko sāvatthiṃ upanissāya jetavane viharanto jeṭṭhamūlamāsapuṇṇamadivase bhikkhū āmantetvā imaṃ aruṇavatisuttaṃ paṭṭhapesi. Ānandatthero bījaniṃ gahetvā bījayamāno ṭhitakova ādito paṭṭhāya yāva pariyosānā ekabyañjanampi ahāpetvā sakalasuttaṃ uggaṇhi. So punadivase piṇḍapātapaṭikkanto dasabalassa vattaṃ dassetvā attano divāvihāraṭṭhānaṃ gantvā saddhivihārikantevāsikesu vattaṃ dassetvā pakkantesu hiyyo kathitaṃ aruṇavatisuttaṃ āvajjento nisīdi. Athassa sabbaṃ suttaṃ vibhūtaṃ upaṭṭhāsi. So cintesi – ‘‘sikhissa bhagavato aggasāvako brahmaloke ṭhatvā cakkavāḷasahasse andhakāraṃ vidhametvā sarīrobhāsaṃ dassetvā attano saddaṃ sāvento dhammakathaṃ kathesīti hiyyo satthārā kathitaṃ, sāvakassa tāva visayo evarūpo, dasa pāramiyo pūretvā sabbaññutaṃ patto pana sammāsambuddho kittakaṃ ṭhānaṃ sarena viññāpeyyā’’ti. So evaṃ uppannāya vimatiyā vinodanatthaṃ taṅkhaṇeyeva bhagavantaṃ upasaṅkamitvā tamatthaṃ pucchi. Etamatthaṃ dassetuṃ atha kho āyasmā ānandoti vuttaṃ.
ತತ್ಥ ಸಮ್ಮುಖಾತಿ ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತೇನ ಮಯಾ ಏತಂ ಸುತಂ, ನ ಅನುಸ್ಸವೇನ, ನ ದೂತಪರಮ್ಪರಾಯಾತಿ ಇಮಿನಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ಏವಮಾಹ। ಕೀವತಕಂ ಪಹೋತಿ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತುನ್ತಿ ಕಿತ್ತಕಂ ಠಾನಂ ಸರೀರೋಭಾಸೇನ ವಿಹತನ್ಧಕಾರಂ ಕತ್ವಾ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ। ಸಾವಕೋ ಸೋ, ಆನನ್ದ, ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯಾ ತಥಾಗತಾತಿ ಇದಂ ಭಗವಾ ಇಮಿನಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನಾಹ – ಆನನ್ದ, ತ್ವಂ ಕಿಂ ವದೇಸಿ, ಸೋ ಪದೇಸಞಾಣೇ ಠಿತೋ ಸಾವಕೋ। ತಥಾಗತಾ ಪನ ದಸ ಪಾರಮಿಯೋ ಪೂರೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಪತ್ತಾ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯಾ। ಸೋ ತ್ವಂ ನಖಸಿಖಾಯ ಪಂಸುಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಮಹಾಪಥವಿಪಂಸುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ ಕಿಂ ನಾಮೇತಂ ವದೇಸಿ। ಅಞ್ಞೋ ಹಿ ಸಾವಕಾನಂ ವಿಸಯೋ, ಅಞ್ಞೋ ಬುದ್ಧಾನಂ। ಅಞ್ಞೋ ಸಾವಕಾನಂ ಗೋಚರೋ, ಅಞ್ಞೋ ಬುದ್ಧಾನಂ। ಅಞ್ಞಂ ಸಾವಕಾನಂ ಬಲಂ, ಅಞ್ಞಂ ಬುದ್ಧಾನನ್ತಿ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಇಮಿನಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯಭಾವಂ ವತ್ವಾ ತುಣ್ಹೀ ಅಹೋಸಿ।
Tattha sammukhāti sammukhībhūtena mayā etaṃ sutaṃ, na anussavena, na dūtaparamparāyāti iminā adhippāyena evamāha. Kīvatakaṃ pahoti sarena viññāpetunti kittakaṃ ṭhānaṃ sarīrobhāsena vihatandhakāraṃ katvā sarena viññāpetuṃ sakkoti. Sāvako so, ānanda, appameyyā tathāgatāti idaṃ bhagavā iminā adhippāyenāha – ānanda, tvaṃ kiṃ vadesi, so padesañāṇe ṭhito sāvako. Tathāgatā pana dasa pāramiyo pūretvā sabbaññutaññāṇaṃ pattā appameyyā. So tvaṃ nakhasikhāya paṃsuṃ gahetvā mahāpathavipaṃsunā saddhiṃ upamento viya kiṃ nāmetaṃ vadesi. Añño hi sāvakānaṃ visayo, añño buddhānaṃ. Añño sāvakānaṃ gocaro, añño buddhānaṃ. Aññaṃ sāvakānaṃ balaṃ, aññaṃ buddhānanti. Iti bhagavā iminā adhippāyena appameyyabhāvaṃ vatvā tuṇhī ahosi.
ಥೇರೋ ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಪುಚ್ಛಿ। ಸತ್ಥಾ, ‘‘ಆನನ್ದ, ತ್ವಂ ತಾಳಚ್ಛಿದ್ದಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನನ್ತಾಕಾಸೇನ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಚಾತಕಸಕುಣಂ ಗಹೇತ್ವಾ ದಿಯಡ್ಢಯೋಜನಸತಿಕೇನ ಸುಪಣ್ಣರಾಜೇನ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಾಯ ಉದಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಮಹಾಗಙ್ಗಾಯ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಚತುರತನಿಕೇ ಆವಾಟೇ ಉದಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ತಹಿ ಸರೇಹಿ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ, ನಾಳಿಕೋದನಮತ್ತಲಾಭಿಂ ಮನುಸ್ಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಚಕ್ಕವತ್ತಿರಞ್ಞಾ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಪಂಸುಪಿಸಾಚಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಕ್ಕೇನ ದೇವರಞ್ಞಾ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಖಜ್ಜೋಪನಕಪ್ಪಭಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸೂರಿಯಪ್ಪಭಾಯ ಉಪಮೇನ್ತೋ ವಿಯ ಕಿಂ ನಾಮೇತಂ ವದೇಸೀತಿ ದೀಪೇನ್ತೋ ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯಭಾವಮೇವ ವತ್ವಾ ತುಣ್ಹೀ ಅಹೋಸಿ। ತತೋ ಥೇರೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಸತ್ಥಾ ಮಯಾ ಪುಚ್ಛಿತೋ ನ ತಾವ ಕಥೇಸಿ, ಹನ್ದ ನಂ ಯಾವತತಿಯಂ ಯಾಚಿತ್ವಾ ಬುದ್ಧಸೀಹನಾದಂ ನದಾಪೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಸೋ ತತಿಯಮ್ಪಿ ಯಾಚಿ। ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಅಥಸ್ಸ ಭಗವಾ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತೋ ಸುತಾ ತೇ ಆನನ್ದಾತಿಆದಿಮಾಹ। ಥೇರೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಸತ್ಥಾ ಮೇ ‘ಸುತಾ ತೇ, ಆನನ್ದ, ಸಹಸ್ಸೀ ಚೂಳನಿಕಾ ಲೋಕಧಾತೂ’ತಿ ಏತ್ತಕಮೇವ ವತ್ವಾ ತುಣ್ಹೀ ಜಾತೋ, ಇದಾನಿ ಬುದ್ಧಸೀಹನಾದಂ ನದಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಸೋ ಸತ್ಥಾರಂ ಯಾಚನ್ತೋ ಏತಸ್ಸ ಭಗವಾ ಕಾಲೋತಿಆದಿಮಾಹ।
Thero dutiyampi pucchi. Satthā, ‘‘ānanda, tvaṃ tāḷacchiddaṃ gahetvā anantākāsena upamento viya, cātakasakuṇaṃ gahetvā diyaḍḍhayojanasatikena supaṇṇarājena upamento viya, hatthisoṇḍāya udakaṃ gahetvā mahāgaṅgāya upamento viya, caturatanike āvāṭe udakaṃ gahetvā sattahi sarehi upamento viya, nāḷikodanamattalābhiṃ manussaṃ gahetvā cakkavattiraññā upamento viya, paṃsupisācakaṃ gahetvā sakkena devaraññā upamento viya, khajjopanakappabhaṃ gahetvā sūriyappabhāya upamento viya kiṃ nāmetaṃ vadesīti dīpento dutiyampi appameyyabhāvameva vatvā tuṇhī ahosi. Tato thero cintesi – ‘‘satthā mayā pucchito na tāva kathesi, handa naṃ yāvatatiyaṃ yācitvā buddhasīhanādaṃ nadāpessāmī’’ti. So tatiyampi yāci. Taṃ dassetuṃ tatiyampi khotiādi vuttaṃ. Athassa bhagavā byākaronto sutā te ānandātiādimāha. Thero cintesi – ‘‘satthā me ‘sutā te, ānanda, sahassī cūḷanikā lokadhātū’ti ettakameva vatvā tuṇhī jāto, idāni buddhasīhanādaṃ nadissatī’’ti so satthāraṃ yācanto etassa bhagavā kālotiādimāha.
ಭಗವಾಪಿಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರಕಥಂ ಕಥೇತುಂ ತೇನ ಹಾನನ್ದಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಯಾವತಾತಿ ಯತ್ತಕಂ ಠಾನಂ। ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾತಿ ಚನ್ದಿಮಾ ಚ ಸೂರಿಯೋ ಚ। ಪರಿಹರನ್ತೀತಿ ವಿಚರನ್ತಿ। ದಿಸಾ ಭನ್ತೀತಿ ಸಬ್ಬದಿಸಾ ಓಭಾಸನ್ತಿ। ವಿರೋಚನಾತಿ ವಿರೋಚಮಾನಾ। ಏತ್ತಾವತಾ ಏಕಚಕ್ಕವಾಳಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ದಸ್ಸಿತಂ ಹೋತಿ। ಇದಾನಿ ತಂ ಸಹಸ್ಸಗುಣಂ ಕತ್ವಾ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ತಾವ ಸಹಸ್ಸಧಾ ಲೋಕೋತಿ ಆಹ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಹಸ್ಸಧಾ ಲೋಕೇತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳೇ। ಸಹಸ್ಸಂ ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕಾನನ್ತಿ ಸಹಸ್ಸಂ ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕಾನಂ ದೇವಲೋಕಾನಂ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಚಕ್ಕವಾಳೇ ಚತ್ತಾರೋ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾರಾಜಾನೋ , ತಸ್ಮಾ ಚತ್ತಾರಿ ಮಹಾರಾಜಸಹಸ್ಸಾನೀತಿ ವುತ್ತಂ। ಇಮಿನಾ ಉಪಾಯೇನ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಚೂಳನಿಕಾತಿ ಖುದ್ದಿಕಾ। ಅಯಂ ಸಾವಕಾನಂ ವಿಸಯೋ। ಕಸ್ಮಾ ಪನೇಸಾ ಆನೀತಾತಿ? ಮಜ್ಝಿಮಿಕಾಯ ಲೋಕಧಾತುಯಾ ಪರಿಚ್ಛೇದದಸ್ಸನತ್ಥಂ।
Bhagavāpissa vitthārakathaṃ kathetuṃ tena hānandātiādimāha. Tattha yāvatāti yattakaṃ ṭhānaṃ. Candimasūriyāti candimā ca sūriyo ca. Pariharantīti vicaranti. Disā bhantīti sabbadisā obhāsanti. Virocanāti virocamānā. Ettāvatā ekacakkavāḷaṃ paricchinditvā dassitaṃ hoti. Idāni taṃ sahassaguṇaṃ katvā dassento tāva sahassadhā lokoti āha. Tasmiṃ sahassadhā loketi tasmiṃ sahassacakkavāḷe. Sahassaṃ cātumahārājikānanti sahassaṃ cātumahārājikānaṃ devalokānaṃ. Yasmā pana ekekasmiṃ cakkavāḷe cattāro cattāro mahārājāno , tasmā cattāri mahārājasahassānīti vuttaṃ. Iminā upāyena sabbattha attho veditabbo. Cūḷanikāti khuddikā. Ayaṃ sāvakānaṃ visayo. Kasmā panesā ānītāti? Majjhimikāya lokadhātuyā paricchedadassanatthaṃ.
