| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi |
೭. ಸತ್ತಮವಗ್ಗೋ
7. Sattamavaggo
(೬೬) ೪. ದಾನಕಥಾ
(66) 4. Dānakathā
೪೭೮. ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ದಾನನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಲಬ್ಭಾ ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ಪರೇಸಂ ದಾತುನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ …ಪೇ॰… ಲಬ್ಭಾ ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ಪರೇಸಂ ದಾತುನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಲಬ್ಭಾ ಫಸ್ಸೋ ಪರೇಸಂ ದಾತುನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ …ಪೇ॰… ಲಬ್ಭಾ ವೇದನಾ…ಪೇ॰… ಸಞ್ಞಾ… ಚೇತನಾ… ಸದ್ಧಾ… ವೀರಿಯಂ… ಸತಿ… ಸಮಾಧಿ… ಪಞ್ಞಾ ಪರೇಸಂ ದಾತುನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
478. Cetasiko dhammo dānanti? Āmantā. Labbhā cetasiko dhammo paresaṃ dātunti? Na hevaṃ vattabbe …pe… labbhā cetasiko dhammo paresaṃ dātunti? Āmantā. Labbhā phasso paresaṃ dātunti? Na hevaṃ vattabbe …pe… labbhā vedanā…pe… saññā… cetanā… saddhā… vīriyaṃ… sati… samādhi… paññā paresaṃ dātunti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
೪೭೯. ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ದಾನನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ದಾನಂ ಅನಿಟ್ಠಫಲಂ ಅಕನ್ತಫಲಂ ಅಮನುಞ್ಞಫಲಂ ಸೇಚನಕಫಲಂ ದುಕ್ಖುದ್ರಯಂ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ನನು ದಾನಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ಕನ್ತಫಲಂ ಮನುಞ್ಞಫಲಂ ಅಸೇಚನಕಫಲಂ ಸುಖುದ್ರಯಂ ಸುಖವಿಪಾಕನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ದಾನಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ಕನ್ತಫಲಂ ಮನುಞ್ಞಫಲಂ ಅಸೇಚನಕಫಲಂ ಸುಖುದ್ರಯಂ ಸುಖವಿಪಾಕಂ , ತೇನ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ದಾನ’’ನ್ತಿ।
479. Na vattabbaṃ – cetasiko dhammo dānanti? Āmantā. Dānaṃ aniṭṭhaphalaṃ akantaphalaṃ amanuññaphalaṃ secanakaphalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… nanu dānaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti? Āmantā. Hañci dānaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākaṃ , tena vata re vattabbe – ‘‘cetasiko dhammo dāna’’nti.
ದಾನಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ, ಚೀವರಂ ದಾನನ್ತಿ 1? ಆಮನ್ತಾ। ಚೀವರಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ಕನ್ತಫಲಂ ಮನುಞ್ಞಫಲಂ ಅಸೇಚನಕಫಲಂ ಸುಖುದ್ರಯಂ ಸುಖವಿಪಾಕನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ದಾನಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ, ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಸೇನಾಸನಂ ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರೋ ದಾನನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಇಟ್ಠಫಲೋ ಕನ್ತಫಲೋ ಮನುಞ್ಞಫಲೋ ಅಸೇಚನಕಫಲೋ ಸುಖುದ್ರಯೋ ಸುಖವಿಪಾಕೋತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
Dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, cīvaraṃ dānanti 2? Āmantā. Cīvaraṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, piṇḍapāto senāsanaṃ gilānapaccayabhesajjaparikkhāro dānanti? Āmantā. Gilānapaccayabhesajjaparikkhāro iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
೪೮೦. ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ದಾನ’’ನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ –
480. Na vattabbaṃ – ‘‘cetasiko dhammo dāna’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘ಸದ್ಧಾ ಹಿರಿಯಂ ಕುಸಲಞ್ಚ ದಾನಂ,
‘‘Saddhā hiriyaṃ kusalañca dānaṃ,
ಧಮ್ಮಾ ಏತೇ ಸಪ್ಪುರಿಸಾನುಯಾತಾ।
Dhammā ete sappurisānuyātā;
ಏತಞ್ಹಿ ಮಗ್ಗಂ ದಿವಿಯಂ ವದನ್ತಿ,
Etañhi maggaṃ diviyaṃ vadanti,
ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ತೇನ ಹಿ ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ದಾನನ್ತಿ।
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi cetasiko dhammo dānanti.
ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ದಾನ’’ನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ – ‘‘ಪಞ್ಚಿಮಾನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಾನಾನಿ ಮಹಾದಾನಾನಿ ಅಗ್ಗಞ್ಞಾನಿ ರತ್ತಞ್ಞಾನಿ ವಂಸಞ್ಞಾನಿ ಪೋರಾಣಾನಿ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಾನಿ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಪುಬ್ಬಾನಿ, ನ ಸಙ್ಕಿಯನ್ತಿ ನ ಸಙ್ಕಿಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಅಪ್ಪಟಿಕುಟ್ಠಾನಿ ಸಮಣೇಹಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಹಿ ವಿಞ್ಞೂಹಿ! ಕತಮಾನಿ ಪಞ್ಚ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತಂ ಪಹಾಯ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತಿ। ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಪರಿಮಾಣಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಅಭಯಂ ದೇತಿ ಅವೇರಂ ದೇತಿ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ 5 ದೇತಿ। ಅಪರಿಮಾಣಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಅಭಯಂ ದತ್ವಾ ಅವೇರಂ ದತ್ವಾ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ದತ್ವಾ ಅಪರಿಮಾಣಸ್ಸ ಅಭಯಸ್ಸ ಅವೇರಸ್ಸ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಸ್ಸ ಭಾಗೀ ಹೋತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಪಠಮಂ ದಾನಂ ಮಹಾದಾನಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ರತ್ತಞ್ಞಂ ವಂಸಞ್ಞಂ ಪೋರಾಣಂ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಂ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಪುಬ್ಬಂ, ನ ಸಙ್ಕಿಯತಿ ನ ಸಙ್ಕಿಯಿಸ್ಸತಿ, ಅಪ್ಪಟಿಕುಟ್ಠಂ ಸಮಣೇಹಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಹಿ ವಿಞ್ಞೂಹಿ। ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅದಿನ್ನಾದಾನಂ ಪಹಾಯ…ಪೇ॰… ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಂ ಪಹಾಯ…ಪೇ॰… ಮುಸಾವಾದಂ ಪಹಾಯ…ಪೇ॰… ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಂ ಪಹಾಯ ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತಿ। ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಪರಿಮಾಣಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಅಭಯಂ ದೇತಿ ಅವೇರಂ ದೇತಿ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ದೇತಿ। ಅಪರಿಮಾಣಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಅಭಯಂ ದತ್ವಾ ಅವೇರಂ ದತ್ವಾ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ದತ್ವಾ ಅಪರಿಮಾಣಸ್ಸ ಅಭಯಸ್ಸ ಅವೇರಸ್ಸ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಸ್ಸ ಭಾಗೀ ಹೋತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಪಞ್ಚಮಂ ದಾನಂ ಮಹಾದಾನಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ರತ್ತಞ್ಞಂ ವಂಸಞ್ಞಂ ಪೋರಾಣಂ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಂ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಪುಬ್ಬಂ, ನ ಸಙ್ಕಿಯತಿ ನ ಸಙ್ಕಿಯಿಸ್ಸತಿ, ಅಪ್ಪಟಿಕುಟ್ಠಂ ಸಮಣೇಹಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಹಿ ವಿಞ್ಞೂಹಿ। ಇಮಾನಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚ ದಾನಾನಿ ಮಹಾದಾನಾನಿ ಅಗ್ಗಞ್ಞಾನಿ ರತ್ತಞ್ಞಾನಿ ವಂಸಞ್ಞಾನಿ ಪೋರಾಣಾನಿ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಾನಿ ಅಸಙ್ಕಿಣ್ಣಪುಬ್ಬಾನಿ, ನ ಸಙ್ಕಿಯನ್ತಿ ನ ಸಙ್ಕಿಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಅಪ್ಪಟಿಕುಟ್ಠಾನಿ ಸಮಣೇಹಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಹಿ ವಿಞ್ಞೂಹೀ’’ತಿ 6। ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ತೇನ ಹಿ ಚೇತಸಿಕೋ ಧಮ್ಮೋ ದಾನನ್ತಿ।
Na vattabbaṃ – ‘‘cetasiko dhammo dāna’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcimāni, bhikkhave, dānāni mahādānāni aggaññāni rattaññāni vaṃsaññāni porāṇāni asaṅkiṇṇāni asaṅkiṇṇapubbāni, na saṅkiyanti na saṅkiyissanti, appaṭikuṭṭhāni samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi! Katamāni pañca? Idha, bhikkhave, ariyasāvako pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato hoti. Pāṇātipātā paṭivirato, bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti averaṃ deti abyābajjhaṃ 7 deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyābajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyābajjhassa bhāgī hoti. Idaṃ, bhikkhave , paṭhamaṃ dānaṃ mahādānaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṅkiṇṇaṃ asaṅkiṇṇapubbaṃ, na saṅkiyati na saṅkiyissati, appaṭikuṭṭhaṃ samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Puna caparaṃ, bhikkhave, ariyasāvako adinnādānaṃ pahāya…pe… kāmesumicchācāraṃ pahāya…pe… musāvādaṃ pahāya…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato, bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti averaṃ deti abyābajjhaṃ deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyābajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyābajjhassa bhāgī hoti. Idaṃ, bhikkhave , pañcamaṃ dānaṃ mahādānaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṅkiṇṇaṃ asaṅkiṇṇapubbaṃ, na saṅkiyati na saṅkiyissati, appaṭikuṭṭhaṃ samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Imāni kho, bhikkhave, pañca dānāni mahādānāni aggaññāni rattaññāni vaṃsaññāni porāṇāni asaṅkiṇṇāni asaṅkiṇṇapubbāni, na saṅkiyanti na saṅkiyissanti, appaṭikuṭṭhāni samaṇehi brāhmaṇehi viññūhī’’ti 8. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi cetasiko dhammo dānanti.
೪೮೧. ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮೋ ದಾನ’’ನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ – ‘‘ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಅನ್ನಂ ದೇತಿ, ಪಾನಂ ದೇತಿ, ವತ್ಥಂ ದೇತಿ, ಯಾನಂ ದೇತಿ, ಮಾಲಂ ದೇತಿ, ಗನ್ಧಂ ದೇತಿ, ವಿಲೇಪನಂ ದೇತಿ, ಸೇಯ್ಯಂ ದೇತಿ, ಆವಸಥಂ ದೇತಿ, ಪದೀಪೇಯ್ಯಂ ದೇತೀ’’ತಿ 9! ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ತೇನ ಹಿ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮೋ ದಾನನ್ತಿ।
481. Na vattabbaṃ – ‘‘deyyadhammo dāna’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idhekacco annaṃ deti, pānaṃ deti, vatthaṃ deti, yānaṃ deti, mālaṃ deti, gandhaṃ deti, vilepanaṃ deti, seyyaṃ deti, āvasathaṃ deti, padīpeyyaṃ detī’’ti 10! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi deyyadhammo dānanti.
೪೮೨. ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮೋ ದಾನನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮೋ ಇಟ್ಠಫಲೋ ಕನ್ತಫಲೋ ಮನುಞ್ಞಫಲೋ ಅಸೇಚನಕಫಲೋ ಸುಖುದ್ರಯೋ ಸುಖವಿಪಾಕೋತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ದಾನಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ, ಚೀವರಂ ದಾನನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚೀವರಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ಕನ್ತಫಲಂ ಮನುಞ್ಞಫಲಂ ಅಸೇಚನಕಫಲಂ ಸುಖುದ್ರಯಂ ಸುಖವಿಪಾಕನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ದಾನಂ ಇಟ್ಠಫಲಂ ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ, ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ದಾನಂ… ಸೇನಾಸನಂ ದಾನಂ… ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರೋ ದಾನನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಇಟ್ಠಫಲೋ ಕನ್ತಫಲೋ ಮನುಞ್ಞಫಲೋ ಅಸೇಚನಕಫಲೋ ಸುಖುದ್ರಯೋ ಸುಖವಿಪಾಕೋತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ತೇನ ಹಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮೋ ದಾನ’’ನ್ತಿ।
482. Deyyadhammo dānanti? Āmantā. Deyyadhammo iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, cīvaraṃ dānanti? Āmantā. Cīvaraṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dānaṃ iṭṭhaphalaṃ vuttaṃ bhagavatā, piṇḍapāto dānaṃ… senāsanaṃ dānaṃ… gilānapaccayabhesajjaparikkhāro dānanti? Āmantā. Gilānapaccayabhesajjaparikkhāro iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… tena hi na vattabbaṃ – ‘‘deyyadhammo dāna’’nti.
ದಾನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dānakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೪. ದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 4. Dānakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೪. ದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 4. Dānakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೪. ದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 4. Dānakathāvaṇṇanā
