Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
೪. ಚೂಳಪನ್ಥಕತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ
4. Cūḷapanthakattheragāthāvaṇṇanā
ದನ್ಧಾ ಮಯ್ಹಂ ಗತೀತಿಆದಿಕಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಚೂಳಪನ್ಥಕತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಯದೇತ್ಥ ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿವಸೇನ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಅಟ್ಠಕನಿಪಾತೇ ಮಹಾಪನ್ಥಕವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ (ಥೇರಗಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.ಮಹಾಪನ್ಥಕತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ) ವುತ್ತಮೇವ। ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ಮಹಾಪನ್ಥಕತ್ಥೇರೋ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ ಅಗ್ಗಫಲಸುಖೇನ ವೀತಿನಾಮೇನ್ತೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕಥಂ ನು ಖೋ ಸಕ್ಕಾ ಚೂಳಪನ್ಥಕಮ್ಪಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುಖೇ ಪತಿಟ್ಠಪೇತು’’ನ್ತಿ? ಸೋ ಅತ್ತನೋ ಅಯ್ಯಕಂ ಧನಸೇಟ್ಠಿಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಹ – ‘‘ಸಚೇ, ಮಹಾಸೇಟ್ಠಿ, ಅನುಜಾನಾಥ , ಅಹಂ ಚೂಳಪನ್ಥಕಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಪಬ್ಬಾಜೇಥ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ। ಥೇರೋ ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸಿ। ಸೋ ದಸಸು ಸೀಲೇಸು ಪತಿಟ್ಠಿತೋ ಭಾತು ಸನ್ತಿಕೇ –
Dandhāmayhaṃ gatītiādikā āyasmato cūḷapanthakattherassa gāthā. Kā uppatti? Yadettha aṭṭhuppattivasena vattabbaṃ, taṃ aṭṭhakanipāte mahāpanthakavatthusmiṃ (theragā. aṭṭha. 2.mahāpanthakattheragāthāvaṇṇanā) vuttameva. Ayaṃ pana viseso – mahāpanthakatthero arahattaṃ patvā aggaphalasukhena vītināmento cintesi – ‘‘kathaṃ nu kho sakkā cūḷapanthakampi imasmiṃ sukhe patiṭṭhapetu’’nti? So attano ayyakaṃ dhanaseṭṭhiṃ upasaṅkamitvā āha – ‘‘sace, mahāseṭṭhi, anujānātha , ahaṃ cūḷapanthakaṃ pabbājeyya’’nti. ‘‘Pabbājetha, bhante’’ti. Thero taṃ pabbājesi. So dasasu sīlesu patiṭṭhito bhātu santike –
‘‘ಪದುಮಂ ಯಥಾ ಕೋಕನದಂ ಸುಗನ್ಧಂ, ಪಾತೋ ಸಿಯಾ ಫುಲ್ಲಮವೀತಗನ್ಧಂ।
‘‘Padumaṃ yathā kokanadaṃ sugandhaṃ, pāto siyā phullamavītagandhaṃ;
ಅಙ್ಗೀರಸಂ ಪಸ್ಸ ವಿರೋಚಮಾನಂ, ತಪನ್ತಮಾದಿಚ್ಚಮಿವನ್ತಲಿಕ್ಖೇ’’ತಿ॥ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೨೩; ಅ॰ ನಿ॰ ೫.೧೯೫) –
Aṅgīrasaṃ passa virocamānaṃ, tapantamādiccamivantalikkhe’’ti. (saṃ. ni. 1.123; a. ni. 5.195) –
ಗಾಥಂ ಉಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಚತೂಹಿ ಮಾಸೇಹಿ ಗಹೇತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿ, ಗಹಿತಗಹಿತಂ ಪದಂ ಹದಯೇ ನ ತಿಟ್ಠತಿ। ಅಥ ನಂ ಮಹಾಪನ್ಥಕೋ ಆಹ – ‘‘ಪನ್ಥಕ, ತ್ವಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಾಸನೇ ಅಭಬ್ಬೋ, ಚತೂಹಿ ಮಾಸೇಹಿ ಏಕಗಾಥಮ್ಪಿ ಗಹೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋಸಿ। ಪಬ್ಬಜಿತಕಿಚ್ಚಂ ಪನ ತ್ವಂ ಕಥಂ ಮತ್ಥಕಂ ಪಾಪೇಸ್ಸಸಿ? ನಿಕ್ಖಮ ಇತೋ’’ತಿ। ಸೋ ಥೇರೇನ ಪಣಾಮಿತೋ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಸಮೀಪೇ ರೋದಮಾನೋ ಅಟ್ಠಾಸಿ।
Gāthaṃ uggaṇhanto catūhi māsehi gahetuṃ nāsakkhi, gahitagahitaṃ padaṃ hadaye na tiṭṭhati. Atha naṃ mahāpanthako āha – ‘‘panthaka, tvaṃ imasmiṃ sāsane abhabbo, catūhi māsehi ekagāthampi gahetuṃ na sakkosi. Pabbajitakiccaṃ pana tvaṃ kathaṃ matthakaṃ pāpessasi? Nikkhama ito’’ti. So therena paṇāmito dvārakoṭṭhakasamīpe rodamāno aṭṭhāsi.
ತೇನ ಚ ಸಮಯೇನ ಸತ್ಥಾ ಜೀವಕಮ್ಬವನೇ ವಿಹರತಿ। ಅಥ ಜೀವಕೋ ಪುರಿಸಂ ಪೇಸೇಸಿ, ‘‘ಪಞ್ಚಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸತ್ಥಾರಂ ನಿಮನ್ತೇಹೀ’’ತಿ। ತೇನ ಚ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಪನ್ಥಕೋ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ‘‘ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖುಸತಾನಂ ಭಿಕ್ಖಂ ಪಟಿಚ್ಛಥ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ‘‘ಚೂಳಪನ್ಥಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಾನಂ ಪಟಿಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಆಹ। ತಂ ಸುತ್ವಾ ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯ ದೋಮನಸ್ಸಪ್ಪತ್ತೋ ಅಹೋಸಿ। ಸತ್ಥಾ ತಸ್ಸ ಚಿತ್ತಕ್ಖೇದಂ ಞತ್ವಾ, ‘‘ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ ಮಯಾ ಕತೇನ ಉಪಾಯೇನ ಬುಜ್ಝಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ತಸ್ಸ ಅವಿದೂರೇ ಠಾನೇ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ, ಪನ್ಥಕ, ರೋದಸೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ‘‘ಭಾತಾ ಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಪಣಾಮೇತೀ’’ತಿ ಆಹ। ‘‘ಪನ್ಥಕ, ಮಾ ಚಿನ್ತಯಿ, ಮಮ ಸಾಸನೇ ತುಯ್ಹಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ಏಹಿ, ಇಮಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘ರಜೋಹರಣಂ, ರಜೋಹರಣ’ನ್ತಿ ಮನಸಿ ಕರೋಹೀ’’ತಿ ಇದ್ಧಿಯಾ ಸುದ್ಧಂ ಚೋಳಕ್ಖಣ್ಡಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ ಅದಾಸಿ। ಸೋ ಸತ್ಥಾರಾ ದಿನ್ನಂ ಚೋಳಕ್ಖಣ್ಡಂ ‘‘ರಜೋಹರಣಂ, ರಜೋಹರಣ’’ನ್ತಿ ಹತ್ಥೇನ ಪರಿಮಜ್ಜನ್ತೋ ನಿಸೀದಿ। ತಸ್ಸ ತಂ ಪರಿಮಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಕಿಲಿಟ್ಠಧಾತುಕಂ ಜಾತಂ, ಪುನ ಪರಿಮಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಉಕ್ಖಲಿಪರಿಪುಞ್ಛನಸದಿಸಂ ಜಾತಂ। ಸೋ ಞಾಣಸ್ಸ ಪರಿಪಕ್ಕತ್ತಾ ಏವಂ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇದಂ ಚೋಳಕ್ಖಣ್ಡಂ ಪಕತಿಯಾ ಪರಿಸುದ್ಧಂ, ಇಮಂ ಉಪಾದಿಣ್ಣಕಸರೀರಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಕಿಲಿಟ್ಠಂ ಅಞ್ಞಥಾ ಜಾತಂ, ತಸ್ಮಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ಯಥಾಪೇತಂ, ಏವಂ ಚಿತ್ತಮ್ಪೀ’’ತಿ ಖಯವಯಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ನಿಮಿತ್ತೇ ಝಾನಾನಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತ್ವಾ ಝಾನಪಾದಕಂ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಸಹ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಹಿ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೧.೨.೩೫-೫೪) –
Tena ca samayena satthā jīvakambavane viharati. Atha jīvako purisaṃ pesesi, ‘‘pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ satthāraṃ nimantehī’’ti. Tena ca samayena āyasmā mahāpanthako bhattuddesako hoti. So ‘‘pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ bhikkhaṃ paṭicchatha, bhante’’ti vutto ‘‘cūḷapanthakaṃ ṭhapetvā sesānaṃ paṭicchāmī’’ti āha. Taṃ sutvā cūḷapanthako bhiyyosomattāya domanassappatto ahosi. Satthā tassa cittakkhedaṃ ñatvā, ‘‘cūḷapanthako mayā katena upāyena bujjhissatī’’ti tassa avidūre ṭhāne attānaṃ dassetvā ‘‘kiṃ, panthaka, rodasī’’ti pucchi. ‘‘Bhātā maṃ, bhante, paṇāmetī’’ti āha. ‘‘Panthaka, mā cintayi, mama sāsane tuyhaṃ pabbajjā, ehi, imaṃ gahetvā ‘rajoharaṇaṃ, rajoharaṇa’nti manasi karohī’’ti iddhiyā suddhaṃ coḷakkhaṇḍaṃ abhisaṅkharitvā adāsi. So satthārā dinnaṃ coḷakkhaṇḍaṃ ‘‘rajoharaṇaṃ, rajoharaṇa’’nti hatthena parimajjanto nisīdi. Tassa taṃ parimajjantassa kiliṭṭhadhātukaṃ jātaṃ, puna parimajjantassa ukkhaliparipuñchanasadisaṃ jātaṃ. So ñāṇassa paripakkattā evaṃ cintesi – ‘‘idaṃ coḷakkhaṇḍaṃ pakatiyā parisuddhaṃ, imaṃ upādiṇṇakasarīraṃ nissāya kiliṭṭhaṃ aññathā jātaṃ, tasmā aniccaṃ yathāpetaṃ, evaṃ cittampī’’ti khayavayaṃ paṭṭhapetvā tasmiṃyeva nimitte jhānāni nibbattetvā jhānapādakaṃ vipassanaṃ paṭṭhapetvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.2.35-54) –
‘‘ಪದುಮುತ್ತರೋ ನಾಮ ಜಿನೋ, ಆಹುತೀನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೋ।
‘‘Padumuttaro nāma jino, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ಗಣಮ್ಹಾ ವೂಪಕಟ್ಠೋ ಸೋ, ಹಿಮವನ್ತೇ ವಸೀ ತದಾ॥
Gaṇamhā vūpakaṭṭho so, himavante vasī tadā.
‘‘ಅಹಮ್ಪಿ ಹಿಮವನ್ತಮ್ಹಿ, ವಸಾಮಿ ಅಸ್ಸಮೇ ತದಾ।
‘‘Ahampi himavantamhi, vasāmi assame tadā;
ಅಚಿರಾಗತಂ ಮಹಾವೀರಂ, ಉಪೇಸಿಂ ಲೋಕನಾಯಕಂ॥
Acirāgataṃ mahāvīraṃ, upesiṃ lokanāyakaṃ.
‘‘ಪುಪ್ಫಚ್ಛತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಉಪಗಚ್ಛಿಂ ನರಾಸಭಂ।
‘‘Pupphacchattaṃ gahetvāna, upagacchiṃ narāsabhaṃ;
ಸಮಾಧಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜನ್ತಂ, ಅನ್ತರಾಯಮಕಾಸಹಂ॥
Samādhiṃ samāpajjantaṃ, antarāyamakāsahaṃ.
‘‘ಉಭೋ ಹತ್ಥೇಹಿ ಪಗ್ಗಯ್ಹ, ಪುಪ್ಫಚ್ಛತ್ತಂ ಅದಾಸಹಂ।
‘‘Ubho hatthehi paggayha, pupphacchattaṃ adāsahaṃ;
ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ ಭಗವಾ, ಪದುಮುತ್ತರೋ ಮಹಾಮುನಿ॥
Paṭiggahesi bhagavā, padumuttaro mahāmuni.
‘‘ಸಬ್ಬೇ ದೇವಾ ಅತ್ತಮನಾ, ಹಿಮವನ್ತಂ ಉಪೇನ್ತಿ ತೇ।
‘‘Sabbe devā attamanā, himavantaṃ upenti te;
ಸಾಧುಕಾರಂ ಪವತ್ತೇಸುಂ, ಅನುಮೋದಿಸ್ಸತಿ ಚಕ್ಖುಮಾ॥
Sādhukāraṃ pavattesuṃ, anumodissati cakkhumā.
‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾನ ತೇ ದೇವಾ, ಉಪಗಚ್ಛುಂ ನರುತ್ತಮಂ।
‘‘Idaṃ vatvāna te devā, upagacchuṃ naruttamaṃ;
ಆಕಾಸೇ ಧಾರಯನ್ತಸ್ಸ, ಪದುಮಚ್ಛತ್ತಮುತ್ತಮಂ॥
Ākāse dhārayantassa, padumacchattamuttamaṃ.
‘‘ಸತಪತ್ತಛತ್ತಂ ಪಗ್ಗಯ್ಹ, ಅದಾಸಿ ತಾಪಸೋ ಮಮ।
‘‘Satapattachattaṃ paggayha, adāsi tāpaso mama;
ತಮಹಂ ಕಿತ್ತಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ಸುಣಾಥ ಮಮ ಭಾಸತೋ॥
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
‘‘ಪಞ್ಚವೀಸತಿಕಪ್ಪಾನಿ, ದೇವರಜ್ಜಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Pañcavīsatikappāni, devarajjaṃ karissati;
ಚತುತ್ತಿಂಸತಿಕ್ಖತ್ತುಞ್ಚ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Catuttiṃsatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati.
‘‘ಯಂ ಯಂ ಯೋನಿಂ ಸಂಸರತಿ, ದೇವತ್ತಂ ಅಥ ಮಾನುಸಂ।
‘‘Yaṃ yaṃ yoniṃ saṃsarati, devattaṃ atha mānusaṃ;
ಅಬ್ಭೋಕಾಸೇ ಪತಿಟ್ಠನ್ತಂ, ಪದುಮಂ ಧಾರಯಿಸ್ಸತಿ॥
Abbhokāse patiṭṭhantaṃ, padumaṃ dhārayissati.
‘‘ಕಪ್ಪಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ , ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।
‘‘Kappasatasahassamhi , okkākakulasambhavo;
ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
‘‘ಪಕಾಸಿತೇ ಪಾವಚನೇ, ಮನುಸ್ಸತ್ತಂ ಲಭಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Pakāsite pāvacane, manussattaṃ labhissati;
ಮನೋಮಯಮ್ಹಿ ಕಾಯಮ್ಹಿ, ಉತ್ತಮೋ ಸೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Manomayamhi kāyamhi, uttamo so bhavissati.
‘‘ದ್ವೇ ಭಾತರೋ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಭೋಪಿ ಪನ್ಥಕವ್ಹಯಾ।
‘‘Dve bhātaro bhavissanti, ubhopi panthakavhayā;
ಅನುಭೋತ್ವಾ ಉತ್ತಮತ್ಥಂ, ಜೋತಯಿಸ್ಸನ್ತಿ ಸಾಸನಂ॥
Anubhotvā uttamatthaṃ, jotayissanti sāsanaṃ.
‘‘ಸೋಹಂ ಅಟ್ಠಾರಸವಸ್ಸೋ, ಪಬ್ಬಜಿಂ ಅನಗಾರಿಯಂ।
‘‘Sohaṃ aṭṭhārasavasso, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
ವಿಸೇಸಾಹಂ ನ ವಿನ್ದಾಮಿ, ಸಕ್ಯಪುತ್ತಸ್ಸ ಸಾಸನೇ॥
Visesāhaṃ na vindāmi, sakyaputtassa sāsane.
‘‘ದನ್ಧಾ ಮಯ್ಹಂ ಗತೀ ಆಸಿ, ಪರಿಭೂತೋ ಪುರೇ ಅಹುಂ।
‘‘Dandhā mayhaṃ gatī āsi, paribhūto pure ahuṃ;
ಭಾತಾ ಚ ಮಂ ಪಣಾಮೇಸಿ, ಗಚ್ಛ ದಾನಿ ಸಕಂ ಘರಂ॥
Bhātā ca maṃ paṇāmesi, gaccha dāni sakaṃ gharaṃ.
‘‘ಸೋಹಂ ಪಣಾಮಿತೋ ಸನ್ತೋ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಸ್ಸ ಕೋಟ್ಠಕೇ।
‘‘Sohaṃ paṇāmito santo, saṅghārāmassa koṭṭhake;
ದುಮ್ಮನೋ ತತ್ಥ ಅಟ್ಠಾಸಿಂ, ಸಾಮಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಅಪೇಕ್ಖವಾ॥
Dummano tattha aṭṭhāsiṃ, sāmaññasmiṃ apekkhavā.
‘‘ಭಗವಾ ತತ್ಥ ಆಗಚ್ಛಿ, ಸೀಸಂ ಮಯ್ಹಂ ಪರಾಮಸಿ।
‘‘Bhagavā tattha āgacchi, sīsaṃ mayhaṃ parāmasi;
ಬಾಹಾಯ ಮಂ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಪವೇಸಯಿ॥
Bāhāya maṃ gahetvāna, saṅghārāmaṃ pavesayi.
‘‘ಅನುಕಮ್ಪಾಯ ಮೇ ಸತ್ಥಾ, ಅದಾಸಿ ಪಾದಪುಞ್ಛನಿಂ।
‘‘Anukampāya me satthā, adāsi pādapuñchaniṃ;
ಏವಂ ಸುದ್ಧಂ ಅಧಿಟ್ಠೇಹಿ, ಏಕಮನ್ತಮಧಿಟ್ಠಹಂ॥
Evaṃ suddhaṃ adhiṭṭhehi, ekamantamadhiṭṭhahaṃ.
‘‘ಹತ್ಥೇಹಿ ತಮಹಂ ಗಯ್ಹ, ಸರಿಂ ಕೋಕನದಂ ಅಹಂ।
‘‘Hatthehi tamahaṃ gayha, sariṃ kokanadaṃ ahaṃ;
ತತ್ಥ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿ ಮೇ, ಅರಹತ್ತಂ ಅಪಾಪುಣಿಂ॥
Tattha cittaṃ vimucci me, arahattaṃ apāpuṇiṃ.
‘‘ಮನೋಮಯೇಸು ಕಾಯೇಸು, ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪಾರಮಿಂ ಗತೋ।
‘‘Manomayesu kāyesu, sabbattha pāramiṃ gato;
ಸಬ್ಬಾಸವೇ ಪರಿಞ್ಞಾಯ, ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೇನೇವಸ್ಸ ತೇಪಿಟಕಂ ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾ ಚ ಆಗಮಿಂಸು। ಸತ್ಥಾ ಏಕೇನ ಊನೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಜೀವಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನೇ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಭಿಕ್ಖಾಯ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛಿತತ್ತಾ ಏವ ನ ಗತೋ। ಜೀವಕೋ ಯಾಗುಂ ದಾತುಂ ಆರಭಿ, ಸತ್ಥಾ ಪತ್ತಂ ಹತ್ಥೇನ ಪಿದಹಿ। ‘‘ಕಸ್ಮಾ, ಭನ್ತೇ, ನ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ – ‘‘ವಿಹಾರೇ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಅತ್ಥಿ, ಜೀವಕಾ’’ತಿ। ಸೋ ಪುರಿಸಂ ಪಹಿಣಿ, ‘‘ಗಚ್ಛ, ಭಣೇ, ವಿಹಾರೇ ನಿಸಿನ್ನಂ ಅಯ್ಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಹೀ’’ತಿ। ಚೂಳಪನ್ಥಕತ್ಥೇರೋಪಿ ರೂಪೇನ ಕಿರಿಯಾಯ ಚ ಏಕಮ್ಪಿ ಏಕೇನ ಅಸದಿಸಂ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಂ ನಿಮ್ಮಿನಿತ್ವಾ ನಿಸೀದಿ। ಸೋ ಪುರಿಸೋ ವಿಹಾರೇ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಬಹುಭಾವಂ ದಿಸ್ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಜೀವಕಸ್ಸ ಕಥೇಸಿ – ‘‘ಇಮಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಾ ವಿಹಾರೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಬಹುತರೋ, ಪಕ್ಕೋಸಿತಬ್ಬಂ ಅಯ್ಯಂ ನ ಜಾನಾಮೀ’’ತಿ। ಜೀವಕೋ ಸತ್ಥಾರಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ – ‘‘ಕೋನಾಮೋ, ಭನ್ತೇ, ವಿಹಾರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ? ‘‘ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ ನಾಮ, ಜೀವಕಾ’’ತಿ। ‘‘ಗಚ್ಛ , ಭಣೇ, ‘ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ ನಾಮ ಕತರೋ’ತಿ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ತಂ ಆನೇಹೀ’’ತಿ। ಸೋ ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ ನಾಮ ಕತರೋ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ‘‘ಅಹಂ ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ’’,‘‘ಅಹಂ ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ’’ತಿ ಏಕಪಹಾರೇನೇವ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಕಥೇಸಿ। ಸೋ ಪುನಾಗನ್ತ್ವಾ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಜೀವಕಸ್ಸ ಆರೋಚೇಸಿ। ಜೀವಕೋ ಪಟಿವಿದ್ಧಸಚ್ಚತ್ತಾ ‘‘ಇದ್ಧಿಮಾ ಮಞ್ಞೇ, ಅಯ್ಯೋ’’ತಿ ನಯತೋ ಞತ್ವಾ ‘‘ಗಚ್ಛ, ಭಣೇ, ಪಠಮಂ ಕಥನಕಮಯ್ಯಮೇವ ‘ತುಮ್ಹೇ ಸತ್ಥಾ ಪಕ್ಕೋಸತೀ’ತಿ ವತ್ವಾ ಚೀವರಕಣ್ಣೇ ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ ಆಹ। ಸೋ ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತಥಾ ಅಕಾಸಿ, ತಾವದೇವ ನಿಮ್ಮಿತಭಿಕ್ಖೂ ಅನ್ತರಧಾಯಿಂಸು। ಸೋ ಥೇರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಗಮಾಸಿ।
Arahattamaggenevassa tepiṭakaṃ pañcābhiññā ca āgamiṃsu. Satthā ekena ūnehi pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ gantvā jīvakassa nivesane paññatte āsane nisīdi. Cūḷapanthako pana attano bhikkhāya appaṭicchitattā eva na gato. Jīvako yāguṃ dātuṃ ārabhi, satthā pattaṃ hatthena pidahi. ‘‘Kasmā, bhante, na gaṇhathā’’ti vutte – ‘‘vihāre eko bhikkhu atthi, jīvakā’’ti. So purisaṃ pahiṇi, ‘‘gaccha, bhaṇe, vihāre nisinnaṃ ayyaṃ gahetvā ehī’’ti. Cūḷapanthakattheropi rūpena kiriyāya ca ekampi ekena asadisaṃ bhikkhusahassaṃ nimminitvā nisīdi. So puriso vihāre bhikkhūnaṃ bahubhāvaṃ disvā gantvā jīvakassa kathesi – ‘‘imasmā bhikkhusaṅghā vihāre bhikkhusaṅgho bahutaro, pakkositabbaṃ ayyaṃ na jānāmī’’ti. Jīvako satthāraṃ paṭipucchi – ‘‘konāmo, bhante, vihāre nisinno bhikkhū’’ti? ‘‘Cūḷapanthako nāma, jīvakā’’ti. ‘‘Gaccha , bhaṇe, ‘cūḷapanthako nāma kataro’ti pucchitvā taṃ ānehī’’ti. So vihāraṃ gantvā ‘‘cūḷapanthako nāma kataro, bhante’’ti pucchi. ‘‘Ahaṃ cūḷapanthako’’,‘‘ahaṃ cūḷapanthako’’ti ekapahāreneva bhikkhusahassampi kathesi. So punāgantvā taṃ pavattiṃ jīvakassa ārocesi. Jīvako paṭividdhasaccattā ‘‘iddhimā maññe, ayyo’’ti nayato ñatvā ‘‘gaccha, bhaṇe, paṭhamaṃ kathanakamayyameva ‘tumhe satthā pakkosatī’ti vatvā cīvarakaṇṇe gaṇhā’’ti āha. So vihāraṃ gantvā tathā akāsi, tāvadeva nimmitabhikkhū antaradhāyiṃsu. So theraṃ gahetvā agamāsi.
ಸತ್ಥಾ ತಸ್ಮಿಂ ಖಣೇ ಯಾಗುಞ್ಚ ಖಜ್ಜಕಾದಿಭೇದಞ್ಚ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಿ। ದಸಬಲೇ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಂ ಕತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಗತೇ ಧಮ್ಮಸಭಾಯಂ ಕಥಾ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಅಹೋ ಬುದ್ಧಾನಂ ಆನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಏಕಗಾಥಂ ಗಹೇತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತಮ್ಪಿ ಲಹುಕೇನ ಖಣೇನೇವ ಏವಂ ಮಹಿದ್ಧಿಕಂ ಅಕಂಸೂ’’ತಿ। ಸತ್ಥಾ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಕಥಾಸಲ್ಲಾಪಂ ಸುತ್ವಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಬುದ್ಧಾಸನೇ ನಿಸಜ್ಜ, ‘‘ಕಿಂ ವದೇಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ, ‘‘ಇಮಂ ನಾಮ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವುತ್ತೇ, ‘‘ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚೂಳಪನ್ಥಕೇನ ಇದಾನಿ ಮಯ್ಹಂ ಓವಾದೇ ಠತ್ವಾ ಲೋಕುತ್ತರದಾಯಜ್ಜಂ ಲದ್ಧಂ, ಪುಬ್ಬೇ ಪನ ಲೋಕಿಯದಾಯಜ್ಜ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ತೇಹಿ ಯಾಚಿತೋ ಚೂಳಸೇಟ್ಠಿಜಾತಕಂ (ಜಾ॰ ೧.೧.೪) ಕಥೇಸಿ। ಅಪರಭಾಗೇ ತಂ ಸತ್ಥಾ ಅರಿಯಗಣಪರಿವುತೋ ಧಮ್ಮಾಸನೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಮನೋಮಯಂ ಕಾಯಂ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನನ್ತಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಚೇತೋವಿವಟ್ಟಕುಸಲಾನಞ್ಚ ಅಗ್ಗಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇಸಿ। ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ‘‘ತಥಾ ದನ್ಧಧಾತುಕೇನ ಕಥಂ ತಯಾ ಸಚ್ಚಾನಿ ಪಟಿವಿದ್ಧಾನೀ’’ತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಭಾತು ಪಣಾಮನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅತ್ತನೋ ಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ –
Satthā tasmiṃ khaṇe yāguñca khajjakādibhedañca paṭiggaṇhi. Dasabale bhattakiccaṃ katvā vihāraṃ gate dhammasabhāyaṃ kathā udapādi – ‘‘aho buddhānaṃ ānubhāvo, yatra hi nāma cattāro māse ekagāthaṃ gahetuṃ asakkontampi lahukena khaṇeneva evaṃ mahiddhikaṃ akaṃsū’’ti. Satthā tesaṃ bhikkhūnaṃ kathāsallāpaṃ sutvā āgantvā buddhāsane nisajja, ‘‘kiṃ vadetha, bhikkhave’’ti pucchitvā, ‘‘imaṃ nāma, bhante’’ti vutte, ‘‘bhikkhave, cūḷapanthakena idāni mayhaṃ ovāde ṭhatvā lokuttaradāyajjaṃ laddhaṃ, pubbe pana lokiyadāyajja’’nti vatvā tehi yācito cūḷaseṭṭhijātakaṃ (jā. 1.1.4) kathesi. Aparabhāge taṃ satthā ariyagaṇaparivuto dhammāsane nisinno manomayaṃ kāyaṃ abhinimminantānaṃ bhikkhūnaṃ cetovivaṭṭakusalānañca aggaṭṭhāne ṭhapesi. So aparena samayena bhikkhūhi ‘‘tathā dandhadhātukena kathaṃ tayā saccāni paṭividdhānī’’ti puṭṭho bhātu paṇāmanato paṭṭhāya attano paṭipattiṃ pakāsento –
೫೫೭.
557.
‘‘ದನ್ಧಾ ಮಯ್ಹಂ ಗತೀ ಆಸಿ, ಪರಿಭೂತೋ ಪುರೇ ಅಹಂ।
‘‘Dandhā mayhaṃ gatī āsi, paribhūto pure ahaṃ;
ಭಾತಾ ಚ ಮಂ ಪಣಾಮೇಸಿ, ಗಚ್ಛ ದಾನಿ ತುವಂ ಘರಂ॥
Bhātā ca maṃ paṇāmesi, gaccha dāni tuvaṃ gharaṃ.
೫೫೮.
558.
‘‘ಸೋಹಂ ಪಣಾಮಿತೋ ಸನ್ತೋ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಸ್ಸ ಕೋಟ್ಠಕೇ।
‘‘Sohaṃ paṇāmito santo, saṅghārāmassa koṭṭhake;
ದುಮ್ಮನೋ ತತ್ಥ ಅಟ್ಠಾಸಿಂ, ಸಾಸನಸ್ಮಿಂ ಅಪೇಕ್ಖವಾ॥
Dummano tattha aṭṭhāsiṃ, sāsanasmiṃ apekkhavā.
೫೫೯.
559.
‘‘ಭಗವಾ ತತ್ಥ ಆಗಚ್ಛಿ, ಸೀಸಂ ಮಯ್ಹಂ ಪರಾಮಸಿ।
‘‘Bhagavā tattha āgacchi, sīsaṃ mayhaṃ parāmasi;
ಬಾಹಾಯ ಮಂ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಪವೇಸಯಿ॥
Bāhāya maṃ gahetvāna, saṅghārāmaṃ pavesayi.
೫೬೦.
560.
‘‘ಅನುಕಮ್ಪಾಯ ಮೇ ಸತ್ಥಾ, ಪಾದಾಸಿ ಪಾದಪುಞ್ಛನಿಂ।
‘‘Anukampāya me satthā, pādāsi pādapuñchaniṃ;
ಏತಂ ಸುದ್ಧಂ ಅಧಿಟ್ಠೇಹಿ, ಏಕಮನ್ತಂ ಸ್ವಧಿಟ್ಠಿತಂ॥
Etaṃ suddhaṃ adhiṭṭhehi, ekamantaṃ svadhiṭṭhitaṃ.
೫೬೧.
561.
‘‘ತಸ್ಸಾಹಂ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ, ವಿಹಾಸಿಂ ಸಾಸನೇ ರತೋ।
‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, vihāsiṃ sāsane rato;
ಸಮಾಧಿಂ ಪಟಿಪಾದೇಸಿಂ, ಉತ್ತಮತ್ಥಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾ॥
Samādhiṃ paṭipādesiṃ, uttamatthassa pattiyā.
೫೬೨.
562.
‘‘ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಜಾನಾಮಿ, ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ವಿಸೋಧಿತಂ।
‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
೫೬೩.
563.
‘‘ಸಹಸ್ಸಕ್ಖತ್ತುಮತ್ತಾನಂ, ನಿಮ್ಮಿನಿತ್ವಾನ ಪನ್ಥಕೋ।
‘‘Sahassakkhattumattānaṃ, nimminitvāna panthako;
ನಿಸೀದಮ್ಬವನೇ ರಮ್ಮೇ, ಯಾವ ಕಾಲಪ್ಪವೇದನಾ॥
Nisīdambavane ramme, yāva kālappavedanā.
೫೬೪.
564.
‘‘ತತೋ ಮೇ ಸತ್ಥಾ ಪಾಹೇಸಿ, ದೂತಂ ಕಾಲಪ್ಪವೇದಕಂ।
‘‘Tato me satthā pāhesi, dūtaṃ kālappavedakaṃ;
ಪವೇದಿತಮ್ಹಿ ಕಾಲಮ್ಹಿ, ವೇಹಾಸಾದುಪಸಙ್ಕಮಿಂ॥
Paveditamhi kālamhi, vehāsādupasaṅkamiṃ.
೫೬೫.
565.
‘‘ವನ್ದಿತ್ವಾ ಸತ್ಥುನೋ ಪಾದೇ, ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಹಂ।
‘‘Vanditvā satthuno pāde, ekamantaṃ nisīdahaṃ;
ನಿಸಿನ್ನಂ ಮಂ ವಿದಿತ್ವಾನ, ಅತ್ಥ ಸತ್ಥಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಿ॥
Nisinnaṃ maṃ viditvāna, attha satthā paṭiggahi.
೫೬೬.
566.
‘‘ಆಯಾಗೋ ಸಬ್ಬಲೋಕಸ್ಸ, ಆಹುತೀನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೋ।
‘‘Āyāgo sabbalokassa, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ, ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ಥ ದಕ್ಖಿಣ’’ನ್ತಿ॥ –
Puññakkhettaṃ manussānaṃ, paṭiggaṇhittha dakkhiṇa’’nti. –
ಇಮಾ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಿ।
Imā gāthā abhāsi.
ತತ್ಥ ದನ್ಧಾತಿ, ಮನ್ದಾ, ಚತುಪ್ಪದಿಕಂ ಗಾಥಂ ಚತೂಹಿ ಮಾಸೇಹಿ ಗಹೇತುಂ ಅಸಮತ್ಥಭಾವೇನ ದುಬ್ಬಲಾ। ಗತೀತಿ ಞಾಣಗತಿ। ಆಸೀತಿ, ಅಹೋಸಿ। ಪರಿಭೂತೋತಿ, ತತೋ ಏವ ‘‘ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಅಸಮ್ಪಜಾನೋ’’ತಿ ಹೀಳಿತೋ। ಪುರೇತಿ, ಪುಬ್ಬೇ ಪುಥುಜ್ಜನಕಾಲೇ। ಭಾತಾ ಚಾತಿ ಸಮುಚ್ಚಯತ್ಥೋ ಚ-ಸದ್ದೋ, ನ ಕೇವಲಂ ಪರಿಭೂತೋವ, ಅಥ ಖೋ ಭಾತಾಪಿ ಮಂ ಪಣಾಮೇಸಿ, ‘‘ಪನ್ಥಕ, ತ್ವಂ ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಅಹೇತುಕೋ ಮಞ್ಞೇ, ತಸ್ಮಾ ಪಬ್ಬಜಿತಕಿಚ್ಚಂ ಮತ್ಥಕಂ ಪಾಪೇತುಂ ಅಸಮತ್ಥೋ , ನ ಇಮಸ್ಸ ಸಾಸನಸ್ಸ ಅನುಚ್ಛವಿಕೋ, ಗಚ್ಛ ದಾನಿ ತುಯ್ಹಂ ಅಯ್ಯಕಘರ’’ನ್ತಿ ನಿಕ್ಕಡ್ಢೇಸಿ। ಭಾತಾತಿ, ಭಾತರಾ।
Tattha dandhāti, mandā, catuppadikaṃ gāthaṃ catūhi māsehi gahetuṃ asamatthabhāvena dubbalā. Gatīti ñāṇagati. Āsīti, ahosi. Paribhūtoti, tato eva ‘‘muṭṭhassati asampajāno’’ti hīḷito. Pureti, pubbe puthujjanakāle. Bhātā cāti samuccayattho ca-saddo, na kevalaṃ paribhūtova, atha kho bhātāpi maṃ paṇāmesi, ‘‘panthaka, tvaṃ duppañño ahetuko maññe, tasmā pabbajitakiccaṃ matthakaṃ pāpetuṃ asamattho , na imassa sāsanassa anucchaviko, gaccha dāni tuyhaṃ ayyakaghara’’nti nikkaḍḍhesi. Bhātāti, bhātarā.
ಕೋಟ್ಠಕೇತಿ, ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಸಮೀಪೇ। ದುಮ್ಮನೋತಿ, ದೋಮನಸ್ಸಿತೋ। ಸಾಸನಸ್ಮಿಂ ಅಪೇಕ್ಖವಾತಿ, ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನೇ ಸಾಪೇಕ್ಖೋ ಅವಿಬ್ಭಮಿತುಕಾಮೋ।
Koṭṭhaketi, dvārakoṭṭhakasamīpe. Dummanoti, domanassito. Sāsanasmiṃ apekkhavāti, sammāsambuddhassa sāsane sāpekkho avibbhamitukāmo.
ಭಗವಾ ತತ್ಥ ಆಗಚ್ಛೀತಿ, ಮಹಾಕರುಣಾಸಞ್ಚೋದಿತಮಾನಸೋ ಮಂ ಅನುಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಭಗವಾ ಯತ್ಥಾಹಂ ಠಿತೋ, ತತ್ಥ ಆಗಚ್ಛಿ। ಆಗನ್ತ್ವಾ ಚ, ‘‘ಪನ್ಥಕ, ಅಹಂ ತೇ ಸತ್ಥಾ, ನ ಮಹಾಪನ್ಥಕೋ, ಮಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ತವ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ’’ತಿ ಸಮಸ್ಸಾಸೇನ್ತೋ ಸೀಸಂ ಮಯ್ಹಂ ಪರಾಮಸಿ ಜಾಲಾಬನ್ಧನಮುದುತಲುನಪೀಣವರಾಯತಙ್ಗುಲಿಸಮುಪಸೋಭಿತೇನ ವಿಕಸಿತಪದುಮಸಸ್ಸಿರೀಕೇನ ಚಕ್ಕಙ್ಕಿತೇನ ಹತ್ಥತಲೇನ ‘‘ಇದಾನಿಯೇವ ಮಮ ಪುತ್ತೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ದೀಪೇನ್ತೋ ಮಯ್ಹಂ ಸೀಸಂ ಪರಾಮಸಿ। ಬಾಹಾಯ ಮಂ ಗಹೇತ್ವಾನಾತಿ, ‘‘ಕಸ್ಮಾ ತ್ವಂ, ಇಧ ತಿಟ್ಠಸೀ’’ತಿ ಚನ್ದನಗನ್ಧಗನ್ಧಿನಾ ಅತ್ತನೋ ಹತ್ಥೇನ ಮಂ ಭುಜೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನ್ತೋಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಪವೇಸೇಸಿ। ಪಾದಾಸಿ ಪಾದಪುಞ್ಛನಿನ್ತಿ ಪಾದಪುಞ್ಛನಿಂ ಕತ್ವಾ ಪಾದಾಸಿ ‘‘ರಜೋಹರಣನ್ತಿ ಮನಸಿ ಕರೋಹೀ’’ತಿ ಅದಾಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಅದಾಸೀ’’ತಿ ‘‘ಪಾದಪುಞ್ಛನಿ’’ನ್ತಿ ಚ ಪಠನ್ತಿ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ಪಾದಪುಞ್ಛನಿ’’ನ್ತಿ ಪಾದಪುಞ್ಛನಚೋಳಕ್ಖಣ್ಡಂ ಪಾದಾಸೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ತದಯುತ್ತಂ ಇದ್ಧಿಯಾ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ ಚೋಳಕ್ಖಣ್ಡಸ್ಸ ದಿನ್ನತ್ತಾ। ಏತಂ ಸುದ್ಧಂ ಅಧಿಟ್ಠೇಹಿ, ಏಕಮನ್ತಂ ಸ್ವಧಿಟ್ಠಿತನ್ತಿ, ಏತಂ ಸುದ್ಧಂ ಚೋಳಕ್ಖಣ್ಡಂ ‘‘ರಜೋಹರಣಂ, ರಜೋಹರಣ’’ನ್ತಿ ಮನಸಿಕಾರೇನ ಸ್ವಧಿಟ್ಠಿತಂ ಕತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಏಕಮನ್ತೇ ವಿವಿತ್ತೇ ಗನ್ಧಕುಟಿಪಮುಖೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಅಧಿಟ್ಠೇಹಿ ತಥಾ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಹಿತಂ ಕತ್ವಾ ಪವತ್ತೇಹಿ।
Bhagavā tattha āgacchīti, mahākaruṇāsañcoditamānaso maṃ anuggaṇhanto bhagavā yatthāhaṃ ṭhito, tattha āgacchi. Āgantvā ca, ‘‘panthaka, ahaṃ te satthā, na mahāpanthako, maṃ uddissa tava pabbajjā’’ti samassāsento sīsaṃ mayhaṃ parāmasi jālābandhanamudutalunapīṇavarāyataṅgulisamupasobhitena vikasitapadumasassirīkena cakkaṅkitena hatthatalena ‘‘idāniyeva mama putto bhavissatī’’ti dīpento mayhaṃ sīsaṃ parāmasi. Bāhāya maṃ gahetvānāti, ‘‘kasmā tvaṃ, idha tiṭṭhasī’’ti candanagandhagandhinā attano hatthena maṃ bhuje gahetvā antosaṅghārāmaṃ pavesesi. Pādāsipādapuñchaninti pādapuñchaniṃ katvā pādāsi ‘‘rajoharaṇanti manasi karohī’’ti adāsīti attho. ‘‘Adāsī’’ti ‘‘pādapuñchani’’nti ca paṭhanti. Keci pana ‘‘pādapuñchani’’nti pādapuñchanacoḷakkhaṇḍaṃ pādāsī’’ti vadanti. Tadayuttaṃ iddhiyā abhisaṅkharitvā coḷakkhaṇḍassa dinnattā. Etaṃ suddhaṃ adhiṭṭhehi, ekamantaṃ svadhiṭṭhitanti, etaṃ suddhaṃ coḷakkhaṇḍaṃ ‘‘rajoharaṇaṃ, rajoharaṇa’’nti manasikārena svadhiṭṭhitaṃ katvā ekamantaṃ ekamante vivitte gandhakuṭipamukhe nisinno adhiṭṭhehi tathā cittaṃ samāhitaṃ katvā pavattehi.
ತಸ್ಸಾಹಂ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾತಿ, ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ವಚನಂ ಓವಾದಂ ಅಹಂ ಸುತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ಸಾಸನೇ ಓವಾದೇ ರತೋ ಅಭಿರತೋ ಹುತ್ವಾ ವಿಹಾಸಿಂ ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿಂ। ಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತೋ ಚ ಸಮಾಧಿಂ ಪಟಿಪಾದೇಸಿಂ, ಉತ್ತಮತ್ಥಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾತಿ, ಉತ್ತಮತ್ಥೋ ನಾಮ ಅರಹತ್ತಂ, ತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ಕಸಿಣಪರಿಕಮ್ಮವಸೇನ ರೂಪಜ್ಝಾನಾನಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತ್ವಾ ಝಾನಪಾದಕಂ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಮಗ್ಗಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಸಮಾಧಿಂ ಸಮ್ಪಾದೇಸಿನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥ ಹಿ ಸಮಾಧೀತಿ ಉಪಚಾರಸಮಾಧಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಚತುತ್ಥಮಗ್ಗಸಮಾಧಿ, ತಾವ ಸಮಾಧಿಸಾಮಞ್ಞೇನ ಗಹಿತೋ, ಅಗ್ಗಫಲಸಮಾಧಿ ಪನ ಉತ್ತಮತ್ಥಗ್ಗಹಣೇನ, ಸಾತಿಸಯಂ ಚೇವಾಯಂ ಸಮಾಧಿಕುಸಲೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಸಮಾಧಿಂ ಪಟಿಪಾದೇಸಿ’’ನ್ತಿ ಆಹ। ಸಮಾಧಿಕುಸಲತಾಯ ಹಿ ಅಯಮಾಯಸ್ಮಾ ಚೇತೋವಿವಟ್ಟಕುಸಲೋ ನಾಮ ಜಾತೋ, ಮಹಾಪನ್ಥಕತ್ಥೇರೋ ಪನ ವಿಪಸ್ಸನಾಕುಸಲತಾಯ ಸಞ್ಞಾವಿವಟ್ಟಕುಸಲೋ ನಾಮ। ಏಕೋ ಚೇತ್ಥ ಸಮಾಧಿಲಕ್ಖಣೇ ಛೇಕೋ, ಏಕೋ ವಿಪಸ್ಸನಾಲಕ್ಖಣೇ, ಏಕೋ ಸಮಾಧಿಗಾಳ್ಹೋ, ಏಕೋ ವಿಪಸ್ಸನಾಗಾಳ್ಹೋ ಏಕೋ ಅಙ್ಗಸಂಖಿತ್ತೇ ಛೇಕೋ, ಏಕೋ ಆರಮ್ಮಣಸಂಖಿತ್ತೇ, ಏಕೋ ಅಙ್ಗವವತ್ಥಾನೇ, ಏಕೋ ಆರಮ್ಮಣವವತ್ಥಾನೇತಿ ವಣ್ಣೇನ್ತಿ। ಅಪಿಚ ಚೂಳಪನ್ಥಕತ್ಥೇರೋ ಸಾತಿಸಯಂ ಚತುನ್ನಂ ರೂಪಾವಚರಜ್ಝಾನಾನಂ ಲಾಭಿತಾಯ ಚೇತೋವಿವಟ್ಟಕುಸಲೋ ವುತ್ತೋ, ಮಹಾಪನ್ಥಕತ್ಥೇರೋ ಸಾತಿಸಯಂ ಚತುನ್ನಂ ಅರೂಪಾವಚರಜ್ಝಾನಾನಂ ಲಾಭಿತಾಯ ಸಞ್ಞಾವಿವಟ್ಟಕುಸಲೋ। ಪಠಮೋ ವಾ ರೂಪಾವಚರಜ್ಝಾನಲಾಭೀ ಹುತ್ವಾ ಝಾನಙ್ಗೇಹಿ ವುಟ್ಠಾಯ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತೋತಿ ಚೇತೋವಿವಟ್ಟಕುಸಲೋ, ಇತರೋ ಅರೂಪಾವಚರಜ್ಝಾನಲಾಭೀ ಹುತ್ವಾ ಝಾನಙ್ಗೇಹಿ ವುಟ್ಠಾಯ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತೋತಿ ಸಞ್ಞಾವಿವಟ್ಟಕುಸಲೋ। ಮನೋಮಯಂ ಪನ ಕಾಯಂ ನಿಬ್ಬತ್ತೇನ್ತೋ ಅಞ್ಞೇ ತಯೋ ವಾ ಚತ್ತಾರೋ ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತಿ, ನ ಬಹುಕೇ, ಏಕಸದಿಸೇಯೇವ ಚ ಕತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತೇನ್ತಿ, ಏಕವಿಧಮೇವ ಕಮ್ಮಂ ಕುರುಮಾನೇ। ಅಯಂ ಪನ ಥೇರೋ ಏಕಾವಜ್ಜನೇನ ಸಮಣಸಹಸ್ಸಂ ಮಾಪೇಸಿ, ದ್ವೇಪಿ ನ ಕಾಯೇನ ಏಕಸದಿಸೇ ಅಕಾಸಿ, ನ ಏಕವಿಧಂ ಕಮ್ಮಂ ಕುರುಮಾನೇ। ತಸ್ಮಾ ಮನೋಮಯಂ ಕಾಯಂ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನನ್ತಾನಂ ಅಗ್ಗೋ ನಾಮ ಜಾತೋ।
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvāti, tassa bhagavato vacanaṃ ovādaṃ ahaṃ sutvā tasmiṃ sāsane ovāde rato abhirato hutvā vihāsiṃ yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjiṃ. Paṭipajjanto ca samādhiṃ paṭipādesiṃ, uttamatthassa pattiyāti, uttamattho nāma arahattaṃ, tassa adhigamāya kasiṇaparikammavasena rūpajjhānāni nibbattetvā jhānapādakaṃ vipassanaṃ paṭṭhapetvā maggapaṭipāṭiyā aggamaggasamādhiṃ sampādesinti attho. Ettha hi samādhīti upacārasamādhito paṭṭhāya yāva catutthamaggasamādhi, tāva samādhisāmaññena gahito, aggaphalasamādhi pana uttamatthaggahaṇena, sātisayaṃ cevāyaṃ samādhikusalo, tasmā ‘‘samādhiṃ paṭipādesi’’nti āha. Samādhikusalatāya hi ayamāyasmā cetovivaṭṭakusalo nāma jāto, mahāpanthakatthero pana vipassanākusalatāya saññāvivaṭṭakusalo nāma. Eko cettha samādhilakkhaṇe cheko, eko vipassanālakkhaṇe, eko samādhigāḷho, eko vipassanāgāḷho eko aṅgasaṃkhitte cheko, eko ārammaṇasaṃkhitte, eko aṅgavavatthāne, eko ārammaṇavavatthāneti vaṇṇenti. Apica cūḷapanthakatthero sātisayaṃ catunnaṃ rūpāvacarajjhānānaṃ lābhitāya cetovivaṭṭakusalo vutto, mahāpanthakatthero sātisayaṃ catunnaṃ arūpāvacarajjhānānaṃ lābhitāya saññāvivaṭṭakusalo. Paṭhamo vā rūpāvacarajjhānalābhī hutvā jhānaṅgehi vuṭṭhāya arahattaṃ pattoti cetovivaṭṭakusalo, itaro arūpāvacarajjhānalābhī hutvā jhānaṅgehi vuṭṭhāya arahattaṃ pattoti saññāvivaṭṭakusalo. Manomayaṃ pana kāyaṃ nibbattento aññe tayo vā cattāro vā nibbattanti, na bahuke, ekasadiseyeva ca katvā nibbattenti, ekavidhameva kammaṃ kurumāne. Ayaṃ pana thero ekāvajjanena samaṇasahassaṃ māpesi, dvepi na kāyena ekasadise akāsi, na ekavidhaṃ kammaṃ kurumāne. Tasmā manomayaṃ kāyaṃ abhinimminantānaṃ aggo nāma jāto.
ಇದಾನಿ ಅತ್ತನೋ ಅಧಿಗತವಿಸೇಸಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಜಾನಾಮೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಕಾಮಞ್ಚಾಯಂ ಥೇರೋ ಛಳಭಿಞ್ಞೋ, ಯಾ ಪನ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಆಸವಕ್ಖಯಞಾಣಾಧಿಗಮಸ್ಸ ಬಹೂಪಕಾರಾ, ತಂ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಜಾನಾಮಿ, ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ವಿಸೋಧಿತ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ‘‘ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಯಥಾಕಮ್ಮುಪಗಅನಾಗತಂಸಞಾಣಾನಿ ಹಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಚಾರಸ್ಸ ಬಹೂಪಕಾರಾನಿ, ನ ತಥಾ ಇತರಞಾಣಾನಿ।
Idāni attano adhigatavisesaṃ dassetuṃ ‘‘pubbenivāsaṃ jānāmī’’tiādimāha. Kāmañcāyaṃ thero chaḷabhiñño, yā pana abhiññā āsavakkhayañāṇādhigamassa bahūpakārā, taṃ dassanatthaṃ ‘‘pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhita’’nti vatvā ‘‘tisso vijjā anuppattā’’ti vuttaṃ. Pubbenivāsayathākammupagaanāgataṃsañāṇāni hi vipassanācārassa bahūpakārāni, na tathā itarañāṇāni.
ಸಹಸ್ಸಕ್ಖತ್ತುನ್ತಿ ಸಹಸ್ಸಂ। ‘‘ಸಹಸ್ಸವಾರ’’ನ್ತಿ ಕೇಚಿ ವದನ್ತಿ। ಏಕಾವಜ್ಜನೇನ ಪನ ಥೇರೋ ಸಹಸ್ಸೇ ಮನೋಮಯೇ ಕಾಯೇ ನಿಮ್ಮಿನಿ, ನ ವಾರೇನ। ತೇ ಚ ಖೋ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಮಸದಿಸೇ ವಿವಿಧಞ್ಚ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೇ। ‘‘ಕಿಂ ಪನ ಸಾವಕಾನಮ್ಪಿ ಏವರೂಪಂ ಇದ್ಧಿನಿಮ್ಮಾನಂ ಸಮ್ಭವತೀ’’ತಿ? ನ ಸಮ್ಭವತಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ, ಅಭಿನೀಹಾರಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಪನ ಅಯಮೇವ ಥೇರೋ ಏವಮಕಾಸಿ, ತಥಾ ಹೇಸ ಇಮಿನಾ ಅಙ್ಗೇನ ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪಿತೋ। ಪನ್ಥಕೋ ನಿಸೀದೀತಿ ಅತ್ತಾನಮೇವ ಪರಂ ವಿಯ ವದತಿ। ಅಮ್ಬವನೇತಿ, ಅಮ್ಬವನೇ ಜೀವಕೇನ ಕತವಿಹಾರೇ। ವೇಹಾಸಾದುಪಸಙ್ಕಮಿನ್ತಿ ವೇಹಾಸಾತಿ ಕರಣೇ ನಿಸ್ಸಕ್ಕವಚನಂ, ವೇಹಾಸೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ, ದ-ಕಾರೋ ಪದಸನ್ಧಿಕರೋ। ಅಥಾತಿ, ಮಮ ನಿಸಜ್ಜಾಯ ಪಚ್ಛಾ। ಪಟಿಗ್ಗಹೀತಿ ದಕ್ಖಿಣೋದಕಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಿ। ಆಯಾಗೋ ಸಬ್ಬಲೋಕಸ್ಸಾತಿ, ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಸದೇವಕಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ ಅಗ್ಗದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯತಾಯ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಆನೇತ್ವಾ ಯಜಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನಭೂತೋ। ಆಹುತೀನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೋತಿ, ಮಹಾಫಲಭಾವಕರಣೇನ ದಕ್ಖಿಣಾಹುತೀನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಕೋ। ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ಥ ದಕ್ಖಿಣನ್ತಿ ಜೀವಕೇನ ಉಪನೀತಂ ಯಾಗುಖಜ್ಜಾದಿಭೇದಂ ದಕ್ಖಿಣಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ।
Sahassakkhattunti sahassaṃ. ‘‘Sahassavāra’’nti keci vadanti. Ekāvajjanena pana thero sahasse manomaye kāye nimmini, na vārena. Te ca kho aññamaññamasadise vividhañca kammaṃ karonte. ‘‘Kiṃ pana sāvakānampi evarūpaṃ iddhinimmānaṃ sambhavatī’’ti? Na sambhavati sabbesaṃ, abhinīhārasampattiyā pana ayameva thero evamakāsi, tathā hesa iminā aṅgena etadagge ṭhapito. Panthako nisīdīti attānameva paraṃ viya vadati. Ambavaneti, ambavane jīvakena katavihāre. Vehāsādupasaṅkaminti vehāsāti karaṇe nissakkavacanaṃ, vehāsenāti attho, da-kāro padasandhikaro. Athāti, mama nisajjāya pacchā. Paṭiggahīti dakkhiṇodakaṃ paṭiggaṇhi. Āyāgo sabbalokassāti, sabbassa sadevakassa lokassa aggadakkhiṇeyyatāya deyyadhammaṃ ānetvā yajitabbaṭṭhānabhūto. Āhutīnaṃ paṭiggahoti, mahāphalabhāvakaraṇena dakkhiṇāhutīnaṃ paṭiggaṇhako. Paṭiggaṇhittha dakkhiṇanti jīvakena upanītaṃ yāgukhajjādibhedaṃ dakkhiṇaṃ paṭiggahesi.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಕತಭತ್ತಕಿಚ್ಚೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಚೂಳಪನ್ಥಕಂ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘‘ಅನುಮೋದನಂ ಕರೋಹೀ’’ತಿ। ಸೋ ಸಿನೇರುಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದಂ ಮನ್ಥೇನ್ತೋ ವಿಯ ಪಭಿನ್ನಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಪ್ಪತ್ತತಾಯ ತೇಪಿಟಕಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಸಙ್ಖೋಭೇನ್ತೋ ಸತ್ಥು ಅಜ್ಝಾಸಯಂ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಅನುಮೋದನಂ ಅಕಾಸಿ। ತಥಾ ಉಪನಿಸ್ಸಯಸಮ್ಪನ್ನೋಪಿ ಚಾಯಮಾಯಸ್ಮಾ ತಥಾರೂಪಾಯ ಕಮ್ಮಪಿಲೋತಿಕಾಯ ಪರಿಬಾಧಿತೋ ಚತುಪ್ಪದಿಕಂ ಗಾಥಂ ಚತೂಹಿಪಿ ಮಾಸೇಹಿ ಗಹೇತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿ। ತಂ ಪನಸ್ಸ ಉಪನಿಸ್ಸಯಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಸತ್ಥಾ ಪುಬ್ಬಚರಿಯಾನುರೂಪಂ ಯೋನಿಸೋಮನಸಿಕಾರೇ ನಿಯೋಜೇಸಿ। ತಥಾ ಹಿ ಭಗವಾ ತದಾ ಜೀವಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಏವ ‘‘ಚೂಳಪನ್ಥಕಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಹಿತಂ, ವೀಥಿಪಟಿಪನ್ನಾ ವಿಪಸ್ಸನಾ’’ತಿ ಞತ್ವಾ ಯಥಾನಿಸಿನ್ನೋವ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ, ‘‘ಪನ್ಥಕ, ಯದಿಪಾಯಂ ಪಿಲೋತಿಕಾ ಸಂಕಿಲಿಟ್ಠಾ ರಜಾನುಕಿಣ್ಣಾ, ಇತೋ ಪನ ಅಞ್ಞೋ ಏವ ಅರಿಯಸ್ಸ ವಿನಯೇ ಸಂಕಿಲೇಸೋ ರಜೋ ಚಾತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ –
Atha kho bhagavā katabhattakicco āyasmantaṃ cūḷapanthakaṃ āṇāpesi – ‘‘anumodanaṃ karohī’’ti. So sineruṃ gahetvā mahāsamuddaṃ manthento viya pabhinnapaṭisambhidāppattatāya tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ saṅkhobhento satthu ajjhāsayaṃ gaṇhanto anumodanaṃ akāsi. Tathā upanissayasampannopi cāyamāyasmā tathārūpāya kammapilotikāya paribādhito catuppadikaṃ gāthaṃ catūhipi māsehi gahetuṃ nāsakkhi. Taṃ panassa upanissayasampattiṃ oloketvā satthā pubbacariyānurūpaṃ yonisomanasikāre niyojesi. Tathā hi bhagavā tadā jīvakassa nivesane nisinno eva ‘‘cūḷapanthakassa cittaṃ samāhitaṃ, vīthipaṭipannā vipassanā’’ti ñatvā yathānisinnova attānaṃ dassetvā, ‘‘panthaka, yadipāyaṃ pilotikā saṃkiliṭṭhā rajānukiṇṇā, ito pana añño eva ariyassa vinaye saṃkileso rajo cāti dassento –
‘‘ರಾಗೋ ರಜೋ ನ ಚ ಪನ ರೇಣು ವುಚ್ಚತಿ, ರಾಗಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ ರಜೋತಿ।
‘‘Rāgo rajo na ca pana reṇu vuccati, rāgassetaṃ adhivacanaṃ rajoti;
ಏತಂ ರಜಂ ವಿಪ್ಪಜಹಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖವೋ, ವಿಹರನ್ತಿ ತೇ ವೀತರಜಸ್ಸ ಸಾಸನೇ॥
Etaṃ rajaṃ vippajahitvā bhikkhavo, viharanti te vītarajassa sāsane.
‘‘ದೋಸೋ ರಜೋ…ಪೇ॰… ಸಾಸನೇ॥
‘‘Doso rajo…pe… sāsane.
‘‘ಮೋಹೋ ರಜೋ…ಪೇ॰… ವೀತರಜಸ್ಸ ಸಾಸನೇ’’ತಿ॥ –
‘‘Moho rajo…pe… vītarajassa sāsane’’ti. –
ಇಮಾ ತಿಸ್ಸೋ ಓಭಾಸಗಾಥಾ ಅಭಾಸಿ। ಗಾಥಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಚೂಳಪನ್ಥಕೋ ಅಭಿಞ್ಞಾಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಪರಿವಾರಂ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣೀತಿ।
Imā tisso obhāsagāthā abhāsi. Gāthāpariyosāne cūḷapanthako abhiññāpaṭisambhidāparivāraṃ arahattaṃ pāpuṇīti.
ಚೂಳಪನ್ಥಕತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Cūḷapanthakattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೪. ಚೂಳಪನ್ಥಕತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 4. Cūḷapanthakattheragāthā