| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
೫. ದನ್ತಭೂಮಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā
೨೧೩. ಫುಸೇಯ್ಯಾತಿ ಞಾಣಫುಸನಾ ನಾಮ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ, ತಸ್ಮಾ ಲಭೇಯ್ಯಾತಿ ಅಧಿಗಚ್ಛೇಯ್ಯ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋತಿ, ‘‘ಅಪ್ಪಮತ್ತೋ ಆತಾಪೀ ಪಹಿತತ್ತೋ’’ತಿ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೇನ ಪಟಿಪನ್ನೋ। ಅಜಾನನಕೋಟ್ಠಾಸೇಯೇವಾತಿ ಅವಧಾರಣೇನ ಅತ್ತನಿ ಕತಂ ದೋಸಾರೋಪನಂ ನಿವತ್ತೇತಿ।
213.Phuseyyāti ñāṇaphusanā nāma adhippetā, tasmā labheyyāti adhigaccheyya. Evaṃ paṭipannoti, ‘‘appamatto ātāpī pahitatto’’ti vuttappakārena paṭipanno. Ajānanakoṭṭhāseyevāti avadhāraṇena attani kataṃ dosāropanaṃ nivatteti.
೨೧೪. ಅಪ್ಪನಾಉಪಚಾರನ್ತಿ ಅಪ್ಪನಞ್ಚೇವ ಉಪಚಾರಞ್ಚ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಕಥೇಸೀತಿ ಅತ್ಥಂ ವದನ್ತಿ, ಅಪ್ಪನಾಸಹಿತೋ ಪನ ಉಪಚಾರೋ ಅಪ್ಪನಾಉಪಚಾರೋ, ತಂ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಕಥೇಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
214.Appanāupacāranti appanañceva upacārañca pāpetvā kathesīti atthaṃ vadanti, appanāsahito pana upacāro appanāupacāro, taṃ pāpetvā kathesīti attho.
ನಿಕ್ಖಮತೀತಿ ನಿಕ್ಖಮೋ, ಅವಗ್ಗಾಹಕಾಮತೋ ನಿಕ್ಖಮನಂ ನಿಕ್ಖಮೋ ಏವ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೋ, ಪಠಮಜ್ಝಾನಾದಿ। ಸತಿ ಕಿಲೇಸಕಾಮೇ ಅತ್ತನೋ ಉಪಹಾರಂ ಉಪಚಾರೇತ್ವಾ ಅಸ್ಸಾದೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ ನಾಮಾತಿ ಆಹ – ‘‘ದುವಿಧೇಪಿ ಕಾಮೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಮಾನೋ’’ತಿ। ದುವಿಧೇಪೀತಿ ಹೀನಪಣೀತಾದಿವಸೇನ ದುವಿಧೇ।
Nikkhamatīti nikkhamo, avaggāhakāmato nikkhamanaṃ nikkhamo eva nekkhammo, paṭhamajjhānādi. Sati kilesakāme attano upahāraṃ upacāretvā assādetvā paribhuñjati nāmāti āha – ‘‘duvidhepi kāme paribhuñjamāno’’ti. Duvidhepīti hīnapaṇītādivasena duvidhe.
೨೧೫. ಕೂಟಾಕಾರನ್ತಿ ಗಾಳ್ಹಸಾಠೇಯ್ಯಂ ಅಪ್ಪತಿರೂಪೇ ಠಾನೇ ಖನ್ಧಗತಪಾತನಾದಿ। ದನ್ತಗಮನನ್ತಿ ದನ್ತೇಹಿ ನಿಬ್ಬಿಸೇವನೇಹಿ ಗನ್ಧಬ್ಬಗತಿಂ। ಪತ್ತಬ್ಬಂ ಭೂಮಿನ್ತಿ ಸಮ್ಮಾಕಿರಿಯಾಯ ಲದ್ಧಬ್ಬಸಮ್ಪತ್ತಿಂ।
215.Kūṭākāranti gāḷhasāṭheyyaṃ appatirūpe ṭhāne khandhagatapātanādi. Dantagamananti dantehi nibbisevanehi gandhabbagatiṃ. Pattabbaṃ bhūminti sammākiriyāya laddhabbasampattiṃ.
೨೧೬. ಬ್ಯತಿಹರಣವಸೇನ ಲಙ್ಘಕಂ ವಿಲಙ್ಘಕಂ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಹತ್ಥಗ್ಗಹಣಂ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಹತ್ಥೇನ ಹತ್ಥಂ ಗಹೇತ್ವಾ’’ತಿ।
216. Byatiharaṇavasena laṅghakaṃ vilaṅghakaṃ, aññamaññahatthaggahaṇaṃ. Tenāha – ‘‘hatthena hatthaṃ gahetvā’’ti.
೨೧೭. ಗಹೇತುಂ ಸಮತ್ಥೋತಿ ಗಣಿಕಾರಹತ್ಥಿನೀಹಿ ಉಪಲಾಪೇತ್ವಾ ಅರಞ್ಞಹತ್ಥಿಂ ವಚನವಸೇನ ಗಹೇತುಂ ಸಮತ್ಥೋ। ಅತಿಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಅತಿಟ್ಠಾನವಸೇನ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ। ಏತ್ಥಗೇಧಾತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ನಾಗವನೇ ಪವತ್ತಗೇಧಾ। ಸುಖಾಯತೀತಿ ಸುಖಂ ಅಯತಿ ಪವತ್ತೇತಿ, ‘‘ಸುಖಂ ಹರತೀ’’ತಿ ವಾ ಪಾಠೋ। ಡಿಣ್ಡಿಮೋ ಆನಕೋ। ನಿಹಿತಸಬ್ಬವಙ್ಕದೋಸೋತಿ ಅಪಗತಸಬ್ಬಸಾಠೇಯ್ಯದೋಸೋ। ಅಪನೀತಕಸಾವೋತಿ ಅಪೇತಸಾರಮ್ಭಕಸಾವೋ।
217.Gahetuṃ samatthoti gaṇikārahatthinīhi upalāpetvā araññahatthiṃ vacanavasena gahetuṃ samattho. Atipassitvā atiṭṭhānavasena passitvā. Etthagedhāti etasmiṃ araññe nāgavane pavattagedhā. Sukhāyatīti sukhaṃ ayati pavatteti, ‘‘sukhaṃ haratī’’ti vā pāṭho. Ḍiṇḍimo ānako. Nihitasabbavaṅkadosoti apagatasabbasāṭheyyadoso. Apanītakasāvoti apetasārambhakasāvo.
೨೧೯. ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣನಿಸ್ಸಿತಸೀಲಾನನ್ತಿ ಅಕುಸಲಾನಂ। ಗೇಹಸ್ಸಿತಸೀಲಾನನ್ತಿ ವಾ ವಟ್ಟಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಸೀಲಾನಂ।
219.Pañcakāmaguṇanissitasīlānanti akusalānaṃ. Gehassitasīlānanti vā vaṭṭasannissitasīlānaṃ.
೨೨೨. ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ, ‘‘ಮಜ್ಝಿಮೋ, ದಹರೋ’’ತಿ ಆಗತೇಸು ಉಪಮಾವಾರೇಸು, ‘‘ಥೇರೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಆಗತೇಸು ಉಪಮೇಯ್ಯವಾರೇಸೂತಿ ಪಞ್ಚಸು ಸಂಕಿಲೇಸಪಕ್ಖಿಯೇಸು ವಾರೇಸು ಏಸ ಯಥಾವುತ್ತೋವ ನಯೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸೇಸಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
222.Esanayo sabbatthāti, ‘‘majjhimo, daharo’’ti āgatesu upamāvāresu, ‘‘thero’’tiādinā āgatesu upameyyavāresūti pañcasu saṃkilesapakkhiyesu vāresu esa yathāvuttova nayoti veditabbo. Sesaṃ suviññeyyameva.
ದನ್ತಭೂಮಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾಯ ಲೀನತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Dantabhūmisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೫. ದನ್ತಭೂಮಿಸುತ್ತಂ • 5. Dantabhūmisuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ದನ್ತಭೂಮಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā
