Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੩. ਕੋਸਲਸਂਯੁਤ੍ਤਂ
3. Kosalasaṃyuttaṃ
੧. ਪਠਮવਗ੍ਗੋ
1. Paṭhamavaggo
੧. ਦਹਰਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Daharasuttavaṇṇanā
੧੧੨. ਕੋਸਲਸਂਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦੀਤਿ ਯਥਾ ਖਮਨੀਯਾਦੀਨਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਭਗવਾ ਤੇਨ, ਏવਂ ਸੋਪਿ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮਪ੍ਪવਤ੍ਤਮੋਦੋ ਅਹੋਸਿ। ਸੀਤੋਦਕਂ વਿਯ ਉਣ੍ਹੋਦਕੇਨ ਸਮ੍ਮੋਦਿਤਂ ਏਕੀਭਾવਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਯਾਯ ਚ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਖਮਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿ ਯਾਪਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿ ਭੋਤੋ ਚ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕਾਨਞ੍ਚ ਅਪ੍ਪਾਬਾਧਂ ਅਪ੍ਪਾਤਙ੍ਕਂ ਲਹੁਟ੍ਠਾਨਂ ਬਲਂ ਫਾਸੁવਿਹਾਰੋ’’ਤਿਆਦਿਕਾਯ ਕਥਾਯ ਸਮ੍ਮੋਦਿ, ਤਂ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਸਙ੍ਖਾਤਸਮ੍ਮੋਦਜਨਨਤੋ ਸਮ੍ਮੋਦਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਭਾવਤੋ ਚ ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ, ਅਤ੍ਥਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਧੁਰਤਾਯ ਚਿਰਮ੍ਪਿ ਕਾਲਂ ਸਾਰੇਤੁਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪવਤ੍ਤੇਤੁਂ ਅਰਹਰੂਪਤੋ ਸਰਿਤਬ੍ਬਭਾવਤੋ ਚ ਸਾਰਣੀਯਂ। ਸੁਯ੍ਯਮਾਨਸੁਖਤੋ ਚ ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਯਮਾਨਸੁਖਤੋ ਸਾਰਣੀਯਂ। ਤਥਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤਾਯ ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ, ਅਤ੍ਥਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤਾਯ ਸਾਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਅਨੇਕੇਹਿ ਪਰਿਯਾਯੇਹਿ ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਗੁਣਾਗੁਣવਸੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾવਂ વਾ ਉਤ੍ਤਾਨਭਾવਂ વਾ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ, ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਯਂ ਓવਟ੍ਟਿਕਸਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਆਗਤੋ ਲੋਕਨਿਸ੍ਸਰਣਭવੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿਪਞ੍ਹਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਭવਮ੍ਪਿ ਨੋਤਿਆਦਿਮਾਹ।
112. Kosalasaṃyuttassa paṭhame bhagavatā saddhiṃ sammodīti yathā khamanīyādīni pucchanto bhagavā tena, evaṃ sopi bhagavatā saddhiṃ samappavattamodo ahosi. Sītodakaṃ viya uṇhodakena sammoditaṃ ekībhāvaṃ agamāsi. Yāya ca – ‘‘kacci, bho gotama, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci bhoto ca gotamassa sāvakānañca appābādhaṃ appātaṅkaṃ lahuṭṭhānaṃ balaṃ phāsuvihāro’’tiādikāya kathāya sammodi, taṃ pītipāmojjasaṅkhātasammodajananato sammodituṃ yuttabhāvato ca sammodanīyaṃ, atthabyañjanamadhuratāya cirampi kālaṃ sāretuṃ nirantaraṃ pavattetuṃ araharūpato saritabbabhāvato ca sāraṇīyaṃ. Suyyamānasukhato ca sammodanīyaṃ, anussariyamānasukhato sāraṇīyaṃ. Tathā byañjanaparisuddhatāya sammodanīyaṃ, atthaparisuddhatāya sāraṇīyanti evaṃ anekehi pariyāyehi sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā pariyosāpetvā niṭṭhapetvā ito pubbe tathāgatassa adiṭṭhattā guṇāguṇavasena gambhīrabhāvaṃ vā uttānabhāvaṃ vā ajānanto ekamantaṃ nisīdi, ekamantaṃ nisinno kho yaṃ ovaṭṭikasāraṃ katvā āgato lokanissaraṇabhavokkantipañhaṃ satthu sammāsambuddhataṃ pucchituṃ bhavampi notiādimāha.
ਤਤ੍ਥ ਭવਮ੍ਪੀਤਿ ਪਿ-ਕਾਰੋ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਤੇਨ ਚ ਛ ਸਤ੍ਥਾਰੇ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤਿ। ਯਥਾ ਪੂਰਣਾਦਯੋ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਭવਮ੍ਪਿ ਨੁ ਪਟਿਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਂ ਪਨ ਰਾਜਾ ਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਯਾ, ਲੋਕੇ ਮਹਾਜਨੇਨ ਗਹਿਤਪਟਿਞ੍ਞਾવਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਅਥ ਭਗવਾ ਬੁਦ੍ਧਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਨ੍ਤੋ ਯਂ ਹਿ ਤਂ ਮਹਾਰਾਜਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਹਂ ਹਿ ਮਹਾਰਾਜਾਤਿ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਬ੍ਬਸੇਟ੍ਠਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਹਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੂਪਗਮਨੇਨ ਸਮਣਾ, ਜਾਤਿવਸੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ। ਸਙ੍ਘਿਨੋਤਿਆਦੀਸੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸਮੂਹਸਙ੍ਖਾਤੋ ਸਙ੍ਘੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਙ੍ਘਿਨੋ। ਸ੍વੇવ ਗਣੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਗਣਿਨੋ। ਆਚਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਨવਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਗਣਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਾਤਿ ਗਣਾਚਰਿਯਾ। ਞਾਤਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਤਾ ਪਾਕਟਾ। ‘‘ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਾ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਯ વਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਨ ਨਿવਾਸੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਸਮੁਗ੍ਗਤੋ ਯਸੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ। ਤਿਤ੍ਥਕਰਾਤਿ ਲਦ੍ਧਿਕਰਾ। ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤਾਤਿ ‘‘ਸਨ੍ਤੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਸਮ੍ਮਤਾ। ਬਹੁਜਨਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸ੍ਸੁਤવਤੋ ਅਨ੍ਧਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ। ਪੂਰਣੋਤਿਆਦੀਨਿ ਤੇਸਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਾਨਿ। ਪੂਰਣੋਤਿ ਹਿ ਨਾਮਮੇવ। ਤਥਾ, ਮਕ੍ਖਲੀਤਿ। ਸੋ ਪਨ ਗੋਸਾਲਾਯ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਗੋਸਾਲੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਨਾਟਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ। ਬੇਲਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਬੇਲਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ। ਕਚ੍ਚਾਯਨੋਤਿ ਪਕੁਧਸ੍ਸ ਗੋਤ੍ਤਂ। ਕੇਸਕਮ੍ਬਲਸ੍ਸ ਧਾਰਣਤੋ ਅਜਿਤੋ ਕੇਸਕਮ੍ਬਲੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ।
Tattha bhavampīti pi-kāro sampiṇḍanatthe nipāto, tena ca cha satthāre sampiṇḍeti. Yathā pūraṇādayo ‘‘sammāsambuddhamhā’’ti paṭijānanti, evaṃ bhavampi nu paṭijānātīti attho. Idaṃ pana rājā na attano laddhiyā, loke mahājanena gahitapaṭiññāvasena pucchati. Atha bhagavā buddhasīhanādaṃ nadanto yaṃ hi taṃ mahārājātiādimāha. Tattha ahaṃ hi mahārājāti anuttaraṃ sabbaseṭṭhaṃ sabbaññutaññāṇasaṅkhātaṃ sammāsambodhiṃ ahaṃ abhisambuddhoti attho. Samaṇabrāhmaṇāti pabbajjūpagamanena samaṇā, jātivasena brāhmaṇā. Saṅghinotiādīsu pabbajitasamūhasaṅkhāto saṅgho etesaṃ atthīti saṅghino. Sveva gaṇo etesaṃ atthīti gaṇino. Ācārasikkhāpanavasena tassa gaṇassa ācariyāti gaṇācariyā. Ñātāti paññātā pākaṭā. ‘‘Appicchā santuṭṭhā appicchatāya vatthampi na nivāsentī’’ti evaṃ samuggato yaso etesaṃ atthīti yasassino. Titthakarāti laddhikarā. Sādhusammatāti ‘‘santo sappurisā’’ti evaṃ sammatā. Bahujanassāti assutavato andhabālaputhujjanassa. Pūraṇotiādīni tesaṃ nāmagottāni. Pūraṇoti hi nāmameva. Tathā, makkhalīti. So pana gosālāya jātattā gosāloti vutto. Nāṭaputtoti nāṭassa putto. Belaṭṭhaputtoti belaṭṭhassa putto. Kaccāyanoti pakudhassa gottaṃ. Kesakambalassa dhāraṇato ajito kesakambaloti vutto.
ਤੇਪਿ ਮਯਾਤਿ ਕਪ੍ਪਕੋਲਾਹਲਂ ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਕੋਲਾਹਲਨ੍ਤਿ ਤੀਣਿ ਕੋਲਾਹਲਾਨਿ। ਤਤ੍ਥ ‘‘વਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਥਕੇ ਕਪ੍ਪੁਟ੍ਠਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਕਪ੍ਪਕੋਲਾਹਲਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ – ‘‘ਇਤੋ વਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਥਕੇ ਲੋਕੋ વਿਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਮੇਤ੍ਤਂ ਮਾਰਿਸਾ, ਭਾવੇਥ, ਕਰੁਣਂ ਮੁਦਿਤਂ ਉਪੇਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਪ੍ਪਥੇ ਦੇવਤਾ ਘੋਸੇਨ੍ਤਿਯੋ વਿਚਰਨ੍ਤਿ। ‘‘વਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਥਕੇ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ – ‘‘ਇਤੋ વਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਥਕੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਨ ਸਙ੍ਘਰਤਨੇਨ ਪਰਿવਾਰਿਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ વਿਚਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦੇવਤਾ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤਿ। ‘‘વਸ੍ਸਸਤਮਤ੍ਥਕੇ ਪਨ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਕੋਲਾਹਲਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ – ‘‘ਇਤੋ વਸ੍ਸਸਤਮਤ੍ਥਕੇ ਸਤ੍ਤਰਤਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚਤੁਦ੍ਦੀਪਿਸ੍ਸਰੋ ਸਹਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਪਰਿવਾਰੋ વੇਹਾਸਙ੍ਗਮੋ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦੇવਤਾ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤਿ।
Tepi mayāti kappakolāhalaṃ buddhakolāhalaṃ cakkavattikolāhalanti tīṇi kolāhalāni. Tattha ‘‘vassasatasahassamatthake kappuṭṭhānaṃ bhavissatī’’ti kappakolāhalaṃ nāma hoti – ‘‘ito vassasatasahassamatthake loko vinassissati, mettaṃ mārisā, bhāvetha, karuṇaṃ muditaṃ upekkha’’nti manussappathe devatā ghosentiyo vicaranti. ‘‘Vassasahassamatthake pana buddho uppajjissatī’’ti buddhakolāhalaṃ nāma hoti – ‘‘ito vassasahassamatthake buddho uppajjitvā dhammānudhammapaṭipadaṃ paṭipannena saṅgharatanena parivārito dhammaṃ desento vicarissatī’’ti devatā ugghosenti. ‘‘Vassasatamatthake pana cakkavattī uppajjissatī’’ti cakkavattikolāhalaṃ nāma hoti – ‘‘ito vassasatamatthake sattaratanasampanno catuddīpissaro sahassa puttaparivāro vehāsaṅgamo cakkavattirājā uppajjissatī’’ti devatā ugghosenti.
ਇਮੇਸੁ ਤੀਸੁ ਕੋਲਾਹਲੇਸੁ ਇਮੇ ਛ ਸਤ੍ਥਾਰੋ ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਚਰਿਯੇ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤ੍વਾ ਚਿਨ੍ਤਾਮਾਣਿવਿਜ੍ਜਾਦੀਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ – ‘‘ਮਯਂ ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਕਤ੍વਾ ਮਹਾਜਨਪਰਿવੁਤਾ ਜਨਪਦਂ વਿਚਰਨ੍ਤਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਪਤ੍ਤਾ। ਤੇਸਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਪੂਰਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ…ਪੇ॰… ਅਜਿਤੋ ਕੇਸਕਮ੍ਬਲੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਕਿਰ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ ਕਿਰਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ਰਾਜਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇવ ਨੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ । ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤੇਹਿ, ‘‘ਰਾਜਾ વੋ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤਿ। ਰਞ੍ਞੋ ਗੇਹੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਉਸ੍ਸਹਨ੍ਤਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਅਧਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਤੋવ ਅਗਮਂਸੁ। ਰਾਜਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਆਹ। ਨਿਗ੍ਗੁਣਾਨਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਰਾਜੁਸ੍ਮਾ ਨਾਮ ਫਰਤਿ, ਤੇ ਮਹਾਰਹੇਸੁ ਆਸਨੇਸੁ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਫਲਕੇਸੁ ਚੇવ ਭੂਮਿਯਂ ਚ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ।
Imesu tīsu kolāhalesu ime cha satthāro buddhakolāhalaṃ sutvā ācariye payirupāsitvā cintāmāṇivijjādīni uggaṇhitvā – ‘‘mayaṃ buddhamhā’’ti paṭiññaṃ katvā mahājanaparivutā janapadaṃ vicarantā anupubbena sāvatthiyaṃ pattā. Tesaṃ upaṭṭhākā rājānaṃ upasaṅkamitvā, ‘‘mahārāja, pūraṇo kassapo…pe… ajito kesakambalo buddho kira sabbaññū kirā’’ti ārocesuṃ. Rājā ‘‘tumheva ne nimantetvā ānethā’’ti āha . Te gantvā tehi, ‘‘rājā vo nimanteti. Rañño gehe bhikkhaṃ gaṇhathā’’ti vuttā gantuṃ na ussahanti, punappunaṃ vuccamānā upaṭṭhākānaṃ cittānurakkhaṇatthāya adhivāsetvā sabbe ekatova agamaṃsu. Rājā āsanāni paññāpetvā ‘‘nisīdantū’’ti āha. Nigguṇānaṃ attabhāve rājusmā nāma pharati, te mahārahesu āsanesu nisīdituṃ asakkontā phalakesu ceva bhūmiyaṃ ca nisīdiṃsu.
ਰਾਜਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕੇਨੇવ ਨਤ੍ਥਿ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤੋ ਸੁਕ੍ਕਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਆਹਾਰਂ ਅਦਤ੍વਾવ ਤਾਲਤੋ ਪਤਿਤਂ ਮੁਗ੍ਗਰੇਨ ਪੋਥੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਬੁਦ੍ਧਾ, ਨ ਬੁਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਤੇ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਸਚੇ ‘ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਹਾ’ਤਿ વਕ੍ਖਾਮ, ਰਾਜਾ ਬੁਦ੍ਧવਿਸਯੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਕਥੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇ ‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯਂ ਬੁਦ੍ਧਾਤਿ ਮਹਾਜਨਂ વਞ੍ਚੇਤ੍વਾ ਆਹਿਣ੍ਡਥਾ’ਤਿ ਜਿવ੍ਹਮ੍ਪਿ ਛਿਨ੍ਦਾਪੇਯ੍ਯ, ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਨਤ੍ਥਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸਕਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਏવ ‘ਨ ਮਯਂ ਬੁਦ੍ਧਾ’ਤਿ વਦਿਂਸੁ। ਅਥ ਨੇ ਰਾਜਾ ਗੇਹਤੋ ਨਿਕਡ੍ਢਾਪੇਸਿ। ਤੇ ਰਾਜਘਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਕਿਂ ਆਚਰਿਯਾ ਰਾਜਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ? ਰਾਜਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਤਤੋ ਮਯਂ – ‘‘ਸਚੇ ਅਯਂ ਰਾਜਾ ਬੁਦ੍ਧવਿਸਯੇ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥਿਯਮਾਨਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਮਨਂ ਪਦੋਸੇਸ੍ਸਤਿ, ਬਹੁਂ ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ‘ਨ ਮਯਂ ਬੁਦ੍ਧਾ’ਤਿ વਦਿਮ੍ਹਾ, ਮਯਂ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਾ ਏવ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੁਦ੍ਧਭਾવੋ, ਉਦਕੇਨ ਧੋવਿਤ੍વਾਪਿ ਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ। ਇਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ‘ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਹਾ’ਤਿ ਆਹਂਸੁ – ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ‘ਨ ਮਯਂ ਬੁਦ੍ਧਾ’ਤਿ વਦਿਂਸੂਤਿ, ਇਦਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਂ ਪਨ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਦਹਰੋ ਚੇવ ਜਾਤਿਯਾ, ਨવੋ ਚ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯਾਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍વਾ વਦਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪવਚਨਂ। ਏਤੇ ਜਾਤਿਮਹਲ੍ਲਕਾ ਚ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਚ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਨ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਜਾਤਿਯਾ ਚ ਦਹਰੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਚ ਨવੋ ਕਿਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ? ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Rājā ‘‘ettakeneva natthi tesaṃ anto sukkadhammo’’ti vatvā āhāraṃ adatvāva tālato patitaṃ muggarena pothento viya ‘‘tumhe buddhā, na buddhā’’ti pañhaṃ pucchi. Te cintayiṃsu – ‘‘sace ‘buddhamhā’ti vakkhāma, rājā buddhavisaye pañhaṃ pucchitvā kathetuṃ asakkonte ‘tumhe mayaṃ buddhāti mahājanaṃ vañcetvā āhiṇḍathā’ti jivhampi chindāpeyya, aññampi anatthaṃ kareyyā’’ti sakapaṭiññāya eva ‘na mayaṃ buddhā’ti vadiṃsu. Atha ne rājā gehato nikaḍḍhāpesi. Te rājagharato nikkhante upaṭṭhākā pucchiṃsu – ‘‘kiṃ ācariyā rājā tumhe pañhaṃ pucchitvā sakkārasammānaṃ akāsī’’ti? Rājā ‘‘buddhā tumhe’’ti pucchi, tato mayaṃ – ‘‘sace ayaṃ rājā buddhavisaye pañhaṃ kathiyamānaṃ ajānanto amhesu manaṃ padosessati, bahuṃ apuññaṃ pasavissatī’’ti rañño anukampāya ‘na mayaṃ buddhā’ti vadimhā, mayaṃ pana buddhā eva, amhākaṃ buddhabhāvo, udakena dhovitvāpi harituṃ na sakkāti. Iti bahiddhā ‘buddhamhā’ti āhaṃsu – rañño santike ‘na mayaṃ buddhā’ti vadiṃsūti, idaṃ gahetvā rājā evamāha. Tattha kiṃ pana bhavaṃ gotamo daharo ceva jātiyā, navo ca pabbajjāyāti idaṃ attano paṭiññaṃ gahetvā vadati. Tattha kinti paṭikkhepavacanaṃ. Ete jātimahallakā ca cirapabbajitā ca ‘‘buddhamhā’’ti na paṭijānanti, bhavaṃ gotamo jātiyā ca daharo pabbajjāya ca navo kiṃ paṭijānāti? Mā paṭijānāhīti attho.
