Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదానపాళి • Apadānapāḷi |
౧౦. చూళసుగన్ధత్థేరఅపదానం
10. Cūḷasugandhattheraapadānaṃ
౨౭౨.
272.
‘‘ఇమమ్హి భద్దకే కప్పే, బ్రహ్మబన్ధు మహాయసో;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
కస్సపో నామ గోత్తేన, ఉప్పజ్జి వదతం వరో.
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
౨౭౩.
273.
‘‘అనుబ్యఞ్జనసమ్పన్నో, బాత్తింసవరలక్ఖణో;
‘‘Anubyañjanasampanno, bāttiṃsavaralakkhaṇo;
బ్యామప్పభాపరివుతో, రంసిజాలసమోత్థటో.
Byāmappabhāparivuto, raṃsijālasamotthaṭo.
౨౭౪.
274.
‘‘అస్సాసేతా యథా చన్దో, సూరియోవ పభఙ్కరో;
‘‘Assāsetā yathā cando, sūriyova pabhaṅkaro;
నిబ్బాపేతా యథా మేఘో, సాగరోవ గుణాకరో.
Nibbāpetā yathā megho, sāgarova guṇākaro.
౨౭౫.
275.
‘‘ధరణీరివ సీలేన, హిమవావ సమాధినా;
‘‘Dharaṇīriva sīlena, himavāva samādhinā;
ఆకాసో వియ పఞ్ఞాయ, అసఙ్గో అనిలో యథా.
Ākāso viya paññāya, asaṅgo anilo yathā.
౨౭౬.
276.
‘‘తదాహం బారాణసియం, ఉపపన్నో మహాకులే;
‘‘Tadāhaṃ bārāṇasiyaṃ, upapanno mahākule;
పహూతధనధఞ్ఞస్మిం, నానారతనసఞ్చయే.
Pahūtadhanadhaññasmiṃ, nānāratanasañcaye.
౨౭౭.
277.
‘‘మహతా పరివారేన, నిసిన్నం లోకనాయకం;
‘‘Mahatā parivārena, nisinnaṃ lokanāyakaṃ;
ఉపేచ్చ ధమ్మమస్సోసిం, అమతంవ మనోహరం.
Upecca dhammamassosiṃ, amataṃva manoharaṃ.
౨౭౮.
278.
‘‘ద్వత్తింసలక్ఖణధరో, సనక్ఖత్తోవ చన్దిమా;
‘‘Dvattiṃsalakkhaṇadharo, sanakkhattova candimā;
అనుబ్యఞ్జనసమ్పన్నో, సాలరాజావ ఫుల్లితో.
Anubyañjanasampanno, sālarājāva phullito.
౨౭౯.
279.
‘‘రంసిజాలపరిక్ఖిత్తో, దిత్తోవ కనకాచలో;
‘‘Raṃsijālaparikkhitto, dittova kanakācalo;
బ్యామప్పభాపరివుతో, సతరంసీ దివాకరో.
Byāmappabhāparivuto, sataraṃsī divākaro.
౨౮౦.
280.
కరుణాపుణ్ణహదయో, గుణేన వియ సాగరో.
Karuṇāpuṇṇahadayo, guṇena viya sāgaro.
౨౮౧.
281.
‘‘లోకవిస్సుతకిత్తి చ, సినేరూవ నగుత్తమో;
‘‘Lokavissutakitti ca, sinerūva naguttamo;
యససా విత్థతో వీరో, ఆకాససదిసో ముని.
Yasasā vitthato vīro, ākāsasadiso muni.
౨౮౨.
282.
‘‘అసఙ్గచిత్తో సబ్బత్థ, అనిలో వియ నాయకో;
‘‘Asaṅgacitto sabbattha, anilo viya nāyako;
పతిట్ఠా సబ్బభూతానం, మహీవ మునిసత్తమో.
Patiṭṭhā sabbabhūtānaṃ, mahīva munisattamo.
౨౮౩.
283.
‘‘అనుపలిత్తో లోకేన, తోయేన పదుమం యథా;
‘‘Anupalitto lokena, toyena padumaṃ yathā;
౨౮౪.
284.
‘‘అగధో వియ సబ్బత్థ, కిలేసవిసనాసకో;
‘‘Agadho viya sabbattha, kilesavisanāsako;
గన్ధమాదనసేలోవ, గుణగన్ధవిభూసితో.
Gandhamādanaselova, guṇagandhavibhūsito.
౨౮౫.
285.
‘‘గుణానం ఆకరో వీరో, రతనానంవ సాగరో;
‘‘Guṇānaṃ ākaro vīro, ratanānaṃva sāgaro;
సిన్ధూవ వనరాజీనం, కిలేసమలహారకో.
Sindhūva vanarājīnaṃ, kilesamalahārako.
౨౮౬.
286.
‘‘విజయీవ మహాయోధో, మారసేనావమద్దనో;
‘‘Vijayīva mahāyodho, mārasenāvamaddano;
చక్కవత్తీవ సో రాజా, బోజ్ఝఙ్గరతనిస్సరో.
Cakkavattīva so rājā, bojjhaṅgaratanissaro.
౨౮౭.
287.
‘‘మహాభిసక్కసఙ్కాసో, దోసబ్యాధితికిచ్ఛకో;
‘‘Mahābhisakkasaṅkāso, dosabyādhitikicchako;
సల్లకత్తో యథా వేజ్జో, దిట్ఠిగణ్డవిఫాలకో.
Sallakatto yathā vejjo, diṭṭhigaṇḍaviphālako.
౨౮౮.
288.
‘‘సో తదా లోకపజ్జోతో, సనరామరసక్కతో;
‘‘So tadā lokapajjoto, sanarāmarasakkato;
పరిసాసు నరాదిచ్చో, ధమ్మం దేసయతే జినో.
Parisāsu narādicco, dhammaṃ desayate jino.
౨౮౯.
289.
‘‘దానం దత్వా మహాభోగో, సీలేన సుగతూపగో;
‘‘Dānaṃ datvā mahābhogo, sīlena sugatūpago;
భావనాయ చ నిబ్బాతి, ఇచ్చేవమనుసాసథ.
Bhāvanāya ca nibbāti, iccevamanusāsatha.
౨౯౦.
290.
‘‘దేసనం తం మహస్సాదం, ఆదిమజ్ఝన్తసోభణం;
‘‘Desanaṃ taṃ mahassādaṃ, ādimajjhantasobhaṇaṃ;
సుణన్తి పరిసా సబ్బా, అమతంవ మహారసం.
Suṇanti parisā sabbā, amataṃva mahārasaṃ.
౨౯౧.
291.
‘‘సుత్వా సుమధురం ధమ్మం, పసన్నో జినసాసనే;
‘‘Sutvā sumadhuraṃ dhammaṃ, pasanno jinasāsane;
సుగతం సరణం గన్త్వా, యావజీవం నమస్సహం.
Sugataṃ saraṇaṃ gantvā, yāvajīvaṃ namassahaṃ.
౨౯౨.
292.
చతుజ్జాతేన గన్ధేన, మాసే అట్ఠ దినేస్వహం.
Catujjātena gandhena, māse aṭṭha dinesvahaṃ.
౨౯౩.
293.
తదా జినో వియాకాసి, సుగన్ధతనులాభితం.
Tadā jino viyākāsi, sugandhatanulābhitaṃ.
౨౯౪.
294.
‘‘‘యో యం గన్ధకుటిభూమిం, గన్ధేనోపుఞ్జతే సకిం;
‘‘‘Yo yaṃ gandhakuṭibhūmiṃ, gandhenopuñjate sakiṃ;
తేన కమ్మవిపాకేన, ఉపపన్నో తహిం తహిం.
Tena kammavipākena, upapanno tahiṃ tahiṃ.
౨౯౫.
295.
‘‘‘సుగన్ధదేహో సబ్బత్థ, భవిస్సతి అయం నరో;
‘‘‘Sugandhadeho sabbattha, bhavissati ayaṃ naro;
గుణగన్ధయుత్తో హుత్వా, నిబ్బాయిస్సతినాసవో’.
Guṇagandhayutto hutvā, nibbāyissatināsavo’.
౨౯౬.
296.
‘‘తేన కమ్మేన సుకతేన, చేతనాపణిధీహి చ;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
జహిత్వా మానుసం దేహం, తావతింసమగచ్ఛహం.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
౨౯౭.
297.
‘‘పచ్ఛిమే చ భవే దాని, జాతో విప్పకులే అహం;
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jāto vippakule ahaṃ;
గబ్భం మే వసతో మాతా, దేహేనాసి సుగన్ధితా.
Gabbhaṃ me vasato mātā, dehenāsi sugandhitā.
౨౯౮.
298.
సావత్థిసబ్బగన్ధేహి, వాసితా వియ వాయథ.
Sāvatthisabbagandhehi, vāsitā viya vāyatha.
౨౯౯.
299.
‘‘పుప్ఫవస్సఞ్చ సురభి, దిబ్బగన్ధం మనోరమం;
‘‘Pupphavassañca surabhi, dibbagandhaṃ manoramaṃ;
ధూపాని చ మహగ్ఘాని, ఉపవాయింసు తావదే.
Dhūpāni ca mahagghāni, upavāyiṃsu tāvade.
౩౦౦.
300.
‘‘దేవా చ సబ్బగన్ధేహి, ధూపపుప్ఫేహి తం ఘరం;
‘‘Devā ca sabbagandhehi, dhūpapupphehi taṃ gharaṃ;
వాసయింసు సుగన్ధేన, యస్మిం జాతో అహం ఘరే.
Vāsayiṃsu sugandhena, yasmiṃ jāto ahaṃ ghare.
౩౦౧.
301.
‘‘యదా చ తరుణో భద్దో, పఠమే యోబ్బనే ఠితో;
‘‘Yadā ca taruṇo bhaddo, paṭhame yobbane ṭhito;
౩౦౨.
302.
తదా బుద్ధానుభావం తం, దిస్వా పబ్బజితో అహం.
Tadā buddhānubhāvaṃ taṃ, disvā pabbajito ahaṃ.
౩౦౩.
303.
‘‘సీలం సమాధిపఞ్ఞఞ్చ, విముత్తిఞ్చ అనుత్తరం;
‘‘Sīlaṃ samādhipaññañca, vimuttiñca anuttaraṃ;
భావేత్వా చతురో ధమ్మే, పాపుణిం ఆసవక్ఖయం.
Bhāvetvā caturo dhamme, pāpuṇiṃ āsavakkhayaṃ.
౩౦౪.
304.
‘‘యదా పబ్బజితో చాహం, యదా చ అరహా అహుం;
‘‘Yadā pabbajito cāhaṃ, yadā ca arahā ahuṃ;
నిబ్బాయిస్సం యదా చాహం, గన్ధవస్సో తదా అహు.
Nibbāyissaṃ yadā cāhaṃ, gandhavasso tadā ahu.
౩౦౫.
305.
‘‘సరీరగన్ధో చ సదాతిసేతి 15 మే, మహారహం చన్దనచమ్పకుప్పలం;
‘‘Sarīragandho ca sadātiseti 16 me, mahārahaṃ candanacampakuppalaṃ;
తథేవ గన్ధే ఇతరే చ సబ్బసో, పసయ్హ వాయామి తతో తహిం 17 తహిం.
Tatheva gandhe itare ca sabbaso, pasayha vāyāmi tato tahiṃ 18 tahiṃ.
౩౦౬.
306.
‘‘కిలేసా ఝాపితా మయ్హం…పే॰… విహరామి అనాసవో.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
౩౦౭.
307.
‘‘స్వాగతం వత మే ఆసి…పే॰… కతం బుద్ధస్స సాసనం.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
౩౦౮.
308.
‘‘పటిసమ్భిదా చతస్సో…పే॰… కతం బుద్ధస్స సాసనం’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ఇత్థం సుదం ఆయస్మా చూళసుగన్ధో థేరో ఇమా గాథాయో అభాసిత్థాతి;
Itthaṃ sudaṃ āyasmā cūḷasugandho thero imā gāthāyo abhāsitthāti;
చూళసుగన్ధత్థేరస్సాపదానం దసమం.
Cūḷasugandhattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
భద్దియవగ్గో పఞ్చపఞ్ఞాసమో.
Bhaddiyavaggo pañcapaññāsamo.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
భద్దియో రేవతో థేరో, మహాలాభీ చ సీవలీ;
Bhaddiyo revato thero, mahālābhī ca sīvalī;
వఙ్గీసో నన్దకో చేవ, కాళుదాయీ తథాభయో.
Vaṅgīso nandako ceva, kāḷudāyī tathābhayo.
లోమసో వనవచ్ఛో చ, సుగన్ధో చేవ దసమో;
Lomaso vanavaccho ca, sugandho ceva dasamo;
తీణి గాథాసతా తత్థ, సోళసా చ తదుత్తరి.
Tīṇi gāthāsatā tattha, soḷasā ca taduttari.
అథ వగ్గుద్దానం –
Atha vagguddānaṃ –
కణికారవ్హయో వగ్గో, ఫలదో తిణదాయకో;
Kaṇikāravhayo vaggo, phalado tiṇadāyako;
కచ్చానో భద్దియో వగ్గో, గాథాయో గణితా చిమా.
Kaccāno bhaddiyo vaggo, gāthāyo gaṇitā cimā.
నవగాథాసతానీహ , చతురాసీతియేవ చ;
Navagāthāsatānīha , caturāsītiyeva ca;
సపఞ్ఞాసం పఞ్చసతం, అపదానా పకాసితా.
Sapaññāsaṃ pañcasataṃ, apadānā pakāsitā.
సహ ఉదానగాథాహి, ఛసహస్సాని హోన్తిమా;
Saha udānagāthāhi, chasahassāni hontimā;
ద్వేసతాని చ గాథానం, అట్ఠారస తదుత్తరి.
Dvesatāni ca gāthānaṃ, aṭṭhārasa taduttari.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā / ౧౦. చూళసుగన్ధత్థేరఅపదానవణ్ణనా • 10. Cūḷasugandhattheraapadānavaṇṇanā