Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
౫. దన్తభూమిసుత్తవణ్ణనా
5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā
౨౧౩. ఫుసేయ్యాతి ఞాణఫుసనా నామ అధిప్పేతా, తస్మా లభేయ్యాతి అధిగచ్ఛేయ్య. ఏవం పటిపన్నోతి, ‘‘అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో’’తి వుత్తప్పకారేన పటిపన్నో. అజాననకోట్ఠాసేయేవాతి అవధారణేన అత్తని కతం దోసారోపనం నివత్తేతి.
213.Phuseyyāti ñāṇaphusanā nāma adhippetā, tasmā labheyyāti adhigaccheyya. Evaṃ paṭipannoti, ‘‘appamatto ātāpī pahitatto’’ti vuttappakārena paṭipanno. Ajānanakoṭṭhāseyevāti avadhāraṇena attani kataṃ dosāropanaṃ nivatteti.
౨౧౪. అప్పనాఉపచారన్తి అప్పనఞ్చేవ ఉపచారఞ్చ పాపేత్వా కథేసీతి అత్థం వదన్తి, అప్పనాసహితో పన ఉపచారో అప్పనాఉపచారో, తం పాపేత్వా కథేసీతి అత్థో.
214.Appanāupacāranti appanañceva upacārañca pāpetvā kathesīti atthaṃ vadanti, appanāsahito pana upacāro appanāupacāro, taṃ pāpetvā kathesīti attho.
నిక్ఖమతీతి నిక్ఖమో, అవగ్గాహకామతో నిక్ఖమనం నిక్ఖమో ఏవ నేక్ఖమ్మో, పఠమజ్ఝానాది. సతి కిలేసకామే అత్తనో ఉపహారం ఉపచారేత్వా అస్సాదేత్వా పరిభుఞ్జతి నామాతి ఆహ – ‘‘దువిధేపి కామే పరిభుఞ్జమానో’’తి. దువిధేపీతి హీనపణీతాదివసేన దువిధే.
Nikkhamatīti nikkhamo, avaggāhakāmato nikkhamanaṃ nikkhamo eva nekkhammo, paṭhamajjhānādi. Sati kilesakāme attano upahāraṃ upacāretvā assādetvā paribhuñjati nāmāti āha – ‘‘duvidhepi kāme paribhuñjamāno’’ti. Duvidhepīti hīnapaṇītādivasena duvidhe.
౨౧౫. కూటాకారన్తి గాళ్హసాఠేయ్యం అప్పతిరూపే ఠానే ఖన్ధగతపాతనాది. దన్తగమనన్తి దన్తేహి నిబ్బిసేవనేహి గన్ధబ్బగతిం. పత్తబ్బం భూమిన్తి సమ్మాకిరియాయ లద్ధబ్బసమ్పత్తిం.
215.Kūṭākāranti gāḷhasāṭheyyaṃ appatirūpe ṭhāne khandhagatapātanādi. Dantagamananti dantehi nibbisevanehi gandhabbagatiṃ. Pattabbaṃ bhūminti sammākiriyāya laddhabbasampattiṃ.
౨౧౬. బ్యతిహరణవసేన లఙ్ఘకం విలఙ్ఘకం, అఞ్ఞమఞ్ఞహత్థగ్గహణం. తేనాహ – ‘‘హత్థేన హత్థం గహేత్వా’’తి.
216. Byatiharaṇavasena laṅghakaṃ vilaṅghakaṃ, aññamaññahatthaggahaṇaṃ. Tenāha – ‘‘hatthena hatthaṃ gahetvā’’ti.
౨౧౭. గహేతుం సమత్థోతి గణికారహత్థినీహి ఉపలాపేత్వా అరఞ్ఞహత్థిం వచనవసేన గహేతుం సమత్థో. అతిపస్సిత్వా అతిట్ఠానవసేన పస్సిత్వా. ఏత్థగేధాతి ఏతస్మిం అరఞ్ఞే నాగవనే పవత్తగేధా. సుఖాయతీతి సుఖం అయతి పవత్తేతి, ‘‘సుఖం హరతీ’’తి వా పాఠో. డిణ్డిమో ఆనకో. నిహితసబ్బవఙ్కదోసోతి అపగతసబ్బసాఠేయ్యదోసో. అపనీతకసావోతి అపేతసారమ్భకసావో.
217.Gahetuṃ samatthoti gaṇikārahatthinīhi upalāpetvā araññahatthiṃ vacanavasena gahetuṃ samattho. Atipassitvā atiṭṭhānavasena passitvā. Etthagedhāti etasmiṃ araññe nāgavane pavattagedhā. Sukhāyatīti sukhaṃ ayati pavatteti, ‘‘sukhaṃ haratī’’ti vā pāṭho. Ḍiṇḍimo ānako. Nihitasabbavaṅkadosoti apagatasabbasāṭheyyadoso. Apanītakasāvoti apetasārambhakasāvo.
౨౧౯. పఞ్చకామగుణనిస్సితసీలానన్తి అకుసలానం. గేహస్సితసీలానన్తి వా వట్టసన్నిస్సితసీలానం.
219.Pañcakāmaguṇanissitasīlānanti akusalānaṃ. Gehassitasīlānanti vā vaṭṭasannissitasīlānaṃ.
౨౨౨. ఏస నయో సబ్బత్థాతి, ‘‘మజ్ఝిమో, దహరో’’తి ఆగతేసు ఉపమావారేసు, ‘‘థేరో’’తిఆదినా ఆగతేసు ఉపమేయ్యవారేసూతి పఞ్చసు సంకిలేసపక్ఖియేసు వారేసు ఏస యథావుత్తోవ నయోతి వేదితబ్బో. సేసం సువిఞ్ఞేయ్యమేవ.
222.Esanayo sabbatthāti, ‘‘majjhimo, daharo’’ti āgatesu upamāvāresu, ‘‘thero’’tiādinā āgatesu upameyyavāresūti pañcasu saṃkilesapakkhiyesu vāresu esa yathāvuttova nayoti veditabbo. Sesaṃ suviññeyyameva.
దన్తభూమిసుత్తవణ్ణనాయ లీనత్థప్పకాసనా సమత్తా.
Dantabhūmisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya / ౫. దన్తభూమిసుత్తం • 5. Dantabhūmisuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౫. దన్తభూమిసుత్తవణ్ణనా • 5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā