Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಉದಾನಪಾಳಿ • Udānapāḷi |
೫. ಚುನ್ದಸುತ್ತಂ
5. Cundasuttaṃ
೭೫. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಮಲ್ಲೇಸು ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನ ಪಾವಾ ತದವಸರಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಪಾವಾಯಂ ವಿಹರತಿ ಚುನ್ದಸ್ಸ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಸ್ಸ ಅಮ್ಬವನೇ।
75. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā mallesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena pāvā tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā pāvāyaṃ viharati cundassa kammāraputtassa ambavane.
ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಚುನ್ದೋ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೋ – ‘‘ಭಗವಾ ಕಿರ ಮಲ್ಲೇಸು ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಾವಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ ಪಾವಾಯಂ ವಿಹರತಿ ಮಯ್ಹಂ ಅಮ್ಬವನೇ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಚುನ್ದೋ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಚುನ್ದಂ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಂ ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿ ಸಮಾದಪೇಸಿ ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಚುನ್ದೋ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸಿತೋ ಸಮಾದಪಿತೋ ಸಮುತ್ತೇಜಿತೋ ಸಮ್ಪಹಂಸಿತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಧಿವಾಸೇತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಸ್ವಾತನಾಯ ಭತ್ತಂ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ।
Assosi kho cundo kammāraputto – ‘‘bhagavā kira mallesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pāvaṃ anuppatto pāvāyaṃ viharati mayhaṃ ambavane’’ti. Atha kho cundo kammāraputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho cundaṃ kammāraputtaṃ bhagavā dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho cundo kammāraputto bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
ಅಥ ಖೋ ಚುನ್ದೋ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೋ ಭಗವತೋ ಅಧಿವಾಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಚುನ್ದೋ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಸಕೇ ನಿವೇಸನೇ ಪಣೀತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಪಟಿಯಾದಾಪೇತ್ವಾ ಪಹೂತಞ್ಚ ಸೂಕರಮದ್ದವಂ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚಾಪೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಭನ್ತೇ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ।
Atha kho cundo kammāraputto bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho cundo kammāraputto tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā pahūtañca sūkaramaddavaṃ bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಯೇನ ಚುನ್ದಸ್ಸ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಚುನ್ದಂ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಯಂ ತೇ, ಚುನ್ದ, ಸೂಕರಮದ್ದವಂ ಪಟಿಯತ್ತಂ ತೇನ ಮಂ ಪರಿವಿಸ, ಯಂ ಪನಞ್ಞಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಪಟಿಯತ್ತಂ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಪರಿವಿಸಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಚುನ್ದೋ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯಂ ಅಹೋಸಿ ಸೂಕರಮದ್ದವಂ ಪಟಿಯತ್ತಂ ತೇನ ಭಗವನ್ತಂ ಪರಿವಿಸಿ; ಯಂ ಪನಞ್ಞಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಪಟಿಯತ್ತಂ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಪರಿವಿಸಿ।
Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya saddhiṃ bhikkhusaṅghena yena cundassa kammāraputtassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā cundaṃ kammāraputtaṃ āmantesi – ‘‘yaṃ te, cunda, sūkaramaddavaṃ paṭiyattaṃ tena maṃ parivisa, yaṃ panaññaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyattaṃ tena bhikkhusaṅghaṃ parivisā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho cundo kammāraputto bhagavato paṭissutvā yaṃ ahosi sūkaramaddavaṃ paṭiyattaṃ tena bhagavantaṃ parivisi; yaṃ panaññaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyattaṃ tena bhikkhusaṅghaṃ parivisi.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಚುನ್ದಂ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಯಂ ತೇ, ಚುನ್ದ, ಸೂಕರಮದ್ದವಂ ಅವಸಿಟ್ಠಂ ತಂ ಸೋಬ್ಭೇ ನಿಖಣಾಹಿ। ನಾಹಂ ತಂ, ಚುನ್ದ, ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಸಮಾರಕೇ ಸಬ್ರಹ್ಮಕೇ ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪಜಾಯ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಾಯ ಯಸ್ಸ ತಂ ಪರಿಭುತ್ತಂ ಸಮ್ಮಾ ಪರಿಣಾಮಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ ಅಞ್ಞತ್ರ ತಥಾಗತಸ್ಸಾ’’ತಿ 1। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಚುನ್ದೋ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯಂ ಅಹೋಸಿ ಸೂಕರಮದ್ದವಂ ಅವಸಿಟ್ಠಂ ತಂ ಸೋಬ್ಭೇ ನಿಖಣಿತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಚುನ್ದಂ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಂ ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
Atha kho bhagavā cundaṃ kammāraputtaṃ āmantesi – ‘‘yaṃ te, cunda, sūkaramaddavaṃ avasiṭṭhaṃ taṃ sobbhe nikhaṇāhi. Nāhaṃ taṃ, cunda, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yassa taṃ paribhuttaṃ sammā pariṇāmaṃ gaccheyya aññatra tathāgatassā’’ti 2. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho cundo kammāraputto bhagavato paṭissutvā yaṃ ahosi sūkaramaddavaṃ avasiṭṭhaṃ taṃ sobbhe nikhaṇitvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho cundaṃ kammāraputtaṃ bhagavā dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಚುನ್ದಸ್ಸ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುತ್ತಾವಿಸ್ಸ ಖರೋ ಆಬಾಧೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ಲೋಹಿತಪಕ್ಖನ್ದಿಕಾ ಪಬಾಳ್ಹಾ 3 ವೇದನಾ ವತ್ತನ್ತಿ ಮಾರಣನ್ತಿಕಾ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಸತೋ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಅವಿಹಞ್ಞಮಾನೋ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಆಯಾಮಾನನ್ದ, ಯೇನ ಕುಸಿನಾರಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ।
Atha kho bhagavato cundassa kammāraputtassa bhattaṃ bhuttāvissa kharo ābādho uppajji. Lohitapakkhandikā pabāḷhā 4 vedanā vattanti māraṇantikā. Tatra sudaṃ bhagavā sato sampajāno adhivāsesi avihaññamāno. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘āyāmānanda, yena kusinārā tenupasaṅkamissāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi.
‘‘ಚುನ್ದಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ, ಕಮ್ಮಾರಸ್ಸಾತಿ ಮೇ ಸುತಂ।
‘‘Cundassa bhattaṃ bhuñjitvā, kammārassāti me sutaṃ;
ಆಬಾಧಂ ಸಮ್ಫುಸೀ ಧೀರೋ, ಪಬಾಳ್ಹಂ ಮಾರಣನ್ತಿಕಂ॥
Ābādhaṃ samphusī dhīro, pabāḷhaṃ māraṇantikaṃ.
‘‘ಭುತ್ತಸ್ಸ ಚ ಸೂಕರಮದ್ದವೇನ, ಬ್ಯಾಧಿಪ್ಪಬಾಳ್ಹೋ ಉದಪಾದಿ ಸತ್ಥುನೋ।
‘‘Bhuttassa ca sūkaramaddavena, byādhippabāḷho udapādi satthuno;
ವಿರಿಚ್ಚಮಾನೋ 5 ಭಗವಾ ಅವೋಚ, ‘ಗಚ್ಛಾಮಹಂ ಕುಸಿನಾರಂ ನಗರ’’’ನ್ತಿ॥
Viriccamāno 6 bhagavā avoca, ‘gacchāmahaṃ kusināraṃ nagara’’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಮಗ್ಗಾ ಓಕ್ಕಮ್ಮ ಯೇನ ಅಞ್ಞತರಂ ರುಕ್ಖಮೂಲಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇಙ್ಘ ಮೇ ತ್ವಂ, ಆನನ್ದ, ಚತುಗ್ಗುಣಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಹಿ; ಕಿಲನ್ತೋಸ್ಮಿ, ಆನನ್ದ, ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಚತುಗ್ಗುಣಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಸಿ। ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇಙ್ಘ ಮೇ ತ್ವಂ, ಆನನ್ದ, ಪಾನೀಯಂ ಆಹರ; ಪಿಪಾಸಿತೋಸ್ಮಿ, ಆನನ್ದ, ಪಿವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
Atha kho bhagavā maggā okkamma yena aññataraṃ rukkhamūlaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, ānanda, catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpehi; kilantosmi, ānanda, nisīdissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpesi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, ānanda, pānīyaṃ āhara; pipāsitosmi, ānanda, pivissāmī’’ti.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಾನಿ, ಭನ್ತೇ, ಪಞ್ಚಮತ್ತಾನಿ ಸಕಟಸತಾನಿ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾನಿ। ತಂ ಚಕ್ಕಚ್ಛಿನ್ನಂ ಉದಕಂ ಪರಿತ್ತಂ ಲುಳಿತಂ ಆವಿಲಂ ಸನ್ದತಿ। ಅಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಕುಕುಟ್ಠಾ 7 ನದೀ ಅವಿದೂರೇ ಅಚ್ಛೋದಕಾ ಸಾತೋದಕಾ ಸೀತೋದಕಾ ಸೇತೋದಕಾ ಸುಪತಿತ್ಥಾ ರಮಣೀಯಾ। ಏತ್ಥ ಭಗವಾ ಪಾನೀಯಞ್ಚ ಪಿವಿಸ್ಸತಿ ಗತ್ತಾನಿ ಚ ಸೀತೀಕರಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ 8।
Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idāni, bhante, pañcamattāni sakaṭasatāni atikkantāni. Taṃ cakkacchinnaṃ udakaṃ parittaṃ luḷitaṃ āvilaṃ sandati. Ayaṃ, bhante, kukuṭṭhā 9 nadī avidūre acchodakā sātodakā sītodakā setodakā supatitthā ramaṇīyā. Ettha bhagavā pānīyañca pivissati gattāni ca sītīkarissatī’’ti 10.
ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇಙ್ಘ ಮೇ ತ್ವಂ, ಆನನ್ದ, ಪಾನೀಯಂ ಆಹರ; ಪಿಪಾಸಿತೋಸ್ಮಿ, ಆನನ್ದ, ಪಿವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಯೇನ ಸಾ ನದೀ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾ ನದೀ ಚಕ್ಕಚ್ಛಿನ್ನಾ ಪರಿತ್ತಾ ಲುಳಿತಾ ಆವಿಲಾ ಸನ್ದಮಾನಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ಆನನ್ದೇ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೇ ಅಚ್ಛಾ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾ ಅನಾವಿಲಾ ಸನ್ದತಿ।
Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, ānanda, pānīyaṃ āhara; pipāsitosmi, ānanda, pivissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā pattaṃ gahetvā yena sā nadī tenupasaṅkami. Atha kho sā nadī cakkacchinnā parittā luḷitā āvilā sandamānā āyasmante ānande upasaṅkamante acchā vippasannā anāvilā sandati.
ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆನನ್ದಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ, ಭೋ, ಅಬ್ಭುತಂ ವತ, ಭೋ, ತಥಾಗತಸ್ಸ ಮಹಿದ್ಧಿಕತಾ ಮಹಾನುಭಾವತಾ! ಅಯಞ್ಹಿ ಸಾ ನದೀ ಚಕ್ಕಚ್ಛಿನ್ನಾ ಪರಿತ್ತಾ ಲುಳಿತಾ ಆವಿಲಾ ಸನ್ದಮಾನಾ ಮಯಿ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೇ ಅಚ್ಛಾ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾ ಅನಾವಿಲಾ ಸನ್ದತೀ’’ತಿ!! ಪತ್ತೇನ ಪಾನೀಯಂ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಬ್ಭುತಂ, ಭನ್ತೇ, ತಥಾಗತಸ್ಸ ಮಹಿದ್ಧಿಕತಾ ಮಹಾನುಭಾವತಾ! ಅಯಞ್ಹಿ ಸಾ, ಭನ್ತೇ, ನದೀ ಚಕ್ಕಚ್ಛಿನ್ನಾ ಪರಿತ್ತಾ ಲುಳಿತಾ ಆವಿಲಾ ಸನ್ದಮಾನಾ ಮಯಿ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೇ ಅಚ್ಛಾ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾ ಅನಾವಿಲಾ ಸನ್ದತಿ!! ಪಿವತು ಭಗವಾ ಪಾನೀಯಂ , ಪಿವತು ಸುಗತೋ ಪಾನೀಯ’’ನ್ತಿ।
Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, tathāgatassa mahiddhikatā mahānubhāvatā! Ayañhi sā nadī cakkacchinnā parittā luḷitā āvilā sandamānā mayi upasaṅkamante acchā vippasannā anāvilā sandatī’’ti!! Pattena pānīyaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, tathāgatassa mahiddhikatā mahānubhāvatā! Ayañhi sā, bhante, nadī cakkacchinnā parittā luḷitā āvilā sandamānā mayi upasaṅkamante acchā vippasannā anāvilā sandati!! Pivatu bhagavā pānīyaṃ , pivatu sugato pānīya’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಾನೀಯಂ ಅಪಾಯಿ 11। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನ ಕುಕುಟ್ಠಾ ನದೀ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಕುಕುಟ್ಠಂ ನದಿಂ ಅಜ್ಝೋಗಾಹೇತ್ವಾ ನ್ಹತ್ವಾ ಚ ಪಿವಿತ್ವಾ ಚ ಪಚ್ಚುತ್ತರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಅಮ್ಬವನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಚುನ್ದಕಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇಙ್ಘ ಮೇ ತ್ವಂ, ಚುನ್ದಕ, ಚತುಗ್ಗುಣಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಹಿ; ಕಿಲನ್ತೋಸ್ಮಿ, ಚುನ್ದಕ, ನಿಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ । ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚುನ್ದಕೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಚತುಗ್ಗುಣಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ದಕ್ಖಿಣೇನ ಪಸ್ಸೇನ ಸೀಹಸೇಯ್ಯಂ ಕಪ್ಪೇಸಿ ಪಾದೇ ಪಾದಂ ಅಚ್ಚಾಧಾಯ ಸತೋ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಉಟ್ಠಾನಸಞ್ಞಂ ಮನಸಿ ಕರಿತ್ವಾ। ಆಯಸ್ಮಾ ಪನ ಚುನ್ದಕೋ ತತ್ಥೇವ ಭಗವತೋ ಪುರತೋ ನಿಸೀದಿ।
Atha kho bhagavā pānīyaṃ apāyi 12. Atha kho bhagavā mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena kukuṭṭhā nadī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā kukuṭṭhaṃ nadiṃ ajjhogāhetvā nhatvā ca pivitvā ca paccuttaritvā yena ambavanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ cundakaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, cundaka, catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpehi; kilantosmi, cundaka, nipajjissāmī’’ti . ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā cundako bhagavato paṭissutvā catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpesi. Atha kho bhagavā dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappesi pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. Āyasmā pana cundako tattheva bhagavato purato nisīdi.
‘‘ಗನ್ತ್ವಾನ ಬುದ್ಧೋ ನದಿಕಂ ಕುಕುಟ್ಠಂ,
‘‘Gantvāna buddho nadikaṃ kukuṭṭhaṃ,
ಓಗಾಹಿ ಸತ್ಥಾ ಸುಕಿಲನ್ತರೂಪೋ,
Ogāhi satthā sukilantarūpo,
ತಥಾಗತೋ ಅಪ್ಪಟಿಮೋಧ ಲೋಕೇ॥
Tathāgato appaṭimodha loke.
ಪುರಕ್ಖತೋ ಭಿಕ್ಖುಗಣಸ್ಸ ಮಜ್ಝೇ।
Purakkhato bhikkhugaṇassa majjhe;
ಸತ್ಥಾ ಪವತ್ತಾ ಭಗವಾ ಇಧ ಧಮ್ಮೇ,
Satthā pavattā bhagavā idha dhamme,
ಉಪಾಗಮಿ ಅಮ್ಬವನಂ ಮಹೇಸಿ।
Upāgami ambavanaṃ mahesi;
ಆಮನ್ತಯಿ ಚುನ್ದಕಂ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖುಂ,
Āmantayi cundakaṃ nāma bhikkhuṃ,
‘‘ಸೋ ಚೋದಿತೋ ಭಾವಿತತ್ತೇನ ಚುನ್ದೋ,
‘‘So codito bhāvitattena cundo,
ನಿಪಜ್ಜಿ ಸತ್ಥಾ ಸುಕಿಲನ್ತರೂಪೋ,
Nipajji satthā sukilantarūpo,
ಚುನ್ದೋಪಿ ತತ್ಥ ಪಮುಖೇ ನಿಸೀದೀ’’ತಿ॥
Cundopi tattha pamukhe nisīdī’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಸಿಯಾ ಖೋ , ಪನಾನನ್ದ, ಚುನ್ದಸ್ಸ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಸ್ಸ ಕೋಚಿ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಂ ಉಪದಹೇಯ್ಯ – ‘ತಸ್ಸ ತೇ, ಆವುಸೋ ಚುನ್ದ, ಅಲಾಭಾ, ತಸ್ಸ ತೇ ದುಲ್ಲದ್ಧಂ ಯಸ್ಸ ತೇ ತಥಾಗತೋ ಪಚ್ಛಿಮಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ’ತಿ। ಚುನ್ದಸ್ಸಾನನ್ದ, ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ ಪಟಿವಿನೋದೇತಬ್ಬೋ –
Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘siyā kho , panānanda, cundassa kammāraputtassa koci vippaṭisāraṃ upadaheyya – ‘tassa te, āvuso cunda, alābhā, tassa te dulladdhaṃ yassa te tathāgato pacchimaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā parinibbuto’ti. Cundassānanda, kammāraputtassa evaṃ vippaṭisāro paṭivinodetabbo –
‘‘‘ತಸ್ಸ ತೇ, ಆವುಸೋ ಚುನ್ದ, ಲಾಭಾ, ತಸ್ಸ ತೇ ಸುಲದ್ಧಂ ಯಸ್ಸ ತೇ ತಥಾಗತೋ ಪಚ್ಛಿಮಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ। ಸಮ್ಮುಖಾ ಮೇತಂ, ಆವುಸೋ ಚುನ್ದ, ಭಗವತೋ ಸುತಂ, ಸಮ್ಮುಖಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ – ದ್ವೇಮೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತಾ ಸಮಸಮಫಲಾ ಸಮಸಮವಿಪಾಕಾ ಅತಿವಿಯ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತೇಹಿ ಮಹಪ್ಫಲತರಾ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರಾ ಚ। ಕತಮೇ ದ್ವೇ? ಯಞ್ಚ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಥಾಗತೋ ಅನುತ್ತರಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬೋಧಿಂ ಅಭಿಸಮ್ಬುಜ್ಝತಿ, ಯಞ್ಚ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಅನುಪಾದಿಸೇಸಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಧಾತುಯಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತಿ। ಇಮೇ ದ್ವೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತಾ ಸಮಸಮಫಲಾ ಸಮಸಮವಿಪಾಕಾ ಅತಿವಿಯ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತೇಹಿ ಮಹಪ್ಫಲತರಾ ಚ ಮಹಾನಿಸಂಸತರಾ ಚ।
‘‘‘Tassa te, āvuso cunda, lābhā, tassa te suladdhaṃ yassa te tathāgato pacchimaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā parinibbuto. Sammukhā metaṃ, āvuso cunda, bhagavato sutaṃ, sammukhā paṭiggahitaṃ – dveme piṇḍapātā samasamaphalā samasamavipākā ativiya aññehi piṇḍapātehi mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā ca. Katame dve? Yañca piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhati, yañca piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati. Ime dve piṇḍapātā samasamaphalā samasamavipākā ativiya aññehi piṇḍapātehi mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā ca.
‘‘‘ಆಯುಸಂವತ್ತನಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಚುನ್ದೇನ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೇನ ಕಮ್ಮಂ ಉಪಚಿತಂ, ವಣ್ಣಸಂವತ್ತನಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಚುನ್ದೇನ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೇನ ಕಮ್ಮಂ ಉಪಚಿತಂ, ಸುಖಸಂವತ್ತನಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಚುನ್ದೇನ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೇನ ಕಮ್ಮಂ ಉಪಚಿತಂ, ಸಗ್ಗಸಂವತ್ತನಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಚುನ್ದೇನ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೇನ ಕಮ್ಮಂ ಉಪಚಿತಂ, ಯಸಸಂವತ್ತನಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಚುನ್ದೇನ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೇನ ಕಮ್ಮಂ ಉಪಚಿತಂ, ಆಧಿಪತೇಯ್ಯಸಂವತ್ತನಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಚುನ್ದೇನ ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತೇನ ಕಮ್ಮಂ ಉಪಚಿತ’ನ್ತಿ। ಚುನ್ದಸ್ಸಾನನ್ದ, ಕಮ್ಮಾರಪುತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ ಪಟಿವಿನೋದೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ।
‘‘‘Āyusaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, vaṇṇasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, sukhasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, saggasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, yasasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, ādhipateyyasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacita’nti. Cundassānanda, kammāraputtassa evaṃ vippaṭisāro paṭivinodetabbo’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘ದದತೋ ಪುಞ್ಞಂ ಪವಡ್ಢತಿ,
‘‘Dadato puññaṃ pavaḍḍhati,
ಸಂಯಮತೋ ವೇರಂ ನ ಚೀಯತಿ।
Saṃyamato veraṃ na cīyati;
ಕುಸಲೋ ಚ ಜಹಾತಿ ಪಾಪಕಂ,
Kusalo ca jahāti pāpakaṃ,
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಉದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Udāna-aṭṭhakathā / ೫. ಚುನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Cundasuttavaṇṇanā