Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೪. ದಲಿದ್ದಸುತ್ತಂ
4. Daliddasuttaṃ
೨೬೦. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ। ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
260. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಿಸೋ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ರಾಜಗಹೇ ಮನುಸ್ಸದಲಿದ್ದೋ 1 ಅಹೋಸಿ ಮನುಸ್ಸಕಪಣೋ ಮನುಸ್ಸವರಾಕೋ। ಸೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿ। ಸೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜಿ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಸಹಬ್ಯತಂ। ಸೋ ಅಞ್ಞೇ ದೇವೇ ಅತಿರೋಚತಿ ವಣ್ಣೇನ ಚೇವ ಯಸಸಾ ಚ। ತತ್ರ ಸುದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ ಭೋ, ಅಬ್ಭುತಂ ವತ ಭೋ! ಅಯಞ್ಹಿ ದೇವಪುತ್ತೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಮನುಸ್ಸದಲಿದ್ದೋ ಅಹೋಸಿ ಮನುಸ್ಸಕಪಣೋ ಮನುಸ್ಸವರಾಕೋ; ಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪನ್ನೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಸಹಬ್ಯತಂ। ಸೋ ಅಞ್ಞೇ ದೇವೇ ಅತಿರೋಚತಿ ವಣ್ಣೇನ ಚೇವ ಯಸಸಾ ಚಾ’’’ತಿ।
‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, aññataro puriso imasmiṃyeva rājagahe manussadaliddo 2 ahosi manussakapaṇo manussavarāko. So tathāgatappavedite dhammavinaye saddhaṃ samādiyi, sīlaṃ samādiyi, sutaṃ samādiyi, cāgaṃ samādiyi, paññaṃ samādiyi. So tathāgatappavedite dhammavinaye saddhaṃ samādiyitvā sīlaṃ samādiyitvā sutaṃ samādiyitvā cāgaṃ samādiyitvā paññaṃ samādiyitvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajji devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sahabyataṃ. So aññe deve atirocati vaṇṇena ceva yasasā ca. Tatra sudaṃ, bhikkhave, devā tāvatiṃsā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho! Ayañhi devaputto pubbe manussabhūto samāno manussadaliddo ahosi manussakapaṇo manussavarāko; so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapanno devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sahabyataṃ. So aññe deve atirocati vaṇṇena ceva yasasā cā’’’ti.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಮಾ ಖೋ ತುಮ್ಹೇ, ಮಾರಿಸಾ, ಏತಸ್ಸ ದೇವಪುತ್ತಸ್ಸ ಉಜ್ಝಾಯಿತ್ಥ। ಏಸೋ ಖೋ, ಮಾರಿಸಾ, ದೇವಪುತ್ತೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿ। ಸೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪನ್ನೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಸಹಬ್ಯತಂ । ಸೋ ಅಞ್ಞೇ ದೇವೇ ಅತಿರೋಚತಿ ವಣ್ಣೇನ ಚೇವ ಯಸಸಾ ಚಾ’’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ ಅನುನಯಮಾನೋ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿ –
‘‘Atha kho, bhikkhave, sakko devānamindo deve tāvatiṃse āmantesi – ‘mā kho tumhe, mārisā, etassa devaputtassa ujjhāyittha. Eso kho, mārisā, devaputto pubbe manussabhūto samāno tathāgatappavedite dhammavinaye saddhaṃ samādiyi, sīlaṃ samādiyi, sutaṃ samādiyi, cāgaṃ samādiyi, paññaṃ samādiyi. So tathāgatappavedite dhammavinaye saddhaṃ samādiyitvā sīlaṃ samādiyitvā sutaṃ samādiyitvā cāgaṃ samādiyitvā paññaṃ samādiyitvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapanno devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sahabyataṃ . So aññe deve atirocati vaṇṇena ceva yasasā cā’’’ti. Atha kho, bhikkhave, sakko devānamindo deve tāvatiṃse anunayamāno tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi –
‘‘ಯಸ್ಸ ಸದ್ಧಾ ತಥಾಗತೇ, ಅಚಲಾ ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಾ।
‘‘Yassa saddhā tathāgate, acalā suppatiṭṭhitā;
ಸೀಲಞ್ಚ ಯಸ್ಸ ಕಲ್ಯಾಣಂ, ಅರಿಯಕನ್ತಂ ಪಸಂಸಿತಂ॥
Sīlañca yassa kalyāṇaṃ, ariyakantaṃ pasaṃsitaṃ.
‘‘ಸಙ್ಘೇ ಪಸಾದೋ ಯಸ್ಸತ್ಥಿ, ಉಜುಭೂತಞ್ಚ ದಸ್ಸನಂ।
‘‘Saṅghe pasādo yassatthi, ujubhūtañca dassanaṃ;
ಅದಲಿದ್ದೋತಿ ತಂ ಆಹು, ಅಮೋಘಂ ತಸ್ಸ ಜೀವಿತಂ॥
Adaliddoti taṃ āhu, amoghaṃ tassa jīvitaṃ.
‘‘ತಸ್ಮಾ ಸದ್ಧಞ್ಚ ಸೀಲಞ್ಚ, ಪಸಾದಂ ಧಮ್ಮದಸ್ಸನಂ।
‘‘Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ;
ಅನುಯುಞ್ಜೇಥ ಮೇಧಾವೀ, ಸರಂ ಬುದ್ಧಾನ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥
Anuyuñjetha medhāvī, saraṃ buddhāna sāsana’’nti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ದಲಿದ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Daliddasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ದಲಿದ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Daliddasuttavaṇṇanā