| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā |
൧൦. ചുന്ദത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ
10. Cundattheraapadānavaṇṇanā
സിദ്ധത്ഥസ്സ ഭഗവതോതിആദികം ആയസ്മതോ ചുന്ദത്ഥേരസ്സ അപദാനം. അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതപുഞ്ഞസമ്ഭാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ വിവട്ടൂപനിസ്സയാനി പുഞ്ഞാനി ഉപചിനന്തോ സിദ്ധത്ഥസ്സ ഭഗവതോ കാലേ വിഭവസമ്പന്നേ കുലേ നിബ്ബത്തോ വിഞ്ഞുതം പത്വാ സത്ഥരി പസീദിത്വാ സത്തരതനമയം സുവണ്ണഗ്ഘിയം കാരേത്വാ സുമനപുപ്ഫേഹി ഛാദേത്വാ ഭഗവന്തം പൂജേസി. താനി പുപ്ഫാനി ആകാസം സമുഗ്ഗന്ത്വാ വിതാനാകാരേന അട്ഠംസു. അഥ നം ഭഗവാ ‘‘അനാഗതേ ഗോതമസ്സ നാമ ഭഗവതോ സാസനേ ചുന്ദോ നാമ സാവകോ ഭവിസ്സതീ’’തി ബ്യാകാസി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന തതോ ചുതോ ദേവലോകേ ഉപപന്നോ കമേന ഛസു കാമാവചരദേവേസു സുഖം അനുഭവിത്വാ മനുസ്സേസു ചക്കവത്തിആദിസമ്പത്തിയോ ച അനുഭവിത്വാ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ ബ്രാഹ്മണകുലേ രൂപസാരിയാ പുത്തോ സാരിപുത്തത്ഥേരസ്സ കനിട്ഠോ ഹുത്വാ നിബ്ബത്തി. തസ്സ വിഞ്ഞുതം പത്തസ്സ ആരോഹപരിണാഹരൂപവയാനം സുന്ദരതായ സകാരസ്സ ചകാരം കത്വാ ചുന്ദോതി നാമം കരിംസു. സോ വയപ്പത്തോ ഘരാവാസേ ആദീനവം പബ്ബജ്ജായ ച ആനിസംസം ദിസ്വാ ഭാതുത്ഥേരസ്സ സന്തികേ പബ്ബജിത്വാ വിപസ്സനം വഡ്ഢേത്വാ നചിരസ്സേവ അരഹത്തം പാപുണി.
Siddhatthassabhagavatotiādikaṃ āyasmato cundattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katapuññasambhāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto siddhatthassa bhagavato kāle vibhavasampanne kule nibbatto viññutaṃ patvā satthari pasīditvā sattaratanamayaṃ suvaṇṇagghiyaṃ kāretvā sumanapupphehi chādetvā bhagavantaṃ pūjesi. Tāni pupphāni ākāsaṃ samuggantvā vitānākārena aṭṭhaṃsu. Atha naṃ bhagavā ‘‘anāgate gotamassa nāma bhagavato sāsane cundo nāma sāvako bhavissatī’’ti byākāsi. So tena puññakammena tato cuto devaloke upapanno kamena chasu kāmāvacaradevesu sukhaṃ anubhavitvā manussesu cakkavattiādisampattiyo ca anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde brāhmaṇakule rūpasāriyā putto sāriputtattherassa kaniṭṭho hutvā nibbatti. Tassa viññutaṃ pattassa ārohapariṇāharūpavayānaṃ sundaratāya sakārassa cakāraṃ katvā cundoti nāmaṃ kariṃsu. So vayappatto gharāvāse ādīnavaṃ pabbajjāya ca ānisaṃsaṃ disvā bhātuttherassa santike pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi.
൧൨൫. സോ പത്തഅരഹത്തഫലോ ഏകദിവസം അത്തനോ പുബ്ബകമ്മം സരിത്വാ സോമനസ്സജാതോ പുബ്ബചരിതാപദാനം പകാസേന്തോ സിദ്ധത്ഥസ്സ ഭഗവതോതിആദിമാഹ. തം ഹേട്ഠാ വുത്തത്ഥമേവ. അഗ്ഘിയന്തിആദയോപി ഉത്താനത്ഥായേവ.
125. So pattaarahattaphalo ekadivasaṃ attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento siddhatthassa bhagavatotiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttatthameva. Agghiyantiādayopi uttānatthāyeva.
൧൨൮. വിതിണ്ണകങ്ഖോ സമ്ബുദ്ധോതി വിസേസേന മഗ്ഗാധിഗമേന വിചികിച്ഛായ ഖേപിതത്താ വിതിണ്ണകങ്ഖോ അസംസയോ സമ്ബുദ്ധോ. തിണ്ണോഘേഹി പുരക്ഖതോതി കാമോഘാദീനം ചതുന്നം ഓഘാനം തിണ്ണത്താ അതിക്കന്തത്താ ഓഘതിണ്ണേഹി ഖീണാസവേഹി പുരക്ഖതോ പരിവാരിതോതി അത്ഥോ. ബ്യാകരണഗാഥാ ഉത്താനത്ഥായേവ.
128.Vitiṇṇakaṅkho sambuddhoti visesena maggādhigamena vicikicchāya khepitattā vitiṇṇakaṅkho asaṃsayo sambuddho. Tiṇṇoghehi purakkhatoti kāmoghādīnaṃ catunnaṃ oghānaṃ tiṇṇattā atikkantattā oghatiṇṇehi khīṇāsavehi purakkhato parivāritoti attho. Byākaraṇagāthā uttānatthāyeva.
൧൩൯. ഉപട്ഠഹിം മഹാവീരന്തി ഉത്തമത്ഥസ്സ നിബ്ബാനസ്സ പത്തിയാ പാപുണനത്ഥായ കപ്പസതസഹസ്സാധികേസു ചതുരാസങ്ഖ്യേയ്യേസു കപ്പേസു പാരമിയോ പൂരേന്തേന കതവീരിയത്താ മഹാവീരം ബുദ്ധം ഉപട്ഠഹിം ഉപട്ഠാനം അകാസിന്തി അത്ഥോ. അഞ്ഞേ ച പേസലേ ബഹൂതി ന കേവലമേവ ബുദ്ധം ഉപട്ഠഹിം, പേസലേ പിയസീലേ സീലവന്തേ അഞ്ഞേ ച ബഹുഅഗ്ഗപ്പത്തേ സാവകേ, മേ മയ്ഹം ഭാതരം സാരിപുത്തത്ഥേരഞ്ച ഉപട്ഠഹിന്തി സമ്ബന്ധോ.
139.Upaṭṭhahiṃ mahāvīranti uttamatthassa nibbānassa pattiyā pāpuṇanatthāya kappasatasahassādhikesu caturāsaṅkhyeyyesu kappesu pāramiyo pūrentena katavīriyattā mahāvīraṃ buddhaṃ upaṭṭhahiṃ upaṭṭhānaṃ akāsinti attho. Aññe ca pesale bahūti na kevalameva buddhaṃ upaṭṭhahiṃ, pesale piyasīle sīlavante aññe ca bahuaggappatte sāvake, me mayhaṃ bhātaraṃ sāriputtattherañca upaṭṭhahinti sambandho.
൧൪൦. ഭാതരം മേ ഉപട്ഠഹിത്വാതി മയ്ഹം ഭാതരം ഉപട്ഠഹിത്വാ വത്തപടിവത്തം കത്വാ തസ്സ പരിനിബ്ബുതകാലേ ഭഗവതോ പഠമം പരിനിബ്ബുതത്താ തസ്സ ധാതുയോ ഗഹേത്വാ പത്തമ്ഹി ഓകിരിത്വാ ലോകജേട്ഠസ്സ നരാനം ആസഭസ്സ ബുദ്ധസ്സ ഉപനാമേസിം അദാസിന്തി അത്ഥോ.
140.Bhātaraṃme upaṭṭhahitvāti mayhaṃ bhātaraṃ upaṭṭhahitvā vattapaṭivattaṃ katvā tassa parinibbutakāle bhagavato paṭhamaṃ parinibbutattā tassa dhātuyo gahetvā pattamhi okiritvā lokajeṭṭhassa narānaṃ āsabhassa buddhassa upanāmesiṃ adāsinti attho.
൧൪൧. ഉഭോ ഹത്ഥേഹി പഗ്ഗയ്ഹാതി തം മഹാ ദിന്നം ധാതും സോ ഭഗവാ അത്തനോ ഉഭോഹി ഹത്ഥേഹി പകാരേന ഗഹേത്വാ തം ധാതും സംസുട്ഠു ദസ്സയന്തോ അഗ്ഗസാവകം സാരിപുത്തത്ഥേരം കിത്തയി പകാസേസീതി അത്ഥോ. സേസം ഉത്താനത്ഥമേവാതി.
141.Ubho hatthehi paggayhāti taṃ mahā dinnaṃ dhātuṃ so bhagavā attano ubhohi hatthehi pakārena gahetvā taṃ dhātuṃ saṃsuṭṭhu dassayanto aggasāvakaṃ sāriputtattheraṃ kittayi pakāsesīti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
ചുന്ദത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ സമത്താ.
Cundattheraapadānavaṇṇanā samattā.
പഞ്ചമവഗ്ഗവണ്ണനാ സമത്താ.
Pañcamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi / ൧൦. ചുന്ദത്ഥേരഅപദാനം • 10. Cundattheraapadānaṃ
