Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
੧੦. ਚੂਲ਼ਪੁਣ੍ਣਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Cūḷapuṇṇamasuttavaṇṇanā
੯੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਚੂਲ਼ਪੁਣ੍ਣਮਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਯਂ ਦਿਸਂ ਅਨੁવਿਲੋਕੇਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਮੇવ। ਅਨੁવਿਲੋਕੇਤ੍વਾਤਿ ਪਞ੍ਚਪਸਾਦਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਮ੍ਮੀਲੇਤ੍વਾ ਤਤੋ ਤਤੋ વਿਲੋਕੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਹਤ੍ਥਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਾਦਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਨਮ੍ਪਿ ਅਭਾવਂ ਦਿਸ੍વਾ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋਤਿ ਪਾਪਪੁਰਿਸੋ। ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਧੋ ਅਨ੍ਧਂ વਿਯ ਸੋ ਤਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ। ਏਤੇਨੇવ ਨਯੇਨ ਇਤੋ ਪਰੇਸੁਪਿ વਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭਤ੍ਤੀਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਸੇવਨੋ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਚਿਨ੍ਤੀਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਚਿਨ੍ਤਾਯ ਚਿਨ੍ਤਕੋ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਮਨ੍ਤੀਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਮਨ੍ਤਨਂ ਮਨ੍ਤੇਤਾ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸવਾਚੋਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸવਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਕਮ੍ਮਾਨਂ ਕਤ੍ਤਾ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਦਾਨਨ੍ਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੇਹਿ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਦਾਨਂ। ਤ੍ਯਾਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਾਤਿ ਤੇ ਅਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਾ। ਅਤ੍ਤਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯਪਿ ਚੇਤੇਤੀਤਿ ਪਾਣਂ ਹਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਿਚ੍ਛਾ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏવਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ। ਪਰਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯਾਤਿ ਯਥਾ ਅਸੁਕੋ ਅਸੁਕਂ ਪਾਣਂ ਹਨ੍ਤਿ, ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਂ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤਿ, ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਤਿ, ਏવਂ ਨਂ ਆਣਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏવਂ ਪਰਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ। ਉਭਯਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯਾਤਿ ਅਹਂ ਅਸੁਕਞ੍ਚ ਅਸੁਕਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏવਂ ਉਭਯਦੁਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਚਿਨ੍ਤੇਤੀਤਿ।
91.Evaṃme sutanti cūḷapuṇṇamasuttaṃ. Tattha tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtanti yaṃ yaṃ disaṃ anuviloketi, tattha tattha tuṇhībhūtameva. Anuviloketvāti pañcapasādapaṭimaṇḍitāni akkhīni ummīletvā tato tato viloketvā antamaso hatthakukkuccapādakukkuccānampi abhāvaṃ disvā. Asappurisoti pāpapuriso. No hetaṃ, bhanteti yasmā andho andhaṃ viya so taṃ jānituṃ na sakkoti, tasmā evamāhaṃsu. Eteneva nayena ito paresupi vāresu attho veditabbo. Assaddhasamannāgatoti pāpadhammasamannāgato. Asappurisabhattīti asappurisasevano. Asappurisacintīti asappurisacintāya cintako. Asappurisamantīti asappurisamantanaṃ mantetā. Asappurisavācoti asappurisavācaṃ bhāsitā. Asappurisakammantoti asappurisakammānaṃ kattā. Asappurisadiṭṭhīti asappurisadiṭṭhiyā samannāgato. Asappurisadānanti asappurisehi dātabbaṃ dānaṃ. Tyāssa mittāti te assa mittā. Attabyābādhāyapi cetetīti pāṇaṃ hanissāmi, adinnaṃ ādiyissāmi, micchā carissāmi, dasa akusalakammapathe samādāya vattissāmīti evaṃ attano dukkhatthāya cinteti. Parabyābādhāyāti yathā asuko asukaṃ pāṇaṃ hanti, asukassa santakaṃ adinnaṃ ādiyati, dasa akusalakammapathe samādāya vattati, evaṃ naṃ āṇāpessāmīti evaṃ parassa dukkhatthāya cinteti. Ubhayabyābādhāyāti ahaṃ asukañca asukañca gahetvā dasa akusalakammapathe samādāya vattissāmīti evaṃ ubhayadukkhatthāya cintetīti.
ਅਤ੍ਤਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯਪਿ ਮਨ੍ਤੇਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਅਹਂ ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯ ਮਨ੍ਤੇਤਿ ਨਾਮ। ਅਸੁਕਂ ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਸਮਾਦਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਪਰਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯ ਮਨ੍ਤੇਤਿ ਨਾਮ। ਅਞ੍ਞੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ – ‘‘ਮਯਂ ਉਭੋਪਿ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਉਭਯਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯ ਮਨ੍ਤੇਤਿ ਨਾਮ।
Attabyābādhāyapi mantetītiādīsu ahaṃ dasa akusalakammapathe samādāya vattissāmīti mantento attabyābādhāya manteti nāma. Asukaṃ dasa akusalakammapathe samādapessāmīti mantento parabyābādhāya manteti nāma. Aññena saddhiṃ – ‘‘mayaṃ ubhopi ekato hutvā dasa akusalakammapathe samādāya vattissāmā’’ti mantento ubhayabyābādhāya manteti nāma.
ਅਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦਾਨਂ ਦੇਤੀਤਿ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਰੋਤਿ। ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਨ ਸਕ੍ਕਰੋਤਿ ਨਾਮ ਉਤ੍ਤਣ੍ਡੁਲਾਦਿਦੋਸਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਆਹਾਰਂ ਦੇਤਿ, ਨ ਪਸਨ੍ਨਂ ਕਰੋਤਿ। ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨ ਸਕ੍ਕਰੋਤਿ ਨਾਮ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਯਤ੍ਥ વਾ ਤਤ੍ਥ વਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍વਾ ਯਂ વਾ ਤਂ વਾ ਆਧਾਰਕਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ। ਅਸਹਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥੇਨ, ਨ ਦੇਤਿ, ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਾਰਾਦੀਹਿ ਦਾਪੇਤਿ। ਅਚਿਤ੍ਤਿਕਤ੍વਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲੇਪਿ ਨ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇਤਿ। ਅਪવਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਛਡ੍ਡੇਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍વਾ વਮ੍ਮਿਕੇ ਉਰਗਂ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ વਿਯ ਦੇਤਿ। ਅਨਾਗਮਨਦਿਟ੍ਠਿਕੋਤਿ ਨੋ ਫਲਪਾਟਿਕਙ੍ਖੀ ਹੁਤ੍વਾ ਦੇਤਿ।
Asakkaccaṃ dānaṃ detīti deyyadhammampi puggalampi na sakkaroti. Deyyadhammaṃ na sakkaroti nāma uttaṇḍulādidosasamannāgataṃ āhāraṃ deti, na pasannaṃ karoti. Puggalaṃ na sakkaroti nāma nisīdanaṭṭhānaṃ asammajjitvā yattha vā tattha vā nisīdāpetvā yaṃ vā taṃ vā ādhārakaṃ ṭhapetvā dānaṃ deti. Asahatthāti attano hatthena, na deti, dāsakammakārādīhi dāpeti. Acittikatvāti heṭṭhā vuttanayena deyyadhammepi puggalepi na cittīkāraṃ katvā deti. Apaviddhanti chaḍḍetukāmo hutvā vammike uragaṃ pakkhipanto viya deti. Anāgamanadiṭṭhikoti no phalapāṭikaṅkhī hutvā deti.
ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਨ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਨਿਰਯੇ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਯਂ ਪਨ ਤੇਨ ਪਾਪਲਦ੍ਧਿਕਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨਂ ਗਹਿਤਂ, ਤਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਨਿਰਯੇ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ વੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਦੇવਮਹਤ੍ਤਤਾਤਿ ਛਕਾਮਾવਚਰਦੇવਾ। ਮਨੁਸ੍ਸਮਹਤ੍ਤਤਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਕੁਲਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਇਦਂ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸੁਦ੍ਧવਟ੍ਟવਸੇਨੇવ ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ।
Tatthaupapajjatīti na dānaṃ datvā niraye upapajjati. Yaṃ pana tena pāpaladdhikāya micchādassanaṃ gahitaṃ, tāya micchādiṭṭhiyā niraye upapajjati. Sukkapakkho vuttapaṭipakkhanayena veditabbo. Devamahattatāti chakāmāvacaradevā. Manussamahattatāti tiṇṇaṃ kulānaṃ sampatti. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Idaṃ pana suttaṃ suddhavaṭṭavaseneva kathitanti.
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ਚੂਲ਼ਪੁਣ੍ਣਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Cūḷapuṇṇamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਪਠਮવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya / ੧੦. ਚੂਲ਼ਪੁਣ੍ਣਮਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Cūḷapuṇṇamasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਚੂਲ਼ਪੁਣ੍ਣਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Cūḷapuṇṇamasuttavaṇṇanā