Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਪਦਾਨਪਾਲ਼ਿ • Apadānapāḷi |
੪. ਦਬ੍ਬਮਲ੍ਲਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨਂ
4. Dabbamallaputtattheraapadānaṃ
੧੦੮.
108.
‘‘ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਜਿਨੋ, ਸਬ੍ਬਲੋਕવਿਦੂ ਮੁਨਿ।
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;
ਇਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਹਿ, ਕਪ੍ਪੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ਚਕ੍ਖੁਮਾ॥
Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.
੧੦੯.
109.
‘‘ਓવਾਦਕੋ વਿਞ੍ਞਾਪਕੋ, ਤਾਰਕੋ ਸਬ੍ਬਪਾਣਿਨਂ।
‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;
ਦੇਸਨਾਕੁਸਲੋ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤਾਰੇਸਿ ਜਨਤਂ ਬਹੁਂ॥
Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.
੧੧੦.
110.
‘‘ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋ ਕਾਰੁਣਿਕੋ, ਹਿਤੇਸੀ ਸਬ੍ਬਪਾਣਿਨਂ।
‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;
੧੧੧.
111.
વਿਚਿਤ੍ਤਂ ਅਰਹਨ੍ਤੇਹਿ, વਸੀਭੂਤੇਹਿ ਤਾਦਿਭਿ॥
Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.
੧੧੨.
112.
‘‘ਰਤਨਾਨਟ੍ਠਪਞ੍ਞਾਸਂ, ਉਗ੍ਗਤੋ ਸੋ ਮਹਾਮੁਨਿ।
‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;
ਕਞ੍ਚਨਗ੍ਘਿਯਸਙ੍ਕਾਸੋ, ਬਾਤ੍ਤਿਂਸવਰਲਕ੍ਖਣੋ॥
Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.
੧੧੩.
113.
‘‘વਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ , ਆਯੁ વਿਜ੍ਜਤਿ ਤਾવਦੇ।
‘‘Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;
ਤਾવਤਾ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨੋ ਸੋ, ਤਾਰੇਸਿ ਜਨਤਂ ਬਹੁਂ॥
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
੧੧੪.
114.
‘‘ਤਦਾਹਂ ਹਂਸવਤਿਯਂ, ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਮਹਾਯਸੋ।
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, seṭṭhiputto mahāyaso;
ਉਪੇਤ੍વਾ ਲੋਕਪਜ੍ਜੋਤਂ, ਅਸ੍ਸੋਸਿਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ॥
Upetvā lokapajjotaṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.
੧੧੫.
115.
‘‘ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ, ਪਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤਂ ਸਸਾવਕਂ।
‘‘Senāsanāni bhikkhūnaṃ, paññāpentaṃ sasāvakaṃ;
ਕਿਤ੍ਤਯਨ੍ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ, ਸੁਣਿਤ੍વਾ ਮੁਦਿਤੋ ਅਹਂ॥
Kittayantassa vacanaṃ, suṇitvā mudito ahaṃ.
੧੧੬.
116.
‘‘ਅਧਿਕਾਰਂ ਸਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਕਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ।
‘‘Adhikāraṃ sasaṅghassa, katvā tassa mahesino;
ਨਿਪਚ੍ਚ ਸਿਰਸਾ ਪਾਦੇ, ਤਂ ਠਾਨਮਭਿਪਤ੍ਥਯਿਂ॥
Nipacca sirasā pāde, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.
੧੧੭.
117.
‘‘ਤਦਾਹ ਸ ਮਹਾવੀਰੋ, ਮਮ ਕਮ੍ਮਂ ਪਕਿਤ੍ਤਯਂ।
‘‘Tadāha sa mahāvīro, mama kammaṃ pakittayaṃ;
‘ਯੋ ਸਸਙ੍ਘਮਭੋਜੇਸਿ, ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਲੋਕਨਾਯਕਂ॥
‘Yo sasaṅghamabhojesi, sattāhaṃ lokanāyakaṃ.
੧੧੮.
118.
‘‘‘ਸੋਯਂ ਕਮਲਪਤ੍ਤਕ੍ਖੋ, ਸੀਹਂਸੋ ਕਨਕਤ੍ਤਚੋ।
‘‘‘Soyaṃ kamalapattakkho, sīhaṃso kanakattaco;
੧੧੯.
119.
‘‘‘ਸਤਸਹਸ੍ਸਿਤੋ ਕਪ੍ਪੇ, ਓਕ੍ਕਾਕਕੁਲਸਮ੍ਭવੋ।
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਗੋਤ੍ਤੇਨ, ਸਤ੍ਥਾ ਲੋਕੇ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
੧੨੦.
120.
‘‘‘ਸਾવਕੋ ਤਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ, ਦਬ੍ਬੋ ਨਾਮੇਨ વਿਸ੍ਸੁਤੋ।
‘‘‘Sāvako tassa buddhassa, dabbo nāmena vissuto;
ਸੇਨਾਸਨਪਞ੍ਞਾਪਕੋ, ਅਗ੍ਗੋ ਹੇਸ੍ਸਤਿਯਂ ਤਦਾ’॥
Senāsanapaññāpako, aggo hessatiyaṃ tadā’.
੧੨੧.
121.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸੁਕਤੇਨ, ਚੇਤਨਾਪਣਿਧੀਹਿ ਚ।
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ਜਹਿਤ੍વਾ ਮਾਨੁਸਂ ਦੇਹਂ, ਤਾવਤਿਂਸਮਗਚ੍ਛਹਂ॥
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
੧੨੨.
122.
‘‘ਸਤਾਨਂ ਤੀਣਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਞ੍ਚ, ਦੇવਰਜ੍ਜਮਕਾਰਯਿਂ।
‘‘Satānaṃ tīṇikkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;
ਸਤਾਨਂ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਤ੍ਤੁਞ੍ਚ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਅਹੋਸਹਂ॥
Satānaṃ pañcakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.
੧੨੩.
123.
‘‘ਪਦੇਸਰਜ੍ਜਂ વਿਪੁਲਂ, ਗਣਨਾਤੋ ਅਸਙ੍ਖਿਯਂ।
‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;
ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸੁਖਿਤੋ ਆਸਿਂ, ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾਹਸਾ॥
Sabbattha sukhito āsiṃ, tassa kammassa vāhasā.
੧੨੪.
124.
‘‘ਏਕਨવੁਤਿਤੋ ਕਪ੍ਪੇ, વਿਪਸ੍ਸੀ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ।
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī nāma nāyako;
੧੨੫.
125.
‘‘ਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਉਪવਦਿਂ, ਸਾવਕਂ ਤਸ੍ਸ ਤਾਦਿਨੋ।
‘‘Duṭṭhacitto upavadiṃ, sāvakaṃ tassa tādino;
ਸਬ੍ਬਾਸવਪਰਿਕ੍ਖੀਣਂ, ਸੁਦ੍ਧੋਤਿ ਚ વਿਜਾਨਿਯ॥
Sabbāsavaparikkhīṇaṃ, suddhoti ca vijāniya.
੧੨੬.
126.
‘‘ਤਸ੍ਸੇવ ਨਰવੀਰਸ੍ਸ, ਸਾવਕਾਨਂ ਮਹੇਸਿਨਂ।
‘‘Tasseva naravīrassa, sāvakānaṃ mahesinaṃ;
੧੨੭.
127.
‘‘ਇਮਮ੍ਹਿ ਭਦ੍ਦਕੇ ਕਪ੍ਪੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਬਨ੍ਧੁ ਮਹਾਯਸੋ।
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
ਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ਗੋਤ੍ਤੇਨ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ વਦਤਂ વਰੋ॥
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
੧੨੮.
128.
‘‘ਸਾਸਨਂ ਜੋਤਯਿਤ੍વਾਨ, ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਕੁਤਿਤ੍ਥਿਯੇ।
‘‘Sāsanaṃ jotayitvāna, abhibhuyya kutitthiye;
વਿਨੇਯ੍ਯੇ વਿਨਯਿਤ੍વਾવ, ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਸੋ ਸਸਾવਕੋ॥
Vineyye vinayitvāva, nibbuto so sasāvako.
੧੨੯.
129.
‘‘ਸਸਿਸ੍ਸੇ ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਨਾਥੇ, ਅਤ੍ਥਮੇਨ੍ਤਮ੍ਹਿ ਸਾਸਨੇ।
‘‘Sasisse nibbute nāthe, atthamentamhi sāsane;
ਦੇવਾ ਕਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਂવਿਗ੍ਗਾ, ਮੁਤ੍ਤਕੇਸਾ ਰੁਦਮ੍ਮੁਖਾ॥
Devā kandiṃsu saṃviggā, muttakesā rudammukhā.
੧੩੦.
130.
‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਤਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖੋ, ਨ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮ ਸੁਬ੍ਬਤੇ।
‘‘Nibbāyissati dhammakkho, na passissāma subbate;
ਨ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ, ਅਹੋ ਨੋ ਅਪ੍ਪਪੁਞ੍ਞਤਾ॥
Na suṇissāma saddhammaṃ, aho no appapuññatā.
੧੩੧.
131.
ਸਾਗਰੋ ਚ ਸਸੋਕੋવ, વਿਨਦੀ ਕਰੁਣਂ ਗਿਰਂ॥
Sāgaro ca sasokova, vinadī karuṇaṃ giraṃ.
੧੩੨.
132.
‘‘ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਾ ਦੁਨ੍ਦੁਭਿਯੋ, ਨਾਦਯਿਂਸੁ ਅਮਾਨੁਸਾ।
‘‘Catuddisā dundubhiyo, nādayiṃsu amānusā;
ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਅਸਨਿਯੋ, ਫਲਿਂਸੁ ਚ ਭਯਾવਹਾ॥
Samantato asaniyo, phaliṃsu ca bhayāvahā.
੧੩੩.
133.
‘‘ਉਕ੍ਕਾ ਪਤਿਂਸੁ ਨਭਸਾ, ਧੂਮਕੇਤੁ ਚ ਦਿਸ੍ਸਤਿ।
‘‘Ukkā patiṃsu nabhasā, dhūmaketu ca dissati;
੧੩੪.
134.
‘‘ਉਪ੍ਪਾਦੇ ਦਾਰੁਣੇ ਦਿਸ੍વਾ, ਸਾਸਨਤ੍ਥਙ੍ਗਸੂਚਕੇ।
‘‘Uppāde dāruṇe disvā, sāsanatthaṅgasūcake;
ਸਂવਿਗ੍ਗਾ ਭਿਕ੍ਖવੋ ਸਤ੍ਤ, ਚਿਨ੍ਤਯਿਮ੍ਹ ਮਯਂ ਤਦਾ॥
Saṃviggā bhikkhavo satta, cintayimha mayaṃ tadā.
੧੩੫.
135.
‘‘ਸਾਸਨੇਨ વਿਨਾਮ੍ਹਾਕਂ, ਜੀવਿਤੇਨ ਅਲਂ ਮਯਂ।
‘‘Sāsanena vināmhākaṃ, jīvitena alaṃ mayaṃ;
ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਮਹਾਰਞ੍ਞਂ, ਯੁਞ੍ਜਾਮ ਜਿਨਸਾਸਨਂ॥
Pavisitvā mahāraññaṃ, yuñjāma jinasāsanaṃ.
੧੩੬.
136.
‘‘ਅਦ੍ਦਸਮ੍ਹ ਤਦਾਰਞ੍ਞੇ, ਉਬ੍ਬਿਦ੍ਧਂ ਸੇਲਮੁਤ੍ਤਮਂ।
‘‘Addasamha tadāraññe, ubbiddhaṃ selamuttamaṃ;
ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਯਾ ਤਮਾਰੁਯ੍ਹ, ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਪਾਤਯਿਮ੍ਹਸੇ॥
Nisseṇiyā tamāruyha, nisseṇiṃ pātayimhase.
੧੩੭.
137.
‘‘ਤਦਾ ਓવਦਿ ਨੋ ਥੇਰੋ, ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸੁਦੁਲ੍ਲਭੋ।
‘‘Tadā ovadi no thero, buddhuppādo sudullabho;
ਸਦ੍ਧਾਤਿਦੁਲ੍ਲਭਾ ਲਦ੍ਧਾ, ਥੋਕਂ ਸੇਸਞ੍ਚ ਸਾਸਨਂ॥
Saddhātidullabhā laddhā, thokaṃ sesañca sāsanaṃ.
੧੩੮.
138.
‘‘ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ ਖਣਾਤੀਤਾ, ਅਨਨ੍ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਸਾਗਰੇ।
‘‘Nipatanti khaṇātītā, anante dukkhasāgare;
੧੩੯.
139.
‘‘ਅਰਹਾ ਆਸਿ ਸੋ ਥੇਰੋ, ਅਨਾਗਾਮੀ ਤਦਾਨੁਗੋ।
‘‘Arahā āsi so thero, anāgāmī tadānugo;
ਸੁਸੀਲਾ ਇਤਰੇ ਯੁਤ੍ਤਾ, ਦੇવਲੋਕਂ ਅਗਮ੍ਹਸੇ॥
Susīlā itare yuttā, devalokaṃ agamhase.
੧੪੦.
140.
‘‘ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਤਿਣ੍ਣਸਂਸਾਰੋ, ਸੁਦ੍ਧਾવਾਸੇ ਚ ਏਕਕੋ।
‘‘Nibbuto tiṇṇasaṃsāro, suddhāvāse ca ekako;
ਅਹਞ੍ਚ ਪਕ੍ਕੁਸਾਤਿ ਚ, ਸਭਿਯੋ ਬਾਹਿਯੋ ਤਥਾ॥
Ahañca pakkusāti ca, sabhiyo bāhiyo tathā.
੧੪੧.
141.
‘‘ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ ਚੇવ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੂਪਗਾ ਮਯਂ।
‘‘Kumārakassapo ceva, tattha tatthūpagā mayaṃ;
ਸਂਸਾਰਬਨ੍ਧਨਾ ਮੁਤ੍ਤਾ, ਗੋਤਮੇਨਾਨੁਕਮ੍ਪਿਤਾ॥
Saṃsārabandhanā muttā, gotamenānukampitā.
੧੪੨.
142.
‘‘ਮਲ੍ਲੇਸੁ ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਂ, ਜਾਤੋ ਗਬ੍ਭੇવ ਮੇ ਸਤੋ।
‘‘Mallesu kusinārāyaṃ, jāto gabbheva me sato;
ਮਾਤਾ ਮਤਾ ਚਿਤਾਰੁਲ਼੍ਹਾ, ਤਤੋ ਨਿਪ੍ਪਤਿਤੋ ਅਹਂ॥
Mātā matā citāruḷhā, tato nippatito ahaṃ.
੧੪੩.
143.
‘‘ਪਤਿਤੋ ਦਬ੍ਬਪੁਞ੍ਜਮ੍ਹਿ, ਤਤੋ ਦਬ੍ਬੋਤਿ વਿਸ੍ਸੁਤੋ।
‘‘Patito dabbapuñjamhi, tato dabboti vissuto;
ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਬਲੇਨਾਹਂ, વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤવਸ੍ਸਿਕੋ॥
Brahmacārībalenāhaṃ, vimutto sattavassiko.
੧੪੪.
144.
‘‘ਖੀਰੋਦਨਬਲੇਨਾਹਂ , ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹੁਪਾਗਤੋ।
‘‘Khīrodanabalenāhaṃ , pañcahaṅgehupāgato;
ਖੀਣਾਸવੋਪવਾਦੇਨ, ਪਾਪੇਹਿ ਬਹੁਚੋਦਿਤੋ॥
Khīṇāsavopavādena, pāpehi bahucodito.
੧੪੫.
145.
‘‘ਉਭੋ ਪੁਞ੍ਞਞ੍ਚ ਪਾਪਞ੍ਚ, વੀਤਿવਤ੍ਤੋਮ੍ਹਿ ਦਾਨਿਹਂ।
‘‘Ubho puññañca pāpañca, vītivattomhi dānihaṃ;
ਪਤ੍વਾਨ ਪਰਮਂ ਸਨ੍ਤਿਂ, વਿਹਰਾਮਿ ਅਨਾਸવੋ॥
Patvāna paramaṃ santiṃ, viharāmi anāsavo.
੧੪੬.
146.
‘‘ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪਯਿਂ, ਹਾਸਯਿਤ੍વਾਨ ਸੁਬ੍ਬਤੇ।
‘‘Senāsanaṃ paññāpayiṃ, hāsayitvāna subbate;
ਜਿਨੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗੁਣੇ ਤੁਟ੍ਠੋ, ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪੇਸਿ ਮਂ॥
Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ.
੧੪੭.
147.
‘‘ਕਿਲੇਸਾ ਝਾਪਿਤਾ ਮਯ੍ਹਂ…ਪੇ॰… વਿਹਰਾਮਿ ਅਨਾਸવੋ॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
੧੪੮.
148.
‘‘ਸ੍વਾਗਤਂ વਤ ਮੇ ਆਸਿ…ਪੇ॰… ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
੧੪੯.
149.
‘‘ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਚਤਸ੍ਸੋ…ਪੇ॰… ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ’’॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ਇਤ੍ਥਂ ਸੁਦਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਦਬ੍ਬਮਲ੍ਲਪੁਤ੍ਤੋ ਥੇਰੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾਯੋ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā dabbamallaputto thero imā gāthāyo
ਅਭਾਸਿਤ੍ਥਾਤਿ।
Abhāsitthāti.
ਦਬ੍ਬਮਲ੍ਲਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸਾਪਦਾਨਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Dabbamallaputtattherassāpadānaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Apadāna-aṭṭhakathā / ੪. ਦਬ੍ਬਮਲ੍ਲਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ • 4. Dabbamallaputtattheraapadānavaṇṇanā