Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កង្ខាវិតរណី-អភិនវ-ដីកា • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ១០. ទន្តបោនសិក្ខាបទវណ្ណនា

    10. Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā

    កាយេនាតិ ហត្ថាទីសុ យេន កេនចិ សរីរាវយវេន, អន្តមសោ បាទង្គុលិយាបិ គណ្ហន្តោ កាយេន គណ្ហាតិ នាមាតិ វេទិតព្ពោ។ ទានេបិ ឯសេវ នយោ។ កាយប្បដិពទ្ធេនាតិ បត្តាទីសុ យេន កេនចិ សរីរសម្ពទ្ធេន ឧបករណេន។ ទានេបិ ឯសេវ នយោ។ កដច្ឆុអាទីសុ យេន កេនចិ ឧបករណេន ទិន្នំ កាយប្បដិពទ្ធេន ទិន្នំយេវ ហោតិ។ អញ្ញតរេនាតិ កាយេន វា កាយប្បដិពទ្ធេន វា និស្សគ្គិយេន វាតិ អត្ថោ។ តត្ថ និស្សគ្គិយេនាតិ (បាចិ. អដ្ឋ. ២៦៥) កាយតោ ច កាយប្បដិពទ្ធតោ ច មោចេត្វា ហត្ថបាសេ ឋិតស្ស កាយេ វា កាយប្បដិពទ្ធេ វា បាតិយមានញ្ហិ និស្សគ្គិយេន បយោគេន ទិន្នំ នាម ហោតិ។ តស្សាតិ បដិគ្គហិតកស្ស។ វុត្តវិបល្លាសវសេនាតិ វុត្តស្ស បដិបក្ខវសេន។ ឥទំ វុត្តំ ហោតិ – យំ កាយកាយប្បដិពទ្ធនិស្សគ្គិយានំ អញ្ញតរេន ទិយ្យមានេ កាយេន វា កាយប្បដិពទ្ធេន វា គណ្ហាតិ, ឯតំ បដិគ្គហិតំ នាមាតិ។

    Kāyenāti hatthādīsu yena kenaci sarīrāvayavena, antamaso pādaṅguliyāpi gaṇhanto kāyena gaṇhāti nāmāti veditabbo. Dānepi eseva nayo. Kāyappaṭibaddhenāti pattādīsu yena kenaci sarīrasambaddhena upakaraṇena. Dānepi eseva nayo. Kaṭacchuādīsu yena kenaci upakaraṇena dinnaṃ kāyappaṭibaddhena dinnaṃyeva hoti. Aññatarenāti kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā nissaggiyena vāti attho. Tattha nissaggiyenāti (pāci. aṭṭha. 265) kāyato ca kāyappaṭibaddhato ca mocetvā hatthapāse ṭhitassa kāye vā kāyappaṭibaddhe vā pātiyamānañhi nissaggiyena payogena dinnaṃ nāma hoti. Tassāti paṭiggahitakassa. Vuttavipallāsavasenāti vuttassa paṭipakkhavasena. Idaṃ vuttaṃ hoti – yaṃ kāyakāyappaṭibaddhanissaggiyānaṃ aññatarena diyyamāne kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā gaṇhāti, etaṃ paṭiggahitaṃ nāmāti.

    សំហារិមេនាតិ ថាមមជ្ឈិមេន បុរិសេន សំហារិមេន, ឥមិនា អសំហារិមេ ផលកេ វា បាសាណេ វា បដិគ្គហណំ ន រុហតីតិ ទស្សេតិ។ ធារេតុំ សមត្ថេនាតិ សន្ធារេតុំ យោគ្គេន, ឥមិនា សុខុមេសុ តិន្តិណិកាទិបណ្ណេសុ បដិគ្គហណំ ន រុហតីតិ ទស្សេតិ។ អតត្ថជាតករុក្ខបណ្ណេនាតិ ជាតដ្ឋានតោ ចុតេន បទុមិនិបណ្ណាទិនា, ឥមិនា បន មហន្តេបិ តត្ថជាតកេ បទុមិនិបណ្ណេ វា កិំសុកបណ្ណាទិម្ហិ វា បដិគ្គហេតុំ ន វដ្ដតិ។ ន ហិ តំ កាយប្បដិពទ្ធសង្ខំ គច្ឆតីតិ ទស្សេតិ។ យថា ច តត្ថជាតកេ, ឯវំ ខាណុកេ ពន្ធិត្វា ឋបិតមញ្ចាទិម្ហិបិ។ ននុ បដិពទ្ធប្បដិពទ្ធេនាបិ បត្តាធារាទិនា បដិគ្គណ្ហន្តស្ស បដិគ្គហណំ រុហតិ, អថ កស្មា កាយកាយប្បដិពទ្ធេហិយេវ បដិគ្គហណំ ឥធ វុត្តំ, ន បដិពទ្ធប្បដិពទ្ធេនាបីតិ អាហ ‘‘បដិពទ្ធប្បដិពទ្ធំ នាម ឥធ នត្ថី’’តិ។ កេចិ បន ‘‘អាធារកេន បដិគ្គហណំ កាយប្បដិពទ្ធប្បដិពទ្ធេន បដិគ្គហណំ នាម ហោតិ, តស្មា ន វដ្ដតី’’តិ វទន្តិ, តំ វចនមត្តមេវ។ អត្ថតោ បន សព្ពម្បិ តំ កាយប្បដិពទ្ធមេវ ហោតីតិ ទស្សេតិ។

    Saṃhārimenāti thāmamajjhimena purisena saṃhārimena, iminā asaṃhārime phalake vā pāsāṇe vā paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dasseti. Dhāretuṃ samatthenāti sandhāretuṃ yoggena, iminā sukhumesu tintiṇikādipaṇṇesu paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dasseti. Atatthajātakarukkhapaṇṇenāti jātaṭṭhānato cutena paduminipaṇṇādinā, iminā pana mahantepi tatthajātake paduminipaṇṇe vā kiṃsukapaṇṇādimhi vā paṭiggahetuṃ na vaṭṭati. Na hi taṃ kāyappaṭibaddhasaṅkhaṃ gacchatīti dasseti. Yathā ca tatthajātake, evaṃ khāṇuke bandhitvā ṭhapitamañcādimhipi. Nanu paṭibaddhappaṭibaddhenāpi pattādhārādinā paṭiggaṇhantassa paṭiggahaṇaṃ ruhati, atha kasmā kāyakāyappaṭibaddhehiyeva paṭiggahaṇaṃ idha vuttaṃ, na paṭibaddhappaṭibaddhenāpīti āha ‘‘paṭibaddhappaṭibaddhaṃ nāma idha natthī’’ti. Keci pana ‘‘ādhārakena paṭiggahaṇaṃ kāyappaṭibaddhappaṭibaddhena paṭiggahaṇaṃ nāma hoti, tasmā na vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ vacanamattameva. Atthato pana sabbampi taṃ kāyappaṭibaddhameva hotīti dasseti.

    អកល្លកោតិ គិលានោ។ មុខេន បដិគ្គណ្ហាតីតិ សហត្ថេន គហេត្វា បរិភុញ្ជិតុំ អសក្កោន្តោ មុខេន បដិគ្គណ្ហាតិ។ អភិហដភាជនតោ បតិតរជម្បិ វដ្ដតិ អភិហដត្តាតិ អធិប្បាហោ។

    Akallakoti gilāno. Mukhena paṭiggaṇhātīti sahatthena gahetvā paribhuñjituṃ asakkonto mukhena paṭiggaṇhāti. Abhihaṭabhājanato patitarajampi vaṭṭati abhihaṭattāti adhippāho.

    តស្មិំ ឋត្វាតិ តាទិសេ ហត្ថបាសេ ឋត្វា។ ន្តិ យំ ភារំ។ មជ្ឈិមោ បុរិសោតិ ថាមមជ្ឈិមបុរិសោ។ វិនយេ បញ្ញត្តំ ទុក្កដំ វិនយទុក្កដំ។ តំ អនុបសម្បន្នស្ស ទត្វាតិ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា វិហារំ វា អាសនសាលំ វា គន្ត្វា តំ ភិក្ខំ អនុបសម្បន្នស្ស ទត្វា, ឥទញ្ច បុព្ពាភោគស្ស អនុរូបវសេន វុត្តំ។ យស្មា បន តំ ‘‘អនុបសម្បន្នស្ស ទស្សាមី’’តិ ចិត្តុប្បាទមត្តេន តំសន្តកំ នាម ន ហោតិ, តស្មា វិនាបិ តស្ស ទានាទិំ បដិគ្គហេត្វា បរិភុញ្ជិតុំ វដ្ដតិ។

    Tasmiṃ ṭhatvāti tādise hatthapāse ṭhatvā. Yanti yaṃ bhāraṃ. Majjhimo purisoti thāmamajjhimapuriso. Vinaye paññattaṃ dukkaṭaṃ vinayadukkaṭaṃ. Taṃ anupasampannassa datvāti piṇḍāya caritvā vihāraṃ vā āsanasālaṃ vā gantvā taṃ bhikkhaṃ anupasampannassa datvā, idañca pubbābhogassa anurūpavasena vuttaṃ. Yasmā pana taṃ ‘‘anupasampannassa dassāmī’’ti cittuppādamattena taṃsantakaṃ nāma na hoti, tasmā vināpi tassa dānādiṃ paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.

    អស្សុខេឡសិង្ឃាណិកាទីសូតិ ឯត្ថ អស្សុ នាម អក្ខិជលំ។ ខេឡោ នាម លាលា។ សិង្ឃាណិកាតិ អន្តោសីសតោ បូតិសេម្ហភាវំ អាបន្នំ មត្ថលុង្គំ គលិត្វា តាលុមត្ថកវិវរេន ឱតរិត្វា នាសាបុដេ បូរេត្វា ឋិតំ វុច្ចតិ, អាទិសទ្ទេន មុត្តករីសសេម្ហទន្តមលអក្ខិគូថកណ្ណគូថកានំ, សរីរេ ឧដ្ឋិតលោណស្ស ច គហណំ។ ឋានតោតិ អក្ខិកូបាទិតោ។ អន្តរា ចេ គណ្ហាតិ, កិំ ហោតីតិ អាហ ‘‘ឧគ្គហិតកំ នាម ហោតី’’តិ, ទុដ្ឋុ គហិតកំ នាម ហោតីតិ អត្ថោ។ ផលិនិន្តិ ផលវន្តំ។ តត្ថជាតកផលិនិសាខាយ វាតិ តស្មិំ រុក្ខេ ជាតាយ ផលិនិសាខាយ វា។ ទុរុបចិណ្ណទុក្កដន្តិ ‘‘ន កត្តព្ព’’ន្តិ វារិតស្ស កតត្តា ទុដ្ឋុ អាចិណ្ណំ ចរិតន្តិ ទុរុបចិណ្ណំ, តស្មិំ ទុក្កដំ ទុរុបចិណ្ណទុក្កដញ្ច អាបជ្ជតីតិ អត្ថោ។

    Assukheḷasiṅghāṇikādīsūti ettha assu nāma akkhijalaṃ. Kheḷo nāma lālā. Siṅghāṇikāti antosīsato pūtisemhabhāvaṃ āpannaṃ matthaluṅgaṃ galitvā tālumatthakavivarena otaritvā nāsāpuṭe pūretvā ṭhitaṃ vuccati, ādisaddena muttakarīsasemhadantamalaakkhigūthakaṇṇagūthakānaṃ, sarīre uṭṭhitaloṇassa ca gahaṇaṃ. Ṭhānatoti akkhikūpādito. Antarā ce gaṇhāti, kiṃ hotīti āha ‘‘uggahitakaṃ nāma hotī’’ti, duṭṭhu gahitakaṃ nāma hotīti attho. Phalininti phalavantaṃ. Tatthajātakaphalinisākhāya vāti tasmiṃ rukkhe jātāya phalinisākhāya vā. Durupaciṇṇadukkaṭanti ‘‘na kattabba’’nti vāritassa katattā duṭṭhu āciṇṇaṃ caritanti durupaciṇṇaṃ, tasmiṃ dukkaṭaṃ durupaciṇṇadukkaṭañca āpajjatīti attho.

    អាហរីយតីតិ អាហារោ, អជ្ឈោហរិតព្ពំ យំ កិញ្ចិ, ឥធ បន ចត្តារិ កាលិកានិ អធិប្បេតានីតិ អាហ ‘‘យំ កិញ្ចី’’តិអាទិ។ តត្ថ អរុណុគ្គមនតោ យាវ ឋិតមជ្ឈន្ហិកា ភុញ្ជិតព្ពតោ យាវ កាលោ អស្សាតិ យាវកាលិកំ។ អរុណុគ្គមនតោ យាវ យាមាវសានា បិបាសាយ សតិ បិបាសច្ឆេទនត្ថំ បាតព្ពតោ យាមោ កាលោ អស្សាតិ យាមកាលិកំ។ យាវ សត្តាហំ និទហិត្វា បរិភុញ្ជិតព្ពតោ សត្តាហំ កាលោ អស្សាតិ សត្តាហកាលិកំ។ យាវជីវម្បិ បរិហរិត្វា បរិភុញ្ជិតព្ពតោ យាវ ជីវំ ឯតស្សាតិ យាវជីវិកំ។ តេនាហ ‘‘តត្ថា’’តិអាទិ។

    Āharīyatīti āhāro, ajjhoharitabbaṃ yaṃ kiñci, idha pana cattāri kālikāni adhippetānīti āha ‘‘yaṃ kiñcī’’tiādi. Tattha aruṇuggamanato yāva ṭhitamajjhanhikā bhuñjitabbato yāva kālo assāti yāvakālikaṃ. Aruṇuggamanato yāva yāmāvasānā pipāsāya sati pipāsacchedanatthaṃ pātabbato yāmo kālo assāti yāmakālikaṃ. Yāva sattāhaṃ nidahitvā paribhuñjitabbato sattāhaṃ kālo assāti sattāhakālikaṃ. Yāvajīvampi pariharitvā paribhuñjitabbato yāva jīvaṃ etassāti yāvajīvikaṃ. Tenāha ‘‘tatthā’’tiādi.

    វនមូលបត្តបុប្ផផលាទីតិ ឯត្ថ តាវ មូលំ នាម មូលកខារកចច្ចុតម្ពកាទីនំ តេសុ តេសុ ជនបទេសុ បកតិអាហារវសេន មនុស្សានំ ខាទនីយត្ថញ្ចេវ ភោជនីយត្ថញ្ច ផរណកំ សូបេយ្យបណ្ណមូលំ។ បត្តំ នាម មូលកខារកចច្ចុតម្ពកាទីនំ តាទិសំយេវ បត្តំ។ បុប្ផំ នាម មូលកខារកាទីនំ តាទិសំយេវ បុប្ផំ។ ផលំ នាម បនសលពុជាទីនំ តេសុ តេសុ ជនបទេសុ បកតិអាហារវសេន មនុស្សានំ ខាទនីយត្ថញ្ចេវ ភោជនីយត្ថញ្ច ផរណកំ ផលំ។ អាទិសទ្ទេន កន្ទមូលាទីនំ គហណំ។

    Vanamūlapattapupphaphalādīti ettha tāva mūlaṃ nāma mūlakakhārakacaccutambakādīnaṃ tesu tesu janapadesu pakatiāhāravasena manussānaṃ khādanīyatthañceva bhojanīyatthañca pharaṇakaṃ sūpeyyapaṇṇamūlaṃ. Pattaṃ nāma mūlakakhārakacaccutambakādīnaṃ tādisaṃyeva pattaṃ. Pupphaṃ nāma mūlakakhārakādīnaṃ tādisaṃyeva pupphaṃ. Phalaṃ nāma panasalabujādīnaṃ tesu tesu janapadesu pakatiāhāravasena manussānaṃ khādanīyatthañceva bhojanīyatthañca pharaṇakaṃ phalaṃ. Ādisaddena kandamūlādīnaṃ gahaṇaṃ.

    អម្ពបានន្តិ (មហាវ. អដ្ឋ. ៣០០) អាមេហិ វា បក្កេហិ វា អម្ពេហិ កតបានំ។ តត្ថ អាមេហិ ករោន្តេន អម្ពតរុណាទីនិ ភិន្ទិត្វា ឧទកេ បក្ខិបិត្វា អាតបេ អាទិច្ចបាកេន បចិត្វា បរិស្សាវេត្វា តទហុបដិគ្គហិតេហិ មធុសក្ករកប្បូរាទីហិ យោជេត្វា កាតព្ពំ។ ឯវំ កតំ បុរេភត្តមេវ កប្បតិ។ អនុបសម្បន្នេន កតំ លភិត្វា បន បុរេភត្តំ បដិគ្គហិតំ បុរេភត្តំ សាមិសបរិភោគេនាបិ វដ្ដតិ, បច្ឆាភត្តំ និរាមិសបរិភោគេន យាវ អរុណុគ្គមនា វដ្ដតិ។ ឯស នយោ សព្ពបានេសុ។

    Ambapānanti (mahāva. aṭṭha. 300) āmehi vā pakkehi vā ambehi katapānaṃ. Tattha āmehi karontena ambataruṇādīni bhinditvā udake pakkhipitvā ātape ādiccapākena pacitvā parissāvetvā tadahupaṭiggahitehi madhusakkarakappūrādīhi yojetvā kātabbaṃ. Evaṃ kataṃ purebhattameva kappati. Anupasampannena kataṃ labhitvā pana purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisaparibhogenāpi vaṭṭati, pacchābhattaṃ nirāmisaparibhogena yāva aruṇuggamanā vaṭṭati. Esa nayo sabbapānesu.

    តេសុ បន ជម្ពុបានន្តិ ជម្ពុផលេហិ កតបានំ។ ចោចបានន្តិ អដ្ឋិកេហិ កទលិផលេហិ កតបានំ។ មោចបានន្តិ អនដ្ឋិកេហិ កទលិផលេហិ កតបានំ។ មធុកបានន្តិ មធុកានំ ជាតិរសេន កតបានំ។ តំ បន ឧទកសម្ភិន្នំ វដ្ដតិ, សុទ្ធំ ន វដ្ដតិ។ មុទ្ទិកាបានន្តិ មុទ្ទិកា ឧទកេ មទ្ទិត្វា អម្ពបានំ វិយ កតបានំ ។ សាលូកបានន្តិ រត្តុប្បលនីលុប្បលាទីនំ សាលូកេ មទ្ទិត្វា កតបានំ។ ផារុសកបានន្តិ ផារុសកេហិ អម្ពបានំ វិយ កតបានំ។ ឥមិនាវ នយេន វេត្តបានាទីនិ វេទិតព្ពានិ។ ឯតានិ ច បន សព្ពានិ បានានិ អគ្គិបាកានិ ន វដ្ដន្តិ។ តេនាហ ‘‘សីតោទកេនា’’តិអាទិ។ អវសេសេសុបិ អនុញ្ញាតផលបត្តបុប្ផរសេសូតិ ធញ្ញផលបក្កសាកមធុកបុប្ផរសតោ អវសេសេសុ ‘‘អនុជានាមិ, ភិក្ខវេ, សព្ពំ ផលរសំ ឋបេត្វា ធញ្ញផលរស’’ន្តិអាទិនា (មហាវ. ៣០០) អនុញ្ញាតកេសុ ផលបត្តបុប្ផរសេសុបិ។

    Tesu pana jambupānanti jambuphalehi katapānaṃ. Cocapānanti aṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Mocapānanti anaṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Madhukapānanti madhukānaṃ jātirasena katapānaṃ. Taṃ pana udakasambhinnaṃ vaṭṭati, suddhaṃ na vaṭṭati. Muddikāpānanti muddikā udake madditvā ambapānaṃ viya katapānaṃ . Sālūkapānanti rattuppalanīluppalādīnaṃ sālūke madditvā katapānaṃ. Phārusakapānanti phārusakehi ambapānaṃ viya katapānaṃ. Imināva nayena vettapānādīni veditabbāni. Etāni ca pana sabbāni pānāni aggipākāni na vaṭṭanti. Tenāha ‘‘sītodakenā’’tiādi. Avasesesupianuññātaphalapattapuppharasesūti dhaññaphalapakkasākamadhukapuppharasato avasesesu ‘‘anujānāmi, bhikkhave, sabbaṃ phalarasaṃ ṭhapetvā dhaññaphalarasa’’ntiādinā (mahāva. 300) anuññātakesu phalapattapuppharasesupi.

    ខាទនីយត្ថន្តិ ខាទនីយេន កត្តព្ពកិច្ចំ។ នេវ ផរតីតិ ន និប្ផាទេតិ។ អនាហារេបិ ឧទកេ អាហារសញ្ញាយាតិ ‘‘អាហារំ អាហរេយ្យា’’តិ បទស្ស បទភាជនេ (បាចិ. ២៦៥) វុត្តមត្ថំ សម្មា អសល្លក្ខេត្វា ‘‘អាហរីយតីតិ អាហារោ’’តិ អនាហារេបិ ឧទកេ អាហារសញ្ញាយ កុក្កុច្ចាយន្តានំទន្តបោនេ ច ‘‘មុខទ្វារំ អាហដំ ឥទ’’ន្តិ សញ្ញាយាតិ មុខទ្វារំ អនាហដម្បិ ទន្តបោនំ ‘‘មុខទ្វារំ អាហដំ ឥទំ ទន្តបោន’’ន្តិ វិបល្លត្ថសញ្ញាយ កុក្កុច្ចាយន្តានំ។ យថាសុខំ បាតុន្តិ បដិគ្គហេត្វា វា អប្បដិគ្គហេត្វា វា យថាកាមំ បាតុំ។ ទន្តបោនបរិភោគេនាតិ ទន្តកដ្ឋបរិភោគេន, ទន្តធោវនាទិនាតិ អត្ថោ, ឥមិនា តស្ស បន រសំ គិលិតុំ ន វដ្ដតីតិ ទស្សេតិ។

    Khādanīyatthanti khādanīyena kattabbakiccaṃ. Neva pharatīti na nipphādeti. Anāhārepi udake āhārasaññāyāti ‘‘āhāraṃ āhareyyā’’ti padassa padabhājane (pāci. 265) vuttamatthaṃ sammā asallakkhetvā ‘‘āharīyatīti āhāro’’ti anāhārepi udake āhārasaññāya kukkuccāyantānaṃ. Dantapone ca ‘‘mukhadvāraṃ āhaṭaṃ ida’’nti saññāyāti mukhadvāraṃ anāhaṭampi dantaponaṃ ‘‘mukhadvāraṃ āhaṭaṃ idaṃ dantapona’’nti vipallatthasaññāya kukkuccāyantānaṃ. Yathāsukhaṃ pātunti paṭiggahetvā vā appaṭiggahetvā vā yathākāmaṃ pātuṃ. Dantaponaparibhogenāti dantakaṭṭhaparibhogena, dantadhovanādināti attho, iminā tassa pana rasaṃ gilituṃ na vaṭṭatīti dasseti.

    ចត្តារិ មហាវិកដានីតិ គូថំ, មុត្តំ, ឆារិកា, មត្តិកា (មហាវ. ២៦៨) ច ‘‘អាសយាទិវសេន វិរូបានិ ជាតានី’’តិ កត្វា វិកដានីតិ វា អបកតិភោជនត្តា វិកដានិ ‘‘វិរូបានិ ជាតានី’’តិ វា អត្ថោ។ សតិ បច្ចយេតិ ការណេ សតិ, សប្បទដ្ឋេតិ អត្ថោ។ ធូមាទិអព្ពោហារិកាភាវោតិ ធូមបុប្ផគន្ធទន្តខយាទិអព្ពោហារិកាភាវោ។

    Cattāri mahāvikaṭānīti gūthaṃ, muttaṃ, chārikā, mattikā (mahāva. 268) ca ‘‘āsayādivasena virūpāni jātānī’’ti katvā vikaṭānīti vā apakatibhojanattā vikaṭāni ‘‘virūpāni jātānī’’ti vā attho. Sati paccayeti kāraṇe sati, sappadaṭṭheti attho. Dhūmādiabbohārikābhāvoti dhūmapupphagandhadantakhayādiabbohārikābhāvo.

    ទន្តបោនសិក្ខាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។

    Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ភោជនវគ្គោ ចតុត្ថោ។

    Bhojanavaggo catuttho.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact