| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๗. ทานสุตฺตวณฺณนา
7. Dānasuttavaṇṇanā
๓๗. สตฺตเม เวฬุกณฺฑกีติ เวฬุกณฺฑกนครวาสินีฯ ฉฬงฺคสมนฺนาคตนฺติ ฉหิ คุณเงฺคหิ สมนฺนาคตํฯ ทกฺขิณํ ปติฎฺฐาเปตีติ ทานํ เทติฯ ปุเพฺพว ทานา สุมโนติ ทานํ ทสฺสามีติ มาสฑฺฒมาสโต ปฎฺฐาย โสมนสฺสปฺปโตฺต โหติฯ เอตฺถ หิ ปุเพฺพเจตนา ทสฺสามีติ จิตฺตุปฺปาทกาลโต ปฎฺฐาย ‘‘อิโต อุฎฺฐิเตน ทานํ ทสฺสามี’’ติ เขตฺตคฺคหณํ อาทิํ กตฺวา จิเนฺตนฺตสฺส ลพฺภติฯ ททํ จิตฺตํ ปสาเทตีติ เอวํ วุตฺตา มุญฺจเจตนา ปน ทานกาเลเยว ลพฺภติฯ ทตฺวา อตฺตมโน โหตีติ อยํ ปน อปรเจตนา อปราปรํ อนุสฺสรนฺตสฺส ลพฺภติฯ วีตราคาติ วิคตราคา ขีณาสวาฯ ราควินยาย วา ปฎิปนฺนาติ ราควินยปฎิปทํ ปฎิปนฺนาฯ อุกฺกฎฺฐเทสนา เจสา, น เกวลํ ปน ขีณาสวานํ, อนาคามิ-สกทาคามิ-โสตาปนฺนานมฺปิ อนฺตมโส ตทหุปพฺพชิตสฺส ภณฺฑคาหกสามเณรสฺสาปิ ทินฺนา ทกฺขิณา ฉฬงฺคสมนฺนาคตาว โหติฯ โสปิ หิ โสตาปตฺติมคฺคตฺถเมว ปพฺพชิโตฯ
37. Sattame veḷukaṇḍakīti veḷukaṇḍakanagaravāsinī. Chaḷaṅgasamannāgatanti chahi guṇaṅgehi samannāgataṃ. Dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpetīti dānaṃ deti. Pubbeva dānā sumanoti dānaṃ dassāmīti māsaḍḍhamāsato paṭṭhāya somanassappatto hoti. Ettha hi pubbecetanā dassāmīti cittuppādakālato paṭṭhāya ‘‘ito uṭṭhitena dānaṃ dassāmī’’ti khettaggahaṇaṃ ādiṃ katvā cintentassa labbhati. Dadaṃ cittaṃ pasādetīti evaṃ vuttā muñcacetanā pana dānakāleyeva labbhati. Datvā attamano hotīti ayaṃ pana aparacetanā aparāparaṃ anussarantassa labbhati. Vītarāgāti vigatarāgā khīṇāsavā. Rāgavinayāya vā paṭipannāti rāgavinayapaṭipadaṃ paṭipannā. Ukkaṭṭhadesanā cesā, na kevalaṃ pana khīṇāsavānaṃ, anāgāmi-sakadāgāmi-sotāpannānampi antamaso tadahupabbajitassa bhaṇḍagāhakasāmaṇerassāpi dinnā dakkhiṇā chaḷaṅgasamannāgatāva hoti. Sopi hi sotāpattimaggatthameva pabbajito.
ยญฺญสฺส สมฺปทาติ ทานสฺส ปริปุณฺณตาฯ สญฺญตาติ สีลสญฺญเมน สญฺญตาฯ สยํ อาจมยิตฺวานาติ อตฺตนาว หตฺถปาเท โธวิตฺวา มุขํ วิกฺขาเลตฺวาฯ สเกหิ ปาณิภีติ อตฺตโน หเตฺถหิฯ สเยหีติปิ ปาโฐฯ สโทฺธติ รตนตฺตยคุเณ สทฺทหโนฺตฯ มุเตฺตน เจตสาติ ลาภมจฺฉริยาทีหิ วิมุเตฺตน จิเตฺตนฯ อพฺยาปชฺฌํ สุขํ โลกนฺติ นิทฺทุกฺขํ อุฬารสุขโสมนสฺสํ เทวโลกํฯ
Yaññassa sampadāti dānassa paripuṇṇatā. Saññatāti sīlasaññamena saññatā. Sayaṃ ācamayitvānāti attanāva hatthapāde dhovitvā mukhaṃ vikkhāletvā. Sakehi pāṇibhīti attano hatthehi. Sayehītipi pāṭho. Saddhoti ratanattayaguṇe saddahanto. Muttena cetasāti lābhamacchariyādīhi vimuttena cittena. Abyāpajjhaṃsukhaṃ lokanti niddukkhaṃ uḷārasukhasomanassaṃ devalokaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๗. ฉฬงฺคทานสุตฺตํ • 7. Chaḷaṅgadānasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๗. ฉฬงฺคทานสุตฺตวณฺณนา • 7. Chaḷaṅgadānasuttavaṇṇanā
