| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
੫. ਦਨ੍ਤਭੂਮਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā
੨੧੩. ਫੁਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਞਾਣਫੁਸਨਾ ਨਾਮ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਲਭੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ। ਏવਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋਤਿ, ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ। ਅਜਾਨਨਕੋਟ੍ਠਾਸੇਯੇવਾਤਿ ਅવਧਾਰਣੇਨ ਅਤ੍ਤਨਿ ਕਤਂ ਦੋਸਾਰੋਪਨਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤਿ।
213.Phuseyyāti ñāṇaphusanā nāma adhippetā, tasmā labheyyāti adhigaccheyya. Evaṃ paṭipannoti, ‘‘appamatto ātāpī pahitatto’’ti vuttappakārena paṭipanno. Ajānanakoṭṭhāseyevāti avadhāraṇena attani kataṃ dosāropanaṃ nivatteti.
੨੧੪. ਅਪ੍ਪਨਾਉਪਚਾਰਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਨਞ੍ਚੇવ ਉਪਚਾਰਞ੍ਚ ਪਾਪੇਤ੍વਾ ਕਥੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥਂ વਦਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪਨਾਸਹਿਤੋ ਪਨ ਉਪਚਾਰੋ ਅਪ੍ਪਨਾਉਪਚਾਰੋ, ਤਂ ਪਾਪੇਤ੍વਾ ਕਥੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
214.Appanāupacāranti appanañceva upacārañca pāpetvā kathesīti atthaṃ vadanti, appanāsahito pana upacāro appanāupacāro, taṃ pāpetvā kathesīti attho.
ਨਿਕ੍ਖਮਤੀਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮੋ, ਅવਗ੍ਗਾਹਕਾਮਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮੋ ਏવ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੋ, ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦਿ। ਸਤਿ ਕਿਲੇਸਕਾਮੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਹਾਰਂ ਉਪਚਾਰੇਤ੍વਾ ਅਸ੍ਸਾਦੇਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਦੁવਿਧੇਪਿ ਕਾਮੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਮਾਨੋ’’ਤਿ। ਦੁવਿਧੇਪੀਤਿ ਹੀਨਪਣੀਤਾਦਿવਸੇਨ ਦੁવਿਧੇ।
Nikkhamatīti nikkhamo, avaggāhakāmato nikkhamanaṃ nikkhamo eva nekkhammo, paṭhamajjhānādi. Sati kilesakāme attano upahāraṃ upacāretvā assādetvā paribhuñjati nāmāti āha – ‘‘duvidhepi kāme paribhuñjamāno’’ti. Duvidhepīti hīnapaṇītādivasena duvidhe.
੨੧੫. ਕੂਟਾਕਾਰਨ੍ਤਿ ਗਾਲ਼੍ਹਸਾਠੇਯ੍ਯਂ ਅਪ੍ਪਤਿਰੂਪੇ ਠਾਨੇ ਖਨ੍ਧਗਤਪਾਤਨਾਦਿ। ਦਨ੍ਤਗਮਨਨ੍ਤਿ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇવਨੇਹਿ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਗਤਿਂ। ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਭੂਮਿਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਾਕਿਰਿਯਾਯ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ।
215.Kūṭākāranti gāḷhasāṭheyyaṃ appatirūpe ṭhāne khandhagatapātanādi. Dantagamananti dantehi nibbisevanehi gandhabbagatiṃ. Pattabbaṃ bhūminti sammākiriyāya laddhabbasampattiṃ.
੨੧੬. ਬ੍ਯਤਿਹਰਣવਸੇਨ ਲਙ੍ਘਕਂ વਿਲਙ੍ਘਕਂ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਹਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣਂ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਹਤ੍ਥੇਨ ਹਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍વਾ’’ਤਿ।
216. Byatiharaṇavasena laṅghakaṃ vilaṅghakaṃ, aññamaññahatthaggahaṇaṃ. Tenāha – ‘‘hatthena hatthaṃ gahetvā’’ti.
੨੧੭. ਗਹੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋਤਿ ਗਣਿਕਾਰਹਤ੍ਥਿਨੀਹਿ ਉਪਲਾਪੇਤ੍વਾ ਅਰਞ੍ਞਹਤ੍ਥਿਂ વਚਨવਸੇਨ ਗਹੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ। ਅਤਿਪਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਅਤਿਟ੍ਠਾਨવਸੇਨ ਪਸ੍ਸਿਤ੍વਾ। ਏਤ੍ਥਗੇਧਾਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਨਾਗવਨੇ ਪવਤ੍ਤਗੇਧਾ। ਸੁਖਾਯਤੀਤਿ ਸੁਖਂ ਅਯਤਿ ਪવਤ੍ਤੇਤਿ, ‘‘ਸੁਖਂ ਹਰਤੀ’’ਤਿ વਾ ਪਾਠੋ। ਡਿਣ੍ਡਿਮੋ ਆਨਕੋ। ਨਿਹਿਤਸਬ੍ਬવਙ੍ਕਦੋਸੋਤਿ ਅਪਗਤਸਬ੍ਬਸਾਠੇਯ੍ਯਦੋਸੋ। ਅਪਨੀਤਕਸਾવੋਤਿ ਅਪੇਤਸਾਰਮ੍ਭਕਸਾવੋ।
217.Gahetuṃ samatthoti gaṇikārahatthinīhi upalāpetvā araññahatthiṃ vacanavasena gahetuṃ samattho. Atipassitvā atiṭṭhānavasena passitvā. Etthagedhāti etasmiṃ araññe nāgavane pavattagedhā. Sukhāyatīti sukhaṃ ayati pavatteti, ‘‘sukhaṃ haratī’’ti vā pāṭho. Ḍiṇḍimo ānako. Nihitasabbavaṅkadosoti apagatasabbasāṭheyyadoso. Apanītakasāvoti apetasārambhakasāvo.
੨੧੯. ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਨਿਸ੍ਸਿਤਸੀਲਾਨਨ੍ਤਿ ਅਕੁਸਲਾਨਂ। ਗੇਹਸ੍ਸਿਤਸੀਲਾਨਨ੍ਤਿ વਾ વਟ੍ਟਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਸੀਲਾਨਂ।
219.Pañcakāmaguṇanissitasīlānanti akusalānaṃ. Gehassitasīlānanti vā vaṭṭasannissitasīlānaṃ.
੨੨੨. ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ, ‘‘ਮਜ੍ਝਿਮੋ, ਦਹਰੋ’’ਤਿ ਆਗਤੇਸੁ ਉਪਮਾવਾਰੇਸੁ, ‘‘ਥੇਰੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਆਗਤੇਸੁ ਉਪਮੇਯ੍ਯવਾਰੇਸੂਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸਂਕਿਲੇਸਪਕ੍ਖਿਯੇਸੁ વਾਰੇਸੁ ਏਸ ਯਥਾવੁਤ੍ਤੋવ ਨਯੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੇਸਂ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇવ।
222.Esanayo sabbatthāti, ‘‘majjhimo, daharo’’ti āgatesu upamāvāresu, ‘‘thero’’tiādinā āgatesu upameyyavāresūti pañcasu saṃkilesapakkhiyesu vāresu esa yathāvuttova nayoti veditabbo. Sesaṃ suviññeyyameva.
ਦਨ੍ਤਭੂਮਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Dantabhūmisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya / ੫. ਦਨ੍ਤਭੂਮਿਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Dantabhūmisuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਦਨ੍ਤਭੂਮਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Dantabhūmisuttavaṇṇanā