ਨ ਉਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਨ ਅવਜਾਨਿਤਬ੍ਬਾ। ਨ ਪਰਿਭੋਤਬ੍ਬਾਤਿ ਨ ਪਰਿਭવਿਤਬ੍ਬਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਪੁਚ੍ਛਾ। ਖਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਰਾਜਕੁਮਾਰੋ। ਉਰਗੋਤਿ ਆਸੀવਿਸੋ। ਅਗ੍ਗੀਤਿ ਅਗ੍ਗਿਯੇવ। ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਦੇ ਦੇਸਨਾਕੁਸਲਤਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਕਤ੍વਾ ਸੀਲવਨ੍ਤਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਦਹਰਂ ਰਾਜਕੁਮਾਰਂ ਦਿਸ੍વਾ, ਉਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਅਦੇਨ੍ਤੋ, ਪਾਰੁਪਨਂ ਅਨਪਨੇਨ੍ਤੋ, ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਤੋ ਅਨੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ, ਹਤ੍ਥਿਪਿਟ੍ਠਾਦੀਹਿ ਅਨੋਤਰਨ੍ਤੋ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਤ੍વਾ ਮਞ੍ਞਨવਸੇਨ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਏવਰੂਪਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਅવਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ। ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋ વਤਾਯਂ ਰਾਜਕੁਮਾਰੋ, ਮਹਾਕਣ੍ਡੋ ਮਹੋਦਰੋ – ਕਿਂ ਨਾਮ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਚੋਰੂਪਦ੍ਦવਂ વੂਪਸਮੇਤੁਂ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਠਾਨੇ ਰਜ੍ਜਂ ਅਨੁਸਾਸਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ વਦਨ੍ਤੋ ਪਰਿਭੋਤਿ ਨਾਮ। ਅਞ੍ਜਨਿਸਲਾਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਸੀવਿਸਪੋਤਕਂ ਕਣ੍ਣਾਦੀਸੁ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨ੍ਤੋ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮ੍ਪਿ ਜਿવ੍ਹਮ੍ਪਿ ਡਂਸਾਪੇਨ੍ਤੋ ਉਰਗਂ ਅવਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ । ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋ વਤਾਯਂ ਆਸੀવਿਸੋ ਉਦਕਦੇਡ੍ਡੁਭੋ વਿਯ ਕਿਂ ਨਾਮ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਡਂਸਿਤੁਂ ਕਸ੍ਸਚਿਦੇવ ਕਾਯੇ વਿਸਂ ਫਰਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ વਦਨ੍ਤੋ ਪਰਿਭੋਤਿ ਨਾਮ। ਖਜ੍ਜੋਪਨਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਗ੍ਗਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥੇਨ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਭਣ੍ਡੁਕ੍ਖਲਿਕਾਯ ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਚੂਲ਼ਾਯ વਾ ਸਯਨਪਿਟ੍ਠਸਾਟਕਪਸਿਬ੍ਬਕਾਦੀਸੁ વਾ ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਿਂ ਅવਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ। ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋ વਤਾਯਂ ਅਗ੍ਗਿ ਕਤਰਂ ਨੁ ਖੋ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ ਪਚਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਤਰਂ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ, ਕਸ੍ਸ ਸੀਤਂ વਿਨੋਦੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ વਦਨ੍ਤੋ ਪਰਿਭੋਤਿ ਨਾਮ। ਦਹਰਸਾਮਣੇਰਮ੍ਪਿ ਪਨ ਦਿਸ੍વਾ ਉਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਅਦੇਨ੍ਤੋਤਿ ਰਾਜਕੁਮਾਰੇ વੁਤ੍ਤਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅવਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ। ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋ વਤਾਯਂ ਸਾਮਣੇਰੋ ਮਹਾਕਣ੍ਠੋ ਮਹੋਦਰੋ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਅਰਞ੍ਞਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍વਾ વਸਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰਕਾਲੇ ਮਨਾਪੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ વਦਨ੍ਤੋ ਪਰਿਭੋਤਿ ਨਾਮ। ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਨ ਉਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ ਨ ਪਰਿਭੋਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ।
Na uññātabbāti na avajānitabbā. Na paribhotabbāti na paribhavitabbā. Katame cattāroti kathetukamyatāpucchā. Khattiyoti rājakumāro. Uragoti āsīviso. Aggīti aggiyeva. Bhikkhūti imasmiṃ pana pade desanākusalatāya attānaṃ abbhantaraṃ katvā sīlavantaṃ pabbajitaṃ dasseti. Ettha ca daharaṃ rājakumāraṃ disvā, ukkamitvā maggaṃ adento, pārupanaṃ anapanento, nisinnāsanato anuṭṭhahanto, hatthipiṭṭhādīhi anotaranto, heṭṭhā katvā maññanavasena aññampi evarūpaṃ anācāraṃ karonto khattiyaṃ avajānāti nāma. ‘‘Bhaddako vatāyaṃ rājakumāro, mahākaṇḍo mahodaro – kiṃ nāma yaṃkiñci corūpaddavaṃ vūpasametuṃ yattha katthaci ṭhāne rajjaṃ anusāsituṃ sakkhissatī’’tiādīni vadanto paribhoti nāma. Añjanisalākamattampi āsīvisapotakaṃ kaṇṇādīsu piḷandhanto aṅgulimpi jivhampi ḍaṃsāpento uragaṃ avajānāti nāma . ‘‘Bhaddako vatāyaṃ āsīviso udakadeḍḍubho viya kiṃ nāma kiñcideva ḍaṃsituṃ kassacideva kāye visaṃ pharituṃ sakkhissatī’’tiādīni vadanto paribhoti nāma. Khajjopanakamattampi aggiṃ gahetvā hatthena kīḷanto bhaṇḍukkhalikāya khipanto cūḷāya vā sayanapiṭṭhasāṭakapasibbakādīsu vā ṭhapento aggiṃ avajānāti nāma. ‘‘Bhaddako vatāyaṃ aggi kataraṃ nu kho yāgubhattaṃ pacissati, kataraṃ macchamaṃsaṃ, kassa sītaṃ vinodessatī’’tiādīni vadanto paribhoti nāma. Daharasāmaṇerampi pana disvā ukkamitvā maggaṃ adentoti rājakumāre vuttaṃ anācāraṃ karonto bhikkhuṃ avajānāti nāma. ‘‘Bhaddako vatāyaṃ sāmaṇero mahākaṇṭho mahodaro yaṃkiñci buddhavacanaṃ uggahetuṃ yaṃkiñci araññaṃ ajjhogāhetvā vasituṃ sakkhissati, saṅghattherakāle manāpo bhavissatī’’tiādīni vadanto paribhoti nāma. Taṃ sabbampi na kātabbanti dassento na uññātabbo na paribhotabboti āha.
ਏਤਦવੋਚਾਤਿ ਏਤਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਂ ਅવੋਚ। ਗਾਥਾ ਚ ਨਾਮੇਤਾ ਤਦਤ੍ਥਦੀਪਨਾਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ વਿਸੇਸਤ੍ਥਦੀਪਨਾਪਿ, ਤਤ੍ਰਿਮਾ ਤਦਤ੍ਥਮ੍ਪਿ વਿਸੇਸਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿਯੇવ। ਤਤ੍ਥ ਖਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਖੇਤ੍ਤਾਨਂ ਅਧਿਪਤਿਂ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਖੇਤ੍ਤਾਨਂ ਅਧਿਪਤੀਤਿ ਖੋ, વਾਸੇਟ੍ਠ, ‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਖਤ੍ਤਿਯੋ’ਤ੍વੇવ ਦੁਤਿਯਂ ਅਕ੍ਖਰਂ ਉਪਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੧੩੧)। ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਤਾਯੇવ ਖਤ੍ਤਿਯਜਾਤਿਯਾ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ। ਅਭਿਜਾਤਨ੍ਤਿ ਤੀਣਿ ਕੁਲਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਜਾਤਂ।
Etadavocāti etaṃ gāthābandhaṃ avoca. Gāthā ca nāmetā tadatthadīpanāpi honti visesatthadīpanāpi, tatrimā tadatthampi visesatthampi dīpentiyeva. Tattha khattiyanti khettānaṃ adhipatiṃ. Vuttañhetaṃ ‘‘khettānaṃ adhipatīti kho, vāseṭṭha, ‘khattiyo khattiyo’tveva dutiyaṃ akkharaṃ upanibbatta’’nti (dī. ni. 3.131). Jātisampannanti tāyeva khattiyajātiyā jātisampannaṃ. Abhijātanti tīṇi kulāni atikkamitvā jātaṃ.
ਠਾਨਂ ਹੀਤਿ ਕਾਰਣਂ વਿਜ੍ਜਤਿ। ਮਨੁਜਿਨ੍ਦੋਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜੇਟ੍ਠਕੋ। ਰਾਜਦਣ੍ਡੇਨਾਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਉਦ੍ਧਟਦਣ੍ਡੇਨ, ਸੋ ਅਪ੍ਪਕੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਦਸਸਹਸ੍ਸવੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਪ੍ਪਮਾਣੋ ਹੋਤਿਯੇવ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਕਮਤੇ ਭੁਸਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਬਲવਉਪਕ੍ਕਮਂ ਉਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਰਕ੍ਖਂ ਜੀવਿਤਮਤ੍ਤਨੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀવਿਤਂ ਰਕ੍ਖਮਾਨੋ ਤਂ ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਨ ਘਟ੍ਟੇਯ੍ਯ।
Ṭhānaṃ hīti kāraṇaṃ vijjati. Manujindoti manussajeṭṭhako. Rājadaṇḍenāti rañño uddhaṭadaṇḍena, so appako nāma na hoti, dasasahassavīsatisahassappamāṇo hotiyeva. Tasmiṃ pakkamate bhusanti tasmiṃ puggale balavaupakkamaṃ upakkamati. Rakkhaṃ jīvitamattanoti attano jīvitaṃ rakkhamāno taṃ khattiyaṃ parivajjeyya na ghaṭṭeyya.
ਉਚ੍ਚਾવਚੇਹੀਤਿ ਨਾਨਾવਿਧੇਹਿ। વਣ੍ਣੇਹੀਤਿ ਸਣ੍ਠਾਨੇਹਿ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਹਿ વਣ੍ਣੇਨ ਚਰਨ੍ਤੋ ਗੋਚਰਂ ਲਭਤਿ, ਯਦਿ ਸਪ੍ਪવਣ੍ਣੇਨ, ਯਦਿ ਦੇਡ੍ਡੁਭવਣ੍ਣੇਨ, ਯਦਿ ਧਮਨਿવਣ੍ਣੇਨ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਕਲਨ੍ਦਕવਣ੍ਣੇਨਪਿ ਚਰਤਿਯੇવ। ਆਸਜ੍ਜਾਤਿ ਪਤ੍વਾ। ਬਾਲਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਬਾਲੇਨ ਘਟ੍ਟਿਤੋ, ਤਂ ਬਾਲਂ ਨਰਂ વਾ ਨਾਰਿਂ વਾ ਡਂਸੇਯ੍ਯ।
Uccāvacehīti nānāvidhehi. Vaṇṇehīti saṇṭhānehi. Yena yena hi vaṇṇena caranto gocaraṃ labhati, yadi sappavaṇṇena, yadi deḍḍubhavaṇṇena, yadi dhamanivaṇṇena, antamaso kalandakavaṇṇenapi caratiyeva. Āsajjāti patvā. Bālanti yena bālena ghaṭṭito, taṃ bālaṃ naraṃ vā nāriṃ vā ḍaṃseyya.
ਪਹੂਤਭਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਬਹੁਭਕ੍ਖਂ। ਅਗ੍ਗਿਸ੍ਸ ਹਿ ਅਭਕ੍ਖਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਜਾਲਿਨਨ੍ਤਿ ਜਾਲવਨ੍ਤਂ। ਪਾવਕਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਿਂ। ਪਾવਗਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਕਣ੍ਹવਤ੍ਤਨਿਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਨੀਤਿ ਮਗ੍ਗੋ, ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਗਤਮਗ੍ਗੋ ਕਣ੍ਹੋ ਹੋਤਿ ਕਾਲ਼ਕੋ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕਣ੍ਹવਤ੍ਤਨੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
Pahūtabhakkhanti bahubhakkhaṃ. Aggissa hi abhakkhaṃ nāma natthi. Jālinanti jālavantaṃ. Pāvakanti aggiṃ. Pāvagantipi pāṭho. Kaṇhavattaninti vattanīti maggo, agginā gatamaggo kaṇho hoti kāḷako, tasmā ‘‘kaṇhavattanī’’ti vuccati.
ਮਹਾ ਹੁਤ੍વਾਨਾਤਿ ਮਹਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ। ਅਗ੍ਗਿ ਹਿ ਏਕਦਾ ਯਾવਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪ੍ਪਮਾਣੋਪਿ ਹੋਤਿ। ਜਾਯਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਾਰੋਹਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਦਡ੍ਢવਨੇ ਪਾਰੋਹਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ। ਪਾਰੋਹਾਤਿ ਤਿਣਰੁਕ੍ਖਾਦਯੋ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਹਿ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਦਡ੍ਢਟ੍ਠਾਨੇ ਮੂਲਮਤ੍ਤੇਪਿ ਅવਸਿਟ੍ਠੇ ਪਾਦਤੋ ਰੋਹਨ੍ਤਿ ਜਾਯਨ੍ਤਿ વਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਾਰੋਹਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਪੁਨ ਰੋਹਨਤ੍ਥੇਨ વਾ ਪਾਰੋਹਾ। ਅਹੋਰਤ੍ਤਾਨਮਚ੍ਚਯੇਤਿ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਾਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇ। ਨਿਦਾਘੇਪਿ ਦੇવੇ વੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇ ਜਾਯਨ੍ਤਿ।
Mahā hutvānāti mahanto hutvā. Aggi hi ekadā yāvabrahmalokappamāṇopi hoti. Jāyantitattha pārohāti tattha agginā daḍḍhavane pārohā jāyanti. Pārohāti tiṇarukkhādayo vuccanti. Te hi agginā daḍḍhaṭṭhāne mūlamattepi avasiṭṭhe pādato rohanti jāyanti vaḍḍhanti, tasmā ‘‘pārohā’’ti vuccanti. Puna rohanatthena vā pārohā. Ahorattānamaccayeti rattindivānaṃ atikkame. Nidāghepi deve vuṭṭhamatte jāyanti.
ਭਿਕ੍ਖੁ ਡਹਤਿ ਤੇਜਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋ ਭਣ੍ਡਨ੍ਤਂ ਪਟਿਭਣ੍ਡਨ੍ਤੋ ਪਹਰਨ੍ਤਂ ਪਟਿਪਹਰਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੇਜਸਾ ਡਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਯੋ ਪਨ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਂ ਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਕੋਸਤਿ, ਭਣ੍ਡਨ੍ਤਂ ਨ ਪਟਿਭਣ੍ਡਤਿ। ਪਹਰਨ੍ਤਂ ਨ ਪਟਿਪਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਤੇਜੇਨ ਡਯ੍ਹਤਿ। ਤੇਨੇવੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਨ ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਪਸવੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋਪਿ ਗੋਮਹਿਂਸਕੁਕ੍ਕੁਟਸੂਕਰਾਦਯੋ ਪਸવੋਪਿ ਨ ਭવਨ੍ਤਿ, વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਾਯਾਦਾ વਿਨ੍ਦਰੇ ਧਨਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦਾਪਿ ਧਨਂ ਨ વਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ। ਤਾਲਾવਤ੍ਥੂ ਭવਨ੍ਤਿ ਤੇਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਤੇਜਸਾ ਦਡ੍ਢਾ વਤ੍ਥੁਮਤ੍ਤਾવਸਿਟ੍ਠੋ ਮਤ੍ਥਕਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤਾਲੋ વਿਯ ਭવਨ੍ਤਿ, ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਦਿવਸੇਨ ਨ વਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Bhikkhu ḍahati tejasāti ettha akkosantaṃ paccakkosanto bhaṇḍantaṃ paṭibhaṇḍanto paharantaṃ paṭipaharanto bhikkhu nāma kiñci bhikkhutejasā ḍahituṃ na sakkoti. Yo pana akkosantaṃ na paccakkosati, bhaṇḍantaṃ na paṭibhaṇḍati. Paharantaṃ na paṭipaharati, tasmiṃ vippaṭipanno tassa sīlatejena ḍayhati. Tenevetaṃ vuttaṃ. Na tassa puttā pasavoti tassa puttadhītaropi gomahiṃsakukkuṭasūkarādayo pasavopi na bhavanti, vinassantīti attho. Dāyādā vindare dhananti tassa dāyādāpi dhanaṃ na vindanti. Tālāvatthū bhavanti teti te bhikkhutejasā daḍḍhā vatthumattāvasiṭṭho matthakacchinnatālo viya bhavanti, puttadhītādivasena na vaḍḍhantīti attho.
ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮਣਤੇਜੇਨ ਦਡ੍ਢਾ ਮਤ੍ਥਕਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤਾਲੋ વਿਯ ਅવਿਰੁਲ਼੍ਹਿਧਮ੍ਮਾ ਭવਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ। ਸਮ੍ਮਦੇવ ਸਮਾਚਰੇਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮਾਚਰੇਯ੍ਯ। ਸਮ੍ਮਾ ਸਮਾਚਰਨ੍ਤੇਨ ਪਨ ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ? ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਤਾવ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਂ ਗਾਮਨਿਗਮਯਾਨવਾਹਨਾਦਿਆਨਿਸਂਸਂ, ਉਰਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਸ੍ਸ ਕੀਲ਼ਾਪਨੇਨ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਂ વਤ੍ਥਹਿਰਞ੍ਞਸੁવਣ੍ਣਾਦਿਆਨਿਸਂਸਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾવੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਪਚਨਸੀਤવਿਨੋਦਨਾਦਿਆਨਿਸਂਸਂ, ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਸੁਤਸવਨਸੁਤਪਰਿਯੋਦਪਨ-ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਾਧਿਗਮਾਦਿਆਨਿਸਂਸਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੇਨ ‘‘ਏਤੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਆਦੀਨવੋ ਅਤ੍ਥਿ। ਕਿਂ ਇਮੇਹੀ’’ਤਿ? ਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ। ਇਸ੍ਸਰਿਯਤ੍ਥਿਕੇਨ ਪਨ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਅવਜਾਨਨਞ੍ਚ ਪਰਿਭવਨਞ੍ਚ ਅਕਤ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਾਯਿਪਚ੍ਛਾਨਿਪਾਤਿਤਾਦੀਹਿ ਉਪਾਯੇਹਿ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੋ ਤੋਸੇਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਤਤੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਅਧਿਗਮਿਸ੍ਸਤਿ। ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕੇਨ ਉਰਗੇ વਿਸ੍ਸਾਸਂ ਅਕਤ੍વਾ ਨਾਗવਿਜ੍ਜਂ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਅਜਪਦੇਨ ਦਣ੍ਡੇਨ ਗੀવਾਯ ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਸਹਰੇਨ ਮੂਲੇਨ ਦਾਠਾ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਪੇਲ਼ਾਯਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਕੀਲ਼ਾਪੇਨ੍ਤੇਨ ਚਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਘਾਸਚ੍ਛਾਦਨਾਦੀਨਿ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ। ਯਾਗੁਪਚਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੇਨ ਅਗ੍ਗਿਂ વਿਸ੍ਸਾਸੇਨ ਭਣ੍ਡੁਕ੍ਖਲਿਕਾਦੀਸੁ ਅਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਅਨਾਮਸਨ੍ਤੇਨ ਗੋਮਯਚੁਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਜਾਲੇਤ੍વਾ ਯਾਗੁਪਚਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਏવਂ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਆਨਿਸਂਸਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ। ਅਸੁਤਸવਨਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤੇਨਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਤਿવਿਸ੍ਸਾਸੇਨ વੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮਨવਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਅਯੋਜੇਤ੍વਾ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਸੁਤਪੁਬ੍ਬਂ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਂ ਅਸੁਤਪੁਬ੍ਬਂ ਪਞ੍ਹਾવਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਂ ਅਤ੍ਥਂ ਤਿਸ੍ਸੋ ਕੁਲਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਛ ਕਾਮਸਗ੍ਗਾਨਿ ਨવ ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਪਤ੍વਾ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਿ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਸਮਾਚਰੇਤਿ ਆਹ।
Tasmāti yasmā samaṇatejena daḍḍhā matthakacchinnatālo viya aviruḷhidhammā bhavanti, tasmā. Sammadeva samācareti sammā samācareyya. Sammā samācarantena pana kiṃ kātabbanti? Khattiyaṃ tāva nissāya laddhabbaṃ gāmanigamayānavāhanādiānisaṃsaṃ, uragaṃ nissāya tassa kīḷāpanena laddhabbaṃ vatthahiraññasuvaṇṇādiānisaṃsaṃ aggiṃ nissāya tassānubhāvena pattabbaṃ yāgubhattapacanasītavinodanādiānisaṃsaṃ, bhikkhuṃ nissāya tassa vasena pattabbaṃ asutasavanasutapariyodapana-saggamaggādhigamādiānisaṃsaṃ sampassamānena ‘‘ete nissāya pubbe vuttappakāro ādīnavo atthi. Kiṃ imehī’’ti? Na sabbaso pahātabbā. Issariyatthikena pana vuttappakāraṃ avajānanañca paribhavanañca akatvā pubbuṭṭhāyipacchānipātitādīhi upāyehi khattiyakumāro tosetabbo, evaṃ tato issariyaṃ adhigamissati. Ahituṇḍikena urage vissāsaṃ akatvā nāgavijjaṃ parivattetvā ajapadena daṇḍena gīvāya gahetvā visaharena mūlena dāṭhā dhovitvā peḷāyaṃ pakkhipitvā kīḷāpentena caritabbaṃ. Evaṃ taṃ nissāya ghāsacchādanādīni labhissati. Yāgupacanādīni kattukāmena aggiṃ vissāsena bhaṇḍukkhalikādīsu apakkhipitvā hatthehi anāmasantena gomayacuṇṇādīhi jāletvā yāgupacanādīni kattabbāni, evaṃ taṃ nissāya ānisaṃsaṃ labhissati. Asutasavanādīni patthayantenapi bhikkhuṃ ativissāsena vejjakammanavakammādīsu ayojetvā catūhi paccayehi sakkaccaṃ upaṭṭhātabbo, evaṃ taṃ nissāya asutapubbaṃ buddhavacanaṃ asutapubbaṃ pañhāvinicchayaṃ diṭṭhadhammikasamparāyikaṃ atthaṃ tisso kulasampattiyo cha kāmasaggāni nava ca brahmaloke patvā amatamahānibbānadassanampi labhissatīti imamatthaṃ sandhāya sammadeva samācareti āha.
ਏਤਦવੋਚਾਤਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨੋ ਪਸਾਦਂ ਆવਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਤਂ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿવਚਨਂ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਭਿਕਨ੍ਤਂ ਅਤਿਇਟ੍ਠਂ ਅਤਿਮਨਾਪਂ, ਅਤਿਸੁਨ੍ਦਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤ੍ਥ ਏਕੇਨ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸਦ੍ਦੇਨ ਦੇਸਨਂ ਥੋਮੇਤਿ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਦਿਦਂ ਭਗવਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ’’ਤਿ। ਏਕੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਸਾਦਂ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਦਿਦਂ ਭਗવਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਗਮ੍ਮ ਮਮ ਪਸਾਦੋ’’ਤਿ।
Etadavocāti dhammadesanaṃ sutvā pasanno pasādaṃ āvikaronto etaṃ ‘‘abhikkanta’’ntiādivacanaṃ avoca. Tattha abhikkantanti abhikantaṃ atiiṭṭhaṃ atimanāpaṃ, atisundaranti attho. Ettha ekena abhikkantasaddena desanaṃ thometi ‘‘abhikkantaṃ, bhante, yadidaṃ bhagavato dhammadesanā’’ti. Ekena attano pasādaṃ ‘‘abhikkantaṃ, bhante, yadidaṃ bhagavato dhammadesanaṃ āgamma mama pasādo’’ti.
ਤਤੋ ਪਰਂ ਚਤੂਹਿ ਉਪਮਾਹਿ ਦੇਸਨਂਯੇવ ਥੋਮੇਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਨ੍ਤਿ ਅਧੋਮੁਖਠਪਿਤਂ, ਹੇਟ੍ਠਾਮੁਖਜਾਤਂ વਾ। ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਪਰਿਮੁਖਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਤਿਣਪਣ੍ਣਾਦਿਛਾਦਿਤਂ। વਿવਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਗ੍ਘਾਟੇਯ੍ਯ। ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸਾਤਿ ਦਿਸਾਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ। ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਤਿ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘ਏਸ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯ। ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਤਿ ਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤਘਨવਨਸਣ੍ਡ ਮੇਘਪਟਲੇਹਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗੇ ਤਮੇ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਕੋਚਿ ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮવਿਮੁਖਂ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ ਪਤਿਤਂ ਮਂ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਾ વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੇਨ, ਯਥਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਸਾਸਨਨ੍ਤਰਧਾਨਾ ਪਭੁਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਗਹਨਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਸਾਸਨਂ વਿવਰਨ੍ਤੇਨ, ਯਥਾ ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਕੁਮ੍ਮਗ੍ਗਮਿਚ੍ਛਾਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮੇ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗਂ ਆવਿਕਰੋਨ੍ਤੇਨ, ਯਥਾ ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਮੋਹਨ੍ਧਕਾਰੇ ਨਿਮੁਗ੍ਗਸ੍ਸ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧਾਦਿਰਤਨਰੂਪਾਨਿ ਅਪਸ੍ਸਤੋ ਤਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਕਮੋਹਨ੍ਧਕਾਰવਿਦ੍ਧਂਸਕਦੇਸਨਾਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਭਗવਤਾ ਏਤੇਹਿ ਪਰਿਯਾਯੇਹਿ ਪਕਾਸਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋਤਿ।
Tato paraṃ catūhi upamāhi desanaṃyeva thometi. Tattha nikkujjitanti adhomukhaṭhapitaṃ, heṭṭhāmukhajātaṃ vā. Ukkujjeyyāti uparimukhaṃ kareyya. Paṭicchannanti tiṇapaṇṇādichāditaṃ. Vivareyyāti ugghāṭeyya. Mūḷhassāti disāmūḷhassa. Maggaṃ ācikkheyyāti hatthe gahetvā ‘‘esa maggo’’ti vadeyya. Andhakāreti kāḷapakkhacātuddasī aḍḍharattaghanavanasaṇḍa meghapaṭalehi caturaṅge tame. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathā koci nikkujjitaṃ ukkujjeyya, evaṃ saddhammavimukhaṃ asaddhamme patitaṃ maṃ asaddhammā vuṭṭhāpentena, yathā paṭicchannaṃ vivareyya, evaṃ kassapassa bhagavato sāsanantaradhānā pabhuti micchādiṭṭhigahanapaṭicchannaṃ sāsanaṃ vivarantena, yathā mūḷhassa maggaṃ ācikkheyya, evaṃ kummaggamicchāmaggapaṭipannassa me saggamokkhamaggaṃ āvikarontena, yathā andhakāre telapajjotaṃ dhāreyya, evaṃ mohandhakāre nimuggassa me buddhādiratanarūpāni apassato tappaṭicchādakamohandhakāraviddhaṃsakadesanāpajjotaṃ dhārentena mayhaṃ bhagavatā etehi pariyāyehi pakāsitattā anekapariyāyena dhammo pakāsitoti.
ਏવਂ ਦੇਸਨਂ ਥੋਮੇਤ੍વਾ ਇਮਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਪਸਨ੍ਨਾਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਸਾਹਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਏਸਾਹਨ੍ਤਿ ਏਸੋ ਅਹਂ। ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚਾਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ। ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਧਾਰੇਤੂਤਿ ਮਂ ਭਗવਾ ‘ਉਪਾਸਕੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਧਾਰੇਤੁ, ਜਾਨਾਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇਤਿ ਅਜ੍ਜਤਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ। ਅਜ੍ਜਦਗ੍ਗੇਤਿ વਾ ਪਾਠੋ, ਦ-ਕਾਰੋ ਪਦਸਨ੍ਧਿਕਰੋ, ਅਜ੍ਜ ਅਗ੍ਗਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਾਣੁਪੇਤਨ੍ਤਿ ਪਾਣੇਹਿ ਉਪੇਤਂ ਯਾવ ਮੇ ਜੀવਿਤਂ ਪવਤ੍ਤਤਿ, ਤਾવ ਉਪੇਤਂ ਅਨਞ੍ਞਸਤ੍ਥੁਕਂ ਤੀਹਿ ਸਰਣਗਮਨੇਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਂ ਉਪਾਸਕਂ ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕਂ ਮਂ ਭਗવਾ ਧਾਰੇਤੂਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ, વਿਤ੍ਥਾਰੋ ਪਨ ਸੁਮਙ੍ਗਲવਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਸੁਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ વੁਤ੍ਤੋਤਿ। ਪਠਮਂ।
Evaṃ desanaṃ thometvā imāya desanāya ratanattaye pasannacitto pasannākāraṃ karonto esāhantiādimāha. Tattha esāhanti eso ahaṃ. Bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañcāti bhagavantañca dhammañca bhikkhusaṅghañcāti imaṃ ratanattayaṃ saraṇaṃ gacchāmi. Upāsakaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretūti maṃ bhagavā ‘upāsako aya’nti evaṃ dhāretu, jānātūti attho. Ajjataggeti ajjataṃ ādiṃ katvā. Ajjadaggeti vā pāṭho, da-kāro padasandhikaro, ajja aggaṃ katvāti attho. Pāṇupetanti pāṇehi upetaṃ yāva me jīvitaṃ pavattati, tāva upetaṃ anaññasatthukaṃ tīhi saraṇagamanehi saraṇaṃ gataṃ upāsakaṃ kappiyakārakaṃ maṃ bhagavā dhāretūti ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāya sāmaññaphalasutte sabbākārena vuttoti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਦਹਰਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Daharasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਦਹਰਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Daharasuttavaṇṇanā