Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi |
៥២៥. ចូឡសុតសោមជាតកំ (៥)
525. Cūḷasutasomajātakaṃ (5)
១៩៥.
195.
សិរស្មិំ បលិតំ ជាតំ, បព្ពជ្ជំ ទានិ រោចហំ’’។
Sirasmiṃ palitaṃ jātaṃ, pabbajjaṃ dāni rocahaṃ’’.
១៩៦.
196.
‘‘អភុម្មេ កថំ នុ ភណសិ, សល្លំ មេ ទេវ ឧរសិ កប្បេសិ 3;
‘‘Abhumme kathaṃ nu bhaṇasi, sallaṃ me deva urasi kappesi 4;
សត្តសតា តេ ភរិយា, កថំ នុ តេ តា ភវិស្សន្តិ’’។
Sattasatā te bhariyā, kathaṃ nu te tā bhavissanti’’.
១៩៧.
197.
‘‘បញ្ញាយិហិន្តិ ឯតា, ទហរា អញ្ញម្បិ តា គមិស្សន្តិ;
‘‘Paññāyihinti etā, daharā aññampi tā gamissanti;
សគ្គញ្ចស្ស បត្ថយានោ, តេន អហំ បព្ពជិស្សាមិ’’។
Saggañcassa patthayāno, tena ahaṃ pabbajissāmi’’.
១៩៨.
198.
‘‘ទុល្លទ្ធំ មេ អាសិ សុតសោម, យស្ស តេ ហោមហំ មាតា;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi sutasoma, yassa te homahaṃ mātā;
យំ មេ វិលបន្តិយា, អនបេក្ខោ បព្ពជសិ ទេវ។
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva.
១៩៩.
199.
‘‘ទុល្លទ្ធំ មេ អាសិ សុតសោម, យំ តំ អហំ វិជាយិស្សំ;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi sutasoma, yaṃ taṃ ahaṃ vijāyissaṃ;
យំ មេ វិលបន្តិយា, អនបេក្ខោ បព្ពជសិ ទេវ’’។
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva’’.
២០០.
200.
‘‘កោ នាមេសោ ធម្មោ, សុតសោម កា ច នាម បព្ពជ្ជា;
‘‘Ko nāmeso dhammo, sutasoma kā ca nāma pabbajjā;
យំ នោ អម្ហេ ជិណ្ណេ, អនបេក្ខោ បព្ពជសិ ទេវ។
Yaṃ no amhe jiṇṇe, anapekkho pabbajasi deva.
២០១.
201.
‘‘បុត្តាបិ តុយ្ហំ ពហវោ, ទហរា អប្បត្តយោព្ពនា;
‘‘Puttāpi tuyhaṃ bahavo, daharā appattayobbanā;
មញ្ជូ តេបិ 5 តំ អបស្សន្តា, មញ្ញេ ទុក្ខំ និគច្ឆន្តិ’’។
Mañjū tepi 6 taṃ apassantā, maññe dukkhaṃ nigacchanti’’.
២០២.
202.
‘‘បុត្តេហិ ច មេ ឯតេហិ, ទហរេហិ អប្បត្តយោព្ពនេហិ;
‘‘Puttehi ca me etehi, daharehi appattayobbanehi;
មញ្ជូហិ សព្ពេហិបិ តុម្ហេហិ, ចិរម្បិ ឋត្វា វិនាសភាវោ’’ 7។
Mañjūhi sabbehipi tumhehi, cirampi ṭhatvā vināsabhāvo’’ 8.
២០៣.
203.
‘‘ឆិន្នំ នុ តុយ្ហំ ហទយំ, អទុ តេ 9 ករុណា ច នត្ថិ អម្ហេសុ;
‘‘Chinnaṃ nu tuyhaṃ hadayaṃ, adu te 10 karuṇā ca natthi amhesu;
២០៤.
204.
‘‘ន ច មយ្ហំ ឆិន្នំ ហទយំ, អត្ថិ ករុណាបិ មយ្ហំ តុម្ហេសុ;
‘‘Na ca mayhaṃ chinnaṃ hadayaṃ, atthi karuṇāpi mayhaṃ tumhesu;
២០៥.
205.
‘‘ទុល្លទ្ធំ មេ អាសិ, សុតសោម យស្ស តេ អហំ ភរិយា;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi, sutasoma yassa te ahaṃ bhariyā;
យំ មេ វិលបន្តិយា, អនបេក្ខោ បព្ពជសិ ទេវ។
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva.
២០៦.
206.
‘‘ទុល្លទ្ធំ មេ អាសិ, សុតសោម យស្ស តេ អហំ ភរិយា;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi, sutasoma yassa te ahaṃ bhariyā;
យំ មេ កុច្ឆិបដិសន្ធិំ 15, អនបេក្ខោ បព្ពជសិ ទេវ។
Yaṃ me kucchipaṭisandhiṃ 16, anapekkho pabbajasi deva.
២០៧.
207.
‘‘បរិបក្កោ មេ គព្ភោ, កុច្ឆិគតោ យាវ នំ វិជាយាមិ;
‘‘Paripakko me gabbho, kucchigato yāva naṃ vijāyāmi;
មាហំ ឯកា វិធវា, បច្ឆា ទុក្ខានិ អទ្ទក្ខិំ’’។
Māhaṃ ekā vidhavā, pacchā dukkhāni addakkhiṃ’’.
២០៨.
208.
‘‘បរិបក្កោ តេ គព្ភោ, កុច្ឆិគតោ ឥង្ឃ ត្វំ 17 វិជាយស្សុ;
‘‘Paripakko te gabbho, kucchigato iṅgha tvaṃ 18 vijāyassu;
បុត្តំ អនោមវណ្ណំ, តំ ហិត្វា បព្ពជិស្សាមិ’’។
Puttaṃ anomavaṇṇaṃ, taṃ hitvā pabbajissāmi’’.
២០៩.
209.
‘‘មា ត្វំ ចន្ទេ រុទិ, មា សោចិ វនតិមិរមត្តក្ខិ;
‘‘Mā tvaṃ cande rudi, mā soci vanatimiramattakkhi;
២១០.
210.
‘‘កោ តំ អម្ម កោបេសិ, កិំ រោទសិ បេក្ខសិ ច មំ ពាឡ្ហំ;
‘‘Ko taṃ amma kopesi, kiṃ rodasi pekkhasi ca maṃ bāḷhaṃ;
២១១.
211.
‘‘ន ហិ សោ សក្កា ហន្តុំ, វិជិតាវី 23 យោ មំ តាត កោបេសិ;
‘‘Na hi so sakkā hantuṃ, vijitāvī 24 yo maṃ tāta kopesi;
បិតា តេ មំ តាត អវច, អនបេក្ខោ អហំ គមិស្សាមិ’’។
Pitā te maṃ tāta avaca, anapekkho ahaṃ gamissāmi’’.
២១២.
212.
‘‘យោហំ បុព្ពេ និយ្យាមិ, ឧយ្យានំ មត្តកុញ្ជរេ ច យោធេមិ;
‘‘Yohaṃ pubbe niyyāmi, uyyānaṃ mattakuñjare ca yodhemi;
សុតសោមេ បព្ពជិតេ, កថំ នុ ទានិ ករិស្សាមិ’’។
Sutasome pabbajite, kathaṃ nu dāni karissāmi’’.
២១៣.
213.
ហត្ថេបិ តេ គហេស្សំ, ន ហិ គច្ឆសិ 29 នោ អកាមានំ’’។
Hatthepi te gahessaṃ, na hi gacchasi 30 no akāmānaṃ’’.
២១៤.
214.
‘‘ឧដ្ឋេហិ ត្វំ ធាតិ, ឥមំ កុមារំ រមេហិ អញ្ញត្ថ;
‘‘Uṭṭhehi tvaṃ dhāti, imaṃ kumāraṃ ramehi aññattha;
មា មេ បរិបន្ថមកាសិ 31, សគ្គំ មម បត្ថយានស្ស’’។
Mā me paripanthamakāsi 32, saggaṃ mama patthayānassa’’.
២១៥.
215.
សុតសោមេ បព្ពជិតេ, កិំ នុ មេនំ ករិស្សាមិ’’។
Sutasome pabbajite, kiṃ nu menaṃ karissāmi’’.
២១៦.
216.
‘‘កោសោ ច តុយ្ហំ វិបុលោ, កោដ្ឋាគារញ្ច តុយ្ហំ បរិបូរំ;
‘‘Koso ca tuyhaṃ vipulo, koṭṭhāgārañca tuyhaṃ paripūraṃ;
បថវី ច តុយ្ហំ វិជិតា, រមស្សុ មា បព្ពជិ 37 ទេវ’’។
Pathavī ca tuyhaṃ vijitā, ramassu mā pabbaji 38 deva’’.
២១៧.
217.
‘‘កោសោ ច មយ្ហំ វិបុលោ, កោដ្ឋាគារញ្ច មយ្ហំ បរិបូរំ;
‘‘Koso ca mayhaṃ vipulo, koṭṭhāgārañca mayhaṃ paripūraṃ;
បថវី ច មយ្ហំ វិជិតា, តំ ហិត្វា បព្ពជិស្សាមិ’’។
Pathavī ca mayhaṃ vijitā, taṃ hitvā pabbajissāmi’’.
២១៨.
218.
‘‘មយ្ហម្បិ ធនំ បហូតំ, សង្ខាតុំ 39 នោបិ ទេវ សក្កោមិ;
‘‘Mayhampi dhanaṃ pahūtaṃ, saṅkhātuṃ 40 nopi deva sakkomi;
តំ តេ ទទាមិ សព្ពម្បិ 41, រមស្សុ មា បព្ពជិ ទេវ’’។
Taṃ te dadāmi sabbampi 42, ramassu mā pabbaji deva’’.
២១៩.
219.
‘‘ជានាមិ 43 ធនំ បហូតំ, កុលវទ្ធន បូជិតោ តយា ចស្មិ;
‘‘Jānāmi 44 dhanaṃ pahūtaṃ, kulavaddhana pūjito tayā casmi;
សគ្គញ្ច បត្ថយានោ, តេន អហំ បព្ពជិស្សាមិ’’។
Saggañca patthayāno, tena ahaṃ pabbajissāmi’’.
២២០.
220.
‘‘ឧក្កណ្ឋិតោស្មិ ពាឡ្ហំ, អរតិ មំ សោមទត្ត អាវិសតិ 45;
‘‘Ukkaṇṭhitosmi bāḷhaṃ, arati maṃ somadatta āvisati 46;
ពហុកាបិ 47 មេ អន្តរាយា, អជ្ជេវាហំ បព្ពជិស្សាមិ’’។
Bahukāpi 48 me antarāyā, ajjevāhaṃ pabbajissāmi’’.
២២១.
221.
‘‘ឥទញ្ច តុយ្ហំ រុចិតំ, សុតសោម អជ្ជេវ ទានិ ត្វំ បព្ពជ;
‘‘Idañca tuyhaṃ rucitaṃ, sutasoma ajjeva dāni tvaṃ pabbaja;
អហម្បិ បព្ពជិស្សាមិ, ន ឧស្សហេ តយា វិនា អហំ ឋាតុំ’’។
Ahampi pabbajissāmi, na ussahe tayā vinā ahaṃ ṭhātuṃ’’.
២២២.
222.
‘‘ន ហិ សក្កា បព្ពជិតុំ, នគរេ ន ហិ បច្ចតិ ជនបទេ ច’’;
‘‘Na hi sakkā pabbajituṃ, nagare na hi paccati janapade ca’’;
‘‘សុតសោមេ បព្ពជិតេ, កថំ នុ ទានិ ករិស្សាម’’។
‘‘Sutasome pabbajite, kathaṃ nu dāni karissāma’’.
២២៣.
223.
‘‘ឧបនីយតិទំ មញ្ញេ, បរិត្តំ ឧទកំវ ចង្កវារម្ហិ;
‘‘Upanīyatidaṃ maññe, parittaṃ udakaṃva caṅkavāramhi;
ឯវំ សុបរិត្តកេ ជីវិតេ, ន ច បមជ្ជិតុំ កាលោ។
Evaṃ suparittake jīvite, na ca pamajjituṃ kālo.
២២៤.
224.
‘‘ឧបនីយតិទំ មញ្ញេ, បរិត្តំ ឧទកំវ ចង្កវារម្ហិ;
‘‘Upanīyatidaṃ maññe, parittaṃ udakaṃva caṅkavāramhi;
២២៥.
225.
‘‘តេ វឌ្ឍយន្តិ និរយំ, តិរច្ឆានយោនិញ្ច បេត្តិវិសយញ្ច;
‘‘Te vaḍḍhayanti nirayaṃ, tiracchānayoniñca pettivisayañca;
តណ្ហាយ ពន្ធនពទ្ធា, វឌ្ឍេន្តិ អសុរកាយំ’’។
Taṇhāya bandhanabaddhā, vaḍḍhenti asurakāyaṃ’’.
២២៦.
226.
‘‘ឩហញ្ញតេ រជគ្គំ, អវិទូរេ បុព្ពកម្ហិ ច 51 បាសាទេ;
‘‘Ūhaññate rajaggaṃ, avidūre pubbakamhi ca 52 pāsāde;
មញ្ញេ នោ កេសា ឆិន្នា, យសស្សិនោ ធម្មរាជស្ស’’។
Maññe no kesā chinnā, yasassino dhammarājassa’’.
២២៧.
227.
‘‘អយមស្ស បាសាទោ, សោវណ្ណ 53 បុប្ផមាល្យវីតិកិណ្ណោ;
‘‘Ayamassa pāsādo, sovaṇṇa 54 pupphamālyavītikiṇṇo;
២២៨.
228.
