Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi |
೧೦. ಚೂಳಸುಗನ್ಧತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ
10. Cūḷasugandhattheraapadānaṃ
೨೭೨.
272.
‘‘ಇಮಮ್ಹಿ ಭದ್ದಕೇ ಕಪ್ಪೇ, ಬ್ರಹ್ಮಬನ್ಧು ಮಹಾಯಸೋ।
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
ಕಸ್ಸಪೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ ವದತಂ ವರೋ॥
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
೨೭೩.
273.
‘‘ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಬಾತ್ತಿಂಸವರಲಕ್ಖಣೋ।
‘‘Anubyañjanasampanno, bāttiṃsavaralakkhaṇo;
ಬ್ಯಾಮಪ್ಪಭಾಪರಿವುತೋ, ರಂಸಿಜಾಲಸಮೋತ್ಥಟೋ॥
Byāmappabhāparivuto, raṃsijālasamotthaṭo.
೨೭೪.
274.
‘‘ಅಸ್ಸಾಸೇತಾ ಯಥಾ ಚನ್ದೋ, ಸೂರಿಯೋವ ಪಭಙ್ಕರೋ।
‘‘Assāsetā yathā cando, sūriyova pabhaṅkaro;
ನಿಬ್ಬಾಪೇತಾ ಯಥಾ ಮೇಘೋ, ಸಾಗರೋವ ಗುಣಾಕರೋ॥
Nibbāpetā yathā megho, sāgarova guṇākaro.
೨೭೫.
275.
‘‘ಧರಣೀರಿವ ಸೀಲೇನ, ಹಿಮವಾವ ಸಮಾಧಿನಾ।
‘‘Dharaṇīriva sīlena, himavāva samādhinā;
ಆಕಾಸೋ ವಿಯ ಪಞ್ಞಾಯ, ಅಸಙ್ಗೋ ಅನಿಲೋ ಯಥಾ॥
Ākāso viya paññāya, asaṅgo anilo yathā.
೨೭೬.
276.
‘‘ತದಾಹಂ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ, ಉಪಪನ್ನೋ ಮಹಾಕುಲೇ।
‘‘Tadāhaṃ bārāṇasiyaṃ, upapanno mahākule;
ಪಹೂತಧನಧಞ್ಞಸ್ಮಿಂ, ನಾನಾರತನಸಞ್ಚಯೇ॥
Pahūtadhanadhaññasmiṃ, nānāratanasañcaye.
೨೭೭.
277.
‘‘ಮಹತಾ ಪರಿವಾರೇನ, ನಿಸಿನ್ನಂ ಲೋಕನಾಯಕಂ।
‘‘Mahatā parivārena, nisinnaṃ lokanāyakaṃ;
ಉಪೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಮಸ್ಸೋಸಿಂ, ಅಮತಂವ ಮನೋಹರಂ॥
Upecca dhammamassosiṃ, amataṃva manoharaṃ.
೨೭೮.
278.
‘‘ದ್ವತ್ತಿಂಸಲಕ್ಖಣಧರೋ, ಸನಕ್ಖತ್ತೋವ ಚನ್ದಿಮಾ।
‘‘Dvattiṃsalakkhaṇadharo, sanakkhattova candimā;
ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಸಾಲರಾಜಾವ ಫುಲ್ಲಿತೋ॥
Anubyañjanasampanno, sālarājāva phullito.
೨೭೯.
279.
‘‘ರಂಸಿಜಾಲಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ದಿತ್ತೋವ ಕನಕಾಚಲೋ।
‘‘Raṃsijālaparikkhitto, dittova kanakācalo;
ಬ್ಯಾಮಪ್ಪಭಾಪರಿವುತೋ, ಸತರಂಸೀ ದಿವಾಕರೋ॥
Byāmappabhāparivuto, sataraṃsī divākaro.
೨೮೦.
280.
ಕರುಣಾಪುಣ್ಣಹದಯೋ, ಗುಣೇನ ವಿಯ ಸಾಗರೋ॥
Karuṇāpuṇṇahadayo, guṇena viya sāgaro.
೨೮೧.
281.
‘‘ಲೋಕವಿಸ್ಸುತಕಿತ್ತಿ ಚ, ಸಿನೇರೂವ ನಗುತ್ತಮೋ।
‘‘Lokavissutakitti ca, sinerūva naguttamo;
ಯಸಸಾ ವಿತ್ಥತೋ ವೀರೋ, ಆಕಾಸಸದಿಸೋ ಮುನಿ॥
Yasasā vitthato vīro, ākāsasadiso muni.
೨೮೨.
282.
‘‘ಅಸಙ್ಗಚಿತ್ತೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ, ಅನಿಲೋ ವಿಯ ನಾಯಕೋ।
‘‘Asaṅgacitto sabbattha, anilo viya nāyako;
ಪತಿಟ್ಠಾ ಸಬ್ಬಭೂತಾನಂ, ಮಹೀವ ಮುನಿಸತ್ತಮೋ॥
Patiṭṭhā sabbabhūtānaṃ, mahīva munisattamo.
೨೮೩.
283.
‘‘ಅನುಪಲಿತ್ತೋ ಲೋಕೇನ, ತೋಯೇನ ಪದುಮಂ ಯಥಾ।
‘‘Anupalitto lokena, toyena padumaṃ yathā;
೨೮೪.
284.
‘‘ಅಗಧೋ ವಿಯ ಸಬ್ಬತ್ಥ, ಕಿಲೇಸವಿಸನಾಸಕೋ।
‘‘Agadho viya sabbattha, kilesavisanāsako;
ಗನ್ಧಮಾದನಸೇಲೋವ, ಗುಣಗನ್ಧವಿಭೂಸಿತೋ॥
Gandhamādanaselova, guṇagandhavibhūsito.
೨೮೫.
285.
‘‘ಗುಣಾನಂ ಆಕರೋ ವೀರೋ, ರತನಾನಂವ ಸಾಗರೋ।
‘‘Guṇānaṃ ākaro vīro, ratanānaṃva sāgaro;
ಸಿನ್ಧೂವ ವನರಾಜೀನಂ, ಕಿಲೇಸಮಲಹಾರಕೋ॥
Sindhūva vanarājīnaṃ, kilesamalahārako.
೨೮೬.
286.
‘‘ವಿಜಯೀವ ಮಹಾಯೋಧೋ, ಮಾರಸೇನಾವಮದ್ದನೋ।
‘‘Vijayīva mahāyodho, mārasenāvamaddano;
ಚಕ್ಕವತ್ತೀವ ಸೋ ರಾಜಾ, ಬೋಜ್ಝಙ್ಗರತನಿಸ್ಸರೋ॥
Cakkavattīva so rājā, bojjhaṅgaratanissaro.
೨೮೭.
287.
‘‘ಮಹಾಭಿಸಕ್ಕಸಙ್ಕಾಸೋ, ದೋಸಬ್ಯಾಧಿತಿಕಿಚ್ಛಕೋ।
‘‘Mahābhisakkasaṅkāso, dosabyādhitikicchako;
ಸಲ್ಲಕತ್ತೋ ಯಥಾ ವೇಜ್ಜೋ, ದಿಟ್ಠಿಗಣ್ಡವಿಫಾಲಕೋ॥
Sallakatto yathā vejjo, diṭṭhigaṇḍaviphālako.
೨೮೮.
288.
‘‘ಸೋ ತದಾ ಲೋಕಪಜ್ಜೋತೋ, ಸನರಾಮರಸಕ್ಕತೋ।
‘‘So tadā lokapajjoto, sanarāmarasakkato;
ಪರಿಸಾಸು ನರಾದಿಚ್ಚೋ, ಧಮ್ಮಂ ದೇಸಯತೇ ಜಿನೋ॥
Parisāsu narādicco, dhammaṃ desayate jino.
೨೮೯.
289.
‘‘ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಮಹಾಭೋಗೋ, ಸೀಲೇನ ಸುಗತೂಪಗೋ।
‘‘Dānaṃ datvā mahābhogo, sīlena sugatūpago;
ಭಾವನಾಯ ಚ ನಿಬ್ಬಾತಿ, ಇಚ್ಚೇವಮನುಸಾಸಥ॥
Bhāvanāya ca nibbāti, iccevamanusāsatha.
೨೯೦.
290.
‘‘ದೇಸನಂ ತಂ ಮಹಸ್ಸಾದಂ, ಆದಿಮಜ್ಝನ್ತಸೋಭಣಂ।
‘‘Desanaṃ taṃ mahassādaṃ, ādimajjhantasobhaṇaṃ;
ಸುಣನ್ತಿ ಪರಿಸಾ ಸಬ್ಬಾ, ಅಮತಂವ ಮಹಾರಸಂ॥
Suṇanti parisā sabbā, amataṃva mahārasaṃ.
೨೯೧.
291.
‘‘ಸುತ್ವಾ ಸುಮಧುರಂ ಧಮ್ಮಂ, ಪಸನ್ನೋ ಜಿನಸಾಸನೇ।
‘‘Sutvā sumadhuraṃ dhammaṃ, pasanno jinasāsane;
ಸುಗತಂ ಸರಣಂ ಗನ್ತ್ವಾ, ಯಾವಜೀವಂ ನಮಸ್ಸಹಂ॥
Sugataṃ saraṇaṃ gantvā, yāvajīvaṃ namassahaṃ.
೨೯೨.
292.
ಚತುಜ್ಜಾತೇನ ಗನ್ಧೇನ, ಮಾಸೇ ಅಟ್ಠ ದಿನೇಸ್ವಹಂ॥
Catujjātena gandhena, māse aṭṭha dinesvahaṃ.
೨೯೩.
293.
ತದಾ ಜಿನೋ ವಿಯಾಕಾಸಿ, ಸುಗನ್ಧತನುಲಾಭಿತಂ॥
Tadā jino viyākāsi, sugandhatanulābhitaṃ.
೨೯೪.
294.
‘‘‘ಯೋ ಯಂ ಗನ್ಧಕುಟಿಭೂಮಿಂ, ಗನ್ಧೇನೋಪುಞ್ಜತೇ ಸಕಿಂ।
‘‘‘Yo yaṃ gandhakuṭibhūmiṃ, gandhenopuñjate sakiṃ;
ತೇನ ಕಮ್ಮವಿಪಾಕೇನ, ಉಪಪನ್ನೋ ತಹಿಂ ತಹಿಂ॥
Tena kammavipākena, upapanno tahiṃ tahiṃ.
೨೯೫.
295.
‘‘‘ಸುಗನ್ಧದೇಹೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ, ಭವಿಸ್ಸತಿ ಅಯಂ ನರೋ।
‘‘‘Sugandhadeho sabbattha, bhavissati ayaṃ naro;
ಗುಣಗನ್ಧಯುತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ, ನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸತಿನಾಸವೋ’॥
Guṇagandhayutto hutvā, nibbāyissatināsavo’.
೨೯೬.
296.
‘‘ತೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಸುಕತೇನ, ಚೇತನಾಪಣಿಧೀಹಿ ಚ।
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ಜಹಿತ್ವಾ ಮಾನುಸಂ ದೇಹಂ, ತಾವತಿಂಸಮಗಚ್ಛಹಂ॥
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
೨೯೭.
297.
‘‘ಪಚ್ಛಿಮೇ ಚ ಭವೇ ದಾನಿ, ಜಾತೋ ವಿಪ್ಪಕುಲೇ ಅಹಂ।
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jāto vippakule ahaṃ;
ಗಬ್ಭಂ ಮೇ ವಸತೋ ಮಾತಾ, ದೇಹೇನಾಸಿ ಸುಗನ್ಧಿತಾ॥
Gabbhaṃ me vasato mātā, dehenāsi sugandhitā.
೨೯೮.
298.
ಸಾವತ್ಥಿಸಬ್ಬಗನ್ಧೇಹಿ, ವಾಸಿತಾ ವಿಯ ವಾಯಥ॥
Sāvatthisabbagandhehi, vāsitā viya vāyatha.
೨೯೯.
299.
‘‘ಪುಪ್ಫವಸ್ಸಞ್ಚ ಸುರಭಿ, ದಿಬ್ಬಗನ್ಧಂ ಮನೋರಮಂ।
‘‘Pupphavassañca surabhi, dibbagandhaṃ manoramaṃ;
ಧೂಪಾನಿ ಚ ಮಹಗ್ಘಾನಿ, ಉಪವಾಯಿಂಸು ತಾವದೇ॥
Dhūpāni ca mahagghāni, upavāyiṃsu tāvade.
೩೦೦.
300.
‘‘ದೇವಾ ಚ ಸಬ್ಬಗನ್ಧೇಹಿ, ಧೂಪಪುಪ್ಫೇಹಿ ತಂ ಘರಂ।
‘‘Devā ca sabbagandhehi, dhūpapupphehi taṃ gharaṃ;
ವಾಸಯಿಂಸು ಸುಗನ್ಧೇನ, ಯಸ್ಮಿಂ ಜಾತೋ ಅಹಂ ಘರೇ॥
Vāsayiṃsu sugandhena, yasmiṃ jāto ahaṃ ghare.
೩೦೧.
301.
‘‘ಯದಾ ಚ ತರುಣೋ ಭದ್ದೋ, ಪಠಮೇ ಯೋಬ್ಬನೇ ಠಿತೋ।
‘‘Yadā ca taruṇo bhaddo, paṭhame yobbane ṭhito;
೩೦೨.
302.
ತದಾ ಬುದ್ಧಾನುಭಾವಂ ತಂ, ದಿಸ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಅಹಂ॥
Tadā buddhānubhāvaṃ taṃ, disvā pabbajito ahaṃ.
೩೦೩.
303.
‘‘ಸೀಲಂ ಸಮಾಧಿಪಞ್ಞಞ್ಚ, ವಿಮುತ್ತಿಞ್ಚ ಅನುತ್ತರಂ।
‘‘Sīlaṃ samādhipaññañca, vimuttiñca anuttaraṃ;
ಭಾವೇತ್ವಾ ಚತುರೋ ಧಮ್ಮೇ, ಪಾಪುಣಿಂ ಆಸವಕ್ಖಯಂ॥
Bhāvetvā caturo dhamme, pāpuṇiṃ āsavakkhayaṃ.
೩೦೪.
304.
‘‘ಯದಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಚಾಹಂ, ಯದಾ ಚ ಅರಹಾ ಅಹುಂ।
‘‘Yadā pabbajito cāhaṃ, yadā ca arahā ahuṃ;
ನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸಂ ಯದಾ ಚಾಹಂ, ಗನ್ಧವಸ್ಸೋ ತದಾ ಅಹು॥
Nibbāyissaṃ yadā cāhaṃ, gandhavasso tadā ahu.
೩೦೫.
305.
‘‘ಸರೀರಗನ್ಧೋ ಚ ಸದಾತಿಸೇತಿ 15 ಮೇ, ಮಹಾರಹಂ ಚನ್ದನಚಮ್ಪಕುಪ್ಪಲಂ।
‘‘Sarīragandho ca sadātiseti 16 me, mahārahaṃ candanacampakuppalaṃ;
ತಥೇವ ಗನ್ಧೇ ಇತರೇ ಚ ಸಬ್ಬಸೋ, ಪಸಯ್ಹ ವಾಯಾಮಿ ತತೋ ತಹಿಂ 17 ತಹಿಂ॥
Tatheva gandhe itare ca sabbaso, pasayha vāyāmi tato tahiṃ 18 tahiṃ.
೩೦೬.
306.
‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ…ಪೇ॰… ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
೩೦೭.
307.
‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ವತ ಮೇ ಆಸಿ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
೩೦೮.
308.
‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ’’॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ಇತ್ಥಂ ಸುದಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಚೂಳಸುಗನ್ಧೋ ಥೇರೋ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿತ್ಥಾತಿ।
Itthaṃ sudaṃ āyasmā cūḷasugandho thero imā gāthāyo abhāsitthāti;
ಚೂಳಸುಗನ್ಧತ್ಥೇರಸ್ಸಾಪದಾನಂ ದಸಮಂ।
Cūḷasugandhattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
ಭದ್ದಿಯವಗ್ಗೋ ಪಞ್ಚಪಞ್ಞಾಸಮೋ।
Bhaddiyavaggo pañcapaññāsamo.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ಭದ್ದಿಯೋ ರೇವತೋ ಥೇರೋ, ಮಹಾಲಾಭೀ ಚ ಸೀವಲೀ।
Bhaddiyo revato thero, mahālābhī ca sīvalī;
ವಙ್ಗೀಸೋ ನನ್ದಕೋ ಚೇವ, ಕಾಳುದಾಯೀ ತಥಾಭಯೋ॥
Vaṅgīso nandako ceva, kāḷudāyī tathābhayo.
ಲೋಮಸೋ ವನವಚ್ಛೋ ಚ, ಸುಗನ್ಧೋ ಚೇವ ದಸಮೋ।
Lomaso vanavaccho ca, sugandho ceva dasamo;
ತೀಣಿ ಗಾಥಾಸತಾ ತತ್ಥ, ಸೋಳಸಾ ಚ ತದುತ್ತರಿ॥
Tīṇi gāthāsatā tattha, soḷasā ca taduttari.
ಅಥ ವಗ್ಗುದ್ದಾನಂ –
Atha vagguddānaṃ –
ಕಣಿಕಾರವ್ಹಯೋ ವಗ್ಗೋ, ಫಲದೋ ತಿಣದಾಯಕೋ।
Kaṇikāravhayo vaggo, phalado tiṇadāyako;
ಕಚ್ಚಾನೋ ಭದ್ದಿಯೋ ವಗ್ಗೋ, ಗಾಥಾಯೋ ಗಣಿತಾ ಚಿಮಾ॥
Kaccāno bhaddiyo vaggo, gāthāyo gaṇitā cimā.
ನವಗಾಥಾಸತಾನೀಹ , ಚತುರಾಸೀತಿಯೇವ ಚ।
Navagāthāsatānīha , caturāsītiyeva ca;
ಸಪಞ್ಞಾಸಂ ಪಞ್ಚಸತಂ, ಅಪದಾನಾ ಪಕಾಸಿತಾ॥
Sapaññāsaṃ pañcasataṃ, apadānā pakāsitā.
ಸಹ ಉದಾನಗಾಥಾಹಿ, ಛಸಹಸ್ಸಾನಿ ಹೋನ್ತಿಮಾ।
Saha udānagāthāhi, chasahassāni hontimā;
ದ್ವೇಸತಾನಿ ಚ ಗಾಥಾನಂ, ಅಟ್ಠಾರಸ ತದುತ್ತರಿ॥
Dvesatāni ca gāthānaṃ, aṭṭhārasa taduttari.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā / ೧೦. ಚೂಳಸುಗನ್ಧತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ • 10. Cūḷasugandhattheraapadānavaṇṇanā