Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၁၁၀
The Middle-Length Suttas Collection 110
စူဠပုဏ္ဏမသုတ္တ
The Shorter Discourse on the Full-Moon Night
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတုပါသာဒေ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in the Eastern Monastery, the stilt longhouse of Migāra’s mother.
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ ပုဏ္ဏာယ ပုဏ္ဏမာယ ရတ္တိယာ ဘိက္ခုသင်္ဃပရိဝုတော အဗ္ဘောကာသေ နိသိန္နော ဟောတိ၊ အထ ခေါ ဘဂဝါ တုဏှီဘူတံ တုဏှီဘူတံ ဘိက္ခုသင်္ဃံ အနုဝိလောကေတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: “ဇာနေယျ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသံ: ‘အသပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'”တိ?
Now, at that time it was the Uposatha day—the full moon on the fifteenth day—and the Buddha was sitting in the open surrounded by the Saṅgha of monks. Then the Buddha looked around the Saṅgha of bhikkhus, who were so very silent. He addressed them, “Bhikkhus, could a bad person know of a bad person: ‘This fellow is a bad person’?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“သာဓု, ဘိက္ခဝေ; အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အနဝကာသော ယံ အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသံ ဇာနေယျ: ‘အသပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'တိ၊ ဇာနေယျ ပန, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသံ: ‘သပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'”တိ?
“Good, bhikkhus! It’s impossible, it can’t happen, that a bad person could know of a bad person: ‘This fellow is a bad person.’ But could a bad person know of a good person: ‘This fellow is a good person’?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“သာဓု, ဘိက္ခဝေ; ဧတမ္ပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌာနံ အနဝကာသော ယံ အသပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသံ ဇာနေယျ: ‘သပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'တိ၊ အသပ္ပုရိသော, ဘိက္ခဝေ, အဿဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော ဟောတိ, အသပ္ပုရိသဘတ္တိ ဟောတိ, အသပ္ပုရိသစိန္တီ ဟောတိ, အသပ္ပုရိသမန္တီ ဟောတိ, အသပ္ပုရိသဝါစော ဟောတိ, အသပ္ပုရိသကမ္မန္တော ဟောတိ, အသပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ ဟောတိ; အသပ္ပုရိသဒါနံ ဒေတိ၊
“Good, bhikkhus! That too is impossible. A bad person has bad qualities, associates with bad people, and has the intentions, counsel, speech, actions, views, and giving of a bad person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အဿဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အဿဒ္ဓေါ ဟောတိ, အဟိရိကော ဟောတိ, အနောတ္တပ္ပီ ဟောတိ, အပ္ပဿုတော ဟောတိ, ကုသီတော ဟောတိ, မုဋ္ဌဿတိ ဟောတိ, ဒုပ္ပညော ဟောတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အဿဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော ဟောတိ၊
And how does a bad person have bad qualities? It’s when a bad person is faithless, shameless, imprudent, unlearned, lazy, unmindful, and witless. That’s how a bad person has bad qualities.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဘတ္တိ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသဿ ယေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ အဿဒ္ဓါ အဟိရိကာ အနောတ္တပ္ပိနော အပ္ပဿုတာ ကုသီတာ မုဋ္ဌဿတိနော ဒုပ္ပညာ တျာဿ မိတ္တာ ဟောန္တိ တေ သဟာယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဘတ္တိ ဟောတိ၊
And how does a bad person associate with bad people? It’s when a bad person is a friend and companion of ascetics and brahmins who are faithless, shameless, imprudent, unlearned, lazy, unmindful, and witless. That’s how a bad person associates with bad people.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသစိန္တီ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အတ္တဗျာဗာဓာယပိ စေတေတိ, ပရဗျာဗာဓာယပိ စေတေတိ, ဥဘယဗျာဗာဓာယပိ စေတေတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသစိန္တီ ဟောတိ၊
