| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
९. दानमहप्फलसुत्तवण्णना
9. Dānamahapphalasuttavaṇṇanā
५२. नवमे सापेखोति सतण्हो। पटिबद्धचित्तोति विपाके बद्धचित्तो। सन्निधिपेखोति निधानपेखो हुत्वा। पेच्चाति परलोकं गन्त्वा। तं कम्मं खेपेत्वाति तं कम्मविपाकं खेपेत्वा। इद्धिन्ति विपाकिद्धिं। यसन्ति परिवारसम्पदं। आधिपच्चन्ति जेट्ठभावकारणं। आगन्ता इत्थत्तन्ति इत्थभावं इमे पञ्चक्खन्धे पुन आगन्ता, न तत्रूपपत्तिको न उपरूपपत्तिको, हेट्ठागामीयेव होतीति अत्थो। साहु दानन्ति दानं नामेतं साधु भद्दकं सुन्दरं। तानि महायञ्ञानीति तानि सप्पिनवनीतदधिमधुफाणितादीहि निट्ठानं गतानि महादानानि। चित्तालङ्कारचित्तपरिक्खारन्ति समथविपस्सनाचित्तस्स अलङ्कारभूतञ्चेव परिवारभूतञ्च। ब्रह्मकायिकानं देवानं सहब्यतन्ति न सक्का तत्थ दानेन उपपज्जितुं। यस्मा पन तं समथविपस्सनाचित्तस्स अलङ्कारभूतं, तस्मा तेन दानालङ्कतेन चित्तेन झानञ्चेव अरियमग्गञ्च निब्बत्तेत्वा झानेन तत्थ उपपज्जति। अनागामी होतीति झानानागामी नाम होति। अनागन्ता इत्थत्तन्ति पुन इत्थभावं न आगन्ता, उपरूपपत्तिको वा तत्रूपपत्तिको वा हुत्वा तत्थेव परिनिब्बायति। इति इमेसु दानेसु पठमं तण्हुत्तरियदानं, दुतियं चित्तीकारदानं, ततियं हिरोत्तप्पदानं, चतुत्थं निरवसेसदानं , पञ्चमं दक्खिणेय्यदानं, छट्ठं सोमनस्सुपविचारदानं, सत्तमं अलङ्कारपरिवारदानं नामाति।
52. Navame sāpekhoti sataṇho. Paṭibaddhacittoti vipāke baddhacitto. Sannidhipekhoti nidhānapekho hutvā. Peccāti paralokaṃ gantvā. Taṃ kammaṃ khepetvāti taṃ kammavipākaṃ khepetvā. Iddhinti vipākiddhiṃ. Yasanti parivārasampadaṃ. Ādhipaccanti jeṭṭhabhāvakāraṇaṃ. Āgantā itthattanti itthabhāvaṃ ime pañcakkhandhe puna āgantā, na tatrūpapattiko na uparūpapattiko, heṭṭhāgāmīyeva hotīti attho. Sāhu dānanti dānaṃ nāmetaṃ sādhu bhaddakaṃ sundaraṃ. Tāni mahāyaññānīti tāni sappinavanītadadhimadhuphāṇitādīhi niṭṭhānaṃ gatāni mahādānāni. Cittālaṅkāracittaparikkhāranti samathavipassanācittassa alaṅkārabhūtañceva parivārabhūtañca. Brahmakāyikānaṃ devānaṃ sahabyatanti na sakkā tattha dānena upapajjituṃ. Yasmā pana taṃ samathavipassanācittassa alaṅkārabhūtaṃ, tasmā tena dānālaṅkatena cittena jhānañceva ariyamaggañca nibbattetvā jhānena tattha upapajjati. Anāgāmī hotīti jhānānāgāmī nāma hoti. Anāgantā itthattanti puna itthabhāvaṃ na āgantā, uparūpapattiko vā tatrūpapattiko vā hutvā tattheva parinibbāyati. Iti imesu dānesu paṭhamaṃ taṇhuttariyadānaṃ, dutiyaṃ cittīkāradānaṃ, tatiyaṃ hirottappadānaṃ, catutthaṃ niravasesadānaṃ , pañcamaṃ dakkhiṇeyyadānaṃ, chaṭṭhaṃ somanassupavicāradānaṃ, sattamaṃ alaṅkāraparivāradānaṃ nāmāti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ९. दानमहप्फलसुत्तं • 9. Dānamahapphalasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ९. दानमहप्फलसुत्तवण्णना • 9. Dānamahapphalasuttavaṇṇanā
