Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
൯. ദാനമഹപ്ഫലസുത്തവണ്ണനാ
9. Dānamahapphalasuttavaṇṇanā
൫൨. നവമേ സാപേഖോതി സതണ്ഹോ. പടിബദ്ധചിത്തോതി വിപാകേ ബദ്ധചിത്തോ. സന്നിധിപേഖോതി നിധാനപേഖോ ഹുത്വാ. പേച്ചാതി പരലോകം ഗന്ത്വാ. തം കമ്മം ഖേപേത്വാതി തം കമ്മവിപാകം ഖേപേത്വാ. ഇദ്ധിന്തി വിപാകിദ്ധിം. യസന്തി പരിവാരസമ്പദം. ആധിപച്ചന്തി ജേട്ഠഭാവകാരണം. ആഗന്താ ഇത്ഥത്തന്തി ഇത്ഥഭാവം ഇമേ പഞ്ചക്ഖന്ധേ പുന ആഗന്താ, ന തത്രൂപപത്തികോ ന ഉപരൂപപത്തികോ, ഹേട്ഠാഗാമീയേവ ഹോതീതി അത്ഥോ. സാഹു ദാനന്തി ദാനം നാമേതം സാധു ഭദ്ദകം സുന്ദരം. താനി മഹായഞ്ഞാനീതി താനി സപ്പിനവനീതദധിമധുഫാണിതാദീഹി നിട്ഠാനം ഗതാനി മഹാദാനാനി. ചിത്താലങ്കാരചിത്തപരിക്ഖാരന്തി സമഥവിപസ്സനാചിത്തസ്സ അലങ്കാരഭൂതഞ്ചേവ പരിവാരഭൂതഞ്ച. ബ്രഹ്മകായികാനം ദേവാനം സഹബ്യതന്തി ന സക്കാ തത്ഥ ദാനേന ഉപപജ്ജിതും. യസ്മാ പന തം സമഥവിപസ്സനാചിത്തസ്സ അലങ്കാരഭൂതം, തസ്മാ തേന ദാനാലങ്കതേന ചിത്തേന ഝാനഞ്ചേവ അരിയമഗ്ഗഞ്ച നിബ്ബത്തേത്വാ ഝാനേന തത്ഥ ഉപപജ്ജതി. അനാഗാമീ ഹോതീതി ഝാനാനാഗാമീ നാമ ഹോതി. അനാഗന്താ ഇത്ഥത്തന്തി പുന ഇത്ഥഭാവം ന ആഗന്താ, ഉപരൂപപത്തികോ വാ തത്രൂപപത്തികോ വാ ഹുത്വാ തത്ഥേവ പരിനിബ്ബായതി. ഇതി ഇമേസു ദാനേസു പഠമം തണ്ഹുത്തരിയദാനം, ദുതിയം ചിത്തീകാരദാനം, തതിയം ഹിരോത്തപ്പദാനം, ചതുത്ഥം നിരവസേസദാനം , പഞ്ചമം ദക്ഖിണേയ്യദാനം, ഛട്ഠം സോമനസ്സുപവിചാരദാനം, സത്തമം അലങ്കാരപരിവാരദാനം നാമാതി.
52. Navame sāpekhoti sataṇho. Paṭibaddhacittoti vipāke baddhacitto. Sannidhipekhoti nidhānapekho hutvā. Peccāti paralokaṃ gantvā. Taṃ kammaṃ khepetvāti taṃ kammavipākaṃ khepetvā. Iddhinti vipākiddhiṃ. Yasanti parivārasampadaṃ. Ādhipaccanti jeṭṭhabhāvakāraṇaṃ. Āgantā itthattanti itthabhāvaṃ ime pañcakkhandhe puna āgantā, na tatrūpapattiko na uparūpapattiko, heṭṭhāgāmīyeva hotīti attho. Sāhu dānanti dānaṃ nāmetaṃ sādhu bhaddakaṃ sundaraṃ. Tāni mahāyaññānīti tāni sappinavanītadadhimadhuphāṇitādīhi niṭṭhānaṃ gatāni mahādānāni. Cittālaṅkāracittaparikkhāranti samathavipassanācittassa alaṅkārabhūtañceva parivārabhūtañca. Brahmakāyikānaṃ devānaṃ sahabyatanti na sakkā tattha dānena upapajjituṃ. Yasmā pana taṃ samathavipassanācittassa alaṅkārabhūtaṃ, tasmā tena dānālaṅkatena cittena jhānañceva ariyamaggañca nibbattetvā jhānena tattha upapajjati. Anāgāmī hotīti jhānānāgāmī nāma hoti. Anāgantā itthattanti puna itthabhāvaṃ na āgantā, uparūpapattiko vā tatrūpapattiko vā hutvā tattheva parinibbāyati. Iti imesu dānesu paṭhamaṃ taṇhuttariyadānaṃ, dutiyaṃ cittīkāradānaṃ, tatiyaṃ hirottappadānaṃ, catutthaṃ niravasesadānaṃ , pañcamaṃ dakkhiṇeyyadānaṃ, chaṭṭhaṃ somanassupavicāradānaṃ, sattamaṃ alaṅkāraparivāradānaṃ nāmāti.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൯. ദാനമഹപ്ഫലസുത്തം • 9. Dānamahapphalasuttaṃ
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൯. ദാനമഹപ്ഫലസുത്തവണ്ണനാ • 9. Dānamahapphalasuttavaṇṇanā