Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya

    ൧൦. ചൂളസാരോപമസുത്തം

    10. Cūḷasāropamasuttaṃ

    ൩൧൨. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. അഥ ഖോ പിങ്ഗലകോച്ഛോ ബ്രാഹ്മണോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവതാ സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ പിങ്ഗലകോച്ഛോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘യേമേ, ഭോ ഗോതമ, സമണബ്രാഹ്മണാ സങ്ഘിനോ ഗണിനോ ഗണാചരിയാ ഞാതാ യസസ്സിനോ തിത്ഥകരാ സാധുസമ്മതാ, ബഹുജനസ്സ, സേയ്യഥിദം – പൂരണോ കസ്സപോ, മക്ഖലി ഗോസാലോ, അജിതോ കേസകമ്ബലോ, പകുധോ കച്ചായനോ, സഞ്ചയോ 1 ബേലട്ഠപുത്തോ, നിഗണ്ഠോ നാടപുത്തോ, സബ്ബേതേ സകായ പടിഞ്ഞായ അബ്ഭഞ്ഞംസു സബ്ബേവ നാബ്ഭഞ്ഞംസു, ഉദാഹു ഏകച്ചേ അബ്ഭഞ്ഞംസു ഏകച്ചേ നാബ്ഭഞ്ഞംസൂ’’തി? ‘‘അലം, ബ്രാഹ്മണ, തിട്ഠതേതം – സബ്ബേതേ സകായ പടിഞ്ഞായ അബ്ഭഞ്ഞംസു സബ്ബേവ നാബ്ഭഞ്ഞംസു, ഉദാഹു ഏകച്ചേ അബ്ഭഞ്ഞംസു ഏകച്ചേ നാബ്ഭഞ്ഞംസൂതി. ധമ്മം തേ, ബ്രാഹ്മണ, ദേസേസ്സാമി, തം സുണാഹി, സാധുകം മനസി കരോഹി, ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭോ’’തി ഖോ പിങ്ഗലകോച്ഛോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസി. ഭഗവാ ഏതദവോച –

    312. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho piṅgalakoccho brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho piṅgalakoccho brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yeme, bho gotama, samaṇabrāhmaṇā saṅghino gaṇino gaṇācariyā ñātā yasassino titthakarā sādhusammatā, bahujanassa, seyyathidaṃ – pūraṇo kassapo, makkhali gosālo, ajito kesakambalo, pakudho kaccāyano, sañcayo 2 belaṭṭhaputto, nigaṇṭho nāṭaputto, sabbete sakāya paṭiññāya abbhaññaṃsu sabbeva nābbhaññaṃsu, udāhu ekacce abbhaññaṃsu ekacce nābbhaññaṃsū’’ti? ‘‘Alaṃ, brāhmaṇa, tiṭṭhatetaṃ – sabbete sakāya paṭiññāya abbhaññaṃsu sabbeva nābbhaññaṃsu, udāhu ekacce abbhaññaṃsu ekacce nābbhaññaṃsūti. Dhammaṃ te, brāhmaṇa, desessāmi, taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho piṅgalakoccho brāhmaṇo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –

    ൩൧൩. ‘‘സേയ്യഥാപി, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും അതിക്കമ്മ തചം അതിക്കമ്മ പപടികം, സാഖാപലാസം ഛേത്വാ ആദായ പക്കമേയ്യ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. തമേനം ചക്ഖുമാ പുരിസോ ദിസ്വാ ഏവം വദേയ്യ – ‘ന വതായം ഭവം പുരിസോ അഞ്ഞാസി സാരം, ന അഞ്ഞാസി ഫേഗ്ഗും, ന അഞ്ഞാസി തചം, ന അഞ്ഞാസി പപടികം, ന അഞ്ഞാസി സാഖാപലാസം. തഥാ ഹയം ഭവം പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും അതിക്കമ്മ തചം അതിക്കമ്മ പപടികം, സാഖാപലാസം ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതീ’തി.

    313. ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ atikkamma papaṭikaṃ, sākhāpalāsaṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ, na aññāsi phegguṃ, na aññāsi tacaṃ, na aññāsi papaṭikaṃ, na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ atikkamma papaṭikaṃ, sākhāpalāsaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti.

    ൩൧൪. ‘‘സേയ്യഥാപി വാ പന, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും അതിക്കമ്മ തചം , പപടികം ഛേത്വാ ആദായ പക്കമേയ്യ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. തമേനം ചക്ഖുമാ പുരിസോ ദിസ്വാ ഏവം വദേയ്യ – ‘ന വതായം ഭവം പുരിസോ അഞ്ഞാസി സാരം, ന അഞ്ഞാസി ഫേഗ്ഗും, ന അഞ്ഞാസി തചം, ന അഞ്ഞാസി പപടികം, ന അഞ്ഞാസി സാഖാപലാസം. തഥാ ഹയം ഭവം പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും അതിക്കമ്മ തചം പപടികം ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതീ’തി.

    314. ‘‘Seyyathāpi vā pana, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ , papaṭikaṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ, na aññāsi phegguṃ, na aññāsi tacaṃ, na aññāsi papaṭikaṃ, na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ papaṭikaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti.

    ൩൧൫. ‘‘സേയ്യഥാപി വാ പന, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും, തചം ഛേത്വാ ആദായ പക്കമേയ്യ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. തമേനം ചക്ഖുമാ പുരിസോ ദിസ്വാ ഏവം വദേയ്യ – ‘ന വതായം ഭവം പുരിസോ അഞ്ഞാസി സാരം, ന അഞ്ഞാസി ഫേഗ്ഗും, ന അഞ്ഞാസി തചം, ന അഞ്ഞാസി പപടികം, ന അഞ്ഞാസി സാഖാപലാസം. തഥാ ഹയം ഭവം പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും, തചം ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതീ’തി.

    315. ‘‘Seyyathāpi vā pana, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ, tacaṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ, na aññāsi phegguṃ, na aññāsi tacaṃ, na aññāsi papaṭikaṃ, na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ, tacaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti.

    ൩൧൬. ‘‘സേയ്യഥാപി വാ പന, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം, ഫേഗ്ഗും ഛേത്വാ ആദായ പക്കമേയ്യ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. തമേനം ചക്ഖുമാ പുരിസോ ദിസ്വാ ഏവം വദേയ്യ – ‘ന വതായം ഭവം പുരിസോ അഞ്ഞാസി സാരം, ന അഞ്ഞാസി ഫേഗ്ഗും, ന അഞ്ഞാസി തചം, ന അഞ്ഞാസി പപടികം, ന അഞ്ഞാസി സാഖാപലാസം. തഥാ ഹയം ഭവം പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം, ഫേഗ്ഗും ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതീ’തി.

    316. ‘‘Seyyathāpi vā pana, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ, phegguṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ, na aññāsi phegguṃ, na aññāsi tacaṃ, na aññāsi papaṭikaṃ, na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ, phegguṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti.

    ൩൧൭. ‘‘സേയ്യഥാപി വാ പന, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ സാരഞ്ഞേവ ഛേത്വാ ആദായ പക്കമേയ്യ ‘സാര’ന്തി ജാനമാനോ. തമേനം ചക്ഖുമാ പുരിസോ ദിസ്വാ ഏവം വദേയ്യ – ‘അഞ്ഞാസി വതായം ഭവം പുരിസോ സാരം, അഞ്ഞാസി ഫേഗ്ഗും, അഞ്ഞാസി തചം, അഞ്ഞാസി പപടികം, അഞ്ഞാസി സാഖാപലാസം. തഥാ ഹയം ഭവം പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ സാരഞ്ഞേവ ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി ജാനമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം അനുഭവിസ്സതീ’തി.

    317. ‘‘Seyyathāpi vā pana, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato sāraññeva chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti jānamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘aññāsi vatāyaṃ bhavaṃ puriso sāraṃ, aññāsi phegguṃ, aññāsi tacaṃ, aññāsi papaṭikaṃ, aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato sāraññeva chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti jānamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ anubhavissatī’ti.

    ൩൧൮. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ഇധേകച്ചോ പുഗ്ഗലോ സദ്ധാ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ ഹോതി – ‘ഓതിണ്ണോമ്ഹി ജാതിയാ ജരായ മരണേന സോകേഹി പരിദേവേഹി ദുക്ഖേഹി ദോമനസ്സേഹി ഉപായാസേഹി, ദുക്ഖോതിണ്ണോ ദുക്ഖപരേതോ, അപ്പേവ നാമ ഇമസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ അന്തകിരിയാ പഞ്ഞായേഥാ’തി. സോ ഏവം പബ്ബജിതോ സമാനോ ലാഭസക്കാരസിലോകം അഭിനിബ്ബത്തേതി. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന അത്തമനോ ഹോതി പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന അത്താനുക്കംസേതി, പരം വമ്ഭേതി – ‘അഹമസ്മി ലാഭസക്കാരസിലോകവാ, ഇമേ പനഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ അപ്പഞ്ഞാതാ അപ്പേസക്ഖാ’തി. ലാഭസക്കാരസിലോകേന ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ന ഛന്ദം ജനേതി, ന വായമതി, ഓലീനവുത്തികോ ച ഹോതി സാഥലികോ. സേയ്യഥാപി സോ, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും അതിക്കമ്മ തചം അതിക്കമ്മ പപടികം, സാഖാപലാസം ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതി. തഥൂപമാഹം, ബ്രാഹ്മണ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി.

    318. ‘‘Evameva kho, brāhmaṇa, idhekacco puggalo saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi lābhasakkārasilokavā, ime panaññe bhikkhū appaññātā appesakkhā’ti. Lābhasakkārasilokena ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya na chandaṃ janeti, na vāyamati, olīnavuttiko ca hoti sāthaliko. Seyyathāpi so, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ atikkamma papaṭikaṃ, sākhāpalāsaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissati. Tathūpamāhaṃ, brāhmaṇa, imaṃ puggalaṃ vadāmi.

    ൩൧൯. ‘‘ഇധ പന, ബ്രാഹ്മണ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ സദ്ധാ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ ഹോതി – ‘ഓതിണ്ണോമ്ഹി ജാതിയാ ജരായ മരണേന സോകേഹി പരിദേവേഹി ദുക്ഖേഹി ദോമനസ്സേഹി ഉപായാസേഹി, ദുക്ഖോതിണ്ണോ ദുക്ഖപരേതോ, അപ്പേവ നാമ ഇമസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ അന്തകിരിയാ പഞ്ഞായേഥാ’തി. സോ ഏവം പബ്ബജിതോ സമാനോ ലാഭസക്കാരസിലോകം അഭിനിബ്ബത്തേതി. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്തമനോ ഹോതി ന പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. ലാഭസക്കാരസിലോകേന ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി , അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ സീലസമ്പദം ആരാധേതി. സോ തായ സീലസമ്പദായ അത്തമനോ ഹോതി, പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തായ സീലസമ്പദായ അത്താനുക്കംസേതി, പരം വമ്ഭേതി – ‘അഹമസ്മി സീലവാ കല്യാണധമ്മോ, ഇമേ പനഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ ദുസ്സീലാ പാപധമ്മാ’തി. സീലസമ്പദായ ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ന ഛന്ദം ജനേതി, ന വായമതി, ഓലീനവുത്തികോ ച ഹോതി സാഥലികോ. സേയ്യഥാപി സോ, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും അതിക്കമ്മ തചം, പപടികം ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം, തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതി. തഥൂപമാഹം, ബ്രാഹ്മണ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി.

    319. ‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco puggalo saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Lābhasakkārasilokena ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati , anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti, paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi sīlavā kalyāṇadhammo, ime panaññe bhikkhū dussīlā pāpadhammā’ti. Sīlasampadāya ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya na chandaṃ janeti, na vāyamati, olīnavuttiko ca hoti sāthaliko. Seyyathāpi so, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ, papaṭikaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ, tañcassa atthaṃ nānubhavissati. Tathūpamāhaṃ, brāhmaṇa, imaṃ puggalaṃ vadāmi.

    ൩൨൦. ‘‘ഇധ പന, ബ്രാഹ്മണ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ സദ്ധാ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ ഹോതി – ‘ഓതിണ്ണോമ്ഹി ജാതിയാ ജരായ മരണേന സോകേഹി പരിദേവേഹി ദുക്ഖേഹി ദോമനസ്സേഹി ഉപായാസേഹി, ദുക്ഖോതിണ്ണോ ദുക്ഖപരേതോ, അപ്പേവ നാമ ഇമസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ അന്തകിരിയാ പഞ്ഞായേഥാ’തി. സോ ഏവം പബ്ബജിതോ സമാനോ ലാഭസക്കാരസിലോകം അഭിനിബ്ബത്തേതി. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്തമനോ ഹോതി, ന പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. ലാഭസക്കാരസിലോകേന ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ സീലസമ്പദം ആരാധേതി. സോ തായ സീലസമ്പദായ അത്തമനോ ഹോതി നോ ച ഖോ പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തായ സീലസമ്പദായ ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. സീലസമ്പദായ ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ . സോ സമാധിസമ്പദം ആരാധേതി. സോ തായ സമാധിസമ്പദായ അത്തമനോ ഹോതി, പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തായ സമാധിസമ്പദായ അത്താനുക്കംസേതി, പരം വമ്ഭേതി – ‘അഹമസ്മി സമാഹിതോ ഏകഗ്ഗചിത്തോ, ഇമേ പനഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ അസമാഹിതാ വിബ്ഭന്തചിത്താ’തി. സമാധിസമ്പദായ ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച, തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ന ഛന്ദം ജനേതി, ന വായമതി, ഓലീനവുത്തികോ ച ഹോതി സാഥലികോ. സേയ്യഥാപി സോ, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം അതിക്കമ്മ ഫേഗ്ഗും, തചം ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതി. തഥൂപമാഹം, ബ്രാഹ്മണ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി.

    320. ‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco puggalo saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti, na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Lābhasakkārasilokena ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Sīlasampadāya ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko . So samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti, paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi samāhito ekaggacitto, ime panaññe bhikkhū asamāhitā vibbhantacittā’ti. Samādhisampadāya ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca, tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya na chandaṃ janeti, na vāyamati, olīnavuttiko ca hoti sāthaliko. Seyyathāpi so, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ, tacaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissati. Tathūpamāhaṃ, brāhmaṇa, imaṃ puggalaṃ vadāmi.

    ൩൨൧. ‘‘ഇധ പന, ബ്രാഹ്മണ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ സദ്ധാ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ ഹോതി – ‘ഓതിണ്ണോമ്ഹി ജാതിയാ ജരായ മരണേന…പേ॰… അന്തകിരിയാ പഞ്ഞായേഥാ’തി. സോ ഏവം പബ്ബജിതോ സമാനോ ലാഭസക്കാരസിലോകം അഭിനിബ്ബത്തേതി. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്തമനോ ഹോതി ന പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. ലാഭസക്കാരസിലോകേന ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ സീലസമ്പദം ആരാധേതി. സോ തായ സീലസമ്പദായ അത്തമനോ ഹോതി, നോ ച ഖോ പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തായ സീലസമ്പദായ ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. സീലസമ്പദായ ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ സമാധിസമ്പദം ആരാധേതി. സോ തായ സമാധിസമ്പദായ അത്തമനോ ഹോതി, നോ ച ഖോ പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തായ സമാധിസമ്പദായ ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. സമാധിസമ്പദായ ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ ഞാണദസ്സനം ആരാധേതി. സോ തേന ഞാണദസ്സനേന അത്തമനോ ഹോതി, പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ . സോ തേന ഞാണദസ്സനേന അത്താനുക്കംസേതി, പരം വമ്ഭേതി – ‘അഹമസ്മി ജാനം പസ്സം വിഹരാമി, ഇമേ പനഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ അജാനം അപസ്സം വിഹരന്തീ’തി. ഞാണദസ്സനേന ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ന ഛന്ദം ജനേതി, ന വായമതി, ഓലീനവുത്തികോ ച ഹോതി സാഥലികോ. സേയ്യഥാപി സോ, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ അതിക്കമ്മേവ സാരം, ഫേഗ്ഗും ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി മഞ്ഞമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം നാനുഭവിസ്സതി. തഥൂപമാഹം, ബ്രാഹ്മണ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി.

    321. ‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco puggalo saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena…pe… antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Lābhasakkārasilokena ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Sīlasampadāya ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Samādhisampadāya ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So ñāṇadassanaṃ ārādheti. So tena ñāṇadassanena attamano hoti, paripuṇṇasaṅkappo . So tena ñāṇadassanena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi jānaṃ passaṃ viharāmi, ime panaññe bhikkhū ajānaṃ apassaṃ viharantī’ti. Ñāṇadassanena ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya na chandaṃ janeti, na vāyamati, olīnavuttiko ca hoti sāthaliko. Seyyathāpi so, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ, phegguṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissati. Tathūpamāhaṃ, brāhmaṇa, imaṃ puggalaṃ vadāmi.

    ൩൨൨. ‘‘ഇധ പന, ബ്രാഹ്മണ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ സദ്ധാ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ ഹോതി – ‘ഓതിണ്ണോമ്ഹി ജാതിയാ ജരായ മരണേന സോകേഹി പരിദേവേഹി ദുക്ഖേഹി ദോമനസ്സേഹി ഉപായാസേഹി , ദുക്ഖോതിണ്ണോ ദുക്ഖപരേതോ , അപ്പേവ നാമ ഇമസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ അന്തകിരിയാ പഞ്ഞായേഥാ’തി. സോ ഏവം പബ്ബജിതോ സമാനോ ലാഭസക്കാരസിലോകം അഭിനിബ്ബത്തേതി. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്തമനോ ഹോതി, ന പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തേന ലാഭസക്കാരസിലോകേന ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. ലാഭസക്കാരസിലോകേന ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ സീലസമ്പദം ആരാധേതി. സോ തായ സീലസമ്പദായ അത്തമനോ ഹോതി, നോ ച ഖോ പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തായ സീലസമ്പദായ ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. സീലസമ്പദായ ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ സമാധിസമ്പദം ആരാധേതി. സോ തായ സമാധിസമ്പദായ അത്തമനോ ഹോതി, നോ ച ഖോ പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തായ സമാധിസമ്പദായ ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. സമാധിസമ്പദായ ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ. സോ ഞാണദസ്സനം ആരാധേതി. സോ തേന ഞാണദസ്സനേന അത്തമനോ ഹോതി, നോ ച ഖോ പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ. സോ തേന ഞാണദസ്സനേന ന അത്താനുക്കംസേതി, ന പരം വമ്ഭേതി. ഞാണദസ്സനേന ച യേ അഞ്ഞേ ധമ്മാ ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച തേസം ധമ്മാനം സച്ഛികിരിയായ ഛന്ദം ജനേതി, വായമതി, അനോലീനവുത്തികോ ച ഹോതി അസാഥലികോ.

    322. ‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco puggalo saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi , dukkhotiṇṇo dukkhapareto , appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti, na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Lābhasakkārasilokena ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Sīlasampadāya ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Samādhisampadāya ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko. So ñāṇadassanaṃ ārādheti. So tena ñāṇadassanena attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tena ñāṇadassanena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ñāṇadassanena ca ye aññe dhammā uttaritarā ca paṇītatarā ca tesaṃ dhammānaṃ sacchikiriyāya chandaṃ janeti, vāyamati, anolīnavuttiko ca hoti asāthaliko.

    ൩൨൩. ‘‘കതമേ ച, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മാ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച? ഇധ, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    323. ‘‘Katame ca, brāhmaṇa, dhammā ñāṇadassanena uttaritarā ca paṇītatarā ca? Idha, brāhmaṇa, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം ചേതസോ ഏകോദിഭാവം അവിതക്കം അവിചാരം സമാധിജം പീതിസുഖം ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു പീതിയാ ച വിരാഗാ ഉപേക്ഖകോ ച വിഹരതി, സതോ ച സമ്പജാനോ സുഖഞ്ച കായേന പടിസംവേദേതി, യം തം അരിയാ ആചിക്ഖന്തി – ‘ഉപേക്ഖകോ സതിമാ സുഖവിഹാരീ’തി തതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ , ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho , brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു സുഖസ്സ ച പഹാനാ ദുക്ഖസ്സ ച പഹാനാ പുബ്ബേവ സോമനസ്സദോമനസ്സാനം അത്ഥങ്ഗമാ അദുക്ഖമസുഖം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ രൂപസഞ്ഞാനം സമതിക്കമാ പടിഘസഞ്ഞാനം അത്ഥങ്ഗമാ നാനത്തസഞ്ഞാനം അമനസികാരാ ‘അനന്തോ ആകാസോ’തി ആകാസാനഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘അനന്തം വിഞ്ഞാണ’ന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘നത്ഥി കിഞ്ചീ’തി ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം സമതിക്കമ്മ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca.

    ‘‘പുന ചപരം, ബ്രാഹ്മണ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം സമതിക്കമ്മ സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, പഞ്ഞായ ചസ്സ ദിസ്വാ ആസവാ പരിക്ഖീണാ ഹോന്തി. അയമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മോ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരോ ച പണീതതരോ ച. ഇമേ ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ധമ്മാ ഞാണദസ്സനേന ഉത്തരിതരാ ച പണീതതരാ ച.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati, paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ayampi kho, brāhmaṇa, dhammo ñāṇadassanena uttaritaro ca paṇītataro ca. Ime kho, brāhmaṇa, dhammā ñāṇadassanena uttaritarā ca paṇītatarā ca.

    ൩൨൪. ‘‘സേയ്യഥാപി സോ, ബ്രാഹ്മണ, പുരിസോ സാരത്ഥികോ സാരഗവേസീ സാരപരിയേസനം ചരമാനോ മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ സാരംയേവ ഛേത്വാ ആദായ പക്കന്തോ ‘സാര’ന്തി ജാനമാനോ. യഞ്ചസ്സ സാരേന സാരകരണീയം തഞ്ചസ്സ അത്ഥം അനുഭവിസ്സതി. തഥൂപമാഹം, ബ്രാഹ്മണ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി.

    324. ‘‘Seyyathāpi so, brāhmaṇa, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato sāraṃyeva chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti jānamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ anubhavissati. Tathūpamāhaṃ, brāhmaṇa, imaṃ puggalaṃ vadāmi.

    ‘‘ഇതി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, നയിദം ബ്രഹ്മചരിയം ലാഭസക്കാരസിലോകാനിസംസം, ന സീലസമ്പദാനിസംസം, ന സമാധിസമ്പദാനിസംസം, ന ഞാണദസ്സനാനിസംസം. യാ ച ഖോ അയം , ബ്രാഹ്മണ, അകുപ്പാ ചേതോവിമുത്തി – ഏതദത്ഥമിദം, ബ്രാഹ്മണ, ബ്രഹ്മചരിയം, ഏതം സാരം ഏതം പരിയോസാന’’ന്തി.

    ‘‘Iti kho, brāhmaṇa, nayidaṃ brahmacariyaṃ lābhasakkārasilokānisaṃsaṃ, na sīlasampadānisaṃsaṃ, na samādhisampadānisaṃsaṃ, na ñāṇadassanānisaṃsaṃ. Yā ca kho ayaṃ , brāhmaṇa, akuppā cetovimutti – etadatthamidaṃ, brāhmaṇa, brahmacariyaṃ, etaṃ sāraṃ etaṃ pariyosāna’’nti.

    ഏവം വുത്തേ, പിങ്ഗലകോച്ഛോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഭിക്കന്തം, ഭോ ഗോതമ, അഭിക്കന്തം, ഭോ ഗോതമ…പേ॰… ഉപാസകം മം ഭവം ഗോതമോ ധാരേതു അജ്ജതഗ്ഗേ പാണുപേതം സരണം ഗത’’ന്തി.

    Evaṃ vutte, piṅgalakoccho brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ചൂളസാരോപമസുത്തം നിട്ഠിതം ദസമം.

    Cūḷasāropamasuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.

    ഓപമ്മവഗ്ഗോ നിട്ഠിതോ തതിയോ.

    Opammavaggo niṭṭhito tatiyo.

    തസ്സുദ്ദാനം –

    Tassuddānaṃ –

    മോളിയഫഗ്ഗുനരിട്ഠഞ്ച നാമോ, അന്ധവനേ കഥിപുണ്ണം നിവാപോ;

    Moḷiyaphaggunariṭṭhañca nāmo, andhavane kathipuṇṇaṃ nivāpo;

    രാസികണേരുമഹാഗജനാമോ, സാരൂപമോ 3 പുന പിങ്ഗലകോച്ഛോ.

    Rāsikaṇerumahāgajanāmo, sārūpamo 4 puna piṅgalakoccho.







    Footnotes:
    1. സഞ്ജയോ (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰ ക॰)
    2. sañjayo (sī. syā. pī. ka.)
    3. സാരവരോ (സ്യാ॰), സാരവനോ (ക॰)
    4. sāravaro (syā.), sāravano (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. ചൂളസാരോപമസുത്തവണ്ണനാ • 10. Cūḷasāropamasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൧൦. ചൂളസാരോപമസുത്തവണ്ണനാ • 10. Cūḷasāropamasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact