Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / མཛྫྷིམནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
༥. དནྟབྷཱུམིསུཏྟཝཎྞནཱ
5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā
༢༡༣. ཕུསེཡྻཱཏི ཉཱཎཕུསནཱ ནཱམ ཨདྷིཔྤེཏཱ, ཏསྨཱ ལབྷེཡྻཱཏི ཨདྷིགཙྪེཡྻ། ཨེཝཾ པཊིཔནྣོཏི, ‘‘ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ’’ཏི ཝུཏྟཔྤཀཱརེན པཊིཔནྣོ། ཨཛཱནནཀོཊྛཱསེཡེཝཱཏི ཨཝདྷཱརཎེན ཨཏྟནི ཀཏཾ དོསཱརོཔནཾ ནིཝཏྟེཏི།
213.Phuseyyāti ñāṇaphusanā nāma adhippetā, tasmā labheyyāti adhigaccheyya. Evaṃ paṭipannoti, ‘‘appamatto ātāpī pahitatto’’ti vuttappakārena paṭipanno. Ajānanakoṭṭhāseyevāti avadhāraṇena attani kataṃ dosāropanaṃ nivatteti.
༢༡༤. ཨཔྤནཱཨུཔཙཱརནྟི ཨཔྤནཉྩེཝ ཨུཔཙཱརཉྩ པཱཔེཏྭཱ ཀཐེསཱིཏི ཨཏྠཾ ཝདནྟི, ཨཔྤནཱསཧིཏོ པན ཨུཔཙཱརོ ཨཔྤནཱཨུཔཙཱརོ, ཏཾ པཱཔེཏྭཱ ཀཐེསཱིཏི ཨཏྠོ།
214.Appanāupacāranti appanañceva upacārañca pāpetvā kathesīti atthaṃ vadanti, appanāsahito pana upacāro appanāupacāro, taṃ pāpetvā kathesīti attho.
ནིཀྑམཏཱིཏི ནིཀྑམོ, ཨཝགྒཱཧཀཱམཏོ ནིཀྑམནཾ ནིཀྑམོ ཨེཝ ནེཀྑམྨོ, པཋམཛ྄ཛྷཱནཱདི། སཏི ཀིལེསཀཱམེ ཨཏྟནོ ཨུཔཧཱརཾ ཨུཔཙཱརེཏྭཱ ཨསྶཱདེཏྭཱ པརིབྷུཉྫཏི ནཱམཱཏི ཨཱཧ – ‘‘དུཝིདྷེཔི ཀཱམེ པརིབྷུཉྫམཱནོ’’ཏི། དུཝིདྷེཔཱིཏི ཧཱིནཔཎཱིཏཱདིཝསེན དུཝིདྷེ།
Nikkhamatīti nikkhamo, avaggāhakāmato nikkhamanaṃ nikkhamo eva nekkhammo, paṭhamajjhānādi. Sati kilesakāme attano upahāraṃ upacāretvā assādetvā paribhuñjati nāmāti āha – ‘‘duvidhepi kāme paribhuñjamāno’’ti. Duvidhepīti hīnapaṇītādivasena duvidhe.
༢༡༥. ཀཱུཊཱཀཱརནྟི གཱལ༹ྷསཱཋེཡྻཾ ཨཔྤཏིརཱུཔེ ཋཱནེ ཁནྡྷགཏཔཱཏནཱདི། དནྟགམནནྟི དནྟེཧི ནིབྦིསེཝནེཧི གནྡྷབྦགཏིཾ། པཏྟབྦཾ བྷཱུམིནྟི སམྨཱཀིརིཡཱཡ ལདྡྷབྦསམྤཏྟིཾ།
215.Kūṭākāranti gāḷhasāṭheyyaṃ appatirūpe ṭhāne khandhagatapātanādi. Dantagamananti dantehi nibbisevanehi gandhabbagatiṃ. Pattabbaṃ bhūminti sammākiriyāya laddhabbasampattiṃ.
༢༡༦. བྱཏིཧརཎཝསེན ལངྒྷཀཾ ཝིལངྒྷཀཾ, ཨཉྙམཉྙཧཏྠགྒཧཎཾ། ཏེནཱཧ – ‘‘ཧཏྠེན ཧཏྠཾ གཧེཏྭཱ’’ཏི།
216. Byatiharaṇavasena laṅghakaṃ vilaṅghakaṃ, aññamaññahatthaggahaṇaṃ. Tenāha – ‘‘hatthena hatthaṃ gahetvā’’ti.
༢༡༧. གཧེཏུཾ སམཏྠོཏི གཎིཀཱརཧཏྠིནཱིཧི ཨུཔལཱཔེཏྭཱ ཨརཉྙཧཏྠིཾ ཝཙནཝསེན གཧེཏུཾ སམཏྠོ། ཨཏིཔསྶིཏྭཱ ཨཏིཊྛཱནཝསེན པསྶིཏྭཱ། ཨེཏྠགེདྷཱཏི ཨེཏསྨིཾ ཨརཉྙེ ནཱགཝནེ པཝཏྟགེདྷཱ། སུཁཱཡཏཱིཏི སུཁཾ ཨཡཏི པཝཏྟེཏི, ‘‘སུཁཾ ཧརཏཱི’’ཏི ཝཱ པཱཋོ། ཌིཎྜིམོ ཨཱནཀོ། ནིཧིཏསབྦཝངྐདོསོཏི ཨཔགཏསབྦསཱཋེཡྻདོསོ། ཨཔནཱིཏཀསཱཝོཏི ཨཔེཏསཱརམྦྷཀསཱཝོ།
217.Gahetuṃ samatthoti gaṇikārahatthinīhi upalāpetvā araññahatthiṃ vacanavasena gahetuṃ samattho. Atipassitvā atiṭṭhānavasena passitvā. Etthagedhāti etasmiṃ araññe nāgavane pavattagedhā. Sukhāyatīti sukhaṃ ayati pavatteti, ‘‘sukhaṃ haratī’’ti vā pāṭho. Ḍiṇḍimo ānako. Nihitasabbavaṅkadosoti apagatasabbasāṭheyyadoso. Apanītakasāvoti apetasārambhakasāvo.
༢༡༩. པཉྩཀཱམགུཎནིསྶིཏསཱིལཱནནྟི ཨཀུསལཱནཾ། གེཧསྶིཏསཱིལཱནནྟི ཝཱ ཝཊྚསནྣིསྶིཏསཱིལཱནཾ།
219.Pañcakāmaguṇanissitasīlānanti akusalānaṃ. Gehassitasīlānanti vā vaṭṭasannissitasīlānaṃ.
༢༢༢. ཨེས ནཡོ སབྦཏྠཱཏི, ‘‘མཛ྄ཛྷིམོ, དཧརོ’’ཏི ཨཱགཏེསུ ཨུཔམཱཝཱརེསུ, ‘‘ཐེརོ’’ཏིཨཱདིནཱ ཨཱགཏེསུ ཨུཔམེཡྻཝཱརེསཱུཏི པཉྩསུ སཾཀིལེསཔཀྑིཡེསུ ཝཱརེསུ ཨེས ཡཐཱཝུཏྟོཝ ནཡོཏི ཝེདིཏབྦོ། སེསཾ སུཝིཉྙེཡྻམེཝ།
222.Esanayo sabbatthāti, ‘‘majjhimo, daharo’’ti āgatesu upamāvāresu, ‘‘thero’’tiādinā āgatesu upameyyavāresūti pañcasu saṃkilesapakkhiyesu vāresu esa yathāvuttova nayoti veditabbo. Sesaṃ suviññeyyameva.
དནྟབྷཱུམིསུཏྟཝཎྞནཱཡ ལཱིནཏྠཔྤཀཱསནཱ སམཏྟཱ།
Dantabhūmisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / མཛྫྷིམནིཀཱཡ • Majjhimanikāya / ༥. དནྟབྷཱུམིསུཏྟཾ • 5. Dantabhūmisuttaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཛྫྷིམནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ༥. དནྟབྷཱུམིསུཏྟཝཎྞནཱ • 5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā