| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มชฺฌิมนิกาย (ฎีกา) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
๑๐. จูฬสาโรปมสุตฺตวณฺณนา
10. Cūḷasāropamasuttavaṇṇanā
๓๑๒. ปิงฺคลธาตุโกติ ปิงฺคลสภาโว ปิงฺคลจฺฉวิโก, ปิงฺคลโกฺขติ วา อโตฺถฯ ปพฺพชิตสมูหสงฺขาโต สโงฺฆ, น สีลาทิคุเณหิ สงฺคหิตพฺพภาเวนฯ สโงฺฆ เอเตสํ อตฺถิ ปริวารภูโตติ สงฺฆิโนฯ เสฺววาติ โส เอว ปพฺพชิตสมูหสงฺขาโตฯ อาจารสิกฺขาปนวเสนาติ อตฺตนา ปริกปฺปิตอเจลวตาทิอาจารสิกฺขาปนวเสนฯ ปญฺญาตาติ ยถาสกํ สมาทินฺนวตวเสน เจว วิญฺญาตลทฺธิวเสน จ ปญฺญาตาฯ ลทฺธิกราติ ตสฺสา มิจฺฉาทิฎฺฐิยา อุปฺปาทกาฯ พหุชนสฺสาติ ปุถุชนสฺสฯ ตสฺส ปน อาคมสมฺปทาปิ นาม นตฺถิ, กุโต อธิคโมติ เอกํสโต อนฺธปุถุชฺชโน เอวาติ อาห ‘‘อสฺสุตวโต อนฺธพาลปุถุชฺชนสฺสา’’ติฯ น หิ วิญฺญู อปฺปสาทนีเย ปสีทนฺติฯ มงฺคเลสุ กาตพฺพทาสกิจฺจกโร ทาโส มงฺคลทาโสฯ
312.Piṅgaladhātukoti piṅgalasabhāvo piṅgalacchaviko, piṅgalakkhoti vā attho. Pabbajitasamūhasaṅkhāto saṅgho, na sīlādiguṇehi saṅgahitabbabhāvena. Saṅgho etesaṃ atthi parivārabhūtoti saṅghino. Svevāti so eva pabbajitasamūhasaṅkhāto. Ācārasikkhāpanavasenāti attanā parikappitaacelavatādiācārasikkhāpanavasena. Paññātāti yathāsakaṃ samādinnavatavasena ceva viññātaladdhivasena ca paññātā. Laddhikarāti tassā micchādiṭṭhiyā uppādakā. Bahujanassāti puthujanassa. Tassa pana āgamasampadāpi nāma natthi, kuto adhigamoti ekaṃsato andhaputhujjano evāti āha ‘‘assutavato andhabālaputhujjanassā’’ti. Na hi viññū appasādanīye pasīdanti. Maṅgalesu kātabbadāsakiccakaro dāso maṅgaladāso.
ตนฺตาวุตานนฺติ ตเนฺต ปสาเรตฺวา วีตานํฯ คณฺฐนกิเลโสติ สํสาเร พนฺธนกิเลโสฯ เอวํ วาทิตายาติ เอวํ ปฎิญฺญตาย, เอวํ ทิฎฺฐิตาย วาฯ นิยฺยานิกาติ นิยฺยานคติสปฺปาฎิหีรกา อนุปารมฺภภูตตฺตาติ อธิปฺปาโยฯ โน เจ นิยฺยานิกาติ อาเนตฺวา โยชนาฯ เตสํ สพฺพญฺญุปฎิญฺญาย อภูตตฺตา ตสฺสา อภูตภาวกถเนน ตสฺส พฺราหฺมณสฺส น กาจิ อตฺถสิทฺธีติ อาห ‘‘เนสํ อนิยฺยานิกภาวกถเนน อตฺถาภาวโต’’ติฯ
Tantāvutānanti tante pasāretvā vītānaṃ. Gaṇṭhanakilesoti saṃsāre bandhanakileso. Evaṃ vāditāyāti evaṃ paṭiññatāya, evaṃ diṭṭhitāya vā. Niyyānikāti niyyānagatisappāṭihīrakā anupārambhabhūtattāti adhippāyo. No ce niyyānikāti ānetvā yojanā. Tesaṃ sabbaññupaṭiññāya abhūtattā tassā abhūtabhāvakathanena tassa brāhmaṇassa na kāci atthasiddhīti āha ‘‘nesaṃ aniyyānikabhāvakathanena atthābhāvato’’ti.
๓๑๘. นิหีนโลกามิเส ลีโน อชฺฌาสโย เอตสฺส, น ปน นิพฺพาเนติฯ ลีนชฺฌาสโยฯ สาสนํ สิถิลํ กตฺวา คณฺหาติ สิกฺขาย น ติพฺพคารวตฺตาฯ
318. Nihīnalokāmise līno ajjhāsayo etassa, na pana nibbāneti. Līnajjhāsayo. Sāsanaṃ sithilaṃ katvā gaṇhāti sikkhāya na tibbagāravattā.
๓๒๓. เหฎฺฐาติ อนนฺตราตีตสุเตฺต มหาสาโรปเมฯ ปฐมชฺฌานาทิธมฺมา วิปสฺสนาปาทกาติ วิปสฺสนาย ปทฎฺฐานภูตาฯ อิธาติ อิมสฺมิํ จูฬสาโรปเม อาคตาฯ นิโรธปาทกาติ อนาคามิโน, อรหโนฺต วา นิโรธสมาปตฺติํ สมาปชฺชิตุํ สมตฺถาฯ ตสฺมาติ นิโรธปาทกตฺตาฯ ปฐมชฺฌานาทิธมฺมา ญาณทสฺสนโต อุตฺตริตราติ เวทิตพฺพาฯ
323.Heṭṭhāti anantarātītasutte mahāsāropame. Paṭhamajjhānādidhammā vipassanāpādakāti vipassanāya padaṭṭhānabhūtā. Idhāti imasmiṃ cūḷasāropame āgatā. Nirodhapādakāti anāgāmino, arahanto vā nirodhasamāpattiṃ samāpajjituṃ samatthā. Tasmāti nirodhapādakattā. Paṭhamajjhānādidhammā ñāṇadassanato uttaritarāti veditabbā.
จูฬสาโรปมสุตฺตวณฺณนาย ลีนตฺถปฺปกาสนา สมตฺตาฯ
Cūḷasāropamasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
นิฎฺฐิตา จ โอปมฺมวคฺควณฺณนาฯ
Niṭṭhitā ca opammavaggavaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / มชฺฌิมนิกาย • Majjhimanikāya / ๑๐. จูฬสาโรปมสุตฺตํ • 10. Cūḷasāropamasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / มชฺฌิมนิกาย (อฎฺฐกถา) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. จูฬสาโรปมสุตฺตวณฺณนา • 10. Cūḷasāropamasuttavaṇṇanā
