Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമാനവത്ഥുപാളി • Vimānavatthupāḷi

    ൧൩. ചൂളരഥവിമാനവത്ഥു

    13. Cūḷarathavimānavatthu

    ൯൮൧.

    981.

    ‘‘ദള്ഹധമ്മാ നിസാരസ്സ, ധനും ഓലുബ്ഭ തിട്ഠസി;

    ‘‘Daḷhadhammā nisārassa, dhanuṃ olubbha tiṭṭhasi;

    ഖത്തിയോ നുസി രാജഞ്ഞോ, അദു ലുദ്ദോ വനേചരോ’’തി 1.

    Khattiyo nusi rājañño, adu luddo vanecaro’’ti 2.

    ൯൮൨.

    982.

    ‘‘അസ്സകാധിപതിസ്സാഹം , ഭന്തേ പുത്തോ വനേചരോ;

    ‘‘Assakādhipatissāhaṃ , bhante putto vanecaro;

    നാമം മേ ഭിക്ഖു തേ ബ്രൂമി, സുജാതോ ഇതി മം വിദൂ 3.

    Nāmaṃ me bhikkhu te brūmi, sujāto iti maṃ vidū 4.

    ൯൮൩.

    983.

    ‘‘മിഗേ ഗവേസമാനോഹം, ഓഗാഹന്തോ ബ്രഹാവനം;

    ‘‘Mige gavesamānohaṃ, ogāhanto brahāvanaṃ;

    മിഗം തഞ്ചേവ 5 നാദ്ദക്ഖിം, തഞ്ച ദിസ്വാ ഠിതോ അഹ’’ന്തി.

    Migaṃ tañceva 6 nāddakkhiṃ, tañca disvā ṭhito aha’’nti.

    ൯൮൪.

    984.

    ‘‘സ്വാഗതം തേ മഹാപുഞ്ഞ, അഥോ തേ അദുരാഗതം;

    ‘‘Svāgataṃ te mahāpuñña, atho te adurāgataṃ;

    ഏത്തോ ഉദകമാദായ, പാദേ പക്ഖാലയസ്സു തേ.

    Etto udakamādāya, pāde pakkhālayassu te.

    ൯൮൫.

    985.

    ‘‘ഇദമ്പി പാനീയം സീതം, ആഭതം ഗിരിഗബ്ഭരാ;

    ‘‘Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;

    രാജപുത്ത തതോ പിത്വാ 7, സന്ഥതസ്മിം ഉപാവിസാ’’തി.

    Rājaputta tato pitvā 8, santhatasmiṃ upāvisā’’ti.

    ൯൮൬.

    986.

    ‘‘കല്യാണീ വത തേ വാചാ, സവനീയാ മഹാമുനി;

    ‘‘Kalyāṇī vata te vācā, savanīyā mahāmuni;

    നേലാ അത്ഥവതീ 9 വഗ്ഗു, മന്ത്വാ 10 അത്ഥഞ്ച ഭാസസി 11.

    Nelā atthavatī 12 vaggu, mantvā 13 atthañca bhāsasi 14.

    ൯൮൭.

    987.

    ‘‘കാ തേ രതി വനേ വിഹരതോ, ഇസിനിസഭ വദേഹി പുട്ഠോ;

    ‘‘Kā te rati vane viharato, isinisabha vadehi puṭṭho;

    തവ വചനപഥം നിസാമയിത്വാ, അത്ഥധമ്മപദം സമാചരേമസേ’’തി.

    Tava vacanapathaṃ nisāmayitvā, atthadhammapadaṃ samācaremase’’ti.

    ൯൮൮.

    988.

    ‘‘അഹിംസാ സബ്ബപാണീനം, കുമാരമ്ഹാക രുച്ചതി;

    ‘‘Ahiṃsā sabbapāṇīnaṃ, kumāramhāka ruccati;

    ഥേയ്യാ ച അതിചാരാ ച, മജ്ജപാനാ ച ആരതി.

    Theyyā ca aticārā ca, majjapānā ca ārati.

    ൯൮൯.

    989.

    ‘‘ആരതി സമചരിയാ ച, ബാഹുസച്ചം കതഞ്ഞുതാ;

    ‘‘Ārati samacariyā ca, bāhusaccaṃ kataññutā;

    ദിട്ഠേവ ധമ്മേ പാസംസാ, ധമ്മാ ഏതേ പസംസിയാതി.

    Diṭṭheva dhamme pāsaṃsā, dhammā ete pasaṃsiyāti.

    ൯൯൦.

    990.

    ‘‘സന്തികേ മരണം തുയ്ഹം, ഓരം മാസേഹി പഞ്ചഹി;

    ‘‘Santike maraṇaṃ tuyhaṃ, oraṃ māsehi pañcahi;

    രാജപുത്ത വിജാനാഹി, അത്താനം പരിമോചയാ’’തി.

    Rājaputta vijānāhi, attānaṃ parimocayā’’ti.

    ൯൯൧.

    991.

    ‘‘കതമം സ്വാഹം ജനപദം ഗന്ത്വാ, കിം കമ്മം കിഞ്ച പോരിസം;

    ‘‘Katamaṃ svāhaṃ janapadaṃ gantvā, kiṃ kammaṃ kiñca porisaṃ;

    കായ വാ പന വിജ്ജായ, ഭവേയ്യം അജരാമരോ’’തി.

    Kāya vā pana vijjāya, bhaveyyaṃ ajarāmaro’’ti.

    ൯൯൨.

    992.

    ‘‘ന വിജ്ജതേ സോ പദേസോ, കമ്മം വിജ്ജാ ച പോരിസം;

    ‘‘Na vijjate so padeso, kammaṃ vijjā ca porisaṃ;

    യത്ഥ ഗന്ത്വാ ഭവേ മച്ചോ, രാജപുത്താജരാമരോ.

    Yattha gantvā bhave macco, rājaputtājarāmaro.

    ൯൯൩.

    993.

    ‘‘മഹദ്ധനാ മഹാഭോഗാ, രട്ഠവന്തോപി ഖത്തിയാ;

    ‘‘Mahaddhanā mahābhogā, raṭṭhavantopi khattiyā;

    പഹൂതധനധഞ്ഞാസേ, തേപി നോ 15 അജരാമരാ.

    Pahūtadhanadhaññāse, tepi no 16 ajarāmarā.

    ൯൯൪.

    994.

    ‘‘യദി തേ സുതാ അന്ധകവേണ്ഡുപുത്താ 17, സൂരാ വീരാ വിക്കന്തപ്പഹാരിനോ;

    ‘‘Yadi te sutā andhakaveṇḍuputtā 18, sūrā vīrā vikkantappahārino;

    തേപി ആയുക്ഖയം പത്താ, വിദ്ധസ്താ സസ്സതീസമാ.

    Tepi āyukkhayaṃ pattā, viddhastā sassatīsamā.

    ൯൯൫.

    995.

    ‘‘ഖത്തിയാ ബ്രാഹ്മണാ വേസ്സാ, സുദ്ദാ ചണ്ഡാലപുക്കുസാ;

    ‘‘Khattiyā brāhmaṇā vessā, suddā caṇḍālapukkusā;

    ഏതേ ചഞ്ഞേ ച ജാതിയാ, തേപി നോ അജരാമരാ.

    Ete caññe ca jātiyā, tepi no ajarāmarā.

    ൯൯൬.

    996.

    ‘‘യേ മന്തം പരിവത്തേന്തി, ഛളങ്ഗം ബ്രഹ്മചിന്തിതം;

    ‘‘Ye mantaṃ parivattenti, chaḷaṅgaṃ brahmacintitaṃ;

    ഏതേ ചഞ്ഞേ ച വിജ്ജായ, തേപി നോ അജരാമരാ.

    Ete caññe ca vijjāya, tepi no ajarāmarā.

    ൯൯൭.

    997.

    ‘‘ഇസയോ ചാപി യേ സന്താ, സഞ്ഞതത്താ തപസ്സിനോ;

    ‘‘Isayo cāpi ye santā, saññatattā tapassino;

    സരീരം തേപി കാലേന, വിജഹന്തി തപസ്സിനോ.

    Sarīraṃ tepi kālena, vijahanti tapassino.

    ൯൯൮.

    998.

    ‘‘ഭാവിതത്താപി അരഹന്തോ, കതകിച്ചാ അനാസവാ;

    ‘‘Bhāvitattāpi arahanto, katakiccā anāsavā;

    നിക്ഖിപന്തി ഇമം ദേഹം, പുഞ്ഞപാപപരിക്ഖയാ’’തി.

    Nikkhipanti imaṃ dehaṃ, puññapāpaparikkhayā’’ti.

    ൯൯൯.

    999.

    ‘‘സുഭാസിതാ അത്ഥവതീ, ഗാഥായോ തേ മഹാമുനി;

    ‘‘Subhāsitā atthavatī, gāthāyo te mahāmuni;

    നിജ്ഝത്തോമ്ഹി സുഭട്ഠേന, ത്വഞ്ച മേ സരണം ഭവാ’’തി.

    Nijjhattomhi subhaṭṭhena, tvañca me saraṇaṃ bhavā’’ti.

    ൧൦൦൦.

    1000.

    ‘‘മാ മം ത്വം സരണം ഗച്ഛ, തമേവ സരണം വജ 19;

    ‘‘Mā maṃ tvaṃ saraṇaṃ gaccha, tameva saraṇaṃ vaja 20;

    സക്യപുത്തം മഹാവീരം, യമഹം സരണം ഗതോ’’തി.

    Sakyaputtaṃ mahāvīraṃ, yamahaṃ saraṇaṃ gato’’ti.

    ൧൦൦൧.

    1001.

    ‘‘കതരസ്മിം സോ ജനപദേ, സത്ഥാ തുമ്ഹാക മാരിസ;

    ‘‘Katarasmiṃ so janapade, satthā tumhāka mārisa;

    അഹമ്പി ദട്ഠും ഗച്ഛിസ്സം, ജിനം അപ്പടിപുഗ്ഗല’’ന്തി.

    Ahampi daṭṭhuṃ gacchissaṃ, jinaṃ appaṭipuggala’’nti.

    ൧൦൦൨.

    1002.

    ‘‘പുരത്ഥിമസ്മിം ജനപദേ, ഓക്കാകകുലസമ്ഭവോ;

    ‘‘Puratthimasmiṃ janapade, okkākakulasambhavo;

    തത്ഥാസി പുരിസാജഞ്ഞോ, സോ ച ഖോ പരിനിബ്ബുതോ’’തി.

    Tatthāsi purisājañño, so ca kho parinibbuto’’ti.

    ൧൦൦൩.

    1003.

    ‘‘സചേ ഹി ബുദ്ധോ തിട്ഠേയ്യ, സത്ഥാ തുമ്ഹാക മാരിസ;

    ‘‘Sace hi buddho tiṭṭheyya, satthā tumhāka mārisa;

    യോജനാനി സഹസ്സാനി, ഗച്ഛേയ്യം 21 പയിരുപാസിതും.

    Yojanāni sahassāni, gaccheyyaṃ 22 payirupāsituṃ.

    ൧൦൦൪.

    1004.

    ‘‘യതോ ച ഖോ 23 പരിനിബ്ബുതോ, സത്ഥാ തുമ്ഹാക മാരിസ;

    ‘‘Yato ca kho 24 parinibbuto, satthā tumhāka mārisa;

    നിബ്ബുതമ്പി 25 മഹാവീരം, ഗച്ഛാമി സരണം അഹം.

    Nibbutampi 26 mahāvīraṃ, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.

    ൧൦൦൫.

    1005.

    ‘‘ഉപേമി സരണം ബുദ്ധം, ധമ്മഞ്ചാപി അനുത്തരം;

    ‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;

    സങ്ഘഞ്ച നരദേവസ്സ, ഗച്ഛാമി സരണം അഹം.

    Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.

    ൧൦൦൬.

    1006.

    ‘‘പാണാതിപാതാ വിരമാമി ഖിപ്പം, ലോകേ അദിന്നം പരിവജ്ജയാമി;

    ‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;

    അമജ്ജപോ നോ ച മുസാ ഭണാമി, സകേന ദാരേന ച ഹോമി തുട്ഠോ’’തി.

    Amajjapo no ca musā bhaṇāmi, sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.

    ൧൦൦൭.

    1007.

    ‘‘സഹസ്സരംസീവ യഥാ മഹപ്പഭോ, ദിസം യഥാ ഭാതി നഭേ അനുക്കമം;

    ‘‘Sahassaraṃsīva yathā mahappabho, disaṃ yathā bhāti nabhe anukkamaṃ;

    തഥാപകാരോ 27 തവായം 28 മഹാരഥോ, സമന്തതോ യോജനസത്തമായതോ.

    Tathāpakāro 29 tavāyaṃ 30 mahāratho, samantato yojanasattamāyato.

    ൧൦൦൮.

    1008.

    ‘‘സുവണ്ണപട്ടേഹി സമന്തമോത്ഥടോ, ഉരസ്സ മുത്താഹി മണീഹി ചിത്തിതോ;

    ‘‘Suvaṇṇapaṭṭehi samantamotthaṭo, urassa muttāhi maṇīhi cittito;

    ലേഖാ സുവണ്ണസ്സ ച രൂപിയസ്സ ച, സോഭേന്തി വേളുരിയമയാ സുനിമ്മിതാ.

    Lekhā suvaṇṇassa ca rūpiyassa ca, sobhenti veḷuriyamayā sunimmitā.

    ൧൦൦൯.

    1009.

    ‘‘സീസഞ്ചിദം വേളുരിയസ്സ നിമ്മിതം, യുഗഞ്ചിദം ലോഹിതകായ ചിത്തിതം;

    ‘‘Sīsañcidaṃ veḷuriyassa nimmitaṃ, yugañcidaṃ lohitakāya cittitaṃ;

    യുത്താ സുവണ്ണസ്സ ച രൂപിയസ്സ ച, സോഭന്തി അസ്സാ ച ഇമേ മനോജവാ.

    Yuttā suvaṇṇassa ca rūpiyassa ca, sobhanti assā ca ime manojavā.

    ൧൦൧൦.

    1010.

    ‘‘സോ തിട്ഠസി ഹേമരഥേ അധിട്ഠിതോ, ദേവാനമിന്ദോവ സഹസ്സവാഹനോ;

    ‘‘So tiṭṭhasi hemarathe adhiṭṭhito, devānamindova sahassavāhano;

    പുച്ഛാമി താഹം യസവന്ത കോവിദം 31, കഥം തയാ ലദ്ധോ അയം ഉളാരോ’’തി.

    Pucchāmi tāhaṃ yasavanta kovidaṃ 32, kathaṃ tayā laddho ayaṃ uḷāro’’ti.

    ൧൦൧൧.

    1011.

    ‘‘സുജാതോ നാമഹം ഭന്തേ, രാജപുത്തോ പുരേ അഹും;

    ‘‘Sujāto nāmahaṃ bhante, rājaputto pure ahuṃ;

    ത്വഞ്ച മം അനുകമ്പായ, സഞ്ഞമസ്മിം നിവേസയി.

    Tvañca maṃ anukampāya, saññamasmiṃ nivesayi.

    ൧൦൧൨.

    1012.

    ‘‘ഖീണായുകഞ്ച മം ഞത്വാ, സരീരം പാദാസി സത്ഥുനോ;

    ‘‘Khīṇāyukañca maṃ ñatvā, sarīraṃ pādāsi satthuno;

    ഇമം സുജാത പൂജേഹി, തം തേ അത്ഥായ ഹേഹിതി.

    Imaṃ sujāta pūjehi, taṃ te atthāya hehiti.

    ൧൦൧൩.

    1013.

    ‘‘താഹം ഗന്ധേഹി മാലേഹി, പൂജയിത്വാ സമുയ്യുതോ;

    ‘‘Tāhaṃ gandhehi mālehi, pūjayitvā samuyyuto;

    പഹായ മാനുസം ദേഹം, ഉപപന്നോമ്ഹി നന്ദനം.

    Pahāya mānusaṃ dehaṃ, upapannomhi nandanaṃ.

    ൧൦൧൪.

    1014.

    ‘‘നന്ദനേ ച വനേ 33 രമ്മേ, നാനാദിജഗണായുതേ;

    ‘‘Nandane ca vane 34 ramme, nānādijagaṇāyute;

    രമാമി നച്ചഗീതേഹി, അച്ഛരാഹി പുരക്ഖതോ’’തി.

    Ramāmi naccagītehi, accharāhi purakkhato’’ti.

    ചൂളരഥവിമാനം തേരസമം.

    Cūḷarathavimānaṃ terasamaṃ.







    Footnotes:
    1. വനാചരോതി (സ്യാ॰ ക॰)
    2. vanācaroti (syā. ka.)
    3. വിദും (സീ॰)
    4. viduṃ (sī.)
    5. മിഗം ഗന്ത്വേവ (സ്യാ॰), മിഗവധഞ്ച (ക॰)
    6. migaṃ gantveva (syā.), migavadhañca (ka.)
    7. പീത്വാ (സീ॰ സ്യാ॰)
    8. pītvā (sī. syā.)
    9. ചത്ഥവതീ (സീ॰)
    10. മന്താ (സ്യാ॰ പീ॰ ക॰)
    11. ഭാസസേ (സീ॰)
    12. catthavatī (sī.)
    13. mantā (syā. pī. ka.)
    14. bhāsase (sī.)
    15. തേപി ന (ബഹൂസു)
    16. tepi na (bahūsu)
    17. അന്ധകവേണ്ഹുപുത്താ (സീ॰), അണ്ഡകവേണ്ഡപുത്താ (സ്യാ॰ ക॰)
    18. andhakaveṇhuputtā (sī.), aṇḍakaveṇḍaputtā (syā. ka.)
    19. ഭജ (ക॰)
    20. bhaja (ka.)
    21. ഗച്ഛേ (സ്യാ॰ പീ॰ ക॰)
    22. gacche (syā. pī. ka.)
    23. യതാ ഖോ (പീ॰ ക॰)
    24. yatā kho (pī. ka.)
    25. പരിനിബ്ബുതം (സ്യാ॰ ക॰)
    26. parinibbutaṃ (syā. ka.)
    27. തഥപ്പകാരോ (സീ॰ സ്യാ॰)
    28. തവയം (സീ॰ പീ॰)
    29. tathappakāro (sī. syā.)
    30. tavayaṃ (sī. pī.)
    31. കോവിദ (ക॰)
    32. kovida (ka.)
    33. നന്ദനോപവനേ (സീ॰), നന്ദനേ പവനേ (സ്യാ॰ ക॰)
    34. nandanopavane (sī.), nandane pavane (syā. ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / വിമാനവത്ഥു-അട്ഠകഥാ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ൧൩. ചൂളരഥവിമാനവണ്ണനാ • 13. Cūḷarathavimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact