| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੭. ਚੂਲ਼ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯਸੁਤ੍ਤਂ
7. Cūḷataṇhāsaṅkhayasuttaṃ
੩੯੦. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ। ਅਥ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ?
390. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Atha kho sakko devānamindo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho sakko devānamindo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, bhante, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’nti?
‘‘ਇਧ, ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ – ‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਚੇਤਂ, ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ – ‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਜਾਨਾਤਿ; ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਜਾਨਾਤਿ; ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વੇਦਨਂ વੇਦੇਤਿ – ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲੋਕੇ ਉਪਾਦਿਯਤਿ। ਅਨੁਪਾਦਿਯਂ ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ, ਅਪਰਿਤਸ੍ਸਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Idha, devānaminda, bhikkhuno sutaṃ hoti – ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. Evañcetaṃ, devānaminda, bhikkhuno sutaṃ hoti – ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. So sabbaṃ dhammaṃ abhijānāti; sabbaṃ dhammaṃ abhiññāya sabbaṃ dhammaṃ parijānāti; sabbaṃ dhammaṃ pariññāya yaṃ kiñci vedanaṃ vedeti – sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, so tāsu vedanāsu aniccānupassī viharati, virāgānupassī viharati, nirodhānupassī viharati, paṭinissaggānupassī viharati. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharanto, virāgānupassī viharanto, nirodhānupassī viharanto, paṭinissaggānupassī viharanto na kiñci loke upādiyati. Anupādiyaṃ na paritassati, aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ettāvatā kho, devānaminda, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’nti.
ਅਥ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવਨ੍ਤਰਧਾਯਿ।
Atha kho sakko devānamindo bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyi.
੩੯੧. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸੋ ਯਕ੍ਖੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਸਮੇਚ੍ਚ ਅਨੁਮੋਦਿ ਉਦਾਹੁ ਨੋ; ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਤਂ ਯਕ੍ਖਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯਂ – ਯਦਿ વਾ ਸੋ ਯਕ੍ਖੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਸਮੇਚ੍ਚ ਅਨੁਮੋਦਿ ਯਦਿ વਾ ਨੋ’’ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਪਸਾਰੇਯ੍ਯ, ਪਸਾਰਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਸਮਿਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਏવਮੇવ – ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ ਦੇવੇਸੁ ਤਾવਤਿਂਸੇਸੁ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਏਕਪੁਣ੍ਡਰੀਕੇ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਦਿਬ੍ਬੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਤੂਰਿਯਸਤੇਹਿ 1 ਸਮਪ੍ਪਿਤੋ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤੋ ਪਰਿਚਾਰੇਤਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਤਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਤੂਰਿਯਸਤਾਨਿ ਪਟਿਪ੍ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਹਿ ਖੋ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸ੍વਾਗਤਂ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ! ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਖੋ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਇਮਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਅਕਾਸਿ ਯਦਿਦਂ ਇਧਾਗਮਨਾਯ। ਨਿਸੀਦ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਇਦਮਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਨਿਸੀਦਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ। ਸਕ੍ਕੋਪਿ ਖੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਨੀਚਂ ਆਸਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਖੋ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯਥਾ ਕਥਂ ਪਨ ਖੋ, ਕੋਸਿਯ, ਭਗવਾ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਅਭਾਸਿ? ਸਾਧੁ ਮਯਮ੍ਪਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਕਥਾਯ ਭਾਗਿਨੋ ਅਸ੍ਸਾਮ ਸવਨਾਯਾ’’ਤਿ।
391. Tena kho pana samayena āyasmā mahāmoggallāno bhagavato avidūre nisinno hoti. Atha kho āyasmato mahāmoggallānassa etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho so yakkho bhagavato bhāsitaṃ abhisamecca anumodi udāhu no; yaṃnūnāhaṃ taṃ yakkhaṃ jāneyyaṃ – yadi vā so yakkho bhagavato bhāsitaṃ abhisamecca anumodi yadi vā no’’ti? Atha kho āyasmā mahāmoggallāno – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – pubbārāme migāramātupāsāde antarahito devesu tāvatiṃsesu pāturahosi. Tena kho pana samayena sakko devānamindo ekapuṇḍarīke uyyāne dibbehi pañcahi tūriyasatehi 2 samappito samaṅgībhūto paricāreti. Addasā kho sakko devānamindo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna tāni dibbāni pañca tūriyasatāni paṭippaṇāmetvā yenāyasmā mahāmoggallāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘ehi kho, mārisa moggallāna, svāgataṃ, mārisa moggallāna! Cirassaṃ kho, mārisa moggallāna, imaṃ pariyāyaṃ akāsi yadidaṃ idhāgamanāya. Nisīda, mārisa moggallāna, idamāsanaṃ paññatta’’nti. Nisīdi kho āyasmā mahāmoggallāno paññatte āsane. Sakkopi kho devānamindo aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho sakkaṃ devānamindaṃ āyasmā mahāmoggallāno etadavoca – ‘‘yathā kathaṃ pana kho, kosiya, bhagavā saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimuttiṃ abhāsi? Sādhu mayampi etissā kathāya bhāgino assāma savanāyā’’ti.
੩੯੨. ‘‘ਮਯਂ ਖੋ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਬਹੁਕਿਚ੍ਚਾ ਬਹੁਕਰਣੀਯਾ – ਅਪ੍ਪੇવ ਸਕੇਨ ਕਰਣੀਯੇਨ, ਅਪਿ ਚ ਦੇવਾਨਂਯੇવ ਤਾવਤਿਂਸਾਨਂ ਕਰਣੀਯੇਨ। ਅਪਿ ਚ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸੁਸ੍ਸੁਤਂਯੇવ ਹੋਤਿ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਸੁਮਨਸਿਕਤਂ ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ, ਯਂ ਨੋ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ। ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਦੇવਾਸੁਰਸਙ੍ਗਾਮੋ ਸਮੁਪਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹੋ 3 ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਦੇવਾ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਅਸੁਰਾ ਪਰਾਜਿਨਿਂਸੁ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਤਂ ਸਙ੍ਗਾਮਂ ਅਭਿવਿਜਿਨਿਤ੍વਾ વਿਜਿਤਸਙ੍ਗਾਮੋ ਤਤੋ ਪਟਿਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ વੇਜਯਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਪਾਸਾਦਂ ਮਾਪੇਸਿਂ। વੇਜਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖੋ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਏਕਸਤਂ ਨਿਯ੍ਯੂਹਂ। ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਨਿਯ੍ਯੂਹੇ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਕੂਟਾਗਾਰਸਤਾਨਿ। ਏਕਮੇਕਸ੍ਮਿਂ ਕੂਟਾਗਾਰੇ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਅਚ੍ਛਰਾਯੋ । ਏਕਮੇਕਿਸ੍ਸਾ ਅਚ੍ਛਰਾਯ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯੋ। ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸਿ ਨੋ ਤ੍વਂ , ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, વੇਜਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕਂ ਦਟ੍ਠੁ’’ਨ੍ਤਿ? ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨ।
392. ‘‘Mayaṃ kho, mārisa moggallāna, bahukiccā bahukaraṇīyā – appeva sakena karaṇīyena, api ca devānaṃyeva tāvatiṃsānaṃ karaṇīyena. Api ca, mārisa moggallāna, sussutaṃyeva hoti suggahitaṃ sumanasikataṃ sūpadhāritaṃ, yaṃ no khippameva antaradhāyati. Bhūtapubbaṃ, mārisa moggallāna, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho 4 ahosi. Tasmiṃ kho pana, mārisa moggallāna, saṅgāme devā jiniṃsu, asurā parājiniṃsu. So kho ahaṃ, mārisa moggallāna, taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tato paṭinivattitvā vejayantaṃ nāma pāsādaṃ māpesiṃ. Vejayantassa kho, mārisa moggallāna, pāsādassa ekasataṃ niyyūhaṃ. Ekekasmiṃ niyyūhe satta satta kūṭāgārasatāni. Ekamekasmiṃ kūṭāgāre satta satta accharāyo . Ekamekissā accharāya satta satta paricārikāyo. Iccheyyāsi no tvaṃ , mārisa moggallāna, vejayantassa pāsādassa rāmaṇeyyakaṃ daṭṭhu’’nti? Adhivāsesi kho āyasmā mahāmoggallāno tuṇhībhāvena.
੩੯੩. ਅਥ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਚ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ વੇਸ੍ਸવਣੋ ਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ ਯੇਨ વੇਜਯਨ੍ਤੋ ਪਾਸਾਦੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ। ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ ਖੋ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ; ਦਿਸ੍વਾ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਨਾ ਹਿਰੀਯਮਾਨਾ ਸਕਂ ਸਕਂ ਓવਰਕਂ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਸੁਣਿਸਾ ਸਸੁਰਂ ਦਿਸ੍વਾ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਹਿਰੀਯਤਿ, ਏવਮੇવ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਨਾ ਹਿਰੀਯਮਾਨਾ ਸਕਂ ਸਕਂ ਓવਰਕਂ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਅਥ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਚ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ વੇਸ੍ਸવਣੋ ਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ વੇਜਯਨ੍ਤੇ ਪਾਸਾਦੇ ਅਨੁਚਙ੍ਕਮਾਪੇਨ੍ਤਿ ਅਨੁવਿਚਰਾਪੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਇਦਮ੍ਪਿ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਪਸ੍ਸ વੇਜਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕਂ; ਇਦਮ੍ਪਿ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਪਸ੍ਸ વੇਜਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਸੋਭਤਿ ਇਦਂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਕੋਸਿਯਸ੍ਸ, ਯਥਾ ਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ। ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕਂ ਦਿਸ੍વਾ 5 ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਸੋਭਤਿ વਤ ਭੋ ਯਥਾ ਦੇવਾਨਂ ਤਾવਤਿਂਸਾਨ’ਨ੍ਤਿ। ਤਯਿਦਂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਕੋਸਿਯਸ੍ਸ ਸੋਭਤਿ, ਯਥਾ ਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਤਿਬਾਲ਼੍ਹਂ ਖੋ ਅਯਂ ਯਕ੍ਖੋ ਪਮਤ੍ਤੋ વਿਹਰਤਿ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਂ ਯਕ੍ਖਂ ਸਂવੇਜੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਤਥਾਰੂਪਂ ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਸਿ 6 ਯਥਾ વੇਜਯਨ੍ਤਂ ਪਾਸਾਦਂ ਪਾਦਙ੍ਗੁਟ੍ਠਕੇਨ ਸਙ੍ਕਮ੍ਪੇਸਿ ਸਮ੍ਪਕਮ੍ਪੇਸਿ ਸਮ੍ਪવੇਧੇਸਿ । ਅਥ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਚ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ, વੇਸ੍ਸવਣੋ ਚ ਮਹਾਰਾਜਾ, ਦੇવਾ ਚ ਤਾવਤਿਂਸਾ ਅਚ੍ਛਰਿਯਬ੍ਭੁਤਚਿਤ੍ਤਜਾਤਾ ਅਹੇਸੁਂ – ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ, ਭੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ, ਭੋ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਤਾ ਮਹਾਨੁਭਾવਤਾ, ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮ ਦਿਬ੍ਬਭવਨਂ ਪਾਦਙ੍ਗੁਟ੍ਠਕੇਨ ਸਙ੍ਕਮ੍ਪੇਸ੍ਸਤਿ ਸਮ੍ਪਕਮ੍ਪੇਸ੍ਸਤਿ ਸਮ੍ਪવੇਧੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ! ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਸਂવਿਗ੍ਗਂ ਲੋਮਹਟ੍ਠਜਾਤਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯਥਾ ਕਥਂ ਪਨ ਖੋ, ਕੋਸਿਯ, ਭਗવਾ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਅਭਾਸਿ? ਸਾਧੁ ਮਯਮ੍ਪਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਕਥਾਯ ਭਾਗਿਨੋ ਅਸ੍ਸਾਮ ਸવਨਾਯਾ’’ਤਿ।
393. Atha kho sakko ca devānamindo vessavaṇo ca mahārājā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ purakkhatvā yena vejayanto pāsādo tenupasaṅkamiṃsu. Addasaṃsu kho sakkassa devānamindassa paricārikāyo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ dūratova āgacchantaṃ; disvā ottappamānā hirīyamānā sakaṃ sakaṃ ovarakaṃ pavisiṃsu. Seyyathāpi nāma suṇisā sasuraṃ disvā ottappati hirīyati, evameva sakkassa devānamindassa paricārikāyo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ disvā ottappamānā hirīyamānā sakaṃ sakaṃ ovarakaṃ pavisiṃsu. Atha kho sakko ca devānamindo vessavaṇo ca mahārājā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ vejayante pāsāde anucaṅkamāpenti anuvicarāpenti – ‘‘idampi, mārisa moggallāna, passa vejayantassa pāsādassa rāmaṇeyyakaṃ; idampi, mārisa moggallāna, passa vejayantassa pāsādassa rāmaṇeyyaka’’nti. ‘‘Sobhati idaṃ āyasmato kosiyassa, yathā taṃ pubbe katapuññassa. Manussāpi kiñcideva rāmaṇeyyakaṃ disvā 7 evamāhaṃsu – ‘sobhati vata bho yathā devānaṃ tāvatiṃsāna’nti. Tayidaṃ āyasmato kosiyassa sobhati, yathā taṃ pubbe katapuññassā’’ti. Atha kho āyasmato mahāmoggallānassa etadahosi – ‘‘atibāḷhaṃ kho ayaṃ yakkho pamatto viharati. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ yakkhaṃ saṃvejeyya’’nti. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhāsi 8 yathā vejayantaṃ pāsādaṃ pādaṅguṭṭhakena saṅkampesi sampakampesi sampavedhesi . Atha kho sakko ca devānamindo, vessavaṇo ca mahārājā, devā ca tāvatiṃsā acchariyabbhutacittajātā ahesuṃ – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, samaṇassa mahiddhikatā mahānubhāvatā, yatra hi nāma dibbabhavanaṃ pādaṅguṭṭhakena saṅkampessati sampakampessati sampavedhessatī’’ti! Atha kho āyasmā mahāmoggallāno sakkaṃ devānamindaṃ saṃviggaṃ lomahaṭṭhajātaṃ viditvā sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘‘yathā kathaṃ pana kho, kosiya, bhagavā saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimuttiṃ abhāsi? Sādhu mayampi etissā kathāya bhāgino assāma savanāyā’’ti.
੩੯੪. ‘‘ਇਧਾਹਂ , ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿਂ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’’ਨ੍ਤਿ?
394. ‘‘Idhāhaṃ , mārisa moggallāna, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsiṃ. Ekamantaṃ ṭhito kho ahaṃ, mārisa moggallāna, bhagavantaṃ etadavocaṃ – ‘kittāvatā nu kho, bhante, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’’nti?
‘‘ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਭਗવਾ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਇਧ, ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ – ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ। ਏવਂ ਚੇਤਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ ‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਜਾਨਾਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਜਾਨਾਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વੇਦਨਂ વੇਦੇਤਿ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ। ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲੋਕੇ ਉਪਾਦਿਯਤਿ, ਅਨੁਪਾਦਿਯਂ ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ, ਅਪਰਿਤਸ੍ਸਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ ਮੇ, ਮਾਰਿਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਭਗવਾ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਅਭਾਸੀ’’ਤਿ।
‘‘Evaṃ vutte, mārisa moggallāna, bhagavā maṃ etadavoca – ‘idha, devānaminda, bhikkhuno sutaṃ hoti – sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. Evaṃ cetaṃ devānaminda bhikkhuno sutaṃ hoti ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. So sabbaṃ dhammaṃ abhijānāti, sabbaṃ dhammaṃ abhiññāya sabbaṃ dhammaṃ parijānāti, sabbaṃ dhammaṃ pariññāya yaṃ kiñci vedanaṃ vedeti sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharati, virāgānupassī viharati, nirodhānupassī viharati, paṭinissaggānupassī viharati. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharanto, virāgānupassī viharanto, nirodhānupassī viharanto, paṭinissaggānupassī viharanto na kiñci loke upādiyati, anupādiyaṃ na paritassati, aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ettāvatā kho, devānaminda, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussānanti. Evaṃ kho me, mārisa moggallāna, bhagavā saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimuttiṃ abhāsī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਪਸਾਰੇਯ੍ਯ, ਪਸਾਰਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਸਮਿਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ਏવਮੇવ – ਦੇવੇਸੁ ਤਾવਤਿਂਸੇਸੁ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯੋ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੇ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਏਸੋ ਨੁ ਤੇ, ਮਾਰਿਸ, ਸੋ ਭਗવਾ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ ਮੇ, ਮਾਰਿਸ, ਸੋ ਭਗવਾ ਸਤ੍ਥਾ। ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਮੇ ਏਸੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ’’ਤਿ। ‘‘ਲਾਭਾ ਤੇ, ਮਾਰਿਸ, (ਸੁਲਦ੍ਧਂ ਤੇ, ਮਾਰਿਸ) 9 ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੋ! ਅਹੋ ਨੂਨ ਤੇ ਸੋ ਭਗવਾ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ।
Atha kho āyasmā mahāmoggallāno sakkassa devānamindassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva – devesu tāvatiṃsesu antarahito pubbārāme migāramātupāsāde pāturahosi. Atha kho sakkassa devānamindassa paricārikāyo acirapakkante āyasmante mahāmoggallāne sakkaṃ devānamindaṃ etadavocuṃ – ‘‘eso nu te, mārisa, so bhagavā satthā’’ti? ‘‘Na kho me, mārisa, so bhagavā satthā. Sabrahmacārī me eso āyasmā mahāmoggallāno’’ti. ‘‘Lābhā te, mārisa, (suladdhaṃ te, mārisa) 10 yassa te sabrahmacārī evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo! Aho nūna te so bhagavā satthā’’ti.
੩੯੫. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਜਾਨਾਤਿ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਅਹੁ 11 ਞਾਤਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਮਹੇਸਕ੍ਖਸ੍ਸ ਯਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਭਾਸਿਤਾ’’ਤਿ 12? ‘‘ਅਭਿਜਾਨਾਮਹਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਇਧ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਯੇਨਾਹਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ , ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ।
395. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhijānāti no, bhante, bhagavā ahu 13 ñātaññatarassa mahesakkhassa yakkhassa saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimuttiṃ bhāsitā’’ti 14? ‘‘Abhijānāmahaṃ, moggallāna, idha sakko devānamindo yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho, moggallāna, sakko devānamindo maṃ etadavoca – ‘kittāvatā nu kho, bhante , bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’nti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਅਹਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚਂ ‘‘ਇਧ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ ‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ। ਏવਂ ਚੇਤਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ ‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਜਾਨਾਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਜਾਨਾਤਿ , ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વੇਦਨਂ વੇਦੇਤਿ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ। ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲੋਕੇ ਉਪਾਦਿਯਤਿ, ਅਨੁਪਾਦਿਯਂ ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ, ਅਪਰਿਤਸ੍ਸਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ , ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਅਭਿਜਾਨਾਮਿ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਭਾਸਿਤਾ’’ਤਿ।
Evaṃ vutte ahaṃ, moggallāna, sakkaṃ devānamindaṃ etadavocaṃ ‘‘idha devānaminda bhikkhuno sutaṃ hoti ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. Evaṃ cetaṃ devānaminda bhikkhuno sutaṃ hoti ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. So sabbaṃ dhammaṃ abhijānāti, sabbaṃ dhammaṃ abhiññāya sabbaṃ dhammaṃ parijānāti , sabbaṃ dhammaṃ pariññāya yaṃ kiñci vedanaṃ vedeti sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharati, virāgānupassī viharati, nirodhānupassī viharati, paṭinissaggānupassī viharati. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharanto, virāgānupassī viharanto, nirodhānupassī viharanto, paṭinissaggānupassī viharanto na kiñci loke upādiyati, anupādiyaṃ na paritassati, aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ , kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ettāvatā kho, devānaminda, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussānanti. Evaṃ kho ahaṃ, moggallāna, abhijānāmi sakkassa devānamindassa saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimuttiṃ bhāsitā’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā mahāmoggallāno bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਚੂਲ਼ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਸਤ੍ਤਮਂ।
Cūḷataṇhāsaṅkhayasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੭. ਚੂਲ਼ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Cūḷataṇhāsaṅkhayasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੭. ਚੂਲ਼ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Cūḷataṇhāsaṅkhayasuttavaṇṇanā
