| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
4. த³லித்³த³ஸுத்தவண்ணனா
4. Daliddasuttavaṇṇanā
260. சதுத்தே² மனுஸ்ஸத³லித்³தோ³தி மனுஸ்ஸஅத⁴னோ. மனுஸ்ஸகபணோதி மனுஸ்ஸகாருஞ்ஞதங் பத்தோ. மனுஸ்ஸவராகோதி மனுஸ்ஸலாமகோ. தத்ராதி தஸ்மிங் டா²னே, தஸ்மிங் வா அதிரோசனே. உஜ்ஜா²யந்தீதி அவஜ்ஜா²யந்தி லாமகதோ சிந்தெந்தி. கி²யந்தீதி கதெ²ந்தி பகாஸெந்தி. விபாசெந்தீதி தத்த² தத்த² கதெ²ந்தி வித்தா²ரெந்தி. ஏஸோ கோ² மாரிஸாதி எத்த² அயமனுபுப்³பி³கதா² – ஸோ கிர அனுப்பன்னே பு³த்³தே⁴ காஸிரட்டே² பா³ராணஸிராஜா ஹுத்வா ஸமுஸ்ஸிதத்³த⁴ஜபடாகனானாலங்காரேன ஸுட்டு² அலங்கதங் நக³ரங் பத³க்கி²ணங் அகாஸி அத்தனோ ஸிரிஸம்பத்தியா ஸமாகட்³டி⁴தனெத்தேன ஜனகாயேன ஸமுல்லோகியமானோ. தஸ்மிஞ்ச ஸமயே ஏகோ பச்சேகபு³த்³தோ⁴ க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தா ஆக³ம்ம தஸ்மிங் நக³ரே பிண்டா³ய சரதி, ஸந்திந்த்³ரியோ ஸந்தமானஸோ உத்தமத³மத²ஸமன்னாக³தோ. மஹாஜனோபி ராஜக³தங் சித்தீகாரங் பஹாய பச்சேகபு³த்³த⁴மேவ ஓலோகேஸி. ராஜா – ‘‘இதா³னி இமஸ்மிங் ஜனகாயே ஏகோபி மங் ந ஓலோகேதி. கிங் நு கோ² ஏத’’ந்தி? ஓலோகெந்தோ பச்சேகபு³த்³த⁴ங் அத்³த³ஸ. ஸோபி பச்சேகபு³த்³தோ⁴ மஹல்லகோ ஹோதி பச்சி²மவயே டி²தோ. சீவரானிபிஸ்ஸ ஜிண்ணானி, ததோ ததோ ஸுத்தானி க³ளந்தி. ரஞ்ஞோ ஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கானி த்³வே அஸங்க்²யெய்யானி பூரிதபாரமிங் பச்சேகபு³த்³த⁴ங் தி³ஸ்வா சித்தபஸாத³மத்தங் வா ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா வந்த³னமத்தங் வா நாஹோஸி. ஸோ ராஜா ‘‘பப்³ப³ஜிதோ மஞ்ஞே ஏஸ உஸூயாய மங் ந ஓலோகேதீ’’தி குஜ்ஜி²த்வா ‘‘க்வாயங் குட்டி²சீவரானி பாருதோ’’தி நிட்டு²பி⁴த்வா பக்காமி. தஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ விபாகேன மஹானிரயே நிப்³ப³த்தித்வா விபாகாவஸேஸேன மனுஸ்ஸலோகங் ஆக³ச்ச²ந்தோ ராஜக³ஹே பரமகபணாய இத்தி²யா குச்சி²ம்ஹி படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. க³ஹிதகாலதோ பட்டா²ய ஸா இத்தீ² கஞ்ஜிகமத்தம்பி உத³ரபூரங் நாலத்த². தஸ்ஸ குச்சி²க³தஸ்ஸேவ கண்ணனாஸா விலீனா, ஸங்க²பலிதகுட்டீ² ஹுத்வா மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²ந்தோ. மாதாபிதரோ நாம து³க்கரகாரிகா ஹொந்தி, தேனஸ்ஸ மாதா யாவ கபாலங் க³ஹெத்வா சரிதுங் ந ஸக்கோதி, தாவஸ்ஸ கஞ்ஜிகம்பி உத³கம்பி ஆஹரித்வா அதா³ஸி. பி⁴க்கா²ய சரிதுங் ஸமத்த²காலே பனஸ்ஸ கபாலங் ஹத்தே² த³த்வா ‘‘பஞ்ஞாயிஸ்ஸஸி ஸகேன கம்மேனா’’தி பக்காமி.
260. Catutthe manussadaliddoti manussaadhano. Manussakapaṇoti manussakāruññataṃ patto. Manussavarākoti manussalāmako. Tatrāti tasmiṃ ṭhāne, tasmiṃ vā atirocane. Ujjhāyantīti avajjhāyanti lāmakato cintenti. Khiyantīti kathenti pakāsenti. Vipācentīti tattha tattha kathenti vitthārenti. Eso kho mārisāti ettha ayamanupubbikathā – so kira anuppanne buddhe kāsiraṭṭhe bārāṇasirājā hutvā samussitaddhajapaṭākanānālaṅkārena suṭṭhu alaṅkataṃ nagaraṃ padakkhiṇaṃ akāsi attano sirisampattiyā samākaḍḍhitanettena janakāyena samullokiyamāno. Tasmiñca samaye eko paccekabuddho gandhamādanapabbatā āgamma tasmiṃ nagare piṇḍāya carati, santindriyo santamānaso uttamadamathasamannāgato. Mahājanopi rājagataṃ cittīkāraṃ pahāya paccekabuddhameva olokesi. Rājā – ‘‘idāni imasmiṃ janakāye ekopi maṃ na oloketi. Kiṃ nu kho eta’’nti? Olokento paccekabuddhaṃ addasa. Sopi paccekabuddho mahallako hoti pacchimavaye ṭhito. Cīvarānipissa jiṇṇāni, tato tato suttāni gaḷanti. Rañño satasahassādhikāni dve asaṅkhyeyyāni pūritapāramiṃ paccekabuddhaṃ disvā cittapasādamattaṃ vā hatthaṃ pasāretvā vandanamattaṃ vā nāhosi. So rājā ‘‘pabbajito maññe esa usūyāya maṃ na oloketī’’ti kujjhitvā ‘‘kvāyaṃ kuṭṭhicīvarāni pāruto’’ti niṭṭhubhitvā pakkāmi. Tassa kammassa vipākena mahāniraye nibbattitvā vipākāvasesena manussalokaṃ āgacchanto rājagahe paramakapaṇāya itthiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi. Gahitakālato paṭṭhāya sā itthī kañjikamattampi udarapūraṃ nālattha. Tassa kucchigatasseva kaṇṇanāsā vilīnā, saṅkhapalitakuṭṭhī hutvā mātukucchito nikkhanto. Mātāpitaro nāma dukkarakārikā honti, tenassa mātā yāva kapālaṃ gahetvā carituṃ na sakkoti, tāvassa kañjikampi udakampi āharitvā adāsi. Bhikkhāya carituṃ samatthakāle panassa kapālaṃ hatthe datvā ‘‘paññāyissasi sakena kammenā’’ti pakkāmi.
அத²ஸ்ஸ ததோ பட்டா²ய ஸகலஸரீரதோ மங்ஸானி சி²ஜ்ஜித்வா சி²ஜ்ஜித்வா பதந்தி, யூஸங் பக்³க⁴ரதி, மஹாவேத³னா வத்தந்தி. யங் யங் ரச்ச²ங் நிஸ்ஸாய ஸயதி, ஸப்³ப³ரத்திங் மஹாரவேன ரவதி. தஸ்ஸ காருஞ்ஞபரிதே³விதஸத்³தே³ன ஸகலவீதி²யங் மனுஸ்ஸா ஸப்³ப³ரத்திங் நித்³த³ங் ந லப⁴ந்தி. தஸ்ஸ ததோ பட்டா²ய ஸுக²ஸயிதே பபோ³தே⁴தீதி ஸுப்பபு³த்³தோ⁴த்வேவ நாமங் உத³பாதி³. அதா²பரேன ஸமயேன ப⁴க³வதி ராஜக³ஹங் ஸம்பத்தே நாக³ரா ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா நக³ரமஜ்ஜே² மஹாமண்ட³பங் கத்வா தா³னங் அத³ங்ஸு. ஸுப்பபு³த்³தோ⁴பி குட்டீ² க³ந்த்வா தா³னக்³க³மண்ட³பஸ்ஸ அவிதூ³ரே நிஸீதி³. நாக³ரா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் பணீதேன கா²த³னீயேன போ⁴ஜனீயேன பரிவிஸந்தா தஸ்ஸாபி யாகு³ப⁴த்தங் அத³ங்ஸு. தஸ்ஸ பணீதபோ⁴ஜனங் பு⁴த்தஸ்ஸ சித்தங் ஏகக்³க³ங் அஹோஸி. ஸத்தா² ப⁴த்தகிச்சாவஸானே அனுமோத³னங் கத்வா ஸச்சானி தீ³பேஸி, ஸுப்பபு³த்³தோ⁴ நிஸின்னட்டா²னே நிஸின்னோவ தே³ஸனானுஸாரேன ஞாணங் பேஸெத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தோ. ஸத்தா² உட்டா²ய விஹாரங் க³தோ. ஸோபி சும்ப³டங் ஆருய்ஹ கபாலமாதா³ய த³ண்ட³மோலுப்³ப⁴ அத்தனோ வஸனட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தோ விப்³ப⁴ந்தாய கா³வியா ஜீவிதா வோரோபிதோ மத்திகபாதிங் பி⁴ந்தி³த்வா ஸுவண்ணபாதிங் படிலப⁴ந்தோ விய து³தியசித்தவாரே தே³வலோகே நிப்³ப³த்தோ அத்தனோ புஞ்ஞங் நிஸ்ஸாய அஞ்ஞே தே³வே அதிக்கம்ம விரோசித்த². தங் காரணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஸக்கோ தே³வானமிந்தோ³ ஏஸோ கோ² மாரிஸாதிஆதி³மாஹ.
Athassa tato paṭṭhāya sakalasarīrato maṃsāni chijjitvā chijjitvā patanti, yūsaṃ paggharati, mahāvedanā vattanti. Yaṃ yaṃ racchaṃ nissāya sayati, sabbarattiṃ mahāravena ravati. Tassa kāruññaparidevitasaddena sakalavīthiyaṃ manussā sabbarattiṃ niddaṃ na labhanti. Tassa tato paṭṭhāya sukhasayite pabodhetīti suppabuddhotveva nāmaṃ udapādi. Athāparena samayena bhagavati rājagahaṃ sampatte nāgarā satthāraṃ nimantetvā nagaramajjhe mahāmaṇḍapaṃ katvā dānaṃ adaṃsu. Suppabuddhopi kuṭṭhī gantvā dānaggamaṇḍapassa avidūre nisīdi. Nāgarā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena parivisantā tassāpi yāgubhattaṃ adaṃsu. Tassa paṇītabhojanaṃ bhuttassa cittaṃ ekaggaṃ ahosi. Satthā bhattakiccāvasāne anumodanaṃ katvā saccāni dīpesi, suppabuddho nisinnaṭṭhāne nisinnova desanānusārena ñāṇaṃ pesetvā sotāpattiphale patiṭṭhito. Satthā uṭṭhāya vihāraṃ gato. Sopi cumbaṭaṃ āruyha kapālamādāya daṇḍamolubbha attano vasanaṭṭhānaṃ gacchanto vibbhantāya gāviyā jīvitā voropito mattikapātiṃ bhinditvā suvaṇṇapātiṃ paṭilabhanto viya dutiyacittavāre devaloke nibbatto attano puññaṃ nissāya aññe deve atikkamma virocittha. Taṃ kāraṇaṃ dassento sakko devānamindo eso kho mārisātiādimāha.
ஸத்³தா⁴தி மக்³கே³னாக³தஸத்³தா⁴. ஸீலஞ்ச யஸ்ஸ கல்யாணந்தி கல்யாணஸீலங் நாம அரியஸாவகஸ்ஸ அரியகந்தஸீலங் வுச்சதி. தத்த² கிஞ்சாபி அரியஸாவகஸ்ஸ ஏகஸீலம்பி அகந்தங் நாம நத்தி², இமஸ்மிங் பனத்தே² ப⁴வந்தரேபி அப்பஹீனங் பஞ்சஸீலங் அதி⁴ப்பேதங். சதுத்த²ங்.
Saddhāti maggenāgatasaddhā. Sīlañca yassa kalyāṇanti kalyāṇasīlaṃ nāma ariyasāvakassa ariyakantasīlaṃ vuccati. Tattha kiñcāpi ariyasāvakassa ekasīlampi akantaṃ nāma natthi, imasmiṃ panatthe bhavantarepi appahīnaṃ pañcasīlaṃ adhippetaṃ. Catutthaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 4. த³லித்³த³ஸுத்தங் • 4. Daliddasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 4. த³லித்³த³ஸுத்தவண்ணனா • 4. Daliddasuttavaṇṇanā
