Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൪. ദബ്ബമല്ലപുത്തത്ഥേരഅപദാനം
4. Dabbamallaputtattheraapadānaṃ
൧൦൮.
108.
‘‘പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോ, സബ്ബലോകവിദൂ മുനി;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;
ഇതോ സതസഹസ്സമ്ഹി, കപ്പേ ഉപ്പജ്ജി ചക്ഖുമാ.
Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.
൧൦൯.
109.
‘‘ഓവാദകോ വിഞ്ഞാപകോ, താരകോ സബ്ബപാണിനം;
‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;
ദേസനാകുസലോ ബുദ്ധോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.
൧൧൦.
110.
‘‘അനുകമ്പകോ കാരുണികോ, ഹിതേസീ സബ്ബപാണിനം;
‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;
൧൧൧.
111.
വിചിത്തം അരഹന്തേഹി, വസീഭൂതേഹി താദിഭി.
Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.
൧൧൨.
112.
‘‘രതനാനട്ഠപഞ്ഞാസം, ഉഗ്ഗതോ സോ മഹാമുനി;
‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;
കഞ്ചനഗ്ഘിയസങ്കാസോ, ബാത്തിംസവരലക്ഖണോ.
Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.
൧൧൩.
113.
‘‘വസ്സസതസഹസ്സാനി , ആയു വിജ്ജതി താവദേ;
‘‘Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;
താവതാ തിട്ഠമാനോ സോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
൧൧൪.
114.
‘‘തദാഹം ഹംസവതിയം, സേട്ഠിപുത്തോ മഹായസോ;
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, seṭṭhiputto mahāyaso;
ഉപേത്വാ ലോകപജ്ജോതം, അസ്സോസിം ധമ്മദേസനം.
Upetvā lokapajjotaṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.
൧൧൫.
115.
‘‘സേനാസനാനി ഭിക്ഖൂനം, പഞ്ഞാപേന്തം സസാവകം;
‘‘Senāsanāni bhikkhūnaṃ, paññāpentaṃ sasāvakaṃ;
കിത്തയന്തസ്സ വചനം, സുണിത്വാ മുദിതോ അഹം.
Kittayantassa vacanaṃ, suṇitvā mudito ahaṃ.
൧൧൬.
116.
‘‘അധികാരം സസങ്ഘസ്സ, കത്വാ തസ്സ മഹേസിനോ;
‘‘Adhikāraṃ sasaṅghassa, katvā tassa mahesino;
നിപച്ച സിരസാ പാദേ, തം ഠാനമഭിപത്ഥയിം.
Nipacca sirasā pāde, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.
൧൧൭.
117.
‘‘തദാഹ സ മഹാവീരോ, മമ കമ്മം പകിത്തയം;
‘‘Tadāha sa mahāvīro, mama kammaṃ pakittayaṃ;
‘യോ സസങ്ഘമഭോജേസി, സത്താഹം ലോകനായകം.
‘Yo sasaṅghamabhojesi, sattāhaṃ lokanāyakaṃ.
൧൧൮.
118.
‘‘‘സോയം കമലപത്തക്ഖോ, സീഹംസോ കനകത്തചോ;
‘‘‘Soyaṃ kamalapattakkho, sīhaṃso kanakattaco;
൧൧൯.
119.
‘‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, ഓക്കാകകുലസമ്ഭവോ;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ഗോതമോ നാമ ഗോത്തേന, സത്ഥാ ലോകേ ഭവിസ്സതി.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
൧൨൦.
120.
‘‘‘സാവകോ തസ്സ ബുദ്ധസ്സ, ദബ്ബോ നാമേന വിസ്സുതോ;
‘‘‘Sāvako tassa buddhassa, dabbo nāmena vissuto;
സേനാസനപഞ്ഞാപകോ, അഗ്ഗോ ഹേസ്സതിയം തദാ’.
Senāsanapaññāpako, aggo hessatiyaṃ tadā’.
൧൨൧.
121.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
൧൨൨.
122.
‘‘സതാനം തീണിക്ഖത്തുഞ്ച, ദേവരജ്ജമകാരയിം;
‘‘Satānaṃ tīṇikkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;
സതാനം പഞ്ചക്ഖത്തുഞ്ച, ചക്കവത്തീ അഹോസഹം.
Satānaṃ pañcakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.
൧൨൩.
123.
‘‘പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം;
‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;
സബ്ബത്ഥ സുഖിതോ ആസിം, തസ്സ കമ്മസ്സ വാഹസാ.
Sabbattha sukhito āsiṃ, tassa kammassa vāhasā.
൧൨൪.
124.
‘‘ഏകനവുതിതോ കപ്പേ, വിപസ്സീ നാമ നായകോ;
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī nāma nāyako;
൧൨൫.
125.
‘‘ദുട്ഠചിത്തോ ഉപവദിം, സാവകം തസ്സ താദിനോ;
‘‘Duṭṭhacitto upavadiṃ, sāvakaṃ tassa tādino;
സബ്ബാസവപരിക്ഖീണം, സുദ്ധോതി ച വിജാനിയ.
Sabbāsavaparikkhīṇaṃ, suddhoti ca vijāniya.
൧൨൬.
126.
‘‘തസ്സേവ നരവീരസ്സ, സാവകാനം മഹേസിനം;
‘‘Tasseva naravīrassa, sāvakānaṃ mahesinaṃ;
൧൨൭.
127.
‘‘ഇമമ്ഹി ഭദ്ദകേ കപ്പേ, ബ്രഹ്മബന്ധു മഹായസോ;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
കസ്സപോ നാമ ഗോത്തേന, ഉപ്പജ്ജി വദതം വരോ.
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
൧൨൮.
128.
‘‘സാസനം ജോതയിത്വാന, അഭിഭുയ്യ കുതിത്ഥിയേ;
‘‘Sāsanaṃ jotayitvāna, abhibhuyya kutitthiye;
വിനേയ്യേ വിനയിത്വാവ, നിബ്ബുതോ സോ സസാവകോ.
Vineyye vinayitvāva, nibbuto so sasāvako.
൧൨൯.
129.
‘‘സസിസ്സേ നിബ്ബുതേ നാഥേ, അത്ഥമേന്തമ്ഹി സാസനേ;
‘‘Sasisse nibbute nāthe, atthamentamhi sāsane;
ദേവാ കന്ദിംസു സംവിഗ്ഗാ, മുത്തകേസാ രുദമ്മുഖാ.
Devā kandiṃsu saṃviggā, muttakesā rudammukhā.
൧൩൦.
130.
‘‘നിബ്ബായിസ്സതി ധമ്മക്ഖോ, ന പസ്സിസ്സാമ സുബ്ബതേ;
‘‘Nibbāyissati dhammakkho, na passissāma subbate;
ന സുണിസ്സാമ സദ്ധമ്മം, അഹോ നോ അപ്പപുഞ്ഞതാ.
Na suṇissāma saddhammaṃ, aho no appapuññatā.
൧൩൧.
131.
സാഗരോ ച സസോകോവ, വിനദീ കരുണം ഗിരം.
Sāgaro ca sasokova, vinadī karuṇaṃ giraṃ.
൧൩൨.
132.
‘‘ചതുദ്ദിസാ ദുന്ദുഭിയോ, നാദയിംസു അമാനുസാ;
‘‘Catuddisā dundubhiyo, nādayiṃsu amānusā;
സമന്തതോ അസനിയോ, ഫലിംസു ച ഭയാവഹാ.
Samantato asaniyo, phaliṃsu ca bhayāvahā.
൧൩൩.
133.
‘‘ഉക്കാ പതിംസു നഭസാ, ധൂമകേതു ച ദിസ്സതി;
‘‘Ukkā patiṃsu nabhasā, dhūmaketu ca dissati;
൧൩൪.
134.
‘‘ഉപ്പാദേ ദാരുണേ ദിസ്വാ, സാസനത്ഥങ്ഗസൂചകേ;
‘‘Uppāde dāruṇe disvā, sāsanatthaṅgasūcake;
സംവിഗ്ഗാ ഭിക്ഖവോ സത്ത, ചിന്തയിമ്ഹ മയം തദാ.
Saṃviggā bhikkhavo satta, cintayimha mayaṃ tadā.
൧൩൫.
135.
‘‘സാസനേന വിനാമ്ഹാകം, ജീവിതേന അലം മയം;
‘‘Sāsanena vināmhākaṃ, jīvitena alaṃ mayaṃ;
പവിസിത്വാ മഹാരഞ്ഞം, യുഞ്ജാമ ജിനസാസനം.
Pavisitvā mahāraññaṃ, yuñjāma jinasāsanaṃ.
൧൩൬.
136.
‘‘അദ്ദസമ്ഹ തദാരഞ്ഞേ, ഉബ്ബിദ്ധം സേലമുത്തമം;
‘‘Addasamha tadāraññe, ubbiddhaṃ selamuttamaṃ;
നിസ്സേണിയാ തമാരുയ്ഹ, നിസ്സേണിം പാതയിമ്ഹസേ.
Nisseṇiyā tamāruyha, nisseṇiṃ pātayimhase.
൧൩൭.
137.
‘‘തദാ ഓവദി നോ ഥേരോ, ബുദ്ധുപ്പാദോ സുദുല്ലഭോ;
‘‘Tadā ovadi no thero, buddhuppādo sudullabho;
സദ്ധാതിദുല്ലഭാ ലദ്ധാ, ഥോകം സേസഞ്ച സാസനം.
Saddhātidullabhā laddhā, thokaṃ sesañca sāsanaṃ.
൧൩൮.
138.
‘‘നിപതന്തി ഖണാതീതാ, അനന്തേ ദുക്ഖസാഗരേ;
‘‘Nipatanti khaṇātītā, anante dukkhasāgare;
൧൩൯.
139.
‘‘അരഹാ ആസി സോ ഥേരോ, അനാഗാമീ തദാനുഗോ;
‘‘Arahā āsi so thero, anāgāmī tadānugo;
സുസീലാ ഇതരേ യുത്താ, ദേവലോകം അഗമ്ഹസേ.
Susīlā itare yuttā, devalokaṃ agamhase.
൧൪൦.
140.
‘‘നിബ്ബുതോ തിണ്ണസംസാരോ, സുദ്ധാവാസേ ച ഏകകോ;
‘‘Nibbuto tiṇṇasaṃsāro, suddhāvāse ca ekako;
അഹഞ്ച പക്കുസാതി ച, സഭിയോ ബാഹിയോ തഥാ.
Ahañca pakkusāti ca, sabhiyo bāhiyo tathā.
൧൪൧.
141.
‘‘കുമാരകസ്സപോ ചേവ, തത്ഥ തത്ഥൂപഗാ മയം;
‘‘Kumārakassapo ceva, tattha tatthūpagā mayaṃ;
സംസാരബന്ധനാ മുത്താ, ഗോതമേനാനുകമ്പിതാ.
Saṃsārabandhanā muttā, gotamenānukampitā.
൧൪൨.
142.
‘‘മല്ലേസു കുസിനാരായം, ജാതോ ഗബ്ഭേവ മേ സതോ;
‘‘Mallesu kusinārāyaṃ, jāto gabbheva me sato;
മാതാ മതാ ചിതാരുള്ഹാ, തതോ നിപ്പതിതോ അഹം.
Mātā matā citāruḷhā, tato nippatito ahaṃ.
൧൪൩.
143.
‘‘പതിതോ ദബ്ബപുഞ്ജമ്ഹി, തതോ ദബ്ബോതി വിസ്സുതോ;
‘‘Patito dabbapuñjamhi, tato dabboti vissuto;
ബ്രഹ്മചാരീബലേനാഹം, വിമുത്തോ സത്തവസ്സികോ.
Brahmacārībalenāhaṃ, vimutto sattavassiko.
൧൪൪.
144.
‘‘ഖീരോദനബലേനാഹം , പഞ്ചഹങ്ഗേഹുപാഗതോ;
‘‘Khīrodanabalenāhaṃ , pañcahaṅgehupāgato;
ഖീണാസവോപവാദേന, പാപേഹി ബഹുചോദിതോ.
Khīṇāsavopavādena, pāpehi bahucodito.
൧൪൫.
145.
‘‘ഉഭോ പുഞ്ഞഞ്ച പാപഞ്ച, വീതിവത്തോമ്ഹി ദാനിഹം;
‘‘Ubho puññañca pāpañca, vītivattomhi dānihaṃ;
പത്വാന പരമം സന്തിം, വിഹരാമി അനാസവോ.
Patvāna paramaṃ santiṃ, viharāmi anāsavo.
൧൪൬.
146.
‘‘സേനാസനം പഞ്ഞാപയിം, ഹാസയിത്വാന സുബ്ബതേ;
‘‘Senāsanaṃ paññāpayiṃ, hāsayitvāna subbate;
ജിനോ തസ്മിം ഗുണേ തുട്ഠോ, ഏതദഗ്ഗേ ഠപേസി മം.
Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ.
൧൪൭.
147.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
൧൪൮.
148.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
൧൪൯.
149.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ദബ്ബമല്ലപുത്തോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā dabbamallaputto thero imā gāthāyo
അഭാസിത്ഥാതി.
Abhāsitthāti.
ദബ്ബമല്ലപുത്തത്ഥേരസ്സാപദാനം ചതുത്ഥം.
Dabbamallaputtattherassāpadānaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൪. ദബ്ബമല്ലപുത്തത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ • 4. Dabbamallaputtattheraapadānavaṇṇanā