Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi |
၇. သတ္တမဝဂ္ဂော
7. Sattamavaggo
(၆၆) ၄. ဒာနကထာ
(66) 4. Dānakathā
၄၇၈. စေတသိကော ဓမ္မော ဒာနန္တိ? အာမန္တာ။ လဗ္ဘာ စေတသိကော ဓမ္မော ပရေသံ ဒာတုန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ ။ပေ.။ လဗ္ဘာ စေတသိကော ဓမ္မော ပရေသံ ဒာတုန္တိ? အာမန္တာ။ လဗ္ဘာ ဖသ္သော ပရေသံ ဒာတုန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ ။ပေ.။ လဗ္ဘာ ဝေဒနာ။ပေ.။ သညာ။ စေတနာ။ သဒ္ဓာ။ ဝီရိယံ။ သတိ။ သမာဓိ။ ပညာ ပရေသံ ဒာတုန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
478. Cetasiko dhammo dānanti? Āmantā. Labbhā cetasiko dhammo paresaṃ dātunti? Na hevaṃ vattabbe …pe… labbhā cetasiko dhammo paresaṃ dātunti? Āmantā. Labbhā phasso paresaṃ dātunti? Na hevaṃ vattabbe …pe… labbhā vedanā…pe… saññā… cetanā… saddhā… vīriyaṃ… sati… samādhi… paññā paresaṃ dātunti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
၄၇၉. န ဝတ္တဗ္ဗံ – စေတသိကော ဓမ္မော ဒာနန္တိ? အာမန္တာ။ ဒာနံ အနိဋ္ဌဖလံ အကန္တဖလံ အမနုညဖလံ သေစနကဖလံ ဒုက္ခုဒ္ရယံ ဒုက္ခဝိပာကန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု ဒာနံ ဣဋ္ဌဖလံ ကန္တဖလံ မနုညဖလံ အသေစနကဖလံ သုခုဒ္ရယံ သုခဝိပာကန္တိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ဒာနံ ဣဋ္ဌဖလံ ကန္တဖလံ မနုညဖလံ အသေစနကဖလံ သုခုဒ္ရယံ သုခဝိပာကံ , တေန ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘စေတသိကော ဓမ္မော ဒာန’’န္တိ။
479. Na vattabbaṃ – cetasiko dhammo dānanti? Āmantā. Dānaṃ aniṭṭhaphalaṃ akantaphalaṃ amanuññaphalaṃ secanakaphalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… nanu dānaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti? Āmantā. Hañci dānaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākaṃ , tena vata re vattabbe – ‘‘cetasiko dhammo dāna’’nti.
ဒာနံ ဣဋ္ဌဖလံ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ, စီဝရံ ဒာနန္တိ 1? အာမန္တာ။ စီဝရံ ဣဋ္ဌဖလံ ကန္တဖလံ မနုညဖလံ အသေစနကဖလံ သုခုဒ္ရယံ သုခဝိပာကန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဒာနံ ဣဋ္ဌဖလံ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ, ပိဏ္ဍပာတော သေနာသနံ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရော ဒာနန္တိ? အာမန္တာ။ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရော ဣဋ္ဌဖလော ကန္တဖလော မနုညဖလော အသေစနကဖလော သုခုဒ္ရယော သုခဝိပာကောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, cīvaraṃ dānanti 2? Āmantā. Cīvaraṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, piṇḍapāto senāsanaṃ gilānapaccayabhesajjaparikkhāro dānanti? Āmantā. Gilānapaccayabhesajjaparikkhāro iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
၄၈၀. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘စေတသိကော ဓမ္မော ဒာန’’န္တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ –
480. Na vattabbaṃ – ‘‘cetasiko dhammo dāna’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘သဒ္ဓာ ဟိရိယံ ကုသလဉ္စ ဒာနံ၊
‘‘Saddhā hiriyaṃ kusalañca dānaṃ,
ဓမ္မာ ဧတေ သပ္ပုရိသာနုယာတာ။
Dhammā ete sappurisānuyātā;
ဧတဉ္ဟိ မဂ္ဂံ ဒိဝိယံ ဝဒန္တိ၊
Etañhi maggaṃ diviyaṃ vadanti,
အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ စေတသိကော ဓမ္မော ဒာနန္တိ။
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi cetasiko dhammo dānanti.
န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘စေတသိကော ဓမ္မော ဒာန’’န္တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, ဒာနာနိ မဟာဒာနာနိ အဂ္ဂညာနိ ရတ္တညာနိ ဝံသညာနိ ပောရာဏာနိ အသင္ကိဏ္ဏာနိ အသင္ကိဏ္ဏပုဗ္ဗာနိ, န သင္ကိယန္တိ န သင္ကိယိသ္သန္တိ, အပ္ပဋိကုဋ္ဌာနိ သမဏေဟိ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ဝိညူဟိ! ကတမာနိ ပဉ္စ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အရိယသာဝကော ပာဏာတိပာတံ ပဟာယ ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ။ ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတော, ဘိက္ခဝေ, အရိယသာဝကော အပရိမာဏာနံ သတ္တာနံ အဘယံ ဒေတိ အဝေရံ ဒေတိ အဗ္ယာဗဇ္ဈံ 5 ဒေတိ။ အပရိမာဏာနံ သတ္တာနံ အဘယံ ဒတ္ဝာ အဝေရံ ဒတ္ဝာ အဗ္ယာဗဇ္ဈံ ဒတ္ဝာ အပရိမာဏသ္သ အဘယသ္သ အဝေရသ္သ အဗ္ယာဗဇ္ဈသ္သ ဘာဂီ ဟောတိ။ ဣဒံ, ဘိက္ခဝေ , ပဌမံ ဒာနံ မဟာဒာနံ အဂ္ဂညံ ရတ္တညံ ဝံသညံ ပောရာဏံ အသင္ကိဏ္ဏံ အသင္ကိဏ္ဏပုဗ္ဗံ, န သင္ကိယတိ န သင္ကိယိသ္သတိ, အပ္ပဋိကုဋ္ဌံ သမဏေဟိ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ဝိညူဟိ။ ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, အရိယသာဝကော အဒိန္နာဒာနံ ပဟာယ။ပေ.။ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရံ ပဟာယ။ပေ.။ မုသာဝာဒံ ပဟာယ။ပေ.။ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနံ ပဟာယ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ။ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတော, ဘိက္ခဝေ, အရိယသာဝကော အပရိမာဏာနံ သတ္တာနံ အဘယံ ဒေတိ အဝေရံ ဒေတိ အဗ္ယာဗဇ္ဈံ ဒေတိ။ အပရိမာဏာနံ သတ္တာနံ အဘယံ ဒတ္ဝာ အဝေရံ ဒတ္ဝာ အဗ္ယာဗဇ္ဈံ ဒတ္ဝာ အပရိမာဏသ္သ အဘယသ္သ အဝေရသ္သ အဗ္ယာဗဇ္ဈသ္သ ဘာဂီ ဟောတိ။ ဣဒံ, ဘိက္ခဝေ , ပဉ္စမံ ဒာနံ မဟာဒာနံ အဂ္ဂညံ ရတ္တညံ ဝံသညံ ပောရာဏံ အသင္ကိဏ္ဏံ အသင္ကိဏ္ဏပုဗ္ဗံ, န သင္ကိယတိ န သင္ကိယိသ္သတိ, အပ္ပဋိကုဋ္ဌံ သမဏေဟိ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ဝိညူဟိ။ ဣမာနိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဒာနာနိ မဟာဒာနာနိ အဂ္ဂညာနိ ရတ္တညာနိ ဝံသညာနိ ပောရာဏာနိ အသင္ကိဏ္ဏာနိ အသင္ကိဏ္ဏပုဗ္ဗာနိ, န သင္ကိယန္တိ န သင္ကိယိသ္သန္တိ, အပ္ပဋိကုဋ္ဌာနိ သမဏေဟိ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ဝိညူဟီ’’တိ 6။ အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ စေတသိကော ဓမ္မော ဒာနန္တိ။
Na vattabbaṃ – ‘‘cetasiko dhammo dāna’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcimāni, bhikkhave, dānāni mahādānāni aggaññāni rattaññāni vaṃsaññāni porāṇāni asaṅkiṇṇāni asaṅkiṇṇapubbāni, na saṅkiyanti na saṅkiyissanti, appaṭikuṭṭhāni samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi! Katamāni pañca? Idha, bhikkhave, ariyasāvako pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato hoti. Pāṇātipātā paṭivirato, bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti averaṃ deti abyābajjhaṃ 7 deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyābajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyābajjhassa bhāgī hoti. Idaṃ, bhikkhave , paṭhamaṃ dānaṃ mahādānaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṅkiṇṇaṃ asaṅkiṇṇapubbaṃ, na saṅkiyati na saṅkiyissati, appaṭikuṭṭhaṃ samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Puna caparaṃ, bhikkhave, ariyasāvako adinnādānaṃ pahāya…pe… kāmesumicchācāraṃ pahāya…pe… musāvādaṃ pahāya…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato, bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti averaṃ deti abyābajjhaṃ deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyābajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyābajjhassa bhāgī hoti. Idaṃ, bhikkhave , pañcamaṃ dānaṃ mahādānaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṅkiṇṇaṃ asaṅkiṇṇapubbaṃ, na saṅkiyati na saṅkiyissati, appaṭikuṭṭhaṃ samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Imāni kho, bhikkhave, pañca dānāni mahādānāni aggaññāni rattaññāni vaṃsaññāni porāṇāni asaṅkiṇṇāni asaṅkiṇṇapubbāni, na saṅkiyanti na saṅkiyissanti, appaṭikuṭṭhāni samaṇehi brāhmaṇehi viññūhī’’ti 8. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi cetasiko dhammo dānanti.
၄၈၁. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဒေယ္ယဓမ္မော ဒာန’’န္တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘ဣဓေကစ္စော အန္နံ ဒေတိ, ပာနံ ဒေတိ, ဝတ္ထံ ဒေတိ, ယာနံ ဒေတိ, မာလံ ဒေတိ, ဂန္ဓံ ဒေတိ, ဝိလေပနံ ဒေတိ, သေယ္ယံ ဒေတိ, အာဝသထံ ဒေတိ, ပဒီပေယ္ယံ ဒေတီ’’တိ 9! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ ဒေယ္ယဓမ္မော ဒာနန္တိ။
481. Na vattabbaṃ – ‘‘deyyadhammo dāna’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idhekacco annaṃ deti, pānaṃ deti, vatthaṃ deti, yānaṃ deti, mālaṃ deti, gandhaṃ deti, vilepanaṃ deti, seyyaṃ deti, āvasathaṃ deti, padīpeyyaṃ detī’’ti 10! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi deyyadhammo dānanti.
၄၈၂. ဒေယ္ယဓမ္မော ဒာနန္တိ? အာမန္တာ။ ဒေယ္ယဓမ္မော ဣဋ္ဌဖလော ကန္တဖလော မနုညဖလော အသေစနကဖလော သုခုဒ္ရယော သုခဝိပာကောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဒာနံ ဣဋ္ဌဖလံ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ, စီဝရံ ဒာနန္တိ? အာမန္တာ။ စီဝရံ ဣဋ္ဌဖလံ ကန္တဖလံ မနုညဖလံ အသေစနကဖလံ သုခုဒ္ရယံ သုခဝိပာကန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဒာနံ ဣဋ္ဌဖလံ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ, ပိဏ္ဍပာတော ဒာနံ။ သေနာသနံ ဒာနံ။ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရော ဒာနန္တိ? အာမန္တာ။ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရော ဣဋ္ဌဖလော ကန္တဖလော မနုညဖလော အသေစနကဖလော သုခုဒ္ရယော သုခဝိပာကောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ တေန ဟိ န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဒေယ္ယဓမ္မော ဒာန’’န္တိ။
482. Deyyadhammo dānanti? Āmantā. Deyyadhammo iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, cīvaraṃ dānanti? Āmantā. Cīvaraṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, piṇḍapāto dānaṃ… senāsanaṃ dānaṃ… gilānapaccayabhesajjaparikkhāro dānanti? Āmantā. Gilānapaccayabhesajjaparikkhāro iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… tena hi na vattabbaṃ – ‘‘deyyadhammo dāna’’nti.
ဒာနကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Dānakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ၄. ဒာနကထာဝဏ္ဏနာ • 4. Dānakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၄. ဒာနကထာဝဏ္ဏနာ • 4. Dānakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၄. ဒာနကထာဝဏ္ဏနာ • 4. Dānakathāvaṇṇanā