ಯಾವತಾತಿ ಯತ್ತಕಾ। ತಾವ ಸಹಸ್ಸಧಾತಿ ತಾವ ಸಹಸ್ಸಭಾಗೇನ। ದ್ವಿಸಹಸ್ಸೀ ಮಜ್ಝಿಮಿಕಾ ಲೋಕಧಾತೂತಿ ಅಯಂ ಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳಾನಿ ಸಹಸ್ಸಭಾಗೇನ ಗಣೇತ್ವಾ ದಸಸತಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳಪರಿಮಾಣಾ ದ್ವಿಸಹಸ್ಸೀ ಮಜ್ಝಿಮಿಕಾ ನಾಮ ಲೋಕಧಾತು। ಅಯಂ ಸಾವಕಾನಂ ಅವಿಸಯೋ, ಬುದ್ಧಾನಮೇವ ವಿಸಯೋ। ಏತ್ತಕೇಪಿ ಹಿ ಠಾನೇ ತಥಾಗತಾ ಅನ್ಧಕಾರಂ ವಿಧಮೇತ್ವಾ ಸರೀರೋಭಾಸಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕೋನ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ। ಏತ್ತಕೇನ ಬುದ್ಧಾನಂ ಜಾತಿಕ್ಖೇತ್ತಂ ನಾಮ ದಸ್ಸಿತಂ। ಬೋಧಿಸತ್ತಾನಞ್ಹಿ ಪಚ್ಛಿಮಭವೇ ದೇವಲೋಕತೋ ಚವಿತ್ವಾ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಯಂ ಪಟಿಸನ್ಧಿಗ್ಗಹಣದಿವಸೇ ಚ ಕುಚ್ಛಿತೋ ನಿಕ್ಖಮನದಿವಸೇ ಚ ಮಹಾಭಿನಿಕ್ಖಮನದಿವಸೇ ಚ ಸಮ್ಬೋಧಿಧಮ್ಮಚಕ್ಕಪ್ಪವತ್ತನಆಯುಸಙ್ಖಾರವೋಸ್ಸಜ್ಜನಪರಿನಿಬ್ಬಾನದಿವಸೇಸು ಚ ಏತ್ತಕಂ ಠಾನಂ ಕಮ್ಪತಿ।
Yāvatāti yattakā. Tāva sahassadhāti tāva sahassabhāgena. Dvisahassī majjhimikā lokadhātūti ayaṃ sahassacakkavāḷāni sahassabhāgena gaṇetvā dasasatasahassacakkavāḷaparimāṇā dvisahassī majjhimikā nāma lokadhātu. Ayaṃ sāvakānaṃ avisayo, buddhānameva visayo. Ettakepi hi ṭhāne tathāgatā andhakāraṃ vidhametvā sarīrobhāsaṃ dassetvā sarena viññāpetuṃ sakkontīti dīpeti. Ettakena buddhānaṃ jātikkhettaṃ nāma dassitaṃ. Bodhisattānañhi pacchimabhave devalokato cavitvā mātukucchiyaṃ paṭisandhiggahaṇadivase ca kucchito nikkhamanadivase ca mahābhinikkhamanadivase ca sambodhidhammacakkappavattanaāyusaṅkhāravossajjanaparinibbānadivasesu ca ettakaṃ ṭhānaṃ kampati.
ತಿಸಹಸ್ಸೀ ಮಹಾಸಹಸ್ಸೀತಿ ಸಹಸ್ಸಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ತತಿಯಾತಿ ತಿಸಹಸ್ಸೀ, ಸಹಸ್ಸಂ ಸಹಸ್ಸಧಾ ಕತ್ವಾ ಗಣಿತಂ ಮಜ್ಝಿಮಿಕಂ ಸಹಸ್ಸಧಾ ಕತ್ವಾ ಗಣಿತತ್ತಾ ಮಹನ್ತೇಹಿ ಸಹಸ್ಸೇಹಿ ಗಣಿತಾತಿ ಮಹಾಸಹಸ್ಸೀ। ಏತ್ತಾವತಾ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳಪರಿಮಾಣೋ ಲೋಕೋ ದಸ್ಸಿತೋ ಹೋತಿ। ಭಗವಾ ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ ಏತ್ತಕೇ ಠಾನೇ ಅನ್ಧಕಾರಂ ವಿಧಮೇತ್ವಾ ಸರೀರೋಭಾಸಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇಯ್ಯಾತಿ। ಗಣಕಪುತ್ತತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಪನ ಏವಮಾಹ – ‘‘ನ ತಿಸಹಸ್ಸಿಮಹಾಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಯಾ ಏವಂ ಪರಿಮಾಣಂ। ಇದಞ್ಹಿ ಆಚರಿಯಾನಂ ಸಜ್ಝಾಯಮುಳ್ಹಕಂ ವಾಚಾಯ ಪರಿಹೀನಟ್ಠಾನಂ, ದಸಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳಪರಿಮಾಣಂ ಪನ ಠಾನಂ ತಿಸಹಸ್ಸಿಮಹಾಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತು ನಾಮಾ’’ತಿ। ಏತ್ತಾವತಾ ಹಿ ಭಗವತಾ ಆಣಾಕ್ಖೇತ್ತಂ ನಾಮ ದಸ್ಸಿತಂ। ಏತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಅನ್ತರೇ ಆಟಾನಾಟಿಯಪರಿತ್ತಇಸಿಗಿಲಿಪರಿತ್ತಧಜಗ್ಗಪರಿತ್ತಬೋಜ್ಝಙ್ಗಪರಿತ್ತಖನ್ಧಪರಿತ್ತ- ಮೋರಪರಿತ್ತಮೇತ್ತಪರಿತ್ತರತನಪರಿತ್ತಾನಂ ಆಣಾ ಫರತಿ। ಯಾವತಾ ಪನ ಆಕಙ್ಖೇಯ್ಯಾತಿ ಯತ್ತಕಂ ಠಾನಂ ಇಚ್ಛೇಯ್ಯ, ಇಮಿನಾ ವಿಸಯಕ್ಖೇತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಬುದ್ಧಾನಞ್ಹಿ ವಿಸಯಕ್ಖೇತ್ತಸ್ಸ ಪಮಾಣಪರಿಚ್ಛೇದೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ನತ್ಥಿಕಭಾವೇ ಚಸ್ಸ ಇಮಂ ಓಪಮ್ಮಂ ಆಹರನ್ತಿ – ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳಮ್ಹಿ ಯಾವ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಸಾಸಪೇಹಿ ಪೂರೇತ್ವಾ ಸಚೇ ಕೋಚಿ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಏಕಚಕ್ಕವಾಳೇ ಏಕಂ ಸಾಸಪಂ ಪಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯ, ಸಬ್ಬೇಪಿ ತೇ ಸಾಸಪಾ ಪರಿಕ್ಖಯಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯುಂ, ನ ತ್ವೇವ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಚಕ್ಕವಾಳಾನಿ। ದಕ್ಖಿಣಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತತ್ಥ ಬುದ್ಧಾನಂ ಅವಿಸಯೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ।
Tisahassī mahāsahassīti sahassito paṭṭhāya tatiyāti tisahassī, sahassaṃ sahassadhā katvā gaṇitaṃ majjhimikaṃ sahassadhā katvā gaṇitattā mahantehi sahassehi gaṇitāti mahāsahassī. Ettāvatā koṭisatasahassacakkavāḷaparimāṇo loko dassito hoti. Bhagavā ākaṅkhamāno ettake ṭhāne andhakāraṃ vidhametvā sarīrobhāsaṃ dassetvā sarena viññāpeyyāti. Gaṇakaputtatissatthero pana evamāha – ‘‘na tisahassimahāsahassilokadhātuyā evaṃ parimāṇaṃ. Idañhi ācariyānaṃ sajjhāyamuḷhakaṃ vācāya parihīnaṭṭhānaṃ, dasakoṭisatasahassacakkavāḷaparimāṇaṃ pana ṭhānaṃ tisahassimahāsahassilokadhātu nāmā’’ti. Ettāvatā hi bhagavatā āṇākkhettaṃ nāma dassitaṃ. Etasmiñhi antare āṭānāṭiyaparittaisigiliparittadhajaggaparittabojjhaṅgaparittakhandhaparitta- moraparittamettaparittaratanaparittānaṃ āṇā pharati. Yāvatā pana ākaṅkheyyāti yattakaṃ ṭhānaṃ iccheyya, iminā visayakkhettaṃ dasseti. Buddhānañhi visayakkhettassa pamāṇaparicchedo nāma natthi, natthikabhāve cassa imaṃ opammaṃ āharanti – koṭisatasahassacakkavāḷamhi yāva brahmalokā sāsapehi pūretvā sace koci puratthimāya disāya ekacakkavāḷe ekaṃ sāsapaṃ pakkhipanto āgaccheyya, sabbepi te sāsapā parikkhayaṃ gaccheyyuṃ, na tveva puratthimāya disāya cakkavāḷāni. Dakkhiṇādīsupi eseva nayo. Tattha buddhānaṃ avisayo nāma natthi.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಥೇರೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಸತ್ಥಾ ಏವಮಾಹ – ‘ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ, ಆನನ್ದ, ತಥಾಗತೋ ತಿಸಹಸ್ಸಿಮಹಾಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಂ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇಯ್ಯ, ಯಾವತಾ ಪನ ಆಕಙ್ಖೇಯ್ಯಾ’ತಿ। ವಿಸಮೋ ಖೋ ಪನಾಯಂ ಲೋಕೋ, ಅನನ್ತಾನಿ ಚಕ್ಕವಾಳಾನಿ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಸೂರಿಯೋ ಉಗ್ಗತೋ ಹೋತಿ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಮಜ್ಝೇ ಠಿತೋ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಅತ್ಥಙ್ಗತೋ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಪಠಮಯಾಮೋ ಹೋತಿ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಮಜ್ಝಿಮಯಾಮೋ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಪಚ್ಛಿಮಯಾಮೋ। ಸತ್ತಾಪಿ ಕಮ್ಮಪ್ಪಸುತಾ, ಖಿಡ್ಡಾಪಸುತಾ, ಆಹಾರಪ್ಪಸುತಾತಿ ಏವಂ ತೇಹಿ ತೇಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ವಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಚ ಪಮತ್ತಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ। ಕಥಂ ನು ಖೋ ತೇ ಸತ್ಥಾ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಸೋ ಏವಂ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ವಿಮತಿಚ್ಛೇದನತ್ಥಂ ತಥಾಗತಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ ಯಥಾ ಕಥಂ ಪನಾತಿಆದಿಮಾಹ।
Evaṃ vutte thero cintesi – ‘‘satthā evamāha – ‘ākaṅkhamāno, ānanda, tathāgato tisahassimahāsahassilokadhātuṃ sarena viññāpeyya, yāvatā pana ākaṅkheyyā’ti. Visamo kho panāyaṃ loko, anantāni cakkavāḷāni, ekasmiṃ ṭhāne sūriyo uggato hoti, ekasmiṃ ṭhāne majjhe ṭhito, ekasmiṃ ṭhāne atthaṅgato. Ekasmiṃ ṭhāne paṭhamayāmo hoti, ekasmiṃ ṭhāne majjhimayāmo, ekasmiṃ ṭhāne pacchimayāmo. Sattāpi kammappasutā, khiḍḍāpasutā, āhārappasutāti evaṃ tehi tehi kāraṇehi vikkhittā ca pamattā ca honti. Kathaṃ nu kho te satthā sarena viññāpeyyā’’ti. So evaṃ cintetvā vimaticchedanatthaṃ tathāgataṃ pucchanto yathā kathaṃ panātiādimāha.
ಅಥಸ್ಸ ಸತ್ಥಾ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತೋ ಇಧಾನನ್ದ, ತಥಾಗತೋತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಓಭಾಸೇನ ಫರೇಯ್ಯಾತಿ ಸರೀರೋಭಾಸೇನ ಫರೇಯ್ಯ। ಫರಮಾನೋ ಪನೇಸ ಕಿಂ ಕರೇಯ್ಯಾತಿ? ಯಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಸೂರಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತ್ಥ ನಂ ಅತ್ತನೋ ಆನುಭಾವೇನ ಅತ್ಥಂ ಗಮೇಯ್ಯ। ಯತ್ಥ ಪನ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತ್ಥ ನಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇ ಠಪೇಯ್ಯ । ತತೋ ಯತ್ಥ ಸೂರಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಅಧುನಾವ ಸೂರಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಯಿತ್ಥ, ಸೋ ಇದಾನೇವ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಿತೋ, ನಾಗಾವಟ್ಟೋ ನು ಖೋ ಅಯಂ, ಭೂತಾವಟ್ಟಯಕ್ಖಾವಟ್ಟದೇವತಾವಟ್ಟಾನಂ ಅಞ್ಞತರೋ’’ತಿ ವಿತ್ತಕ್ಕಂ ಉಪ್ಪಾದೇಯ್ಯುಂ। ಯತ್ಥ ಪನ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಅಧುನಾವ ಸೂರಿಯೋ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಿತೋ, ಸ್ವಾಯಂ ಇದಾನೇವ ಉಟ್ಠಿತೋ, ಕಿಂ ನು ಖೋ ಅಯಂ ನಾಗಾವಟ್ಟಭೂತಾವಟ್ಟಯಕ್ಖಾವಟ್ಟದೇವತಾವಟ್ಟಾನಂ ಅಞ್ಞತರೋ’’ತಿ ವಿತಕ್ಕಂ ಉಪ್ಪಾದೇಯ್ಯುಂ। ತತೋ ತೇಸು ಮನುಸ್ಸೇಸು ಆಲೋಕಞ್ಚ ಅನ್ಧಕಾರಞ್ಚ ಆವಜ್ಜಿತ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಪಚ್ಚಯಾ ನು ಖೋ ಇದ’’ನ್ತಿ ಪರಿಯೇಸಮಾನೇಸು ಸತ್ಥಾ ನೀಲಕಸಿಣಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಬಹಲನ್ಧಕಾರಂ ಪತ್ಥರೇಯ್ಯ। ಕಸ್ಮಾ? ತೇಸಂ ಕಮ್ಮಾದಿಪ್ಪಸುತಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಸನ್ತಾಸಜನನತ್ಥಂ। ಅಥ ನೇಸಂ ಸನ್ತಾಸಂ ಆಪನ್ನಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಓದಾತಕಸಿಣಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಣ್ಡರಂ ಘನಬುದ್ಧರಸ್ಮಿಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ ಚನ್ದಸಹಸ್ಸಸೂರಿಯಸಹಸ್ಸಉಟ್ಠಾನಕಾಲೋ ವಿಯ ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವ ಸಬ್ಬಂ ಏಕಾಲೋಕಂ ಕರೇಯ್ಯ। ತಞ್ಚ ಖೋ ತಿಲಬೀಜಮತ್ತೇನ ಕಾಯಪ್ಪದೇಸೇನ ಓಭಾಸಂ ಮುಞ್ಚನ್ತೋ। ಯೋ ಹಿ ಚಕ್ಕವಾಳಪಥವಿಂ ದೀಪಕಪಲ್ಲಕಂ ಕತ್ವಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದೇ ಉದಕಂ ತೇಲಂ ಕತ್ವಾ ಸಿನೇರುಂ ವಟ್ಟಿಂ ಕತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಸಿನೇರುಮುದ್ಧನಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಜಾಲೇಯ್ಯ, ಸೋ ಏಕಚಕ್ಕವಾಳೇಯೇವ ಆಲೋಕಂ ಕರೇಯ್ಯ। ತತೋ ಪರಂ ವಿದತ್ಥಿಮ್ಪಿ ಓಭಾಸೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯ। ತಥಾಗತೋ ಪನ ತಿಲಫಲಪ್ಪಮಾಣೇನ ಸರೀರಪ್ಪದೇಸೇನ ಓಭಾಸಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ತಿಸಹಸ್ಸಿಮಹಾಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಂ ಏಕೋಭಾಸಂ ಕರೇಯ್ಯ ತತೋ ವಾ ಪನ ಭಿಯ್ಯೋ। ಏವಂ ಮಹನ್ತಾ ಹಿ ಬುದ್ಧಗುಣಾತಿ।
Athassa satthā byākaronto idhānanda, tathāgatotiādimāha. Tattha obhāsena phareyyāti sarīrobhāsena phareyya. Pharamāno panesa kiṃ kareyyāti? Yasmiṃ ṭhāne sūriyo paññāyati, tattha naṃ attano ānubhāvena atthaṃ gameyya. Yattha pana na paññāyati, tattha naṃ uṭṭhāpetvā majjhe ṭhapeyya . Tato yattha sūriyo paññāyati, tattha manussā ‘‘adhunāva sūriyo paññāyittha, so idāneva atthaṅgamito, nāgāvaṭṭo nu kho ayaṃ, bhūtāvaṭṭayakkhāvaṭṭadevatāvaṭṭānaṃ aññataro’’ti vittakkaṃ uppādeyyuṃ. Yattha pana na paññāyati, tattha manussā ‘‘adhunāva sūriyo atthaṅgamito, svāyaṃ idāneva uṭṭhito, kiṃ nu kho ayaṃ nāgāvaṭṭabhūtāvaṭṭayakkhāvaṭṭadevatāvaṭṭānaṃ aññataro’’ti vitakkaṃ uppādeyyuṃ. Tato tesu manussesu ālokañca andhakārañca āvajjitvā ‘‘kiṃ paccayā nu kho ida’’nti pariyesamānesu satthā nīlakasiṇaṃ samāpajjitvā bahalandhakāraṃ patthareyya. Kasmā? Tesaṃ kammādippasutānaṃ sattānaṃ santāsajananatthaṃ. Atha nesaṃ santāsaṃ āpannabhāvaṃ ñatvā odātakasiṇasamāpattiṃ samāpajjitvā paṇḍaraṃ ghanabuddharasmiṃ vissajjento candasahassasūriyasahassauṭṭhānakālo viya ekappahāreneva sabbaṃ ekālokaṃ kareyya. Tañca kho tilabījamattena kāyappadesena obhāsaṃ muñcanto. Yo hi cakkavāḷapathaviṃ dīpakapallakaṃ katvā mahāsamudde udakaṃ telaṃ katvā sineruṃ vaṭṭiṃ katvā aññasmiṃ sinerumuddhani ṭhapetvā jāleyya, so ekacakkavāḷeyeva ālokaṃ kareyya. Tato paraṃ vidatthimpi obhāsetuṃ na sakkuṇeyya. Tathāgato pana tilaphalappamāṇena sarīrappadesena obhāsaṃ muñcitvā tisahassimahāsahassilokadhātuṃ ekobhāsaṃ kareyya tato vā pana bhiyyo. Evaṃ mahantā hi buddhaguṇāti.
ತಂ ಆಲೋಕಂ ಸಞ್ಜಾನೇಯ್ಯುನ್ತಿ ತಂ ಆಲೋಕಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಯೇನ ಸೂರಿಯೋ ಅತ್ಥಞ್ಚೇವ ಗಮಿತೋ ಉಟ್ಠಾಪಿತೋ ಚ, ಬಹಲನ್ಧಕಾರಞ್ಚ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಂ, ಏಸ ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಇದಾನಿ ಆಲೋಕಂ ಕತ್ವಾ ಠಿತೋ, ಅಹೋ ಅಚ್ಛರಿಯಪುರಿಸೋ’’ತಿ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ನಮಸ್ಸಮಾನಾ ನಿಸೀದೇಯ್ಯುಂ। ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಯ್ಯಾತಿ ಧಮ್ಮಕಥಾಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಯ್ಯ। ಯೋ ಹಿ ಏಕಂ ಚಕ್ಕವಾಳಪಬ್ಬತಂ ಭೇರಿಂ ಕತ್ವಾ ಮಹಾಪಥವಿಂ ಭೇರಿಚಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಸಿನೇರುಂ ದಣ್ಡಂ ಕತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಸಿನೇರುಮತ್ಥಕೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಆಕೋಟೇಯ್ಯ, ಸೋ ಏಕಚಕ್ಕವಾಳೇಯೇವ ತಂ ಸದ್ದಂ ಸಾವೇಯ್ಯ, ಪರತೋ ವಿದತ್ಥಿಮ್ಪಿ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯ। ತಥಾಗತೋ ಪನ ಪಲ್ಲಙ್ಕೇ ವಾ ಪೀಠೇ ವಾ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತಿಸಹಸ್ಸಿಮಹಾಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಂ ಸರೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ತತೋ ವಾ ಪನ ಭಿಯ್ಯೋ, ಏವಂ ಮಹಾನುಭಾವಾ ತಥಾಗತಾತಿ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಇಮಿನಾ ಏತ್ತಕೇನ ವಿಸಯಕ್ಖೇತ್ತಮೇವ ದಸ್ಸೇತಿ।
Taṃ ālokaṃ sañjāneyyunti taṃ ālokaṃ disvā ‘‘yena sūriyo atthañceva gamito uṭṭhāpito ca, bahalandhakārañca vissaṭṭhaṃ, esa so puriso idāni ālokaṃ katvā ṭhito, aho acchariyapuriso’’ti añjaliṃ paggayha namassamānā nisīdeyyuṃ. Saddamanussāveyyāti dhammakathāsaddamanussāveyya. Yo hi ekaṃ cakkavāḷapabbataṃ bheriṃ katvā mahāpathaviṃ bhericammaṃ katvā sineruṃ daṇḍaṃ katvā aññasmiṃ sinerumatthake ṭhapetvā ākoṭeyya, so ekacakkavāḷeyeva taṃ saddaṃ sāveyya, parato vidatthimpi atikkāmetuṃ na sakkuṇeyya. Tathāgato pana pallaṅke vā pīṭhe vā nisīditvā tisahassimahāsahassilokadhātuṃ sarena viññāpeti, tato vā pana bhiyyo, evaṃ mahānubhāvā tathāgatāti. Iti bhagavā iminā ettakena visayakkhettameva dasseti.
ಇಮಞ್ಚ ಪನ ಬುದ್ಧಸೀಹನಾದಂ ಸುತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ಅಬ್ಭನ್ತರೇ ಬಲವಪೀತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ಸೋ ಪೀತಿವಸೇನ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇನ್ತೋ ಲಾಭಾ ವತ ಮೇತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಮೇ ಸತ್ಥಾ ಏವಂಮಹಿದ್ಧಿಕೋತಿ ಯಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ ಸತ್ಥಾ ಏವಂಮಹಿದ್ಧಿಕೋ, ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ ಏವಂಮಹಿದ್ಧಿಕಸ್ಸ ಸತ್ಥು ಪಟಿಲಾಭೋ ಲಾಭಾ ಚೇವ ಸುಲದ್ಧಞ್ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಥ ವಾ ಯ್ವಾಹಂ ಏವರೂಪಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಚರಿತುಂ, ಪಾದಪರಿಕಮ್ಮಂ ಪಿಟ್ಠಿಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ, ಮುಖಧೋವನಉದಕನ್ಹಾನೋದಕಾನಿ ದಾತುಂ, ಗನ್ಧಕುಟಿಪರಿವೇಣಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತುಂ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಕಙ್ಖಾಯ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛಿತುಂ, ಮಧುರಧಮ್ಮಕಥಞ್ಚ ಸೋತುಂ ಲಭಾಮಿ, ಏತೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಮಯ್ಹಂ ಲಾಭಾ ಚೇವ ಸುಲದ್ಧಞ್ಚಾತಿಪಿ ಸನ್ಧಾಯ ಏವಮಾಹ। ಏತ್ಥ ಚ ಭಗವತೋ ಅನ್ಧಕಾರಾಲೋಕಸದ್ದಸವನಸಙ್ಖಾತಾನಂ ಇದ್ಧೀನಂ ಮಹನ್ತತಾಯ ಮಹಿದ್ಧಿಕತಾ, ತಾಸಂಯೇವ ಅನುಫರಣೇನ ಮಹಾನುಭಾವತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಉದಾಯೀತಿ ಲಾಳುದಾಯಿತ್ಥೇರೋ। ಸೋ ಕಿರ ಪುಬ್ಬೇ ಉಪಟ್ಠಾಕತ್ಥೇರೇ ಆಘಾತಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಚರತಿ। ತಸ್ಮಾ ಇದಾನಿ ಓಕಾಸಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧಸೀಹನಾದಪರಿಯೋಸಾನೇ ಜಲಮಾನಂ ದೀಪಸಿಖಂ ನಿಬ್ಬಾಪೇನ್ತೋ ವಿಯ ಚರನ್ತಸ್ಸ ಗೋಣಸ್ಸ ತುಣ್ಡೇ ಪಹಾರಂ ದೇನ್ತೋ ವಿಯ ಭತ್ತಭರಿತಂ ಪಾತಿಂ ಅವಕುಜ್ಜನ್ತೋ ವಿಯ ಥೇರಸ್ಸ ಪಸಾದಭಙ್ಗಂ ಕರೋನ್ತೋ ಏವಮಾಹ।
Imañca pana buddhasīhanādaṃ sutvā therassa abbhantare balavapīti uppannā, so pītivasena udānaṃ udānento lābhā vata metiādimāha. Tattha yassa me satthā evaṃmahiddhikoti yassa mayhaṃ satthā evaṃmahiddhiko, tassa mayhaṃ evaṃmahiddhikassa satthu paṭilābho lābhā ceva suladdhañcāti attho. Atha vā yvāhaṃ evarūpassa satthuno pattacīvaraṃ gahetvā vicarituṃ, pādaparikammaṃ piṭṭhiparikammaṃ kātuṃ, mukhadhovanaudakanhānodakāni dātuṃ, gandhakuṭipariveṇaṃ sammajjituṃ, uppannāya kaṅkhāya pañhaṃ pucchituṃ, madhuradhammakathañca sotuṃ labhāmi, ete sabbepi mayhaṃ lābhā ceva suladdhañcātipi sandhāya evamāha. Ettha ca bhagavato andhakārālokasaddasavanasaṅkhātānaṃ iddhīnaṃ mahantatāya mahiddhikatā, tāsaṃyeva anupharaṇena mahānubhāvatā veditabbā. Udāyīti lāḷudāyitthero. So kira pubbe upaṭṭhākatthere āghātaṃ bandhitvā carati. Tasmā idāni okāsaṃ labhitvā imasmiṃ buddhasīhanādapariyosāne jalamānaṃ dīpasikhaṃ nibbāpento viya carantassa goṇassa tuṇḍe pahāraṃ dento viya bhattabharitaṃ pātiṃ avakujjanto viya therassa pasādabhaṅgaṃ karonto evamāha.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಭಗವಾತಿ ಏವಂ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರೇನ ವುತ್ತೇ ಭಗವಾ ಯಥಾ ನಾಮ ಪಪಾತತಟೇ ಠತ್ವಾ ಪವೇಧಮಾನಂ ಪುರಿಸಂ ಏಕಮನ್ತೇ ಠಿತೋ ಹಿತೇಸೀ ಪುರಿಸೋ ‘‘ಇತೋ ಏಹಿ ಇತೋ ಏಹೀ’’ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ವದೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವಂ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಂ ತಸ್ಮಾ ವಚನಾ ನಿವಾರೇನ್ತೋ ಮಾ ಹೇವಂ ಉದಾಯಿ, ಮಾ ಹೇವಂ ಉದಾಯೀತಿ ಆಹ। ತತ್ಥ ಹೀತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ, ಮಾ ಏವಂ ಅವಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮಹಾರಜ್ಜನ್ತಿ ಚಕ್ಕವತ್ತಿರಜ್ಜಂ। ನನು ಚ ಸತ್ಥಾ ಏಕಸ್ಸ ಸಾವಕಸ್ಸ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ಉಪ್ಪನ್ನಪಸಾದಸ್ಸ ಮಹಾನಿಸಂಸಂ ಅಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಂ ಅಕಾಸಿ, ಸೋ ಕಸ್ಮಾ ಇಮಸ್ಸ ಬುದ್ಧಸೀಹನಾದಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಪಸಾದಸ್ಸ ಆನಿಸಂಸಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದತೀತಿ? ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಏತ್ತಕಅತ್ತಭಾವಪರಿಮಾಣತ್ತಾ। ದನ್ಧಪಞ್ಞೋಪಿ ಹಿ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಂ ದೇವೇಸು ಚ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಚ ಅತ್ತಭಾವಂ ಪಟಿಲಭತಿ, ತೇನಸ್ಸ ಗತಿಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದನ್ತೋ ಏವಮಾಹ। ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಅತ್ತಭಾವೇ ಠತ್ವಾ। ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸತೀತಿ ಅಪ್ಪಚ್ಚಯಪರಿನಿಬ್ಬಾನೇನ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸತಿ। ಇತಿ ನಿಬ್ಬಾನೇನ ಕೂಟಂ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಇಮಂ ಸೀಹನಾದಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇಸೀತಿ।
Evaṃ vutte bhagavāti evaṃ udāyittherena vutte bhagavā yathā nāma papātataṭe ṭhatvā pavedhamānaṃ purisaṃ ekamante ṭhito hitesī puriso ‘‘ito ehi ito ehī’’ti punappunaṃ vadeyya, evamevaṃ udāyittheraṃ tasmā vacanā nivārento mā hevaṃ udāyi, mā hevaṃ udāyīti āha. Tattha hīti nipātamattaṃ, mā evaṃ avacāti attho. Mahārajjanti cakkavattirajjaṃ. Nanu ca satthā ekassa sāvakassa dhammadesanāya uppannapasādassa mahānisaṃsaṃ aparicchinnaṃ akāsi, so kasmā imassa buddhasīhanādaṃ ārabbha uppannassa pasādassa ānisaṃsaṃ paricchindatīti? Ariyasāvakassa ettakaattabhāvaparimāṇattā. Dandhapaññopi hi sotāpanno sattakkhattuṃ devesu ca manussesu ca attabhāvaṃ paṭilabhati, tenassa gatiṃ paricchindanto evamāha. Diṭṭheva dhammeti imasmiṃyeva attabhāve ṭhatvā. Parinibbāyissatīti appaccayaparinibbānena parinibbāyissati. Iti nibbānena kūṭaṃ gaṇhanto imaṃ sīhanādasuttaṃ niṭṭhāpesīti.
ಆನನ್ದವಗ್ಗೋ ತತಿಯೋ।
Ānandavaggo tatiyo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧೦. ಚೂಳನಿಕಾಸುತ್ತಂ • 10. Cūḷanikāsuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಚೂಳನಿಕಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Cūḷanikāsuttavaṇṇanā