And how does a bad person have the intentions of a bad person? It’s when a bad person intends to hurt themselves, hurt others, and hurt both. That’s how a bad person has the intentions of a bad person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသမန္တီ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အတ္တဗျာဗာဓာယပိ မန္တေတိ, ပရဗျာဗာဓာယပိ မန္တေတိ, ဥဘယဗျာဗာဓာယပိ မန္တေတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသမန္တီ ဟောတိ၊
And how does a bad person offer the counsel of a bad person? It’s when a bad person offers counsel that hurts themselves, hurts others, and hurts both. That’s how a bad person offers the counsel of a bad person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဝါစော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော မုသာဝါဒီ ဟောတိ, ပိသုဏဝါစော ဟောတိ, ဖရုသဝါစော ဟောတိ, သမ္ဖပ္ပလာပီ ဟောတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဝါစော ဟောတိ၊
And how does a bad person have the speech of a bad person? It’s when a bad person uses speech that’s false, divisive, harsh, and nonsensical. That’s how a bad person has the speech of a bad person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသကမ္မန္တော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော ပါဏာတိပါတီ ဟောတိ, အဒိန္နာဒါယီ ဟောတိ, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရီ ဟောတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသကမ္မန္တော ဟောတိ၊
And how does a bad person have the action of a bad person? It’s when a bad person kills living creatures, steals, and commits sexual misconduct. That’s how a bad person has the actions of a bad person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော ဧဝံဒိဋ္ဌိ ဟောတိ: ‘နတ္ထိ ဒိန္နံ, နတ္ထိ ယိဋ္ဌံ, နတ္ထိ ဟုတံ, နတ္ထိ သုကတဒုက္ကဋာနံ ကမ္မာနံ ဖလံ ဝိပါကော, နတ္ထိ အယံ လောကော, နတ္ထိ ပရော လောကော, နတ္ထိ မာတာ, နတ္ထိ ပိတာ, နတ္ထိ သတ္တာ ဩပပါတိကာ, နတ္ထိ လောကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သမ္မဂ္ဂတာ သမ္မာပဋိပန္နာ, ယေ ဣမဉ္စ လောကံ ပရဉ္စ လောကံ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ပဝေဒေန္တီ'တိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ ဟောတိ၊
And how does a bad person have the view of a bad person? It’s when a bad person has such a view: ‘There’s no meaning in giving, sacrifice, or offerings. There’s no fruit or result of good and bad deeds. There’s no afterlife. There’s no such thing as mother and father, or beings that are reborn spontaneously. And there’s no ascetic or brahmin who is well attained and practiced, and who describes the afterlife after realizing it with their own insight.’ That’s how a bad person has the view of a bad person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဒါနံ ဒေတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသက္ကစ္စံ ဒါနံ ဒေတိ, အသဟတ္ထာ ဒါနံ ဒေတိ, အစိတ္တီကတွာ ဒါနံ ဒေတိ, အပဝိဋ္ဌံ ဒါနံ ဒေတိ အနာဂမနဒိဋ္ဌိကော ဒါနံ ဒေတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသဒါနံ ဒေတိ၊
And how does a bad person give the gifts of a bad person? It’s when a bad person gives a gift carelessly, not with their own hand, and thoughtlessly. They give the dregs, and they give without consideration for consequences. That’s how a bad person gives the gifts of a bad person.
သော, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသော ဧဝံ အဿဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော, ဧဝံ အသပ္ပုရိသဘတ္တိ, ဧဝံ အသပ္ပုရိသစိန္တီ, ဧဝံ အသပ္ပုရိသမန္တီ, ဧဝံ အသပ္ပုရိသဝါစော, ဧဝံ အသပ္ပုရိသကမ္မန္တော, ဧဝံ အသပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ; ဧဝံ အသပ္ပုရိသဒါနံ ဒတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ယာ အသပ္ပုရိသာနံ ဂတိ တတ္ထ ဥပပဇ္ဇတိ၊ ကာ စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသာနံ ဂတိ? နိရယော ဝါ တိရစ္ဆာနယောနိ ဝါ၊
That bad person—who has such bad qualities, frequents bad people, and has the intentions, counsel, speech, actions, views, and giving of a bad person—when their body breaks up, after death, is reborn in the place where bad people are reborn. And what is the place where bad people are reborn? Hell or the animal realm.
ဇာနေယျ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသံ: ‘သပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'”တိ?
Bhikkhus, could a good person know of a good person: ‘This fellow is a good person’?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“သာဓု, ဘိက္ခဝေ; ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဇ္ဇတိ ယံ သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသံ ဇာနေယျ: ‘သပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'တိ၊ ဇာနေယျ ပန, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသံ: ‘အသပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'”တိ?
“Good, bhikkhus! It is possible that a good person could know of a good person: ‘This fellow is a good person.’ But could a good person know of a bad person: ‘This fellow is a bad person’?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“သာဓု, ဘိက္ခဝေ; ဧတမ္ပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ သပ္ပုရိသော အသပ္ပုရိသံ ဇာနေယျ: ‘အသပ္ပုရိသော အယံ ဘဝန်'တိ၊ သပ္ပုရိသော, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော ဟောတိ, သပ္ပုရိသဘတ္တိ ဟောတိ, သပ္ပုရိသစိန္တီ ဟောတိ, သပ္ပုရိသမန္တီ ဟောတိ, သပ္ပုရိသဝါစော ဟောတိ, သပ္ပုရိသကမ္မန္တော ဟောတိ, သပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ ဟောတိ; သပ္ပုရိသဒါနံ ဒေတိ၊
“Good, bhikkhus! That too is possible. A good person has good qualities, associates with good people, and has the intentions, counsel, speech, actions, views, and giving of a good person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဟိရိမာ ဟောတိ, ဩတ္တပ္ပီ ဟောတိ, ဗဟုဿုတော ဟောတိ, အာရဒ္ဓဝီရိယော ဟောတိ, ဥပဋ္ဌိတဿတိ ဟောတိ, ပညဝါ ဟောတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော ဟောတိ၊
And how does a good person have good qualities? It’s when a good person is faithful, conscientious, prudent, learned, energetic, mindful, and wise. That’s how a good person has good qualities.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဘတ္တိ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသဿ ယေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သဒ္ဓါ ဟိရိမန္တော ဩတ္တပ္ပိနော ဗဟုဿုတာ အာရဒ္ဓဝီရိယာ ဥပဋ္ဌိတဿတိနော ပညဝန္တော တျာဿ မိတ္တာ ဟောန္တိ, တေ သဟာယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဘတ္တိ ဟောတိ၊
And how does a good person associate with good people? It’s when a good person is a friend and companion of ascetics and brahmins who are faithful, conscientious, prudent, learned, energetic, mindful, and wise. That’s how a good person associates with good people.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသစိန္တီ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော နေဝတ္တဗျာဗာဓာယ စေတေတိ, န ပရဗျာဗာဓာယ စေတေတိ, န ဥဘယဗျာဗာဓာယ စေတေတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသစိန္တီ ဟောတိ၊
And how does a good person have the intentions of a good person? It’s when a good person doesn’t intend to hurt themselves, hurt others, and hurt both. That’s how a good person has the intentions of a good person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသမန္တီ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော နေဝတ္တဗျာဗာဓာယ မန္တေတိ, န ပရဗျာဗာဓာယ မန္တေတိ, န ဥဘယဗျာဗာဓာယ မန္တေတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသမန္တီ ဟောတိ၊
And how does a good person offer the counsel of a good person? It’s when a good person offers counsel that doesn’t hurt themselves, hurt others, and hurt both. That’s how a good person offers the counsel of a good person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဝါစော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ပိသုဏာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဖရုသာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဝါစော ဟောတိ၊
And how does a good person have the speech of a good person? It’s when a good person refrains from speech that’s false, divisive, harsh, or nonsensical. That’s how a good person has the speech of a good person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသကမ္မန္တော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသကမ္မန္တော ဟောတိ၊
And how does a good person have the action of a good person? It’s when a good person refrains from killing living creatures, stealing, and committing sexual misconduct. That’s how a good person has the action of a good person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော ဧဝံဒိဋ္ဌိ ဟောတိ: ‘အတ္ထိ ဒိန္နံ, အတ္ထိ ယိဋ္ဌံ, အတ္ထိ ဟုတံ, အတ္ထိ သုကတဒုက္ကဋာနံ ကမ္မာနံ ဖလံ ဝိပါကော, အတ္ထိ အယံ လောကော, အတ္ထိ ပရော လောကော, အတ္ထိ မာတာ, အတ္ထိ ပိတာ, အတ္ထိ သတ္တာ ဩပပါတိကာ, အတ္ထိ လောကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သမ္မဂ္ဂတာ သမ္မာပဋိပန္နာ ယေ ဣမဉ္စ လောကံ ပရဉ္စ လောကံ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ပဝေဒေန္တီ'တိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ ဟောတိ၊
And how does a good person have the view of a good person? It’s when a good person has such a view: ‘There is meaning in giving, sacrifice, and offerings. There are fruits and results of good and bad deeds. There is an afterlife. There are such things as mother and father, and beings that are reborn spontaneously. And there are ascetics and brahmins who are well attained and practiced, and who describe the afterlife after realizing it with their own insight.’ That’s how a good person has the view of a good person.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဒါနံ ဒေတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သက္ကစ္စံ ဒါနံ ဒေတိ, သဟတ္ထာ ဒါနံ ဒေတိ, စိတ္တီကတွာ ဒါနံ ဒေတိ, အနပဝိဋ္ဌံ ဒါနံ ဒေတိ, အာဂမနဒိဋ္ဌိကော ဒါနံ ဒေတိ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော သပ္ပုရိသဒါနံ ဒေတိ၊
And how does a good person give the gifts of a good person? It’s when a good person gives a gift carefully, with their own hand, and thoughtfully. They don’t give the dregs, and they give with consideration for consequences. That’s how a good person gives the gifts of a good person.
သော, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသော ဧဝံ သဒ္ဓမ္မသမန္နာဂတော, ဧဝံ သပ္ပုရိသဘတ္တိ, ဧဝံ သပ္ပုရိသစိန္တီ, ဧဝံ သပ္ပုရိသမန္တီ, ဧဝံ သပ္ပုရိသဝါစော, ဧဝံ သပ္ပုရိသကမ္မန္တော, ဧဝံ သပ္ပုရိသဒိဋ္ဌိ; ဧဝံ သပ္ပုရိသဒါနံ ဒတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ယာ သပ္ပုရိသာနံ ဂတိ တတ္ထ ဥပပဇ္ဇတိ၊ ကာ စ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသာနံ ဂတိ? ဒေဝမဟတ္တတာ ဝါ မနုဿမဟတ္တတာ ဝါ”တိ၊
That good person—who has such good qualities, associates with good people, and has the intentions, counsel, speech, actions, views, and giving of a good person—when their body breaks up, after death, is reborn in the place where good people are reborn. And what is the place where good people are reborn? A state of greatness among gods or humans.”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
စူဠပုဏ္ဏမသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဒသမံ၊
ဒေဝဒဟဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ပဌမော၊
တဿုဒ္ဒါနံ
ဒေဝဒဟံ ပဉ္စတ္တယံ, ကိန္တိ သာမ သုနက္ခတ္တံ; သပ္ပါယ ဂဏ ဂေါပက—မဟာပုဏ္ဏ စူဠပုဏ္ဏဉ္စာတိ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]