‘‘អយមស្ស បាសាទោ, សោវណ្ណបុប្ផមាល្យវីតិកិណ្ណោ;
‘‘Ayamassa pāsādo, sovaṇṇapupphamālyavītikiṇṇo;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
២២៩.
229.
‘‘ឥទមស្ស កូដាគារំ, សោវណ្ណបុប្ផមាល្យវីតិកិណ្ណំ;
‘‘Idamassa kūṭāgāraṃ, sovaṇṇapupphamālyavītikiṇṇaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ឥត្ថាគារេហិ។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
២៣០.
230.
‘‘ឥទមស្ស កូដាគារំ, សោវណ្ណ 57 បុប្ផមាល្យវីតិកិណ្ណំ;
‘‘Idamassa kūṭāgāraṃ, sovaṇṇa 58 pupphamālyavītikiṇṇaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
២៣១.
231.
‘‘អយមស្ស អសោកវនិកា, សុបុប្ផិតា សព្ពកាលិកា រម្មា;
‘‘Ayamassa asokavanikā, supupphitā sabbakālikā rammā;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ឥត្ថាគារេហិ។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
២៣២.
232.
‘‘អយមស្ស អសោកវនិកា, សុបុប្ផិតា សព្ពកាលិកា រម្មា;
‘‘Ayamassa asokavanikā, supupphitā sabbakālikā rammā;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
២៣៣.
233.
‘‘ឥទមស្ស ឧយ្យានំ, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa uyyānaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ឥត្ថាគារេហិ។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
២៣៤.
234.
‘‘ឥទមស្ស ឧយ្យានំ, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa uyyānaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
២៣៥.
235.
‘‘ឥទមស្ស កណិការវនំ, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa kaṇikāravanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ឥត្ថាគារេហិ។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
២៣៦.
236.
‘‘ឥទមស្ស កណិការវនំ, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa kaṇikāravanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
២៣៧.
237.
‘‘ឥទមស្ស បាដលិវនំ 59, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa pāṭalivanaṃ 60, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ឥត្ថាគារេហិ។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
២៣៨.
238.
‘‘ឥទមស្ស បាដលិវនំ, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa pāṭalivanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
២៣៩.
239.
‘‘ឥទមស្ស អម្ពវនំ, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa ambavanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ឥត្ថាគារេហិ។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
២៤០.
240.
‘‘ឥទមស្ស អម្ពវនំ, សុបុប្ផិតំ សព្ពកាលិកំ រម្មំ;
‘‘Idamassa ambavanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
២៤១.
241.
‘‘អយមស្ស បោក្ខរណី, សញ្ឆន្នា អណ្ឌជេហិ វីតិកិណ្ណា;
‘‘Ayamassa pokkharaṇī, sañchannā aṇḍajehi vītikiṇṇā;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ឥត្ថាគារេហិ។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
២៤២.
242.
‘‘អយមស្ស បោក្ខរណី, សញ្ឆន្នា អណ្ឌជេហិ វីតិកិណ្ណា;
‘‘Ayamassa pokkharaṇī, sañchannā aṇḍajehi vītikiṇṇā;
យហិមនុវិចរិ រាជា, បរិកិណ្ណោ ញាតិសង្ឃេន’’។
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena’’.
២៤៣.
243.
២៤៤.
244.
‘‘មាស្សុ បុព្ពេ រតិកីឡិតានិ, ហសិតានិ ច អនុស្សរិត្ថ 67;
‘‘Māssu pubbe ratikīḷitāni, hasitāni ca anussarittha 68;
២៤៥.
245.
‘‘មេត្តចិត្តញ្ច 73 ភាវេថ, អប្បមាណំ ទិវា ច រត្តោ ច;
‘‘Mettacittañca 74 bhāvetha, appamāṇaṃ divā ca ratto ca;
ចូឡសុតសោមជាតកំ បញ្ចមំ។
Cūḷasutasomajātakaṃ pañcamaṃ.
ចត្តាលីសនិបាតំ និដ្ឋិតំ។
Cattālīsanipātaṃ niṭṭhitaṃ.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
សុវបណ្ឌិតជម្ពុកកុណ្ឌលិនោ , វរកញ្ញមលម្ពុសជាតកញ្ច;
Suvapaṇḍitajambukakuṇḍalino , varakaññamalambusajātakañca;
បវរុត្តមសង្ខសិរីវ្ហយកោ, សុតសោមអរិន្ធមរាជវរោ។
Pavaruttamasaṅkhasirīvhayako, sutasomaarindhamarājavaro.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā / [៥២៥] ៥. ចូឡសុតសោមជាតកវណ្ណនា • [525] 5. Cūḷasutasomajātakavaṇṇanā