| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / கங்கா²விதரணீ-அபி⁴னவ-டீகா • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
10. த³ந்தபோனஸிக்கா²பத³வண்ணனா
10. Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā
காயேனாதி ஹத்தா²தீ³ஸு யேன கேனசி ஸரீராவயவேன, அந்தமஸோ பாத³ங்கு³லியாபி க³ண்ஹந்தோ காயேன க³ண்ஹாதி நாமாதி வேதி³தப்³போ³. தா³னேபி ஏஸேவ நயோ. காயப்படிப³த்³தே⁴னாதி பத்தாதீ³ஸு யேன கேனசி ஸரீரஸம்ப³த்³தே⁴ன உபகரணேன. தா³னேபி ஏஸேவ நயோ. கடச்சு²ஆதீ³ஸு யேன கேனசி உபகரணேன தி³ன்னங் காயப்படிப³த்³தே⁴ன தி³ன்னங்யேவ ஹோதி. அஞ்ஞதரேனாதி காயேன வா காயப்படிப³த்³தே⁴ன வா நிஸ்ஸக்³கி³யேன வாதி அத்தோ². தத்த² நிஸ்ஸக்³கி³யேனாதி (பாசி॰ அட்ட²॰ 265) காயதோ ச காயப்படிப³த்³த⁴தோ ச மோசெத்வா ஹத்த²பாஸே டி²தஸ்ஸ காயே வா காயப்படிப³த்³தே⁴ வா பாதியமானஞ்ஹி நிஸ்ஸக்³கி³யேன பயோகே³ன தி³ன்னங் நாம ஹோதி. தஸ்ஸாதி படிக்³க³ஹிதகஸ்ஸ. வுத்தவிபல்லாஸவஸேனாதி வுத்தஸ்ஸ படிபக்க²வஸேன. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யங் காயகாயப்படிப³த்³த⁴னிஸ்ஸக்³கி³யானங் அஞ்ஞதரேன தி³ய்யமானே காயேன வா காயப்படிப³த்³தே⁴ன வா க³ண்ஹாதி, ஏதங் படிக்³க³ஹிதங் நாமாதி.
Kāyenāti hatthādīsu yena kenaci sarīrāvayavena, antamaso pādaṅguliyāpi gaṇhanto kāyena gaṇhāti nāmāti veditabbo. Dānepi eseva nayo. Kāyappaṭibaddhenāti pattādīsu yena kenaci sarīrasambaddhena upakaraṇena. Dānepi eseva nayo. Kaṭacchuādīsu yena kenaci upakaraṇena dinnaṃ kāyappaṭibaddhena dinnaṃyeva hoti. Aññatarenāti kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā nissaggiyena vāti attho. Tattha nissaggiyenāti (pāci. aṭṭha. 265) kāyato ca kāyappaṭibaddhato ca mocetvā hatthapāse ṭhitassa kāye vā kāyappaṭibaddhe vā pātiyamānañhi nissaggiyena payogena dinnaṃ nāma hoti. Tassāti paṭiggahitakassa. Vuttavipallāsavasenāti vuttassa paṭipakkhavasena. Idaṃ vuttaṃ hoti – yaṃ kāyakāyappaṭibaddhanissaggiyānaṃ aññatarena diyyamāne kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā gaṇhāti, etaṃ paṭiggahitaṃ nāmāti.
ஸங்ஹாரிமேனாதி தா²மமஜ்ஜி²மேன புரிஸேன ஸங்ஹாரிமேன, இமினா அஸங்ஹாரிமே ப²லகே வா பாஸாணே வா படிக்³க³ஹணங் ந ருஹதீதி த³ஸ்ஸேதி. தா⁴ரேதுங் ஸமத்தே²னாதி ஸந்தா⁴ரேதுங் யொக்³கே³ன, இமினா ஸுகு²மேஸு திந்திணிகாதி³பண்ணேஸு படிக்³க³ஹணங் ந ருஹதீதி த³ஸ்ஸேதி. அதத்த²ஜாதகருக்க²பண்ணேனாதி ஜாதட்டா²னதோ சுதேன பது³மினிபண்ணாதி³னா, இமினா பன மஹந்தேபி தத்த²ஜாதகே பது³மினிபண்ணே வா கிங்ஸுகபண்ணாதி³ம்ஹி வா படிக்³க³ஹேதுங் ந வட்டதி. ந ஹி தங் காயப்படிப³த்³த⁴ஸங்க²ங் க³ச்ச²தீதி த³ஸ்ஸேதி. யதா² ச தத்த²ஜாதகே, ஏவங் கா²ணுகே ப³ந்தி⁴த்வா ட²பிதமஞ்சாதி³ம்ஹிபி. நனு படிப³த்³த⁴ப்படிப³த்³தே⁴னாபி பத்தாதா⁴ராதி³னா படிக்³க³ண்ஹந்தஸ்ஸ படிக்³க³ஹணங் ருஹதி, அத² கஸ்மா காயகாயப்படிப³த்³தே⁴ஹியேவ படிக்³க³ஹணங் இத⁴ வுத்தங், ந படிப³த்³த⁴ப்படிப³த்³தே⁴னாபீதி ஆஹ ‘‘படிப³த்³த⁴ப்படிப³த்³த⁴ங் நாம இத⁴ நத்தீ²’’தி. கேசி பன ‘‘ஆதா⁴ரகேன படிக்³க³ஹணங் காயப்படிப³த்³த⁴ப்படிப³த்³தே⁴ன படிக்³க³ஹணங் நாம ஹோதி, தஸ்மா ந வட்டதீ’’தி வத³ந்தி, தங் வசனமத்தமேவ. அத்த²தோ பன ஸப்³ப³ம்பி தங் காயப்படிப³த்³த⁴மேவ ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Saṃhārimenāti thāmamajjhimena purisena saṃhārimena, iminā asaṃhārime phalake vā pāsāṇe vā paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dasseti. Dhāretuṃ samatthenāti sandhāretuṃ yoggena, iminā sukhumesu tintiṇikādipaṇṇesu paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dasseti. Atatthajātakarukkhapaṇṇenāti jātaṭṭhānato cutena paduminipaṇṇādinā, iminā pana mahantepi tatthajātake paduminipaṇṇe vā kiṃsukapaṇṇādimhi vā paṭiggahetuṃ na vaṭṭati. Na hi taṃ kāyappaṭibaddhasaṅkhaṃ gacchatīti dasseti. Yathā ca tatthajātake, evaṃ khāṇuke bandhitvā ṭhapitamañcādimhipi. Nanu paṭibaddhappaṭibaddhenāpi pattādhārādinā paṭiggaṇhantassa paṭiggahaṇaṃ ruhati, atha kasmā kāyakāyappaṭibaddhehiyeva paṭiggahaṇaṃ idha vuttaṃ, na paṭibaddhappaṭibaddhenāpīti āha ‘‘paṭibaddhappaṭibaddhaṃ nāma idha natthī’’ti. Keci pana ‘‘ādhārakena paṭiggahaṇaṃ kāyappaṭibaddhappaṭibaddhena paṭiggahaṇaṃ nāma hoti, tasmā na vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ vacanamattameva. Atthato pana sabbampi taṃ kāyappaṭibaddhameva hotīti dasseti.
அகல்லகோதி கி³லானோ. முகே²ன படிக்³க³ண்ஹாதீதி ஸஹத்தே²ன க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் அஸக்கொந்தோ முகே²ன படிக்³க³ண்ஹாதி. அபி⁴ஹடபா⁴ஜனதோ பதிதரஜம்பி வட்டதி அபி⁴ஹடத்தாதி அதி⁴ப்பாஹோ.
Akallakoti gilāno. Mukhena paṭiggaṇhātīti sahatthena gahetvā paribhuñjituṃ asakkonto mukhena paṭiggaṇhāti. Abhihaṭabhājanato patitarajampi vaṭṭati abhihaṭattāti adhippāho.
தஸ்மிங் ட²த்வாதி தாதி³ஸே ஹத்த²பாஸே ட²த்வா. யந்தி யங் பா⁴ரங். மஜ்ஜி²மோ புரிஸோதி தா²மமஜ்ஜி²மபுரிஸோ. வினயே பஞ்ஞத்தங் து³க்கடங் வினயது³க்கடங். தங் அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ த³த்வாதி பிண்டா³ய சரித்வா விஹாரங் வா ஆஸனஸாலங் வா க³ந்த்வா தங் பி⁴க்க²ங் அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ த³த்வா, இத³ஞ்ச புப்³பா³போ⁴க³ஸ்ஸ அனுரூபவஸேன வுத்தங். யஸ்மா பன தங் ‘‘அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி சித்துப்பாத³மத்தேன தங்ஸந்தகங் நாம ந ஹோதி, தஸ்மா வினாபி தஸ்ஸ தா³னாதி³ங் படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி.
Tasmiṃ ṭhatvāti tādise hatthapāse ṭhatvā. Yanti yaṃ bhāraṃ. Majjhimo purisoti thāmamajjhimapuriso. Vinaye paññattaṃ dukkaṭaṃ vinayadukkaṭaṃ. Taṃ anupasampannassa datvāti piṇḍāya caritvā vihāraṃ vā āsanasālaṃ vā gantvā taṃ bhikkhaṃ anupasampannassa datvā, idañca pubbābhogassa anurūpavasena vuttaṃ. Yasmā pana taṃ ‘‘anupasampannassa dassāmī’’ti cittuppādamattena taṃsantakaṃ nāma na hoti, tasmā vināpi tassa dānādiṃ paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
அஸ்ஸுகே²ளஸிங்கா⁴ணிகாதீ³ஸூதி எத்த² அஸ்ஸு நாம அக்கி²ஜலங். கே²ளோ நாம லாலா. ஸிங்கா⁴ணிகாதி அந்தோஸீஸதோ பூதிஸெம்ஹபா⁴வங் ஆபன்னங் மத்த²லுங்க³ங் க³லித்வா தாலுமத்த²கவிவரேன ஓதரித்வா நாஸாபுடே பூரெத்வா டி²தங் வுச்சதி, ஆதி³ஸத்³தே³ன முத்தகரீஸஸெம்ஹத³ந்தமலஅக்கி²கூ³த²கண்ணகூ³த²கானங், ஸரீரே உட்டி²தலோணஸ்ஸ ச க³ஹணங். டா²னதோதி அக்கி²கூபாதி³தோ. அந்தரா சே க³ண்ஹாதி, கிங் ஹோதீதி ஆஹ ‘‘உக்³க³ஹிதகங் நாம ஹோதீ’’தி, து³ட்டு² க³ஹிதகங் நாம ஹோதீதி அத்தோ². ப²லினிந்தி ப²லவந்தங். தத்த²ஜாதகப²லினிஸாகா²ய வாதி தஸ்மிங் ருக்கே² ஜாதாய ப²லினிஸாகா²ய வா. து³ருபசிண்ணது³க்கடந்தி ‘‘ந கத்தப்³ப³’’ந்தி வாரிதஸ்ஸ கதத்தா து³ட்டு² ஆசிண்ணங் சரிதந்தி து³ருபசிண்ணங், தஸ்மிங் து³க்கடங் து³ருபசிண்ணது³க்கடஞ்ச ஆபஜ்ஜதீதி அத்தோ².
Assukheḷasiṅghāṇikādīsūti ettha assu nāma akkhijalaṃ. Kheḷo nāma lālā. Siṅghāṇikāti antosīsato pūtisemhabhāvaṃ āpannaṃ matthaluṅgaṃ galitvā tālumatthakavivarena otaritvā nāsāpuṭe pūretvā ṭhitaṃ vuccati, ādisaddena muttakarīsasemhadantamalaakkhigūthakaṇṇagūthakānaṃ, sarīre uṭṭhitaloṇassa ca gahaṇaṃ. Ṭhānatoti akkhikūpādito. Antarā ce gaṇhāti, kiṃ hotīti āha ‘‘uggahitakaṃ nāma hotī’’ti, duṭṭhu gahitakaṃ nāma hotīti attho. Phalininti phalavantaṃ. Tatthajātakaphalinisākhāya vāti tasmiṃ rukkhe jātāya phalinisākhāya vā. Durupaciṇṇadukkaṭanti ‘‘na kattabba’’nti vāritassa katattā duṭṭhu āciṇṇaṃ caritanti durupaciṇṇaṃ, tasmiṃ dukkaṭaṃ durupaciṇṇadukkaṭañca āpajjatīti attho.
ஆஹரீயதீதி ஆஹாரோ, அஜ்ஜோ²ஹரிதப்³ப³ங் யங் கிஞ்சி, இத⁴ பன சத்தாரி காலிகானி அதி⁴ப்பேதானீதி ஆஹ ‘‘யங் கிஞ்சீ’’திஆதி³. தத்த² அருணுக்³க³மனதோ யாவ டி²தமஜ்ஜ²ன்ஹிகா பு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³தோ யாவ காலோ அஸ்ஸாதி யாவகாலிகங். அருணுக்³க³மனதோ யாவ யாமாவஸானா பிபாஸாய ஸதி பிபாஸச்சே²த³னத்த²ங் பாதப்³ப³தோ யாமோ காலோ அஸ்ஸாதி யாமகாலிகங். யாவ ஸத்தாஹங் நித³ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³தோ ஸத்தாஹங் காலோ அஸ்ஸாதி ஸத்தாஹகாலிகங். யாவஜீவம்பி பரிஹரித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³தோ யாவ ஜீவங் ஏதஸ்ஸாதி யாவஜீவிகங். தேனாஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³.
Āharīyatīti āhāro, ajjhoharitabbaṃ yaṃ kiñci, idha pana cattāri kālikāni adhippetānīti āha ‘‘yaṃ kiñcī’’tiādi. Tattha aruṇuggamanato yāva ṭhitamajjhanhikā bhuñjitabbato yāva kālo assāti yāvakālikaṃ. Aruṇuggamanato yāva yāmāvasānā pipāsāya sati pipāsacchedanatthaṃ pātabbato yāmo kālo assāti yāmakālikaṃ. Yāva sattāhaṃ nidahitvā paribhuñjitabbato sattāhaṃ kālo assāti sattāhakālikaṃ. Yāvajīvampi pariharitvā paribhuñjitabbato yāva jīvaṃ etassāti yāvajīvikaṃ. Tenāha ‘‘tatthā’’tiādi.
வனமூலபத்தபுப்ப²ப²லாதீ³தி எத்த² தாவ மூலங் நாம மூலககா²ரகசச்சுதம்ப³காதீ³னங் தேஸு தேஸு ஜனபதே³ஸு பகதிஆஹாரவஸேன மனுஸ்ஸானங் கா²த³னீயத்த²ஞ்சேவ போ⁴ஜனீயத்த²ஞ்ச ப²ரணகங் ஸூபெய்யபண்ணமூலங். பத்தங் நாம மூலககா²ரகசச்சுதம்ப³காதீ³னங் தாதி³ஸங்யேவ பத்தங். புப்ப²ங் நாம மூலககா²ரகாதீ³னங் தாதி³ஸங்யேவ புப்ப²ங். ப²லங் நாம பனஸலபு³ஜாதீ³னங் தேஸு தேஸு ஜனபதே³ஸு பகதிஆஹாரவஸேன மனுஸ்ஸானங் கா²த³னீயத்த²ஞ்சேவ போ⁴ஜனீயத்த²ஞ்ச ப²ரணகங் ப²லங். ஆதி³ஸத்³தே³ன கந்த³மூலாதீ³னங் க³ஹணங்.
Vanamūlapattapupphaphalādīti ettha tāva mūlaṃ nāma mūlakakhārakacaccutambakādīnaṃ tesu tesu janapadesu pakatiāhāravasena manussānaṃ khādanīyatthañceva bhojanīyatthañca pharaṇakaṃ sūpeyyapaṇṇamūlaṃ. Pattaṃ nāma mūlakakhārakacaccutambakādīnaṃ tādisaṃyeva pattaṃ. Pupphaṃ nāma mūlakakhārakādīnaṃ tādisaṃyeva pupphaṃ. Phalaṃ nāma panasalabujādīnaṃ tesu tesu janapadesu pakatiāhāravasena manussānaṃ khādanīyatthañceva bhojanīyatthañca pharaṇakaṃ phalaṃ. Ādisaddena kandamūlādīnaṃ gahaṇaṃ.
அம்ப³பானந்தி (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 300) ஆமேஹி வா பக்கேஹி வா அம்பே³ஹி கதபானங். தத்த² ஆமேஹி கரொந்தேன அம்ப³தருணாதீ³னி பி⁴ந்தி³த்வா உத³கே பக்கி²பித்வா ஆதபே ஆதி³ச்சபாகேன பசித்வா பரிஸ்ஸாவெத்வா தத³ஹுபடிக்³க³ஹிதேஹி மது⁴ஸக்கரகப்பூராதீ³ஹி யோஜெத்வா காதப்³ப³ங். ஏவங் கதங் புரேப⁴த்தமேவ கப்பதி. அனுபஸம்பன்னேன கதங் லபி⁴த்வா பன புரேப⁴த்தங் படிக்³க³ஹிதங் புரேப⁴த்தங் ஸாமிஸபரிபோ⁴கே³னாபி வட்டதி, பச்சா²ப⁴த்தங் நிராமிஸபரிபோ⁴கே³ன யாவ அருணுக்³க³மனா வட்டதி. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³பானேஸு.
Ambapānanti (mahāva. aṭṭha. 300) āmehi vā pakkehi vā ambehi katapānaṃ. Tattha āmehi karontena ambataruṇādīni bhinditvā udake pakkhipitvā ātape ādiccapākena pacitvā parissāvetvā tadahupaṭiggahitehi madhusakkarakappūrādīhi yojetvā kātabbaṃ. Evaṃ kataṃ purebhattameva kappati. Anupasampannena kataṃ labhitvā pana purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisaparibhogenāpi vaṭṭati, pacchābhattaṃ nirāmisaparibhogena yāva aruṇuggamanā vaṭṭati. Esa nayo sabbapānesu.
தேஸு பன ஜம்பு³பானந்தி ஜம்பு³ப²லேஹி கதபானங். சோசபானந்தி அட்டி²கேஹி கத³லிப²லேஹி கதபானங். மோசபானந்தி அனட்டி²கேஹி கத³லிப²லேஹி கதபானங். மது⁴கபானந்தி மது⁴கானங் ஜாதிரஸேன கதபானங். தங் பன உத³கஸம்பி⁴ன்னங் வட்டதி, ஸுத்³த⁴ங் ந வட்டதி. முத்³தி³காபானந்தி முத்³தி³கா உத³கே மத்³தி³த்வா அம்ப³பானங் விய கதபானங் . ஸாலூகபானந்தி ரத்துப்பலனீலுப்பலாதீ³னங் ஸாலூகே மத்³தி³த்வா கதபானங். பா²ருஸகபானந்தி பா²ருஸகேஹி அம்ப³பானங் விய கதபானங். இமினாவ நயேன வெத்தபானாதீ³னி வேதி³தப்³பா³னி. ஏதானி ச பன ஸப்³பா³னி பானானி அக்³கி³பாகானி ந வட்டந்தி. தேனாஹ ‘‘ஸீதோத³கேனா’’திஆதி³. அவஸேஸேஸுபி அனுஞ்ஞாதப²லபத்தபுப்ப²ரஸேஸூதி த⁴ஞ்ஞப²லபக்கஸாகமது⁴கபுப்ப²ரஸதோ அவஸேஸேஸு ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, ஸப்³ப³ங் ப²லரஸங் ட²பெத்வா த⁴ஞ்ஞப²லரஸ’’ந்திஆதி³னா (மஹாவ॰ 300) அனுஞ்ஞாதகேஸு ப²லபத்தபுப்ப²ரஸேஸுபி.
Tesu pana jambupānanti jambuphalehi katapānaṃ. Cocapānanti aṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Mocapānanti anaṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Madhukapānanti madhukānaṃ jātirasena katapānaṃ. Taṃ pana udakasambhinnaṃ vaṭṭati, suddhaṃ na vaṭṭati. Muddikāpānanti muddikā udake madditvā ambapānaṃ viya katapānaṃ . Sālūkapānanti rattuppalanīluppalādīnaṃ sālūke madditvā katapānaṃ. Phārusakapānanti phārusakehi ambapānaṃ viya katapānaṃ. Imināva nayena vettapānādīni veditabbāni. Etāni ca pana sabbāni pānāni aggipākāni na vaṭṭanti. Tenāha ‘‘sītodakenā’’tiādi. Avasesesupianuññātaphalapattapuppharasesūti dhaññaphalapakkasākamadhukapuppharasato avasesesu ‘‘anujānāmi, bhikkhave, sabbaṃ phalarasaṃ ṭhapetvā dhaññaphalarasa’’ntiādinā (mahāva. 300) anuññātakesu phalapattapuppharasesupi.
கா²த³னீயத்த²ந்தி கா²த³னீயேன கத்தப்³ப³கிச்சங். நேவ ப²ரதீதி ந நிப்பா²தே³தி. அனாஹாரேபி உத³கே ஆஹாரஸஞ்ஞாயாதி ‘‘ஆஹாரங் ஆஹரெய்யா’’தி பத³ஸ்ஸ பத³பா⁴ஜனே (பாசி॰ 265) வுத்தமத்த²ங் ஸம்மா அஸல்லக்கெ²த்வா ‘‘ஆஹரீயதீதி ஆஹாரோ’’தி அனாஹாரேபி உத³கே ஆஹாரஸஞ்ஞாய குக்குச்சாயந்தானங். த³ந்தபோனே ச ‘‘முக²த்³வாரங் ஆஹடங் இத³’’ந்தி ஸஞ்ஞாயாதி முக²த்³வாரங் அனாஹடம்பி த³ந்தபோனங் ‘‘முக²த்³வாரங் ஆஹடங் இத³ங் த³ந்தபோன’’ந்தி விபல்லத்த²ஸஞ்ஞாய குக்குச்சாயந்தானங். யதா²ஸுக²ங் பாதுந்தி படிக்³க³ஹெத்வா வா அப்படிக்³க³ஹெத்வா வா யதா²காமங் பாதுங். த³ந்தபோனபரிபோ⁴கே³னாதி த³ந்தகட்ட²பரிபோ⁴கே³ன, த³ந்ததோ⁴வனாதி³னாதி அத்தோ², இமினா தஸ்ஸ பன ரஸங் கி³லிதுங் ந வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Khādanīyatthanti khādanīyena kattabbakiccaṃ. Neva pharatīti na nipphādeti. Anāhārepi udake āhārasaññāyāti ‘‘āhāraṃ āhareyyā’’ti padassa padabhājane (pāci. 265) vuttamatthaṃ sammā asallakkhetvā ‘‘āharīyatīti āhāro’’ti anāhārepi udake āhārasaññāya kukkuccāyantānaṃ. Dantapone ca ‘‘mukhadvāraṃ āhaṭaṃ ida’’nti saññāyāti mukhadvāraṃ anāhaṭampi dantaponaṃ ‘‘mukhadvāraṃ āhaṭaṃ idaṃ dantapona’’nti vipallatthasaññāya kukkuccāyantānaṃ. Yathāsukhaṃ pātunti paṭiggahetvā vā appaṭiggahetvā vā yathākāmaṃ pātuṃ. Dantaponaparibhogenāti dantakaṭṭhaparibhogena, dantadhovanādināti attho, iminā tassa pana rasaṃ gilituṃ na vaṭṭatīti dasseti.
சத்தாரி மஹாவிகடானீதி கூ³த²ங், முத்தங், சா²ரிகா, மத்திகா (மஹாவ॰ 268) ச ‘‘ஆஸயாதி³வஸேன விரூபானி ஜாதானீ’’தி கத்வா விகடானீதி வா அபகதிபோ⁴ஜனத்தா விகடானி ‘‘விரூபானி ஜாதானீ’’தி வா அத்தோ². ஸதி பச்சயேதி காரணே ஸதி, ஸப்பத³ட்டே²தி அத்தோ². தூ⁴மாதி³அப்³போ³ஹாரிகாபா⁴வோதி தூ⁴மபுப்ப²க³ந்த⁴த³ந்தக²யாதி³அப்³போ³ஹாரிகாபா⁴வோ.
Cattāri mahāvikaṭānīti gūthaṃ, muttaṃ, chārikā, mattikā (mahāva. 268) ca ‘‘āsayādivasena virūpāni jātānī’’ti katvā vikaṭānīti vā apakatibhojanattā vikaṭāni ‘‘virūpāni jātānī’’ti vā attho. Sati paccayeti kāraṇe sati, sappadaṭṭheti attho. Dhūmādiabbohārikābhāvoti dhūmapupphagandhadantakhayādiabbohārikābhāvo.
த³ந்தபோனஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
போ⁴ஜனவக்³கோ³ சதுத்தோ².
Bhojanavaggo catuttho.
