Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၁၁. ဒက္ခိဏာဝိသုဒ္ဓိကထာဝဏ္ဏနာ
11. Dakkhiṇāvisuddhikathāvaṇṇanā
၈၀၀-၈၀၁. ဣဒာနိ ဒက္ခိဏာဝိသုဒ္ဓိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ‘‘ယဒိ ပဋိဂ္ဂာဟကတော ဒက္ခိဏာ ဝိသုဇ္ဈေယ္ယ, မဟပ္ဖလာ ဘဝေယ္ယ။ ဒာယကေန ဒာနံ ဒိန္နံ, ပဋိဂ္ဂာဟကေန ဝိပာကော နိဗ္ဗတ္တိတောတိ အညော အညသ္သ ကာရကော ဘဝေယ္ယ, ပရံကတံ သုခဒုက္ခံ အာပဇ္ဇေယ္ယ, အညော ကရေယ္ယ, အညော ပဋိသံဝေဒေယ္ယ။ တသ္မာ ဒာယကတောဝ ဒာနံ ဝိသုဇ္ဈတိ, နော ပဋိဂ္ဂာဟကတော, ဒာယကသ္သေဝ စိတ္တဝိသုဒ္ဓိ ဝိပာကဒာယိကာ ဟောတီ’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ဥတ္တရာပထကာနံ; တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ အာဟုနေယ္ယာတိအာဒိ ‘‘ယဒိ ပဋိဂ္ဂာဟကတော ဒာနံ န ဝိသုဇ္ဈေယ္ယ, ကိမသ္သ အာဟုနေယ္ယာဒိဘာဝော ကရေယ္ယာ’’တိ ဒသ္သနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ အညော အညသ္သ ကာရကောတိ ယဒိ ဒာယကသ္သ ဒာနစေတနာ ပဋိဂ္ဂာဟကေန ကတာ ဘဝေယ္ယ, ယုတ္တရူပံ သိယာ။ တသ္သ ပန ဒာနစေတနာ ပရိသုဒ္ဓာ ပဋိဂ္ဂာဟကသင္ခာတံ ဝတ္ထုံ ပဋိစ္စ မဟာဝိပာကဋ္ဌေန ဝိသုဇ္ဈတိ, တသ္မာ အစောဒနာ ဧသာ ‘‘ပဋိဂ္ဂာဟကတော ဒာနံ ဝိသုဇ္ဈတီ’’တိ။
800-801. Idāni dakkhiṇāvisuddhikathā nāma hoti. Tattha ‘‘yadi paṭiggāhakato dakkhiṇā visujjheyya, mahapphalā bhaveyya. Dāyakena dānaṃ dinnaṃ, paṭiggāhakena vipāko nibbattitoti añño aññassa kārako bhaveyya, paraṃkataṃ sukhadukkhaṃ āpajjeyya, añño kareyya, añño paṭisaṃvedeyya. Tasmā dāyakatova dānaṃ visujjhati, no paṭiggāhakato, dāyakasseva cittavisuddhi vipākadāyikā hotī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Āhuneyyātiādi ‘‘yadi paṭiggāhakato dānaṃ na visujjheyya, kimassa āhuneyyādibhāvo kareyyā’’ti dassanatthaṃ vuttaṃ. Añño aññassa kārakoti yadi dāyakassa dānacetanā paṭiggāhakena katā bhaveyya, yuttarūpaṃ siyā. Tassa pana dānacetanā parisuddhā paṭiggāhakasaṅkhātaṃ vatthuṃ paṭicca mahāvipākaṭṭhena visujjhati, tasmā acodanā esā ‘‘paṭiggāhakato dānaṃ visujjhatī’’ti.
ဒက္ခိဏာဝိသုဒ္ဓိကထာဝဏ္ဏနာ။
Dakkhiṇāvisuddhikathāvaṇṇanā.
သတ္တရသမော ဝဂ္ဂော။
Sattarasamo vaggo.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၁၇၆) ၁၁. ဒက္ခိဏာဝိသုဒ္ဓိကထာ • (176) 11. Dakkhiṇāvisuddhikathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၁၁. ဒက္ခိဏာဝိသုဒ္ဓိကထာဝဏ္ဏနာ • 11. Dakkhiṇāvisuddhikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၁၁. ဒက္ခိဏာဝိသုဒ္ဓိကထာဝဏ္ဏနာ • 11. Dakkhiṇāvisuddhikathāvaṇṇanā