Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    9. දානමහප්‌ඵලසුත්‌තවණ්‌ණනා

    9. Dānamahapphalasuttavaṇṇanā

    52. නවමෙ ‘‘සාහු දාන’’න්‌ති දානං දෙතීති ‘‘දානං නාම සාධු සුන්‌දර’’න්‌ති දානං දෙතීති අත්‌ථො. දානඤ්‌හි දත්‌වා තං පච්‌චවෙක්‌ඛන්‌තස්‌ස පාමොජ්‌ජපීතිසොමනස්‌සාදයො උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, ලොභදොසඉස්‌සාමච්‌ඡෙරාදයො විදූරීභවන්‌ති. ඉදානි දානං අනුකූලධම්‌මපරිබ්‍රූහනෙන පච්‌චනීකධම්‌මවිදූරීකරණෙන ච භාවනාචිත්‌තස්‌ස උපසොභනාය ච පරික්‌ඛාරාය ච හොතීති ‘‘අලඞ්‌කාරභූතඤ්‌චෙව පරිවාරභූතඤ්‌ච දෙතී’’ති වුත්‌තං. ඣානානාගාමී නාම හොති ඣානං නිබ්‌බත්‌තෙත්‌වා බ්‍රහ්‌මලොකූපපන්‌නානං අරියානං හෙට්‌ඨා අනුප්‌පජ්‌ජනතො. ඉමං පෙච්‌ච පරිභුඤ්‌ජිස්‌සාමීති සාපෙක්‌ඛස්‌ස දානං පරලොකඵලාසාය සාතිසයාය ච පුබ්‌බාචාරවසෙන උප්‌පජ්‌ජමානාය අනුභවත්‌තා තණ්‌හුත්‌තරං නාම හොතීති ආහ ‘‘පඨමං තණ්‌හුත්‌තරියදාන’’න්‌ති. දානං නාම බුද්‌ධාදීහි පසත්‌ථන්‌ති ගරුං චිත්‌තීකාරං උපට්‌ඨපෙත්‌වා දාතබ්‌බත්‌තා ‘‘දුතියං චිත්‌තීකාරදාන’’න්‌ති වුත්‌තං. පුබ්‌බකෙහි පිතුපිතාමහෙහි දින්‌නපුබ්‌බං කතපුබ්‌බං ජහාපෙතුං නාම නානුච්‌ඡවිකන්‌ති අත්‌තභාවසභාගවසෙන හිරොත්‌තප්‌පං පච්‌චුපට්‌ඨපෙත්‌වා දාතබ්‌බතො ‘‘තතියං හිරොත්‌තප්‌පදාන’’න්‌ති වුත්‌තං. ‘‘අහං පචාමි, න ඉමෙ පචන්‌ති, නාරහාමි පචන්‌තො අපචන්‌තානං දානං අදාතු’’න්‌ති එවංසඤ්‌ඤී හුත්‌වා දෙන්‌තො නිරවසෙසං කත්‌වා දෙතීති ආහ ‘‘චතුත්‌ථං නිරවසෙසදාන’’න්‌ති. ‘‘යථා තෙසං පුබ්‌බකානං ඉසීනං තානි මහායඤ්‌ඤකානි අහෙසුං, එවං මෙ අයං දානපරිභොගො භවිස්‌සතී’’ති එවංසඤ්‌ඤිනො දානං දක්‌ඛිණං අරහෙසු දාතබ්‌බතො ‘‘පඤ්‌චමං දක්‌ඛිණෙය්‍යදාන’’න්‌ති වුත්‌තං. ‘‘ඉමං මෙ දානං දදතො චිත්‌තං පසීදතී’’තිආදිනා පීතිසොමනස්‌සං උප්‌පාදෙත්‌වා දෙන්‌තස්‌ස දානං සොමනස්‌සබාහුල්‌ලප්‌පත්‌තියා සොමනස්‌සුපචාරං නාම හොතීති ආහ ‘‘ඡට්‌ඨං සොමනස්‌සුපවිචාරදාන’’න්‌ති වුත්‌තං.

    52. Navame ‘‘sāhu dāna’’nti dānaṃ detīti ‘‘dānaṃ nāma sādhu sundara’’nti dānaṃ detīti attho. Dānañhi datvā taṃ paccavekkhantassa pāmojjapītisomanassādayo uppajjanti, lobhadosaissāmaccherādayo vidūrībhavanti. Idāni dānaṃ anukūladhammaparibrūhanena paccanīkadhammavidūrīkaraṇena ca bhāvanācittassa upasobhanāya ca parikkhārāya ca hotīti ‘‘alaṅkārabhūtañceva parivārabhūtañca detī’’ti vuttaṃ. Jhānānāgāmī nāma hoti jhānaṃ nibbattetvā brahmalokūpapannānaṃ ariyānaṃ heṭṭhā anuppajjanato. Imaṃ pecca paribhuñjissāmīti sāpekkhassa dānaṃ paralokaphalāsāya sātisayāya ca pubbācāravasena uppajjamānāya anubhavattā taṇhuttaraṃ nāma hotīti āha ‘‘paṭhamaṃ taṇhuttariyadāna’’nti. Dānaṃ nāma buddhādīhi pasatthanti garuṃ cittīkāraṃ upaṭṭhapetvā dātabbattā ‘‘dutiyaṃ cittīkāradāna’’nti vuttaṃ. Pubbakehi pitupitāmahehi dinnapubbaṃ katapubbaṃ jahāpetuṃ nāma nānucchavikanti attabhāvasabhāgavasena hirottappaṃ paccupaṭṭhapetvā dātabbato ‘‘tatiyaṃ hirottappadāna’’nti vuttaṃ. ‘‘Ahaṃ pacāmi, na ime pacanti, nārahāmi pacanto apacantānaṃ dānaṃ adātu’’nti evaṃsaññī hutvā dento niravasesaṃ katvā detīti āha ‘‘catutthaṃ niravasesadāna’’nti. ‘‘Yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññakāni ahesuṃ, evaṃ me ayaṃ dānaparibhogo bhavissatī’’ti evaṃsaññino dānaṃ dakkhiṇaṃ arahesu dātabbato ‘‘pañcamaṃ dakkhiṇeyyadāna’’nti vuttaṃ. ‘‘Imaṃ me dānaṃ dadato cittaṃ pasīdatī’’tiādinā pītisomanassaṃ uppādetvā dentassa dānaṃ somanassabāhullappattiyā somanassupacāraṃ nāma hotīti āha ‘‘chaṭṭhaṃ somanassupavicāradāna’’nti vuttaṃ.

    දානමහප්‌ඵලසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Dānamahapphalasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 9. දානමහප්‌ඵලසුත්‌තං • 9. Dānamahapphalasuttaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 9. දානමහප්‌ඵලසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Dānamahapphalasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact