Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೧೨. ದಕ್ಖಿಣಾವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ
12. Dakkhiṇāvibhaṅgasuttaṃ
೩೭೬. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಕ್ಕೇಸು ವಿಹರತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ 1 ಗೋತಮೀ ನವಂ ದುಸ್ಸಯುಗಂ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ನವಂ ದುಸ್ಸಯುಗಂ ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಸಾಮಂ ಕನ್ತಂ ಸಾಮಂ ವಾಯಿತಂ। ತಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಗವಾ ಮಹಾಪಜಾಪತಿಂ ಗೋತಮಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಙ್ಘೇ, ಗೋತಮಿ, ದೇಹಿ। ಸಙ್ಘೇ ತೇ ದಿನ್ನೇ ಅಹಞ್ಚೇವ ಪೂಜಿತೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮಿ ಸಙ್ಘೋ ಚಾ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ನವಂ ದುಸ್ಸಯುಗಂ ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಸಾಮಂ ಕನ್ತಂ ಸಾಮಂ ವಾಯಿತಂ। ತಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಮಹಾಪಜಾಪತಿಂ ಗೋತಮಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಙ್ಘೇ, ಗೋತಮಿ, ದೇಹಿ। ಸಙ್ಘೇ ತೇ ದಿನ್ನೇ ಅಹಞ್ಚೇವ ಪೂಜಿತೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮಿ ಸಙ್ಘೋ ಚಾ’’ತಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ನವಂ ದುಸ್ಸಯುಗಂ ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಸಾಮಂ ಕನ್ತಂ ಸಾಮಂ ವಾಯಿತಂ। ತಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಮಹಾಪಜಾಪತಿಂ ಗೋತಮಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಙ್ಘೇ, ಗೋತಮಿ, ದೇಹಿ । ಸಙ್ಘೇ ತೇ ದಿನ್ನೇ ಅಹಞ್ಚೇವ ಪೂಜಿತೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮಿ ಸಙ್ಘೋ ಚಾ’’ತಿ।
376. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho mahāpajāpati 2 gotamī navaṃ dussayugaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho mahāpajāpati gotamī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ me, bhante, navaṃ dussayugaṃ bhagavantaṃ uddissa sāmaṃ kantaṃ sāmaṃ vāyitaṃ. Taṃ me, bhante, bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Evaṃ vutte, bhagavā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavoca – ‘‘saṅghe, gotami, dehi. Saṅghe te dinne ahañceva pūjito bhavissāmi saṅgho cā’’ti. Dutiyampi kho mahāpajāpati gotamī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ me, bhante, navaṃ dussayugaṃ bhagavantaṃ uddissa sāmaṃ kantaṃ sāmaṃ vāyitaṃ. Taṃ me, bhante, bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Dutiyampi kho bhagavā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavoca – ‘‘saṅghe, gotami, dehi. Saṅghe te dinne ahañceva pūjito bhavissāmi saṅgho cā’’ti. Tatiyampi kho mahāpajāpati gotamī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ me, bhante, navaṃ dussayugaṃ bhagavantaṃ uddissa sāmaṃ kantaṃ sāmaṃ vāyitaṃ. Taṃ me, bhante, bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Tatiyampi kho bhagavā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavoca – ‘‘saṅghe, gotami, dehi . Saṅghe te dinne ahañceva pūjito bhavissāmi saṅgho cā’’ti.
೩೭೭. ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಮಹಾಪಜಾಪತಿಯಾ ಗೋತಮಿಯಾ ನವಂ ದುಸ್ಸಯುಗಂ। ಬಹೂಪಕಾರಾ 3, ಭನ್ತೇ, ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಭಗವತೋ ಮಾತುಚ್ಛಾ ಆಪಾದಿಕಾ ಪೋಸಿಕಾ ಖೀರಸ್ಸ ದಾಯಿಕಾ; ಭಗವನ್ತಂ ಜನೇತ್ತಿಯಾ ಕಾಲಙ್ಕತಾಯ ಥಞ್ಞಂ ಪಾಯೇಸಿ। ಭಗವಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಬಹೂಪಕಾರೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿಯಾ ಗೋತಮಿಯಾ। ಭಗವನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಗಮ್ಮ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗತಾ, ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗತಾ, ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗತಾ। ಭಗವನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಗಮ್ಮ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಾ ಪಟಿವಿರತಾ। ಭಗವನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಗಮ್ಮ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಬುದ್ಧೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ , ಧಮ್ಮೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ, ಸಙ್ಘೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಅರಿಯಕನ್ತೇಹಿ ಸೀಲೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಾ। ಭಗವನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಗಮ್ಮ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ದುಕ್ಖೇ ನಿಕ್ಕಙ್ಖಾ, ದುಕ್ಖಸಮುದಯೇ ನಿಕ್ಕಙ್ಖಾ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧೇ ನಿಕ್ಕಙ್ಖಾ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನಿಯಾ ಪಟಿಪದಾಯ ನಿಕ್ಕಙ್ಖಾ। ಭಗವಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಬಹೂಪಕಾರೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿಯಾ ಗೋತಮಿಯಾ’’ತಿ।
377. Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘paṭiggaṇhātu, bhante, bhagavā mahāpajāpatiyā gotamiyā navaṃ dussayugaṃ. Bahūpakārā 4, bhante, mahāpajāpati gotamī bhagavato mātucchā āpādikā posikā khīrassa dāyikā; bhagavantaṃ janettiyā kālaṅkatāya thaññaṃ pāyesi. Bhagavāpi, bhante, bahūpakāro mahāpajāpatiyā gotamiyā. Bhagavantaṃ, bhante, āgamma mahāpajāpati gotamī buddhaṃ saraṇaṃ gatā, dhammaṃ saraṇaṃ gatā, saṅghaṃ saraṇaṃ gatā. Bhagavantaṃ, bhante, āgamma mahāpajāpati gotamī pāṇātipātā paṭiviratā adinnādānā paṭiviratā kāmesumicchācārā paṭiviratā musāvādā paṭiviratā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā. Bhagavantaṃ, bhante, āgamma mahāpajāpati gotamī buddhe aveccappasādena samannāgatā , dhamme aveccappasādena samannāgatā, saṅghe aveccappasādena samannāgatā ariyakantehi sīlehi samannāgatā. Bhagavantaṃ, bhante, āgamma mahāpajāpati gotamī dukkhe nikkaṅkhā, dukkhasamudaye nikkaṅkhā, dukkhanirodhe nikkaṅkhā, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya nikkaṅkhā. Bhagavāpi, bhante, bahūpakāro mahāpajāpatiyā gotamiyā’’ti.
೩೭೮. ‘‘ಏವಮೇತಂ , ಆನನ್ದ। ಯಂ ಹಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪುಗ್ಗಲಂ ಆಗಮ್ಮ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಹೋತಿ, ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಹೋತಿ, ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗತೋ ಹೋತಿ, ಇಮಸ್ಸಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಪುಗ್ಗಲೇನ ನ ಸುಪ್ಪತಿಕಾರಂ ವದಾಮಿ, ಯದಿದಂ – ಅಭಿವಾದನ-ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನ-ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮ ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾ- ನಪ್ಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಾನುಪ್ಪದಾನೇನ।
378. ‘‘Evametaṃ , ānanda. Yaṃ hānanda, puggalo puggalaṃ āgamma buddhaṃ saraṇaṃ gato hoti, dhammaṃ saraṇaṃ gato hoti, saṅghaṃ saraṇaṃ gato hoti, imassānanda, puggalassa iminā puggalena na suppatikāraṃ vadāmi, yadidaṃ – abhivādana-paccuṭṭhāna-añjalikamma sāmīcikammacīvarapiṇḍapātasenāsanagilā- nappaccayabhesajjaparikkhārānuppadānena.
‘‘ಯಂ ಹಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪುಗ್ಗಲಂ ಆಗಮ್ಮ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತಿ, ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತಿ, ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತಿ, ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತಿ, ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತಿ, ಇಮಸ್ಸಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಪುಗ್ಗಲೇನ ನ ಸುಪ್ಪತಿಕಾರಂ ವದಾಮಿ, ಯದಿದಂ – ಅಭಿವಾದನ-ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನ-ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮ-ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾ- ನಪ್ಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಾನುಪ್ಪದಾನೇನ।
‘‘Yaṃ hānanda, puggalo puggalaṃ āgamma pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti, imassānanda, puggalassa iminā puggalena na suppatikāraṃ vadāmi, yadidaṃ – abhivādana-paccuṭṭhāna-añjalikamma-sāmīcikammacīvarapiṇḍapātasenāsanagilā- nappaccayabhesajjaparikkhārānuppadānena.
‘‘ಯಂ ಹಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪುಗ್ಗಲಂ ಆಗಮ್ಮ ಬುದ್ಧೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಧಮ್ಮೇ… ಸಙ್ಘೇ… ಅರಿಯಕನ್ತೇಹಿ ಸೀಲೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಇಮಸ್ಸಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಪುಗ್ಗಲೇನ ನ ಸುಪ್ಪತಿಕಾರಂ ವದಾಮಿ, ಯದಿದಂ – ಅಭಿವಾದನ-ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನ-ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮ-ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾ- ನಪ್ಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಾನುಪ್ಪದಾನೇನ।
‘‘Yaṃ hānanda, puggalo puggalaṃ āgamma buddhe aveccappasādena samannāgato hoti, dhamme… saṅghe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti, imassānanda, puggalassa iminā puggalena na suppatikāraṃ vadāmi, yadidaṃ – abhivādana-paccuṭṭhāna-añjalikamma-sāmīcikammacīvarapiṇḍapātasenāsanagilā- nappaccayabhesajjaparikkhārānuppadānena.
‘‘ಯಂ ಹಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪುಗ್ಗಲಂ ಆಗಮ್ಮ ದುಕ್ಖೇ ನಿಕ್ಕಙ್ಖೋ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಖಸಮುದಯೇ ನಿಕ್ಕಙ್ಖೋ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧೇ ನಿಕ್ಕಙ್ಖೋ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನಿಯಾ ಪಟಿಪದಾಯ ನಿಕ್ಕಙ್ಖೋ ಹೋತಿ, ಇಮಸ್ಸಾನನ್ದ, ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಪುಗ್ಗಲೇನ ನ ಸುಪ್ಪತಿಕಾರಂ ವದಾಮಿ, ಯದಿದಂ – ಅಭಿವಾದನ-ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮ-ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮ-ಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾ- ನಪ್ಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಾನುಪ್ಪದಾನೇನ।
‘‘Yaṃ hānanda, puggalo puggalaṃ āgamma dukkhe nikkaṅkho hoti, dukkhasamudaye nikkaṅkho hoti, dukkhanirodhe nikkaṅkho hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya nikkaṅkho hoti, imassānanda, puggalassa iminā puggalena na suppatikāraṃ vadāmi, yadidaṃ – abhivādana-paccuṭṭhānaañjalikamma-sāmīcikamma-cīvarapiṇḍapātasenāsanagilā- nappaccayabhesajjaparikkhārānuppadānena.
೩೭೯. ‘‘ಚುದ್ದಸ ಖೋ ಪನಿಮಾನನ್ದ, ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಕತಮಾ ಚುದ್ದಸ? ತಥಾಗತೇ ಅರಹನ್ತೇ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಪಠಮಾ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಪಚ್ಚೇಕಸಮ್ಬುದ್ಧೇ 5 ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ತಥಾಗತಸಾವಕೇ ಅರಹನ್ತೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ತತಿಯಾ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಅರಹತ್ತಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಚತುತ್ಥೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಅನಾಗಾಮಿಸ್ಸ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಪಞ್ಚಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಅನಾಗಾಮಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಛಟ್ಠೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಸಕದಾಗಾಮಿಸ್ಸ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಸತ್ತಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಸಕದಾಗಾಮಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಅಟ್ಠಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಸೋತಾಪನ್ನೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ನವಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ದಸಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಬಾಹಿರಕೇ ಕಾಮೇಸು ವೀತರಾಗೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಏಕಾದಸಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಪುಥುಜ್ಜನಸೀಲವನ್ತೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ದ್ವಾದಸಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಪುಥುಜ್ಜನದುಸ್ಸೀಲೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ತೇರಸಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ತಿರಚ್ಛಾನಗತೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಚುದ್ದಸಮೀ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ದಕ್ಖಿಣಾತಿ।
379. ‘‘Cuddasa kho panimānanda, pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Katamā cuddasa? Tathāgate arahante sammāsambuddhe dānaṃ deti – ayaṃ paṭhamā pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Paccekasambuddhe 6 dānaṃ deti – ayaṃ dutiyā pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Tathāgatasāvake arahante dānaṃ deti – ayaṃ tatiyā pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Arahattaphalasacchikiriyāya paṭipanne dānaṃ deti – ayaṃ catutthī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Anāgāmissa dānaṃ deti – ayaṃ pañcamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Anāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanne dānaṃ deti – ayaṃ chaṭṭhī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Sakadāgāmissa dānaṃ deti – ayaṃ sattamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanne dānaṃ deti – ayaṃ aṭṭhamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Sotāpanne dānaṃ deti – ayaṃ navamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanne dānaṃ deti – ayaṃ dasamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Bāhirake kāmesu vītarāge dānaṃ deti – ayaṃ ekādasamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Puthujjanasīlavante dānaṃ deti – ayaṃ dvādasamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Puthujjanadussīle dānaṃ deti – ayaṃ terasamī pāṭipuggalikā dakkhiṇā. Tiracchānagate dānaṃ deti – ayaṃ cuddasamī pāṭipuggalikā dakkhiṇāti.
‘‘ತತ್ರಾನನ್ದ, ತಿರಚ್ಛಾನಗತೇ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಸತಗುಣಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಿತಬ್ಬಾ, ಪುಥುಜ್ಜನದುಸ್ಸೀಲೇ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಸಹಸ್ಸಗುಣಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಿತಬ್ಬಾ, ಪುಥುಜ್ಜನಸೀಲವನ್ತೇ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಸತಸಹಸ್ಸಗುಣಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಿತಬ್ಬಾ, ಬಾಹಿರಕೇ ಕಾಮೇಸು ವೀತರಾಗೇ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಗುಣಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಿತಬ್ಬಾ, ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಅಸಙ್ಖೇಯ್ಯಾ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಿತಬ್ಬಾ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಸೋತಾಪನ್ನೇ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಸಕದಾಗಾಮಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಸಕದಾಗಾಮಿಸ್ಸ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಅನಾಗಾಮಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಅನಾಗಾಮಿಸ್ಸ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಅರಹತ್ತಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೇ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಅರಹನ್ತೇ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಪಚ್ಚೇಕಸಮ್ಬುದ್ಧೇ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ತಥಾಗತೇ ಅರಹನ್ತೇ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ!
‘‘Tatrānanda, tiracchānagate dānaṃ datvā sataguṇā dakkhiṇā pāṭikaṅkhitabbā, puthujjanadussīle dānaṃ datvā sahassaguṇā dakkhiṇā pāṭikaṅkhitabbā, puthujjanasīlavante dānaṃ datvā satasahassaguṇā dakkhiṇā pāṭikaṅkhitabbā, bāhirake kāmesu vītarāge dānaṃ datvā koṭisatasahassaguṇā dakkhiṇā pāṭikaṅkhitabbā, sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanne dānaṃ datvā asaṅkheyyā appameyyā dakkhiṇā pāṭikaṅkhitabbā, ko pana vādo sotāpanne, ko pana vādo sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanne, ko pana vādo sakadāgāmissa, ko pana vādo anāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanne, ko pana vādo anāgāmissa, ko pana vādo arahattaphalasacchikiriyāya paṭipanne, ko pana vādo arahante, ko pana vādo paccekasambuddhe, ko pana vādo tathāgate arahante sammāsambuddhe!
೩೮೦. ‘‘ಸತ್ತ ಖೋ ಪನಿಮಾನನ್ದ, ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಕತಮಾ ಸತ್ತ? ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೇ ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಪಠಮಾ ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ತಥಾಗತೇ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೇ ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ತತಿಯಾ ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಚತುತ್ಥೀ ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ‘ಏತ್ತಕಾ ಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಚ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಚ ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸ್ಸಥಾ’ತಿ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಪಞ್ಚಮೀ ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ‘ಏತ್ತಕಾ ಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸ್ಸಥಾ’ತಿ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಛಟ್ಠೀ ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ। ‘ಏತ್ತಕಾ ಮೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸ್ಸಥಾ’ತಿ ದಾನಂ ದೇತಿ – ಅಯಂ ಸತ್ತಮೀ ಸಙ್ಘಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ।
380. ‘‘Satta kho panimānanda, saṅghagatā dakkhiṇā. Katamā satta? Buddhappamukhe ubhatosaṅghe dānaṃ deti – ayaṃ paṭhamā saṅghagatā dakkhiṇā. Tathāgate parinibbute ubhatosaṅghe dānaṃ deti – ayaṃ dutiyā saṅghagatā dakkhiṇā. Bhikkhusaṅghe dānaṃ deti – ayaṃ tatiyā saṅghagatā dakkhiṇā. Bhikkhunisaṅghe dānaṃ deti – ayaṃ catutthī saṅghagatā dakkhiṇā. ‘Ettakā me bhikkhū ca bhikkhuniyo ca saṅghato uddissathā’ti dānaṃ deti – ayaṃ pañcamī saṅghagatā dakkhiṇā. ‘Ettakā me bhikkhū saṅghato uddissathā’ti dānaṃ deti – ayaṃ chaṭṭhī saṅghagatā dakkhiṇā. ‘Ettakā me bhikkhuniyo saṅghato uddissathā’ti dānaṃ deti – ayaṃ sattamī saṅghagatā dakkhiṇā.
‘‘ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ ಖೋ ಪನಾನನ್ದ, ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ಗೋತ್ರಭುನೋ ಕಾಸಾವಕಣ್ಠಾ ದುಸ್ಸೀಲಾ ಪಾಪಧಮ್ಮಾ। ತೇಸು ದುಸ್ಸೀಲೇಸು ಸಙ್ಘಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ದಾನಂ ದಸ್ಸನ್ತಿ। ತದಾಪಾಹಂ, ಆನನ್ದ, ಸಙ್ಘಗತಂ ದಕ್ಖಿಣಂ ಅಸಙ್ಖೇಯ್ಯಂ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯಂ ವದಾಮಿ। ನ ತ್ವೇವಾಹಂ, ಆನನ್ದ, ಕೇನಚಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ಸಙ್ಘಗತಾಯ ದಕ್ಖಿಣಾಯ ಪಾಟಿಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ದಾನಂ ಮಹಪ್ಫಲತರಂ ವದಾಮಿ।
‘‘Bhavissanti kho panānanda, anāgatamaddhānaṃ gotrabhuno kāsāvakaṇṭhā dussīlā pāpadhammā. Tesu dussīlesu saṅghaṃ uddissa dānaṃ dassanti. Tadāpāhaṃ, ānanda, saṅghagataṃ dakkhiṇaṃ asaṅkheyyaṃ appameyyaṃ vadāmi. Na tvevāhaṃ, ānanda, kenaci pariyāyena saṅghagatāya dakkhiṇāya pāṭipuggalikaṃ dānaṃ mahapphalataraṃ vadāmi.
೩೮೧. ‘‘ಚತಸ್ಸೋ ಖೋ ಇಮಾ, ಆನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ವಿಸುದ್ಧಿಯೋ। ಕತಮಾ ಚತಸ್ಸೋ? ಅತ್ಥಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ದಾಯಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ। ಅತ್ಥಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ದಾಯಕತೋ। ಅತ್ಥಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ನೇವ ದಾಯಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ। ಅತ್ಥಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ದಾಯಕತೋ ಚೇವ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ಚ।
381. ‘‘Catasso kho imā, ānanda, dakkhiṇā visuddhiyo. Katamā catasso? Atthānanda, dakkhiṇā dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato. Atthānanda, dakkhiṇā paṭiggāhakato visujjhati no dāyakato. Atthānanda, dakkhiṇā neva dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato. Atthānanda, dakkhiṇā dāyakato ceva visujjhati paṭiggāhakato ca.
‘‘ಕಥಞ್ಚಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ದಾಯಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ? ಇಧಾನನ್ದ, ದಾಯಕೋ ಹೋತಿ ಸೀಲವಾ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾ ಹೋನ್ತಿ ದುಸ್ಸೀಲಾ ಪಾಪಧಮ್ಮಾ – ಏವಂ ಖೋ, ಆನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ದಾಯಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ।
‘‘Kathañcānanda, dakkhiṇā dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato? Idhānanda, dāyako hoti sīlavā kalyāṇadhammo, paṭiggāhakā honti dussīlā pāpadhammā – evaṃ kho, ānanda, dakkhiṇā dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato.
‘‘ಕಥಞ್ಚಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ದಾಯಕತೋ? ಇಧಾನನ್ದ, ದಾಯಕೋ ಹೋತಿ ದುಸ್ಸೀಲೋ ಪಾಪಧಮ್ಮೋ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾ ಹೋನ್ತಿ ಸೀಲವನ್ತೋ 7 ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ – ಏವಂ ಖೋ, ಆನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ದಾಯಕತೋ।
‘‘Kathañcānanda, dakkhiṇā paṭiggāhakato visujjhati no dāyakato? Idhānanda, dāyako hoti dussīlo pāpadhammo, paṭiggāhakā honti sīlavanto 8 kalyāṇadhammā – evaṃ kho, ānanda, dakkhiṇā paṭiggāhakato visujjhati no dāyakato.
‘‘ಕಥಞ್ಚಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ನೇವ ದಾಯಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ? ಇಧಾನನ್ದ, ದಾಯಕೋ ಚ ಹೋತಿ ದುಸ್ಸೀಲೋ ಪಾಪಧಮ್ಮೋ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ ದುಸ್ಸೀಲಾ ಪಾಪಧಮ್ಮಾ – ಏವಂ ಖೋ, ಆನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ನೇವ ದಾಯಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನೋ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ।
‘‘Kathañcānanda, dakkhiṇā neva dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato? Idhānanda, dāyako ca hoti dussīlo pāpadhammo, paṭiggāhakā ca honti dussīlā pāpadhammā – evaṃ kho, ānanda, dakkhiṇā neva dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato.
‘‘ಕಥಞ್ಚಾನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ದಾಯಕತೋ ಚೇವ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ಚ? ಇಧಾನನ್ದ, ದಾಯಕೋ ಚ ಹೋತಿ ಸೀಲವಾ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ – ಏವಂ ಖೋ, ಆನನ್ದ, ದಕ್ಖಿಣಾ ದಾಯಕತೋ ಚೇವ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ಚ। ಇಮಾ ಖೋ, ಆನನ್ದ, ಚತಸ್ಸೋ ದಕ್ಖಿಣಾ ವಿಸುದ್ಧಿಯೋ’’ತಿ।
‘‘Kathañcānanda, dakkhiṇā dāyakato ceva visujjhati paṭiggāhakato ca? Idhānanda, dāyako ca hoti sīlavā kalyāṇadhammo, paṭiggāhakā ca honti sīlavanto kalyāṇadhammā – evaṃ kho, ānanda, dakkhiṇā dāyakato ceva visujjhati paṭiggāhakato ca. Imā kho, ānanda, catasso dakkhiṇā visuddhiyo’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಸುಗತೋ ಅಥಾಪರಂ ಏತದವೋಚ ಸತ್ಥಾ –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
೩೮೨.
382.
‘‘ಯೋ ಸೀಲವಾ ದುಸ್ಸೀಲೇಸು ದದಾತಿ ದಾನಂ,
‘‘Yo sīlavā dussīlesu dadāti dānaṃ,
ಅಭಿಸದ್ದಹಂ ಕಮ್ಮಫಲಂ ಉಳಾರಂ,
Abhisaddahaṃ kammaphalaṃ uḷāraṃ,
ಸಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ದಾಯಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ॥
Sā dakkhiṇā dāyakato visujjhati.
‘‘ಯೋ ದುಸ್ಸೀಲೋ ಸೀಲವನ್ತೇಸು ದದಾತಿ ದಾನಂ,
‘‘Yo dussīlo sīlavantesu dadāti dānaṃ,
ಅಧಮ್ಮೇನ ಲದ್ಧಂ ಅಪ್ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ।
Adhammena laddhaṃ appasannacitto;
ಅನಭಿಸದ್ದಹಂ ಕಮ್ಮಫಲಂ ಉಳಾರಂ,
Anabhisaddahaṃ kammaphalaṃ uḷāraṃ,
ಸಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ॥
Sā dakkhiṇā paṭiggāhakato visujjhati.
‘‘ಯೋ ದುಸ್ಸೀಲೋ ದುಸ್ಸೀಲೇಸು ದದಾತಿ ದಾನಂ,
‘‘Yo dussīlo dussīlesu dadāti dānaṃ,
ಅಧಮ್ಮೇನ ಲದ್ಧಂ ಅಪ್ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ।
Adhammena laddhaṃ appasannacitto;
ಅನಭಿಸದ್ದಹಂ ಕಮ್ಮಫಲಂ ಉಳಾರಂ,
Anabhisaddahaṃ kammaphalaṃ uḷāraṃ,
ನ ತಂ ದಾನಂ ವಿಪುಲಪ್ಫಲನ್ತಿ ಬ್ರೂಮಿ॥
Na taṃ dānaṃ vipulapphalanti brūmi.
‘‘ಯೋ ಸೀಲವಾ ಸೀಲವನ್ತೇಸು ದದಾತಿ ದಾನಂ,
‘‘Yo sīlavā sīlavantesu dadāti dānaṃ,
ಧಮ್ಮೇನ ಲದ್ಧಂ ಸುಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ।
Dhammena laddhaṃ supasannacitto;
ಅಭಿಸದ್ದಹಂ ಕಮ್ಮಫಲಂ ಉಳಾರಂ,
Abhisaddahaṃ kammaphalaṃ uḷāraṃ,
‘‘ಯೋ ವೀತರಾಗೋ ವೀತರಾಗೇಸು ದದಾತಿ ದಾನಂ,
‘‘Yo vītarāgo vītarāgesu dadāti dānaṃ,
ಧಮ್ಮೇನ ಲದ್ಧಂ ಸುಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ।
Dhammena laddhaṃ supasannacitto;
ಅಭಿಸದ್ದಹಂ ಕಮ್ಮಫಲಂ ಉಳಾರಂ,
Abhisaddahaṃ kammaphalaṃ uḷāraṃ,
ದಕ್ಖಿಣಾವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ದ್ವಾದಸಮಂ।
Dakkhiṇāvibhaṅgasuttaṃ niṭṭhitaṃ dvādasamaṃ.
ವಿಭಙ್ಗವಗ್ಗೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ಚತುತ್ಥೋ।
Vibhaṅgavaggo niṭṭhito catuttho.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ಭದ್ದೇಕಾನನ್ದಕಚ್ಚಾನ, ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯಾಸುಭೋ।
Bhaddekānandakaccāna, lomasakaṅgiyāsubho;
ಮಹಾಕಮ್ಮಸಳಾಯತನವಿಭಙ್ಗಾ, ಉದ್ದೇಸಅರಣಾ ಧಾತು ಸಚ್ಚಂ॥
Mahākammasaḷāyatanavibhaṅgā, uddesaaraṇā dhātu saccaṃ.
ದಕ್ಖಿಣಾವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತನ್ತಿ।
Dakkhiṇāvibhaṅgasuttanti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೨. ದಕ್ಖಿಣಾವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 12. Dakkhiṇāvibhaṅgasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೧೨. ದಕ್ಖಿಣಾವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 12. Dakkhiṇāvibhaṅgasuttavaṇṇanā